Aktif Rasyosu

Aktif Rasyosu Nedir ve Nasıl Uygulanacak?
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), bankaların daha fazla kredi vermesini sağlamak için yeni bir model geliştirdi. Bu modelin temelini Aktif Rasyosu denklemi oluşturuyor. Denklem şöyle:


Bu oranın mevduat bankaları için yüzde 100’ün, katılım bankaları için yüzde 80’in altına inmemesi gerekiyor. Bu oranın altında kalan bankalara formüle aykırılık oluşturan tutarın yüzde 5’ine kadar ceza kesilecek ve bu ceza 500 bin TL’den az olamayacak. Şimdi bu denklemi bir örnekle açıklayalım. Mevduat bankası olan X Bankasının mayıs ayı değerleri şöyle çıkmış olsun (TL):

Gösterge
TL
TL Mevduat tutarı
140
YP Mevduat tutarı
60
Krediler
160
Menkul Kıymetler
40
TCMB Swapı
30

Şimdi bu değerleri yukarıdaki denklemde yerlerine koyalım:


Buna göre mayıs ayı sonunda X Bankasının aktif rasyosu 0,9534 ya da %95,34 olarak çıkıyor. Eğer X Bankası bu durumda kalırsa yeni düzenlemede öngörülen yüzde 100 kriterini karşılayamıyor ve dolayısıyla (100 – 95,34 = 4,66 TL’nin yüzde 5’i kadar yani 0,233 TL) ceza ile karşılaşacaktır. Düzenlemeye göre bu miktar 500 bin liradan az olamayacağına göre X Bankasının ödeyeceği ceza 500 bin lira olacak demektir. X Bankası eğer mevduat bankası değil de katılım bankası olsaydı ceza söz konusu olmayacaktı. Çünkü katılım bankalarında aktif rasyosu yüzde 100 olarak değil yüzde 80 olarak uygulanıyor. Öte yandan bu bir seferlik bir uygulama olmayacak. Bu rasyonun her ay tutturulması gerekiyor, tutturulamadığı taktirde her ay ceza ödenmesi söz konusu. Bu yeni düzenleme 1 Mayıs 2020’den geçerli olacak. Buna göre ilk uygulama mayıs ayı sonunda ortaya çıkacak ve o tarihte bankaların aktif rasyolarına bakılarak karar verilecek.

Uygulamada Neler Olacak?
Bu oranın uygulanması sonucunda bazı bankalar oranı tutturabilmek için kredilerini arttırma yoluna gidecek muhtemelen. Bunu yaparlarken de risklerini arttırmamak için kredibilitesi yüksek, sorunsuz müşterilerine ek kredi önerecekler. Bu yaklaşım ister istemez açılacak ya da yenilenecek olan krediler için daha düşük faiz oranları önerilmesine yol açacak.  Buna karşılık bazı bankalar oranı yakalayabilmek yeni ve daha yüksek riskli müşterilere yönelecekler bu da muhtemelen risk artışıyla sonuçlanacak. Böylece bu yeni uygulama kredi faizlerinde düşüş yaratırken risklerde yoğunlaşmaya ve artışa neden olacak.  

Bazı bankalar, krediyle uğraşmak yerine mevduat miktarını ve özellikle de 1,25’lik katsayı nedeniyle yabancı para mevduat miktarını düşürmeye yönelecekler. Bunu yapabilmelerinin yolu mevduat faizlerini düşürüp mevduatın bir bölümünün bankadan çekilmesini sağlamak olacak. Bu yaklaşımın bankalardan çekilecek dövizlerin bir bölümünün yastık altına gitmesine neden olacağını tahmin etmek zor değil. Bunu uygulayan bankalar kredi arttırmak bir yana mevduatı azaltmış olacaklar ama sonuçta faizlerde indirim sağlanmış olacak.

Bazı bankalar kredi artırımına gitmek veya mevduat azaltmaya çalışmak yerine menkul kıymet portföylerini arttırmaya yönelecekler. Ne var ki burada yapılacak her 100 liralık artış 75 liralık etki yapacağı için bu yola gidişin daha sınırlı kalacağını bekleyebiliriz.

Hiç kuşkusuz bunlar tek tek ya da ayrı ayı uygulanacak diye bir kural yok. Bankalar yeni kredilerle kredi stokunu artırırken yabancı para mevduatı başta olmak üzere mevduat miktarını düşürmeye ve menkul kıymet mevcudunu arttırmaya yönelecek. Sonuç olarak bu yeni uygulamanın kredi ve mevduat faizlerinde sınırlı da olsa bir düşüş sağlayacağını, özellikle yabancı para mevduat faizlerinin sıfıra yaklaşacağını, kredilerde daha çok ihtiyacı olmayan müşterilere yönelik bir artış ortaya çıkacağını, mevduatta azalmaya veya bankalar arası yer değiştirmeye yol açacağını, bankaların tuttuğu menkul kıymet portföyünde bir miktar artış yaratacağını söylemek mümkün. Bunlara karşılık bankaların, asıl olarak amaçlanan düşük kredibilite sahibi kuruluşlara kredi vermeye pek yanaşmayacağını tahmin etmek zor olmasa gerek.   

Eleştiriler
BDDK’nin düzenlemesinin geneline ilişkin konuları bir yana bırakır da işin teknik yönüne bakarsak üzerinde durulması gereken üç mesele var.

Bunlardan ilki 2001 krizinin ardından bankaların kaldıramayacakları risklere girmelerini önlemek amacıyla kurulmuş bulunan BDDK'nin bankaları risk üstlenmeye yönlendirme noktasına gelmesiyle ilgili. Buradaki sorun bankaların kredi vermeye zorlanmasıyla ortaya çıkacak batık kredilerin ne olacağı meselesi. Bu zorlamayla açılan kredilerden batan olursa bunda bankaların sorumluluğu minimum düzeyde kalır. Kamu bankalarında böyle bir zarar ortaya çıkarsa Hazine bunlara sermaye takviyesi yapacaktır. Bu durumda eşitliği sağlamak için özel bankaların bu şekilde açılacak kredilerden doğacak zararlarının da kamu eliyle tazmin edilmesi gerekir. Bankalara bu rasyoyu tutturamadıkları taktirde ceza verilecekse karşılığı da tazmin olmalıdır. Benzer şekilde bankaların bu şekilde zorlamayla açacakları kredilerin geri dönmemesi halinde karşılaşacağı likidite sorununun da Merkez Bankası tarafından çözülmesi gerekiyor. 

İkinci mesele mevduat bankalarıyla katılım bankaları arasında yapılan ayrım. Böyle bir ayrımın yapılması doğru değil. Sonuçta amaç eğer kredi verilmesini desteklemek ise bu alanda çalışan her türlü bankanın aynı koşullarla yönlendirilmesi gerekir. Eğer katılım bankalarının mevduat bankalarından daha az menkul kıymet alabilmesi öngörülerek bir fark yaratılmak istenmişse o zaman çıkan oranın farklı uygulanması yerine denklemde örneğin menkul kıymetlerin çarpılacağı katsayı gibi katsayıların farklı yapılması çok daha anlamlı olurdu. 

Üçüncü mesele zorunlu karşılıklarla ilgili. Yapılan düzenlemeye göre bankaların topladığı bütün mevduat hesaba katılıyor. Oysa bankalar topladığı mevduatın bir bölümünü merkez bankasına zorunlu karşılık olarak yatırdığı için mevduatın o bölümünü krediye dönüştüremiyor. Burada bir de BDDK’nin bankaların kısa vadeli yükümlülükleri karşılamak için kasalarında bulundurmalarını istediği adına disponibilite denilen miktarları da dikkate almak gerekiyor. Çünkü bankalar bunları da kredi olarak veremezler. Formüldeki bu yanlışlığın düzeltilmesi ve denklemin şöyle yazılması gerekiyor:




Yorumlar

  1. Bankaların kredi verme konusundaki ürkekliğini nasıl yorumluyorsunuz Mahfi Bey?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir zamanlar da mevduattan fazla krediyi nasıl veriyor bunlar diye soruluyordu.

      Sil
    2. Hocam merhaba.

      Yazınızda formulün payda kısmında yer alan yaban para çarpanının 1.25 olması ile pay kısmında yer alan Bankaların Merkezbankası ile swap yaparak yabanı para mevduatı vermesi konusuna çok değinmemişsiniz.

