CDS Primi Niçin Yükseliyor?

CDS, Credit Default Swap (kredi batma riskinin değiş tokuş edilmesi) deyiminin kısaltmasıdır. CDS, bir kişi ya da kuruluşun, kredi sahibinin karşılaşabileceği alacağın ödenmemesi riskini belirli bir miktar karşılığında üstlenmeyi kabul etmesinin bedelidir. Bu çerçevede bir anlamda kredi sigortası gibi çalışır. Bir ülkenin ya da şirketin CDS primi ne kadar yüksekse borçlanma maliyeti de o kadar yüksek demektir. Çünkü bu prim ister istemez faize yansımaktadır. CDS primi piyasada tıpkı döviz kurları gibi anlık arz ve talebe göre ortaya çıkar. O nedenle risk ölçmekteki en objektif ölçü olarak kabul edilir. 5 yıllık CDS primi; 5 yıllık ABD Hazine Tahvili verimine bağlı olarak geçmiş ve mevcut verilere dayanılarak belirlenir.

CDS primi 300’ün üzerinde olan ekonomiler aşırı kırılgan ekonomiler olarak kabul ediliyor.

Bu sabah (13.03.2020) itibarıyla Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi 497 bp’ye gelip dayandı (bp ya da baz puan; faiz oranlarındaki değişimi ifade eden bir ölçüm birimidir. Noktadan sonraki 2. haneye karşılık gelir. Örneğin faiz oranının yüzde 10’dan yüzde 11’e yükselmesi 100 baz puanlık artış demektir.) Türkiye’nin 5 yıllık CDS priminin son bir aylık görünümü şöyle (kaynak: https://tr.investing.com/rates-bonds/turkey-cds-5-year-usd)


Türkiye, son dönemlerde, 5 yıllık CDS primini 400 bp’den 230 bp’ye kadar düşürmüştü. Son günlerde dış politika alanında ve orta doğuda yaşananlar ve korona virüsün ekonomide yaratacağı sorunlar beklentileri bozunca CDS primi yeniden hızla 497’ye yükseldi. Bu kez bizde iç etkenlerden daha ağırlıklı olarak dış etkenler baskın oldu.

5 yıllık CDS primi 300’ün üzerinde olan ekonomilerin görünümü aşağıdaki tabloda yer alıyor.

CDS Primi
13.03.2020
Venezuela
72.150
Arjantin
11.156
Ukrayna
650
Türkiye
497
Pakistan
475
Mısır
446
Güney Afrika
353









Ülke CDS priminin yükselmesi iki nedenle olur: (1) Dış nedenler. Dış nedenlere korona virüsün bütün dünyada yarattığı risklerin ülke ekonomilerinin riskini artırması örnek olarak verilebilir. Virüsün yayılması pek çok ekonomik aktiviteyi olumsuz etkiliyor. Turizm, dış ticaret, eğlence ve kültür sektörü, restoran, kafe vb gibi işletmeler en olumsuz etkilenenler. Ayrıca insanlar harcamaları kısarak ihtiyat konumuna geçiyorlar. Bu gelişme ekonomilerin canlılığını kaybederek yavaşlamasına neden oluyor. Bu gelişmeler bütün dünyada risklerin ve dolayısıyla CDS primlerinin yükselmesine yol açtı. (2) İç nedenler. İç nedenlere örnek olarak büyümenin düşmesi, enflasyonun yükselmesi, dış borçların artması, ülkede sosyal çalkantılar olması, savaş hali, afetler gibi örnekler verilebilir. Örneğin Türkiye’nin Suriye ve Libya’daki operasyonları, haklı ya da haksız, yabancı yatırımcı açısından savaş hali olarak görüldüğü için riskleri yükselten bir etkendir. Döviz kurlarının ve enflasyonun yükseldiği, CDS priminin en yüksek düzeylere ulaştığı bir ortamda faiz indirimi yapmak riskleri daha da artıracak bir iç nedendir. Çünkü risklerin yükseldiği ortamlarda faiz indirimi dış kaynak girişinin daha da düşmesine yol açar. Birçok kişi ABD, Euro Bölgesi, İngiltere gibi ekonomilerde merkez bankalarının faiz indirimi yapmasına bakarak TCMB’nin de faiz indirimi yapması gerektiğini savunuyor. Bu birçok açıdan yanlış bir yaklaşım. Her şeyden önce ABD, Euro Bölgesi ve İngiltere’de dolarizasyon diye bir sorun yok. İkinci olarak buralarda enflasyon çok düşük. Üçüncü olarak sosyal, siyasal açılardan çok daha az sorunla karşı karşıyalar. Türkiye açısından örnek grup Venezuela ve Arjantin dışında kalan yukarıdaki CDS grubudur.  

