Avrupa Daha Çok Para Dağıtma Kararı Aldı

Avrupa Merkez Bankası (AMB), merakla beklenen toplantısı sonucunda dört konu üzerinden yeni bir parasal gevşeme kararı aldığını açıkladı. AMB: (1) Politika faizini yüzde 0,05’den yüzde 0,0’a indirdi. Böylece bankalara borç verirken faiz uygulamayacak. (2) Mevduat faizini yüzde eksi 0,30’dan yüzde -0,40’a düşürdü. Böylece kendisine para yatıran bankalardan eskiden yüzde 0,30 üste para alırken şimdi yüzde 0,40 alacak. (3) Aylık varlık alım tutarlarının miktarını 60 milyar Eurodan 80 milyar Euroya yükseltti. Böylece piyasaya daha fazla para sürebilecek. Ayrıca varlık alım programına banka dışı şirketlerin yatırım yapılabilir nota sahip bulunan borçlanma araçları da dâhil edilerek varlık alımlarının kapsamını da genişletti. (4) Haziran 2016 ile Mart 2017 arasında 4 yıl vadeli 4 adet finansman imkânı (LTRO) sağlayarak özel kesime çok uygun koşullarla kredi açacak. Böylece, özel kesimin yatırım iştahını artırmaya çalışacak.

Toplantı öncesinde piyasaların beklentisi AMB’nin mevduat faizini yüzde eksi 0,40’a indirmesi ve varlık alımlarını da aylık 60 milyar Eurodan 70 – 75 milyar Euroya yükseltmesi yönündeydi. Piyasaların bu iki konu dışında bir beklentisi bulunmuyordu. Bu çerçevede AMB, piyasa beklentilerinin de üzerinde bir adım atmış oldu. Bundesbank’ın ve dolayısıyla Almanya’nın istekli olmamasına karşılık atılan bu adımlar piyasalar tarafından olumlu karşılandı.

Aşağıdaki grafik; Euro Bölgesinde 2012’den bu yana enflasyon (çizgi) ve büyümede (çubuklar) yaşanan gelişmeyi ortaya koyuyor (Kaynak: Eurostat verileri kullanılarak The Guardian.)

  
Grafik bize, AMB’nin bir süredir kendisinden borç alan bankalara sıfır dolayında politika faizi, kendisine para yatıran bankalara eksi mevduat faizi uygulamasına ve piyasaya varlık alımları karşılığında her ay 60 milyar Euro likidite vermesine karşılık enflasyonda artış oluşmadığını, büyümenin ise yüzde 1,5 dolayında kaldığını gösteriyor. Bu kadar agresif bir gevşek para politikası uygulamasına karşılık piyasada bir canlanma görülmemiş. Hatta enflasyondaki son gelişmelere bakılırsa deflasyon korkusu azalmak bir yana artmış. Özetle söylemek gerekirse ABD ve İngiltere ekonomilerinde olumlu sonuçlar veren gevşek para politikası Avrupa ekonomisinin toparlanmasına pek destek olamamış. Benzer bir durum Japonya’da da söz konusu olmaya devam ediyor.

ABD ve İngiltere’de başarılı olan gevşek para politikası niçin Avrupa’da ve Japonya’da başarılı olamıyor? Bu sorunun yanıtını doğru verebilmek için bir süre daha beklemek gerekecek. Çünkü ABD ve İngiltere’deki başarı da uzunca bir sürede ortaya çıktı. Bir başka mesele ekonomilerin birbirinden farklı yapılara sahip olmasından kaynaklanıyor. Benzer ekonomi politikası uygulamaları her yerde aynı sonuçları vermeyebilir. Yapı ve gelenek farklılıkları ve beklentiler bu politikalardan etkin sonuç alınmasında önemli bir yere sahip.  

AMB kararının Türkiye açısından en iyi yanı Doların değer kaybetmesi ve Euro’nun değer kazanması oldu. Kararın ardından Euro/Dolar paritesi 1,11’in üzerine çıktı. İhracatı, ağırlıklı olarak Euro buna karşılık ithalatı ağırlıklı olarak Dolar ile olan ve son dönemde ihracatında gerilemeler yaşayan Türkiye açısından bu gelişme olumlu.

Küresel krizi yalnızca para politikası aracılığıyla aşmaya çalışmak politikacıyı sorumluluktan uzak tutan bir adım. Çünkü para politikası merkez bankalarının omuzunda. Başarısızlık halinde fatura politikacıdan çok merkez bankası başkanlarına çıkarılıyor. O nedenle de politikacılar kriz süresince maliye politikası uygulamasına ağırlık vererek öne çıkmamayı tercih ettiler. Buna karşılık, maliye politikasıyla desteklenmemiş bir para politikası uygulamasının sonuç vermesinin kolay olmadığı da uygulamayla kanıtlanmış oldu. Gevşek para politikasının bir türü olan parasal gevşeme paranın yukarıdan aşağıya dağıtılması şeklinde işliyor. Bu yöntemde bankalar, parayı özel kesim kuruluşlarına ve kişilere aktarmakta isteksizse ya da bu kuruluş ve kişiler borç almayı tercih etmiyorsa istenen sonuç elde edilemiyor. Oysa maliye politikası aşağıdan yukarıya doğru işliyor. Vergilerin düşürülmesi veya kamu harcamalarının artırılması yoluyla gelirleri artan kişiler bu paraları harcamaya dönüştürüyor. Böylece para önce kişilerin eline geçiyor, harcanıyor, ekonomiye canlanma getiriyor ve bir yandan da tasarrufları artırarak paranın bankalar aracılığıyla yatırıma dönüşmesine yol açıyor.

Özetle söylemek gerekirse Avrupa’nın para politikasının yanına maliye politikasını da koymasının zamanı çoktan gelmiştir. 

Yorumlar

  1. Avrupada ortak maliye politikasının eksikliği benim ünivsersite okuduğum dönemde de "Avrupa Birliği"dersinde dile getiriliyordu. Sorun artık öylesine kemikleşmiş ki kimse kökten değişime cesaret edemiyor.
    Güzel bir yazı, teşekkür ederim Hocam

    YanıtlaSil
  2. Euro bölgesinin parasal genişlemeyi arttırması sonrası Euro'nun değer kazanmasını anlamakta kolay değil..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet mahfi hocam euronun genislemesi sonucu deger kazanmak yerine kaybetmesi gerekmez mi? Hangi faktörü gözden kaçırıyoruz acaba

      Sil
    2. toplam talebi artırır niye değeri düşsn ki ekonomik canlanma yani

      Sil
    3. Aşağıda yanıtladım.

      Sil
  3. Olayi cok guzel tüm boyutlariyla ozetlemissin Hocam, yazi icin tesekkürler..Sorun ama derinlesiyor Avrupa'da ozellikle de mülteci kriziyle ortaya cikmis oldugu üzere ortak bir maliye bakanligi kurulmasi cok kolay gözükmüyor yakin gelecekte..Siz ne düsünüyorsunuz Hocam?

    YanıtlaSil
  4. Hocam merhaba,

    AMB'nin politika faizini dusurmesi, mevduat faizini daha asagiya cekmesi ve varlik alimini arttirmasinin Euro'yu degersizlestirme suretiyle Eurusd paritesini asagiya cekmesi gerekmezmiydi ?

    Paritenin neden yukseldigini anlayamadim.

    Sevgi ve saygilarimla

    YanıtlaSil
  5. Çetin Çınar
    Hocam merhaba,borsada hisse senedi almak istiyorum.İlk deneyimim olacak.iyi derecede ekonomi bilgisi gerekir mi?(Makro,mikro)veya borsada doğru yatırım için kaynak önerebilir misiniz?












    YanıtlaSil
  6. iktisat okurken "iktisadın labaratuvarı yoktur" söylemiyle ilk karşılaştığımda şaşırmıştım ne anlama geliyor anlamamıştım.
    Ama şimdi bakıyorumda sık ve yüksekdozlu politika değişimleri kendi labaratuvar ortamını yaratmış. Hatta bazen politika yapmadan faizi yükseltecek-düşürecek söylemi plasebo etkisi yapıyor.
    Halen iktisadın deney ortamı yoktur diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
  7. Hocam FED faiz artırımına gittiğinde USD doğal olarak değer kazandı fakat ECB faizleri indirdiğinde bu sefer de Euro değer kazandı. Bunun sebebi nedir? Euro'nun değer kaybetmesi gerekmez miydi? Yazı için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  8. Alacaklar şöyle 3 milyon mülteci avrupa'ya bak bakalım nasıl canlanıyor ekonomi. Hiç iş bilmiyor bu avrupa.

    YanıtlaSil
  9. Mevduat faizi yüzde eksi 0,30 iken mevduata para yatıran mı vardı ki, yüzde -0,40’a düşürdü? Yani -0.3 ile -0.4 arasında ne gibi bir fark var anlamadım?...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu faiz tasarruf sahipleri ve kisiler icin degil, MB'na para yatiran bankalar icin. Hoca kac defa yazdi burada.

      Sil
    2. Demek ki % -0,30 dan bile parasını getirip AMB'ye yatıran bankalar varmış.

      Sil
  10. Hocam bu gelişmelere ilaveten Türkiye acısından bakarsak bir olumlu durumda bankalara yonelik değil mi?Çünkü bankalar AMBden sıfır faizli kredi alıp Türkiyede daha yüksek orandan kredi verirler buda bankaların karlılığını artırmaz mı?Ayrıca bana göre MBnın bu gelişmelere bağlı olarak faizi düşürebilecegini düşünüyorum bu konudaki fikrinizide almak istiyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Enflasyon düşerse faiz de düşürülebilir.

      Sil
  11. Hocam,
    Genel olarak doların ibresi yukarı söyleminizi baz alırsak, şu durumda dolar alım zamanı diyebilirmiyiz ?

    YanıtlaSil
  12. Hocam iki sorum olacak:
    Yazınızın başında 4. maddede "...özel kesime çok uygun koşullarla kredi açacak." demişsiniz. Bu özel kesim sadece bankalar mı yoksa özel şirketler de kredi alabilecek mi?
    Avrupa'da asgari ücret uygulaması yok mudur? Bizde asgari ücret şu kadar artınca enflasyona şu kadar geçiş oluyor diye hesaplar var. Bu hesaplar Avrupa'da buradaki gibi olmuyor mu, olmuyorsa neden? Avrupa enflasyon, tüketim artışı ve büyüme istiyorsa neden bu yola gitmiyor? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Avrupada da asgari ücret uygulaması var. Ama onlar maliye politikası yerine para politikasını tercih ediyor. Ben de eleştiriyorum.

      Sil
  13. Hocam affınıza sığınarak basit ama kafama takılan bir soruyu sormak istiyorum AMB Euro dağıtmaya devam ederken nasıl oluyorda Dolar karşısında değeri yükseliyor bu en temel arz-talep kanuna aykırı değil mi ? Teşekkürler..

    YanıtlaSil
  14. Sadece Avrupa değil, Türkiye'de para politikasından çok maliye politikalarına odaklanmalı diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  15. Hocam faizin düşmesi ve genişleme politikaları nasıl Euro 'nun değerini arttırabiliyor ?

    Ben kendi kendime bu yazıyı okurken, Euro değer kaybeder sonucunu çıkarmıştımki sizin paragrafa gelene kadar :)

    YanıtlaSil
  16. Hocam Merhaba ,

    AMB'nin faiz artışının tam tersine EURO'yu düşürmesi gerekmezmiydi? Kza ilk etapta EURO/TL 3.12 seviyelerine kadar geldi ve sonra çok hızlı bir yükseliş oldu.

    YanıtlaSil
  17. Hocam emeginize saglik cok guzel bir yazi olmus ancak kafami karıştıran bir nokta var: AMB parasal gevsemeye gittigi takdirde Euro neden Türkiye'de deger kazanmaya basladi? Değerinin dusmesi gerekmez miydi? Açıklarsanız cok sevinirim.