      Bankalar yabancı para mevduat ta faiz oranlarını sıfırlayarak elindeki mevduatın çıkışına ses çıkarmayabilir mi ?

      Bankalar elindeki yabancı para mevduatın faizini bir taraftan sıfırlarken diğer taraftan Merkez Bankasına vereceklerdir. Karşılığında alacakları TL yi ne yaparlar ? Bunu da bu ortamda kredi satmaktan ziyade yeniden devlet tahvili bono akarak daha garantili alanlara yatıracaklarını düşünüyorum katılırmısınız ?

      Önümüzdeki dönemde kredi / menkul kıymet portföyünde kredi aleyhine küçülme bekliyorum ? Burda devletin gelir kaybından kaynaklı aşırı borçlanmaya gitme zorunluluğu etkili olacak gibi duruyor katılır mısınız ?

      Devlet bir taraftan bankaların elindeki yabancı para mevduatı alırken yine karşılığında vereceği TL yi de yine borçlanma ihtiyacı için çekecektir bu da hazinenin borçlanma rasyolarını alt üst edecektir katılır mısınız ?

      Sil
  2. Örtülu faiz indirimi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bankalar büyük olasılıkla oranı tutturabilmek için kredileri artıracaklar fakat bunları batmaması için iyi müşterilere teklif edecekler. İyi müşteriye ilave kredi verebilmek için de daha düşük faiz önerecekler. Bunu yapamayacak bankalar mevduatı azaltma yoluna gidecekler. Bunun da yolu faizleri düşürmek olacak. Böylece Merkez Bankasının faiz indirmesine gerek kalmadan faizler düşürülmüş olacak. Bu tür arkadan dolanarak uygulanan ekonomik önlemler çoğaldı.

      Sil
    2. Hocam onca işbirliği tekliflerini reddeden bazı bankalar bunu biraz hak etmiyormu. Kimi toprağa göz dikti kimi mala (Halk ağzıyla)

      Sil
    3. Ama hocam itiraf edelim iyi bir şark kurnazlığı değil mi ? :)

      Sil
  3. Merhaba Mahfi Bey, bilgilendirmeniz için teşekkür ederim. Benim de bu konuyla ilgili birkaç sorum olacaktı, aydınlatabilirseniz sevinirim.
    İlk sorum, müşteriler bankaların mobil ya da internet şubelerinden döviz aldıklarında bankalar da fiziki olarak bu dövizi alıp kasalarına koyuyorlar mıdır? Bunu yaptıklarını düşünüyorum, aksi durumda döviz yükümlülüklerine karşılık TL varlık tutuyor olurlardı, böyle bir risk almak istemezler sanırım.
    Diğer sorum, bankalar topladıkları mevduatın tümünü kredi olarak kullandırmıyorlarsa, bu mevduatı nasıl değerlendirebilirler? Aklıma gelenler yerli/yabancı devlet tahvilleri, özel sektör tahvilleri, paranın merkez bankasına yatırılması ya da yerli/yabancı borsalarda değerlendirilmesi. Yani bankalarda risk yönetimi yapanların alternatifleri nelerdir? Mevduat fazlası tutarın nasıl değerlendirilebileceği ile ilgili yasal bir kısıtlama var mıdır? Cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İlk sorunuz : Tabii ki tutmuyorlar. % 5-10 belki.

      Sil
    2. Bu kararın altındaki nedenlerden biri beton aşkı olabilir. Ortada firma kalmadı kredilendirilecek lüks konut çok.Coronavirüs kriz tedbirlerinde de müteahhitlerin desteklenmesi vardı aynı kafa devam ediyor

      Sil
    3. Yanıtlar doğru olduğu için eklenecek bir şey yok. Belki şunu söylemem gerekir. Bankalar o kadar döviz tutsalardı batarlardı.
      Öte yandan bankalar her 100 TL mevduata karşılık (bugün itibarıyla) 103 TL kredi kullandırmış durumdalar.

      Sil
    4. Efektif tutmuyorlar desek daha doğru olur.

      Sil
  4. O halde bankalar menkul kıymeti ile swap işlem hacimlerini artirarak oranı dengelemeye çalışırlar. Tabi kısa vadede bu durum hemen cereyan eder mi tartışılır. Yada paydada ki değerleri azaltırlar. Çareler tükenmez gibi.

    YanıtlaSil
  5. Ayrica Payda kısmında YP mevduatın 1,25 ile çarpılması demek YP mevduatın bankalar tarafından çok tutulmasının istenmemesine işarettir. Döviz Kurunun kısmen düşürülmesi istenmektedir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğru bir amaç da o. Bir de 1,25 demek TL'nin % 25 değer kaybedeceğini kabulü demek.

      Sil
    2. Hocam dolarlarin piyasadan cikip yastik altina daha cok girecegi icin mi tl de deger kaybi olur?

      Sil
  6. Hocam bu durum banka hisselerini nasil etkiler ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence olumlu olur zaten 2 gün önce bu kararın benzerini tavsiye kararı olarak açıklamıştı ve bankalar pozitif karşılamıştı

      Sil
    2. Batık kredi artışına yol açacağı düşünülürse olumsuz karşılanır.

      Sil
  7. Bankanın asıl görevi para satmaktır hocam. Dünyanın her yerinde böyledir. Şimdiye kadar verilen krediler ise bence muhtemelen gecikme-kanuni takibe girecek bu da bankaların zarar yazmasına sebep olacaktır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam peki böyle bir karar almaya hakkı var mı düzenleyici otoritenin? Neye dayanıyor bu karar? çünkü artık bu risk iştahı gibi tamamen yönetsel bir karara müdahale değil mi?

      Sil
    2. BDDK asıl olarak bankaların 2001 krizi öncesinde hesapsız risk almasının yarattığı sorunları çözmek amacıyla kurulmuştu. Bu karar ile bankaları daha yüksek riskler almaya teşvik ediyor. Çelişkiler içinde kararlar.

      Sil
  8. Teşekkürler..👏👏👏

    YanıtlaSil
  9. Mahfi Bey merhaba, formulde tespit ettiginiz hata ile ilgili konusacak olursak; hatirlayacaksiniz ki FED 15 Mart tarihinde zorunlu karsiliklari sifira indirmisti. TCMB'nin benzer bir aksiyon almasi mumkun olabilir mi sizce?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunu yabancı parada da yaparsa TCMB'nin rezerv sorunu çıkar.

      Sil
  10. Hocam esnaf zaten borç batağında, bankalarda borcu olan esnafa kredi vermiyor.Biz mesela turizm ile uğraşan küçük esnafız kiramızı sene başında yıllık peşin ödüyoruz ve sezon öncesi bir çok eksiğimizi kredi kartına yüklenerek karşılıyoruz,üstüne bu corona salgını çıkınca sezona dair tüm umutlarımızı yiriedik,bizim gibi binlerce küçük işletme var açıkçası şuan banka bana gel sana düşük faizle kredi vereyim dese bile kabul etmem zaten sezon olmayacak ben o krediyi geriye nasıl ödeyeyim?Biz geri ödeyemeyince bankalar sıkıntıya girecek üstüne bu düzenleme ile bankalar daha da zorlanırsa sistem zincirleme çökmez mi? Bankalar belli miktar batık krediyi tolere edebiliyor ama burada olay münferitten çıkıp genele yayılırsa sistem kendini nasıl amorti edecek?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankalar zaten krediyi geri odeyebilecek herkese kredi vermek ister, en büyük gelir kalemi budur. Bahsettiğiniz riske de gireceklerini düşünmüyorum, tcmb swapina ve menkul kıymete yonelip yp mevduati tl ye cevirmek icin aksiyon alacaklardir.

      Sil
  11. Formülde görülen kadarıyla, diğer bir çıkış yolu bankaların yabancı para cinsinden mevduatları artırmaları. Bu dolarizasyonu daha fazla tetiklemez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tam tersine amaç paydayı düşürmek olduğu için yabancı para mevduatlar 1,25 ile çarpılmakta zaten bankaların yabancı para cinsinden mevduatları azaltmaları lazım. Amçalrdan biri de o bence dövizi azaltarak kuru düşürmeeye çalışmak.

      Sil
  12. Hocam,bu durum bankalar tarafından sadece kredi vermekle değil de, mevduat çıkışıyla yönetilebilir mi? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yönetilebilir, muhtemelen bazıları mevduata verdiği faizi düşürüp o yolu seçecek.

      Sil
  13. Hocam merhaba. Disponibilite uygulaması kalkmamış mıydı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, dispo yok. Herhalde 10 sene olmuştur kalkalı. Hoca başka birşey kastedmiyorsa bunu düzeltse iyi olur.

      Sil
    2. Uygulamadan kalkmış olan umumi disponibilite uygulaması. Eskiden bankalar MB'na kaynaklarının belirli oranını umumi disponibilite diye yatırır ve üzerine de munzam karşılık denen bir ek karşılık yatırırdı. Bunlar kalktı. Şimdi bankalar kısa vadeli yükümlülüklerini karşılamak için kasalarında nakit bulundurmak zorundalar. Buna disponibilite deniyor. Munzam karşılıkların yerini de zorunlu karşılıklar aldı.

      Sil
  14. İyi günler gram altın 2 ay içinde 400 üzerine çıkar mı altın ve dövize etkileri var mı bu durumun. Vadeli mevduatta kalmak yatırımcıya kaybettir veya zarara sokarmı.

    YanıtlaSil
  15. Paydanın küçülmesi amaçlanıyor sanki. O da parayı bankadan uzaklaştırmak demek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tam tersine payın büyümesi amaçlanıyor ama ters tepip paydanın küçülmesi ile sonuçlanabilir. Finansal mühendisliklerle güven sorunu çözülemez.

      Sil
    2. Evet amaç payın ve özellikle de paydaki krediler kaleminin büyütülmesi ama bu uygulamayla sonuçta paydanın küçülmesine de yol açılabilir.

      Sil
    3. Geçen hafta alınan kararla swap ile TL borç bulma zorlaştırıldı.Son alınan kararla da mevduat faizleri düşeceği için mevduattan kaçan para yeniden dolara yönelmez mi?Alınan kararlarla bankalar zarar yazacağı için borsadan da para çıkışı olur ve bu da dövize yarar.
      O zaman bu swap kararını neden aldılar?

      Sil
    4. Döviz faizleri de sıfıra yaklaşacağı için,döviz yastık altına kaçmaz mı?

      Sil
    5. Hocam payda azaltma yoluna giderse Bankalar, nasil kaynak olusturacak. Mevduat olmadan da kredi temini nasil karsilanacak? pay hangi durumda artacak. Tesekkurler,saygılar

      Sil
  16. Bizim banka hisselerine nasıl yansır

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Piyasanın algılaması değişiktir, nasıl takdim edilirse öyle algılanır. Normal olarak banka hisselerini olumsuz etkilemesi gerekir.

      Sil
  17. Bu saçmalıkların hiçbiri kaçınılmaz sonu değiştirmez,sadece düşülecek çukuru derinleştirir.Piyasa ve rasyonalizme aykırı her iş Bağdat’tan döner

    YanıtlaSil
  18. Hocam burada açık noktalar yok mu, banka menkul kıymet alıp bunu repo yaparsa oranı düşürecektir. Mevduat sadece konu olursa mevduat faizleri düşer, yurt dışı alınan kredilere yönelir bankalar. İhraç edilen menkul kıymet de yok, mevduat yerine menkul kıymet ihraç eder bankalar yatırımcı da onu alır. Zoraki düzenlemeler gibime geldi, ya benimsin ya toprağın muamelesi yapıyor hükumet bankalara. Yazık!

    YanıtlaSil
  19. Efendim banka hisselerine sizce nasıl etkisi olur saygılar

    YanıtlaSil
  20. Bu durumda döviz el yakacak gibi hocam

    YanıtlaSil
  21. Hocam,
    Bu düzenleme CDS priminin artmasına ve bankaların yurtdışından aldıkları sendikasyon kredilerini yenileyememelerine neden olmaz mı?

    YanıtlaSil
  22. Hocam merhaba;
    Bu karar özel bankaları zor durumda bırakır mı? Yoksa konuşulduğu kadar çok fazla etkisi de olmayabilir mi?
    Saygılarımla

    YanıtlaSil
  23. Hocam çok güzel katkılarınız olmuş teşekkürler

    YanıtlaSil
  24. Bankalara olan güven sarsılırda mevduat sahipleri panik yapıp paralarını yastık altında saklamak isterse ortada kredi verecek bankada kalmayacak..

    YanıtlaSil
  25. Sevgili hocam bankaların likidite sorununu çözmek için interbank piyasası güçlendirilse? Gerçi bu bankalar ani mevduat çıkışı yaşıyor,değil borç vermek ayakta kalmayı başarabilirlerse iyi.

    YanıtlaSil
  26. En son bunu da yaptılar demek. Özel bankalara kredi verin diyordu ama zorlayamıyordu. Bununla beraber zorlamış olacaklar. Özel bankalardan sonra bakalım nereye el atacaklar. İstiyorlar ki sadece devleti değil milleti, şirketleri, bankaları vs hepsini onlar yönetsin. Sanki her şeyi mükemmel yönetiyorlarmış gibi...

    YanıtlaSil
  27. Hocam ben özel banka olsam bu tutarı grup şirketine kullandırırdım ordan yurt dışına

    YanıtlaSil
  28. Öncelikle yazılarınızla bizleri aydınlattığınız için çok teşekkür ederim Mahfi Bey.

    Herhangi iktisadi eğitimi almamış olmama rağmen, bu karantina günlerinde hayata bakışımı genişletmek adına ekonomi ile ilgili yazılar okuyor, videolar izliyorum. Bu noktada sizden çok fazla şey öğrendim ve öğrenmeye devam ediyorum. Tabi ki bunların yanında en kısa zamanda başta "Kolay Ekonomi" kitabınız başta olmak üzere tüm kitaplarınızı alıp okumayı düşünüyorum.

    Belki benim gözümden kaçmıştır bilemiyorum ancak büyüme - enflasyon - işsizlik kavramları arasındaki ilişkiyi Türkiye üzerinden açıklayan kısa veya uzun olmasından ziyade sade anlatımlı bir yazı/makale önerebilirseniz çok sevinirim.

    Sağlıklı günler diliyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür benden.
      Bir bakayım neler bulabilirm.

      Sil
    2. Phillips Eğrisi hakkında yazıları ve denklemleri inceleyerek ilişkiyi anlayabilirsiniz fakat enflasyon ve işsizlik arasındaki ilişkinin sanılanın aksine o kadar da güçlü olmadığı petrol krizinden sonra ortaya çıktı. Sonrasında enflasyon ve işsizlikten ziyade enflasyondaki değişim ve işsizliğin doğal işsizlikten sapmasını ilişkilendiren geliştirilmiş bir Phillips Eğrisi oluşturulmuş, bu yeni eğriyi inceleyerek daha güncel (stagflasyon ihtimalini de göz önüne alan) ilişkiyi anlayabilirsiniz.

      Sil
  29. Merhaba Mahfi Bey,
    Bu aktif rasyosu düzenlenmeden önce yüzde kaçtı? Ve de mevcut durumda ne kadarlık bir kredi hacmi artışına sebep olabilir?
    Bu kredi arzı artışı faizin düşmesine sebep olabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu yeni bir uygulama, daha önce böyle bir oran yoktu. Bana sorarsanız şimdi olması da doğru bir şey değil. Bu, bankadan bankaya değişir.
      Kredi faizinin ve muhtemelen mevduat faizinin düşmesine ve batık kredi miktarının artmasına yol açacak gibi görünüyor.

      Sil
  30. Bu Albayrak neden 10 Bin TL’ye kadar ‘tahsis desteği’ sunduk diyor. Sanki ABD’nin yaptığı gibi karşılıksız olarak kişilerin hesabına para koymuş gibi açıklıyor.

    Şöyle olmalıydı, 10 Bin TL’ye kadar kredi desteği sunduk.

    Maksat gerçekten insanlara nakite erişim sağlanması mı yoksa böyle zannettirilmesi mi? Zan ile fiilen ekonomiye nasıl katkı olur. Ver ki parayı piyasada işleme dönsün. Yoksa tam anlamıyla dostlar alışverişte görünsün açıklaması.

    Laf cambazlığı, algı ekonomisi.

    İş’in ilginci bir çok kişiye 10 Bin TL değil, 2-3 Bin TL kredi veriliyormuş. 5 Bin TL’ye kadar geliri olanlara verildiği söylenen bu imkan, bankalarca zaten açıktı. Bankaya başvuran kredisini alıyordu.

    Halk daha çok borçlandırılıyor o da faiziyle, yoksa devletten direkt yardım yok. Benim paramla bana destek veriyorum diyor. Alıyorsam krediyi faiziyle ödüyorum.

    YanıtlaSil
  31. Bankalar daha fazla kredi vermek yerine mevduat faizini düşürürler. Böylece daha az mevduat toplarlar. Sonuçta paydayı küçülterek de oran tutturulabilir. Hem faizler de düşmüş olur. Tabi mevduata gitmeyen para altın veya döviz olarak yastık altına giderse yandı gülüm keten helva.. Hocam ekonomi döve döve düzeltilecek bi şey midir? Öyle yapmaya çalışırsanız nolur?

    YanıtlaSil
  32. Doğum gününüz kutlu olsun Mahfi Bey. Nice mutlu seneler diliyorum sevenleriniz ve sevdiklerinizle.

    Herhangi bir iktisadi eğitimim olmamasına rağmen bu karantina günlerinde hayata bakışımı genişletmek adına ekonomiye merak saldım. Bu konuda sizin yazılarınızdan birçok şey öğrendim, teşekkür ediyorum. Tabi ki bunların yanında en kısa zamanda, başta "Kolay Ekonomi" kitabınız olmak üzere tüm kitaplarınızı okumayı da düşünüyorum.

    Benim öğrenmek istediğim ise, büyüme - enflasyon - işsizlik durumları arasındaki ilişki. Bu kavramların ilişkisini Türkiye özelinde anlatan kısa veya uzunluğundan ziyade sade anlatıma sahip bir yazı/makale önerebilir misiniz?

    Sağlıklı ve güzel günler diliyorum.

    YanıtlaSil
  33. Kredinin amacı takip edilmedikçe paraların nereye aktarıldığı sorulmadıkça, amaçsız kredi teşviki kaynakların çarçur edilmesine engel olamaz

    YanıtlaSil
  34. Eline sağlık hocam. Bugün doğum gününüzmüş nice mutlu ve umut dolu senelere hocam.

    YanıtlaSil
  35. Türkiye ekonomisini uzun zamandir kgf vb kredilerle ayakta tutan bankalar degil midir? Bankalara çok fazla yükleniliyor sanki, haksız mıyım hocam?

    YanıtlaSil
  36. Umarım düzeltme öneriniz dikkate alınır. Özel bankaları zor durumda bırakmanın kimseye bir faydası olacağını sanmıyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dikkate alınacağını hiç sanmıyorum.

      Sil
    2. Yine de biz sizi okuyor, dinliyor ve görüşlerinize değer veriyoruz Sayın Hocam. Elimizden geldiğince de önerilerinizin dikkate alınması için gayret göstermeye devam edeceğiz.

      Sil
  37. Sayın hocam yine temel düzeyde anlayabileceğimiz çok güzel yazı olmuş, teşekkür ederiz. Fakat katılım bankalarında kredi pazarı, mal ve hizmete bağlı olarak yapıldığı için, diğer bankalar kadar geniş değil. Ayrıca swap işlemi yapılamıyor. Bu sebepten AR'ın %80 olarak tutulması adalet açısından doğru değil mi? Sonuçta katılım bankalarında ihtiyaç kredisi gibi doğrudan para veren bir ürün yok. İyi çalışmalar diliyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Bence % 80 denileceğine katsayılar farklı olsa daha doğru olurdu.

      Sil
  38. Sayın hocam yine temel düzeyde anlayabileceğimiz çok güzel yazı olmuş, teşekkür ederiz. Fakat katılım bankalarında kredi pazarı, mal ve hizmete bağlı olarak yapıldığı için, diğer bankalar kadar geniş değil. Ayrıca swap işlemi yapılamıyor. Bu sebepten AR'ın %80 olarak tutulması adalet açısından doğru değil mi? Sonuçta katılım bankalarında ihtiyaç kredisi gibi doğrudan para veren bir ürün yok. İyi çalışmalar diliyorum.

    YanıtlaSil
  39. Hocam merhaba,
    Katılım bankaları ihtiyaç kredisi gibi bir kredi sağlayamiyor ki bu konvesyonel bankaların en çok kullanılan ürünü. O yüzden oranların farklı olması adeletli olması açısından doğru gözüküyor gibi. Ne düşünürsünüz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar

    1. Bence % 80 denileceğine katsayılar farklı olsa daha doğru olurdu.

      Sil
  40. Hocam değerlendirmeniz için teşekkürler. Çoğunluk yabancı sermayeli banka kuruluşlarında, bundan sonra ülkemize bakış açısı daha da değişmez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zaten yeteri kadar değişti. Bir zamanlar gelmeye can atıyorlardı şimdi gitmeye çalışıyorlar.

      Sil
  41. Hocam mevduat ve katılım bankalarına yönelik yapılan ayrımcılığa dair eleştirinizle ilgili bir soru sormak istiyorum. Bu ayrımım katılım bankaların menkul kıymet seçeneklerinin az olmasından dolayı kaynaklandığını söylemek mümkün müdür?

    Teşekkür ederim. Emeklerinize sağlık...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mümkündür. Bence oran % 80 denileceğine denklemdeki katsayılar farklı olsa daha doğru olurdu.

      Sil
  42. Özel bankalar mevduat faizini düşürür ve güçlü teminatı olan emlak ve taşıt kredisi gibi enstrüman larla bu denklemi çok rahat tutturabilir ve ceza ödemek zorunda kalmaz lar özellikle konut satışları ve fiyatları bin düşük olduğu ortamda veya zamanında yapıldığı gibi krediye ihtiyaç duyan firmalar ve esnaf birbirlerine göstermelik satislar yaparak hızlı krediye ulaşabilir

    YanıtlaSil
  43. hocam, bu durum bankaları olumsuz mu etkiler? ve bankaların istihdam yaratmaları azalır mı?
    Bankacılık sektöründen kendimizi geliştirmemiz için kitap önerebilir misiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bence olumsuz etkiler ve uzun vadede riskleri arttırır.
      Sadi Uzunoğlu hocanın kitabını öneririm.
      https://www.amazon.com.tr/Bankac%C4%B1l%C4%B1%C4%9Fa-Giri%C5%9F-Geni%C5%9Fletilmi%C5%9F-2-Bas%C4%B1m/dp/9750408152/ref=asc_df_9750408152/?tag=googleshoptr-21&linkCode=df0&hvadid=424434186370&hvpos=&hvnetw=g&hvrand=6566551246640919884&hvpone=&hvptwo=&hvqmt=&hvdev=c&hvdvcmdl=&hvlocint=&hvlocphy=1012782&hvtargid=pla-890189425902&psc=1

      Sil
  44. Hocam merhaba. Banka kredi vermek istemiyorsa swap yapmak zorunda degil ki, mevduat toplamaz. Finans piyasalarina dayatma ile bir sey yaptirilamayaci hala anlasilamadi maalesef.

    YanıtlaSil
  45. Merhaba köklü bir devlet üniversitesinden mezunum. Bu ülkenin insanı ne zaman düşünen gençlerine değer verecek? Ne zaman genç işsizliği "mantıklı" seviyelere gelecek? Düşüncelerime yaşıtlarımın değer vermemesine alıştım. Yaşıtlarımın çoğu malesef birbirinin aynısı sayılacak derecede benzerler. Herkesin belli bir statü sahibi olduktan sonra ettiği kelamların değerli oldugunu goruyorum. Statuye sahip olmak icin onumuz açılmıyor. Yaş baş alan insanlara -politik vs. görüşü fark etmeksizin- üzerinde -defalarca- düşünüp mantıklı bir şey söylediğimde bile yardımcı olunmuyor.Olunsa bile göstermelik oluyor. Hakikaten umudumu komple yitirebilirim.Lüzumsuz işlerde -onu da bulabilirsek- çalışmaya itiliyoruz.Bu ülkenin geleceği bizim gibi gençler olmalıydı oysa. Ama görüyorum ki ders kitapları yeterli oluyor. İlk iki cümleyi okusanız da olur. Saygılar.

    Bir not=Herkes Sherlock Holmes'u seviyor. Ama izlerken.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. " Statuye sahip olmak icin onumuz açılmıyor"
      Statu sahibi olmak ne demek?
      Yasamda statu sahibi olmak ne kadar onemli`?
      Tarim arazisinde calisan ve ya fabrikada calisan isci statu sahibi degil mi sizce?
      "Herkesin belli bir statü sahibi olduktan sonra ettiği kelamların değerli oldugunu goruyorum."
      Belli bir statu sahibi olmak ne demek?
      Belli bir statuye sahip olmak nasil bir sey?
      Nasil anlariz Belli bir statuye sahip olan insani ve ettigi kelamin degerli oldugunu
      Belli bir statuye sahip olanlarin kelamlari neden degerli oluyor?
      Sadece belli bir statuye sahip olanlarin mi kelami degerli olur?
      Belli bir statuye sahip olmayan belirsiz statuye sahip olan ve statu neyse artik statuye sahip olmayan olamayanlarin kelamlari degerli degil mi?

      "Bu ülkenin insanı ne zaman düşünen gençlerine değer verecek?"
      Sorusu neden "ureten" degil?
      "Lüzumsuz işlerde -onu da bulabilirsek- çalışmaya itiliyoruz"
      Isin luzumsuzu nasil oluyor?
      Luzumsuzsa is nasil oluyor?
      Luzumsuz isten kastiniz nedir?
      Luzumsuz is kavraminin ekonomik deger uretimindeki ve toplumsal isbolumundeki yeri nedir?
      Luzumsuz Is luzumsuzsa nasil oluyor da deger uretiminde ve toplumsal isbolumunde iktisadi yasamda yer bulabiliyor?

      Calismaya itilmek nedir?
      Hem issiz olmak hem dusunen genc olmak hem de calismaya itilmek ifadelerinde;Sizce issiz bir kisinin issiz olmasiyla issizlik durumu ile calismaya itilmek dusuncesi arasinda bir paradoks yok mu?

      Saygilarimla
      Seyfettin H.


      Sil
    2. Merhaba
      Adamın biri Temel’ e sormuş :
      – Siz Karadenizliler, niye her soruya soruyla karşılık veriyorsunuz?
      Temel cevap vermiş :
      – Niye soraysun?

      Sil
    3. Sevgili Adsız 18Nisan2020 21:56

      Köklü bir devlet üniversitesinden mezunsan. Niye işsizsin?
      Gir bir işe çalış.Işin lüzumlusu lüzumsuzsu olmaz.Ilk kez senden duyuyorum -Lüzumsuz işi- Iş,iştir.Lüzumsuz iş olmaz.
      Hayat zor!Hayat herkes için böyle. Başkalarını suçlamayı ve şikayet ekmeği bırak.

      Sil
  46. Aktif rasyosu düzenlenmesinin asıl amacı nedir? Yan etkileri neler olabilir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İki amacı var diye düşünüyorum: (1) Faizleri düşürmek, (2) Kredileri arttırmak.

      Sil
    2. 3. Finansal sistemin yapisini degistirmek?

      Sil
  47. Hocam Merhaba. Aktif rasyoda belirtilen buyuklukler banka bilançoları veya nazım hesaplarında veya herhangi bir finansal tablo da nasıl görülebilir? Er banka icin bu buyiklukleri hesaplamak istiyorum da. Aydınlatabilir mısınız? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şimdi. Özel bankalara dedik ki daha çok kredi vermelisiniz. Bunu da yukarıda yazmış olduğunuz formülle kural haline getirdik. Ama bu krediye kimler aday olacak? Düz vatandaş borçlu olduğundan onu eliyoruz. Reel sektör başvurabilir, ama bu seçenekte de kredi notu görece yüksek ve bilançoları daha sağlam şirketler olacak. Yani hocam biz bu parayı, yine seçilmiş kurum ve şirketlere borç vermiş olacağız. Çünkü bankalar kriterlerini gevşetse bile, o kriterleri asla yok edemez. Ederse, bu sefer de mevduatlar sorun olmaya başlar. Belki de paydada yer alan mevduat kısmını küçülmeye çalışırlar ama nasıl yapılır bilmiyorum. Çünkü hazinenin faizi belli. cok uzun yazdım anlayamadığım noktaları. Makaleniz için çok teşekkürler.

      Sil
  48. Hocam merhaba, size bir soru; su an turkiyedeki herhangi bir ozel bankayi bedavaya alma sansiniz olsa alir misiniz (sahsi mal varliginizla birlikte sorumlu olacagini varsayarsak)?

    YanıtlaSil
  49. Değerli Hocam Bu para basma meselesini biraz detaylı anlatabilir misiniz, merkez bankası bankalardan döviz alıp , tl vermesi bir nevi para basımı olduğunu soylediniz, ilgili paralar merkez bankasının bilançosunda olan tutarlardan verilmiyor mu, bunun dışında piyasada veya mb bilançosunda olmayan para basımı var mı, para basımı işlemi bildiğim kadarıyla bir yasa veya meclis onayıyla olmuyor mu?? Teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Para basımı yetkisi TBMM tarafından yasayla TCMB'ye devredilmiş bulunuyor. Bunun bir sınırı yok.

      Sil
  50. Merhabalar değerli hocam. Sayenizde finansal okur yazar olma yolunda adımlar atıyorum. Teşekkür ederim. Mutlu huzurlu sağlıklı nice senelere.

    YanıtlaSil
  51. Kerem İNANIR19 Nisan 2020 00:19

    Hocam açıklama ve yapılması gerekenin anlatımı için teşekkürler, ellerinize sağlık :)

    YanıtlaSil
  52. Merhabalar, eskiden bu oran kaçtı acaba?

    YanıtlaSil
  53. Bu anayasaya aykırı değilim özgür ticaret yapma ilkesi dışına çıkılıp sopa ile tehdit etmek değişimi.

    Para satmakta elma satmak gibi paranın üzerine karını koyarsın riski alırsın ve satarsın gibi birşey değil çünkü para satışı elma gibi satınca hemen parayı almazsın aylara hatta yıllara bölerek parayı geri alırsın sonunda da kar eline geçer yani satılanda alınana paradır aynı ürünü ilk önce satar sonra alırsın.

    Burada sıkıntılı konu zorla ticaret yaptırılmaz riski başkasına yükleyip yapacaksın denilemez. Madem şirket o riski almıyor alan şirketler kazanır.

    Burada banka para satmayı uygun görmüyorsa ki demekki bu ekonomide görmüyor doğal olarak zorla satacaksın diyemezsin bu anayasal olarak özgür ticaret yapma ilkesi nede aykırı insana zorla zarar edeceksin sonrada batacaksın demek ki bunu adaletle bir alakası yok.

    Ülkemizde madem okadar para yaratmaya ihtiyaç var zaten sıkıntı ozaman para basmak la değil üretmekte ticaretle alakalı ki bu konudaki çözüm bankaların değil depil yanlış yatırımların sorumlusuna olmalı.

    Herkes yaptığı yanlışı başkasına yükleyerek işin içinden çıkamaz. Ayrıca kamu bankalarıda hazineden para alarak milletin parasını birilerine para vererek zarar ettirmez. O krediyi belirli şahıslara trilyonlarca verip halka 10 bin TL sanada verdim demekle olmaz öderken 10 t krdi verilenden alınır sonrada batan firmaların parasını yine o halka ödetilir. Bunun neresinde adalet.

    Para kazanacak risk alacak arkadaş varsa piste davet ediyoruz banka açsınlar ozaman ve kredi dağıtsınlar kendileri.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anayasadan öte risk yönetimi ilkelerine aykırı.

      Sil
    2. Hocam, dayanamadım yazdım şu yumuşak â nelere kâdir?

      Sn 00:43 yazmış;

      "...elma satmak gibi paranın üzerine karını koyarsın riski alırsın..."

      Çözümü yazalım, shift+3+a tuşu büyük yumuşak  yazar.
      Capslock+shift+3+a ise küçük â harfini basar.

      Evet, capslock mantığı tam tersi işliyor.

      "...elma satmak gibi paranın üzerine kârını koyarsın riski alırsın..."

      Sil
  54. Hocam sonuc bumudur? olmeden once zehir icip hayatta kalmayi deneyeiliriz.. neden olmasin zaten..

    YanıtlaSil
  55. Hocam, Bu tampon olayi nedir Merkez bankalarinin ozel bankalara kredi verirken dayattiklari "Tampon Kavrami"
    Bu kavram bizde var mi?
    Bu kavram bana zorunlu karsilik orani gibi ya da KKDF gibi geliyor yaniliyor muyum?

    YanıtlaSil
  56. Kurnazlık zekanın askıya alınmış haliymiş; adaleti olmayan güç zorbalıktırmış. İktidarda kalmak ülkeyi yönetmek değil işte; ne hırslılarmış!

    YanıtlaSil
  57. Hocam neden katılım bankaları ile mevduat bankaları arasında böyle bir fak var. Bundan da bahsetseydiniz daha açıklayıcı olurdu.

    YanıtlaSil
  58. Bu kadar muhim bir kurumun yazilista hata yapacagini dusunmedigim icin, kasten yazmislardir, yani tcmb zorunlugu karsilik bilerek hesap disi tutulmus. Kumesteki tavuklara bankacilik yoluyla tasaddi hakkini veren otorite, her halde ne yaptigimi biliyor, begenmiyorlarsa lisansi birakip gitsinler? Ya da domestic tavuk tasaddi orgisinde kalmaya devam etsinler...

    YanıtlaSil
  59. hocam katılım bankacılığı üzerine tez yazıcam rica etsem bir tez konusu örneği verebilir misiniz? bilgilendirme ve katkınız için teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Katılım Bankacılığı ile Mevduat Bankacılığı Arasındaki Başlıca Farklar ve Türkiye Uygulaması

      Sil
  60. hocam bilanço dışı olan ancak bilanço kalemleriyle birlikte formülde yer alan swap işlemlerinin eklenmesi ile ilgili yorumunuz nedir?

    YanıtlaSil
  61. Merhaba hocam ilk sizi Antalya daki atso toplantısında tanıdım. İyi ki de tanıdım sizi. Sizde Özgür Demirtaş gibi bi youtube kanalı acmalisiniz. Siz eğitimci birisiniz. Sosyal medya ile daha fazla kitleye hitap etmek zorundasınız. Zorundasınız diyorum çünkü ülke insanının ihtiyacı var. Bu sosyal sorumluluk vazifesini getirerek lütfen bizi aydınlatın.

    YanıtlaSil
  62. Hocam emeğinize sağlık. Daha önce Default olmuş olan ülkelerin CDS oranları ne civarda idi bu konu ile ilgili bir bilgi var mı elinizde? Ya da Default olmak ile CDS arasında matematiksel bir oran/bağlantı var mı? Selamlar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet var tabii defaulta giderken CDS oranları çok yükseliyor ama bazen de piyasa bu gidişi tam olarak algılayamıyabiliyor. Mesela Yunanistan'ı algılayamadı. Çünkü Yunanistan sayılarla ve oranlarla oynamıştı.

      Sil
  63. Ben banka olsam tüm ödemesi düzenli müşterilerime mesela yüzde 30 - 50 arası arttırım sunardim kredi ve limitlerinde. İpotekli mortgage ödeyenlere ek hat açardım nasılsa ipotekli ve düzgün odemisse uzun vadede taksitleri de mesela ilk 6-12 ayı ödemesiz gibi krediler yapabilirler.. evden iyi ipotek bulamazlar nasılsa ..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İhtiyacı olmayana kredi satabilmek için faizi düşürmeniz gerekir.

      Sil
    2. Buradaki en mantıklı yol, sağlam müşteriye mevduat faizinin az altında oranla kredi verip,müşterinin de bu parayı kamu bankasında mevduata yatırması.Ihtiyacı olduğunda da sıfır faizle kredi kullanmış olur.😊

      Sil
    3. Ben pek çok firmaya danışmanlık yaptım .. tüm Kobiler vade açsın 2 katı kredi biraz pahalı bile olsa alır Türkiye'de hiç gözünün yaşına bakmazlar 2018-2019 da talep yok değil bankalar vermek istemedi Aralık 2019 da biraz açıldı ev satışları 3 ay rekor kırdı .. firmalar alabildikleri kadar kredi aldılar daha 1 katı daha yatırım yapmaksızın kenarda dursun diye alırlar.. o kadar iyi tanırım KOBİ'leri

      Sil
  64. Yeni düzenlemede oranı tutturmak için özel bankalar hangi eylemi seçerlerse kendileri açısından daha uygun olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çoğu riskleri artırmamak için iyi müşterilerine daha düşük faizli kredi sunacaktır. Bunu ayaprken de mevduat faizlerini de düşürecekler (maliyet kontrolü için)

      Sil
  65. Hocam, Bu AR formülizasyonu kredini artır, dövizini düşür anlamına gelmiyor mu ? (Payı artır paydayı azalt)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam konunuz dışında ama Rasyonel beklentiler teorisi açısından covid 19 sürecini yorumlamak mümkün mü ?

      Sil
  66. Sevgili üstat,

    Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın yeni uygulamasını formüle ederken bahsetmiş olduğunuz iki önemli unsuru gözden kaçırmasını anlamakta güçlük çekiyorum. Ehliyetlerini sorgulatıyor olmuyorlar mı?

    İyi pazarlar sağlıklı günler diliyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düzenlemeyi yapan BDDK ama sorunuz yine de geçerli tabii

      Sil
  67. Merhaba,
    Yazınızda belirttiğiniz gibi BBDK, Kredi ve aktifi doğru yönlendirmek ve denetlemek için kuruldu. Bankacılara zimmet yasası çıkarıldı, ceza koyuldu. 2000 yıllarında başında taşıt kredisini iki kefil ve araç rehin ile veriliyordu. Şimdi ne değişti. Bankaların sermayeleri çok büyüdü mü? Karları yüksek ama sermaye/kar oranları çok düşük... Üstelik Özel banka sayısı 37 ve hepsi yurt dışı ortaklı, üstelik Borsanın lokomotifi, en çok verdi ödeyen kurum, en çok işçi/memur çalıştıran kurum, en çok SGK-gelir vergisi-İşsizlik Sigortası-BEH primi- Özel sigorta primi ödeyen kitle Bankalar... Bu dönemde Bankalara düşük faiz oranı ile kredi ver, faizsiz öteleme yap, otorite istiyor diye batacak krediyi ver peki günah keçisi Bankalar... Ya iş yeri sahiplerinin aşırı lüks araba merakı, malikane tipi evleri, yurt dışında ki paraları, ihtiyaç fazlası gayrimenkulleri, Firmaların sermayelerini neden yıllardır 50.000TL diye soran yok.. 50.000TL sermaye ile 15 milyon ciro yapan firmalara neden kredi verilecek. Bence orta ve uzun vadede sıkıntılı bir durum.. Yabancılar çıkar, vergi düşer, gerçek krediye ihtiyacını karşılayamaz olunur.

    YanıtlaSil
  68. Sevgili Hocam;

    2002 yılında Prof. Dr. Atilla Kesim hocamla tanıştığım "mikro iktisat" dersini ilk yıl veremedim. Sonra da ekonomiye dair hiç bir kavramı sevemedim. Yazdıklarınızı sessizce takip edenlerden biriyim. Her yazınızda yeni bir ders geçmiş gibiyim. Kötü yönetilen ekonomide eleştirmek, yorum yapmak herkesin işi. Analizler yapıp çözümler sunabilmek ise bilim emekçilerinin işi. Emekleriniz için teşekkür ederim. Bu zor günlerde sağlıkla kalın.

    Sonsuz saygılarımla...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim, var olun, sağlıkla kalın

      Sil
  69. hocam benim sorum kamu bankalarının virüs nedeniyle açtığı kredi ile alakalı olacak bizde 3000 tl lik krediden faydalandık fakat banka sistem için aylık geliri otomatik olarak 3500 tl alt sınır dan açıyor yani asgari ücretli de başvurduğunda min geliri 3500 tl görünüyor ve 3000 tl lik kredi den 15 tl kesip hesaba yatırıyor aklıma takılan kamu bankaları kredi verme yarışı sonucunda batık kredileri oranının patlama ihtimali yüksek değil mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kredileri kime ve nasıl açacaklarına bağlı. Eğer sorunsuz kuruluşlara düşük faizle kredi açarlarsa o zaman batık kredileri patlamaz ama o da bu düzenlemeyle güdülen amaca hizmet etmez.

      Sil
  70. hocam önemsiz gibi ama sanki ceza 115-105=10 kısa üzerinden kesilecek açıklamadan anladığım...

    Bir de swap ve menkul kiymet oranına hic girmemişsiniz...

    Zorunlu karsilik disponibiliteyi iyi yakalamissiniz...

    Bir de mevduat azaltma güzel de bankalar faiz indirmeye veya kredi vermeye veya seana veya yurtiçi menkul kıymet alımına zorlanarak ileride telafi olmayan zararlarla varabilirler ki en sounda sanki bankalardan birkaçı bu duruma yakalanacaktır o gun geldiğinde kimse bu mecburi düzenlemelere uydu da battı demeyecektir iyi yönetemedi de battı diyeceklerdir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. TCMB swap işi TCMB'nin limitiyle kısıtlı dolayısıyla bankaların orada oynama şansı sınırlı. Menkul kıymetlere bugün eklediğim bölümde girdim.
      İleride sıkıntılar yaratacağı konusunda sizinle aynı düşüncedeyim.

      Sil
  71. Hocam merhaba,
    Benim sorum şu olacak;
    AKTİF Rasyosu kararının Finansal piyasaları ne yönde etkiyeceği olacak, özellikle BİST'i ne yönde etkiler.
    Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankaları olumsuz, reel sektörü olumlu etkileyebilir.

      Sil
  72. Hocam bir nesile ekonomi öğretiyorsunuz. Sizlere çok duacıyız.

    YanıtlaSil
  73. Hocam son dönem kullandırılan kredilerin önemli bir kısmı döviz alımına gidiyor, bahsettiğiniz uygulama ile TL mevduat faizi düşecek, bir kısım TL mevduat da dövize kayacak. Yani sistem her türlü dolarizasyona hizmet ediyor. Geçmişte FEDin parasal genişlemeleri ABDde varlık balonlarına neden olmuştu, bizde parasal genişleme (Dolarizasyon) balonuna neden oluyor. Genel söylersek aktarım mekanizması olarak kredi yoluyla parasal genişleme çok da amaca hizmet etmiyor, Keynesyen ve mali politikalar daha mantıklı gibi. İlla bir para basılacaksa(dağıtılacaksa) bunu devlet eliyle tüketime ve yatırıma yönlendirmeli ki paranın dönüşüm hızı artsın. (ceterus paribus:serbest piyasa kuralları, güçlü hukuki altyapı - bunlar yoksa gerisi hikaye zaten)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu uygulamayla döviz mevduatı faizinin düşme ihtimali TL mevduat faizine göre daha fazla. Çünkü YP mevduatın katsayısı 1,25.

      Sil
  74. Hocam merkezin sondakika swap açıklaması bankaları birazda olsa dünkü karardan sonra rahatlatırmı.özellikle hisselerini sayğılarımla

    YanıtlaSil
  75. Sevgili hocam saygılarımı sunuyorum. Bu durum uzun vadeli gayrimenkul ve maddi varlık değerlerinin artmasina enflasyonun çok yüksek seviyelere çıkmasına vesile olacak. İşin acı tarafı ekonomi takibi yapmayan vadeli mevduatta para tutan sıradan vatandaşın parası çarçur olacak. Sizce en mantıklı paramızın değerini nasıl koruyabiliriz. Altın ve döviz çok yükseldi diye girmeye cesaret edemeyen bir vatandaş olarak soruyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben bu konularda tavsiye vermiyorum, kusura bakmayın.

      Sil
  76. Hocam saygılar.

    YanıtlaSil
  77. Sayın Eğilmez. Doğum gününüz kutlu olsun. Sağlıklı günler dilerim.Makaleleriniz bilgi, deneyim ve mantığa dayanıyor. Diğerleri gibi, sağdan soldan toplama ve kafadan atma bilgiler olmuyor. Bizleri güncel konularda aydınlattığınız için teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  78. Mahfi hocam size yazacak bir yer bulamadım burdan yazmak istedim doğum gününüz kutlu olsun en güzel en mutlu günler sizin olsun sevdiklerinizle ve ailenizle nice mutlu senelere...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim, sağlıklı günler dilerim.

      Sil
  79. Kamu bankalarında kredi vermiyor. İstediğine kredi veriyor. Ben kredi başvurusu yaptım.
    Ön başvurunuz olumsuz değerlendirilmiştir ilginiz için teşekkürler. Yazısı SMS olarak geldi.

    Hayatımda ilk defa kredi başvurusu yaptım kredi kartı dahi kullanmadım evet kredi puanım olmayabilir ama çalışıyorum sigortam var ve ihtiyacım olmasada asla başvurmazdım.

    Hayatımda hiç faizle para almadım. Hiçbir şekilde kredi kartında kullanmadım farklı kredide kullanmadım. 35 yaşındayım 3000 TL maaşla çalışıyorum benden başka evde çalışana yok.

    Evet kamu bankaları kredi veriyor yalanına inanmıyorum çevremde daha önce kredi kullananlarda 10.000 TL kredi başvurusu ve bazılarına 3.000 TL kredi çıktı birçoğunda olumsuz yanıt aldı benim gibi.

    Açıkçası sade halkın bu kredilere ulaşma imkanı kamu bankaları tarafımdan da kısıtlanıyor. Kamu bankalarında sağlam görmediklerini kredi vermiyor demektir bu.

    Yazık ya sadece söylemle devlet kredi veriyor yalanı esiyor ama gerçek öyl değil zaten bu dönem de halkına para vermek yerine borç veren hükümet diyecek inanacak değilim hiçbir söylemine de itimat etmiyorum.

    YanıtlaSil
  80. Sayın Eğilmez, bu uygulama hangi Ülkelerde uygulandı veya uygulanıyor? Ne gibi sonuçlar alındı acaba? Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Başka ülkelerde uygulandığına ilişkin bir bilgi bulamadım.

      Sil
  81. AR'nu tutturamadıkları miktar üzerinden ceza alınsa daha adaletli olmaz mıydı ?

    YanıtlaSil
  82. Hocam kaleminize sağlık ve doğum gününüzü kutlarım sevdiklerinizle birlikte nice mutlu yıllarınız olsun.
    Benim sorum şu: Zaten kredi/mevduat oranı 102,4 yani toplanan mevduattan çok verilen kredi var. Bunları daha da artırma çabası;
    1)Bankaların daha fazla fon bulmada yaşayacağı sorunlar kredibilitelerini azaltmaz mı?
    2)Sermaye maliyetlerini artırmaz mı?
    Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      102,4 toplam bankaların ortalaması. Bunun içinde kamu bankaları yüksek özeller 100'ün altında.
      1) Bu uygulama bankaları daha fazla fon bulmaya değil daha fazla kredi vermeye itiyor. Bu uygulama kredibilite düşüşü yaratabilir.
      2) Sermaye maliyetlerini etkilemez. Ama muhtemelen mevduat ve kredi faizlerini düşürür.

      Sil
  83. Merkez tedavülde banknot 155milyardan 177 milyara çıkmış Şubat Mart nisanda ..herhalde evde oturanlara nakit ve ikramiye muhtaç 2 milyarı ile.. bunun dışında m1.m2.m3 genişlemesini varsa değerlendirir misiniz. Cihat cicek

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Son verilere göre 180 milyar TL oldu. Bu konuda yazacağım.

      Sil
  84. Hocam
    elinize saglik.
    bir kac sorum olacak.
    Oncelikle bu turden bir belirsizlik yasanirken, kac akli basinda insan yeni bir is yapmak icin girisimde bulunacabilir yada ev araba gibi bir satinalma karari verebiir? bunlarin kaci kredi alarak bunu yapmak ister?
    cevabiniz cok fazla ise sorularimi dikkate almayin lutfen.
    pek fazla degil yada hic ise, kredi talebinin, 1. mevcut borclari cevirmek, 2. macera aramak, 3. kotu niyet; omak uzere 3 ayri ayri amactan kaynaklanmasi mumkun olailr mi? bunlardan ilki disindakiler bankacilik sisteminin kacinmasi gereken gruplar degilmidir? ilk gruptakilerin cozumu muhtemelen kredilerin otelenmesi ile cozumlendi ve cozumlenebilir (mi)? ikincisinin cozumu risk sermayesinde yada girisimcilere saglanan kamu/ozel fonlarda aramasi daha dogru degil mi? son grup ise zaten aslinda bankaya bile alinmamalari daha gerekmez midir?
    oranlar, oranlarin hesaplanmasinda kullanilan katsayilar, vb gibi konulari bir tarafa birakip olayin gerekcesini irdelemek daha dogru olmaz mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Haklısınız yeni girişim için kredi başvurusu bu dönemde olmaz. Belki sadece gıda ve sağlık sektörü için yeni kredi başvurusu olur. Onun yerine daha çok borç ödeme, borç yenileme vb için kredi başvurusu olacaktır.
      Yazıya yeni bir bölüm ekledim ve bunları orada irdeledim.

      Sil
  85. Hocam yabancı mevduat katsayısı 1.25 olduğuna göre bankaların yabancı mevduat bulundurmamak için elinden geleni yapacaktır. Haksız mıyım?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet buna yazıya eklediğim yeni bölümde değindim.

      Sil
  86. "Krediler” kaleminde, takipteki kredilerin hariç tutulmasının mantığı nedir? Batık kredisi olan bankayı daha da ağır cezalandırıyor.

    YanıtlaSil
  87. Bankadan holdinge holdingten yurtdışına 😀

    YanıtlaSil
  88. Hocam merhaba,

    Bankaların daha çok borçlanma aracı ihrac etmek suretiyle kaynak arayışına girecekleri yorumu yapılabilirmi. Özellikle mevcut mevduat borçlanma araçlarına yönlendirilirse hem kaynak bilançoda kalmış olur hem de rasyonun paydası küçülmüş olur.

    YanıtlaSil
  89. Bankalara 40 katır mı 40 satır mı dayatması çalışmayacak. Bu,Saray'ın piyasa kurallarını ilga etme teşebbüsüdür.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adsız10:40 size katılıyorum ve şunu söylemek istiyorum piyasa kurallarını ilga dünyanın hiçbir ülkesinde işe yaramaz ve sonuç tam tersi olur.

      Sil
  90. Hocam merhabalar... 1) Mevduat azaltma politikası, Bankacılığın ruhuna, temeline aykırı olmaz mı? 2) ihtiyacı olmayan kişilere kredi yönelmesi durumunda, her ne kadar faizi düşecek olsa da, kur artışı beklentisiyle bunun bir kısmı dövize kanalize olursa nice olur halimiz... Teşekkürler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1) Evet olur ama zor oyunu bozar
      2) Dövize gidiş zaten devam ediyor

      Sil
  91. Mahfi hocam
    Bankaların kar amaçlı şirketler olduğunu biliyoruz.Bankaların bu karlarını da içinde bulundukları ülkenin elde ettikleri malum. Tamam mevduat tan fazla kredi riskleri de var, Peki hocam sorum şu müsaadenizle
    Mücbir sebepten kaynaklı bu durumun yara ta bileceği domino etkisinin Real sektöre vereceği sıkıntı bankaların sağlam müşteri diye nitelendirdiği müşterilerini ve kendilerinin ayakta kalmasını sağlaya bilecek mi? Bankaların riskli diye tanımladığı müşterilerinin ayakta kalamama riski tüm bu sürecin aktörlerini etkilemiyor mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Etkiliyor tabii ama hiçbir kurum kendisini batıracak bir eylem içine girmez.

      Sil
  92. Değerli açıklamalarınız için teşekkürler sayın hocam.
    BDDK sorunlu kredilerin (NPL) bu hesaplamada dikkate alıp alınmayacağı ile ilgili bir açıklaması oldu mu bilmiyorum ancak, sizce bu bankaların sorunlu kredileri (bir başka deyişle 90 gün tahsil edilmeyince NPL olarak sınıflandırılan krediler) belirli bir hair-cut ile canlı krediye döndürmeye yöneltir mi?
    Saygılarımla

    YanıtlaSil
  93. Hocam ,en güncel en sıcak konu ile ilgili süper yazı.Teşekkürler .

    YanıtlaSil
  94. Hocam 16 mart da "Kapitalizm ayakta kalır mı bilmiyorum" yazmıştınız, görüşünüzde bir değişiklik oldu mu? kapitalizm ayakta kalıyor mu? :) sizi seviyoruz hocam :)

    YanıtlaSil
  95. bu Kanuna istinaden çıkarılan düzenlemelerde yer alan sınırlamalara uyulmaması hâlinde beş yüz bin Türk Lirasından az olmamak üzere aykırılık oluşturan tutarın yüzde beşine kadar ceza verilmesi” öngörülüyor.
    *************
    Bir örnekle açıklamak istedim de :)

    YanıtlaSil
  96. Merhaba Hocam, her yazinizi ilgiyle takip ediyorum. Konudan bagimsiz bir sorum var size. Ufacik da olsa ongorunuzu soyleyebilirseniz cok memnun olurum. Sizce 2020'den sonraki global resesyon nedeni ne olabilir? Tarim ya da yapay zeka savaslari nedenlerinden biri olabilir mi?

    YanıtlaSil
  97. Bir mühendis mantığıyla BDDK kararını incelediğimde bir saçmalık görüyorum

    Y bankası AR oranı yüzde 99,99 ise 500 bin TL ceza ödeyecek.
    Z bankası AR oranı yüzde 90 ise görünüşe göre o da 500 bin TL ceza ödeyecek.

    Yaklaşık aynı büyüklükte olduğunu varsaydığımız bu iki bankanın farklı AR oranları için aynı miktarda ceza ödemesi akla yatkın mı?

    Bence bir çok banka batık kredilerle uğraşmamak için hesabını iyi yapıp ceza ödemeyi göze alması onlar açısından daha anlamlı olacaktır.

    ceza uygulama mantığını anlamamış olabilirim. Fakat Sn. Eğilmez'in yazısından bunu çıkarıyorum. Yanılıyorsam bu konunun açıklamasını yapabilir misiniz?

    Teşekkür ve saygılarımla..

    YanıtlaSil
  98. Hocam Bddk'nın kredilerin takip surelerinin uzatilmasi kararının , banka bilançolarına olan etkisi nasil olur? Faktoring ve f. kiralama şirketlerinin bilançosuna etkisi nasil olur sizce?

    YanıtlaSil
  99. Elinize sağlık Mahfi bey. Sağlığınız hep güzel olsun hocam. Bir sorum olacak merkez para basmaya başladımı(yani parasal genişleme). 35 mlyr basılmış deniyor. MB sitesinde varmı bu bilgi acaba. Saygılar,sevgiler.

    YanıtlaSil
  100. Mahfi Bey,

    Adsız 20 Nisan 2020 17:35 mesajıma bir ilave yapmak istiyorum.

    Sanırım yüzde yüzden eksik kalan kısmın yüzde 5 i AR hesaplamasında kullanılan oranlamadaki (Payda - Pay) a uygulanacak.

    Yukarıda örnek olarak hesaplamasını yaptığınız X bankası durumunda hesap şöyle olacak:

    (215-205) x 0,05 = 0.5 TL

    Eğer verilerdeki mevduatları milyon TL olarak okursak bu durumda ceza 500 bin TL olur ki bu da ceza alt sınırı.

    Lütfen yazınızdaki hesaplamayı gözden geçiriniz.

    Saygılarımla..

    YanıtlaSil
  101. HOCAM,SON EKONOMIK VERILERI SITENIZE TASIDIGINIZ ICIN TESEKKURLER.YAZILARA YORUMUNUZU EKLEYEREK OKUYUCUNUN YORUM OLUSTURMASINI SAGLIYORSUNUZ...INSANI GELISIM ENDEKSINE KATKISI
    OLANLARDANSINIZ...SAYGILAR...

    YanıtlaSil
  102. İlminize sağlık hocam.

    Negatif fiyatlama ne demek?( google da arattım. İlk defa google nin cevabını bilmediği bir soru ile karşılaştım)

    “Amerikan tipi ham petrol vadelileri ilk kez negatif fiyatla işlem gördü” ne demek?

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

GSYH’de Dünyada Kaçıncıyız?