Dış nedenler konusunda alınacak önlemler meselesi karışıktır. Mesela korona virüsün bulaşıcılığını önlemek için ülkeye giriş çıkış, ithalat kısıtlansa o zaman turizm ve ihracat gelirleri düşeceği için döviz sorunları gibi başka riskler ortaya çıkar. Buna karşılık mesela faiz politikası gibi iç nedenlerde rasyonel davranmak en azından daha ileri bozulmaları önleyebilir.   

Son dönemde CDS primindeki hızlı yükselmenin temel nedeni bütün dünyada olduğu gibi korona virüstür. Virüsün görülme sayısının Türkiye’de başka ülkelere göre çok düşük olması çok olumlu olsa da alınan ve alınacak önlemlerin ekonomi üzerindeki bozucu etkileri CDS priminin yükselmesine yol açmaktadır. 

Dış nedenler konusunda yapabileceğimiz şeyler sınırlıdır. Buna karşılık iç nedenleri yönetmek bizim elimizdedir. İç nedenleri riskleri düşürecek biçimde yönetebilirsek dış etkenlerin etkisi de daha az olacaktır.


Yorumlar

  1. Hocam merhaba,

    2008'deki zincirleme etkinin benzerini görüyoruz diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu biraz daha kötü gibi.

      Sil
    2. Hocam, 2008 biraz kontrolsüz olaylar silsilesi ve sonuç da hasar daha büyük oldu. Sanki burada ilk hasar dalgası daha derin olsa da çıkış daha kontrollü ve kısa zamanda olur.

      Sil
  2. Hocam katılır mısınız bilmiyorum ama ülkemizin durumu kısaca şöyle;
    Uzun bir yolculuğa çıkmışız ve yolda lastik patlamış fakat lastiğin havası indikçe,kökten çözüm bulmak yerine tekrar hava basıp yola çıkıyoruz.Zamanla o delik büyüyecek ve riskler de bu oranda ardı sıra gelecek gibi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dogru 👏

      Sil
    2. Yanlis! Bozuk olan motor.

      Lastik bir sekilde degistirilir. Araba emniyet seridine cekilir beklenir, yedek lastik takilir, yedek yoksa yenisi beklenir, uzun yola devam edilir.

      Sil
    3. Hocam merhaba, şu an cds tarihî zirvede ve eurobond fiyatları çok olumsuz etkilendi. Şanslıyız ki kur da yüksek seviyede de tl ile eurobonda yatırım yapanlarin zarari daha da katlanmadı. Şu zamanda söylemek çok zor biliyorum bunun üst seviyesi yok ama eurobondlar tahmini olarak kendini ne zaman toplayıp yatırımcısına kazandırılır

      Sil
  3. Bu türbülansa düşük (negatif) bir faiz oranıyla yakalandık. Korkum bu kur
    artışı enflasyonu azdıracak gibi.

    YanıtlaSil
  4. Hocam, bir iki ay içinde bunların hepsi geçer, ölen ölür, kalan yoluna kaldığı yerden devam eder de bu kez bizim elimizde yolumuza devam edecek ne kalacak bence asıl sorun bu. Üretimi bitmiş, turizmi dibe vurmuş, işsizliği tavan yapmış, borcu gırtlağı aşmışken yatırımları adeta bıçakla kesilmiş, demokrasiden, hukuk ve adaletten tamamen uzaklaşmış bu ülke bence cumhuriyet ilan edildiği günden beri karşılaştığı en ağır krizle yüz yüze. Bu kez yapılacak hataların telafisi mümkün olmayacak, bu nedenle iktidar-muhalefet tüm siyasetçilerin ve bu ülkede yaşayan herkesin aklını başına toplayıp durumun ciddiyetini kavramasının zamanı geldi de geçiyor. Bazı kesimlerin bu krizi kendi sığ ideolojilerini tamamen hakim kılmak için fırsata çevimeye çalışmalarının ne ülkeye, ne de bunu yapmaya çalışacak kesimlere bir faydası olacağını sanmıyorum...

    YanıtlaSil
  5. Hocam merhaba.
    Bistin düşüşü cds nin yükselmesi ve ülkemizdeki tahvil faizinin düşmemesi ile abd 10yıllıklara giden para akışının gelişmekte olan ülkelerdenmi gidiyor?

    Ayrıca hocam böyle kriz durumlarında yatırımcı güvenli limanlara yönelmekte tahvil gibi Fed kalkıp derse biz tahvil işlemlerini durdurduk diye ne gibi sonuçları olur yatırımcıyı borsalara yöneltirmi? teşekkürler hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Soruya nasıl cevap verilir diye epey düşündüm.

      Şimdi para gelişmekte olan ülkelerden çıkıyor.

      Fed kalkıp tahvil işlemini durdurduk derse;
      yatırımcı da WallStreette Fed önünde oturup ver paramı diye mahkemeye verir.

      Sil
  6. Hocam küresel krizin sebebi gerçekten covid-19 virüsü mü yoksa sistem yakıt sızıntısı yaptı da virüs üzerine bir kibrit mi çaktı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yaygin bir soylem hatasini duzeltmek istedim.

      Virusun adi SARS-cov-2
      Olusturdugu hastaligin adi Covid-19

      Hiv-Aids gibi bir fark bu. Her HIV virusu tasiyan Aids hastasi olmadigi gibi, her SARS-cov-2 virusu tasiyan Covid-19 hastaligina kapilmiyor. Bu yuzden de virus sinsi sinsi yayiliyor. Covid-19 hastaligi da yuksek ates, oksuruk ve nefes kesilmesi ile kendini gosteriyor, akciger iltihabina sebep olabiliyor.

      Sil
    2. Her ne kadar teorik olarak tasiyici olabilinse bile henuz virus semptom gostermeden yayildigina dair bir vaka yok. O yuzden herkesten suphelenmeyi gerektirecek bir durum yok. El hijyeni korunmak icin en etkili yontem.

      Sil
  7. Hocam daha açık ifade edeyim merak duyduğum için soruyorum.
    1.borsamızda ki düşüş ve cdsmizin yükselmesi ile yabancı yatırımcıyımı kaybediyoruz.

    2. Tahvil gibi yatırım işlemeleri ve borsadaki benzeri ürünlerin kotasyonu durdurulursa yatırımcı borsaya geri dönermi toparlanma açısından.

    3.ayrıca hocam petrol fiyatlarındaki düşüş üretici ülker için rezerv arttırmına yöneltip ileride petrol talebi üzerinde baskı oluştururmu

    Teşekkürler hocam severek takip ediyoruz sizi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Sadece yabancı yatırımcıyı değil yerliyi de kaybediyoruz.
      2. Dönmez
      3. Olabilir ama uzun sürmez.

      Sil
  8. Hocam merhaba, umarım sağlıklısınızdır ve kendinize iyi bakıyorsunuzdur,

    Fed'in faiz indirimi ve covid-19'a bağlı talep enflasyonunun artmasıyla önümüzdeki dönemde bir likidite kriziyle karşılaşabilir miyiz? Faiz düşmesine rağmen durmayan bir dolar kuru virüsün getirdiği panik havasıyla önüne geçilmezse daha kötü yerlere gidebilir mi? Sizce hükümetin karar alıp bazı sağlık ve steril ürünlerinin satışını sınırlaması ve tekele vermesi gerekir mi fırsatçıların önünü kesmek için?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Önümüzdeki döneme kalmadan likidite sıkıntısı yaşıyoruz.
      Gidebilir ama ben buradan sonra biraz iyileşebileceği kanısındayım. Tabii yeni bir şey çıkmazsa.
      Devlet bu işi denetlemeli ama işin içine satıcı veya üretici olarak girmemeli.

      Sil
  9. Merhaba Mahfi Bey,

    Cds için kısa ve orta vadede öngörünüz nedir?
    Yükseliş sürecek belli ki ama görebileceği en üst seviye nerelerdir sizce?

    Teşekkür ederim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sn Joseki, ahmaklığın sınırı yok, üst limitler yukarıda sonsuz, Venezüella 72bin, Arjantin 11bin.

      Sil
    2. Üst seviye diye bir şey yok. Bakın Venezuela ve Arjantin nerelere gelmiş. Ne kadar çok hata o kadar risk artışı.

      Sil
    3. CDS in sigortalanmak istenilen menkul kiymetin ayni para cinsinden nominal degeri ustunde bir risk primi olmasi teknik olarak pek mumkun gorulmuyor.Yani CDS degeri ayni para cinsinden ancak 10000 (onbin) baz puan /yil olabilir.Vadesine bir yildan az kalmis menkul kiymetler icin bu degerin ustunde risk primleri soz konusu olabilir.Bunuda onbin baz puani CDS primine bolup ay olarak 12 ile veya gun olarak 360 ile carpmak sureti ile aylik veya gunluk kalan bir yildan kisa vade miktarinin azami olabilecek miktarini bulmus olursunuz.

      Sil
  10. Dış nedenler, bizim cds yi iç nedenlerden ötürü, diğer ülkelere göre daha çok artırıyor diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam üstteki soruma cevap alamadım. Sanırım gözden kaçırdınız.

      Sil
  11. Hocam merhaba;
    Bir şey sormak istiyorum,CDS pirimi verisi nasıl kullanılıyor?
    Örneğin bir ,ülkenin Cds pirim 300 bp olsun.Ben bu ülkeye 1 milyon dolar değerindeki yatırımımı sigortalamak için ne kadar öderim?
    Bu hesaplama kabaca nasıl yapılır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1 milyon dolar da yatırım mı :)

      100Milyon dolar için kabaca,
      yatırım verilecek kurumun yerel para cinsinden kredibilitesi reel olarak 300bps ise,
      işlem günü CDS primi de 480 bps ise, o kuruma çıplak yüzde 7.8 ile USD cinsinden 100M dolar verebilirsiniz. Bunun üzerine 10 bps kadar da aracılık maliyetleri vs eklenir, en az 7.9% ile kredi verilir.

      A Holding, Türkiye'de devlet 2 yıllık tahvil faiz oranı %12 olduğunda TL cinsinden kabaca yüzde 15 civarı borç bulabiliyor ise;
      dolar cinsinden siz ona, yüzde 7.9 verebilirsiniz.

      Sil
  12. Sermaye maliyetinin üstüne eklemen lazım, örneğin o ülkede birine 1 m usd vereceksen normalde abd de birine borç vereceğin 3% faizle değil, 300 bps ekleyerek 6% faizle vermen lazım.

    YanıtlaSil
  13. Hocam cds priminin yükselme nedenlerini açıklamışsınız. Belki teknik bir ayrıntıdır ama ben nasılını merak ediyorum. Cds'nin bir formülasyonu, iç ve dış nedenlerin belli bir matematik değeri, katsayıları mı var? Arjantin, Venezuela gibi ülkelerde 70 binlere yükseltilmesine nasıl karar veriliyor? Her zamanki gibi basitleştirerek anlatacağınıza inanıyorum. Saygılarımla...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kimse karar vermiyor, döviz kuru gibi piyasadaki arz ve talebe göre oluşuyor. Bir ülkeye ait tahvili garanti ettirmek isteyen sayısı arttıkça prim yükseliyor.

      Sil
    2. Nasıl ki millet kolonya,yüz maskesi almak için her yerde talep oluşturunca fiyatları uçtu,
      Ülkelerin de riski yükselince yatırımcılar yatırımlarını sigortalatmak için talep oluşturunca da sigorta maliyetleri uçtu.
      (Kara Borsacılığı Hariç Tutuyorum)

      Sil
  14. Klasiklerin, yatırımların sadece faizin azalan bir fonksiyonu olduğu görüşünün her zaman geçerli olmayacağını, yatırımların beklentilerin artan bir fonksiyonu olduğu keynes tezinin her zaman geçerli olacağını şu süreçte de yaşayarak görüyoruz hocam . Beklentiler bütün makro değişkenlerden daha önemli,anladığım kadarıyla hocam.

    YanıtlaSil
  15. Mahfi bey size bir şey soracağım ama bunu sizi köşeye sıkıştırmak, size çamur atmak için sormuyorum.

    Bazı konulara "komplo teorisi bunlar" deyip geçiyoruz.

    Birileri gerçekten tehlikeli şeyler yapıyor ve "nasıl olsa yaptıklarımıza 'komplo teorisi bunlar' deyip geçerler, inanmadıklarını söylerler, bizde planlarımızı uygulamaya rahat rahat devam ederiz" taktiği ile yollarına devam ediyor olamazlar mı?

    Burada çok ince bir nüans var, bunu nasıl ayırabiliriz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dediğiniz komplo teorisinin komplosu oluyor.

      Sil
  16. Hocam Cds ülke risk göstergesi olarak kullanılsa da dediğiniz gibi aslında "CDS, bir kişi ya da kuruluşun, kredi sahibinin karşılaşabileceği alacağın ödenmemesi riskini belirli bir miktar karşılığında üstlenmeyi kabul etmesinin bedelidir."
    Peki Dünya'da bu kuruluşlara örnek vermek gerekirse hangi kuruluşlar bu riski belirli bir miktar karşılığında üstlenir?
    Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  17. Hocam

    Ben mağaraya gidiyorum.

    6 ay mağarada yaşayacağım.

    Eylülde görüşmek üzere, sağlıcakla kalın...

    YanıtlaSil
  18. Hocam şu meşhur fırsat; ne zaman, nerde doğar acaba? Bari oraya konsantre olalım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslında fırsat doğdu ama orada değildiniz. Kolonyacılar, temizlik ürünü satıcıları, uncular köşeyi döndü.

      Sil
  19. Corona virusunun sebep oldugu hastaliga yakalanan ve bu hastaliktan olenlerin halihazirdaki aciklanan rakamlari mutad diger virutik salginlara yakalanan ve bu salgindan olenlerin sayisindan cok daha asagilarda olmasina ragmen cikardigi panik cok daha yuksek oldugu gorulmektedir.Hastaligin kisilerde farkli seyretmesi,tedavisinin henuz bulunmamasi,virusun hasta etmedigi bireylerin hastaligi yayma endisesi,virusun olume kadar gidebilen enfeksyonlara neden olmasi,bulasma, yayilma sekli ve tedavi hususunda yeterli blgiye sahip olunamamsi gibi nedenlerle ileride dogabilecek risklere karsi her cevrede belirli bir infial yaratmasi dogal karsilanabilir.Fakat piyasalarin vermis oldugu bu asiri tepkiyi bir virus salginina baglamak bana pek akilci gelmiyor.Virusun ortaya ortaya cikardigi panik ile piyasalarin verdigi tepkiyi orantisiz buluyorum.Bence piyasalarin cokertilmesi icin bir consensus olusmus durumda.Buna neden olarak bazi hipotezler one surulebilir.Bence en onemli gerekce fosil yakitlara bagli kuresel ekonomik buyumeyi dunyanin biyolojik yapisi kaldiramamaktadir.Fosil yakitlarin kullanimi,ormanlarin tahrip edilmesi,denizlerin ve okyanuslarin kirlrtilmesi ozellikle okyanus sularinin asidinin yukselmesi ki ayriyeten coral resiflerin cozulmesine ve neticede metan gazi salinimina yol acar,okyanus sularinin isinmasi kuresel isinmaya ve iklim degisiklerine neden olmustur.Bu iklim degisikligi kutuplardaki buzullarin erimesine,okyanus sularindaki seviyenin yukselmesine,kuresel yagis sisteminin bozulmasina,kuraklik ve sel baskinlarina.tayfun ve kasirgalarin sayi ve siddetinin artmasina,orman yanginlarina neden olmustur.Eger dunya bu ekonomik yapi ile buyumeye devam ederse cok yakin gelecekte daha buyuk felaketlerle yuzyuze gelecektir.Kuresel isinma ongorulenden daha hizli gerceklesmektedir.Bu da geri donulemez sureci daha one cekmektedir.Sonucta dunya boyle bir donguye girdigi zaman ortaya cikacak krizlerin meydana getirecegi hasarlari tamir etmek mumkun olamiyacaktir.Biraz uzun oldu ama hosgorulerinizle saygilar.AT-BA

    YanıtlaSil
  20. Peki hocam kırılgan ülkeler dışında Rusya için ne diyeceksiniz 70'lerden 225 e kadar tırmandı risk primi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizden farkı doğal gazı olması, olmasa o da 400'leri bulurdu.

      Sil
    2. Ah bi en azından Musulu elde tutabilseydık.

      Sil
  21. Hocam virüsün Türkiye Ekonomisine tahribatı söz konusu olduğu gerçek. Petrolde yaşanan son düşüşler azcık da olsa ekonomik büyümeyi etkiler mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olumlu etkiler ama turizm ve ihracat kaybı o olumlu etkiyi fazlasıyla götürecek gibi görünüyor.

      Sil
  22. Hocam bankaların eksi faiz vermeleri ne demek? Bundan zarar etmezler mi? Ederlerse neden eksi faiz verirler. Biraz açıklar mısınız?👋

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankalar eksi faiz vermiyor. Bu kamu oyunda yanlış bilinen bir konu. Eksi faizi merkez bankaları uyguluyor. Yani bankalara verdikleri borçlara eksi faiz uyguluyorlar. Bankalar ise artı faiz uyguluyor.

      Sil
  23. Hocam merhaba bu süreçte şu an altın fiyatları düşüşte ama bu sürecin düşüş sonrası ekonomide ve enflasyonda fırlama gerçeği de var bu süreç sizce nasıl değerlendirilmeli?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zor bir dönemden geçiyor bütün dünya ve Türkiye. Burada yapılabilecek en doğru iş ekonomi dışı eksikleri (demokrasi, hukukun üstünlüğü, eğitim gibi) gidermeye çalışmak. Bunlar yapılırsa ülkeye yatırımcı çekilebilir.

      Sil
    2. Sanirim virusun bir faydasi aklin devlet yonetiminde one cikmasi oldu. Allah’tan devlet baskanimiz 65 yas ustu de bu isin yonetimini bilim kuruluna birakiyor, gecmiste domuz gribi zamaninda oldugu gibi doktor hemsire ayrimi yapmiyor, akil ne diyorsa ona giveniyor. Bu bile bence buyuk bir gelisme oldu.

      Sil
  24. Dunya borsalarindaki altin islemlerinde piyasaya sinirlamalar getirildiginden dolayi altin fiatlari geriye dogru cekildi.AT-BA

    YanıtlaSil
  25. Hocam merhaba,
    Son dönemde piyasalarda vergi affı,yapılandırma,matrah artırımı söylentileri var. Cumhuriyetin kuruluşundan beri sürekli benzer şeyler yapiliyor.bu ve benzeri çalışmaların başarı, başarısızlık ,tahsilata faydasi vs. durumları ile ilgili bir yazı kaleme alabilir misiniz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda o kadar çok yazı yazıldı ki yenisinin bir yararı olup olmayacağını bilmiyorum.

      Sil
  26. hocam şuan ekonomide likitide tuzağına doğru gidiliyor gibi bundan kurtulmanın bir yolu var mı ya da bireylere bunun çözümü için ne önerirsiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu her ülkeye göre değişecek yaklaşımlarla çözülebilecek bir konu. Her şeyden önce beklentileri düzeltmek gerekiyor. Bu da bu aşamada korona virüs aşısı bulunmadan zor görünüyor.
      Bireysel olarak yapılacak şey pek yok.

      Sil
  27. Dolar artisi olurmu bu donemde

    YanıtlaSil
  28. Hocam, gösterge olarak neden 5 yıllık tahvilleri cds i kullanılıyor.

    YanıtlaSil
  29. Hocam, ulkenin geldigi durum (demokrasi, hukuk, medya, insan haklari vb.) aileniz ve sevdiklerinizin gelecegi icin kaygilanmaniza sebep oluyor mu? Eger oluyorsa kendinizi nasil telkin ediyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olmaz olur mu? Bunlar da geçecek diye düşünüyorum.21. yüzyılda artık bu tür durumların kalıcı olamayacağını düşünüyorum.

      Sil
    2. Hangi gelecek?

      Sil
  30. Hocam altın güvenli liman olmaktan çıkıyormu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çıkmaz. Binlerce yıldır çıkmamış bugün de çıkmaz.

      Sil
    2. Merhaba hocam, FED bu hafta olağanüstü önlemler alacak gibi gözüküyor. Ayrıca reel faizi de baskilayacaklarini açıklıyorlar. Panik dönemi esnasinda (deflasyon)altın ons fiyatı düşecek fakat sonrasında -bu illet virüsten kurtulursak şayet- helikopter paranın yarattığı enflasyonla çok değerlenecek diyebilir miyiz hocam? Saygilarimla

      Sil
  31. Hocam Ülkemizin büyüme stratejilerinde zaman zaman bütçe açıklarına zaman zaman cari açığa dayalı politikalar benimsenmiş bunların farkları, birbirine göre avantajları-dezavantajları varmı?

    YanıtlaSil
  32. Hocam FED ve AMB ekonomilerini kurtarmak için sınırsız likidite sağlayabileceklerini belirttiler,bunun etkileri bizim ekonomimiz içinde çıkış yolu olur mu?

    YanıtlaSil
  33. Bitcoin için dijital altın diyorlardı. Bunu başaramamış gözüküyor. Acaba kısıtlı sayıda olması değer oluşurması için yeter mi? Koleksiyonerleri doğabilir mi? Blok zincir teknolojisinin ürünü olan dijital paralar için de bir değerlendirm yapmanız sözkonusu olabilir mi hocam? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bitcoin ve diğer kripto paralar ya spekülasyon ya da varlık gizleme aracı olmaktan öteye gidemedi. Ödeme aracı olamadı. O nedenle paranın yerini alması mümkün görünmüyor.

      Sil
  34. Mahfi bey

    "Cosmos: Possible Worlds" belgesel serisinin ilk 2 bölümü, 9 Mart'ta yayınlandı.

    İlk bölümün ortalarında (20. dakika) "Çatalhöyük"ün hikayesini anlatıyor Neil deGrasse Tyson.

    İzlemenizi öneririm...

    YanıtlaSil
  35. Mahfi bey

    Özellikle şu koronavirüs meselesinde daha net belli oldu ki; kitle iletişim araçlarının yaygınlığı ve tarihte hiç görülmemiş hızlara ulaşması (başta twitter ve facebook olmak üzere) "sansasyonalizm" denen tanımın (tabirin) daha bilinir, daha duyulur olmasını sağladı.

    Bilimsel temellere dayansın/dayanmasın, dünya çapında sansasyon yaratmak (yer yer saman alevi gibi çabucak sönse de) artık mümkün.

    Meselenin sağlık yönünden çok "insan davranışı" yönünü incelediğimizde, "koronavirüs" olayını; olması gerektiğinden daha çok abartıyoruz. En basit örnek; peçete, tuvalet kağıdı ve kolonya stoklarının çok çabuk tüketilmesi (tüketilen başka ürünler de var...)

    Elbette, kitle iletişim araçları yaygın değilken de insanlar sansasyon yaratmaya ve kendilerini buna kaptırmaya eğilimliydi. Bugün bu hızlandı. Geçmişle bugün arasındaki fark, "sansasyonun yayılma hızı" olsa gerek...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tv lerdeki açık oturum şirk gösterilerinden etkilenmeyin. Her şey "komplo teorisi' değil.
      Bazan, bir puro, sadece purodur.
      Basit, olağan bir gribin abartilmasi değil söz konusu olan.
      https://t24.com.tr/haber/alman-uzman-yazdi-23-sayfada-koronavirus-hakkinda-her-sey-neden-hemen-harekete-gecmeniz-gerekiyor,866050

      Sil
  36. Öncelikle çalışmalarınız için çok teşekkür ediyorum. Maliye öğrencisiyim ve çoğu zaman yazılarınız bana yol gösterici oluyor. Altının çöküşü devam edecek mi yazınızıda okudum ve şimdi birşey sormak istiyorum Altın geçtiğimiz ay epey yükselişe geçmişti şu an görüyoruz ki düşüyor . Sizce bu zamanda uzun vadeli yatırım için altına yatırım yapmak ne kadar doğru olur. Altın düşmeye devam eder mi ya da tekrar yükselişte görebilir miyiz . Umarım kendimi tam olarak ifade edebilmişimdir şimdiden teşekkürler :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altının ÜLKEMIZDEKI asıl fonksiyonu,uluslararasi fiyatlandirmanin Işık doları ile olmasıdır.
      Türk Liranızı,fiziki Dolar almadan dolara bağlamış ve iç şoklardan korunmuş olursunuz.
      Altının Dolar olarak kazandırması ya da kaybettirmesi ışe başka bir konu..
      1 ons altının (nominal) topraktan çıkarılma maliyeti, 2010 yılında 800 ila 1000 Usd olarak hesaplanmıştı. Aklımda kaldırınca, o yıllarda 1 ons altının 1800 Usd tepe noktasını gördü, takiben 1100 USD lı fiyatlara düştü ve uzun süre toparlanamadı.
      Kısacası,altın, özellikle ülkemizde uzun vadede size zarar ettirmez.
      Borsada olduğu gibi, sabreder ve teknık analizi iyi okursanız, kazandırır da..

      Sil
    2. sbatan bir dünya ekonomisinde değerlense bile aç kalınca bir ekmeğe bir ons altını verirsin herkeze selamlar

      Sil
  37. Hocam merhaba umarım cevap verirsiniz. Misal ben Fener hissesi almak istiyordum. Şuan 19 dan 7 ye düştü. Almak ve yatırım yapmak mantıklı olur mu ?

    YanıtlaSil
  38. Hocam sistemik çöküş geldi mi?

    YanıtlaSil
  39. Mahfi hocam yine çok güzel ve çok değerli bir paylaşım,virüsün yayılımını engelleyici politika hakkında fikrinizi almak isterim aklıma şöyle birşey geliyor her ne pahasına olursa olsun,yani doların yükselmesi, ithalatın olmaması,dış ham mamule dayalı sanayimizde üretimin durması yani ne pahasına olursa olsun tamamen ülkemizin izole edilip sıfır vaka ile bu sürecin bitirilmesi eğer bitecekse ki buda bir muamma fakat bitirildiğini farz edersek bu şekilde sonuçlanması ülkemiz için uzun dönemde bence yeni kapılar açabilirdi diye düşünüyorum hocam sizin fikriniz nedir bu konuda ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Böyle bir izolasyona gidilirse Türkiye üretim yapamaz ne yazık ki. Çünkü üretimde kullandığımız girdilerin % 65'i ithal ürün.

      Sil
  40. Mahfi bey, yazıyı bugün okuma fırsatım oldu. Bugün 5 yıl cds 586'yı görmüş. 10 yıl 639. Hangi rakamsal seviye ülkenin iflas ettiğini gösterir bize? Örneğin rakam 900 olsa tamam buraya kadar mı diyeceğiz ? Teşekkür eder, sağlıklı günler dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Böyle bir düzey yok. 300'ün üzeri çok riskli kabul ediliyor ve her fazla puan borçlanma maliyetini arttırıyor.

      Sil
  41. hocam iranında bu listede olması gerekmezmi hem yaptırımlar hem yüksek korono kaybıyla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İran'ın dış borç / GSYH oranı % 2. Yani dış borcu yok gibi bir şey.

      Sil
    2. Maruz kaldığı yaptırımlar sebebiyle isteyip de mi bulamıyor?

      Sil
  42. Sevgili üstat,

    Türkiye‘nin CDS o irimlerine ilişkin tarihsel 30 yıllık verilerine ulaşmaya çalıştım, ne yazıkki bulamadım. Amacım ülkemizin (benim bildiğim en eski krizi olan 1994’ten bu yana) kriz dönemleri ile CDS pirimleri arasındaki ilişkiye bakmak
    Sizin bildiğiniz böyle bir kaynak var ise paylaşırsanız çok sevinirim.
    İyi pazarlar diliyorum.

    YanıtlaSil
  43. Hocam Merhaba,

    Bu yazıdan sonra CDS 600 e yaklaştı, ama ne oldu da 414 olmuş olabilir?

    YanıtlaSil
  44. Hocam cds primi 2018 de 152 bp seviyesine gerilemisti ama bu da yüksek gelişmiş ülkelere göre; sorum şu cds puanı kırılganlık göstermekle beraber güven vermiyor anlamında dış kreditör için... Biz dış borçlanma durumunu sanırım son iki senedir kisitladik Merkez bankası bankası sürekli tahvil ve iç borçlanmaya çıkıyor. cds bizi dış borç almak zorunda olan ülkelerden bir tık ayrıştırıcı kılmıyor mu yüksek bile olsa... Çünkü dış borç çevirme sıkıntımız hem cds hem yüksek kur oranına rağmen iyi durumda görünüyor verilerde ?

    YanıtlaSil
  45. cds lerin günümüzdeki piyasa payı yüzde kaç

    YanıtlaSil
  46. Tekrar 400 üzerinde seyrediyoruz.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi