2016 Tahminlerim

Kriz konjonktüründe tahmin tutturmak, oynak bir zemin üzerinde durup tabancayla oynak bir hedefe ateş edip hedefi vurmak kadar zor bir iştir. O nedenle böyle bir ortamda tahminler genellikle tutmaz. Ama biz iktisatçı milleti yine de tahmin yapmaktan vazgeçemeyiz. Tahminlerimizi izleyenler de, tahminlerimiz tutmayınca bizimle dalga geçmeyi severler. Tahminlerle birlikte o tahminlerin dayandığı varsayımları ortaya koymamışsanız tahminlerinizin niçin tutmadığını anlatma hakkınız olmaz. Oysa varsayımlarınızı sıralamışsanız ve onlar doğru çıkmamışsa tahminlerinizin tutmamasının bir gerekçesi olabilir. Çünkü sonuçta varsayımlarınızın tutup tutmaması sizin elinizde olan şeyler değildir. Bu çerçevede tutmayan 2015 tahminlerimin dayandığı varsayımlarımı bir kez daha paylaşıp tutmayan tahminlerime gerekçe olarak ortaya koyayım.  

2015 tahminlerimi yaptığım yazımda tahminlerimin dayandığı varsayımlar şunlardı: “Bu tahminleri yaparken dış siyaset ve jeopolitik durumun bugünkü haliyle süreceğini, petrol fiyatının ortalama 70 USD / Varil düzeyinde istikrar kazanacağını, Fed’in yılın ilk yarısında faizle ilgili bir karar almayacağını, ikinci yarıda karar alsa da uygulamaya 2015 yılında başlamayacağını varsaydım.” http://www.mahfiegilmez.com/2014/12/2015-tahminleri.html

Bu varsayımlardan dış siyaset ve jeopolitik durumun o günkü haliyle sürmediği yani ilk varsayımın tutmadığı çok açık. Suriye meselesi bir savaşa dönüştü ve Türkiye, hiç hesapta yokken Rusya ile ticari ilişkileri dondurma aşamasına geldi. Petrol fiyatının ortalama 70 USD/Varil olacağı varsayımı da tutmadı. Petrol fiyatı 2015 boyunca benim gerçekleşeceğini varsaydığım tutarın çok daha altında oluştu. Fed ile ilgili varsayımım ise kısmen tutmuş olarak düşünülebilir. Her ne kadar Fed, faiz artırımını 16 Aralık’ta aldığı için uygulama 2015’de başlamış sayılmasa da faizi artırması meselesi sürekli gündemde olduğu için Fed’in hamlesi 2015 yılı üzerinde etkili oldu.

Özetle söyleyebilirim ki tahminlerimin dayanağı olan varsayımlarım genel olarak tutmamış bulunuyor. Varsayımlar tutmayınca tahminlerin tutması da beklenemez. 2015 yılına ilişkin durumu aşağıdaki tabloda sunuyorum. Tablonun 2015 T başlıklı sütunu benim yılbaşında yaptığım 2015 tahminlerimi, 2015 GT başlıklı sütunu bugün eldeki verilere bakarak yaptığımız 2015 yılsonu gerçekleşme tahminini, tutma durumu da yılbaşındaki tahminlerimin gerçekleşme tahminlerine göre durumunu (5 en iyi tutma durumu olmak üzere) sıralıyor.  

2015 Tahminleri
2015 T
2015 GT
Tutma Durumu
Büyüme (%)
3,0
3,5
3
TÜFE (%, yılsonu)
7,0
8,5
3
Cari Denge / GSYH (%)
-5,5
-4,7
1
USD Kuru (USD / TL)
2,40
2,91
- 4
Euro Kuru(Euro / TL)
3,18
-
İşsizlik (%)
11
11
5
Bütçe Dengesi (%)
-1,5
-1,0
2

2015 yılına ilişkin tahminlerimdeki en büyük sapma dolar kurunda olmuş. Bu durum şaşırtıcı değil. Çünkü ortadoğuda yaşanan olaylar dünyayı yeni bir soğuk savaşın eşiğine getirdi. Buna ek olarak her ne kadar Fed, faizi, Aralık ayının ortasına kadar artırmadıysa da özellikle yılın ikinci yarısından itibaren bütün dünyada oluşan artış beklentisi yatırım fonlarının gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere dönmesine ve dolayısıyla Doların güçlenmesine neden oldu.

2016 yılı tahminlerimi paylaşmadan önce yine varsayımlarımı ortaya koymak istiyorum (ki 2016 sonunda tutmayan tahminlerim için gerekçe olsun): (1) Soğuk savaş eğiliminde yumuşama oluşacak. (2) Petrol fiyatı ortalama olarak 50 USD/Varil düzeyinde oluşacak. (3) Avrupa ekonomisinde yavaş yavaş toparlanma ortaya çıkacak. (4) Rusya – Türkiye ilişkileri normale dönecek. (5) Türkiye, yapısal reform olmasa da bazı düzeltme adımları atacak. (6) Fed, 2016 yılında 3 veya 4 kez daha faiz artışına gidecek. (7) Çin ekonomisinde bugünkünden daha kötüye gidecek bir değişme olmayacak.

Bu varsayımlar altında 2016 tahminlerimi aşağıdaki tabloda sunuyorum.

2016 Tahminleri
2016 T
Büyüme (%)
4
TÜFE (%, yılsonu)
9,5
Cari Denge / GSYH (%)
-4,9
USD Kuru (USD / TL)
3,30
Euro Kuru(Euro / TL)
3,60
İşsizlik (%)
10,7
Bütçe Dengesi (%)
-1

Emeklilere ve ücretlilere yapılacak ücret artışları kamu harcamalarını artıracak ve bütçe üzerinde olumsuz etki yaratacak olsa da asgari ücret artışının yaratacağı vergi ve sosyal güvenlik prim artışlarının kamu gelirlerini artırarak bu yükü fazlasıyla karşılayacağını tahmin ediyorum. O nedenle bütçe açığının yukarı gitmeyeceğini, hatta biraz daha aşağı gidebileceğini tahmin ediyorum.

Ücret artışları ve emekli maaşı artışları toplumun tüketim eğilimi en yüksek kesimine yönelecek gelir artışları olacağı için bu gelişmenin toplam talebin ve dolayısıyla büyümenin artmasına yol açmasını bekliyorum.

2016 yılında Fed’in faiz artışlarına devam etmesinin kurlarda artışa yani TL’de değer kaybına neden olacağını, TL’deki değer kaybının toplam talebin yükselmesiyle birleşerek enflasyonun yükselmesine yol açacağını tahmin ediyorum. 

2015 yılında izleyerek, yorum yazarak ve referans vererek bloğuma gösterdiğiniz ilgiye teşekkür eder, yeni yılın sizlere, ülkemize ve dünyaya iyilik ve barış getirmesini dilerim. 


Yorumlar

  1. Peki bu tahminlerinizi yaparken birilerinden destek aldınız mı?

    Kendinize tahmin ediyorsanız kendinizi kandırıyor olmayasınız sakın?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Destek aldım tabii. Hava tahmincilerine danıştım. Onların tahminleri biraz daha tutuyor.
      Kendime tahmin ediyorum, kendime yazıyorum ama siz okuduğunuza ve yorum yazdığınıza göre sizi de etkiliyor demek ki.

      Sil
    2. Meteoroloji dahi hava tahminlerinde yanılıyor bu nasıl bir soru ❓ cevabınız güldürdü Hocam 😄😊

      Sil
    3. Evet maalesef böyle soruya böyle yanıt vermekten başka yapacak bir şey yok.

      Sil
    4. bence bu blog herkese açık olmamalı,Mahfi Hoca'dan sertifika alan girebilmeli

      Sil
    5. Mahfi Bey hayvanların böğürtülerini yorum kabul edip de yayınlamayın zira etrafı kirletiyor.

      Sil
    6. Ehehe hocam ya ehehe böyle ciddi ciddi okuyordum bi anda xD

      Sil
    7. Bu tarz kaotik bir duruma rehber olan bir makaleden sonra böyle bir soru insanın üzerindeki bütün stresi alıyor ve insanı güldürüyor.
      Umarım Hocamız da bir kahve içmiş kadar olmuştur (bu da benim tahminim)

      Sil
    8. Şu an Türkiye'nin tartışmasız en anlaşılır yazan eknomistidir Mahfi Hoca. Bence beyninizin ayarı ile oynamakta fayda görünüşe göre iyi çekmiyor :)

      Sil
  2. Butce kisminda vergi tarafindan karsilama durumu, zaten populist bir yaklasim olan asgari ucret artisina ters bir davranis olur diye dusunuyorum. Bunun icin de vergi tarafindan butce gelirlerini artirmak yerine butce acigini biraz daha artirmak gerektirebilir. Bu da risk primlerini arttirirken FED'den gelecek biraz daha sert bir hamleyle MB'yu para politikasini degistirmekte biraz daha zorlayabilir. 2016 tahminlerinizde MB"nin hamleleri nelerdir? Baskan da degisecek. Degismeyen para politikasiyla biraz daha olumsuz bir senaryo gorebiliriz.

    YanıtlaSil
  3. Hocam bu ay 21 tane yazı yazarak, en fazla yazdığınız ay oldu.2016 yılında da şüphesiz sizi takip etmeye devam edeceğiz...
    Bir de sorum olacak hocam;petrol fiyatları n'oldu da bu kadar düşük seviyeye geriledi acaba?...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bu ay yazacak çok konu vardı.
      Petrolde arz fazlası var. Avrupa, Japonya, Çin toparlanamadığı için talep de bir türlü artmıyor. Fiyat düşüyor.

      Sil
  4. 3. Dünya savaşı var hocam 2016 da

    YanıtlaSil
  5. Mahfi hocam, varsayımınızla tezat belki ama 2016 yılı için ortalama petrol varil fiyatının 35USD civarında olacağını varsaysak büyüme ve cari denge üzerinde yarımşar puan fark oluşur mu sizce?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eğer petrol fiyatını 2016'da ortalama 35 USD/Varil alacak bir varsayım yapsaydım o zaman büyümeyi biraz yukarıda cari açığı da biraz aşağıda alırdım. Enflasyon da biraz aşağıya gelebilirdi.

      Sil
  6. Hocam, ücret artışlarının kağıt üzerinde kalacağını düşünüyorum. Bugünkü piyasa koşullarında işverenlerin ücret artışı maliyetlerini karşılaması çok zor. Zaten piyasada verilen reel asgari ücret 1200 tl civarıydı. Asgari ücretteki artış ile bu ücret resmiyet kazanmış oldu. Diğer açıdan asgari ücret artışı devlete sadece tahakkuk aşamasında bir gelir (prim ve vergi) artışı getirecektir. Yani kısacası ücret artışlarından kaynaklı bariz bir talep artışı ya da bariz bir kamu geliri artışı olacağını düşünmüyorum. Saygılar.

    YanıtlaSil
  7. Yeni yıl öncelikle ülkemize sonra dunyaya barış ve huzur getirmesi dileğiyle inşaallah ekonomide sıkıntı yasamayacagimiz ve parayi sadece betona gommeyecegimiz bir yıl olsun.

    YanıtlaSil
  8. Hocam Suudi Arabistan bütçe açığının artması ile kendi ülkesinde benzin fiyatlarına zam yaptı. Bütçe açığı problemi ilerde Suudi Arabistan'ın petrol arzı politikasını değiştirir mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Suudi Arabistan'ın petrol fiyatları ve üretimi konusunda eski gücü yok. O nedenle tek başına kolay kolay politika değiştiremez diye düşünüyorum.

      Sil
  9. Hocam başkanlık sistemi ve yeni anayasa olursa Türkiye ilerler mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eski Anayasayı tam olarak uyguladık mı da yenisini istiyoruz? Bizim sorunumuz yeni yasa yapmak değil yaptığımız yasayı uygulamamak.

      Sil
    2. başkanlık sistemi gelirse Türkiye kanatlanır uçar,fert başına milli gelirde Norveç'i filan sollarız evel Allah

      Sil
    3. Harika bir cevap, yasasızlık değil sorun. En gelişmiş anayasa ve kanunlara da sahip olsanız uyğulamadıktan sonra anlamı yok.

      Sil
    4. Asgari ücretteki %30 artışın enflasyonda ne kadar değişikliği sebep olacağına ilişkin düşünceniz nedir? Birde günümüzdeki enflasyon oranlarının % kaçını faizler oluşturmaktadır dünyada veya tr de yapılmış akademik çalışma varmıdır üstad doktorada çalışılması hakkında ne dersiniz.
      Teşekkürler.

      Sil
    5. Mustafa karga da ucuyor ama kilavuzu karga olanin burnu neden kurtulmaz biliyorsun...

      Sil
  10. 1. Küresel ekonomik krizin 3. safhasının bu kez gelişme yolundaki ülkelerde 2016'da başlayacabileceği yönünde tespit yapmıştınız birkaç defa. Yukarıda 7 maddelik varsayımlarınızı okuyunca, nispeten iyimser kaldığınızı anlıyorum. Sanki bu 3. safha 2016'da olmayacakmış gibi bir görünüm mü oluştu? Tespitinizden vaz mı geçtiniz?

    2. Özellikle asgari ücretin 1300 TL olması ile tüketim iştahının artabileceğini söylüyorsunuz.

    Hükümetin, özel sektörün ısrarla bağırdığı, yükü bizle paylaşın, mızmızlanmasını geçiştireceğini, sorumluluğu paylaşıyormuş gibi gözüküp, özel sektörü açıkta bırakacağını tahmin ediyorum.

    1300 TL asgari ücretin, işsizliği arttıracağı bilimsel olarak kanıtlanılabilen bir husus.

    Bu asgari ücret artışı, özel sektörün maliyetlerini daha da yükseltecek.

    Dolar/TL kurunun 3,30 civarına artacağını siz de yazmışsınız. Bu kur artışı da, zaten aşırı maliyet yükü taşımaktan beli kırılmak üzere olan özel sektörün bacaklarını daha da zedeleyecek.

    Acı formül:
    Asgari ücretin 1300 TL olmasının maliyeti + (3,30) Dolar/TL kurunun maliyeti = Özel sektör, işçi çıkarımını arttıracak!

    Ben, asgari ücret artışının, tüketimi (talebi) canlandıracağını sanmıyorum. Çünkü kurlardaki yükseliş, ücret zammını silip süpürecek, (emeklilere yapılacak olanlar da dahil) ücret zammının hiçbir etkisi olmayacak!

    Bütün bunlar sonucunda:

    Asgari ücret arttırımının, emeklilerin ücretlerine yapılacak zamların, kurlardaki yükseliş karşısında daha dayanıklı olabileceğine nasıl emin olabiliyorsunuz? Tüketim iştahını değerlendirirken, kurlardaki yükselişin ne kadar vurucu bir etkiye sahip olduğunu pek dikkate almadığınızı görüyorum.

    2016 için işsizlik oranınızı %10,7 tahmin etmek aşırı iyimserlik değil mi?

    %12'leri bile geçmemiz hiç mi olasılık dahilinde değil?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Krizin 3. aşaması tespitim ortada duruyor. Buna karşılık bu krizin 2016 da tam etkisiyle çıkmayabileceğini düşünmeye başladım. Eldeki veriler üçüncü aşamanın biraz daha ileriye 2016 sonlarıyla 2017'ye doğru kayacağını gösteriyor. Ama yine de 2016 tehlikesi geçmiş değil.
      2. Devlet asgari ücret yükünü paylaşacağını açıkladı az önce. Ama bana göre yanlış bir yol izliyorlar. Hazine yardımı yapacaklar. Bu durumda az adam çalıştıran yerler ne olacak sorusu açıkta kalıyor. Mesela yanında asgari ücretli eleman çalıştıran bir bakkal ne olacak? Devlet kime destek olacak?
      3. Büyümeyi ve talep artışını yükselme yönünde tahmin edince işsizlik oranında da hafif bir düşüş olması tutarlı görünüyor. Ama sizin dediğiniz de pekala olabilir ve işsizlik daha da tırmanabilir.

      Sil
    2. Bence yasanan Tl deki kayip ve gida kira temel mamullerdeki artis zaten asgari ucret tartismalarinin yapildigi referan noktasi olan 1 ve 2. secim arasindan buyana asgari ucretteki var edilen bu rakami yedi ve bitirdi. Kisaca ekonomi mevcut haliyle yeni bir fiyat eksenine oturdu. 1300 lira nin da pek ala bir anlami kalmadi hele bir de yilbasinda gelecek olan yeni degerlenme oranlari ve zammi da dusunecek olursak eger

      Sil
  11. Hocam Petrol ve Rusya ile iliskiler cok iyimser olmus gibi. Ben petrolun bu sene icinde kisa sureli de olsa dip bir fiyat yapacagina inaniyorum. Ama genel olarak 40-45 bandinda devam eder. Rusya ile iliskiler ise baska bir baharin cicegi olmaya mahkum. Cin konusunu da gercekten cok karamsar buldugumu ifade etmeliyim. Bunu da sizin ABD ekonomisi ve AB ekonomisi baglaminda argumanalriniz ve bu cografyalardaki ekonomilerde olabilecek genel ongoruler acisindan cinin kotulesecegi konusu celiski tasiyor.. ABD dolari degerleniyor petrol dusuyor ABD li daha cok harcamaya basliyor. En basta ithalati arttiriyor. AB de de deflasyonda harcama egilimine gecis soz konusu iken cinin kotulesecegi sendromu kotumser bir arguman.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çin ekonomisinde kötüleşme öngörmüyorum. "Çin ekonomisinde bugünkünden daha kötüye gidecek bir gelişme olmayacak diyorum."

      Sil
    2. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
  12. Hocam, tahminleri altı aylık yapıp, firmalarında bütçelerini altı aylık yapmaları, bu kadar kaygan bir jeopolitik durumda daha iyi olmaz mı?..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kesinlikle daha doğru olur. Ya da yıllık tahmin yapıp 3 ayda bir revize ederek düzeltmek de düşünülebilir.

      Sil
  13. Hocam Avrupa'nın geleceği yok mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Avrupa bu krizden çıkar. Ama biraz sürecek.

      Sil
    2. peki siz varlik alim miktarinda ya da faizlerde bir degisim ongoruyor musunuz Avrupa bakimindan 2016da

      Sil
  14. Hocam merhaba,

    Bahsettiğiniz gibi bu kadar oynak bir zeminde tahmin yapmak çok tehlikeli. Ama madem girdik bu topa, ben de buraya sizin yazınızın altına bir tahmin yazayım, seneye döner bakarız.

    Büyüme: Aynı
    Tüfe: %11
    Cari Denge: Aynı
    USD Kuru: 3.60
    Euro: 3.68 - 3.70
    İşsizlik: 14

    Varsayımlar:

    1. FED faiz arttırımına devam ettikçe sıcak para dışarı çıkar.
    2. Siyasi ortam yumuşamaz.
    3. Rusya'nın yaptırımları ikinci çeyrek sonrası hissedilir hale gelir.
    4. MB, yavaşça artan kura, pasifize edildiği için müdahele edemez.
    5. Ortadoğu'da gerginlik daha da artar. Haliyle, Türkiye'nin risk primi artar, bu prim, üç beş lira kazanacağım diye parasını buraya getirecek yatırımcıyı kaçırır. (Amerika'da temiz yüzde 1.5-2 kazanmak, stabil ekonomide yatırımını değerlendirmek varken, ne uğraşsınlar transparan bıyıklılarla).
    6. Amerika'da muhafazakarlar yönetime gelir, Amerika şahinleşir.
    7. Emlak balonu daha şişer. Ahır gibi, zindan gibi evlere 1500 tl kira isteyen "faiz karşıtı" emicem kafasına altıncı evi nasıl alırımı koyar.
    8. Beşiktaşım şampiyon olur (Beşiktaş seninle ölmeye geldik!)
    9. Tüm bunlara rağmen, Burcu (pardon, Murcuğ) Starbucks'ta chai tea latte'sine 12 tl vermeye devam eder.

    Hocam sizi seviyoruz, akil insan.

    Saygılar.
    ng



    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin tahminleri beğendim. Varsayımlarınızla tutarlı.

      Sil
    2. tüfe tahminlerinizi şiddetle kınıyorum, üç kuruş paramız var o da eriyip gidecek sizin yüzünüzden

      Sil
    3. Ben Dolari 3.75 lira bandinda olacagini tahmin ediyorum.

      Sil
    4. Sayın Nizamettin Gülkoklar,

      Tahminlerinizin de, varsayımlarınızın da altına imzamızı atıyoruz.

      Bir farkla:
      ABD'de, Hillary Clinton başkan olacak. Trump, önümüzdeki 3 ay içinde çöküşe geçecek. Hakkında belgesel çekilecek.
      2016 ABD Başkanlık seçimleri çok şaşalı yaşanacak, gelecek kuşaklara bir ders gibi aktarılacak.

      Bir ekle:
      Murcuğ, hipster kankaları Melisa ve Mertcanla beraber, Starbucks'ın Amerikanvari olduğuna nihayet ikna olacak ve Kahve Dünyası'na takılıp orada ortam yapmaya çalışacak fakat kahvenin lezzetinden hoşlanmamakla beraber, 3899 TL'lik iPhone 8z telefonlarında Wi-Fi bağlantısının sürekli kopması nedeniyle 'lanet olsun' deyip Starbucks'a devam edecek.

      "Fakirler ölsün! Porsche'den selamlar!"
      https://www.youtube.com/watch?v=zZuOAW24BSI

      "Zenginler ölsün! Minibüsten selamlar!"
      https://www.youtube.com/watch?v=FPToOUrzHEU

      Sil
    5. Amerika'da Hillary Clinton'ın gelmesi, tahminlerimi aşağı yönlü oynatmaz, aksine, kendisi akıllı uslu konuşan (Trump'a kıyasla) bir insan olduğundan, Amerika'nın "düzelen ekonomik imajını" destekleyen, haliyle, doların gücüne güç katan bir unsur olur. Bu da sıcak paranın çıkışını, anavatana dönüşünü hızlandırır.

      Zengin de fakir de ölmesin. Herkese yetecek minibüsümüz iPhone 8z Plus'ımız var.

      Saygılar.
      ng

      Sil
    6. Sayın Necati Geleceğisavunan,

      Cevabınız için teşekkürler.

      Sil
    7. dolar 3.75 olursa cari açık aşırı düşer(aynı bu yıl olduğu gibi) yani her şeyin bir sınırı var eğer çok çok artarsa zaten kullanımı azalacağından ve ithal mallar cazibesini kaybedeceğinden, talepde azalacaktır o nedenle dolar kurunun her ne kadar yükselecekde olsa makul şartlar altında makul/mümkün bir sınırı var, yani artmaz denilemez ama, artışında bir sınırı var...

      Sil
  15. Size kanım bir türlü ısınamadı...

    YanıtlaSil
  16. Hocam 2. dünya savaşına giren devletler bugün hala süper güç.Diğer ülkeler hala aynı yerde.2. dünya savaşına giren devletlerin ürettikleri teknolojileri tüketiyorlar.Neden?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Savaşlar ne yazık ki teknolojinin gelişmesine yardım ediyor.

      Sil
  17. Tesekkurler Mahfi Bey. 4. varsayiminiz olan "Rusya – Türkiye ilişkileri normale dönecek" varsayiminizi neye gore belirlediniz, açıklayabilir misiniz? Iyi seneler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İki ülkenin de birbirinden çıkarları var. Mantık bunu gerektiriyor. Ama diyeceksiniz ki mantık her şey değildir. Doğrudur. Ama bilimsel yaklaşım yaparken ya istatistikleri ya da mantığı (rasyonelliği) kullanmak zorundayız.

      Sil
  18. Hocam selamlar. Asgari ücretteki artış enflasyon yaratacak diyoruz. FED'in kademeli faiz artışı devam edecek diyoruz. 2016 için merkez bankasi bu faiz oranlarina dayanabilecek midir? Yada hükümeti ikna etti diyelim, bu büyüme tahminlerimizi baskılamaz mı?
    Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Büyüme, büyük ölçüde enflasyonu artıracak aynı nedenle gelecek: Ücret artışları ve bunların yaratacağı talep artışı. Dolayısıyla baskılamaz.

      Sil
  19. Insaatciyim ve ayni zamanda babadan beri mutahitlik yapmaktayim. 2016da insaatcilar mutahitlerin durumu nasil olacak? Insaatcilarin mutahitlerin gelecegini nasil gormektesiniz? Gecmis yillardaki gibi buyume ongoruyor musunuz inssatcilikta. Turkiyeyi ayakta tutan biziz maasallah.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Once insaatcilik ile mutaahitlik arasindaki farki belirtirseniz cok makbule gecer. Piysanin icinden biri olarak siz geleceginizi nasil gormektesiniz onu dinlemek isteriz dogrusu.

      Sil
  20. Olası istanbul depremi 2016da olursa tahminler nasıl olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mücbir sebeb olur:)

      Sil
    2. Hocam siz ınsaatcilar bir yerde patlayaksiniz ama nerde kestirmek zor. Finanscilar balon var sisiyor derler ama bu balonun nerde patlayacagini bilen nobel alir zaten o nedenle nacizane olabildigine borclari eritin nakitle is yapin derim. Çünku Túrkiyedeki bir inşaat krizi işin modeli bakimindan domino etkisi yaratip burun sektorleri etkileyek türde.

      Sil
    3. Insaatla uzaktan yakindan ilgim yok :) ama benim de merak ettigim domino etkisinin tr'ye etkisiydi.

      Sil
  21. Hocam 2016 tahminlerinizi siz kendiniz mi yazdınız yoksa cinlere mi yazdırdınız?

    Lütfen hocam bize doğruyu söyleyin?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. cinlere yazdırdım dese inanacakmısın? cini boş ver,ciddi ol biraz

      Sil
  22. Halifelik makami ulkemize getirilse sizce bunun ekonomiye ulkemize ne tur bir katma degeri olur? Bu makam tum sektorleri basta faiz borsa finansal ensturmanlar olmak uzere olumlu yonde ayrismamizi saglar mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu halifenin kim olacagina bagli. Uzun adam halife olmaya kalkarsa kim takar?

      Sil
  23. Hocam EUR/USD paritesinin 2016 sene sonunda 2015e göre çok da değişmeyeceğini tahmin etmişsiniz (EUR/USD 2016T: 1.0909; 2015G: 1,0929). FED'in faiz artışlarına devam edeceği ve Avrupa'da toparlanmanın yavaş olacağı varsayımınız altında paritenin aynı seviyede kalacağını anlıyorum, parite varsayımınızı destekleyen detaylar hakkında bilgi alabilir miyiz? Teşekkürler Hocam

    YanıtlaSil
  24. Hocam yazınızda değinmişsiniz ama asgari ücretlerin artışının işçiler işverenler ve ekonominin geneli üzerindeki etkileriyle ilgili bir yazı yazmanı rica edebilir miyim? Teşekkürler Hocam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda yakın geçmişte 3 - 4 yazı yazdım. Blogda biraz geriye tarama yaparsanız göreceksiniz.

      Sil
  25. Hocam doların ďuşme ihtimaki yok mu

    YanıtlaSil
  26. Varsayimlarinizdan siyasi ve politik kismi cok daha kotu (Rusya olayi, Suriye savasi etc) gerceklesmesine ragmen; buyume, cari denge ve butce dengesinin sizin tahmininizden daha iyi gerceklesmesini neye bagliyorsunuz? Petrolun 2015 yilinda 70 dolar yerine 50 dolar civarinda ortalamada olmasinin katkisi olmustur buyuk ihtimalle ama baska hangi nedenler olabilir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kurun yüksek olması cari açığı düşürdü (ithalat çok hızlı geriledi)
      Büyüme yine büyük ölçüde inşaat kaynaklı olarak benim tahminimi aştı
      Bir de Net Hata ve Noksan ile ilgili bir varsayım yapmamıştım ama açıkçası bu kadar büyük bir miktar ve katkı beklemiyordum.

      Sil
    2. kaymakamlık sınavı için ne öneririsiniz hocam
      İşletme mezunuyum
      Teşekkür ederim.

      Sil
  27. “Kime iktisatçı denir?” sorusuna verilen cevaplar arasında ben, en çok, “Bir süre önce yaptığı tahminin neden yanlış çıktığını en iyi açıklayan kişiye iktisatçı denir”i severim. :)

    YanıtlaSil
  28. Hocam merhaba,
    Tabloda işsizlik oranı 11 gözüküyor. TUİK eylülde 10,3 açıklamıştı. Gösterimde yuvarlama hatası olabilir.
    2016 da 10,7 ye çıkacağını tahmin etmişsiniz.Bana da makul geldi, malesef istihdamı artıracak ekonomik politikalar görmüyoruz. Toplumda da bu yönde bir talep yokmuş gibi geliyor bana. Toplumda güçlü bir talep olsaydı siyasiler buna karşılık vermek zorunda kalırlardı.
    Saygılar.

    YanıtlaSil
  29. iyimser bir tahmin olmuş hocam. iyi yillar.

    YanıtlaSil
  30. 2016'DAN İTİBAREN

    AYLAN KÜRDİ'NİN BU DÜNYAYI TERKETMESİNE YOL AÇAN KOŞULLARIN ORTADAN KALKMASINI İSTİYORUM!

    ÖZGECAN ASLAN'IN BU DÜNYAYI TERKETMESİNE YOL AÇAN KOŞULLARIN ORTADAN KALKMASINI İSTİYORUM!

    BAŞKA HİÇBİRŞEY İSTEMİYORUM!

    YanıtlaSil
  31. Hocam iyi günler cari açığı bu yıla göre düşük tahmin etmenizin altındaki büyük etken petrol fiyatlarının düşmesi varsayımınız mı yoksa doların yükselmesi varsayımınız mı

    Teşekkürle

    YanıtlaSil
  32. Hocam çok kısa bir sorum olacak; GSYH a harcamalar cephesinden bakarsak şunu sormak istiyorum; işverenin işçiler için yaptığı ödeme harcama kalemlerinden hangisinin içine girer? Bu bir hizmet harcaması olduğu için tüketim harcaması içinde değerlendirileceğini düşündüm ama yanılıyorda olabilirim.
    Sayın hocam birde sizin geçmişte gelir hesabıyla GSYH hesaplamalarına girmeyen gelir,harcama cephesinden GSYH hesaplarına giriyor şeklinde bir yazınız vardı.o yazınızı burada mı okudum yoksa başka bir yerde mi okudum hatırlayamadım rica etsem linkini vermeniz mümkün olur mu?saygılar

    YanıtlaSil
  33. Yazınız ve varsayımlarınız çok güzel de bir ekiklik var. Bu ülkenin doğu ve g.doğusunda bulunan KÜRDİSTAN topraklarında bir iç savaş yaşanıyor. Bu savaşla bölge halkına kan kusturuluyor. Tek başına iktidar olmak için devrilen çözüm masası, bölünme korkusu yaşayan devletin, sarayın basiretsiz ve egoist politikalarıyla ruhen bir bölünme sürecine girmiştir zaten. Devletin bölgede yaptığı katliamlara karşı üç maymunu oynayan medya, yazarlar, sanatçılar, ekonomistler ve en önemlisi batıda yaşayan halklar bu ateşe benzin döküyorlar adeta. 2016 yılı ya tüm halkları kucaklayan bir anayasa ile sonuçlanacak(yerel halkın özerklik isteği kabul edilmeli) ya da ülkenin iç savaşa ve bunun neticesinde meydana gelen bir parçalanma ile sonuçlanacaktır.Bu varsayım Türkiye ve orta doğu ülkelerinin ekonomisini baştan sona etkileyebilecektir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dediğiniz olursa zaten hiçbir varsayımın anlamı da kalmaz.

      Sil
  34. Hocam bir önceki Norveç- Suudi Arabistan karşılaştırmalı yazınız yeni okuma fırsatım oldu bu sebeple izniniz olursa o konuyla alakalı birazda para politikası içerikli şu soruyu sormak istiyorum;
    Suudi Arabistan'ın kamu gelirlerinin %90'ı petrol gelirlerinden oluşmakta, petrol fiyatlarındaki gerileme hayli fazla bu ekonomiyi etkilemiş.petrol dışarıya ihraç edildiği için bu ihracattan sağlanan gelir haliyle dolar cinsinden olmakta, Suudi Arabistan hükümeti petrol gelirlerinden kazandığı dolarları içerde heralde harcayamayacaktır.bu sebeple elde edilen dolarları merkez bankasına yatırıp bunun karşılığı olan kendi parasını kullanacaktır değil mi?

    2)eğer petrol karşılığı elde edilen dolarları merkez bankasına yatırarak bunun karşılığında kendi ülke parasını almak para arzının genişletici bir uygulama ve bunun sonucunda enflasyonist baskıları artıran bir uygulama değil mi? Gerçi enflasyon rakamının %2.2 olduğuna bakarsak pekte öyle olamadığı görülüyor, bunun sebebide merkez bankasına dolar yatırarak piyasaya çıkan fazladan ülke parası sterilize edilerek geri mi çekiliyor ? Bu mekanizma uygulana dediğim şekilde mi işliyor aydınlatırsanız çok sevinirim

    Yeni yılın huzur ,mutluluk getirmesi ve esenlikte kalmanız temennisiyle saygılarımla

    YanıtlaSil
  35. Hocam yeni yılınız kutlarım sağlıklı ve güzel geçmesini,esenlikler içermesini dilerim, hem sizin hemde takipçilerinizin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler, sizin de yeni yılınız kutlu olsun.

      Sil
  36. Hocam cari denge açığı azalırken dolar neden artar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dolar arttığı için cari açık azalır. Çünkü dolar pahalılaştıkça ithalat azalır. İthalat azaldıkça da cari açık azalır.

      Sil
  37. ABD başkanlık seçimlerini tahminleri etkileyecek bir parametre olarak almamanızın bir sebebi var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Var. ABD'de Başkan kim olursa olsun sistem aşağı yukarı aynen devam eder. Sadece vergiler vs biraz değişir. Yani bizdeki gibi olmaz biliyorsunuz. O nedenle sistemi etkileyecek bir durum değildir.

      Sil
    2. Aşırı conservative cumhuriyetçilerden biri gelirse veya Trump gibi direkt deli olanlardan... o zaman da etkilenmez mi diyorsunuz? Kendi komşuları, içerideki göçmenlerin durumu, İran ile olan anlaşmadan dönülmek istenmesi vb..

      Sil
    3. Hatta cumhuriyetçilerden bir değil de demokratlardan Sanders bile kazansa ki şansı çok iyi, genel olarak "sosyalist" imajı yüzünden (eğitimi ücretsiz yapmak istemesi, herhangi bir büyük corporate'tan bağış almayıp crowd funding kullanması) ciddi etkisi olabilir... genelde FED ile karşılıklı bir nefret ilişkisi de var...

      Sil
    4. Mutlaka etkilenir ama bu etkilenme bizdeki kadar olmaz. Sistem kendini korumaya devam eder.

      Sil
    5. oyle diyorsunuz da hocam sonucta cymhuriyetciler biraz daha fazla saldirgan. Savas eksenli politikalara sahip . Zaten sartlar ortada dunyada. Bana kalirsa ABD secim tipki dolar gibi; bu bizim secimimiz ama bizim sorunumuz dolar bizim paramiz ama sizin sorununuz

      Sil
  38. Şant Manukyan sık sık şu hatırlatmayı yapar:

    "Taş Devri" dediğimiz dönem, taşlar azalmaya yüz tuttuğu için bitmedi. Günümüzde hala taş var ama bambaşka bir dünyada yaşıyoruz.

    Kapitalizme bakarsak, "kapital azalmaya yüz tuttuğu için kapitalizm biter" demek ne kadar makul bir tespit olur bilemem. Ama ya kapitalizm, içinden, karnından, güncellenmiş bir kapitalizm doğuracak, ya da ortadan kalkacak, diyebilirim. Ve bunun kısa zaman içinde gerçekleşmeyeceğini, on yıllara yayılacağını da eklemeliyim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kapitalin yerine kâr sözcüğünü koyarsanız daha anlamlı sonuçlar çıkabilir.

      Sil
  39. Hocam size sevgili esinize evladina ve kiymetli torununuza yeni guzel seneler diliyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim, ben de size iyi yıllar dilerim.

      Sil
  40. Hocam katılım bankacılığının esprisi nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kuran'da haram olarak nitelenen faizin yerine farklı adlı bir mekanizma koymaktan başka bir esprisi yok. Aslında faizin yerine konulan mekanizmanın da faizden bir farkı yok ama varmış gibi yapılıyor.

      Sil
    2. okunması tavsiye olunur:
      http://www.haksozhaber.net/osmanlinin-dolayli-faizinden-katilim-bankalarina-19438yy.htm

      Sil
    3. Hocam ben baktim kar payi oranlari ile faiz oranlari bas basa. Kisa espri isim farki degisikligi. sonuc ayni surec ayni kazanc ayni kayip ayni. kar payi esittir faiz orani. kimse kimseyi kandirmasin.

      Sil
    4. Hocam selamlar. Kuran'da haram olarak geçen terim "riba" yani tefecilik. Kuran'da yasal oranlarla ve ekonomik gerekçelerle belirlenen faiz haram değildir, Osmanlı'da da devlet tarafından belirlenen faiz oranı şeriat hükümlerine dayanarak var olmuştur, ancak yasal oranın üzerinde alınan riba olarak tanımlanmış ve hatta bu konuda açılan davalarda kadılar yasal faiz oranının üzerinde alınan kısmının iadesine hüküm vermiştir.
      Saygılarımla

      Sil
    5. Riba, çok tartışılmış bir sözcük. Kimisi doğrudan faiz olarak kimisi sizin dediğiniz gibi aşırı faiz (tefeci faizi) olarak yorumluyor. Osmanlının yorumu günümüzde yapılan yorumlardan çok daha ileri bir yorum. 1970'lere kadar Riba bizde de tefeci faizi olarak yorumlanıyor ve normal faizin haram olmadığı söyleniyordu.

      Sil
    6. Hocam tekrar selamlar ve öncelikle yanıtınız için teşekkürler. Riba aslında içine faiz kavramını da alan ancak kapsamı çok daha geniş bir kavram. Kuran'da kelimelerin anlamı için context-content-audience üçlüsü üzerinden inceleme yapmak gerekiyor. Bu Maturidi itikadında "tevil" olarak tanımlanıyor. Hatta tefsir ve mealin yanlış yollara saptırabileceği ve tevil anlayışı üzerinden zaman ve mekana göre değişen ve akılcı dialektik metoduyla kelimelerin anlamının çıkarılması gerekiyor. Toplam 7 yerde geçen riba kelimesi bu kapsamda incelendiğinde, içinde geçtiği bölümlerde bilinçli olarak kurulan borçlandırma sistemiyle borçluların zamanla aile bireylerinin köleleştirilmesine kadar uzanan bir sistem ağır bir şekilde yargılanıyor. Hatta Kureyş'te yaşanan kız çocuklarının gömülmesi hadisesi dahi babaların kız çocuklarını riba borçları karşılığı köle olarak ve genelevlere vermek istememeleri nedeniyle yaşanıyor. Yani imtiyazlı azınlık riba sisteminin direksiyonunda ve çoğunluğun da bir nevi kast sistemi olan bu paradoksta kölelikten başka şansı yok. Bu konuda Mustafa Akdağ, Neşet Çağatay ve Doğan Avcıoğlu'nun bilimsel araştırmalarından çok şey öğrendimi söyleyebilirim. Dialektik Maturidi yorumu konusunda da Şaban Ali Gündüz'ün önemli çalışmaları var. Özetle Kuran'da geçmeyen "faiz" kelimesinin "riba" ile eşdeğer düşünülmesi bile aslında düşündürücü. Çünkü faiz sadece yasal olarak bir devlet kurumu tarafından belirlenen ve hatta genelde borç alanın çıkarına olan bir para kirası. Oysa riba sosyoekonomik bir hadise.. Umarım uzatmamışımdır ama sizinle bilgi alışverişinden gerçekten zevk alıyorum. Saygılarımla. GŞH

      Sil
    7. Çok teşekkğür ederim, çok aydınlatıcı bir katkıydı, elinize sağlık.

      Sil
  41. eger faiz riskin yansimasiyla neden yunanisanda faizler bu kadar dusuk sanki riski yansitmiyorlar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yunanistan'da riskler zaten realize oldu. Risk yüksekken faiz yüksekti.

      Sil
  42. Hocam maaşlı çalışan ve aldığın maaşın cüzi bir kısımını tasarruf edenler için enflasyona karşı alınması gereken birincil önelem nedir? Enflasyon artar düşüncesiyle sürekli tüketimde bulunmak mı ya da başka bir yol var mıdır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nereye kadar tüketim gerçekleştirebilirsin ki? Tasarrufun öncelikli kuralı portföyünü çeşitlendireceksin yani sadece dolar ya da sadece mevduata yönelmeyeceksin.
      İkinci olarak harcamandan artanı tasarruf etmeyeceksin tam tersi tasarruftan artanı harcayacaksın.

      Sil
    2. Maaşlı çalışanların tasarruf imkanı sınırlıdır. Ancak yüksek maaşlarla çalışanların rahat tasarruf etme imkanı oluyor. Evet yoruma yanıt veren arkadaşımızın da belirttiği gibi tüketim de bir yere kadar artırılabilir. Sonrasında elde kalanları 2015'de dolar olarak tutanlar kazançlı çıktı. Benzer bir durumun 2016'da da olacağını düşünüyorum.

      Sil
  43. Merhaba sayn hocam, mesele faizden açılmışken bazı forex aracı kurumları faizsiz foreks imkanı sunuyor. Bu nasıl mümkün olabiliyor yani emirler interbanka iletiliyorsa işleyen faiz yükü nasıl absorbe ediliyor. Yeni yazılarınızı merakla bekliyoruz saygılar hocam.

    YanıtlaSil
  44. Dolar almak. Baska caresi yok.

    YanıtlaSil
  45. Hocam, bir gun de vergi dilimleri ile ilgili yazabilir misiniz. Neden vergi dilimleri de enflasyon oraninda guncellenmiyor. Ucretli calisanlarin vergi yuku yildan yila buradaki rakamlari olmasi gerekenden az artirarak, fakirlestiriliyor ve bu konu hic gundeme gelmiyor.
    Sizden ricamdir, hocam
    Sayg.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. bkz. Orta gelir tuzağı .

      Sil
    2. Vergi dilimleri enflasyona karşı otomatik stabilizatör olarak kullanılıyor. O nedenle enflasyona göre düşürülmüyor.

      Sil
  46. hocam katılım bankacılığı konusunda görüş belirtmişsiniz; benim sıkıntım şu bir arkadaşla zaman zaman bu konuyu tartışıyoruz.arkadaş katılım bankacılığını savunuyor,bende sizin gibi düşünüyorum fakat kaynak göstermekte sıkıntılıyım biraz, bu konuda hangi kitapları tavsiye edersiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda birçok kaynak var var ama asıl mesele faizin haram olup olmadığını ya da hangi faizin haram olup olmadığı ve katılım bankacılığı uygulamasındaki alış verişte ortaya çıkan kar payının faizle aynı olup olmadığı meselesinden ortaya çıkıyor. Bu konuyu objektif olarak tartışan bir kaynak ben bilmiyorum. Bilen varsa yazarsa hep birlikte yararlanırız.

      Sil
    2. osmanlı dönemi para vakıflarıyla günümüz katılım bankalarının karşılaştırılması.pdf

      http://acikerisim.aku.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11630/4114/osmanl%C4%B1%20d%C3%B6nemi%20para%20vak%C4%B1flar%C4%B1yla%20g%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCz%20kat%C4%B1l%C4%B1m%20bankalar%C4%B1n%C4%B1n%20kar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1.pdf?sequence=1&isAllowed=y

      Sil
  47. Iyi gunler mahfi bey 16 yasindayim ve gelecekte ekonomi ve finans alaninda ilerlemeyi dusunuyorum ve simdiden bu konular hakinda tecrube sahibi olmak istiyorum bu konuda bana yardimci olabilirmisiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben bu konuda bu blogla ve yazdığım kitaplarla (başta Kolay Ekonomi) olmak üzere elden geleni yapmaya çalışıyorum. Başka ne yapabilirim bilmiyorum.

      Sil
  48. Mahfi Hocam,

    R. Thomas Maltus döneminde büyük tartışmalara neden olan nüfus kuramında derki popülasyon geometrik dizi biçiminde artar (2, 4, 8, 16, 32, 64, ...), oysa besin maddeleri aritmetik dizi biçiminde artar (1, 2, 3, 4, 5, 6, ...). Doğada aradaki bu fark, popülasyonda bazı bireylerin ölümlerine neden olur ve
    bir denge sağlanır.

    Ortadoğunun nüfus artışına karşılık son 10 kuş gribi ve diğer bulaşıcı salgın hastalıklar ve 5 senedir yoğunlaşan savaş Malthus'un nüfus kuramının gerçekleşmesi midir ?? Siz ne dersiniz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Malthus'un nüfus tezi gerçekleşmemiş bir tezdir. En önemli yararı insanoğlunu uyarmış olmasıdır. Nüfusun hızlı arttığı doğrudur ama belirli bir noktaya çıktıktan ve refah arttıktan sonra yavaşlamaktadır. Öte yandan insanoğlu besin maddelerini de doğayla oynayarak artırmayı becermiştir. Tabii bunlar çok sağlıklı yöntemler değildir ama Malthus'un öngörmediği gelişmelerdir.

      Sil
    2. Mthusun en.onemli eksikligi teknoloji ve verimliligi ongormemesidir.
      A.d
      Syg hocam

      Sil
  49. Hocam 'Modigliani-Miller teoremi' hakkında bir fikriniz var mı?

    YanıtlaSil
  50. Hükümetin verdiği sözlerle asgari ücreti artık artırdığını biliyoruz. Nedense bizim gördüğümüz tek şey maliyet artışı oluyor ve sonucu maliyet enflasyonu oluyor, işsizlik oluyor ve/veya eline daha fazla satın alma gücü geçen emek, harcamasını yükseltiyor böylece talep enflasyonunu tetikliyor. Nominal ücret artışının enflasyon yaratacağı söyleniyor, peki güzel fakat bu artış enflasyon altında eriyecek. Kimse yıllardır verimliliğin düşük olduğu Türkiye'de ücret artışlarının verimliliği artıracağını söylemiyor ve/veya bu verimlilik artışının döviz kurunun düşmesini sağlayacağından söz etmiyor. Düşük döviz kuru yüksek faiz, enflasyonu baskılar diyoruz ama bu verimlilik artışının döviz kurunu düşürüp enflasyonu aşağıya çekeceğinden söz etmiyor. Asgari ücret artışının bu tarafını da görmek gerekir diye düşünüyorum. Yazınız için teşekkürler hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ücret artışlarının verimlilik artmasıyla sonuçlanması halinde sizin dedikleriniz haklılık kazanır. Bakalım bu şekilde yapılan bir tolu artış verimliliği pozitif yönde etkileyecek mi?

      Sil
    2. Ne kadar pozitif etkiler bilemeyiz ama etkilemesi bizim bu yıl ki dileklerimizden. Çin'deki gibi ucuz emek olsun istemiyoruz. Fakat gün gibi ortada olan bazi şeyler de var. Umarim teknolojiyi kullanarak da bu verimliliği artiririz, kaliteli üretim yaparız. Umarim bunlari destekleyecek birtakim şeyler olur. Aksi takdirde durumumuz zaten berbat.

      Sil
  51. hocam kolay ekonomi kitabinizi okudum ilac gibi nokta atisi bir kitap olmus emeginize kaleminize saglik.Ek olarak AB ile gorusmelerin tekrar baslayacak olmasi kurlara olumlu yansimaz mi ne dusunursunuz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      AB ile görüşmelerin başlaması ne yazık ki göstermelik bir hava taşıyor. AB, Suriyeli göçmenlerden kurtulabilmek, o konuyu bizim üzerimize yıkabilmek için görüşmelere yeniden başlamış gibi yapıyor. Niyet değişmiş değil, yalnızca görüntü değişmiş görünüyor. Bunu da herkes gördüğü için yansıması olumlu olamıyor.

      Sil
  52. Hocam baz senaryo tahminin yanina iyimser kotumser ve daha kotumser senaryolari baz alarak tahminleriniz var mi? Tesekkurler. Ayrica bazi gereksiz yorum yazanlara da cevap veriyorsunuz ya size daha cok saygi duyuyorum. Ama bu arkadaslar sadece bos ses edasi. Umursamamak en iyisi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır sadece baz senaryoya dayalı tahmin yaptım. Aslında iyimser ve kötümser senaryolara göre de tahmin yapmak lazım ama varsayımları sıralayınca baz senaryo yeterli görünüyor.
      Elimden geldiğince her türlü yorum ve soruyu yanıtlamaya çalışıyorum. Bazı yorumlarla boşuna uğraştığımı biliyorum ama yine de belki bir yararım olur diye düşünüp yanıtlıyorum. Tabii bu arada benim de yanlış düşündüğüm, yanlış baktığım şeyler olabilir. insan hangi düzeyde olursa olsun yanlışları, eksikleri mutlaka oluyor.

      Sil
  53. Dolar 3.37 Euro 3.44 İşsizlik %12,5 Enflasyon 8.6

    YanıtlaSil
  54. Hocam bir önceki Norveç- Suudi Arabistan karşılaştırmalı yazınız yeni okuma fırsatım oldu bu sebeple izniniz olursa o konuyla alakalı birazda para politikası içerikli şu soruyu sormak istiyorum;
    Suudi Arabistan'ın kamu gelirlerinin %90'ı petrol gelirlerinden oluşmakta, petrol fiyatlarındaki gerileme hayli fazla bu ekonomiyi etkilemiş.petrol dışarıya ihraç edildiği için bu ihracattan sağlanan gelir haliyle dolar cinsinden olmakta, Suudi Arabistan hükümeti petrol gelirlerinden kazandığı dolarları içerde heralde harcayamayacaktır.bu sebeple elde edilen dolarları merkez bankasına yatırıp bunun karşılığı olan kendi parasını kullanacaktır değil mi?

    2)eğer petrol karşılığı elde edilen dolarları merkez bankasına yatırarak bunun karşılığında kendi ülke parasını almak para arzının genişletici bir uygulama ve bunun sonucunda enflasyonist baskıları artıran bir uygulama değil mi? Gerçi enflasyon rakamının %2.2 olduğuna bakarsak pekte öyle olamadığı görülüyor, bunun sebebide merkez bankasına dolar yatırarak piyasaya çıkan fazladan ülke parası sterilize edilerek geri mi çekiliyor ? Bu mekanizma uygulana dediğim şekilde mi işliyor aydınlatırsanız çok sevinirim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Evet aynen öyle. Bununla birlikte içeride birçok yabancı şirkete iş yaptırdıkları için onlara yapılan ödemeler dolarla yapılıyor.
      (2) Eğer elde edilen dolarların karşılığında kendi parasını basıp kullanıyorsa doların enflasyonu kadar enflasyonist etki olur. Zaten de aşağı yukarı öyle oluyor.
      Evet demek ki gelen dolardan fazlasını pek basmıyor SA Merkez Bankası. Ama eğer petrol böyle giderse bunda direnemeyebilirler.

      Sil
  55. Hocam çok kısa bir sorum olacak; GSYH a harcamalar cephesinden bakarsak şunu sormak istiyorum; işverenin işçiler için yaptığı ödeme harcama kalemlerinden hangisinin içine girer? Bu bir hizmet harcaması olduğu için tüketim harcaması içinde değerlendirileceğini düşündüm ama yanılıyorda olabilirim.
    Sayın hocam birde sizin geçmişte gelir hesabıyla GSYH hesaplamalarına girmeyen gelir,harcama cephesinden GSYH hesaplarına giriyor şeklinde bir yazınız vardı.o yazınızı burada mı okudum yoksa başka bir yerde mi okudum hatırlayamadım rica etsem linkini vermeniz mümkün olur mu?saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İşverenin işçilere yaptığı ücret ödemesi bakış açısına göre farklı şekillerde değerlendirilir. Mesela GSYH'ya üretim açısından baktığımızda bu ödemeler üretilen malın maliyeti içine girer. GSYH'ya gelir açısından baktığımızda bunlar ücret geliri olarak sınıflandırılır. GSYH'ya harcamalar açısından baktığımızda bu geliri elde edenlerin yaptığı harcamalar olarak tüketimin (C'nin) içine girer.
      Sözünü ettiğiniz yazım burada: http://www.mahfiegilmez.com/2012/05/kayt-ds-ekonomi.html

      Sil
  56. Hocam ben İngilizce işletme 1. Sınıf öğrencisiyim. Derslerimde ki gayretlerimden dolayı yüksek notlar alıyorum. İyi bir işletmeci olabilmek için araştırmalar yapıyorum . Bugün uzun uzun düşündüm ben ne olmak istiyorum diye ve ne istediğimi bulamadım . Bir yandan liseden beri gelen diplomatlık hayalim diğer yandan ekonomiyi keşfettikçe artan ekonomi sevdam ve başka bir yandan iyi bir işletmeci olup bir şirkette yönetici olmak . Siz hangisini tavsiye edersiniz? Bir ikincisi ekonomi alanında hangi kitaplar ve yazarları takip etmeliyiz .Teşekkür ederim ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim size tavsiyem bunların hepsini hedefleyerek ilerleyin. Daha 1. sınıftasınız henüz tam karar vermemişsiniz. 2. sınıfta karar verirsiniz. İşletmeciliği, ekonomiyi, seviyorsanız özel sektörde ilerlemek iyi bir fikir olabilir.
      Ekonomi alanında temel kitapları mutlaka okuyun. Kendi kitaplarımdan söz etmeyeceğim, onlar bu blogda geçiyor zaten. Ama mesela biraz daha ileriki dönemlerde Zeynel Dinler'in Mikroekonomi kitabını okuyun. Gülten Kazgan'ın İktisadi Düşünce kitabını okuyun.

      Sil
    2. Hocam çok teşekkür ederim . Tavsiye ettiğiniz kitapların ve sizin kitapların siparişini verdim ve yarıyil tatilini bu kitaplarla değerlendireceğim .Bir sorum daha olacaktı , ben muhasebeden çok zevk alıyorum çünkü belli bir sisteme göre gidiyor ama isim vermeyeyim bizim hocamızın kitabı yetersiz gibi geliyor. Kitap İngilizce ve hatalarla karşılaşıyorum . Muhasebe alanında siz hangi kitabı önerisini?

      Sil
    3. Orhan Sevilengül'ün Genel Muhasebesi iyidir.

      Sil
  57. Suudi Arabistanin hala onemli cari fazlaligi var ve son senelerde yabanci katma deger ureten birsuru yatirimci cekti kurulan fabrikalar var gida ve cimento cunku cok sayida yabanci ucuz is gucu ulkede mevcut

    YanıtlaSil
  58. Merhaba Hocam,
    Sizce milli gelirde hedeflenen büyüme, nominal kaynaklı mı yoksa reel kaynaklı mı sağlanacaktır? Cari olarak süre gelen sizce hangisidir? Bazı siyasi beyanlarda bu ikisi arasında sürekli bir karşılaştırma, bir atışma yaşanmaktadır.
    Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Büyüme hesabı reel olarak yapılıyor. Ne var ki iş bulunan TL GSYH'nın dolara çevrilmesine gelince işler karışıyor. TL değer kazandığında GSYH ve kişi başına gelir olduğundan hızlı büyümüş, TL değer kaybettiğinde ise olması gerekenden hızlı değer kaybetmiş görünüyor.
      Bu yıl hükümet Orta Vadeli Programda satın alma gücü paritesini esas alarak kişi başına gelir hesaplaması yaptı. Çünkü 2015'de TL USD'ye karşı % 25 değer kaybedince cari fiyatlarla kişi başına gelir 9300 USD düzeyine düştü. Bu gerçeği yazamadılar OVP'ye.

      Sil
  59. Sayın Hocam ,Keşke öğrenciniz olsaydım derslerinizi dinlemeyi iple çekerdim bunu belirtmek istiyorum. Tv kanallarında "Aralıkta (FED) Faiz Artırımı olmayacak" gibi kesin bir dille konuşanların yanısıra. Bir TV ekranında (fED)faiz artırımı olmayacağını insanlara anlatmak için bir(Finansçı)Fal açanıda gördüm. İsim vermiyeyim ayıp olur, hatta daha sonra ilgili video kanalında açtığınız fal tutmadı diye yorum yaptıgım için yorumumu silmişler. Sizin gibi değerli bir insanın varsayımları / tahminleri kişinin temkinli olmasına katkı sağladığı gibi ufkumuzuda genişletiyor. Yazılarınıza ve Bilginize ihtiyacımız var.. çok teşekkürler saygılarımla,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Bazıları da gökyüzünde yıldızların hareketlerine bakarak ekonomi ve finans yorumları yapıyor.
      Olacak bunlar aldırmayın. Siz bilimden ayrılmayın, metafizikle bir yere varılmaz.

      Sil
  60. Hocam yazılarınız için çok minnettarız size öncelikle bunu belirtmek isterim. İktisat bölümü 3.sınıf öğrencisiyim. Ekonomiye olan ilgim henüz bu sene başladı. Kariyerimle ilgili uzun uzun düşündüm ve kararımı ticaret yapmaktan yöne kullanmaya karar verdim. Sizce üniversitede kalan son 1.5 senemde ticaret hayatımda daha başarılı olabilmek için neler yapabilirim ? Sizi tanıdığım kadarıyla bir çok sektörde bilgi sahibi ve tecrübelisiniz. Bu yüzden fikirleriniz benim için çok önemli mahfi hocam. Hangi türde kitaplar tavsiye edersiniz.

    Not= Şuanda sadece derslerime çalışıyorum, sektörleri biraz daha iyi tanıyabilmek için bir mali müşavirlik bürosunda staj yapıyorum ve ingilizce'ye ağırlık veriyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Evet ben hem kamu kesiminde hem özel kesimde hem de akademide çalıştım. Maliyeden bankacılığa, medyadan hocalığa kadar birçok alanı gördüm, yaşadım. Ama hayatımda hiç ticaret yapmadım. Dolayısıyla o işi bilmem. Ya da bilgim teorik düzeydedir. O nedenle kendimi bu konuda tavsiyede bulunmak için donanımlı hissetmiyorum.

      Sil
  61. eur/dolar kurunun esitlenmesi beklentisi var sizin tahminlerinizde onemli kur farki gozukuyor cogu iktusatci eur/usd kurunun cycle etmesi gerektigini inancinda

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben o kanıda değilim. En azından 2016 yılında eşitlenme olmayacağını düşünüyorum.

      Sil
  62. Hocam konuyla alakasız ama bir sorum olacaktı.Aynı koşullar altında Küreselleşme mi daha başarılı olur yoksa Bölgeselleşme mi?Sebepleriyle beraber cevaplarsanız sevinirim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu uzun bir konu. Oturup istatistik verilerle destekleyerek incelemek gerekli. Ama Euro Bölgesi bir bölgesel hareket olarak alınabilir ve karşılaştırma ona göre yapılabilir. İkisi de çok başarılı görünmüyor şimdilik. Ama sanki Euro bölgesine bakınca bölgeselleşme daha başarısız duruyor.

      Sil
  63. Sayin Hocam,
    Tum varsayimlariniz su anki duruma gore en kotu ayni, cogu iyimser. Enflasyon tahmininiz %8,5. Dolar tahmininiz %20den fazla artis ongoruyor. Bu durumun nasil oldugunu biraz acabilir misiniz?
    Mutlu seneler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 2015 yılını USD 2,91 ile tamamladı. Benim 2016 tahminim 3,30. Yani yüzde 20'den fazla değil yüzde 13,5 artış tahmin etmiş bulunuyorum. Geçen yıl Dolar kuru yüzde 25 arttığı halde enflasyon yüzde 8,2 olmuştu. Dolar kuru artışı aynı şekilde enflasyona yansımıyor. Her şeyden önce ücretler o kadar artmıyor, kiralar da ÜFE'ye bağlandı onlar da düşük artıyor. Petrol fiyatı da artmıyor, düşüyor. Yani son yıllarda eski dinamikler işlemiyor.

      Sil
  64. Hocam tahmininizde bir eksiklik görüyorum onu belirtmek istedim. Dolar 3.30 Euro 3.60 demişsiniz. Ancak FED'in faiz artırımlarından sonra EURO/DOLAR paritesinin 1'in altına sarkabileceğini bence göz ardı etmişsiniz. Nedeni basit ECB'nin bilanço genişletmek için öne sürdüğü program ve FED'in faiz artırımı. Bu durumda Euro/TL ve Dolar/TL tahminleriniz biraz zor tutar gibi. Bende yazayım EURO DOLAR tahminimi bir not olarak kalsın burda. Dolar 3.30 Euro 3.20 . Saygılarımla..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tahmin eksik olmaz. Olsa olsa hatalı veya tutarsız olur. Benim görüşüm böyle sizin görüşünüz farklı.

      Sil
  65. neden ?ucuz enerji ve ucuz eur nun eurozone ekonomisini atesleyecegini ve dolayisiyla paritenin esitlenmesine firsat birakmayacagini mi dusunuyorsunuz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Varsayımlarıma bir daha bakarsanız 2016'da Avrupa ekonomisinde yavaş yavaş toparlanma başlayacağını varsaydığımı göreceksiniz.

      Sil
  66. Sevgili Üstat,

    Öncelikle her sene olduğu gibi yeni yıl tahminlerinizi bizler ile paylaştığınız için teşekkür ederim. Yeni yılın Dünyamıza daha fazla güzellikler getirmesini gönülden diliyorum.

    İzniniz ile ve kıdemli bir okuyucunuz olarak bende yeni yıl tahminlerimi (hoşgörünüze de sığınarak) sizinle ve köşenizin takipçileri ile paylaşmak istiyorum. Bu benim için bir ilk olacak ve muhtemelen tam da bu sebepten dolayı önemli ölçüde sapacak. Olsun her şeyin bir ilki vardır yada bir yerden başlamak lazım.

    2016 Tahminleri 2016 T / CD
    Büyüme (%) 2,9
    TÜFE (%, yılsonu) 8
    Cari Denge / GSYH (%) -4,5
    USD Kuru (USD / TL) 3,3
    Euro Kuru(Euro / TL) 3,7
    İşsizlik (%) 11
    Bütçe Dengesi (%) -1,8

    Yukarıdaki tahminlerim ile alakalı varsayımlarım ise şöyle;

    1-Soğuk savaş eğiliminde yumuşama beklemiyorum ne yazık ki.
    2-Petrol fiyatı tahminim 45 USD/Varil.
    3-Avrupa ekonomisinde yavaş yavaş toparlanma ortaya çıkacağı yönündeki görüşünüze katılıyorum.
    4-Rusya – Türkiye ilişkilerinde normalleşme olması benimde beklentim.
    5-Türkiye, bırakınız yapısal reform yapmayı bazı düzeltme adımları atabileceğinden de çok emin değilim. Zira 2016 yılında T.Erdoğan - Ak partinin HDP'yi dışarıda bırakacak bir erken seçim(yaşanan son gelişmeler ışığında) olasılığını değerlendirmek isteyebileceğini düşünüyorum. Zira başkanlık sistemine geçiş için en kısa ve mümkün yol olduğunu düşündükleri kanaatindeyim. Bununda belirsizliği yeniden artıracağı kanaatindeyim.
    6-Fed, 2016 yılında 3 veya 4 kez daha faiz artışına gideceği konusunda da hem fikirim. Ancak bunun USD'nin gelişmekte olan ülke para kurlarına karşı ekstra değerlenmesine katkı sağlayacağına çok fazla ihtimal vermiyorum. Diğer taraftan bizim için negatif ayrışacağımız bir yıl olacak iye düşünüyorum
    7- Çin ekonomisi için de 2016 yılının daha iyi bir yıl olacağını zannetmiyorum.

    Dolayısı ile 2016 yılının 2015'den daha iyi bir yıl olacağı konusunda çok umutlu değilim.

    Çok selam ve saygılar
    Cafer Demir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Ayrıca tahminlerinizi burada bu blogda kayda geçtiğiniz, sayıları ve oranları yazıp geçmekten öteye geçip varsayımlarınızla tutarlı tahminler yaptığınız için de teşekkür ederim. Elinize sağlık.

      Sil
    2. Üstat,

      İyiki varsınız. Çok teşekkür ederim.

      Cafer Demir

      Sil
  67. Mahfi hocam selamlar,
    "2016 yılında Fed’in faiz artışlarına devam etmesinin kurlarda artışa yani TL’de değer kaybına neden olacağını, TL’deki değer kaybının toplam talebin yükselmesiyle birleşerek enflasyonun yükselmesine yol açacağını tahmin ediyorum." görüşünüze katılmıyorum.

    Asgari ücret sahibi kişilerin bir çoğunun halihazırda bankalara tüketici kredi borcu olduğunu gıda-barınma-sağlık-fatura ve ulaşım ücretleri gibi hissedilen gerçek enflasyon nedeni ile zaten aysonunu uzunca birsüredir getiremediğini. Bir anlamda krediler ile geleceklerini ipotek altına aldıkları için elde edecekleri parayı mümkün olduğunca kredi borçlarını kapatmaya ya da "kötü gün" için,elde edilecek olası paranın tasarrufa yönelteceğini düşünüyorum. (Kaldıki bu tasarruflar fiyat artışı olarak çeşitli kanallardan geri alınacaktır) Yani elde edilecek gelir artışının tüketime yönelik tahmin edilen bir dönüşümün olmayacağı görüşündeyim. Bunu bir kenara yazın derim. Saygılarımla.
    *Hocam ayrıca harika bir iş yapıyorsunuz bu forum ortamı ile belirtmek isterim.

    YanıtlaSil
  68. Saygılarımla5 Ocak 2016 20:02

    Hocam, Çin'deki kötüye gidişin ana nedeni nedir ? Sizce.

    YanıtlaSil
  69. Sayın Mahfi hocam
    yorum yazmak için gec kaldım Özür dilerim yinede yazmak istedim siz ve takipçi arkadaşların müsadeleri ile bende 2016 tahminini yazmak istiyorum.
    Dış siyaset ve jeopolitik durumun belirsizliğini koruyacağını petrol fiyatının 45-50 usd altında olacağını ve Fed in 2016 faizleri 90 baz puan arttıracağını (1 toplantıda es gecebilir) var saydım. Avrupa Ekonomik Göstergeleri bugunkünden ayrışacak iyileşme olmayacağını düşünüyorum nedenim demografik yapısı.Çin'in de yavaşlamasının devam edeceğini düşünüyorum nedenim emtia fiyatlarının düşüşü ve Çin'in inovasyon yatırımlarının daha yeni olması bu alanda ciddi atılımlar var ama süre gerekli ayrıca yolsuzluk kayıt dışılık yüksek olduğunu düşünüyorum bunlara mücadelenin yeni başladığını ve süre istediğini düşünüyorum. Rusya Türkiye gerilimi daha da artmıycak.
    2016 tahminim
    Büyüme 3,5-4%
    Avrupa'daki iyileşme zayıf kakıcağından ihracat yaptığımız diğer ülkelerdeki iç karışıktan dolayı sınırlı kalacak. artış maaş artışlarının etkisi ile 4 kadar cıkabilir.
    Tüfe 9,5-10%
    büyümenin düşmesi üretimin düşmesi anlamına geldiğinden diğer taraftan maaş artışıyla talebin artıcağından artacaktır. kurun yükselmesi ile de maliyetlerin artması fiyatları yukarı çekecektir.
    Cari Açık -4,5%
    ithalatın ve petrol fiyatının düşmesi ile azalma olacaktır
    USD 3,20 ve üstü
    DXY 99 düzeyinde geçmiş krizlerde bu oran 135 düzeylerinde olmuş artabilir
    fed faiz artıracak bununla birlikte 2018 yılında geri aldığı dolarlar ın bir kısmını imha edecek piyasalar bunları fıyatlayacaklar
    MB güvenilirliğini kaybetmiş durumda son sadeleşme tavrı ile tescillendi. faizlere ekonomik verilerin doğrultusunda karar vermeyeceğini herkes tarafından kabul görmüştür ayrıca 2.çeyrekte MB başkanı değişecek yerine gelen de bağımsız olmayacağından dolar kuru yukarı yönlü olacaktır.
    Jeopolitik ve ekonomik kırılganlıklar
    son olarak kurun tırmanışını yavaşlatacak tek etken net hata ve noksan kalemi olacağını düşünüyorum
    İşsizlik 12%
    maaş artışıyla ve üretimin düşmesi ile (yada 5% altında olması ) ayrıca göçmenlerin ucuz işçişiğiyle yükseleceğini düşünüyorum.
    Bütçe -1,5
    maaş artışı ve ekonomik canlanma için yapılacak yeni transferler (ödeme) ile artıcağını düşünüyorum .

    hocam size çook teşekkür ederim. iyiki varsınız iyiki siz i tanımışım.

    YanıtlaSil
  70. Hocam öncelikle saygılar

    Öngörünüzdeki en temel sapmanın Euro /Dolar paritesinde olacağını düşünüyorum zira bu sene Euro'nun dolarla eşitleneceği yıl olacaktır.

    Bunun yanında bence Rusya krizini azaltacak hiçbir gerekçe yok ve bu sene ruslarla ne bavul ticareti ne de turizm gelirleri konusunda bir ilerleme kaydedemeyeceğiz.

    YanıtlaSil
  71. Değerli Hocam,

    2016 tahminlerinizde, ABM ve FED açıklaması sonrası oluşan piyasa beklentileri, Rusya'nın Suriye'den çekilmesi, TCMB Sn.Erdem Başçı'nın ayrılması (Kuvvetle muhtemel tamamiyle siyasi yönlendirme altında yeni bir başkan olması - enflasyon beklentisi) durumları sonrası bir değişiklik var mı?

    Çok teşekkürler,
    Saygılar.

    YanıtlaSil
  72. Hocam tahminleri güncellemeyi düşünüyor musunuz? Dolar kuru özellikle çok alakasız gidiyor, hala 3.30 ile biteceğini düşünüyor musunuz?

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi