Dolar Dünya Parası Olarak Kalmaya Devam Edebilir mi?

Dolar nasıl dünya parası oldu başlıklı yazımda bunun başlıca üç nedeni olduğunu vurgulamıştım: (1) Doların en uzun süreyle altın karşılığı basılan para olması. (2) Petrol ve altın gibi çok önemli iki malın Dolarla fiyatlandırılıyor olması. (3) ABD’nin dünyanın en büyük ekonomisi olmasının da etkisiyle dünya ticaretinde ve dünya finans siteminde en yüksek paya sahip olması. 

1971 yazından bu yana Doların, tıpkı diğer kâğıt paralar gibi hiçbir karşılığı bulunmuyor. Doların 1971’e kadar altın karşılığı basılmış olmasının yarattığı itibari etki de artık eskisi kadar güçlü değil. Bunun nedenlerinden birisi de küresel krizde ABD Merkez Bankası Fed’in dünyayı Dolara boğmuş olması. Bu şekilde piyasaya sürülen Dolarlar, ABD’de pek piyasaya çıkmadı, daha çok bankaların kasalarında kaldı ama dünyaya dağılan bölümü özellikle gelişmekte olan ekonomilerde ciddi enflasyonist etki yarattı. Doların bu şekilde kullanılması, ABD içinde olmasa bile dışında, Dolar konusundaki tartışmaları artırdı.  

Bu itibar kaybına karşın petrol ve altın, Dolarla değerlendirilmeye devam ediyor. ABD’nin, bunu devam ettirebilmek için körfezde dolaylı egemenliğini sürdürmesi gerekiyor. Amerikan yönetimlerinin bu bölgede sürekli düşmanlar yaratması, onlarla çatışmaya girmesi, müttefikleri yanında tutmaya çabalaması, ortadoğuya yönelik yeşil kuşak ve Büyük Ortadoğu Projesi gibi projeler geliştirmesinin altında bu yatıyor. Bölgede yarın öbür gün ABD’nin etkisinden uzaklaşacak gelişmeler yaşanırsa işler değişebilir.

Dolar, dünya parası düzeyine çıkarken ABD dünyanın en güçlü ekonomisiydi ve dünya ticaretinde ve finans sisteminde bir numaralı ekonomiydi. Bugün o konumda mı? Bunu inceleyelim.

ABD
Çin
Japonya
Almanya
GSYH
1
2
3
4
GSYH, SAGP
2
1
3
5
İhracat
2
1
4
3
Uluslararası Rezervler
4
1
2
11

Tablo bize ABD’nin hala dünyada önemli bir yere sahip olduğunu, buna karşılık özellikle Çin’den gelen bir meydan okumayla gücünün eski düzeyinde olmadığını gösteriyor. Öte yandan artık Doların karşısında giderek güçlenen bir Euro var. Henüz o kadar güçlü olmasa da Yuan da aynı yolda ilerliyor.

Belçikalı iktisatçı Robert Triffin, 1960 yılında ortaya koyduğu hipotezinde, cari açık veren ABD’nin, bu açığı kapatmak için Dolar basacağını ve insanların, ABD hazine kasalarındaki altının bu kadar Doların karşılığını vermeye yetmeyeceğini düşüneceğini, bunun da Dolara duyulan güveni düşüreceğini ön sürmüştü. Cari açığı kapatmak üzere Dolar basmakla Dolara güven sağlamak arasında oluşan bu çelişki Triffin Çelişkisi adıyla anılıyor. Triffin bu değerlendirmeyi yaptığında Dolar hala altın karşılığında basılıyordu. 1971’de Doların altın karşılığı kalkınca işler biraz değişti. Fed, küresel krizle birlikte uyguladığı parasal genişleme (QE) politikası sonucunda, piyasalara milyarlarca Dolar dağıttı. Bu dönemde bir yandan ABD cari açığı düşerken (2006 yılında GSYH’nın yüzde 6’sından 2015 yılında GSYH’nın yüzde 2,5’ine düştü) bir yandan da Dolar, rezerv para olarak itibarını artırdı (6 önemli paraya karşı oluşturulmuş bulunan Dolar Endeksi 2006’da 90 iken bugünlerde 95 düzeyinde bulunuyor.) Bir başka ifadeyle Doların bollaşması hem ABD cari açığını düşürdü hem de Doların itibarını yükseltti. Özetle Triffin Çelişkisi değil, tam tersine pozitif bir ilişki ortaya çıktı. Buna karşılık bunun sonsuza dek böyle gideceğini söylemek elbette mümkün değil.   
  
Bütün bunlar bize Doların, geçmişe göre itibar kaybına uğrasa bile, bugünden yarına dünya parası pozisyonunu kolay kolay kaybetmeyeceğini gösteriyor. Doların dünyadaki yerini yitirmesinin ne kadar sürede olacağını ABD belirleyecek. ABD’nin özellikle Trump sonrasında başlayan ciddi itibar kaybı ekonomisine de itibar kaybettiriyor. ABD, kendi önderliğinde gelişen uluslararası serbest ticaret sistemini kendisi terk etmeye ve yeni korumacılık denilen ithal ikameci politikalara dönmeye uğraşıyor. Böylece kapitalizmin liderliğini de yavaş yavaş yitiriyor. ABD, ekonomide, uluslararası ilişkilerde ve dünya liderliğinde ne kadar hızlı gerilerse Dolar da o kadar hızlı zemin kaybedecek. Trump’ın bu gerilemeye 2 yıllık katkısı, Bretton Woods sisteminin çöküşünden bu yana yapılmış en büyük katkı gibi görünüyor.

Yorumlar

  1. Hocam merhaba benim bir sorum var.
    Türkiyenin 2017 GSYH'sı TL bazında 3,1 Trilyon. Dolar bazında 850 Milyar civarı. Bunun 2021'de TL bazında 4,2 Trilyon olduğunu varsayalım. Şimdi 1 Ekim 2018 Tarihinde doların 7 TL olduğunu varsayalım ve Türk Lirası her çeyrekte dolar ve diğer para birimleri karşısında %15 değer kazansın. Buna göre;
    1 Ekim 2018'de Dolar: 7 TL
    1 Ocak 2019'da: 5,95 TL ( Önceki çeyreğe göre %15 değer kazanmış)
    1 Nisan 2019'da: 5,10 TL (%15)
    1 Temmuz 2019'da: 4,35 TL (%15)
    1 Ekim 2019'da yani tam bir yıl sonra: 3,70 TL (%15)
    1 ocak 2020'de: 3,15 (%15)
    1 Nisan 2020'de: 2,68 (%15)
    1 Temmuz 2020'de: 2,28 (%15)
    ...
    ...
    1 Ekim 2021'de 1 Dolar = 1 TL olursa GSYH 4,2 Trilyon dolar mı olur? Türkiye G7'ye girmiş mi olur? Almanya gibi bir ticaret hacmi mi olur? Ve kişi başı ortalama gelir Almanya gibi olur mu?
    Cevaplarsanız sevinirim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Harun kardesim kusura bakma, seni incitmek istemem fakat sorabilirmiyim?

      Sen Marsta mi yasiyorsun.? Allah askina neler diyorsun sen böyle.?

      Sil
    2. Para değeri düşen ülkelerde ihracatta artış yaşanır.Bence o kadar büyük bir ihracat seviyesini dolar 1 lirayken koruyamayız.Tabi ihracat yaptığımız ürünlere bağlı bir şey bu.GSYH = C + I + G + (X-M)
      İç tüketime bağlı büyüme sürdürürilebilir değil.Cari açık da varken...

      Sil
    3. Adsız 17:58
      Evet. Böyle bir tablonun mümkün olmadığını ve olamayacağının da farkındayım. Ben sadece olduğunu varsaymak üzerinden bunu sordum.

      bradrkn 18:54
      Evet. Böyle bir durumda var. Kaçmak mümkün değil. Ama şimdi dolar 2021'e kadar kademeli olarak düşerek 1 Türk Lirası olsa biz bundan dolayı Türk Lirası bazında küçülür müyüz? Yoksa olduğumuz yerde mi kalırız? Yani sıfır büyüme. Bu durumda bile kağıt üzerinde 3,1 trilyon dolarlık ekonomi olmuyor muyuz?

      Sil
    4. Bir TL bir Dolar olur mu dönemini de yaşadık biliyorsun. TL o dönemde çok değerlenmişti. Peki olabildi mi? Şuan yaşadığımız süreç cevabını veriyor sana.

      Sil
    5. Harun Çelik pratikte gerçekleşmeyecek olsa da kağıt üzerinde ulaştığın sonuç doğru.

      Sil
    6. Çok basit olarak; matematik pratik olmuyor, finans hesaplari edebiyat yapmak gibi. Üretim olmayan bir ülke para kazanamaz. Para kazanmak yani ülkeye para girişi olmadan hiçbirşey düzelmez, yaptığınız hesaplar teletexten borsa oynayıp para kazanmak gibi. Finans oyunları illaki üretime destek ama 1. Şart üretim. Millet borsa döviz bitcoin.... vs vs ye boğdurulmuş vaziyette. Realistik olun kimse saf değil bu dünyada. Herkes Soros olma peşinde

      Sil
  2. Merhaba Mahfi Bey. Okuduğum pek çok ekonomist birkaç ay içerisinde Dolar'ın 10 Tl olacağını ve oradan geri döneceğini söylüyor. Sizce bu doğru mudur? Neye göre hesaplıyorlar 10 Tl'yi? Ve oradan geri döneceğini nereden, hangi verilere dayanarak söylüyorlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 10 TL olacagi dogru da.. Geri dönecegi biraz süpheli.

      Sil
    2. Neye göre hesapladıklarını bilmiyorum. Ama USD/TL kurunun nereye gideceği önümüzdeki hafta TCMB'nin nasıl bir faiz kararı alacağına ve Türkiye'nin riskleri azaltıp azaltmayacağına bağlı olarak değişir. Beklentiler TCMB'nin faiz artıracağı yönünde oluştuğu için kur düşmeye başladı.

      Sil
    3. Evet bende duydum 10 TL deyip geri geleceğini söyleyen kişiyi. Fakat bunu söyleyen kişi Ekonomist değil. Erol mütercimler söylemişti adam stratejist. Yani komplo teorilerine inanıyorsan doğrudur. Zaten hepimiz doların 10 TLye bir elbet bir gün geleceğini biliyoruz.

      Sil
    4. Pekiyi Hocam,

      Faiz lobilerine ates püsküren, Her kötülügün basi faizdir diye meydanlarda, ekranlarda naralar atan milli ve yerli hükümetimiz ve Baskanimiz bu Faiz artirimina ne diyecek.?

      Dün öyle bugün böyle diyebilir mi? Kahraman Türk milleti bu duruma ne der. Faizci lobilere karsi geldikleri icin milyonlarca Vatan evladi bunlara oy verdi.

      Ne olacak simdi.? Sastim kaldim ben.

      Sil
  3. Hocam sizce dijital para birimleri dolar/euro/yuan gibi "gerçek" paraların yerini alır mı gelecekte?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu şimdilik mümkün görünmüyor ama gelecekte ne olacağını bilemeyiz.

