Türkiye Sabit Kur Rejimine Geçebilir mi?

Kur Rejimi Nedir, Kaç Çeşit Kur Rejimi Vardır?
Kur rejimi; bir ülkenin kendi parasını yabancı paralarla değer açısından ne şekilde ilişkilendireceği konusunda izleyeceği yöntemin adıdır.

Her paranın bir iç değeri, bir de dış değeri vardır. Bir paranın iç değerini o paranın ülke içindeki kullanımı ve satın alma gücü belirler. Paranın iç satın alma gücü yurtiçinde satılan mal ve hizmetler karşısında sürekli olarak düşüyorsa para içeride değer kaybediyor demektir ki buna enflasyon denir. Yılbaşında 100 TL’ye aldığınız bir sepet malı yılsonunda 110 TL’ye alıyorsanız para, satın alma gücünü yani iç değerini kaybetmiş demektir. Bir paranın dış satın alma gücü ise yabancı paralarla olan ilişkisiyle ölçülür. Örneğin 1 USD = 6,0 TL dediğimizde bu eşitlik bize dolar kurunu verir. ABD’de 100 dolara satılan çeşitli mallardan oluşan bir sepeti yılbaşında 377 TL’ye alırken bugün 600 TL’ye alıyorsak o zaman TL, dolara karşı çok ciddi anlamda değer kaybetmiş demektir.

1 USD = 6,0 TL eşitliğini yazdığımızda (bu eşitliğe kur deniyor) bu eşitliğin nasıl oluştuğu sorusunun yanıtı bizi bu eşitliğin oluşmasında kullanılan yöntemlere yani kur rejimlerine götürür. Sabit kur rejimi ve dalgalı kur rejimi adını taşıyan başlıca iki kur rejimi ve onlardan türetilmiş alt rejimler vardır.  

Sabit kur rejimi: Yerli paranın dış değerinin Merkez Bankası tarafından belirli bir kurla yabancı paralara karşı eşitlenmesi rejimidir. Sabit kur, bir kez belirlendiğinde Merkez Bankası tarafından değiştirilinceye kadar aynı kalır.

Sabit kur rejiminin çeşitli uygulanma biçimleri vardır. Sabitleme rejimi; yerli parayı yabancı paralara belirli bir kur ile sabitleyip orada tutmak demektir. Peg rejimi; yerli parayı belirli bir rezerv paraya ya da birden fazla paranın oluşturduğu bir sepete bağlamaya peg etme deniyor. Para kurulu rejimi; bu da asıl olarak peg rejimiyle aynı ilke içinde yürür, yani peg rejimi için yapılan tanımlama bu rejim için de geçerlidir. Para kurulu rejiminin belirgin farkı, yerli paranın basılmasının döviz girişine bağlanmış olmasıdır. Yani yerli para bu rejimde döviz karşılığında basılmış olur.  

Dalgalı kur rejimi: Yerli paranın yabancı paralarla ilişkisinin piyasalarda (arz ve talep kurallarına göre) belirlendiği kur rejiminin adıdır. Bu rejimde yerli paranın yabancı paralarla olan ilişkisi gün içinde sürekli olarak yeniden belirlenir. Dalgalı kur rejiminin farklı uygulanma biçimleri vardır. Tam dalgalı kur rejimi; dalgalı kur rejiminde Merkez Bankası ya da başka bir kurum paranın dış değerine müdahale etmiyorsa bu rejime tam dalgalı kur rejimi denir. Müdahaleli dalgalı kur rejimi; dalgalı kur rejiminde Merkez Bankası kurdaki değişimlere döviz alım satımı yaparak ya da başka yollarla müdahale ediyorsa bu rejime müdahaleli dalgalı kur rejimi denir. Bant içinde dalgalanma rejimi; döviz kurunun belirli bir bant aralığında dalgalanmasına bu bandın altına veya üstüne geçmesi halinde Merkez Bankası’nın müdahale etmesi biçiminde uygulanan rejime verilen addır.

Türkiye Uygulaması
Türkiye 1980’li yıllara gelene kadar sabit döviz kuru rejimi uyguladı. Bu rejim, TL’nin değerinin Merkez Bankası’nca belirlenmesi ve o değerde sabit tutulması yoluyla uygulanan sabitleme rejimi biçimindeydi. TL’nin değerinde ortaya çıkan ve çoğunlukla değer kaybı biçiminde olan değişiklikler genellikle bir defada ve devalüasyon biçimindeki müdahalelerle düzeltiliyor ve bu kez yeni eşitlik yeni sabit kur olarak belirleniyordu. Bu uygulamanın olduğu dönemlerde kimin ne kadar ve ne zaman döviz alacağına Hazine karar veriyordu. Bu uygulama döviz yetersizliği çekilen ve taleplerin karşılanamadığı dönemlerde (ki bu sıklıkla olurdu) döviz karaborsası yaratıyor, yasa dışı yollarla döviz giriş çıkışı yaşanmasına yol açıyordu.   

Türkiye 1980’lerde döviz kurlarının piyasada belirlendiği ancak Merkez Bankası’nın müdahaleleriyle yön verdiği müdahaleli dalgalı döviz kuru rejimine geçti. Bu rejim 2000’lere kadar sürdürüldü. Kur rejimindeki üçüncü değişiklik 2000’lerde yapıldı ve 2001 krizi öncesinde Türkiye bant içinde dalgalanma rejimi uyguladı. Bu rejim uzun süreli olmadı ve 2001 kriziyle birlikte çöktü. Kriz sonrasında Türkiye dalgalı kur rejimine geçti.

Sabit Kur Rejimi Bugün Uygulanabilir mi?
Sabit kur rejimi, sermaye hareketlerinin serbest olduğu bir sistemde uygulanamaz. Yani sabit kur rejimine geçebilmek için öncelikle sermaye giriş çıkışını denetim altına almak ve dolayısıyla konvertibiliteden vazgeçmek gerekir. Bu da isteyenin istediği zamanda elindeki veya banka hesabındaki TL’leri verip istediği yabancı parayı alabilmesi olanağını kaldırır. Bu sistemde kimin ne kadar, ne zaman yabancı para alacağına devlet karar verir. Yurt dışına para göndermek veya yurt dışından döviz getirmek devletin iznine bağlı olur.

Buna göre Türkiye’nin sabit kur rejimine geçebilmesi için sermaye hareketlerinin serbestliğini denetime altına alması ve TL’nin konvertibilitesini kaldırması gerekir. Türkiye’nin dış borç toplamı 466 milyar Dolar ve önümüzdeki bir yıl içinde bulması (yenilemesi) gereken döviz ihtiyacı (cari açık dahil) yaklaşık 240 milyar Dolar. Böyle bir durumda bu hamleleri yapmak Türkiye’ye döviz girişini durdurur ve döviz ihtiyacı yüksek olduğu için de anında döviz karaborsasını başlatır. Dolayısıyla Türkiye’nin böyle bir rejim değişikliğine gitmesi mümkün değildir.

İran nasıl sabit kura geçti?
İran’ın dış borcu 2,2 milyar Dolar (Türkiye’nin 466 milyar Dolar.) İran’ın GSYH’si 418 milyar Dolar olduğuna göre Dış Borç /GSYH oranı yüzde 0,5 (yüzde yarım) demektir (Türkiye’de bu oran yüzde 54.) Öte yandan İran petrol ve doğalgaz gibi iki önemli kaynağa sahip olduğu için dış finansman sorununu bu yoldan çözmekte pek zorlanmıyor. Türkiye bu kaynakları ithal etmek konumunda bulunuyor.

İran hiçbir zaman sermaye hareketlerini serbest bırakmadı, parasını (Riyal 2017 yılında alınan kararla Tümen olarak değiştirildi) hiçbir zaman konvertibl yapmadı. Yani İran’da isteyen istediği zaman Tümen verip Dolar veya Euro alamıyor, yabancılar gelip parasını İran değerlerine serbestçe yatıramıyor ya da İranlılar paralarını dünyada başka yerlerde istedikleri değerlere yatıramıyor.

Görüleceği gibi İran ile Türkiye’nin sistemleri tamamen farklı. İran bu sistemi, küreselleşmenin dışında kalarak sürdürebiliyor, Türkiye ise küreselleşmenin dışına çıkmadığı sürece böyle bir sisteme geçemez. Bu saydığımız borç ve dış finansman ihtiyacıyla da küreselleşmenin dışına çıkamaz.

Sonuç
Türkiye, sermaye hareketlerini denetlemeye başlamadan yani 1567 Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu’nun en sert biçimine geri dönmeden, TL’nin konvertibilitesini kaldırmadan sabit kura geçemez. Bunları yapsa bile yüzde 54 (kura bağlı olarak artacak) oranındaki dış borç yükü ve yıllık 240 milyar Dolarlık dış finansman ihtiyacıyla bu rejimi sürdüremez, karaborsa batağına batar.

Bu durumda yapılacak tek şey mevcut riskleri hızla düşürecek siyasal ve ekonomik adımları atmaktır. Türkiye’nin risk primi (CDS primi) tarihi rekor düzeye ulaşmış görünüyor (380 BP.) Önce dış sorunları ele alıp çözmek ve riskleri düşürmek, ardından ekonomide bu sistemim gerektirdiği eylemleri yapmaktan başka çözüm yolu yoktur.    


Ek Bilgiler
Sermaye hareketlerinin serbestliği; sermayenin (dar anlamda paranın) istediği zaman hiçbir kısıtlama olmaksızın başka piyasalara rahatlıkla gidebilmesi, yatırım yapabilmesi demektir. Küreselleşmenin temel taşlarından birisidir. Bu sistemde isteyen parasını istediği piyasada değerlendirebilmektedir. Bir Amerikalının parasını Türkiye’ye transfer edip Türk Hazine tahvili alabilmesi ya da bir Türkün parasını Japon Bankasında Yen mevduatına yatırabilmesi sermaye hareketlerinin serbestliğini gösteren örneklerdir. 
Konvertibilite; bir ülke parasının diğer ülke paralarına, adına kur ya da parite denilen bir ölçü çerçevesinde dönüştürülebilmesi anlamına gelir. Bir başka ifadeyle eğer bir ülkenin parasını o ülkenin bankalarına götürüp karşılığında yabancı bir ülke parası almak istediğinizde kur denilen ölçü uygulanarak alabiliyorsanız bu durum bulunduğunuz ülke parasının konvertibl olduğunu gösterir. Konvertibilite söz konusuysa, kişi elindeki TL’yi getirip örneğin dolara çevirmek isterse Merkez Bankası bu değişimi geçerli olan kurdan yapacağını taahhüt eder. Merkez Bankası’nın bu taahhüdü, öteki bankaların ya da döviz bürolarının da aynı şeyi yapmalarına olanak sağlar.
CDS primi; CDS, Credit Default Swap deyiminin kısaltmasıdır. CDS, bir kişi ya da kuruluşun, kredi sahibinin karşılaşabileceği alacağın ödenmemesi riskini belirli bir bedel karşılığında üstlenmeyi kabul etmesinin bedelidir. Bu çerçevede bir anlamda kredi sigortası gibi çalışır. Bir ülkenin ya da şirketin CDS primi ne kadar yüksekse borçlanma maliyeti de o kadar yüksek demektir. Çünkü bu prim ister istemez faize yansımaktadır.  

Yorumlar

  1. 1 usd =6 TL demişsiniz; içinize doğmuş

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yok ben yazarken 6,10'du zaten yuvarlak hesap 6 yazdım.

      Sil
    2. Yurt dışında da çalışmış biri ve 15 yıllık bankacı/sigortacı olarak nacizane görüşüm;
      Kur, enflasyon, siyasiler vs. hiç birisi beni o kadar rahatsız etmiyor. Gelip geçecek, %100 enflasyonu da yaşadık. Asıl sorunumuz, beni üzen insan kalitemiz; özellikle genç nüfusumuzun, eğitimi; yaratıcılığı, üretkenliği, medeniyet seviyesi hiç bu kadar küresel çapta aşağılarda olmamıştı. 10 metre ileri de büyük çöp kutusu varken elindeki pet şişeyi çevreye fırlatan bir genç; eğitimi ile ilgili çok şey anlatıyor bize. Bu; gencin/gençlerin Amerika'lı, Avrupa'lı Asya'lı gençlerle rekabet edemeyeceğini ve bu TL'nin mütamadiyen değer kaybedeceğini gösterir. İşte asıl umutları karartan faktör budur.

      Sil
  2. Üstat mükemmel bir yazı. Sabah arkadasim sormuştu hemen sizin linki kopyaladım ve ona attim. YouTube calismasi yapiyor musunuz üstat orada gormek isteriz sizi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim. Şimdilik youtube çalışmam yok.

      Sil
  3. Hocam bugun piyasa koşullari dogrultusunda manuel (devlet denetimli) devaluasyon degil de otomatik (piyasa denetimli) devaluasyon yasiyoruz herhalde. TL deger kaybedecek, ithalat dusecek, cari açık azalacak... Dolar borcu olanin vay haline...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet buna devalüasyon denmiyor da değer kaybı (deppreciation) deniyor. Sabit kurdakine devalüasyon deniyor.

      Sil
    2. Hocam çok teşekkür ederim. Umarım sizi başkaları da dinliyordur. Bir 'p' fazla olmuş.

      Sil
  4. Hocam,

    herkesin bu konuyu konuştuğu anda yorumunuz ilaç gibi geldi,o kadar ki çalıştığım ofiste arkadaşlarım İran örneği vermişlerdi,şimdi bu yazıyı hepsine gönderdim, teşekkürler. Size sorum şu olacak: 2001 krizinden daha kötü bir kriz mi bizi bekliyor, Türkiye nereye gidiyor sizce?

    YanıtlaSil
  5. Hocam öncelikle elinize sağlık .ben bu ortamda sabit kura geçilmesini imkansız görüyorum dış borç kadar halkın alışkanlıkları da buna izin vermez, tüketime alıştırıldı toplum sabit kur olursa dünyayla bağımız çok zayıflar ve tüketim kısıtlanmak zorunda kalır. Önemli bir kitle eskiye göre daha rahat tüketim yaptığı için akp ye oy veriyor bence.
    Bir de IMF konusunda sizin düşünceniz nedir? Tabi hiç bir vatandaş istememeli bana kalırsa ekonominize dış bir gücün karar vermesi aşağılayıcı bir durum ama 2001 deki gibi ekonominin düzelmesine katkı sağlar mı sizce? Ben açıkçası akıllı ve mantıklı bir ekonomi politikasının IMF ile anlaşmaktan daha olumlu etki yapacağna inanıyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok doğru bir tespit.
      Bu aşamada dünya artık bizim yapacağımız programlara inanmayacaktır.

      Sil
    2. Sevgili kardeşim; IMF, Dünya Bankası, Kredi Derecelendirme kuruluşları vs. bunların hepsi küresel sermayenin ve ABD'nin istedikleri ülkeyi rehin alma, köleleştirme, şantaj yapma amacıyla kurup yönettikleri şer odaklarıdır. Bunlar için varsa yoksa kendi çıkarları önemlidir, hangi ülkeyi nasıl teslim alırız, kaynaklarını nasıl sömürürüz düşüncesindedirler. Yani modern emperyalizm ve sömürge diyeyim, gerisini sen anla.

      Sil
    3. Bu kadarına ses çıkarmayan necip halkımız o kadarına da izin verir

      Sil
    4. Valla ben bugünkü durumdansa iyi düzenlenmiş bir IMF programını tercih ederim.

      Sil
  6. Hocam çok güzel özetlemişsiniz sağ olun.
    Olmaması gerekenleri sonuçta yazmışsınız ve şunu eklemişsiniz;
    ''Bu durumda yapılacak tek şey mevcut riskleri hızla düşürecek siyasal ve ekonomik adımları atmaktır.''
    Bu ekonomik adımlar nedir bunu açsanız ?
    İyi günler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mahfi Hoca bunu kitaplarında da önceki yazılarında da pek çok kez açıkladı. Çok yuvarlak ifadeler de kullanmıyor. Gayet açık adımlar. Okumanızı tavsiye ederim.

      Sil
  7. Hocam elinize sağlık.
    Önceki yazılarınızda sorduğum soruyu tekrarlamak isterim. Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları serisi hakkında ne düşünüyorsunuz? Bugünlerde yaşadığımız kur oynaklığını bir saldırıya bağlayanlar var. Bizler bunları serbest piyasa şeklinde adlandırıyoruz ama aslında belki de bu kitaptan bihaber olan bu kitle, kitaptakine benzer şeylerden mi bahsediyor? Şeytanın avukatlığını yapıp cevap verebilirseniz sevinirim. Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu kitabı okumadım. Ben insanların, şirketlerin ve ülkelerin kendi kaderlerini büyük ölçüde kendi adımları ve kararlarıyla oluşturduğuna inanırım. O nedenle bu tür dış mihrak, dış oyun kuramlarına itibar etmem. Kendi yarattığımız risklerin kurbanı oluyoruz. Böyle ortamlarda dışarıdan atak yemek de normaldir. Evin kapısını açık bırakırsanız hırsız girer. Hırsız suçludur ama siz de kapıyı kapatmayarak ciddi bir hata yapmışsınız demektir.

      Sil
    2. O zaman siz diyorsunuz ki hiç borçlanmadan büyüsün Türkiye. Mümkün mü bu sizce?

      Sil
    3. Sevgili arkadaşım dış güçlerin olmamasını sağlamak imkansızdır. Amerika neden Rusya Çin paralarını düşüremiyor. Onlarda Amerika düşmanı değil mi? Demek ki biz de bir şeyler yanlış. Dış güçler Masalı kendi beceriksizliklerimizi örtmekten başka hiçbir işe yaramaz.

      Sil
  8. Peki bu durum 2023 ulke vizyonunu nasil etkiler (ilk 10 ekonomi hedefi bakimindan)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu program ve yaklaşımla 2023'de ilk 20 içinde kalabilirsek başarı olur.

      Sil
  9. dolari devlet eliyle develue edip 10 lira ypsan onda sabitlesen bu belirsizlik ve yuksek enflasyon farklarindan dolayi en gec 6 ay icinde dolar kopar.
    Sabit kur sistemi islemez ancak dogal kayangin olur butcen saglam olur fazla verir enflasyonun da en yuksek %5 olur belki o zaman isler.

    Ekonomi islamcilarin elinde en fazla bu kadar gider. Faiz kavramina bakislari ortada artik isteselerde 1000 baz puan arttirsalarda ip bir kere koptu artik...

    Kimse bu saatten sonra dolar su olacak demesin sabah saatlerinde 7.03e kadar atak yapti daha ne olsun. Bu demek oluyor ki ileride yakin zamanda olasi bir atakta dolar 7.03un ustunden ziplayacak ve atagini da 7.03un uzerinde tamamlayacak artik 7.05de mi durur 7.30da mi durur 8 mi 9 mu bilemeyiz.ya da 9 kadar cikip 8.30 mi geriler... tipki dalga gibi tsunami gibi....Ekonominin hali ortada...

    Sahi asgari ucret ne kadar dolar oldu bilen var mi?

    Biz dolari birakalim da yil sonu enflasyonu ne olacak ona bakalim benim tahminim en iyi ihtimalle %27 ve ustudur. %27 ile bitirisek sevinelim. Turkiye yuksek enflasyon ortamina girmistir burdan cikis da pek olasi degildir.

    Hadi size tuyo vereyim dolar nereye kada cikar oralar sabitlenir belki diye turkiye ile ayni pazara hitap eden hem sanayi hem ticaret hem turizm hasebiyle benzesen ulkelerin asgari ucret seviyesini dolar bazinda yakalayana kadar dolar yukselir bu ulkeler ise misir ve bulgaristandir bu iki ulke hem hitap ettigi pazar olan avrupa balkanlar ortadoguya ihracatlari hem turizm yapma kosullari hem de fason uretim sanayi sartlari dahilinde ister kabul edin ister etmeyin benzesik ulkeler bizimle bu aci ama boyle...dahasi cografi olarak da cok uzak degil yakinlar en azindan ayni pazara fason calisiyorlar...Isbu nedenler hasebiyle buradki asgari ucretin dolar degerine kadar turkiyede dolar yukselir yani misir bulgaristan seviyesindeki asgari ucrete gelene kadar bu is surer. Ben misir +bulgaristan ortalamasi asgari ucret dolar degerine kadar dolarin cikacagi varsayimindayim.

    YanıtlaSil
  10. Hocam berat albayraktan nasıl bir açıklama bekliyorsunuz? Yeni model diyorlar çünkü.
    Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 100 Günlük Programa bakınca pek bir şey beklemiyorum açıkçası.

      Sil
    2. Sayin Hocam, gene hakli ciktiniz...

      Sil
  11. Hocam iyi günler,
    Son iki yazınıza yorum olarak, yazılarla ilgisiz şekilde, "sizce Türkiye'de Para Kurulu uygulanması uygun olur mu" diye sormuştum. Ya aklınıza bu soruyu getirmiş oldum ya da tesadüf oldu ama soruma cevabınızı bu yazınızla almış oldum. Teşekkür ederim, elinize sağlık.

    Gene de tekrar sormadan edemeyeceğim: Bulgaristan'la ticaret yapıyoruz, gönderdiğimiz ve aldığımız ödemeler sorunsuzca ve hızlı şekilde transfer edilebiliyor. Sermaye hareketlerinin kısıtlı olduğuna dair bir sorun yaşanmıyor. Bulgaristan'da Para Kurulu uygulaması var bildiğim kadarıyla ve Dış Borç/GSYIH oranları da %60 civarında, küçük bir oran değil. Bu şartlar altında bu uygulamayı sorunsuzca nasıl sürdürüyorlar? Türkiye'nin Bulgaristan'a göre çok daha büyük olan ekonomik dış ilişki hacmi midir bu uygulamayı bizde olanaksız kılan? Yani orada sermaye denetimi var ama küçük işlem hacimlerini hızlıca denetleyip işlemleri sorunsuzca ve hızlı yapabiliyorlar, Türkiye'de ise işlemlerin büyüklüğü nedeniyle bu hızda denetleme yapılamayacağı, işlemlerin uzaması nedeniyle mi uygulanamaz diyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bulgaristan AB üyesi ve Euroya girmeye aday. O nedenle para kurulu uyguluyor. Yani ülkeleye giren Euro kadar Lev basıyor. Böylece Euroya geçişe hazırlık yapıyor. AB üyesi olduğu için riski düşük. Onunla Türkiye'yi kıyaslamayın.

      Sil
    2. Dış Borç/GSYIH oranları da %60
      bildigim kadariyla Maastrict kriterlerine gore uygun olumlu bir veri.

      Bulgaristan Para Kurulunu 1999dan beri uyguluyor suana kadar bir sikinti yasamadi. AB uyesi olmadan once de verileri umut veren, cabalari olan bir ulkeydi. Yillardir Butce fazlasi veren Cari fazla veren enflasyon sorunu olmayan bir ekonomi. Son bir bucuk yildir da issizlik sorunlarini hallettiler.
      Kisaca Para Kurulu uygulamasini basari ile cok uzun yillardir uyguluyorlar 1999dan beri.. guzel ornek

      Ancak bu para Kurulu ornekleri Bulgaristan kadar basarili degil. Hatta cogu husranla bitiyor...Mesela Arjantin 90li yillarda 1996daki bir raporda dunyaya ornek gosterilen IMFin goz bebegiydi enflasyonu dusurumus parasini dolara baglamis bir ulkeydi fakat saadet 2001 aralik ayinda bitti. IMF de hata yaptik vs demeye basladi.

      Para Kurulu olayi disiplin ozveri gerektiriyor populizmi affetmiyor. En buyuk handikapi para kurulu uygulayan ulklerde issizlik artisidir. Genelde yuksek seyreder. Ama BUlgaristan son veriler isiginda basarili bir ornek diyebiliriz.

      Sil
  12. Hocam büyük bir çıkmazın içindeymişiz gibi hissediyorum kendimi, ülkenin gençlerine ne gibi tavsiyeleriniz olur, ne yapılması gerekli? Estonya feribotu sendromu yaşayan, batarken kaptanı alkışlayan bir güruh var bizimle yaşayan, birçok genç yurt dışına çıkmak istiyor, buna imkanı olmayan binlerce insana ne önerirsiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ülkeye sahip çıkın. Kaçmak en kolayı. Gidilen yerde rahat edemeyeceğinizi ve ikinci sınıf insan davranışıyla karşılaşacağınızı unutmayın.

      Sil
    2. Hocam gozlerim yasardi inanin...bana!
      Dedikleriniz dogru bizzat tecrube ettim. Hangi ulkeye gidilirse gidilsin otekilestirme ki bunun icinde hukuksuzluk adaletsizlik de var! yasaniyor rahat edemiyorsunuz adamin psikolojisi bozuluyor....

      Hani suna bisey demem! Herifin biri irkcidir acik acik da yuzune soyler sen gibileri sevmem vs....vs...diye...! aman be sen de dersin orayi terkedersin ne bileyim iste muhattap olmazsin! Zaten asli ve zimmi bir nazi kalintisi bir tip kolay kolay da sizinle muhattap olmaz bulasmaz bulsassada ilk bakisindan durumu cakarsin bakislardaki ifadede en azindan ben anliyorum hissediyorum diyelim....ancak hasbelkader is guc okul su bu vs ortamda tesadufen zorunlu karsilasirsin...

      Mesele bunlar degil mesele yabanci oldugun ulkede otekilesmek hukusuzluga adaletsizlige ugramak ev sahibi kiraci iliskisinden tutun en ufak bir tansiyon olcturmeye kadar...Potansiyel suclusun potansiyel problemlisin...
      inanin tansiyon dsuklugu yasadigim bir anda devlete ait saglik ocagi tarzinda olcturemedim bile ilgilenmediler oraya git buyuk hastaneye orda baksinlar dediler sozde kuzey avrupa...

      Sil
    3. Hocam bu dediğinize katılmıyorum kusura bakmayınız lütfen.California da yaşıyorum ve Türkiye'den 10 kat daha mutluyum hiç bir zamanda 2. sınıf vatandaş gibi hissetmedim kendimi tam tersine Türkiye'de iş hayatında karşılaştığım sınıf farklılıklarının 10 da 1 ini burada görmedim.Sinema reklam sektöründe çalışıyorum TR'de işi yaptıktan faturayı kestikten 6 ay sonra ödememi yapan firmalardan sonra burada 5 gün içinde çeki gönderen ve üzerine teşekkür telefonları eden şirketlerden sonra ikinci sınıf insan yakıştırmanızın gerçek dışı olduğunu söyleyebilirim.Varsın 2. değil 5. sınıf insan muamelesi görelim ben yine emeğimi terim kurumadan bana ödeyen yabancıyı 6 ay beni zor duruma sokan Türk patronuna tercih ediyorum.

      Sil
    4. Kemalettin kardeş biz gidersek zaten işçi amele olarak gidecez her ne kadar üni mezunu olsakta adam niye kanul etsin bizi pizzacı da çalışacaz senin gibi sinemacı olmayacaz sinemacıya tabi iyi davranırlar bi de amerika diyon almanyaya git de ayrımcılığı gör şu an suriyelilere nasıl davranıyorsak avrupalılar da bize öyle davranacaklardır emin ol ve ayrıca mesut özil olayında gördük istediğün kadar orda doğ büyü vatandaşı ol alman ırkına ait değilsen bir kalemde silerler adamı istersen dünya kupası kazandır onlara onlar önemli değil sen onların dinine dönmedikçe onların istedikleri hayat tarzını yaşamadıkça onlar senden razı gelmez ha diyorsan ki her ortama girerim sınırlarım yoktur her dediklerini yaparım o zaman tabi iyi davranırlar sana

      Sil
  13. Üstadım çok başarılı bir yazı olmuş, elinize sağlık. Mevcut durumda yapısal düzenlemeler yapılması kaçınılmaz görünüyor ve sizin de belirttiğiniz üzere kur rejimi değişikliği gibi agresif hamleler de yapılamaz durumda. Peki bu durumda yapısal anlamda ne gibi önlemler alınabir? Merkez Bankasının Dolar/Euro rezervini kullanarak piyasaya müdahalesi bu para birimlerinin sıcaklığını yalnızca bir hafta soğutabiliyor. Rezerv miktarını zaten azalmış durumda. Sizce dış borçlanma bizi ne kadar süre daha idare eder? Yoksa daha sağlıklı başka bir çözüm yolu var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çözüm yapısal reformlar. 2 yıl önceki duruma dönsek olay çözülür.

      Sil
    2. 2 yıl önceki durum nedir?

      Sil
  14. Hocam vallahi de billahi de batıyoruz , Sözcü , odatv , t24 , diken , yeniçağ gazeteleri haricinde bir tane ana akım medya gazetesinde dolarla ilgili haber yok. Böyle gazetecilik olmaz olsum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sadece gazetecilik mi? Özel sektörü, üniversitesi nerede?

      Sil
  15. Fakirler fakirleşmez.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fizikteki eksi kütle kavramı, ekonomide de geçerli olmaz mı?! :)

      Sil
  16. Hocam, öncelikle yazınız çok güzel. Yine aydınlatmaya devam ediyorsunuz. Çok teşekkür ederiz...

    Bir sorum olacak. Bu dönemde döviz artışının sebeplerinin neler olduğunu biliyoruz. Dolar da Euro da birbirine paralel olarak artıyor. Ama Altın fiyatlarına ne oluyor? Yani dolar sert yükselişe geçtiği zaman neden altın da anında sert yükseliyor? İnsanlar kur yükselir yükselmez “hemen altın alalım” yarışına mı giriyor. Bu konuda beni aydınlatabilir misiniz acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altın yükselmiyor. Dolar yükseldiği için bizdeki altın fiyatı artıyor. Dünyada artmıyor, hatta düşüyor.

      Sil
  17. teşekkürler hocam🙏🙏

    YanıtlaSil
  18. Hocam ingilizce ekonomi literatürüne hakim olabilmek icin onerebileceginiz kaynaklar nelerdir.

    YanıtlaSil
  19. Hocam merhablar;
    Bir süredir özellikle CDS üzerinde duruyorsunuz döviz kurlarındaki artış ve iç piyasadaki bu durgunluk neticesinde bize İMF yolu gözüküyormu eğer gözüküyorsa İMF den borç alırken CDS nin etkisi nasıl olacaktır.?

    YanıtlaSil
  20. hocam dolar ndene 6 oldu neden bu kadar yükseldi. biz cahilleri ne olur bilgilendirin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilim dışı yaklaşımlar nedeniyle.

      Sil
    2. hocam birkça cümle süyleyin ne olur.

      Sil
    3. Hocamın demek istediği bilim dışılık hem eğitim hem de faiz teorisinde. Eğer siz faiz Enflasyonun sebebidir dersiniz. Ekonomi bilimine ters düşersiniz. Siz bilimle değil din ile gelecek nesil hazırlarsanız üretmeyen Bir toplumu yaratırsınız.

      Sil
  21. peki döviz alım satım işlemlerine vergi koyabilir m?tşkler

    YanıtlaSil
  22. Piyasalarda ciddi bir panik havası oluştu . hazine ve maliye bakanın basın açıklamasını ertelemesi onların da panik içinde olduğunu gösteriyor.Kısa vadede çözülemeyecek kadar sorun biriktirdiler . Gün içerisinde yapılması gereken nedir ?


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Konu gün içinde çözülebilecek bir konu değil.

      Sil
  23. Peki hocam bankalar bu kura ne kadar dayanabilir
    Saygılar
    Murat

    YanıtlaSil
  24. Hocam erzak yığmaya başlayalım mı?

    YanıtlaSil
  25. Bizler Pembe gözlükler taksak da, artık etrafı pembe göremiyoruz, artık bize taktırılan pembe gözlükler bile etrafı pembe değil, karanlık gösteriyor. Yurt içinde adaletimiz, hukukumuz, ekonomimiz çok iyidir, uçuyoruz demeye devam etsek de, gerçekler, yurt dışından Türkiye'ye baktığınızda aynı şeyi değil, tam tersini gösteriyor. Ana sorunlarımızdan biri de kendisini Vatan Sever olarak görenlerin (Bağnazların) Kendisi gibi düşünmeyenleri Vatan Haini olarak göstermeye çalışmalarıdır. Esas Vatan Hainlerinin kimler olduğu yurt içinden anlaşılamaz, gerçekler pembe gözlüklerle görülemez. Artık pembe gözlüklerimizi çıkarıp normal, gerçekçi gözlüklerimizi takma zamanı, hatta geç bile kaldık. Borçlar ve ödemeler pembe gözlüklerle kapatılamaz.

    YanıtlaSil
  26. Bence yanılıyorsunuz hocam,
    Hükümetin kuru sabitlemekten, konvertibiliteyi kaldırmaktan ve dış borçları da ödememekten başka bir çaresinin kalmadığı noktaya hızla gelmekteyiz. Ama o durumda dolar borcu olan yani dışarıdan dolar kredisi alıp içeride kullandıran bankalar batar. Çünkü elin oğlu hard currency olarak dolar ister, içeride kur onu ilgilendirmez. Eh bu batışlara da yol kazası diyebiliriz.

    YanıtlaSil
  27. Hocam, bu açıklamaklarınızı okuduktan sonra kesinlikle sabit kura geçeceğimize inanıyorum. Bununla da kalmayacağız, kalan her türlü deliliği yapacağız. Bu toplumsal psikoz'un alt yapısı çok uzun sürede oluşturuldu, öyle kolay bırakmazlar.

    YanıtlaSil
  28. YORUM YOK DAHA NE SÖYLENEBİLİR Kİ.. HARİKASINIZ

    YanıtlaSil
  29. Değerli Hocam;

    Ntv deki yaptığınız sabah programı yaklaşık beş yıldır izliyorum, programda bu aralar sizi ve Servet Bey'i göremiyorum program bitti mi ? Sizin yerinize daha az yetkinliği olan kişileri gördüğüm için izlemeyi bıraktım. 'Burgan Bank Yön.Krl Bşk nının tavrını beğendim bu kişiyi hariç tutarım.'
    saygılar

    YanıtlaSil
  30. Hocam,

    CDS 400ü geçmiş durumda. Türkiye ABD finans sistemine bu kadar bağımlı iken rus bloğuna da yanaşamaz ABDye atar da yapamaz, bu finansal çöküşü getirir diyorduk ama yaptı.
    Bu nedenle kanuni dayanağı olmasına bakmaksızın bir başkanlık kararnamesi ile sabit kur rejime geçmemiz imkansız değil.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O anda karaborsada kur 10 olur.

      Sil
    2. Hocam ben sizin söylediğinize katılıyorum, ancak ingilterede yatırımcılara faiz enflasyonun sebebidir diyenler, bu sonuçtan haberdar olmayabilir.
      Not: CDS 454, dolar 6.61

      Sil
  31. Hocam,
    Yerel piyasalar açılmadan kurlarda (USD/TL 6,40 lara dayanan) yaşanan bu denli yukarı yönlü hareketlerin temelinde sermaye hareketlerinin serbest olması mı yatıyor? Kendi piyasalarımız açılmadan manipüle edilerek kurların bu kadar sert müdahelelere açık olması sermaye hareketlerinin denetimli serbestliğe tabi tutmayı gerektirmez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunun altında tek bir neden yatıyor bizim bilim dışı modeller deniyor olmamız.

      Sil
  32. Hocam bu kur artışı işi bankacılık krizine götürmez mi?

    YanıtlaSil
  33. Hocam, sabit kur rejiminin bir nevi etkin olmasının bir nedeni de Merkez Bankası rezervlerinin yüksekliğine bağlı değil midir?

    YanıtlaSil
  34. Peki bankadaki döviz mevduatlarına belirli bir süre için el koyma ve bunu yerine devlet tahvili verme gibi bir durum söz konusu olabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankalarda kaç dolar var sanıyorsunuz. Onların yüzde 90'ı kaydi.

      Sil
  35. Türkiye gibi kırılgan ekonomiye sahip bir ülkede sabit kur intihar olur şuan sabit kur olsa ve dolar 3,50 dem 6 tl yi görseydi çoktan faizler % binler seviyesindeydi neyse 1 dolar 10 tl olmasına az kaldı bizde tl den atarız 1 sıfır 1 tl= 1 dolardan yolumuza devam ederiz ....dont panic

    YanıtlaSil
  36. Cari acik veren ekonomik modelin sabit kur rejimi kurtaramaz gectimiste ornekleri goruldu ayrica sabit kur rejimi birikturip birden patlaysbiliyor sok gibi bence ihracatimiz icindeki ithalata oranini azaltmak gerekiyor eger sikistirmaya devam ederlerrse nato dan cikma kozumuzu oyanamimiz gerekir zira ben nato genel sekreteri secolmis bir turk girdigimizden beri bilmiyorum biz gercekten oraya uye miyiz

    YanıtlaSil
  37. Beklediğim yazı geldi öncelikle teşekkürler hocam aydınlattınız. Atılması gereken ekonomik adımları biraz açabilir misiniz hocam? Nasıl önlemler alınması gerekir. IMF’ye başvurmak bir çözüm olur mu? İthalatın kısıtlanması söz konusu olur mu? Türkiye’de bir tüketim çılgınlığı söz konusu, acaba tüketimi kısacak, yerli mala yönlendirecek politikalar etkili olur mu?
    Döviz bozdurmanın çözüm olmadığını düşünüyorum. Zira elindeki doları bozduran kadar o doları alan bi kesim de var. Sanki bozdurulan bütün dolar bir kaç kişide toplanıyor gibi bi görünüm de var.

    YanıtlaSil
  38. Hocam bu hızla giderse rejim felan durduramayacak bizi. Yıl sonu dolar 10 tl olur. Çok hızlı yükselmeye başladı. Bu bencillik daha ne kadar sürecek. Onların doları varsa bizim halkımız var hakkımız var Allahımız var ne demektedir. Allah sadece bizim Allah’ımız galiba. Damat bey ekonomiden anladığını kanıtladı.

    YanıtlaSil
  39. Üç kuruş paramız vardı hocam oda kur ile çarçur oldu.

    YanıtlaSil
  40. Hocam merhaba, aydinlatici yazilariniza bir yenisini eklemissiniz, cok tesekkur ederim. Aman kendinize iyi bakin, Turkiye'nin, sizin gibi kalan, son birkac kaliteli insana ihtiyaci var :)

    Su anda merkez bankasi ne yapabilir? Faiz arttirmak, doviz satmak gibi geleneksel yontemler pek ise yaramayacak gibi duruyor. Ama ortalik inanilmaz sessiz, ne hukumetten ne MBden ses cikmiyor ama paramiz bir gecede %15 deger kaybediyor. Cok uzucu gercekten.

    YanıtlaSil
  41. Mahfi hocam öncelikle elinize sağlık yazılarınızı bizlerle paylaştağınız için de teşekkür ediyorum.sonumuz çok kötü görünüyor başımıza bunların geleceği belliydi 4-5 ay önce Venezuela yolunda mı ilerliyoruz diye sormuştum cevap olarak her zaman umut var demiştiniz. Bugün hala o umudu koruyor musunuz hocam ?Sizce düzelir mi ülkenin bu hali ?

    YanıtlaSil
  42. Cumhurbaşkanı, bizim halkımız var diyor ama çıkıp halkı için ABD ile uzlaşma, diyolog içerisine girmiyor.Türkiye bu şartlarda neye güveniyor İran örneği üzerine.

    YanıtlaSil
  43. Teşekkürler hocam bizi bilgilendirdiğiniz için. Emeğinize sağlık. Akıcı, anlaşılır ve sade bir dil kullandığınız için ayrıyetten tesekkurler. Sayenizde bilinçleniyor, aydınlanıyoruz.

    YanıtlaSil
  44. Hocam bu durumda bahsettiğiniz siyasi ve eknomik adımlar atılmazsa (ki atılacağına ben şahsen inanmıyorum, en azından yeterince hızlı bir şekilde atılacağına) bunun kısa vadedeki (6 ay mesela) sonuçları nedir/neler olabilir?

    Devletin ve hükûmetin yapabileceklerini bir kenara bırakırsak, bireyler kendi adına neler yapabilir/yapmalıdır? Yapacağımız en büyük hata paniğe kapılmak mı olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu aşamada yapılabilecek pek bir şey olduğunu sanmıyorum.

      Sil
  45. mahfi hocam, insanımız ne zaman uyanacak.bu cografya ne zaman hakettiği değeri kendisine verecek.ne zaman akıl bilim insanların müracaat ettiği ilk şey olacak.
    Bu ülkenin çocukları daha iyi şeyleri hakediyor.Degil mi

    YanıtlaSil
  46. hocam döviz tedariğinde yaşanan bu sorunlar kredi garanti fonunu nasıl etkiler sizce?

    YanıtlaSil
  47. Bu 240 milya dolar Borc yanlis bilmiyorsam Avrupa bankalarina.durum iki taraf icinde vahim

    YanıtlaSil
  48. BIST-100 gune %1,63 dususle 95.603 puandan basladi. Tahvil faizi %22,80 seviyesinde. Dolar/TL 5,8716 dan islem gorurken, Euro/TL 6,7378 de. B001

    YanıtlaSil
  49. Yorum yapamıyorum sanırım

    YanıtlaSil
  50. Hocam dolar aldı başını gidiyor bu duruma ani bir hareklete dur diyebilmenin baska yolu yok gibi sizin yıllardır dile getirdiğiniz yapısal reformlarda uygulanmaya başlasa etkisini görene kadar çoğu is yeri kapatacak gibi. Bu konuda üç kesim; halk, sermaye sahipleri en önemlisi devletin ne yapmasi gerkiyor. Halk hala ev,araba alma ,firsattan istifade emlaktan zenginlik derdinde bu konuda özellikle halkın bilinçlenmesi gerekiyor ne yapmalıyız? Tedirginiz!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bazen olaylar, yazılardan, kitaplardan sözlerden daha fazla bilinçlenme yaratır.

      Sil
  51. Beklediğim yazı buydu. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  52. peki hocam şu an için çözüm öneriniz nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şu an için çözüm önerisi olmaz. Çözüm önerisi uzun vadeli olmazsa bugünü çözer yarın yine sorun çıkar.

      Sil
  53. azıcıkta olsa umut var mı hocam azıcık?

    YanıtlaSil
  54. Peki ihraç edilen mallardan gelecek dövizi devlet alsa ihracatçıya türk lirası karşılığını verse.döviz bürolarını kapatıp alış satışını yasakladı bankada hesap açılmasını yasaklayarak mı sabit kurun bir faydası olmaz Türkiye de benim bildiğim milyar dolarlık ihracat yapiliyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yani sistemi değiştirip sermaye hareketlerinin serbestliğini kaldıralım, konvertibiliteden vazgeçelim diyorsunuz. Olabilir tabii. Ama onun başka sonuçları olur. Ona da katlanmak lazım.
      İhracatcıya TL karşılığını verebilirsiniz ama ithalat yapacağı zaman da Doları bulmanız gerekir. Unutmayın bizim ithalatımız ihracatımızdan fazla.

      Sil
  55. Hocam yine güzel bir yazı olmuş çok teşekkür ederiz.

    YanıtlaSil
  56. Kaleminize emeğinize sağlık hocam.

    YanıtlaSil
  57. Mahfi hocam, sizce hükümet halk nezdinde gelecekteki ekonomik sorunlardan dış güçler argümanıyla destek görür mü? Yoksa halk desteğini yitirir mi?

    Saygılarımla,

    YanıtlaSil
  58. Boş verin hocam dolar 10 tl olsun istersen. İhracat artar ithalat azalır hiç değilse. Batan şirketler, bankalar batsın kalanlar ile yola devam ederiz. ABD'nin kölesi olup biraz iyi bir ekonomi yerine tam bağımsız Türkiye halkın tercihidir işin ucunda ekonomik kriz olsa bile. 90'lı yıllarda 5 tane kriz atlattık art arda bu krizi de atlatırız.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İthalat azalırsa ihracat artmayabilir. Çünkü ihracatın% 65'i ithal girdisiyle yapılıyor.

      Sil
    2. Ot mu yiyeceğiz beyefendi? Bir markete gidip bakliyattan tutun da her türlü kuru, işlenmiş, işlenmemiş ne kadar gıda maddesi varsa hepsi ithal. Yahu makarna Vietnam'dan geliyor düşünün. Mercimek Kanada'dan, Fasulye Meksika ve Brezilya'dan. Hububat ürünleri Rusya ve Ukrayna'dan. Et Sırbistan'dan. Ithalatı durdurduk veya azalttık diyelim. Ne yeyip içeceğiz acaba?

      Sil
    3. İthal girdisiyle üretilen ürünlerde yerli muadil bulmaya başlar artık firmalar. Böylece ithal ürünler yerlileşmeye başlar.

      Sil
  59. Ben dolar kullanmiyorum TL kullaniyorum o da her gecen dakika eriyor
    bu durumda ben dolar kullaniyor muyum ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin evinizde kombi yok mu? Sizin arabanız yok mu? Dolmuşa otobüse metroya binmiyor musunuz? Bunlar Dolarla alınan petrolle, doğal gazla çalışmıyor mu? Bana buraya yazarken kullandığınız bilgisayar dolarla alınmıyor mu?

      Sil
  60. teşekkür ederim Hocam. 10 yaşındaki bir çocuğun bile anlayabileceği açıklıkta anlatmışsınız. İyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
  61. "Sabit kur", "kambiyo rejimi", "mevduatlara el konulacak" vb. pek çok korku salıcı spekülasyonlar dolaşıyor. Bu tip işlerin olamayacağını üst düzey yetkili birileri çıkıp açıklamadıkça spekülasyonlar yayılarak büyümeye devam ediyor. Bu, spekülatif hareketlerin oluşumunu desteklemek değil de nedir ki!!!

    YanıtlaSil
  62. Çok güzel bir yazı, teşekkür ederim hocam.

    YanıtlaSil
  63. Hocam çözüm için Serdengeçti sahalara inip örtük enflasyon hedeflemesi üzerinden programı tekrar açıklasa, mb saygınlığına şok katkı sağlamaz mı?

    YanıtlaSil
  64. Şimdiki durum farklı çok özel bir durum.

    Önce bir rahibi ülkesine gönderelim.
    Millet ne oluyor desin.
    Ardından bir rahip daha gönderelim.
    Şaşıracaklar, demek ki bunlarin rahibi cok diyecekler.

    Ardından bir rahip daha gönderdik mi olay tamamdir. Çil yavrusu gibi dağılırlar.

    Not, bu milli hizmetimi de unutmayın, çok dua edersiniz bana. Mahfi hoca filan yazsınlar dursunlar, 3 rahip ile bu iş tamamdır.

    YanıtlaSil
  65. Mahfi Egilmez.com da Dolar 6

    A haber de dolar 5.89
    Halk TV de dolar 6.35

    A haberden dolar alıp Halk TV de satiyorum
    Manyak kar yaptım sabahtan beri
    Takipteyiz an ve an
    Not:Yatirim tavsiyesi degildir 16 yasindan kucukler icin sakincalidir kalp rahatsizligi olanlar izlemesin

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bi teknik analiz kasalim

      Mahfi egilmez com+A haber+HalkTV/3 dolarin suanki mevcut degeri 6.08

      Sil
    2. Yani AKPlilerden dolar alip CHPlilere satiyorum diyorsun iyimis allah arttirsin

      good job

      Sil
    3. SÜPER YORUM, ÜLKENİN DURUMU İŞTE,,,

      Sil
    4. Hosgeldin kardes Maalesef burda dolar 6 lira...
      Burdan sana pek is cikmaz gibi
      Hadi hayirlisi :D

      Sil
  66. Hocam geçmişe dönük yazılarınıza da baktım keşke daha önceden okusaydım yazılarınızı... sizin tv programlarınızı da çok izlerdim ama artık pek tv seyretmiyorum. ne söylemişseniz çıkmış... şu hükümet sizin gibi değerli insaları biraraya toplayıp, bu ülkeye bir çıkış yolu bulsa ne güzel olur.

    YanıtlaSil
  67. Hocam Dolar Euro tamam da Altın neden onlara paralel olarak yükseliyor? Yani anlamadığım şu; ülkeden döviz çıkışı olması normal ama altın da mı aynı anda çıkıyor? Bir de hepsi eş zamanlı olarak yükseliyor ve düşüyor. Bu kadar senkronize olmalarının sebebi nedir acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altın düşüyor. Bizdeki fiyatına aldanmayın onun nedeni Dolar.

      Sil
    2. Altın üretimimiz yeterli değil. Yani maden olarak bahsediyorum. İşlenmiş altın için cevher gerekli. Türkiye'deki madenler üretimin küçük bir kısmını karşılayabiliyor.

      Sil
  68. Ben hep 50 TL’lik benzin alıyorum!

    2000 – 0,59 tl, 85 litre

    2003 – 1,80 tl, 28 litre

    2006 – 2,75 tl, 18 litre

    2009 – 3,38 tl, 15 litre

    2012 – 4,57 tl, 11 litre

    2016 – 5,05 tl, 10 litre

    2018 – 6,24 tl, 8 litre

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ben hep 50 dolarlik aldigim icin beni yillar icinde pek etkilemeyen kur

      Sil
  69. 200 tl banknot 2009'da piyasa çıktı. O zamanki değeri 131 dolardı, şuan ki değeri ise 38 dolar.
    500 luk cikar mi hocam ?
    500luk ve 1000lik banknotlarin cikmasi lazim.Piyasada banknotlarin alim gucu dustu. Kuruslardan da artik 5 10 kurus kullanilmamaya baslandi
    2 lira 5 lira piyasaya cikarsa da sasman madeni olarak

    YanıtlaSil
  70. Hocam ellerinize sağlık bir çırpıda okudum.

    YanıtlaSil
  71. "Çoktan çok, azdan az gider" diye bir söz vardı. Şimdi ne oldu bu söz?

    YanıtlaSil
  72. Yıl sonu enflasyon tahmininiz nedir hocam?

    YanıtlaSil
  73. Hocam aşağıdaki durum hakkındaki yorumlarınız rica etsem söyler misiniz?

    Döviz tevdiat hesaplarına el konulacak söylentileri için ne düşünüyorsunuz?
    Az ekonomi bilgim ile.Bu paralar kayıt üzerinde var ama fiziki olarak yok.Yani kredi kullanımı için firmalara verilmişler.Banka sizin DTH rakamı kadar hesabınızı tutuyor.Siz parayı çekmeye gidince elindeki kaynaktan karşlıyor. Aslında 160 milyar dolar yok.Bir kısmıda Merkez bankasında.Böyle bakınca neden DTH lara el konsun diyorum.

    2-Elinizdeki doları bozdurun deniliyor.

    Döviz talebinin yoğun olduğu ortamda halkın yastık altı tabir edilen dövizin satılması fiyat oynaklığını durdurur mu?

    YanıtlaSil
  74. İç savaş çıkabilir arkadaşlar. Ben erzak depolamaya başladım. Şimdide silah dükkanına giriyorum silah alacağım. Herkes hazırlıklı olsun bence nolur nolmaz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben depoma erzak kasama dolar pompaliyorum

      Sil
  75. Merhaba hocam, belli ithalat kalemlerine kota konulması, ek vergiler getirilmesi veya ithalatı yasaklanması söz konusu olabilir mi acaba? Olursa öncelik hangi sektörde olur? Otomotiv olabilir mi?

    YanıtlaSil
  76. Hocam, dolar yükselirken altının düşmesi gerekiyorken altında yükseliyor ve aynı zamanda borsada yükseliyor. Yani hem altın hem dolar hemde borsa birlikte yükseliyor bunun sebebi nedir ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altın fiyatı dolar üzerinden belirlenir. Aslında altın fiyatı artmıyor hatta düşüyor. Ama dolar yükselince altının TL karşılığı artıyor. Sağlıklı karşılaştırma için altının ons fiyatına bakmalısınız şu anda 1200 $ seviyelerinde.

      Sil
  77. Selamlar Hocam,

    Suudi Arabistanda durum nedir?

    40-50 yıldır kurları dolar karşısında sabit.

    Ancak halihazırda sermaye hareketi için bir engel bulunmuyor. En azından suudi vatandaşları kolayca dışarıya içeriye döviz hareketi yapabiliyor. İran gibi de değil, Türkiye gibi de..

    YanıtlaSil
  78. Tanıdığım en iyi en somut ekonomist, teşekkürler yazı için hocam. Yorumlarda bir hayli kafamızdaki sorulara cevap... İlgili olan insanlara da teşekkür ediyorum.

    YanıtlaSil
  79. Yurtdışına TL çıkarıp farklı ülkelerden dolara çevirip tekrar yurt içine alırsak ne olur💀

    YanıtlaSil
  80. Hocam tekrar merhaba, IMF ile çalışmadan kendimiz bir program yürütsek daha iyi olur demiştim yukarıda siz de "Bu aşamada dünya artık bizim yapacağımız programlara inanmayacaktır." demiştiniz. Tekrar düşününce siz haklısınız, bu hükümet ne olursa olsun yanlış yapmadığını düşündüğü için bu şekilde devam etmek isteyecektir. IMF'nin ise akıl dışı ekonomi politikalarının terk edilmesi yönünde bizi zorlayacakları çok açık. Bir de ben şahsen 2008 yılında IMF borcunun eğer bizim ekonomi politikalarımıza haddinden fazla müdahale etmiyorsa yenilenmesi taraftarıydım. 2001 deki gibi bir anlaşma tabi ki yapılmamalıydı çünkü o zamanki gibi çaresiz değildik, ancak belli ödünler verilerk yapılsa hükümet propaganda malzemelerinden birinden olurdu ama devlet milyarlar kazanırdı. Çünkü piyasadan borçlanmanıza göre çok düşük bir maliyeti var ve piyasaya güven verdiği için piyasadan yaptığınız borçlanma oranını da düşürüyor. Tabi bence hiç dış müdahaleye mecbur kalmadan kendi öz politikalarımızla güçlü bir ekonomi sahibi olsaydık en güzeliydi ama yaklaşık 70 yıldır böyle bir durum olmadı.

    YanıtlaSil
  81. merhaba hocam,
    Hocam biz neden büyüme_enflasyon modelinde büyümeyi seçiyoruz.Böyle enflasyon nasıl düşürülecek bu mümkün mü?Uzak doğudan para bile bulsak bu parayı inşaat sektörüne aktarıp yine yapısal sorunlarımızı çözemeyeceğiz.
    Türkiyede müteahhit sayısı 150 000'den 350 000'e çıktı.


    YanıtlaSil
  82. Hocam yazınız için teşekkürler . Olası bir senaryo da Türkiye IMF kapısını çalarsa bunu kötü yorumlamak yerine yapıcı şekilde bakılabilir mi örnek olarak Galatasaray ve UEFA arasında yapılan finansal anlaşmayı ele alabilirmiyiz ikisi de çok ayrı durumlar ama müdahale anlamında böyle bir yol izlenebilir mi ? Yanlışım varsa cahilliğime verin saygılarımla Hocam.

    YanıtlaSil
  83. Teşekkürler hocam tesbitleriniz çok doğru.Daha önceki yazılarınızda değindiğiniz gibi temel sorun üretimimiz ve dolayısıya ihracatımız az özelikle çok fazla teknolojik ürün ithal ediyoruz.Bunlar dolar üstünden alınıp satıldığı için dışarıya devamlı dolar gidiyor.Tl değer kaybediyor.Özellikle bilgisayar, cep telefonu vs. elektronik cihazlar üretip ihraç etmemiz lazım.Bunun içinde kısa orta vadeli hızlı planları ortaya koymamz lazım.Bunları sağlayana kadar Ama öncelikle doların hızlı bişekilde yükselişini durudurmak için siyasi ve kur politikamızı değiştirerek önlem almak gerekli sanırım.

    YanıtlaSil
  84. gemi su aliyor sayin hocam... kaptan i begenmediklerini soylediler simsek kalsin dediler kaptani degistirdik albayrak tepkisi ile basladi bu yukselis 15 kisilik liste sonrasindaki bir istrkte simsek olurmu

    YanıtlaSil
  85. Hocam gemi batarken önce fareler kaçar derler. Bizim farelerimiz kaçıyorlar mı kaçtılar mı kaçacaklar mı sizce?

    YanıtlaSil
  86. Hocam iran ve rusya bu gibi durumlari nasil yonetiyor ?

    YanıtlaSil
  87. Mahfi Hocam elinize sağlık kafamızdaki sorulara cevap veriyorsunuz.
    Ekonomi yönetimi değişirse kurda düşüş olur mu? Piyasalara güven verecek bir ismin bağımsız bir şekilde ekonominin başına geçeceği açıklansa...

    YanıtlaSil
  88. Hocam tl yi komple bırakıp dolara geçsek doları resmi para birimimiz haline getirsek nolur? Abd ile anlaşıp böyle bir şey mümkün olabilir mi? Amb nasıl avrupa ülkelerine euro basıp veriyorsa fed de bize dolar basıp verse bizim merkez bankasını da kapatsak sizce nolur? Bilgisizliğim için kusura bakmayın ama gerçekten merak ediyorum

    YanıtlaSil
  89. Mahfi hocam, böyle güzel ve bilgilendirici yazılarınız için teşekkür ederim. Biz üniversitenin farklı kesimlerinde okuyan öğrencilere, ekenomiye giriş mahiyetinde önereceğiniz kitaplar nelerdir ?

    YanıtlaSil
  90. Dolar 6.25 TL gördü Euro 7 TL fiyatlar burada şimdi AKtroller Yiğit Bulut neredesiniz yine mi dış güçler içerdeki sizin gibi güçler varken dışardan ekstra güce ihtiyaç yok milleti batırdınız kim bu yükşeliş karşısında dolarını bozar enayi mi var be siz götürürken halkı yok sayın sonra doları bozdurun bize oyun oynuyorlar siz bizimle oynarken iyidi

    YanıtlaSil
  91. Hocam , öncelikle yazınız için teşekkürü borç bilirim. Şöyle bir sorum olacak ,hükümetin , ekonomi yönetim kadrosu içinde sizin gibi değerli hocalar yok mudur? Yoksa neden sizin gibi değerli hocaların görüşlerine yer verilmez. Eğer var diyorsanız da gittiğimiz yolun yanlış olduğu noktasında kimse uyarıda bulunamıyor mu? Yapılması gereken reformlar neden yapılamıyor ?

    YanıtlaSil
  92. Aman hocam yapisal reform diyorlar bak hele ya 16 yil sonra yapisal reform yapilacakmis, bu zaman akadar yapilanlar yeterli gelmedi demek

    YanıtlaSil
  93. Hocam canlı yayında berat albayrak yapısal reformlar için bir heyet kurduk sadece onlarla uğraşıyor dedi.
    Düşünceniz nedir?

    YanıtlaSil
  94. Hocam şuan ki döviz tablosu , döviz bürolarının işine gelir mi ?

    YanıtlaSil
  95. Hocam Trump'ın Türkiye'den alınan alimünyum ve çelik'e getirilen ek vergi , aslında kismi bir ambargo mudur ?

    YanıtlaSil
  96. Hocam papazı vermedikçe iş iyice büyücek gibi duruyor.

    YanıtlaSil
  97. Hocam Bakanın açıklamalarını nasıl buldunuz , ilk defa bir bakan yapısal reformlar ve nitelikli insan gücünden bahsetti. Sizce bu uygulanabilir mi ?

    YanıtlaSil
  98. Hocam dolar 6.52 oldu bu ateşi nasıl düşürürüz ?

    YanıtlaSil
  99. Hocam güzel günleri ne zaman göreceğiz ?

    YanıtlaSil
  100. Hocam doların bir günde yüzde 20 artığı başka bir güne daha tanıklık ettiniz mi ?

    YanıtlaSil
  101. Kaleminize sağlık sayın hocam

    YanıtlaSil
  102. Kaleminize sağlık sayın hocam

    YanıtlaSil
  103. Mahfi Bey kira artışları neye göre belirleniyor bilgi verir misiniz?

    YanıtlaSil
  104. Hocam merhabalar. Üretim için yatırım yatırım için de düşük faiz gerekiyor. Fakat aynı zamanda yatırım için tasarruf da olmalı ki yatırımcı finanse edilebilsin. Düşük faizin de tasarruf açısından cazip olmadığını düşünürsek buradaki çelişki iktisadi olarak nasıl ele alınabilir ?

    YanıtlaSil
  105. Hocam elinize sağlık.. genelde trolleri çok görürdük böyle yazılarınızın altında memurluk görevlerini yaparken :) ama hepsi kayıp bugün..
    bilginin peşindeki sadık okuyucu kitleniz yine burada.. bu yüzden ben olumlu bakıyorum geleceğimize.. ne olursa olsun bilime eğitime önem veren insanlar hep varolacaklar..
    sevgiler saygılar

    YanıtlaSil
  106. Mahfi Hocam merhaba, yazılarınız için çok teşekkürler. İnanır mısınız, bugün sabahtan beridir Mahfi Hoca ne yazacak diye sayfanıza bir kaç kere girdim. Bilgiler için çok teşekkürler. Bizler sizden bilgi almaya işte bu kadar hevesliyiz.
    Bir sorum var cevaplarsanız memnun olurum;
    Ülkemizin mevcut durumunda ekonomide bir çöküz, derin bir kriz bekliyor musunuz? (Bazı ekonomi yorumcuları "ciddi seviyede işsizlik, küçülme, memur alımının durdurulması, hatta mevcut memurların maaşlarının bile ödenemiyeceği bir döneme girebiliriz" gibi yorumlarda bulunuyorlar.)
    Yoksa ekonomide bir sert iniş ile bu buhranlı günleri atlatabilir miyiz? (mevcut verilerle yapısal reformların yapılmayacağı, son yıllardaki aynı bakış açısıyla ekonominin yönetileceği gözüküyor.)
    Teşekkür ederim.
    Engin AYDIN

    YanıtlaSil
  107. Hocam size şükranlarımı sunuyorum. Sizi yıllardır takip ediyorum ve bizi hiç yanıltmadınız. 7 çalışanı olan küçük bir fabrikamız vardı. Tedarik ve tahsilat zincirimiz kırılmaya başlamıştı ve sizin uyarıcı yazılarınızı dikkate alarak, süreci uzatmaya çalışarak batmaktansa; tasfiye etmeye karar verdik.(Girdi maliyetimizin %30 kadarı USD idi.) Şu anki kurlarla düşeceğimiz olumsuz durumdan kurtulduğumuz için, size binlerce teşekkürler...

    YanıtlaSil
  108. Hocam birçok yazınızda şuan ki tablo nun olacağı ve çözümler reformlar konusunda birçok yazınız mevcut, ekonomistler büyümenin sürdürülemez cari açığın sürdürülemez olduğu reform gerektigi konusunda hem fikir iken neden bu geç kalınmışlık bunu açıklayacak herhangi bir mantık var mı siz ne düşünüyorsunuz bu konuda hamlelerimiz neden hep geç ve etkisiz

    YanıtlaSil
  109. Hocam Allah sizin gibi kıymetli insanları başımızdan eksik etmesin

    YanıtlaSil
  110. krize girdik mi?
    kriz cikar mi?
    yerel secimlerde Akp belediyeleri chpye kaybedebilir mi?
    iyi partinin performansini nasil goruyorsunuz umut vaadediyor mu?

    YanıtlaSil
  111. Hocam, TLden vagzecip, EURya gecmek gibi secenek mümkünmü?

    YanıtlaSil
  112. Ben bir esnafim. Sunduğumuz hizmetlere enflasyon ve dolar ayarında zam yapamıyoruz. Kazancımız dolar bazında gerçekten komik düzeylere indi. Zamları yapmaya kalksak vatandaşın bütçesi de aynı oranda genişlemediğinden satışlarımız radikal şekilde düşecektir. Sizce benimle aynı durumda olan esnaflar bu dönemde ne yapmalı. Kapasite düşürüp gerçek fiyatlarla mi çalışmalıyız yoksa zam yapmaktan imtina edip işin hacimsel devamlılığını mi gözetmeliyiz.

    YanıtlaSil
  113. erken secim bekliyor musunuz? olasi erken secimde CHP tek basina iktidar olur mu?

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi