Güncellenmiş Cari Açık ve Finansmanı Dersi


Cari denge = (Mal ihracatı gelirleri + satılan hizmetlerden sağlanan gelirler + diğer gelirler) – (mal ithalatı giderleri + satın alınan hizmetlere ödenen giderleri + diğer giderler) +/- cari transferler

Hizmetler; ulaştırma, turizm, haberleşme hizmetleri, inşaat hizmetleri, sigorta hizmetleri, mali hizmetler, kişisel, kültürel hizmetler gibi kalemlerden oluşur. Bunları yabancılara sunduğumuzda gelir, onlardan aldığımızda gider olur. Gelirler; doğrudan yatırım, portföy yatırımları ve diğer yatırımlardan elde edilen faiz, hisse geliri, kâr payı, gelir gibi tutarları içermektedir. Bu gelirleri yabancılardan elde ettiğimizde gelir, yabancılara ödediğimizde gider yazarız. Cari transferler (Karşılıksız transferler); örneğin yurtdışındaki işçilerimizin gönderdiği paralar bu kategoriye girer.  

Türkiye’nin Ocak 2012 yılı ödemeler dengesi sayıları şöyledir (milyar dolar):

İhracat:
11,0
İthalat: 
16,9
Hizmet Gelirleri: 
2,0
Hizmet Giderleri:
1,5
Diğer Gelirler: 
0,3
Diğer Giderler:
0,9
Cari transferler:
0,0

Şimdi bunları yukarıdaki denklemlerde yerine koyarak cari dengeyi bulalım:

Cari denge =  (11,0 + 2,0 + 0,3) – (16,9 + 1,5 + 0,9) + 0,0 = (13,3) – (19,3) + 0,0 = 6,0  Türkiye’nin 2012 yılındaki cari açığı 6 milyar dolardır (Ocak ayı ile birlikte 12 aylık birikimli cari açık tutarı da 77,1 milyar dolara ulaşmıştır.)

Ocak ayındaki 6 milyar dolarlık cari açık nasıl finanse edilmiştir? (milyar dolar)

Finans Hesabı
3,3
Yabancı Sermaye Yatırımı
0,8
Portföy Yatırımı
1,4
Diğer Yatırımlar
0,3
Net Hata ve Noksan
0,8
Rezervler
2,7
Toplam
6,0

6 milyar dolarlık cari açığın 0,8 milyar doları yabancı sermaye girişiyle, 1,4 milyar dolarlık bölümü yabancıların hisse senedi, tahvil gibi değerleri satın almasıyla, 0,3 milyar dolarlık bölümü yabancıların mevduat gibi alanlara para getirmesiyle, 0,8 milyar dolarlık bölümü kaynağı bilinmeyen gelirlerle finanse edilmiştir. Kalan 2,7 milyar dolarlık bölümü ise TCMB tarafından döviz rezervleri kullanılarak karşılanmıştır. 

Yorumlar

  1. Mahfi Hocam ;
    Emeklerin için teşekkürler
    sizi CNBCE den beğeniyle izliyoruz efendim.

    YanıtlaSil
  2. Çok Teşekkür ederiz Hocam.

    YanıtlaSil
  3. Mahfi Bey,
    Çok teşekkürler gerçekten aydınlatıcı oldu.

    YanıtlaSil
  4. sağlıklı bir finansman olduğu söylenemez. bu sefer suç petrolde imiş. sonuç dolar/tl de yukarı yönlü baskı -- enflasyon ve faiz olması arzulanan yere varışta zorlanacak. türkiye sadece enerji ithalatı yapsa yıllık maliyet 65-70 milyar dolar imiş. yani işimiz zor keşke başkanın söylediği gibi herkes tl ile iş yapsa dolar rezervine ihtiyaç kalmasa ve refah içerisinde yaşasak.. zor.

    YanıtlaSil
  5. Hocam selam,

    emeğinize, bilginize sağlık. 2001 krizinde garanti yi ipten aldınız diye konuşuldu. Şimdi 25 milyar dolarlık bir marka... Ayrıca bu bilgilerin binde birini panellerde, seminerlerde anlatmak için binlerce dolar talep edenler var...

    Bu bilgileri bizlerle böylesine samimi ve bedelsiz olarak paylatığınız için teşekkür ederiz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Garantiyle ilgili konuşulanlar doğru değil. Garanti güçlü bir bankaydı. Krizde bütün bankalar gibi Garanti de etkilendi ama yeni bir yapılanmayla o sıkıntıları aştı. O yapılanmaya benden daha fazla katkı yapanlar var.
      Ben bildiklerimi paylaşmayı seviyorum. İnsanlara doğru bir şeyleri tarafsız bir bakışla anlatmanın parayla ölçülemeyecek kadar keyifli olduğunu düşünüyorum.

      Sil
  6. Ekonominin kriz dediği zamanlarda teşvikleri açıkları kapatmaya verseydik. hem devlet kesenin ağzını açmış, hemde açıklar kapanmaya başlamıştı. Ama ne yapalım bir derviş'te onun için bulur getiririz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Haklısınız. Yapısal reformları on yıldır konuşuyoruz ama bir türlü hayata geçiremiyoruz. Bunlar kısa vadede etkili olmaz deyip erteledik hep. Oysa kısa vadeler eklene eklene uzun vade oldu.

      Sil
  7. Mahfi bey,

    Ocak ayı cari açığının %45'i TCMB'nin rezervlerinden karşılanmış. Eğilimi merak ediyorum. Bu hesabın geriye dönük 12 ay rakamlarına ulaşabileceğimiz bir kaynak var mı ?
    Bilginizi rica ederim.

    Cafer Demir

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Faizin Doğuşu ve Yasaklanışı