      Sil
    2. Hocam kripto paralar örneğin xrp uluslararası sermaye transferlerinde Swift in yerini alabilir mi? Özelliklede Abd nin istediği kişi şirket ve ülkeleri bankacılık sisteminden uzaklaştırdığı bugünlerde önemli bir alternatif midir?

      Sil
  4. Katılıyorum, rusya ve iran ile ittifak TL üzerindeki baskıyı kaldırabilir.

    Ortadoğuda ABD-İsrail-S. Arabistan-Mısır'a karşı Rusya-Türkiye-İran, Avrupa'nın da desteğini alırsa üstünlük kurar ve bölgeyi stabilize eder.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biraz önce suriye üzerinden kurgulanan ittifak arayisi cöktü.

      Yandas medya yine isin Magazin ve algi yönetiminde ilerliyor. Sonuc bildirgesi tam bir fiyasko.
      Reis idlibde ateskes ve silahlarin birakilmasi.. Iran ve Rusya ise oradaki teröristlerin yok edilmesi görüsünde.

      12 maddelik bildirge Türkiye icin tam bir fiyasko. Suriyedeki tüm terör örgütlerinin isimleri verilerek hedef gösterilmis, icinde ne PKK ne PYD YPG den zerre bahsedilmiyor.

      Iste Dünya lideri. simdi yarin kahraman gibi karsilanacak Türkiyede. Orada ne isi var ise Hazine bakani Damat ile müjdeler verecek yine yandas mansetlerinde.

      Rusya ve Iran ile ittifak mis. Güldürmeyin.

      Sil
    2. Türkiye 1.Dünya savaşında nasıl Almanya ile birlikte savaşmaya zorlandığını unutmasın. Sonuçları çok çok ağır oldu. Vatan parçası Balkanların bir kısmı daha elden çıktı ve daha kötüsü az daha herşeyi kaybediyorduk. Unutulmamalıdır kı Ruslar ile sorunlarımız tarihi ve coğrafi ekonomik nedenlerle ve çok eskiye dayanıyor. İran’la olan rekabetimiz Ortaasya’da İslamın yayıldığı dönemden itibaren var. Bunlar coğrafyanın getirdiği güç çatışması nedeni ile kaçınılmaz oluyor. Türkiye bu ülkelerle ilişkilerini sürdürürken sürekli temkinli olmalı. Batı ittifakından kopmamalıyız, Bedeli sosyal, siyasal, ekonomik olarak çok ağır olur ve onyıllarımızı götürür. ABD ile olan sorunlar bir şekilde çözülür, pire için yorgan yakılmaz.

      Sil
  5. Bahsettiğiniz konulara hakimiyetiniz, çok anlaşılır ve kolay izah edebilmenizi sağlıyor.
    Keşke tv'de radyoda izlediğimiz/dinlediğimiz "profesyoneller" de böyle olsa. Çoğunun ne dediğini anlamıyorsunuz çünkü kendileri de açıkça bir şey ifade etmekten (hangi sebeple olursa olsun) çekiniyorlar.
    Yazmaya devam etmenizi teşvik etmek için yazıyorum bunları. Eleştirilere, hakaretlere kulak asmayın, hep yazın, ciddi bir kitleniz var.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adsız7 Eylül 2018 14:00, televizyona çıkan uzmanların kalitesinden şikayet ediyorsunuz,
      Mahfi hoca NTV de yayın yaparken işten çıkarıldı.



      Sil
    2. Aynen böyle. Diğer ekonomistler ben böyle diyorum ama aynı zamanda demiyorum diyor.

      Sil
    3. Diğer ekonomistler "şu şu olursa şu olabilir tabii" diyor, kendilerinin ne olacağını tahmin ettiklerini itina ile söylemiyorlar. Düşük olasılıkları olabilir gibi öne çıkaran algı operasyonlarına katılmazsanız dışlanırsınız. Büyüklük doğru bildiğin yolda dimdik yürüyebilmektir...

      Sil
  6. SAGP zaten tartisilir ancak ihracat siralamasi da yaniltici. Cin ihracat konusunda ABD'den ileride ancak Cin'in ihracatinin buyuk bir kismi ABD'ye ya da re-export icin Hong Kong'a.

    Hong Kong'a olan ihracat kari zaten Cin'in disina cikartiyor, buyuk oranda ABD'ye aktariyor. ABD'nin simdiye kadar 'ticaret savasi' baslatmamasindaki sebeplerden biri de bu ilginc durum. Ancak bunun da cok surdurulebilir bir durum olmadigi ortada.

    Zaten 'ticaret savasi'nin sebebi de buradan kaynaklaniyor. ABD en cok cari acigi Cin ile veriyor.

    Rakamlardan cikip nitelige bakarsak, Cin'in ABD'ye olan ihrac mallari genellikle ucuz iscilik ve olceklemeden kaynakli, cogunlukla patenti ve know-how'i ABD'ye ait urunler. ABD'nin Cin'e olan ihraci daha cok servis alaninda (Bilisim ve diger konularda). Buradan anlasilabilecegi gibi ABD'nin Cin'in yerine baska bir ulkeyi koymasi mumkun. Ancak bu Cin icin o kadar kolay degil. Rusya'nin bu noktada ABD'nin yerine gecme cabasi sahip oldugu alt-yapi ve bilgi birikimi ile pek mumkun degil. Eminin Cin'liler de buna guluyordur. Rusya'ya egitime giden 1 Cin'li varse, ABD'ye egitime giden 1000 Cin'li var.

    Trump her ne kadar 'cilgin' gibi gosterilse de, ABD gibi koklu anayasasi olan Cumhuriyet'lerde yonetim tek bir kisinin ruh hali ve altinci hissi ile degismiyor. Bunu ABD'nin ortadogu politikasinda da, asya politikasin da Obama sonrasi neredeyse hic degismeden devam etmesiyle gorebilirsiniz. 'Ticaret savasi' da devam edecektir. Cin sahip oldugu potansiyeli kaybetmemek icin ABD'nin dediklerini yapmak zorunda. Yani ABD'den daha fazla servis satin alacak, Google, Amazon gibi firmalarin Cin pazarina girmesine zorluk cikartamayacaklar.

    Turkiye'nin de buna gore pozisyon almasi gelecek nesillerin refahi icin onemli. Malesef Turkiye ABD ile iliskilerde, Kore ve Cin ile bulundugu seviyeden daha alt seviyeye inmis gorunuyor. Daha da alt seviyelere inmemek icin daha akillikca hareket etmemiz gerekiyor, ancak gorunuyor ki Turkiye'de iktidari etkileyen gucler bu fikirde degil, daha cok Rusya ve Iran eksenini potansiyel olarak goruyor. Yuzyillardir suregelen klasik 'kucuk olsun bizim olsun' mantigi. Goruntu su ki, ileride kucuk de olsa onlarin olan hicbir sey kalmayacak ne kadar farkindalar bilinmez.

    YanıtlaSil
  7. Gelişmis ve gelismekte olan ülkelerin dolari sorun olarak görme eğiliminin artmasi trump yönetimi gitse bile bu sorunla uğraşma çabaları artacak diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Trump yönetimi gider de yerine farklı uygulamaları olan bir yönetim gelirse Doların sorgulanmasına yönelik tepkiler azalabilir.

      Sil
    2. trump bugün gitse yerine gelecek isim mike pence dir ki o çok daha radikal ve saldırgan bir evangelisttir. trumpı mumla aratabilir. özellikle türkiye için!.

      Sil
  8. Hocam bu doların bollaştığı dönemde değer kazanması balon olabilir mi? Çünkü ben izahta zorlanıyorum dünya çapında tasarrufları dolar'a çevirme eğilimi ve diğer tüm fiatların dolardan daha kötü performans sergilemiş olması gibi bir durum olması ihtimalinden başka mantıklı bir olasılık göremiyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yok ABD ekonomisinde ciddi bir toparlanma var, yani balon değil.

      Sil
  9. hocam biraz ekonomi-fantezi(science-fiction yerine :) olayina girersek, genel durumlardan tamamen bagimsiz olarak soruyorum, orta vadeli gelecekte, uzay madenciligi ile altin ve platinyum gibi malzemelerin toprak gibi kolay toplanabilecegi bir gelecekte paranin (karsiliksiz paraninda tabi) yerine ne gecebilir?

    dunya gecmis tarihinde oldugu gibi diger tum ulkeleri domine edip parasini gecerli kilacak-kildiracak bir alpha ulke mi arayacak yine yoksa ortak anlasilmis exchange rate i olan elektronik paralar (su anki bitcoin sacmaligindan bahsetmiyorum) bir sekilde olabilir mi. hic bu konularda dusundugunuz kafa agrittiginiz oluyor mu ?
    (karakter hatalari icin affola, yurt disindayim ve bilgisayar klavyem ingilizce)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nakit paranın yerine zaten büyük ölçüde hesap-para geçti. Çoğu insan yanında para taşımıyor, kredi kartı, banka kartıyla ödemesini yapıyor.

      Sil
  10. Altin temelli olsun olmasin Triffin Celiskisi gecerlidir.

    James Rickards Death of Money kitabinda soylemis "global rezerv parasini basan surekli ticari acik vermek zorundadir, cunku dunyanin geri kalaninin bu paraya ihtiyaci vardir, ama ticari aciklar yuzunden bir sure sonra paraya guven kaybolur (when one nation issues the global reserve currency, it must run persistent trade deficits to supply that currency to its trading partners; but if the deficits persist too long, confidence in the currency will eventually be lost)".

    1971'de Nixon altin penceresini kapatti ve o zamandan beri altin gundemden dustu. Artik hic onemi yok, dolarin arkasinda petrol var (ve silah). Bugun donmek isteyenler var ama o is o kadar kolay olmayabilir. Keynes "barbarca bir kalinti (barbaric relic)" demistir altin icin. Hala para ediyor ama piyasada kayve, tuz, gumus te para buluyor, vadeli islem sozlesmesi (futures) piyasasinda bunlarin da bir fiyati var.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dediğiniz gibi olsaydı bugün dünyadaki merkez bankaları rezerv para olarak tuttukları paranın yüzde 60'dan fazlasını Dolarla tutmazlar, bizim gibi ülkelerde insanlar mevduatlarının yarısını Dolarla bulundurmazlardı.

      Sil
    2. Bu icinde Keynes gecen cevap icin miydi? Oyleyse isin zamansal faktorunu goz onune aldiniz herhalde. Triffin Celiskisi bugun pat diye etki edecek diye bir sey yok. Zaman alacak tabii ki. Ama Cin, Rusya, neredeyse tum EM ulkeri rahatsiz. Iran, Avrupa petrodollar sisteminde kenara sIkIsIyorlar. Bunlar acik ortada.

      Sil
  11. Bunun bir 10-20 yıl içerisinde olması zor görünüyor sayın hocam. Ama Trump için zor olmasa gerek. Her gün imkansızı deniyor. Bu kadar müttefiki varken bizim yapabileceğimiz çok bişey yok gibi duruyor. Bence bizim yapmamız gereken doları alt etmek değil ekonomimizi güçlendirmek. Ama nedense kafamız bu yönde çalışmıyor. Onların doları varsa bizim Allah’ımız var deyip köşemize geçiyoruz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok haklısınız biz enerjimizi yeldeğirmenleriyle savaşmaya vereceğimize oturup şu yapısal reformları yapmaya girişsek Doları belki alt edemeyiz ama TL'yi adam ederiz.

      Sil
  12. Hocam para babalari dolardan sıkılmış olmali ayağını kaydırıp imf in sanal parasi sdr yi sisteme sokacaklar ama nasil orasi karanlik biraz sanki

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir sabah uyandigimizda.. Sürpriiizz.

      Sil
    2. O kadar kolay değil. Dünyanın herhangibir yerinde dolar nedir desek yanıtlanır ama sdr nedir desek yanıt alamayız.

      Sil
  13. Biz hep diyoruz işte,
    Bunlar çökecek,
    Çin, İran, Rusya ile işbirliğine gidelim diye.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Cin, Iran ve rusya cökmesin de..

      Sil
    2. Bu saydiginiz ulkelerin her birisinde bir ihtilal olmasi icden bile degil. Otoriter rejimler sizi kandirmasin, hepsi sonunda bir ihtilal ve devrim ile sonlanirlar.

      Sil
  14. Bir de "petrol, dolar ile fiyatlandırılır" tam bağlantıyı doğru göstermiyor, sanki kapalıçarsıdaki halıcıya "abi şu halinin fiyatını dolar üzerinden tabelaya yazsak olmaz mı?" gibi bir durum sani... Gerçekte olanlar daha kesin ve net: dünyadaki her petrol üreticisi sattığı petrol için dolar istemeye _mecbur_. Dolari istemezse tepesine Tomahawk, MOAB düşüyor. Bu şekilde dolara talep oluşuyor, alıcı dolar bulmak zorunda, rezerv tutmak zorunda, petrol satanın elinde bir sürü dolar var, ne yapacak, ABD'de yatırım yapacak, vs. Düzen (düzmek fiilinden gelir) bu sekilde.

    YanıtlaSil
  15. Hocam blokchain yani kripto paralar gelecekte doların gücünü yok edemez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam Yunus bey,
      Block Chain ciler savaşabilecek bir ordu kurabilirler ise,
      gelecekte dolarının da, eurosununda, yuanında, poundudunda gücünü yok eder.

      Ne demiş Mete han, büyük devlet için büyük kan gerek,
      Büyük para gücü için büyük ordu gerek.
      Gerisi La Fontaine hikayesi...

      Sil
    2. Hedef 2071. Dolar molar kalmaz. Siz dik durun eğilmeyin. Doları yok edecek güç belli. Reis halleder.

      Sil
    3. Reisin 2071 de kac yasinda olacagini hesapladin mi? Mumyalayacak misiniz adami?

      Sil
    4. reisinize değil reisinizin arkasındaki rothschild sermaye gücüne bakınız. aynı destekler tabi bop eşbaşkanlığını kabul etmediği için rahmetli ecevite verilmemişti. verilseydi belki o zaman doları bitirebilirdik rusya ve çinle birlikte.

      Sil
  16. Bütün dünya ülkeleri A.B.D. dolarından vazgeçse, altın ve petrol yerel paralarla eldeğiştirse de, A.B.D.’nin üretim gücü kendi para değerini yansıtmaya yeter, diye düşünüyorum. A.B.D. hammadde gereksinimlerine bile farklı seçenekler geliştirebilmiş, çözüm üreten bir ekonomi... Petrol dolarla satılmasına rağmen hiçbir gelişen ülke bu aşamalardan geçmedi.

    A.B.D. kapitalizmi bilgi üreten bir ekonomiye doğru geliştikçe, daha yüksek bir aşamaya ulaşacaktır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İşte doğru cevap. Merkez ülke, her zaman merkez kalacak.

      Sil
  17. Arabamız bozulduğunda tamirciye götürürüz, usta tamir eder.

    Dişimiz ağrıdığında dişçiye gideriz, dişçi tedavi eder.

    Acıktığımızda lokantaya gideriz, mutfaktaki usta tabaklara yemek koyar, karnımız doyar.

    Elbisemiz yırtıldığında terziye gideriz, terzi, yırtılan kısmı onarır.

    Cep telefonumuz bozulduğunda tamirciye götürürüz, mühendisler ve teknikerler, telefonumuzu tamir eder.

    .
    .
    .

    Ekonomideki gidişat bozulduğunda, "ekonomistleri-iktisatçıları çağıralım da ekonomiyi tamir etsinler" diyemiyoruz.

    Niye böyle Mahfi bey?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1-Muhendis telefon tamir etmez dizayn eder. 2-Butun bahsettiklerin kisisel problemlerle ilgili, parasini verir servis alirsin. Ev ekonomin bozulursa da serbest mali musavir'e gidersin ki buyuk ihtimalle iktisat mezundur hizmetini alirsin. 3-Ulke ekonomisindeki gidisat bozulursa profesyonel global kuruluslar devreye girer IMF, vs gibi ve burada calisanlar ekonomisttir. 4- Boyle sacma sorularla nereye varmaya calisiyorsun?

      Sil
    2. 100 bin liralık otomobiliniz tamirciye götürdüğünüzde size bu otomobilin tamiri için 80 bin lira lazım dese tamir ettirir misiniz? Muhtemelen ettirmeyip yenisini alırsınız. İktisatçı, ekonomiyi tamire çağrıldığında aşağı yukarı durum budur. Adam, baştan "bu otomobili yanlış kullanıyorsun, bozacaksın yapma" dediğinde dinlemeyip sonuna kadar gidiyor siyasetçi. Sonunda iktisatçıyı çağırdığında yüksek bir fatura çıkıyor. Ne var ki ülke otomobil değil. Bırakıp yenisini alamıyorsunuz. O zaman iktisatçıya dönüp "bu ekonomi de bir işe yaramıyor" deniyor.

      Sil
    3. Geçenlerde dünyaca ünlü ustat Necmettin Batirel'le gorusurken onu da üzgün gördüm. 30 saniyede doları çökerten insanı olaganüstü yetkilerle gorevlendirmiyorlar sonra dediğiniz gibi ise yaramiyor diyorlar. Üstadı başka ülkeler kaparsa çok yanarız.

      Sil
  18. New World Money yeni dünya düzeninin yeni para birimi olabilir mi tüm dünyanın ortak para birimi ( WM ) basımı birçok ülke tarafından uygun görülerek basılacak ve dünya nüfusu dikkate alınarak değerlendirelecek muhtemelende sadece cripto para olarak bankalar üzerinden transfer edilebilecek bence böyle bir para birimine ihtiyaç var tüm dünyanın ortak para birimi olmalı. ABD, İngiltere, Avrupa kimsenin üstünlüğü olmamalı kendi para birimlerine göre değeri olmalı Dünyanın güçlü devletleri ve her kıtadan belirli sayıda ülke temsil etmeli merkezi kesinlikle ABD yada İngiltere olmamalı Türkiye olabilir Çin, Japonya, Rusya, AVrupa, Afrika, Ortadoğu gibi ülkelere en yakın konumda Merkezi konumda. Uluslararası tüm ticaret ve alışveriş borç alacak ilişkisi bu para birimi üzerinden sağlanmalı

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok güzel fikir peki kim kabul eder bunu acaba?
      ABD, INGILTERE, AVRUPA Hangisi kabul eder sizce? Bence hiçbiri kabul etmez ki edecek olsa nekadar basit bir fikir zaten olurdu emin ol.

      Sil
  19. Hocam 2018'de Türkiye ekonomisi dolar bazında 570 milyar dolar kişi başına 7500 dolar civarında biz şimdi g20'den düştük mü? Polonya seviyesine mi indik.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. "Eyyy G20, Biz kendimiz senden çıktık, sen bizi atmadın."

      "Dünya 20 den büyüktür."

      "Benim için G20 bitmiştir, bir daha da gelmem."

      Sil
    2. Polonya yı aşağılamayın, bizle aynılar.

      Sil
    3. Polonya da demokrasi var. Polonya bize tepeden bakar.

      Sil
  20. ABD'nin küresel gücünü kaybetmesi için diğer ülkelerin teeknolojilerini geliştirmeleri şart. Müslümanlarda böyle bir durum olmacağı aşikar, Çin kendi halkına zor yetiyor, Japonya ve Avrupa'da yaşlı nüfüs artıyor. Dolayısla ABD en az 50 sene daha dünya lideri

    YanıtlaSil
  21. Hocam artık dolarda yolun sonuna geliyoruz. Bunu hemen hemen tüm uzmanlar söylüyor. Karşılıksız basılan kağıtlar altında sistem boğulacak gibi geliyor. "Enerji kaynakları" ve "su" geleceğin aanhtar kelimeleri bence.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dolar Euro bunların sonuna gelinir , ama o zamana kadar Türkiye kalır mı siz ona bakın.

      Sil
  22. hocam abd geçmişte neo-liberal iktisat politikalarını küreselleştiren ana güçtü. ancak bunun artık özellikle dış ticaret açığı ve cari açık gibi makro sorunlarını artırdığını anlamış bulunuyor.bugün bu anlayış en çok çin ekonomisine fayda sağlar olmuş durumdadır. trump yönetimi bence abd ekonomisi adına doğru olanı yapıyor. yani başta abd merkezli çok uluslu işletmeleri abd de yeniden üretim yapmaya istihdam sağlamaya ve abd de dış ticaret yapmasını sağlamaya çabalıyor. kendi ülkesi için uğraşan bir siyasal lidere fazla yükleniliyor yani trump öncesi yönetimlerin sürekli küreselleşmeyi körüklemelerinin abd ekonomisine de küresel ekonomiyi de bazı zararları oldu. üretici kesimler korumasız kaldı ve ithalat patlatıldı. dünya giderek tüketim cenneti yapıldı. bugün devletlerin borç stokları 240 trilyon doları dahi aştı. artık dünyada bu borçlanma ekonomisine bir dur denilmeliydi.trump buna kabul ediyorum biraz çılgınca dur demeye çalışıyor fakat çılgınlığı onun haksız olduğunu göstermiyor. ben abd vatandaşı olsaydım trump yönetimine oy verirdim. abd deki küreselci kanat bu yüzden trump yönetimini devirmeye çalışıyor. trump bugün sanıldığı gibi başka devletlerle değil tamamen küresel sermaye ile savaşıyor. dünyada kapitalistlerle küreselcilerin savaşı yaşanıyor. trump 21yy da abd yüzyılı olsun istiyor ve kendi açısından haklı.. küreselciler ise kapitalizmin ömrünün dolduğunu ve ölmesi gerektiğini küreselizmin hakim yönetim ve ekonomik sistem olmasını istiyorlar. bugün çin başta olmak üzere asya kaplanları almanya gibi güçler de küreselizm tarafındadırlar. ulus devletler ile küreselci sermaye çatışıyor. trump ın Erdoğan karşıtlığı da buradan kaynaklanıyor çünkü Erdoğan rejimi küreselcidir ve ulusal olmaktan çok uzaktır. bugün finansal piyasalar bile mantıklı hareket etmiyor. bunun nedenlerinden birisi de doların gerçek sahiplerinin doların zayıflamasını istemeleri çünkü dolarla fazla finansal kaldıraçlı hale geldiler ve fedin faiz artırımlarını hızlandırmasını istemiyorlar.buna karşın trump ve onun ardındaki kapitalist - ulusal güç merkezi ve pentagon ise güçlü dolar istiyor. çünkü 21.y.y ın yine abd yy ı olabilmesi en çok güçlü dolardan geçmektedir. trumpın özellikle fed in bile içerisine el atması ve kendi anlayışına yakın 2 kişiyi fed e sokması bile küreselcileri tedirgin etmiştir. newyork times gibi gazetelerin bazı para baronlarının elinde olan medya guruplarının trumpa yüklenmesi boşuna değildir. hem biz de hem de dünya da ciddi bir asimetrik savaş yaşanıyor. ve bu savaş büyük gelişmelere gebe gibi görünüyor.ve tüm bunlar küresel çaplı iktisadi ve finansal sarsıntılar yaratabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İyi bir durum tesbiti yaparak güzel bir yorumda bulunmuşsun.

      Sil
  23. Dolar iner çıkar ama Devlet doyum noktasına ulaştığı için artık ilerleyemiyor olduğu yerde kaldı marjinal faydayı zenginlere sağladı ve işi bitti.
    Eğer hükümet vatandaşlarına çıkar yol bırakmazsa vatandaş hükemeti aradan çıkarır ki olacağı bu gibi duruyor çünkü şuan hükümetin yaptığı insanlara yönelik değil zenginleri kurtarmaya yönelik adımlardı hepsi bunları bahane edip insanımız işsiz kalmasın deniliyor fakat asgari ücrete çalışan insanlar zaten çalışmıyor o paraya kölelik yapıyor.
    İnsanlar umutsuz yeteneklerini ortaya koymuyor yada koyamıyor sebebi biri çıkıp ya projesini parayla satın alıyor yada çalıyor güç kimin elindeyse torpil silah gibi kullanılıyor kimsede birşey yapmak istemiyor. insanlardan beklentiniz varsa hür demokratik hukuksal düzeni olan güvenebileceği üretenenin kazanacağı ayracılıklının ortaya çıkacağı bir düzen olursa bu toplum ozaman ayağa kalkar, Yoksa hamaset devam eder bize 1 mlyon suriyeli daha gelir sonrada onlara ev iş aş müslüman kardeş edebiyatı devam eder.

    YanıtlaSil
  24. Hocam bu aralar çok evrim muhabbeti geçiyor Dünya üniversitelerinde geçerliliği ne sizin bu konuda ki düşünceniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evrim muhabbeti buralarda da geçmeye başladığında aydınlanma geri gelmiş demektir.

      Sil
    2. Hocam eğitim sisteminin suçu ancak yeni yeni araştırıp bir şekilde gerçekleri anlamaya çalşyz

      Sil
    3. hic bir sebep yokiken Valla ben de internette evrim okuyordum. evrimagaci adli sitede uzun sure takildim. Nedenini bilmeden.... dedim kendi kendime dur bi bakalim Mahfi hocada ne var ne yok derken bu yorumu gordum.

      Sil
    4. Egitim sistemi ogretmiyorsa acik kaynak var biz ogrenecegiz.
      Ben zorla imam hatip gonderildim ve sonuc olarak suan ateistim. Cunku zorla guzellik olmaz.

      Sil
    5. Evrim, doğal ve yapay seleksiyon, mütasyon vb. tartışılan konular değil, bunlar çoktan kanıtlanmış kabul edilmiştir.
      Dünya düzdür veya aya gidilmedi demeye benziyor. İstediğinize inanabilirsiniz tabii ama kafanızı kuma gömmeye benzer.
      Evrimi güzel anlatan kitapları okumanızı öneririm, şüpheniz kalmaz. Richard Dawkins'in kör saatçi, ataların hikayesi, olasılık dağına tırmanmak, gen bencildir kitaplarını okuyun.

      Sil
  25. Çocukluğumda genç fakir ağabeylerimiz çoraplarının içinde malbora sigarası saklarlar normal yerlerinde de samsun gibi yerel bir sigara bulunurdu. İlerleyen yıllarda sosyoloji okurken yolu olmayan ülkelerde araba satışları vs vs konuları gibi sosyal değerleme kriterleri incelenirdi. Triffin bir ekonomist olduğu için parayı her daim bir değere tabii tuttuğu için zamansal bir geçikmeyi ve nedenleri tam görememiş olabilir. Dünyada başı boş dolaşan ne miktar usd vardır . Teknik bir konu olsa gerek

    YanıtlaSil
  26. Hocam hem bütçe fazlası hemde devlet borç oranları yüksek seyret me ihtimali var ikisi bir arada yaşanıyor mu?

    YanıtlaSil
  27. Hocam her yazinizla farkli konulara temas ediyor, basmakalip goruslere gereken cevabi veriyorsunuz.Artik insanimizin safsatalarla oldurecek zamani kalmadi.Bir an once gerceklere donmemizde buyuk yarar var.ABD ve usd konusuna gelince biz bu kavramlarin bin yil gerisindeyiz.Bu acik nasil kapanir ama bir sekilde kapamak zorundayiz.Cin in de basarmak istedigi bu.Kendi baskanlari ifadesi ile ABD den ogrenecek cok seyimiz var.Acik buldugumuz ve acabildigimiz her mutfaga girerek oradan birseyler almak istiyoruz.

    YanıtlaSil
  28. Ben ülkemiz için soruňun dolar olduğunu düşünmüyorum. Sorun üretim. rezerv Euro olsa yuan olsa yine bir şey değışmeyecekti. Nasıl ki TOKİ gibi devletimiz konut yapımına önder oldu ise buna benzer ilaç ve teknolojiye yatırım yapân şirketler kurmalı.

    YanıtlaSil
  29. Rusta, iran ve venezuella ortak sanal bir parabirirmi oluşturup petrolü de bu para ile satsalar sistem daha çabuk değişir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu üçü kendi aralarında anlaşmak yerine Amerikayla daha iyi anlaşırlar.

      Sil
  30. 2071 hedeflerimiz tutar mi?
    2023 hedeflerimiz dis gucler hasebiyle tutmayacak
    2050 ve 2071de bambaska bir Turkiye bekliyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de bekliyorum

      Sil
    2. Beklemekten bikmadiz mi? Sizinkine peygamber sabri diyorlar.

      Ben 40 yildir, 10 yil icinde baska bir Türkiye geliyor. 20 yil sonra söyle olacagiz.. Böyle zenginlesecegiz. Dünyada ilk 5 e girecegiz.. Bilmem ne kurulusu rapor yazmis Türkiye 30 yil sonra Dünyanin en büyügü olacaaak. kandirmacalarini 40 yildir dinliyorum.

      Cek..Cak..cegiz.. cagiz.. Geciniz. Geldigimiz nokta lime lime dökülen bir Devlet.

      Birisi bana aciklasin da inanayim. 20 yilda ülkeyi tepe taklak eden bu malum zihniyeti kim nasil degistirecek. Olaya sadece ekonomik bakarsaniz bu isin sadece Dörtte biri.. Kaldi ki ekonomi de Malum. batma noktasinda.

      Mucize bekliyorsaniz bu saatten sonra mümkün degil. Ülkenin en iyi beyinleri ülkeyi terketmis, terkediyor. Badem biyiklilar mi 2071 de bu ülkeyi cagdas ve Güclü yapacak.

      Gecmis olsun..

      Sil
    3. Siyasi bilimler fakültesinde ders olarak okutuluyor dış güçler emperyalist devletler dış baskısıya açık olma sebepleri hepsi anlatılıyor. Eğer siz toplumu oy almak için kamplaştırısanız evet oy alırsınız fakat CHP li MHP li AKP li diye böldüğünüzde siyasi tercihlerden çıkıp siyasi rant uğruna toplumu böldüğünüzde dış güçlerin istediğinizi yaparsınız dış güçlere karşı ekmeğine yağ sürersiniz ve sizi batırmakta paranızın değerini düşürmekte çok kolay olur ve sebebi İktidar ve Siyasetçiler olur. Siyaset öyle yapılmaz bu halkı kandırıp çarpıştırıp 1980 dönemi gibi baskılara zemin hazırlamaktır anladın mı.
      Dış güç herzaman vardır var olacakta çünkü bizim dışımızda yaşayan toplumlar var. Önemli olan onlara karşı birliğinizi bütünlüğünüzü korumak buna uygun siyasi dil kullanmaktır. Kazanmak için herşey mübah değildir yani günah olan hep günahtır, sevap olanda sevaptır. başkası yapınca günah sevap olmaz kafayı çalıştır sana söyletileni söyleme başkasının ağzıyla konuşma kendi beynini kullan

      Sil
    4. Asıl 3071 de görün siz Türkiye’yi...

      Sil
    5. 2071e ne kaldi bambaska bir ulke olacagiz biraz daha sabir

      Sil
    6. Nikolay Cavusesku'yu hatirlayin derim. Kim, nasil degistirecek sorusuna uygun bir cevap olabilir.

      Sil
    7. Dün Ankara'nın merkezin de Kızılaydaydım, kadın dilenci kucağında çocuğu ile bekliyordu, 'Muhammed aşkına yardım edin' diye geçenlere fısıldamıyor, Eski Roamnya büyükelçiliğinin önünde MUHAMMED AŞKINA YARDIM EDİN DİYE BAĞIRIYORDU. Ülkede artık kime böyle trajik durumları Muzaffer İzgü, Aziz Nesin, Yaşar Kemal gibi kitaplara yazamıyor , devlet tiyatrolarında oyuncular korkmadan oynayamıyor. POLİSİN SIK SIK TRAFİKDE DEDİĞİ GİBİ 'BEKLEME YAPMA, DEVAM ET' sözüne uymak da yarar var.

      Sil
  31. hocam burda bir yoruma cevap verirken dolar tl nin durumunu mb belirtecek dediniz,baska yorumda faiz artık cozum degil dediniz,celiski gibi gormuyorum ama orta vadede ne bekliyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İster istemez MB'nin faizi artırması veya artırmaması etki yaratacak. Kesin çözüm faiz artırmak olmasa da çözümün ilk adımı yine orada.

      Sil
  32. Eğer Abraham Maslow'un "İhtiyaçlar Hiyerarşisi"ni baz alırsak, Türkiye'nin şu an yaşamakta olduğu ekonomik krizden, en az etkilenecek ve belki de hiç etkilenMEyecek olan kesim, emekli maaşı yüksek olan kesimlerdir.

    Emekli maaşı yüksek olan kesimlerin, yaşlılık sebebiyle ciddi bir hastalığı ve tedavi masrafları yoksa, çocuğuna-torununa eğitimleri için ihtiyaçları için yüksek düzeyde para ödemiyorsa, herhangi bir borca girmediyse, emekli maaşı yüksek olan kesimler çok rahat ve şen şakrak geçirecek ekonomik krizi.

    Şunu sorabilirsiniz, "Nasıl bu kadar kesin konuşabiliyorsun?"

    Mahfi Eğilmez'in ekşisözlük'te yaptığı soru-cevap videosu yayınlandı. O videoda, Mahfi Eğilmez, sanki Mars'ta yaşıyor da Türkiye'yi oradan değerlendiriyor gibi, dalga geçer şekilde bir yüz ifadesi takınıyor!

    Niçin bu kadar çok rahat peki?

    Çünkü Mahfi Eğilmez'in emekli maaşı çok yüksek!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. keşke ülkemizde liyakat sahibi insanlar hakettiği değeri görse, mahfi hoca gibi değerleri ne kadar yuceltsek az, ntv de goremiyoruz mahfi hocayı cunku liyakat degil sadakat donemi malesef ulke adina uzuluyorum,sonuç olarak ne kadar emekli maası alsa az

      Sil
    2. TL'nin iç ve dış değerinin yerlerde sürüdündüğü bir ortamda emekli maaşı mı kalır a benim ekonomi, hesap, matematik bilmez kardeşim.

      Sil
    3. Sizlerin gelirleri düşük olduğu için Mahfi Hoca’nın emekli maaşı gözünüze yüksek görünüyor. Mahfi Hoca’nın emekli maaşıyla ancak belki normal yaşam yaşanabilir. Sizler de 300-400 dolarlık maaşa bizi kimler mahkum ediyor, kimlere oy veriyoruz diye düşünün.

      Sil
    4. Tabii ki fakirler krizde daha perişan olacak. Siyasetçiler daha da zengin belki de onun için bu kadar rahatlar ekonomi konusunda.

      Sil
    5. O fakirler ki 16 yildir kendilerini 300-400 Dolara mahkum edenleri bikmadan usanmadan sectiler. Hicbir uyariyi dinlemediler. Sahte pembe bir yasam ile kandirildilar. Hergün biraz daha battilar.

      Hersey gözlerinin önünde oldu.

      Simdi ben bu akilsizlara aciyacakmiyim.? Perisan olacaklarmis. pehh.. umurumda degil. Hali vakti yerinde tuzu kuru insanlar onlar icinde bir mücadele icindeydiler. Onlar tercihlerini baskalarindan yana kullandilar.

      Beter olsunlar.. Gelecegi olan, kisiligi olan, hayalleri olan, hedefleri olan, bir ülkeyi sadece 16 yilda yerle bir ettiler. En büyük suclu bu halktir.

      Sil
    6. Bu tür yorumların tamamını aynı kişinin yazdığını düşünüyorum. Mahfi hocam, bunları yayınlamasanız nasıl olur? Çünkü okurken okuyucunun vaktini çalıyor, konsantrasyonu dağıtoyor, kaliteyi düşürüyor. Yine de bu güzel ortam sizin, nasıl isterseniz o şekilde kalır. Biz sadece size sabır diler ve teşekkür edebiliriz.

      Sil
    7. adsiz 8 eylul 19.56
      300 dolar aylik maasimin olmasi ve onunla gecinmeye calismam benim sinavimdir. Sukrumdur sabirimdir.
      Ben sukrumu biliyorum.
      Asil imtihan ise yuksek maas alip fakire sadaka vermeyendedir.
      Bizleri yonetenlerin yuksek maas almasi pahalli araclara binmesi onlarinin rizkini gosterir. Onlara bu millet oy vermistir. Bu milletin iradesi pahalli araca biner yuksek maas alir.

      Ben 300 dolarlik maasimla cok sukur geciniyor bizi yonetenlere ise dua ediyorum.

      Milletin icindeki yuksek maas alanlara da allah sadaka sevinci nasip etsin.

      Biz milletimize sadigiz bizi yonetenlerin sadik kullariyiz. Sadakatimizden taviz sorulmaz.

      Sil
    8. ben asgari ucret aliyorum yani 237 dolar bazen 240 dolar oluyor
      ama mutluyum ic huzurum var
      goruslerim iktidarda
      cocuklarim imam hatipe gidiyor
      sukrumu biliyorum.
      sukuruszler daha fazlasini isteyenlere diyecek bir soz bulamiyorum
      her sey para degil
      biraz da maneviyata yuklensek ne olur?
      Islamda maneviyat onemli
      dindar insanlarin maneviyata daha bir onem vermeleri gerekiyor bence
      bizi yonetenler allah korkusu olan inanacli durust insanlar
      onlara guvenmeyecegiz de kime guvenecegiz

      Sil
    9. Dünyanın hiç bir yerinde inançsız insanlar yönetmiyor. Herkes bir şey yapmak için iyiniyetli olarak uğraşıyor ama kapasiteleri yetersiz olan yöneticiler nedeniyle bir yere kadar geliyorlar. Dolayısıyla farkı yaratan bilim. Bu arada üstteki yorumlar aynı kişiden çıkmıyor. Ben 19:56 da yazan kişiyim ve başka yorumum yok. Konstrasyonun bozulacak diye okumak istemezsen kafanı deve kuşu gibi toprağa gömüyorsun demektir. Farklı fikirleri bilmekte yarar vardır, baskılamak da sansürlemek de yarar yoktur. İstemezsen okumazsın, isteyen de okur. Körü körüne yöneticilerinize inançları nedeniyle bağlı olacağınıza, bilim işığında ekonomi, sosyal, eğitim vb politikaları nasıl uyguluyorlar ona göre değerlendirin ve oy verin. Daha kötüye gitmeyiz diye de düşünmeyin. Bu 300-400 dolarlık maaşlarınız da elinizden kayıp gidebilir. Örnek olarak Arjantin’in 19 yy ve 21 yy durumlarını karşılaştırın. Bizim de bir Duyuni Umumiye hikayemiz var. Gözleriniz açık ama görmüyor. Bakın peygamberimiz ne demiş, ilim Çin’de de olsa gidin alın ve Kuran oku diye başlıyor. Körü körüne hiç bir şeye bağımlı olmayın ve bilim, din, laiklik, gelişme çizgilerini bir değerlendirin derim. Aydınlanın.

      Sil
    10. Bu tür yotumlarin ayni kisi tarafindan yazildigini anlayabilecek kadar zeki ve kaliteli.

      Emriniz olur kaliteli Adam. Degerli vaktinizi almamak icin yazmayalim. Ya da siz söyleyin kaliteyi düsürmemek icin ne tür yazilar istersiniz onu yazalim. Burasi bir grubun blogu ise ve buraya layik degilsek takip etmeyelim. Sizi üzmeyelim. Kendi aranizda sonsuza kadar kaliteli bir sekilde sonsuzca yazmaya devam edersiniz.

      Bu arada yapilan tüm yorumlarin Mahfi Hocaya hitaben yapilmadigini birisi bu cok kaliteli beyefendiye söylesin.

      Iste bu kibirli, bu kompleksli, bu kendini dev aynasinda gören, baskalarina tepeden bakan bu zihniyet bu ülkeyi bu hale getirdi farkinda degil. Entel barlarda kendilerine göre kaliteli tartismalar ile zaman gecirirken birileri geldi milyonlarca insani devsirdi.. Ülkenin icinde bulundugu durum malum.

      Biz de sizin gibilerden biktik beyefendi bunu bilesiniz.

      Sil
    11. ulan gerizekalı hocamız ülkesini düşünüyor seviyor ki sürekli usanmadan sıkılmadan neler yapılması gerektiğini görüşlerini buradan ücretsiz bir şekilde bizlerle paylaşıyor. Sen kalkmışsın yok emekli maaşı falan mal değneği hocamızın katkısı bilgi düşünce bazında ortada sıradan biri değil ki tabi ki farklı olacak emekli maaşı tabi ki yüksek olacak. Hiç bilenle bilmeyen bir olur mu?

      Sil
  33. Bu zamanda en zor şey bilgiye ulaşmaktan çok manipüle edilmemiş doğru bilgiye ulaşmak.İyiki varsınız.

    YanıtlaSil
  34. Hocam dışarıdan gelen sıcak paranın sabit olduğu bir durumda merkez bankasının tl likiditesini kısması cari açığı nasıl etkiler?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Normal koşullarda TL'ye talep artacağı için kurlar düşer. Kurlar düşünce ihracat düşer ithalat artar ve cari açık yükselir.

      Sil
    2. Peki hocam dışarıdan herhangi bir sıcak para girişi olmamasına rağmen artan cari açık nasıl finanse edildi?

      Sil
  35. "Doların dünyadaki yerini yitirmesinin ne kadar sürede olacağını ABD belirleyecek" bir ülke neden kendi geleceğini parasının değerini sıfırlasın? Hocam bu iddiaya katılmıyorum.
    Bence gelecekte en güçlü para birimi Yuan olacak Çin engellenemeyecek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çini gözünüzde çok büyütmüşünüz

      Sil
  36. Üstat,
    İsmini ne yazıkki hatırlayamadım yabancı bir iktisatçı Türkiye, Rusya bir ülke için daha kendi para birimlerini altına bağlamalarını öneriyordu.
    Bu konuyla alakalı sizin görüşünüzü merak ediyorum. Paylaşırsanız sevinirim.
    Çok selamlar
    cafer demir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Cafer bey sonuçta bi,z altını da dolar ile aldığımıza göre değişen bir şey olmaz ki.

      Sil
    2. Mahfi Egilmez, kisa vadede dediginiz dogru. Ancak uzun vadede onemli kazanimlari olacaktir bu tip hareket etmenin.

      Bence tartisilmasi gereken, bunun faydali olup olmayacagi degil, mumkun olup olmadigidir. Uzun sure ciddi bir cari fazla verecek noktaya gelmeden bunu uygulamak mumkun degil. Altin kolay kolay bununlan bir meta da degil. Isteseniz de dolar karsiligi on milyarlar seviyesinde olan altini fiziksel olarak ithal edemezsiniz.

      Faydalidir ancak mevcut sartlarda mumkun degildir diyerek sartlar degisene kadar bu tartismayi kapatmak, insanlari hayal dunyasindan realiteye getirmek acisindan daha faydali olur diye dusunuyorum.

      Sil
  37. Umut yilmazer8 Eylül 2018 19:07

    Hocam Merhaba, dış ticaret açığını düşürmek için halkın fakirleşmesi pahasına yerli paranın değerinin düşürülmesi politikası dünyada sıklıkla uygulunan bir yöntem midir? Bu politika uzun süreli sürdürülebilir mi, devletler halkın fakirleşmesini dış ticaret açığının kapatılmasına tercih eder mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu bir sonuçtur. Siz eğer imkanlarınızın üzerinde borçlanarak yaşamışsanız gün gelip o borçları ödeyemediğinizde paranın değeri düşer.

      Sil
  38. Değerli Mahfi Hocam,
    MUH-TE-ŞEM bir yazı olmuş. Önce aklınıza, sonra elinize sağlık. Karmaşık bir konuyu bu kadar sadeleştirebilmek büyük yetenek. Bana Picasso'nun şu çizimini hatırlattınız. http://designinspiration.com/picasso-bull-deconstruct/. Bence siz de biz kolay anlatım dehasısınız.
    Sadece bir noktada bilgi ihtiyacı duyuyorum. Amerika doların altın karşılığından vaz geçtiğinde elinde dolar bulunanlar, "seninle anlaşmamız bu değildi! Ver benim altınlarımı" neden demediler veya neden diyemediler? Zamanınız olduğunda, bu sorunun cevabını da içeren, Amerikan Merkez Bankası'nın kuruluşu, özel bir banka olduğu gerçeği vb. süreci anlatan bir yazı yazabilirseniz; sanırım ben dahil çok insanı mutlu edersiniz. Çünkü bu konduaki kaynaklar, Rotschilder, Rockfller'ların vb. nasıl da kötü insanlar olduklarına odaklanmış, aydınlatıcı olmaktan çok agresif yazılardan ileri gitmiyor. Tekrar teşekkürler. Sizi izlemek büyük keyif.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Elinde Dolar bulunanlar bunu dese sistem çökerdi aslında.

      Sil
  39. Triffin çelişkisine göre ABD dolar karşılığı talep edilecek altını veremez aşamaya gelince işler batacaktı. ABD 1971'den beri zaten böyle bir karşılık vermiyor. Dolayısıyla böyle bir çelişki olmadığı ortaya çıkmış oldu.

    YanıtlaSil
  40. Maalesef ben de bilmiyorum. Rezervlerden gidersek yüzde 60'dan aşağı olmadığını tahmin edebiliriz.

    YanıtlaSil
  41. Hocam merhabalar, piyasada sizin de söylediğiniz gibi TCMB'nin faiz artırımı yapacağı beklentisi oldukça yüksek/belirgin. Geçmişe dönük bir soru olacak ama, peki bir önceki dönemi TCMB faiz sürprizi yapmasa /pas geçmeseydi yine durum bugünkü gibi olur muydu? (Yani doların bulunduğu yer, CDS primi vb.) Bu kaçamayacağımız bir durum muydu?

    Sizi epeydir takip ediyorum, zaten daha büyük fırtına gelecek diye belirtiyordunuz.

    Bir de geleceğe ilişkin soru sorayım,
    Faizler 200-300 baz puan artsa bile Eylül-Kasım fırtınaları için çok büyük tehlike bekliyor mu bizi?
    Bu soruyu faizlerin işi çözmeyeceğini bilen biri olarak soruyorum. Sadece gelecek tehlike/riskler ne kadar büyük, onu anlamaya çalışıyorum.

    Teşekkürler,
    Fan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. %100 Dogru bir soru ve tespit.

      Sil
    2. Merkez zaten güvenini kaybederek kontrolünü kaybetti sıkıntı buradan kaynaklandı. Faiz artırımı yapılması gerekirken yapılmayınca sonrasındaki artırımlar yetersiz kalınca tabi doğal olarak dolar fırladı enflasyon patladı. Zamanında faiz artırımı yapılsaydı bu durum oluşmayacaktı. Bir öneceki döneme kadar olan süreç öenmliydi ozaman artırmanında bir anlamı kalmadı ve pas geçti fakat elindeki araçları iyi kullansaydı o zamana kadar dolarda fırlamazdı para gelirdi kimse ABD ile brunson krizine bakmaz para kazanmaya bakar parayı yatırır faizi alırdı dolar fırlamaz enflasyon uçmaz tüketim azalır stabilizasyon sağlanırdı.
      Önemli olan İnşaat firmalarının batmaması olunca ki çok firma batacaktı yinede batacaklar değişen birşey olmayacak biraz daha geç batacaklar. Faiz artırılmadı konut ellerde kalmasın diye faiz görmezden gelindi fakat enflasyon fırladı dolarda fırladı sonuç daha kötü bir tablo herkese paylaştırılmak istendi ve yapıldı. sorumsuzlar sorumluluklarını herkese eşit şekilde paylaştırdı zarar sorumluluğunu tabiki, Kar ederken vatandaşa asgari ücret ama zarar edince herkes paylaşsın oldu.
      Seçimler bekleniyor faiz artırımlarının mecburi olduğunu herkes biliyor devlette biliyor sesi çıkmıyor çünkü artık mecbur kalındı, Herşeyden önemli olan Yerel seçimler belediyeler giderse İhaleler gidecek yandaş müteahhitler iş yapamayacak yine batacaklar onları seçime kadar koruyup seçimdden sonrada desteklemek için faizler bekliyor sebebi seçimde kaybedilen şehirlerde yandaşlar iş yapamıyor para kazanamıyor fakir kalıyorlar düşününki 16 yıllık İktidar döneminde 186 ay İktidarda 186 kez ihale kanunu değiştirilmiş anlamışınızdır artık her ay ihale kanunu değişmiş demektir bu her ay değişen kanununda anlamı olmaz sebebi olur yandaşa para akıtma başka sebep olamaz.
      Dış güçler işin resim tarafı halka gösterilen yüzü. doğru olanı ise iç mihraklar iç güçler meselesi bu kapatılmak için iç güçlerin yanlışları tersine çevrilip dış güçlere atılır tüm sorumluluk onlara yüklenir hesap vermekten kaçılır. Bu sebeplerden ötürüde yapılacak faiz artırımı siz düşünün hiçbir işe yaramaz biraz daha zarar paylaştırılır seçimden sonra neler olacak neler denilir fakat yılsonu dolar kuru 10 TL Enflasyon % 25 çıkar risklerin büyüklüğü bildiğimizden daha yüksek enflasyon verisi kimse inanmadı emin olun işsizlik verileride aynı şekilde sakla samanı gelir yılbaşı olur. herşeyi erken patlamazsa 2019 nisan gibi öğrenecez merak etmeyiniz tabiki nisana kadar dayanabilinirse. 2018 ve 2019 kayıp yıl olarak tarihe geçer 2019 yarısında yapısal reform yapacaz herkes para kazanacak denilir biter.
      2015 yılında biri 2018 ve 2020 kriz yılları olacak demişti çok uzun sürecek Türkiye tek başına bunu atlatamaz çok batan olacak kriz eğer uzatılırsa sürüncemede devam ettirilirse daha kötü olacak ağırlaşacak herkesi vuracak demişti. Muhtemelen dediği gibi 2017 de hissetmeye başladık 2018 de yaşamaya başladık bundan sonrada alışmaya başlayacaz yapılan yanlışlarla belki İflas seviyesini bile görecez durum bu.

      Sil
    3. Ben sahsen eylul-kasimda bir kur atagi daha bekliyorum.

      Sil
    4. türkiye 1950 ve sonrasında bizim değil başkalarının inisyatifinde oldu. dönem dönem bu inisiyatifi elimize almak istedik ancak 1997-2001 şubatları hatta 1990 lı yılların ilk yarısında yaşadığımız tüm faili meçhuller yani gladyo operasyonları sonucunda türkiyeyi yeniden daha özgür kılabilecek ve nato prangalarından kurtarabilecek projenin medya-asker-bürokrasi - istihbari ayaklarına darbeler vuruldu ve ülke olarak kendi beceriksizliklerimizin de etkileriyle bugünlere savrulduk. çünkü soğuk savaş yıllarında hazır istihbarat hazır haber hazır para ısmarlama politikalarla devletimizi yarı sömürge haline getirdik.buna itiraz edenleri ise hainlikle suçladık. natocu olmayı vatanseverlik yaptık. bugün ise akepeci ve küreselci olmayı vatanseverlik yaptıkları gibi!. biz iflası da hak ettik yıkılmayı da hak ettik. bu millet ihanet edenleri çalıyor ama çalışıyor ( kendisine de yediriyor) diyerek hep baş tacı etmedi mi?. aselsanı kuran türk telekomun satışına karşı çıkan yabancılara arazi satışına karşı çıkan çiftçinin haşhaş ekimine destek vereni fabrika kuranı bu halk bir çırpıda harcamadı mı?. 28 şubatta sokaklara çıkmayanlar 15 temmuzda çıktı. sırf menfaatleri için vatan için değil. bugün ne yazık ki vatanseverlik birisini sevmekle eş değer hale getirildi ve bunu da bu halk yaptı. neo-liberalizm ve akepe ikilisi aslında bize bir yandan da iyilik yaptı: bu halkın gerçek yüzünü ortaya çıkardı!..

      Sil
    5. Faiz artışıyla durulur başka şey yapılmazsa fırtına sadece biraz ertelenmiş olur.

      Sil
  42. Hocam kıt Türkiye ve kıt ekonomi bilgimle bir önerim var. Memleketimiz öyle bir memleket ki işin uzmanları dışında bir şeyin yüksek sesle dile getirilmesi ki bu olumsuzsa çok can sıkar hele hele siyasetçiler korkudan ölür.

    Önerim şu, merkez bankası bağımsızlığıymış değilmiş bunlara gerek yok. Politika faizi 15.75 mi. Bunlara merkez bankasının +/- 1500 baz puan ayarlama yetkisi verilsin. Faiz mi arttıracaklar kimseye söylemeden cumhurbaşkanını kızdırmadan halkı kandırarak sadece siz uzmanların bildiği bir şekilde aofm yi en fazla 1500 baz puan arttırsınlar. Böylece halk kandırılır cumhurbaşkanı zaten halk kandırıldığı için fazla sesi çıkmaz. Siz uzmanların sesi çıksın çıktığı kadar önemli değil ki halk nasıl olsa size inanmayacak. Böylelikle fazla ses çıkmadan merkez bankası da daha sessiz bir şekilde görevini ifa etmiş olacak.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Güzel fikir ama Türkiye'ye borç verenler bunun kandırmaya yönelik olduğunu görecek ve inanmayacaklar. Böyle bir açmazı var.

      Sil
  43. Sayın Hocam,
    Amerika’nın en büyük oyunu kaybediyormuş gibi yaparak karşı tarafa coşku verdirmesi ve onların enerjisini boşuna harcamasını sağlamasıdır. Bunu yaparken bıyık altından kıs kıs güler. Yine aynı oyunu oynuyor. Örnek: SSCB’nin Amerika'ya karşı silahlanma yarışına girmesi, uzay yarışları çöküşüne sebebiyet verdi. İşin özeti bence stratejik olarak şöyle: Orta doğu projesi, petrol ve doğal gaz Amerika’nın Rusya ve Çin gibi ülkelerin dikkatini dağıtmaları için uyguladıkları bir strateji. Yani dışı süslü ama içi boş bir kutu. Her şey ama aslında hiçbir şey...Zamanı geldiğinde makineleri çalıştıracak enerji sakız drajesi gibi marketlerde bile satılabilen küçük şeyler olacak. Toprak olarak ise artık gezegenler arası keşif zamanı. Yeni Amerika kıtaları artık yeni gezegen keşifleri olacak. Ve Amerika’nın gemisi sonsuz uzay okyanusuna belki de çoktan açıldı. Kim bilir belki de dünya gibi binlerce gezegeni uzay teleskoplarıyla koordinat vererek işaretlediler... Amerika'nın rakipleri bence yine oyuna geldiler...

    YanıtlaSil
  44. YIL ASGARİ ÜCRET BENZİN (tl) ALIM (litre)
    2000 86.922.900 0,59 147,326
    2001 122.186.520 1,24 98,537
    2002 184.251.937 1,62 113,735
    2003 225.999.000 1,8 125,555
    2004 318.233.475 2,29 138,966
    2005 350,15 2,57 136,245
    2006 380,46 2,75 138,349
    2007 419,15 3,06 136,977
    2008 503,26 2,78 181,029
    2009 546,48 3,38 161,680
    2010 599,12 3,87 154,811
    2011 658,95 4,29 153,601
    2012 739,79 4,57 161,880
    2013 803,68 5,00 160,736
    2014 891,04 4,60 193,704
    2015 1.000,55 4,45 224,843
    2016 1.300,99 5,05 257,622
    2017 1.404,06 5,60 250,725

    Not: Asgari ücretler o yılın net asgari ücretidir, benzin fiyatları da o yılın ortalama fiyatlarıdır. Benzin fiyatları değişiklik gösterebilir, kesin tutarlar değildir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benzin kafasi: benzin içtikten sonraki haleti ruhiye

      Sil
    2. Benzin fiyatları artışa geçince napıcaksın fiyatı düşen başka bir mal örneği mi vericeksin?

      Sil
    3. Benzinin uluslararası piyasada yıl yıl fiyatlarını da yazsaydın ya a benim uyanık kurnaz kardeşim! Yaz da bakalım alım gücünün artışı asgari ücretten mi yoksa benzinin fiyatı düştüğü için mi artmış!

      Sil
    4. Artika eskisine gore daha cok benzin alabiliyoruz daha cok simit alabiliyoruz. ayrica eskiden sosyal yardimlar yoktu. Varsa da engelleniyordu. Suan devlet sosyal yardimlari birer politika haline getirdi.
      Mesela CHP, belediyelerin fakir universite yuksek lisans doktora ogrencilerine verdigi burslari anayasa mahkemesine giderek iptal ettirdi. Cunku fakir insanlarin evladlari egitim almasin okumasin diye. Halk bunu unutmadi. Ak parti giderse CHP gelirse CHP sosyal yardimlari keser.CHPnin burslari kestigini engelledigini biliyoruz.

      Sil
  45. bu krizin geleceği 2011 yılından beri belliydi.Ama gerçekler yansıtılmamış olabilir mi ? . Bu ülkede paran varsa marketler mal dolu,ancak o paraya ulaşabilmek kolay değil.sorun da burada..bu yüzden göç rakamları açıklandığında 254 bin kişinin gittiği gözüktü.Çünkü enflasyon ve işsizlik verileri tüik tarafından müthiş derecede iyimser bir biçimde veriliyor.

    Normal bir ekonomide etrafta ne kadar bu cafe olur ; ne de bu kadar satılık,kiralık boş daire,dükkan olur..benim gözlemlerim.

    YanıtlaSil
  46. Hala faiz arttirmaliydi, oncekinde arttirsaydi boyle olmazdi vs diyenler var. Ne zaman anlayacagiz, faiz hic bir sorunu kalici olarak cozmez, cozumu sadece ertelemis oluruz, zaman kazaniriz. Tabi kazandigimizi sandigimiz zamanda odeyecegimiz fatura da giderek agirlasiyor. ne zaman mb ne yapmali, mb niye sessiz, faiz artsaydi boyle olmazdi vs gibi yanlis dusuncelerden arinacagiz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet faiz kalıcı çözüm getirmez ama çözümün başlangıcı yine faizi artırmaktan geçiyor. Faizi artırmak çözüm getirir. Ama tek başına kalırsa çözüm getirmez. Önce faizi artıracaksınız hemen ardından turalı ekonomi politikasını yürürlüğe sokacaksınız.

      Sil
  47. Hocam İran Rusya ve Turkiyenin kendi arasinda ticaretlerini kendi paralarıyla yapabileceği anlaşmasına varılmış. Bu durumda enflasyonun dolara olan korelasyonu düşer bir nebze hatta faiz oranlarını yükseltmekten de öte işe yarayacagini dusunuyorum. Siz bu fikre katiliyor musunuz? İlk aşamada her ne kadar kendi para birimimizle yapsak da dolarla fiyatlanabilir fakat zamanla azalabilir kanisindayim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir katkısı olur belki ama buradan giderek sorunların çözüleceğini düşünmek yanlış olur. İrandan alacağımız Riyali acab Rusya'dan doğal gaz alırken kullanabilecek miyiz?

      Sil
  48. Sayın Mahfi Eğilmez,
    öncelikle "Kendime Yazılar" başlıklı siteniz üzerinden DOĞRUDAN yayın yaptığınız için teşekkür ederim. Sizin bilgi birikiminizden, tecrübelerinizden ve becerilerinizden istifade etme şansı elde ediyorum. Başarılarınızın devamını dilerim.

    Konu başlığınızda "Doların Dünya Parası olmaya Devam edebilir mi?" sorusuna bende bir katkıkada bulunmak istiyorum.
    Evet Amerika Birleşik Devletlerinin para birimi olan USDolar dünya parası olmaya devam eder ancak elbette gelecekte bu değişecektir. Keynes'in meşhur sözü gibi " Hiçbirşey kesin değildir ancak ÖLÜM kesindir. Bildiğimiz tek gerçek ve mutlaka gerçekleşecek olan 100 % ölüm. " Elbette USDolar hakimiyetinde, İktisat Tarihi birçok egemenliklerin,medeniyetlerin,kültürlerin ve İmparatorlukların; ki bunlar ebedi yaşayacakları yanılgısına düşmüşlerdi, öldüklerini görmüştür. Bugün bazı bilim çalışanları, Arkeologlar, bu geçmiş yüksek seviyeli kültürleri medeniyetleri toprağın derinliklerinden gün yüzüne çıkarmaya çalışmaktadır. Hititler, Çin hanedanları, Krallar, Prensler,Kraliçeler, Mısırlılar,Firavunlar,Mayalar,Ninovalar,Babiller, hatta ve hatta nice Peygamberler Musa,İbrahim,Nuh,İsa,Muhammed,vb. gelip ölmüşlerdir. Türk atasözlerinde güzel bir deyim vardır: "Bu dünya Sultan Süleymana bile kalmamıştır." Yani biz yaşayan iki ayak üstünde yürüyen ve en önemlisi Akıl ile donatılmış olan bir varlığız: Yani İNSAN. İçimizde "hayvanlığıda" "merhametide" "vicdanlığı" yani duygularıda barındaran bir yaratık. Şüphesiz insan ilerleme kaydetmiştir. Ancak yinede çok tehlikeli bir varlıkız. Hayvan açlığını giderdikten sonra avlanmayı terk eder ancak biz açlığımızın tekrar vuku bulacağını bilmemizden dolayı depolamayı stoklamayı öğrenmişiz. Bazılarımız bu stoklamadan dolayı gelir elde edebileceğini öğrenmiş. Fazla olanı ihtiyacı olan ile değiştirmiş.
    Tabii ki bir değişim aracı olarak PARA bize birçok kolaylık getiriyor para olmasaydı hepimiz Pazarda ev kurmamız gerekirdi veya kamyonlar ile değişim birimlerimizi yanımızda götürmemiz gerekirdi.
    Uluslararası Ticarette bir değişim aracı ve/veya değişim değeri olarak US$'ın kullanılması ticarette kolaylık getiriyor. İtibari değerini hepimiz birlikte oluşturuyoruz. Bugün Türkiye'de "Dolarizasyon" yaşanıyorsa bu acı tecrübeden kaynaklanıyor: Türkiye'de her zaman enflasyon vardı. Vatandaş alım gücünün azalmasına karşı kendini Hedgeliyor. Bunuda öğrenerek tecrübe etmiş.

    YanıtlaSil
  49. -Sayfa 2 -
    Ekonomi bilimi kıt kaynakların dağılımı ve dağıtımı olarakta tanımlanabilinir. Biz Türkler Osmanlı İmparatorluğunun evlatları diye övünürüz. Azımız hariç, Hanedana yakınlar hariç, birçoğumuzun ailesi Tarım ve Asker bir toplumdan gelmekteyiz. Çünkü Osmanlıda barış zamanında Tarım ile meşgul olur savaş zamanında Tımar sahibi vs ile savaşa gidilrdi. Bilindiği gibi Osmanlıda Toprakta Tebaa da Osmanlı ailesine aitti. Yani toprağın sahibide yaşayan müslim ve gayrimüslim tebaa da Osmanlının malvarlığıdı. Üretim köylü tarafından yapılırdı ve ürünün bir kısmı yönetici sınıf tarafından el konulurdu yani iktisat dili ile Vergisel üretim tarzı. (Bu ne kadar feodalizm olarak tanımlanmasada iki sistem ikta ve feodalizm kesiştiği nokta VERGİSEL ÜRETİM TARZIDIR). Hatta bu hala böyledir. Türkiye Ekonomisi bütün İktisat programlarında okutulmaktadır. Güzel bir örnek Anadolu Üniversitesinin Türkiye Ekonomisi adlı kitabı tavsiye edilebilinir. Başka örneklerde piyasada bulunabilinir.
    Türkiye'nin 1946 sonra uygulamaya başladığı "Liberal Politikalara Eklemleme" süreci ile dışa açıldı. Açılmakta haklıydı yoksa en basit olarak PENİSİLİN ile tanışamazdı. Bir kısım imtiyazlı kişi ve zümreler her derdine çare bulabilir iken bir kısım ve çoğunluk ki buna Halk diyoruz Hastalıklarla İşsizlikle mücadele ediyordu. Bir dönem bilindiği gibi VEREM ölüm kağıtlarına sebep olarak bolca yazılırdı.
    Ancak dışa açılmanın getirdiği bir sıkıntı vardı:
    Satıcı bir ürünü satarken karşılığında bir değer bekliyordu. Alıcı ise ya bu bedeli ödeyecekti veya buna muadil bir değer verecekti.
    Lütfen yanlış anlaşılmasın: Karşı taraf Penisilin verirken, varsayalım birim fiyat olarak 10$ demiş olsun ve bizde ya bu parayı ödeyeceyiz (ki Marşal yardımları ile bu hibe edilmiştir) veya karşılığında Domates,Pancar,Mısır vb vereceğiz. Adamlar zaten bunları kendi ülkesinde üretiyor ve farzedilm Amerikada bu tarım ürünleri o tarihte 1kg 0,25$ o zaman 10/0,25=40kg tarım ürünü vermemiz gerekir. Şimdi bir penisilin paketinin 0,250kg olduğunu varsayalım. Biz bir çeyrek kilo ağırlığında iğne için 40 kg tarım ürünü vermemiz gerekirdi.
    Varsayalım ki bu ürünlerin değişim yeri FOB yani limanda gemiye yüklenecek. Onlar 250 gram ürün karşılığında bizden 40kg ürün alacak. Bunların bir de taşıma maliyeti var iç taşıma ve dış taşıma. Adamlar tabii ki bizden 40kg tarım ürünü almazlar karşılığında, istemesede TRY yani Türk Lirası alacak ve bu da kur üzerinden belirlenecek. Bilindiği gibi yabancı para birimlerin serbestçe alınıp satılması ve dolayısıyla fiyatların piyasa tarafından ARZ ve TALEBE göre belirlenmesi, Türkiye tarafından daha yeni uygulanmaya başlandı yanlışım yoksa 1984 tarihinde döviz alım satımı serbestleşti. Bundan önce döviz kurları "BELİRLENİRDİ". Devlet,hükümet,Bürokrasi tarafından.
    Türkiye ekonomisini okumuş olan arkadaşlar bilir: Türkiye'nin her zaman bir Yabancı Para Bulma Sorunu var çünkü dışardan almak istediklerini bu ödeme aracı ile ödeyebilir. Özellikle Petrol ürünleri Askeri araç ve teçhizat Uçak Araba Makine ileri teknolojik ürünler. Bakınız Sayın Cumhurbaşkanımız bile, her ne hadar Amerika hakkında ileri geri konuşsada her ne hadar Avrupa hakkında ileri geri konuşsada, Mercedes ile seyhat etmekte ve Konvoyu Amerikan araçlarından oluşmakta.
    Türkiye her zaman döviz kurlarını baskılayarak ve yüksek faiz ile ile Sıcak Paray için cazip görünmeye çalımıştır. Ancak hepimizin gördüğü ve anladığı ise Dış Fonlar cazibe değil İSTİKRAR ve GÜVEN arıyor.
    Her zaman bir değişim aracına ihtiyacımız var. Bugün bu değer US$ ve € ve £ vs. Yarın TL olabilir olmayabilirde.
    Keynes'in dediği gibi Hayatta tek gerçek Ölümdür.
    Saygılarımla
    Şenol Çetinkaya.

    YanıtlaSil
  50. Son not:
    Bugün 9 Eylül ve İzmirin Kurtuluş Günü. İzmirin Kurtuluşunu gerçekleştiren Şehit ve Gazilerimizden Allah razı olsun.
    İzmir kentimiz yeni Türkiye Cumhuriyetin ilk Ekonomi toplantısının gerçekleştiği kenttir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bugün Türkiye tarihinde çok önemli bir gün. Bütün ülkeye kutlu olsun.

      Sil
    2. Hocam ekonomi hakkında yazdıklarınızı benimsediğimiz kadar tarih hakkında da öz ve özet bilgileri yazacak birileri çıksa biz benimser miyiz?Misal İzmir'in kurtuluş Günü denen nedir?1918-1922 arasında İstanbul'un İngiliz-Fransız işgali altında kalması nedir?Bunlar bizim Yunan'ı yenmemizden çekinip bırakıp gitmiş olabilirler mi gerçekten?

      Sil
  51. Sayın hocam, 1971 de nasıl bir konjonktür vardı da, yine para basmasına rağmen ABD parasının değerini koruyabildi?

    YanıtlaSil
  52. FED eylül ve aralık ayında büyük ihtimal faiz artıracak gözüyle bakılıyor bizim merkez bankasının da faiz artırımı bekleniyor böyle olunca aralık ve ocak ayında merkez bankamız daha çok faiz artırmak zorunda kalmaz mı ? bunun sonu çabuk çöküş ve ağır bir resesyon olmaz mı ?

    YanıtlaSil
  53. şu an merkez bankası 13 eylülde piyasaların beklediği gibi 400-500 baz puan faiz artırımı yaparsa kurlarda son 3 gündür görülen gevşeme artar ancak bu sefer de ekonomide ani donma riski ortaya çıkar. zaten yavaşlama göstermeye başlayan iktisadi aktivasyonlar çok hızlı biçimde durma noktasına gelebilir. çünkü yüksek finansman ihtiyacı olan reel tarafta bir yandan kur şoku bir yandan da faiz şoku defter değerlerinde büyük amortismanlar yaratabilir. kaldı ki bir müddet sonra sistemik olarak özellikle dolara ihtiyacımız yüksek olduğundan dolar kuru tekrar yükselişe geçebilir. ben naçizane piyasaların beklediği kadar olmayan ama faize karşı olan sarayı da sertleştirmeyecek kadar faiz artırımı yapılacağı kanaatindeyim ki bu da 125-150 baz puanlık bir artıştır. en azından merkez 17.90 lık tüfe den 1,50 puan fazla olacak bir faiz bandını uygun görecektir diye düşünüyorum. reel faizi 1,30-1,50 aralıklarında tutacağını söyleyebilirim bakalım 13 eylül de merkez ne karar alacak.

    YanıtlaSil
  54. Burada ABD ekonomisini ve ABD dolarini ovme egiliminde olanlari anlamiyorum

    Bir ulke dusunun borclari hem mutlak deger olarak hemde GDP ye orani son 50 yilda kesintisiz her sene rekor kirsin. Su anda GDP sinden daha fazla borcu olan bir ulke ABD. Ayrica borcun artis hizi GDP nin buyume hizindan cok cok daha yuksek ve FED in faiz artirimiyla bu ara daha da acilacak

    Amerika kesinlikle teknik olarak batmis bir ulkedir. ABD yi ayakta tutan suni olarak degeri yuksek tutulan ABD dolaridir.

    Amerika hakkinda yazacak daha cok sey var ama neyse

    25 yildir Amerikada yasayan biri olarak yaziyorum bunlari

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Madem ABD ekonomisinin sallantı hâlinde olduğunu söylüyorsunuz, öyleyse niçin ABD'de bugün de yaşamaya devam ediyorsunuz?

      Yukarıda yazdıklarınıza istinaden, 25 yılı tamamlayıp tez zamanda ABD'den başka ülkelere taşınmayı planlamıyorsanız, demek ki sizin de ABD ekonomisinin geleceğine yönelik beslediğiniz iyimserlik var.

      Hiç kusura bakmayınız sayın Ahmetoglu Ahmet...

      Sil
  55. İyi günler hocam. Sizce diğer ülkeler dolar kullanımını bıraksa ABD yıkılıp 3. dünya ülkesi mi olur yoksa Sovyetler sonrası Rusya gibi belirli bir statü de mi olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dediğiniz ancak 3. dünya savaşıyla mümkün olur oda kazananlar arasında ABD olmazsa. Kartlar masada yeniden dağıtılır ve kim kazandıysa o ipleri eline alabilir.

      Sil
    2. Birileri cari açık verecekki diğerleri cari fazla verebilsin. ABD cari açık vermezse, cari fazla şampiyonları Almanya ve Çin kime satacak da cari fazla vermeye devam edecekler? Bu iki ülkenin dolar batsın gibi bir dertleri yok. ABD batsın diye de yok; nedenini az önce açıkladım.

      Yok Çin ABD yi yok edip yerine geçmek istiyorsa ABD gibi tüketip ABD gibi cari açık vermeyi göze almalıdır. Tabi bunun için Yuanın da birinci sınıf rezerv para olması şarttır.

      Ama bir yol daha var. ABD yerinde kalıp Çin de ABDleşip kişi başı yüksek gelir, düşük cari fazla belki düşük cari açık. Yuan tabi birinci sınıf rezerv para olacak. Nasıl bir dünya olurdu?

      Sil
  56. Mahfi Hocam, Enflasyon verisine göre kur geçişkenliği formülü nedir bilgi verebilirmisiniz? Dolar 7.2 tl çivarlarına çıkmadan önce bazı çevrelerde. Bu son açıklanana enflasyondan önceci yıllık %15.39 enflasyona göre 7.4 çıvarına kadar doların çıkıp devalüe olacağı söyleniyordu. Nitekim agustos ayı yıllık enflasyon %17,90 olmuş buna göre doların devalüasyon değerinin çok yukarılara çıktıgı söyleniyor. Bide hocam devletin yeni ekonomi modeli olarak yüksek kur düşük faiz modeline geçtiği söyleniyor bu yüzden devletin doların artışından rahatsız olmadığını fakat günlük %3-%5lik artışlardan rahatsız oldugu düşük bir eğimle yavaş yavaş artmasını istedikleri söyleniyor. Bu konuda düşünceniz nedir? Saygılarımla. İyi çalışmalar.

    YanıtlaSil
  57. Hocam, abd. Bastigi dolari geri cagirmaya basladi diyebilir miyiz? Yani fed duzenli olarak faiz artiracagini soyluyor. Arkasinda altin varmis, agac varmis pratik onemi var mi ki? Fed faizi yukseltiyorsa en guvenilen referans parada, ve (global hegemon olmamayi tercih eden abd yonetiminde) isolationist bir politika hakim olmaya basladiysa, terorist ulke paralarinin yeni referans oara olmasi mumkun mu? Yuan kendisini devalue ederek ihracatini korurken, dolar bundan sonra kruger randdan veya venedik dukasindan bile saglam hale gelmez mi? Euro ve dolar -emisyon anlaminda son tahlilde- birbirlerinin pozisyonuna destek olan birimler degil mi? Catisan bir dinamkk yok ki ortada?

    YanıtlaSil
  58. Bir sorum var

    FED in faizi artirmasi ABD nin yeni piyasaya surecegi bonolarinda faizini artirmazmi? Bu durumda FED in faizi artirmasi ulkeye zarar vermezmi? Cunku borc geri odemesi yuksek faiz yuzunden daha fazla olmayacakmi?

    YanıtlaSil
  59. Mahfi BEY Twitterden Çiftçiye verilen desteklerle ilgili bir kullanıcıya verdiğniz cevap Tarımın ne kadar yanlış yönetildiğinin tüm çıplaklığıyla gözler önüne serdi

    YanıtlaSil
  60. Devir tasarruf devri... Para biriktirmek için borçlarınızı azaltın, bütçe yapın, yıllık gelirinizin en az %15'ini tasarruf edin ve şu yazıyı okuyun...

    http://paramagg.com/hizli-ve-kolay-para-biriktirmek-isteyenler-icin-dev-rehber/

    YanıtlaSil
  61. Hocam varlık fonundaki yeni atamalar hakkında ne düşünüyorsunuz? Ekonomiyi nasıl etkiler bundan sonra ne tür adımlar atarlar?

    YanıtlaSil
  62. hocam paramızın aşırı değer kaybından sonra çin'e ucuz işgücünden dolayı fabrika kuranlar bizim ülkemize de kurmaya başlayabilir mi? çünkü Çin de asgari ücret 290 dolar seviyesindeyken bizde bugün ki kur itibariyle 260 dolar seviyelerinde sizce bu değer kaybı devam ederse büyük teknoloji şirketleri ülkemize fabrika açar mı?

    YanıtlaSil
  63. Hocam Merhaba,
    Peki niçin Rusya bu kadar güçlü olduğu halde, SSCB mirasçısı olduğu halde tarihte hiçbir zaman ruble değerli olmadı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rusya hicbir zaman global anlamda hem ekonomik hemde kulturel olarak guclu olmadi. Buna Cinde dahil. Bir ulkenin yalnizca ekonomisi teknolojisi yada petrolu veya bunlarin bir cesit kombinasyonu onlari global guc yapiyor. Bunlara bir de KULTUR unde eklenmesi gerekiyor. Bunu becerebilen ulkeler Amerika Ingiltere ve bir olcude Fransa. Rusya nin ihrac edecek bir kulturu yok ve hicbir zaman olmadi ama bugun Turkiyenin koylerine bile gitseniz mezralarina bile gitseniz Amerikan kulturunun izlerini gorebilirsiniz. Cunku Amerika internet ve TV yi derinlemesine ve planli kullanabilen tek ulkedir. Bu yuzden ekonomik olarak yavas olarak cokus icinde olsada Amerikanin global egemenligi ve gucu erimez cunku kulturu filmleri kullandigi dil, kitaplari edebiyati urettigi hersey butun dunyanin en ucra koselerine sinmistir.

      Sil
  64. Merhaba Hocam,
    Merkez Bankası'nın brüt döviz rezervi hesaplanırken yabancı devletlere ait tahviller de hesaba katılıyor mu?

    Saygılarımla,

    YanıtlaSil
  65. Juncker petrodollar sisteminden cikmak istiyor gibi ..

    https://www.ft.com/content/7358f396-b66d-11e8-bbc3-ccd7de085ffe

    "Juncker said it was an “aberration” that the EU paid for more than 80 per cent of its energy imports in US dollars despite only 2 per cent of imports coming from the US. "

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi