En Çok Hangi Yatırım Aracı Kazandırdı?
Son on yılda ve son 2,5 yılda hangi yatırım aracı daha çok kazandırdı? Bu karşılaştırmayı yapacağımız araçlar: Altın, petrol, bakır, Dow Jones Sanayi Endeksi, İMKB 100 Endeksi, USD ve Euro. Bunlar arasına mevduat ve dolayısıyla faiz ile gayrimenkulü de koymak karşılaştırmayı tam yapabilmek için daha uygun olurdu ama ne yazık ki bunu yapabilmenin çok önemli zorlukları var. O nedenle o iki aracı karşılaştırma dışı bıraktım.
Aşağıdaki tabloda bu saydığım yatırım araçlarının 2002 yılından 2011'e kadar yıl sonları itibariyle oluşmuş değerleri yer alıyor. Tabloda yalnızca İMKB 100 endeksi hem TL hem de USD değeriyle gösterilmiş durumda. Öteki veriler ağırlıklı olarak dolar cinsinden olduğu için karşılaştırmayı öyle yapmak isteyenlere kolaylık olsun diye böyle bir gösterime gittim.
Bu tablodan yararlanarak hazırladığım aşağıdaki tablonun ilk bölümünde bu araçların 2002 yıl sonu değerlerini 100 kabul ederek yaptığım endeks karşılaştırmalarına yer veriyorum.
Tablonun ilk bölümü bize bu 10 yılı aşkın dönemde en yüksek getiriyi İMKB 100 endeksinin getirdiğini gösteriyor. Yani 2002 yılında 100 TL'sını hisse senedine yatırmış olanlar bugün itibariyle en kazançlı yatırımcılar konumunda bulunuyorlar. Buna karşılık 2010 yılında 100 TL'sini hisse senedine yatırmış olanlar en zararlı durumdaki yatırımcıların başında geliyor.
On yıllık dönemde en büyük ikinci kazancı sağlamış olan bakır yatırımcısı da tıpkı hisse senedi yatırımcısı gibi son iki buçuk yılda en büyük kaybı yaşamış olanlar arasında bulunuyor.
2002 yılında 100 TL'sini altına yatıran yatırımcı yüzde 354 kazanç sağlamış. Altın yatırımcısı son iki buçuk yılın da kazanç birincisi olmuş görünüyor.
Parasını Dolar ve Euro'ya yatıranlar on yılda az bir getiri elde etmişler. Aynı yatırımı son iki buçuk yılda yapanlar ise zarar etmişler.
Bu karşılaştırmalar bize birkaç şey söylüyor:
(1) Uzun dönemli yatırım yapılması söz konusuysa altın akıllıca bir yatırım seçimidir
(2) Kısa dönemde para kazanmak hedefleniyorsa hisse senedi yatırımı doğru seçimdir. Buna karşılık bu yatırımı yakından izlemek ve alım satımları zamanında yapmak gereklidir.
(3) Son on yılda döviz tutarak kazanç sağlamak söz konusu olmamıştır. Buna karşılık o alanlarda da hisse senedinde olduğu gibi kısa giriş çıkışlarla iyi kazançlar elde edildiği dönemler olabilmektedir.
O halde bu tür yatırım araçlarına girerken kısa dönemli mi uzun dönemli mi girileceği birinci derecede önem taşımaktadır.
mahfi hocam emeğinizie anlatımınıza sağlık fakat krizin başladığı 2008 ve krizinin etkilerinin daha derin hissedildiği 2009 yılını da katsaydık aradaki farkı anlamamızda daha açık saptamalar olur muydu?
YanıtlaSilneticede kriz 2008 sonunda başlasa da etkileri 2009 da çok da belirgin bir şekilde hissedildi.
2009 başlarında da imkb de özellikle bir çok banka hissesi dip yapmıştı.
iyi hatırlıyorum garan hissesi ya 1.98 ya da 2.98 lere kadar düşmüştü. :) (3-5 kağıt almıştım o zamanlar)
daha sonralarda da piyasalar toparlandı
2011 de de türkiye'de seçim havasıyla imkb iyi prim yapmıştı.
bir de 2002 de imbk den hisse alanlar en kazançlı demişsiniz.
2002 den beri verilere göre her ne şekilde olursa olsun büyüyen bir ülkeyiz. e haliyle büyüme demek para demek. imkb da zaten yabancı sermaye ağırlıklı.
gelişmekte olan ülke olduğumuz için bu seyirle imkb zaten enflasyon nedeniyle bir gün 100.000 leri de görmesi gerek.
Krizin bize yansıdığı yıllar olduğu için 2008 ve 2009'u başlangıç almak pek doğru olmaz diye düşündüm. Ama tablonun üst bölümündeki bilgilerden giderek bunu siz de yapabilirsiniz.
SilMahfi hocam 2002 de 100 "$" ini altına yatıran %354 kazanmış oluyor dimi? TL ye vurursak çok daha fazla kazanç olmalı doların o süre içindeki getiri oranıylada çarpınca.
YanıtlaSilKesinlikle öyle yani TL dolar ilişkisini de işin içine katarsak kazanç katlanır.
SilDeğerli Hocam; sermaye piyasalrında dikkatimi çeken birşey var..O da İnsanların çoğunluğunun risk algısının en düşük olduğu zamanlar çoğunlukla riskin en yüksek olduğu zamanlara denk geliyor..2 örnek..1-)2000 yılı borsanın rekor kırdığı ve arkasından krizin geldiği süreç 2-)2011 Yaz aylarında altın 2000 dolara yaklaştığında TV lerde altın güvenli liman diye yapılan yayınlar.Tabii ki tam tersi de geçerli çoğunluğun riskin en yüksek olduğu düşündüğü zamanlar riskin iyice azaladığı zamnalr oluyor..Buna da örnek 2008-2009 krizi sırasında İMKB 20 000 lere yaklaştığında herkes 10 000 i hedeflerken aslında altın bazında tarihi diplerinde olduğundan ordan hızlı bir çıkış gerçekleşti..Kendi adıma; kriz patlamadan önce Yenle Carry trade modası sırasında; herkes Yen kredisi çekerken tüm portföyümle ucuzda yen alıp krizde dolara sonrada kademeli hisse senedine çevirmiştim..Piyasa ile benim aramdaki bu risk algısı asimetrisi bana kar yazarken Kahtalı Mıçıyı perişan etmişti..Dolayısıyla geçmişe dönük değerlendirmeleri baz alırsak bir takım düş kırıklıkları oluşabilir.Mesela o dönem aldığım hisslerde tek lot satış yapmadığım halde hala %100 üstünde bir sermaye kazancım devam ediyor..Diğer tarfatan İMKB 55000 olmasına rağmen altın bazında tarihi dibi 45000 lerde ve muhtemelen 48 000 gördüğümüz ilk anda, bir kısım medya 48 000 krılırsa 38 000ler görülür diyecek..Ama 45 000 dönüp 55 000 attığı zaman citi de diyecek ki hissler tarihi diplerindeydi..Altın bazında İMKb 1 den fazla test edilmiş zirvesinin 2 kilo altın civarı olduğunu düşünürsek kriz 2015-2016 gibi toparlanıp Altın TL bazında 60 TL lere indidğinde (inerse) İMKB nin değeri 2 kilo altın yaani 120 000 olacak..Ama o zaman da yukarıdaki tabloyu 2011 yazında itibaren oluşturduğumuzda Altın en kötü yatırım aracaı..Hisseler de en iyi getiri sağlayan araçlar olarak gözükecek belki de..Yani başka bir deyişle önümüzdeki maçlara bakmak lazım galiba:)
YanıtlaSilKrizler genellikle hızlı ve yüksek çıkışların ardından geliyor dediğiniz gibi. Çünkü o hızlı çıkışlarda balonlar oluşuyor. Küresel kriz birçok ülkede balonların patlamasına ve dolayısıyla düzeltmelere yol açtı. Bizde balonlar 2001'de patladığı için bu küresel krizde sorun çıkmadı.
Silülkelerin bilinçli kriz yaratması gibi bir durum söz konusu olabilir mi hocam? veya büyük sermayedarların?
YanıtlaSilÇok zor bir olasılık. Çünkü kriz yaratmak ellerinde olsa bile yaratılacak krizin nerede duracağı veya kendilerini de vurup vurmayacağı ellerinde değil.
SilÇok güzel bir çalışma fakat dip notlardaki 2 numarayı görünce gözlerim yuvalarından fırladı...Kısa vadede para kazanmak için hisse önerisi ve bunun için başarı faktörü olarak "ucuza al pahalıya sat" önerisi şakayla karışık herhalde sonunda bir ünlem eksik...Bazı büyük yükseliş trendleri yakalandığında bazı dönemlerde sınırlı da olsa fırsatlar doğsa da "ucuza al pahalıya sat" aynen "At yarışında birinci gelecek ata oyna, arabanı hasarlı olacağı yıllarda sigortala” gibi kağıt üstünde kolay ama dünyanın pek çok yerinde en gelişmiş modellerle ve en ileri analizlerle bile gerçekleştirmesi mümkün olmayan bir strateji. "beat the market" pazar zaten siz olduğundan, kendi kendinizi yenmeyi gerektiriyor, köpeğin kuyruğunu yakalaması kadar kolay….
YanıtlaSilTemettü gelirini peşin satın alma mantığının olmadığı hisse piyasalarında, hisse senetlerine dair her şeyin kısa vadeli yatırım bakış açısında olduğu "oyun" yaklaşımında birileri kaybetmediği sürece birileri kazanamayacağından kısa vadede bir ara kazansanız bile yarın çok büyük ihtimalle kaybetmeye mahkumsunuz. Yoksa hepimiz evi barkı satalım kredi alalım borsa "OYNAYALIM"
Dedikleriniz çok doğru ama 2 numaralı bendin doğruluğunu da silmiyor.
Silhocam çok değerli veriler sunmuşsunuz teşekkürler.
YanıtlaSilSorum şu borsa yerel veya global krizlere hiç yakalanmasa daha çok yükselir yoksa kriz iyidir krizden sonra
YanıtlaSilŞöyle birşeyi merak ediyorum. Ev almayı düşünüyorum. 200.000 kredi çekip alırsam ortalama 120 aylık 380.000 tl ödemiş oluyorum. Desemki kredi çekmesem aylık 2.000 tl altın alsam 120 ayın sonunda acaba ne kadar olur birikimim. Kira verdiğimi de düşünürsem aylık ortalama 3.500 tl para harcamış oluyorum buda 120 aylık 420.000 tl ye tekabül ediyor. yani kirada oturup altın birikimi yapsam 10 yılın sonunda ne kadar birikimim olur. o zaman ev almam daha mı mantıklı olur ? :) :) :)
YanıtlaSil