    YanıtlaSil
  18. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. GOÜ lere bir anlamda destek gibi oldu. Çünkü para bollaşıyor ve likidite çekilişi duruyor.

      Sil
  19. Hocam ann parasal genişleme yapmış bu durumda euro dolar karşısında daha az değerli olması gerekmez mi.neden euro degerlendi orasını anlamadim

    YanıtlaSil
  20. Hocam AMB'nin genişlemeci politikası neden euro kurunu artırıp dolar kurunu düşürüyor? Fed parasal genişleme yaptığında dolar kuru düşmüştü.Daha sonrasında faiz artırım kararıyla da dolar değer kazanmıştı.

    YanıtlaSil
  21. sıddık erdağ11 Mart 2016 12:23

    Artık takpçinizim.bugün okulda öğrendim blog sayfanızı.okul çıkışı hemen koşup geldim.çok iyi de oldu..başarılar...

    YanıtlaSil
  22. Hocam saygılar, AMB nin parasal genişlemesiyle Türkiye'de Euro'ya değer kaybettiren nedeni biraz daha açıklayabilir misiniz? İlk bakışta Euro'nun değer kaybetmesi gerekmiyor muydu?

    YanıtlaSil
  23. AMB nin 4 adet yeni finansman aracıni devreye sokmasi, para politikasinin parasal aktarim kanallari uzerinde etkisinin sinirli düzeyde olduğunu gostermektedir. AMB nin buradaki asil sorunu para politikasına hareket alani sağlayacak ve etkinligini artiracak para politukasi ile uyumlu genişletici maliye politikalarinin oluşturulmamasi.

    YanıtlaSil
  24. Hocam doğrudan yatırımlar finans yatırımı mıdır? Bence olmaması lazım çünkü tahvile,hisse senedine gelmiyor.Direk yatırıma geliyorlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğrudan yatırımlar ödemeler dengesinde finansman ve sermaye kalemleri içinde yer alıyor.

      Sil
  25. Hocam merhabalar,

    Yazı için elinize sağlık. Varlık alım programında, AMB tarafından alınması planlanan varlıklar hangileridir? Kamu kesimi ve özel kesim tarafından ihraç edilen bütün tahvil ve bonoları mıdır? FED'te aynı şekilde mi yapmaktadır ?

    Saygılar

    YanıtlaSil
  26. Avrupa'nın daha çok para dağıtmasının bas bas paraları Leyla'ya bi daha mı gelecez dünyaya ile bir ilgisi var mı?

    YanıtlaSil
  27. Hocam yazı için eline sağlık.

    '(4) Haziran 2016 ile Mart 2017 arasında 4 yıl vadeli 4 adet finansman imkânı (LTRO) sağlayarak özel kesime çok uygun koşullarla kredi açacak. Böylece, özel kesimin yatırım iştahını artırmaya çalışacak. '. AMB sadece bankalara fon sağlamıyormuydu ? Buradaki özel kesim ile kastedilen nedir?

    Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğrudan şirketlere de kredi vermeye başladı.

      Sil
  28. Hocam merhabalar,

    Euro'nun bollaşması ile euronun düşmesi doların artması gerekmiyor muydu? Dolar neden düştü?

    Saygılar

    YanıtlaSil
  29. İşsizlik milli geliri,üretimi azaltır mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. işsizliğin niteliği ve boyutuna bakmadan buna kesin bir cevap verilemez.

      Sil
  30. Hocam yazi icin tesekkur ederiz, elinize saglik.
    Hocam Turkiye icin piyasadaki tahvil ve kurumsal bonolarin degerlerini gosteren bir grafik ariyorum fakat bulamiyorum. Boyle bir grafigin bize tl nin dolar/euro karsisindaki dalgalanmalarini aciklamasinda katkisi olabilecegini dusunuyorum. Nasil bulabilirim bu grafigi hocam ?

    YanıtlaSil
  31. hocam bir slaytta "Avrupa merkez bankası 2010:Borçlu ülkelere yardım:Fiyat istikrarı" yazısı gördüm bu ne anlama geliyor internette bununla ilgili hiçbir şey bulamadım.

    YanıtlaSil
  32. Onur Ozan İşlek11 Mart 2016 14:46

    "Küresel krizi yalnızca para politikası aracılığıyla aşmaya çalışmak politikacıyı sorumluluktan uzak tutan bir adım. "

    MB Başkanları, daha popüler olmak için mi bu işe girişti yani ? Ünlü olma hırsı herkeste mi var sayın hocam..:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır MB Başkanları bu işleri kucaklarında buldu. Politikacılar onları itti. Onlar da belki biraz da ünlü olma hırsıyla bunu kabul ettiler.

      Sil
  33. Avrupa Birliği dahilinde Euro kullanan ülklerde gevşek para poltikasının Amerikadaki kadar effektiv olacağını söylemek çok zor. Bunun bir çok nedenlerinden en önemlisi, Amerikada uygulanan maliye ve para poltikası bir birlerine paralel şekilde uygulanmaya çalışıldı ve etkilide olundu söylenebilir. Ama Euro kullanan ülkelerde ne yazıkki durum aynı değil. Euro kullanan ülkelerde para ve maliye poltikaları bir birlerine paralel şekilde uygulanıyor diyemeyiz ne yazıkki. Bir diğer sebep, İMF`in 2008 ekonomik krizinden bu yana üzerinde durduğu ve şiddetli şekilde önerdiği şey, ülkeler ekonomik poltikalarını aynı doğrultuda sürdürmelidirler. Asıl soru şu olması lazım bence hocam, yaşanan makroekonomik krizin kalıcı çozümü faiz (para poltikası) mıdır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faiz politikası durumu düzeltmeye yarar. Kalıcı düzelme ancak yapısal reformlarla sağlanabilir.

      Sil
  34. Türkiye'de faiz oranları ile ilgili yorumunuz nedir? Enflasyon %8,5 olduğuna göre; reel olarak:
    TCMB mevduat faiz oranı %-1,
    TCMB gecelik borçlanma faiz oranı %2,
    Bankaların faiz oranı ise %5-8 olmuş oluyor.
    Bu oran çok çok yüksek değil mi?

    Bir de borç servis oranı en yüksek 5-6 ülkeden biriyiz (hepsi de yükselen ekonomi)

    Türkiyenin kamu+özel borçları ve aldığı ve verdiği faize ilişkin ne düşünüyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faizin özeti gösterge faiz. O da % 10,5. Bunun neti 9,5. Enflasyon % 8,8 olduğun göre faiz normal.

      Sil
  35. Hocam piyasada Euro artınca Euro'nun değer kaybetmesi gerekmiyor muydu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şunu gözden kaçırıyorsunuz; arz ne kadar artarsa arttsın talebin altında kaldığı sürece bolluk ortamı oluşmaz. Kaldı ki AB ile sürecin ilerlemesi yönünde pozitif etkiler var Euro dolara göre daha güvenli liman.

      Sil
    2. Sizin tahsiliniz nedir?

      Sil
    3. Tahsilim: Primat beyni terk!

      Sil
  36. Hocam Merhaba Nasılsınız?

    Hocam hong kong da banknotlara örneğin 10 doların veya 20 50 100 farketmez bank of china'ın ayrı basılmış banknotu,hsbc'nin ayrı basılmış banknotu,Stadart chartered'ın ayrı basılmış sanırım bir bankanın daha kendi bastığı banknotu bulunuyor emin değilim.Çok enterasan değilmi.Para yı banka basıyor.

    YanıtlaSil
  37. hocam faiz oranı arttığında para talebi düşer.para talebi artarsa faiz nolur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faizle yatırım ve tasarruf arasında ilişki kurarsanız daha doğru olur. Çünkü para talebi 3 farklı şekilde çıkar karşımıza.

      Sil
  38. Eğer ki aynı türk kıtasında olduğu gibi faiz artışı sonucu tl nin değer kazanması sonucu gibi piyasa bunu fiyatlamissa ilk seferki gibi euro dolara karşı değer kazanmissa ve bunu iktisatcilar böyle acikliyorsa dün olan biseyi yarın açıklamaya çalışan kişi olur iktisatçı. Hocam bunlar çok zor ya. Ters mantık düz mantık çapraz mantık bu kadar mi zor kilar iktisadi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İktisat kolay görünen ama aslında çok zor olan bir bilim dalıdır.

      Sil
  39. Hocam merhaba, anlayabildigim kadariyla AMB nin temel hedeflerinden biriside 2% civari bi enflasyona ulasmak ama bunun aksine deflasyon riski bile var avrupada. Peki enflasyon yapay olarak yaratilamazmi? Mesele iyi tasarlanmis bi vergilendirme sistemiyle ek vergi koyarak enflasyonu arttiramazmisiniz? Simdi diyeceksiniz ki "amb zaten ekonomiyi canlandirmaya calisiyor, vergi koyarak yapmaya calistigi hamlenin etkisini azaltir". Tamam ama cok cesitli vergi turleri var, sonucta ekonomik canlanmanin olmayacagi sektorlere yapay vergiler konamazmi enflasyon artisi icin? Bu vergi gelirleriyle de o sektorun ureticisine destek verilip onlarin magdur olmasi onlenebilir mesela? Boyle bisey yapamazlarmi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. abi orası Türkiye değil, o kadar kolay vergilendirme yapamazsın. Belli sektörlere vergi koyup, hedef sektörlere kolaylık sağlamak hukuksuzluk ve haksızlık gibi görülüyor. Ayrıca devletin bu kadar olaya müdahil olmasını istemezler ve izin vermezler. Ve Avrupa ülkelerinin herbirinin bunda anlaşması mümkün değil hocam bana kalırsa

      Sil
    2. ve istedikleri şey tüketimi arttırmak. buda çelişiyo

      Sil
    3. Evet siz de farklı bir yaklaşımla da olsa maliye politikasının devreye girmesi gerektiğini söylüyorsunuz.

      Sil
  40. hocam,önemli alanlardaki bilgi sahibi ve eğitimli kişilere (örneğin doktorlara,mühendislere) yüksek ücretler ödenirken çok ağır işlerde çalışanlara mesela akşama kadar kamyondan yük boşaltanlara veya bir lokantanın dağ gibi bulaşığını yıkayanlara çoğu zaman en düşük ücret ödeniyor onlar da yüksek ücreti hak etmiyor mu bu iş sadece iş piyasasındaki arz talebe mi bağlı ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Arz ve talep belirleyici.

      Sil
    2. Hemen herkes amelelik ve temizlikçilik yapabilir ama herkes kan hastalıkları uzmanı, beyin cerrahı ve statik yük hesabı yapan mühendis olamaz.

      Sil
    3. Olaya bir de su yonden bakin. Emek yogun islerde calisanlar genellikle isverenlerine kisi basina daha az para kazandirirlar, dolayisiyle maaslari dusuk olur. Bir fabrikada 100lerce isci varken, 10larca muhendis vardir. Ama muhendisler iscilerden 10 kat daha fazla maas almazlar. Yuksek maas alan personel isverenine oransal olarak cok daha fazla para kazandirir. Yani esasinda daha fazla 'somurulen' yuksek maasli kesimdir. Dusunun bir kac muhendis milyonlarca liralalik insaatin hayata gecmesini saglar, ama aldiklari maasi oranlarsaniz o insaatta calisan insaat iscilerinden cok daha ucuza emegini sattigini gorursunuz. Veyahut, sanatcilari, futbolculari dusunun. Yuksek ucretler aldigini dusunuyorsunuz, ancak onlarin kisi basina kuluplerine, ya da yapimcilarina kazandirdiklari, aldiklari paranin yaninda pul parasi kalir.

      O yuzden iciniz rahat olsun, yuksek maas alip boburlenenlerin aslinda fiyatlari 'begenmediklerin'den cok daha ucuz bundan hic supheniz olmasin.

      Sil
  41. Hocam gümrük Birliğinin zararları faydaları ile igili yazı bekliyoruz. Mülakatta lazım olacak. Şimdiden teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim uzmanlığımın biraz dışında bu konu.

      Sil
  42. AB uzun yıllar, tarihteki acı enflasyon tecrübeleri ile, parasal genişlemeye sıcak bakmadı. Ancak ABD nin aşırı para arzı sonunda hala enflasyonu yaşamaması onları da cesaretlendirdi. Ben de para arzı ile değil, mali politikalarla ekonomiyi canlandırmanın mümkün olacağını düşünüyorum. Tabi ki bir miktar para arzını da arttırmak gerekebilir. İsmail Necdet Erim

    YanıtlaSil
  43. AMB bir karar aldiginda, ertesi gun 80 milyar avroyu piyasaya surmuyor. Piyasalar AMB'nin hamlesini olumlu ve fazla agresif karsiladigi icin anlik olarak euro/dolar paritesi artmistir ya da duzelme olmustur. Mevcut piyasadaki rakamlar spekulatiftir, gercek degerler zamanla ortaya cikar. Euro'nun ya da dolarin (sayet oyle bir deger varsa) 'gercek veya olmasi gereken degeri' ancak enflasyon yukselmeye basladiginda azalir, bu parasal genislemeler de eninde sonunda enflasyon olarak donecektir, bundan kacis yok, su an ki fiyatlar bu gelismelere gore spekulatif fiyatlardir kurlara ve pariteye cok takilmamak gerekiyor yatirim bir iki gunluk, bir iki aylik degerlemelerle yapilmaz, en az bir yil, ortalama bes yillik trenddir onemli olan.

    YanıtlaSil
  44. Hocam Avrupadan bize mülteciler için gönderilen yardım parasının ekonomiye etkisi ne olur sizce ? Bir de tasarruf düzeyinin yüksekliği ile gevşek para politikası doğru orantılı diyebilir miyiz ?

    YanıtlaSil
  45. GENEL YANIT:
    PEK ÇOK İZLEYİCİ AYNI SORUYU SORDUĞU İÇİN BURADA TOPLUCA YANITLIYORUM:
    AMB kararı üzerine piyasada Euro bollaşacağına göre Euronun değerinin düşmesi gerektiği halde niçin arttı?
    Dikkat ederseniz karar açıklandığında Euronun değeri düştü ve Dolar değer kazandı. Kararın ardından Draghi bundan öteye bir genişleme ve faiz düşüş
    ü olmayacağını açıkladıktan sonra Euro değer kazanmaya başladı. Çünkü Euro Bölgesinin bu kararla toparlanacağına ilişkin olumlu beklentiler oluştu. Bu bloğu izleyenler bilir. Ekonomiler üzerinde beklentiler en az fiziksel olaylar kadar etkilidir. O nedenle beklentiler etkili oldu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam, burdan yola çıkarak. Faiz oranlarındaki yukarı-aşağı küçük oynamaların nicel olmaktan çok beklentiyle ilgili olduğu ve olumlu hava yaratıp yaratmadığına mı bakmak lazım. atıyorum. euroda olumlu hava oluşur sermaye euroya kayabilir. Borsalar ivme yakalayabilir gibi falan mı.

      Sil
    2. Daha reel konusursak eger euro / dolar paritesi icin
      1) euro bolgesinde ciddi ve trendi yukselen bir disticaret fazlasi buna mukabilen cari fazla var ve trendi yukselme egiliminde. Cari acik konusunda zayif ekonomiler olan ulker de cari aciklarini kapatma hatta sifirlama egiliminde bu acidan euronun dusmesi zor gozukuyor
      2) euro bolgesinde deflasyon var eksi enflasyon var ve tum siddeti ile ozellile de ekonomisi zayif ulkeler hissedilir derecede bunu yasiyor. Bu paranin onumuzdeki surecte degerleneceginin bir kaniti, Nasil ki turk lirasi ic enflasyonu yukseldiginde ic piyasada mallarin fiyatlari yukseldiginde ve bu egilimi surdurdiginde surec doviz kurlarina yanisyorsa eskiden de devuluasyon olarak yansiyorken simdi de yukselis trendi yukari yonlu dalgalanma yasiyorsa kurlar. ayni sekilde euroda da deflasyon euronun diger dovizlere karsi degerlenmesi revulasyonu olarak yansiyor.Yansimasa bile hangi parasal genisleme faiz karari alinirsa alinsin kurlarin sabit stabil olmasini sagliyor

      Tam da bu iki nedenlerden oturu siz nedenli parasal genisleme yaparsaniz yapin ( ki parasal genisleme haberi ister istemez bolge icin iyi bir haber ve ozellikle ekonomisi zorda olan ulkeler icin cari aciklarini kapatma cari fazlasi olan ulkeler icin daha fazla yapam imkani tasir teorik olarak) istersenis helikopter para dagitin euro dolar paritesi belirli bir yapiyi yukaridaki sartlar nezninde zor asar. o da 1.04- 1.15 araliginda dalgalanilim saglar. eger fedin yaptigi donemdeki abd deki enfalsyon olsaydi euro bolgesinde ve yine abd deki gibi cari acik olsaydi o zaman parite ciddi anlamda duserdi.Euro deger kaybederdi. Ben yine de euronun fede bagli olarak 1.04-1.02 denge noktasinda direnc gostercegini dusunuyorum.

      Sil
  46. Kızarken bile adabınızı bozmuyorsunuz.

    'Ne diyon lan sen dingil' gibi ifadeler kullanmamanızın nedeni ne?

    YanıtlaSil
  47. hocam yıl sonu dolar tahmininizi koruyor musunuz?

    YanıtlaSil
  48. Hocam Euro bölgesindeki merkez bankaları para politikası yaparken tamamıyla ecb'ye mi bağlı yoksa özerk oldukları konular var mı? Örneğin faiz oranları bütün euro bölgesinde aynı mı yoksa ülkeler arasında değişiklik gösteriyor mu ? Bir de hocam nasıl biz ihracatta Euroya bağımlıysak Euro bölgesi de dolara mı bağımlı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ECB bir merkez bankası. Nasıl ki bizim MB'nin faiz oranı ile bankaların ki farklıysa aynı durum orada da söz konusu.

      Sil
  49. hocam kita avrupasi ile ingiltere_amerika arasinda bir ekonomik savas var diyebilirmiyiz...

    YanıtlaSil
  50. Rihanna hakkındaki görüşleriniz nedir?

    YanıtlaSil
  51. gouler icin faiz indirimi soz konusu olabilir mi? Ozellikle polonya cek macaristan bulgaristan gibi ekonomiler icin soruyorum.
    Birde periferideki isvec norvec danmark isvicre gibi ekonomiler bu parasal genislemeden ne olcude etki alir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olabilir.
      Periferi ülkeleri de elbette bu genişlemeden etkilenecek ama merkezdekiler kadar değil.

      Sil
  52. hocam bir kredi derecelendirme kurumu olarak blogunuzun notunuzu yukseltiyorum. Notunuz AAA

    YanıtlaSil
  53. bence fed de faiz arttiim surecindeyken her ay bir 5 milyar dolarlik gostermelik de olsa parasal genisleme yapmis olsa cok daha iyi olur. siz ne dusunuyorsunuz bu fikrim hakkinda.

    hocam fedin yaptigi parasal genisleme ile ecbnin yaptigi parasal genislemenin reel sektore enjekte olma bicimi etki etmesi arasinda bir fark var mi ? hengi parasal genisleme reele daha yakin temas edebilir teorik olarak.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fed, yeteri kadar parasal genişleme yaptı.
      ECB'nin son açıkladığı genişleme ve eklemeler sanki reel sektöre daha fazla hitap edecek gibi görünüyor.

      Sil
  54. Hocam evli misiniz çocuklarınız var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Maşallah hocam eşiniz çocuklarınız ne iş yapıyor?Özel bir soru olmazsa.

      Sil
    2. Eşim iktisatçıdır, kamu görevinden emekli. Kızım kendi işiyle meşgul.

      Sil
  55. Hocam, ECB mevduat faizini negatif eksi 40 ile daha da düşürdü
    Negatif faizden dolayi Avrupadaki bankalar bahsedildigi gibi batik mi ki altın alımına gitmiyorlar
    Birde onsdaki genel artis negatif faizle birlikte asiri spekülatif mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bütün bankalar aynı anda altın alırsa altın fiyatı düşer. Ayrıca bankaların işi altın alıp kenara koyup para kazanmak değil, para satmak.
      Altın fiyatı konusu biraz karışık. Altın pek çok şeyden etkileniyor bu dönemde.

      Sil
    2. Butun bankalar ayni anda altin alirsa altin fiyati neden duser? Aksine altinin fiyati yukselir neden dussun? Bankalar yuksek miktarda altin veya emtia ticaretine girerlerse bu risk anlamina gelir hem de ticaretin dengesini bozar, ve otoriteler bu tip durumlara izin vermiyorlar.


      Bankalar ayrica yuksek miktarda altin alamazlar, zira bulamazlar. MB'lari bu tip dalgali durumlarda prensip anlasmalari yapiyorlar, kendi varliklarini koruma yoluna gidiyorlar. Ornegin aylik satislarini belirli bir tonda sinirliyorlar. Onlar da cok iyi biliyor ki, altindan baska hicbir deger bastiklari paraya karsilik gelmiyor.

      Gecmiste Washington anlasmasina, ya da gecen yillarda yapilan AB merkez bankalari anlasmalarina bakabilirsiniz:

      http://www.gold.org/reserve-asset-management/central-bank-gold-agreements

      Sil
    3. Altın fiyatı yükselir yazacağıma yanlışlıkla düşer yazmışım. Bütün bankalar altın alırsa altın fiyatı yükselir. Geçmişte böyle dönemler oldu. Gelişmiş ülke MB'larında zaten yeterince altın rezervi var. GOÜ lerde ise fazlalık döviz rezervinde.

      Sil
  56. Mahfi Hocam selamlar,
    Göstergeler başlığında merkezi yönetim iç borç stoku ve dış borç stoku 2016 yılı için bir satır aşağı kaymış gibi.
    Bir de Gini katsayısı(wikipedia'dan ne olduğunu yeni anladığımı düşünüyorum) 2011 yılından beri düşüş eğiliminde. Gerçekten gelir dağılımı iyiye doğru mu gidiyor yoksa bu katsayı ülkemiz şartlarını ölçmekte başarısız mı kalıyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet haklısınız bir kayma olmuş. Düzelttim, teşekkür ederim.
      Çok hafif bir düzelme var gelir dağılımında.

      Sil
  57. Hocam Merhaba, Elinize saglik cok tesekkur ederim.
    Yazinin en basindaki 2. maddede denilmiski : " (2) Mevduat faizini yüzde eksi 0,30’dan yüzde -0,40’a düşürdü. Böylece kendisine para yatıran bankalardan eskiden yüzde 0,30 üste para alırken şimdi yüzde 0,40 alacak." Burada ECB, uste para alacak kismini anliyamadim, eksi faiz varsa ECB'nin, ECB'ye para yatiran bankalara, uste para vermesi gerekmez mi ? Olayi ben yanlis anladiysam, yanlisimi izah edebilir misiniz?
    Tesekkur ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faiz varsa banka kendisine para yatıranlara anaparasını iade ederken bir de faiz verecek demektir. 100 TL yatırdınız, faiz de % 2. Demek ki yıl sonunda 100 + 2 = 102 TL alacaksınız.
      Eksi faiz varsa banka kendisine para yatıranlara faiz vermek bir yana anaparasından daha az iade yapacak demektir.100 TL yatırdınız, faiz de eksi % 2. Demek ki yıl sonunda 100 - 2 = 98 TL alacaksınız.

      Sil
  58. Euro'nun arzı arttı ama işleri yi gidecek düşüncesiyle euroya talep daha fazla arttı ve euronun değeri arttı.

    1. Euro'nun değeri arttığı bir ortamda enflasyonun artması zor.
    2. Euro bölgesinde yatırım yapma maliyeti diğer paralar cinsinden arttı. Euro ile euro bölgesine yatırım yapılmasındansa başka para cinsinden başka ülkelere yatırım yapılması daha cazip.
    3. Doğrudan yatırım zaman alır, risklidir vs.vs. En iyisi bedavaya alınan parayı döviz olarak %5 %8 faizle diger ülkelerde zordaki büyük kuruluşlara kredi olarak vermek.
    4. Öderlerse faizi alırsın; ödeyemezlerse tesise el koyarsın.

    Bence AB, ABD'den aldığı dersi uygulamaya başladı. Sizin gördüğünüzü, yani para politikasının tek başına yetmediğini, onlar da görüyordur; neticede okumuş adamlar. IQ yüksek. Ortama göre top çevirmesini de biliyorlar; EQ da yüksek.

    AB'de işler tıkırında.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Eğer talep de artarsa enflasyon artabilir.
      (2) Doğru
      (3) Oralarda risk daha yüksek olabilir.
      (4) Bazen tesisi almak hiç almamaktan daha kötü bile olabilir.
      Bazen en okumuş adam en büyük hatayı yapar.

      Sil
  59. E şimdi Avrupa Merkez Bankası para bastığı zaman da euro düşmesi gerekmiyor mu? Euro/dolar paritesi nasıl yukarı çıkıyor? Ben bir şey anlamadım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yukarılarda bir yerde GENEL YANIT diye başlayan yorumumu okuyun.

      Sil
  60. Hocam tasarruf düzeyi yüksek olan ülkeler faiz indirebilir diyebilir miyiz ?

    YanıtlaSil
  61. Hocam euro bölgesi nüfus artışı nın ekonomiye etkisinden hiç bahsediliyor ama enflasyon olması için tüketici sayısının da artması gerekiyor. Bildiğim kadarıyla nüfus artışı da negatif yönde artıyor

    YanıtlaSil
  62. FED'in faizi artırması,
    ABM'sının faizleri düşürmesi,
    TCMB'sı faizi sabit tutması,
    Türkiye de anayasa kararların tanınmaması,
    fenerbahcenin kazanması gibi gelişmeler oldu...kim kazançlı,kim zararlı...önümüzde nasıl bir ekonomik gelişme olacak...
    faiz kararları birbirlerini etkiledi mi?
    Fed,ABM,TCMB Faiz kararlarının,hangisinin etkisi daha çoktur...

    YanıtlaSil
  63. Son 3 senede 2013-2014-2015 yıllar itibariyle ithalat ve ihracatımızda başı çeken ülkeler hangileri?
    En çok ne ithal ettik, ne ihraç ettik?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ekonomi Bakanlığı sitesine girerseniz dökümleri var.

      Sil
  64. Kapitalizmin her yıl Afrikada 10.5 milyon insanı öldürdüğü ve susuzluk veya su yoluyla bulaşan hastalıklardan dakikada 4 çocuğun öldüğü açık olan bu dünyada, en büyük terörizmin kapitalizm olduğunu düşünenlerdenim
    Ayrıca
    Dünyanın en zengin ilk üçünün , Dünyanın en fakir 46 ülkesinden daha büyük bir zenginliğe sahip olduklarıda gayet açık
    Ve
    2008 krizinde sadece Amerikada, 8 milyon kişinin işsiz, 6 milyon insanın evsiz kalmasına rağmen 1 bankacı dışında kimsenin tutuklanmadığınıda bilmekteyiz,bu yüzden Wall Streetin ilahlarının Karundan bile daha büyük birer kapitalist olduklarını düşünenlerdenim.

    Sizce KAPİTALİZM bu kadar kötü ve güçlüyken onu İYİ BİR CANAVARA DÖNÜŞTÜREBİLİRMİYİZ yada ONUNLA SAVAŞACAK GÜÇÜ BULUP ONU ÖLDÜREBİLİRMİYİZ?

    Ne dersiniz ???

    YanıtlaSil
  65. Mahfi hocam,
    Kayıtlara geçsin tahminimdir: dolar haftaya 17 mart perşembeye kadar 2,77 e düşecek bu gerçekleşir ve/veya gerçekleşmezse de mart ayını 2,65 ile kapatacak. Çok kısa süreli bir tahmin ama altı dolu.
    Tahminimin altında "A değişkeni" ile "dolar"ın 2 hafta gecikmeli paralel bir seyrini tespit ettim. Tahminim tutarsa pek göze batmayan "A değişkenini" açıklayacağım.

    Saygılar hocam.

    YanıtlaSil
  66. hocam doların inişli çıkışlı hali kısa vadede iyi kar sağlar değil mi?
    Yanlız bu alısatımı bankadan döviz hesabından mı yoksa döviz bürosundan al-sat ile mi yapmalı. Bankanın döviz hesabında al-sat arası makas çok büyük diyorlar.
    Nasıl yapmalı bilemedim bankadan sanal işlem mi yoksa döviz bürosundan mı?

    YanıtlaSil
  67. Mahfi hocam bence de avrupa merkez bankasi faiz dusurmeyecek cunku fed faiz arttirdiginda onlarda arttirmak zorunda yoksa dolar rezervleri eriyebilir. yarin ne olacagini kimse bilemedigi icin de rezervlerini elinde tutmak isteyeceklerdir. Hala fed faiz arttirma olasiligi herkes icin tehdit.

    Bilmiyorum hocam ben boyle dusunuyorum mantikli mi sizce?

    YanıtlaSil
  68. Hocam merkez bankası bilançosu dendiğinde ne anlamalıyız,rezervler vs mi?

    YanıtlaSil
  69. İngiltere'nin uluslar arası markaları(akıllı telefon, otomobil, dayanıklı tüketim malları, yazılım vs.) eşdeğer ülkelere göre çok daha az iken ekonomisi nasıl bu kadar iyi olabiliyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Finans.
      Öte yandan unutmayın ki İngiltere bu noktaya gelene kadar yüzlerce icat yaptı ve patent aldı.

      Sil
    2. Ingiltere, sadece Ingiltere degildir. Ingiltere, Ingiltere olabilmek icin icatlardan cok daha zorlu isler basarmistir.

      Ingiltere ekonomisini anlamak icin basit analizler yapamazsiniz cunku cok karmasik, koklu ve tarihi bir dokusu vardir.

      Amerika, Ingiltere'siz bir anlam ifade etmez. Avrupa Ingiltere'siz bir anlam ifade etmez. Asya ekonomisi bile (Hong Kong, Singapur) Ingiliz'lerin eseridir. Gene Orta Dogu'yu (Israil, Suudi Arabistan) Ingilizler insaa etmistir. Avrupa'daki cogu ulkenin (Almanya, Fransa, Italya ve bir kaci disinda) ekonomisi Londra'da doner, kasalari yatirim fonlari Londra'dadir.

      Ayrica Gunes Batmayan Imparatorluk Ingiltere, hala Commonwealth ulkelerinin basidir. Kimler peki Commonwealth ulkeleri? Baslicalari Kanada, Yeni Zellanda, Avustralya, Hindistan, Kibris, Malta. Dahasi bir ton afrika ulkesi. Yani anlayacaginiz, bu ulkelerin hepsini Ingiltere yonetir. O yuzden Ingiltere'yi Birlesik Krallik olarak gormezni gerekir; Ingiltere, Birlesik Krallik icerisinde bir ulkedir, ama yoneten ulkedir. Ingilizce'nin "evrensel dil" olmasi ABD yuzunden degildir, aksine Amerika'lilar Ingiltere'den dolayi Ingilizce konusuyorlar bugun, yoksa Ispanyolca ya da yerli dili konusurlardi.

      Ekonomik olarak baktiginizda da her zaman Ingiltere'de ekonomik problemler baslar, sonra Amerika ve kitasal Avrupa'ya ilerler. Sonra ilk Ingiltere, ABD ve gerisi duzelmeye baslar. Yani dunya ekonomisinin 'bellweather'i Ingiltere'dir. O da hep yakisikli ya da sempatik bir basbakanla, kraliyet ailesi ve zumresinin yonetimindedir.

      (Dip not, akilli telefon demisken, akilli telefonlarin hepsinde kullanilan islemci olan 'ARM' dizayni Ingiliz olan bir urunudur, ARM firmasini arastirabilirsiniz. Commonwealth uye ulkelerin yer alti zenginlikleri de inanilmaz boyuttadir.)

      Sil
  70. Hocam merkez bankasındaki mevduat ticari bankaların tutmak zorunda oldukları zorunlu karşılıklar mıdır?Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. TCMB de iki tür mevduat var: (1) ZK ler (2) Bankaların kendi istekleriyle tuttukları mevduat.

      Sil
  71. Hocam hazine bütçe açığını kapatmak için nerelerden borçlanır genelde?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hazine ihale açarak borçlanıyor. Bu ihalelere girenler büyük çoğunlukla bankalar.

      Sil
  72. Hocam Merhaba.
    bir banka parasini neden eksi faize verir? açıklayabilir misiniz?
    tesekkuler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Normal olarak vermez.
      Buna karşılık bankalar MB den yapacakları işlemler için bir miktar paralarını MB de tutarlar. Biz nasıl ödeme talimatlarımız yerine gelsin diye bankada bir miktar vadesiz mevduat tutarsak onlar da o nedenle tutuyor.

      Sil
  73. bu mantikli bir karar mi sizce?

    birincisi zaten faizler dusuk oldugu icin ne tuketimi ne yatirimi canlandirmaz. sadece guney avrupa'daki bankalarin isine yarar. ikincisi kuzey avrupa ulkeleri icin durup dururken gereksiz bir enflasyon yaratmaz mi?

    sanki ispanya, yunanistan, italya'da devlete ve sirketlere bol keseden borc dagitan bankalari kurtarma operasyonu gibi geldi.

    YanıtlaSil
  74. Hocam saygilar dolarda gevseme daha uzun surer mi, Kisa vadeli bir geri cekilme mi yoksa kalici mi sizce?

    YanıtlaSil
  75. dünyada her türlü üretim yapmanın ve yeni kapasite yaratmanın çok kolay hale geldiği günümüzde; kartel, gizli ortaklık veya anlaşma, patent, sendika, birlik vs. gibi yöntemler ile fiyatı kontrol edemiyorsanız para kazanmanız imkansız. Dolayısı ile tüketici dediğimiz geniş kesimlerin yarattığı katma değer kolayca bu yapılar tarafından ele geçirildiği için bu günlere geldik. Para basarak bu imtiyazlı kesimin yatırım yapmasını beklemek akıl tutulması. Onlarda zaten bol para var, yatırım yapmaları satılacak yeni mal veya hizmet demek, bu da fiyat düşürmezler ise mümkün değil. Yani yeni kar yoksa niye yatırım yapsınlar. Ya devletler üzerinden veya direkt olarak halkı borçlandırıp tüketimi artırarak bu paraları yine aynı imtiyazlı kesimin cebine pompalamak, sistemin gördüğü tek çare!

    YanıtlaSil
  76. Hocam Merhaba, bir sorum olacaktı. Avrupa Birliği Parasal birliğe geçiş sürecinde üye olan ülkelerden kriterleri sağlayan 12 üye ülkeye ilk geçişte Avrupa Merkez Bankası EURO dağıtımını neye göre yaptı? Ülkelerde aradığı kriterler nelerdi? teşekkürler Hocam saygılar

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi