Nereden Geldi Bu 24 milyar Dolar?

Ödemeler dengesinde dört ana hesap yer alır: (1)   Cari İşlemler Dengesi (ihracat + hizmet gelirleri + diğer gelirler – ithalat – hizmet giderleri – diğer giderler.) (2)   Sermaye hesabı (üretilmeyen ve finansal olmayan varlıklar.) (3)   Finans Hesabı (doğrudan yatırımlar + portföy yatırımları + diğer yatırımlar.) (4)   Rezerv Varlıklar (Resmi döviz rezervlerindeki artış ya da azalışlar ve IMF’ye yapılan ödemeler ya da IMF’den alınan krediler.)

Bu dört denge de artı veya eksi işaret taşıyabilir. Bilanço mantığı gereği bu dört dengenin toplamının sıfıra eşit olması gerekir.

+/- Cari İşlemler Dengesi +/- Sermaye Hesabı +/- Finans Hesabı +/- Rezerv Varlıklar = 0 (1 numaralı denklem)

Ne var ki çeşitli kayıt hataları veya eksiklikleri nedeniyle bu hesapların toplamı uygulamada sıfırdan büyük ya da küçük çıkar. Ödemeler dengesi, çift taraflı kayıt yöntemine göre tutulan muhasebe sistemine dayalı bir bilanço olduğu için tanım gereği dengede olması gerekmektedir. O nedenle dengeyi sağlayabilmek için ortaya çıkan fark ters işaretli olarak “net hata ve noksan” adı altında yazılır ve böylece ödemeler dengesi dengeye gelmiş olur. Buna göre yukarıdaki denklem şu şekli alır:

+/- Cari İşlemler Dengesi +/- Sermaye Hesabı +/- Finans Hesabı +/- Net Hata ve Noksan +/- Rezerv Varlıklar = 0 (2 numaralı denklem)

Yukarıdaki denklemde sonuç sıfırdan büyük çıkmışsa ülkeye kaynağı bilinmeyen ve o nedenle herhangi bir kategori içinde sınıflandırılmayan bir döviz girişi olmuş demektir. Bu durumda net hata ve noksan kalemi artı işaret taşır. Denklemde sonuç sıfırdan küçük çıkmışsa ülkeden kaynağı bilinmeyen ve o nedenle herhangi bir kategori içinde sınıflandırılmayan bir döviz çıkışı olmuş demektir. Bu durumda net hata ve noksan kalemi eksi işaretli olur.

Net hata ve noksan kaleminin oluşmasının nedenleri arasında şunları sayabiliriz: (1) Zaman uyumsuzlukları (İhraç edilmiş malın gidiş tarihiyle ihraç edilen mal karşılığında alınacak paranın gelişinin farklı dönemlerde olması gibi.) (2) Beyan yanlışlıkları veya hataları (Gümrük beyanlarındaki eksikler ya da yanlışlar gibi.) (3) Kayıt dışılıklar (Gelirlerin kayda girmemesi ya da finansmanın kayıt dışı olarak gerçekleştirilmesi gibi.) (4) Anketlerdeki ölçüm hataları (Turizm gelirlerinin belirlenmesinde uygulanan anketlerin gerçeği tam olarak yansıtamaması gibi.) (5) Nereden, nasıl geldiği veya nereye, nasıl gittiği bilinmeyen paralar.

Ödemeler dengesi düzenlenirken veriler bankalar, özel kesim kuruluşları, TÜİK ve Merkez Bankası veri tabanlarından derlenir. Ayrıca kişilere veya kurumlara anketler uygulanır. Bu veri kaynaklarının hepsinden doğan hatalar ve eksik ölçmeler söz konusu olabilirse de asıl hata ve eksikliğin özel kesim kuruluşlarından ve kişilere uygulanan anketlerden kaynaklandığı bilinmektedir. Bunun en önemli nedenleri arasında özel kesim kuruluşlarının kayıt dışılığa daha yatkın olması ve kişi ve kuruluşlara uygulanan anketlerin gösterdiği ortalamaların çoğu kez bütünü doğru olarak temsil etmemesi gösterilmektedir.    

Ocak – Temmuz ödemeler dengesinde 36,7 milyar dolarlık cari açık oluşmuş, bu açığın yaklaşık 4 milyar doları sermaye ve finans hesabıyla (doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları vb.) finanse edilmiş görünüyor. Geriye kalan 32,3 milyar dolarlık açığın 24,4 milyar doları net hata ve noksan kalemiyle finanse edilirken kalan 7,9 milyar dolar da rezervlerden harcanarak finansmana katkı sağlanmış. Özetle söylemek gerekirse 2022 yılının ilk yedi ayında 36,7 milyar dolarlık cari açığın yüzde 66’sı nereden geldiği bilinmeyen paralarla yüzde 22’si rezervlerle karşılanmış. Demek ki cari açığın yalnızca yüzde 12’si nereden geldiği bilinen ve rezervlerde olmayan paralarla karşılanmış.

Net hata ve noksan kalemi için standart bir miktar ya da orandan söz edilemez. Buna karşılık bu miktarın yüksekliği ve sürekli aynı yönde gelişiyor olması kayıtların, ölçümlerin, hesapların ve anketlerin doğru olmadığı yönünde kuşkuları artırır. OVP 2023 – 2025’de yılsonunda 808 milyar dolar düzeyinde olacağı tahmin edilen GSYH’nin yüzde 3,8’i gibi çok yüksek bir orana ulaşmış olan net hata ve noksan konusunda Merkez Bankası’nın, kuşkuları gidermek için, olası nedenler üzerinde bir araştırma yaptırarak elde edilen sonucu kamuoyuyla paylaşması gerektiğini düşünüyorum.

Yorumlar

  1. Hocam yine güzel anlatım. Bilimden uzaklaşırsan üç kağıt ekonomisi ile saltanatı sürdürürsün

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam enflasyon düşerse memur maaşlarına gelen zam geri alınırmı nasıl bir uygulama olur sizce

      Sil
    2. enflasyon fiyatlarin surekli artisina denilir bugun %10 olup 1 yil sonra %5 olmasi fiyatlarin onumuzdeki sene artacagini soyler, fiyatlar ve ucretler dusmez.

      Sil
    3. Kuru tutmak icin 75 milyar dolar satildigi soyleniyor hocam dogru mu

      Sil
  2. Varlık barışı da bu kalemdedir değil mi hocam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır o paralar ve varlıklar beyan edildiği için nereden geldiği biliniyor.

      Sil
    2. Hocam varlık barışından gelen paralar bu tablodan gözükmez o bütçe dengesinde gözükür. Doğru mu?

      Sil
    3. Hocam ödemeler dengesi tablosunda rezerv varlıklar eksi gözüküyorsa rezervlerimizin arttığı anlamına gelmez mi?

      Sil
    4. 2014'de o sistem değişti. Artık eksi olan eksilmiş anlamına geliyor.

      Sil
  3. Mahfi bey, yazinizda, sanirim, ufak bir tapaj hatasi var: net hata noksan 14,4 milyar dolar degil, 24,4 milyar dolar olacakti degil mi?

    YanıtlaSil
  4. Hocam net hata noksanın bu kadar artması, uluslararası denetleyici kuruluşlar tarafından sorgulanmıyor mu ? Türkiye gri listeye alınmıştı bu kayıt dışılığın kümülatif olarak artışı yaptırımlara sebep verebilir mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Reyting kuruluşları duruma göre notu düşürüyor zaten.
      Türkiye ne yazık ki gri listeden bile düşmek için elinden geleni yapıyor.

      Sil
  5. Yine Ali Cengiz oyunu

    YanıtlaSil
  6. Bu kötü yönetimin kendi adıma tek pozitif yanı, ekonomik okur yazarlığımı kendim ve çevrem için sıkı bir eğitim süreciyle master seviyesine çıkarmam oldu.

    YanıtlaSil
  7. (5) Nereden, nasıl geldiği veya nereye, nasıl gittiği bilinmeyen paralar.

    Hocam, NHN kalemini oluşturan beş madde saymışsınız, bizim NHN görüldüğü kadarı ile ağırlıklı olarak bu beşinci maddeden oluşuyor. Bu paraların nereden nasıl geldiği, aslında kimlere ait olduğu ve daha da önemlisi nasıl elde edilip yurt dışına çıkarıldığı herkesin bildiği bir sır. Şu aralar nerelere dağıldığı da üç aşağı beş yukarı biliniyor. Bilmediğimiz, bu akışın daha ne kadar süreceği, girdiği yerlerde ne kadar vurgun yapacağı, ne zaman ve nasıl çıkmaya başlayacağı, çıktığı zaman ekonomide nasıl bir etki yaratacağı.

    Son günlerde ecdadımızın kim olduğu konusunda bir tartışma sürüp gidiyor. Ecdadı Ali baba ve kırk haramiler olanlar araştırıldığında herkesin bildiği bu sırlar ortalığa dökülecek ve milletin ağzı bir karış açık kalacak ama gün henüz o gün değil. Neyse ki o günlerin gelmesine fazla bir zaman kalmadı...

    YanıtlaSil
  8. İnek altında buzağı arayın.herseyi siz biliyorsunuz ya.cok bilen çok yanılır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Her şeyi bilsek sorar mıyız bu nereden geldi diye? Bilmediğimiz için soruyoruz. Biliyorsanız siz açıklayın da öğrenelim. Öte yandan evinize bilmediğiniz bir yerden beş bin lira gelse eşinize ya da çocuklarınıza sormaz mısınız bu nereden geldi diye? 'Oh iyi bir yerden para gelmiş' mi dersiniz?

      Sil
    2. Güzel kardeşim, ben hep en yüksek limitten vergi verdim. Şirketimin en büyük ortağı devlet, ödediğimiz verginin haddi hesabı yok. Devletime helali hoş olsun ama hükümet devlet demek değildir. Hükümet her kuruşun hesabını vermek zorundadır. Ben bilmiyorum ama sormak hakkım. Sizinde, Mahfi Hocanında hakkı.

      Sil
    3. Arkadaş "öküz altında buzağı arayın" diyeceğine "inek altında buzağı arayın" diyerek yapılan işin doğru olduğunu da itiraf etmiş aslında :)

      Sil
    4. Az bilen hiç yanılmaz mı? Cahillik mutluluktur.

      Sil
    5. Hocam bu tipler önce adını yazmaz sonrada para nereden geldi diyede sormaz yeterki para gelsin 😁

      Sil
    6. Sayın PMS ben devlet memuruyum ve sizin benim kadar vergi vermediğinize eminim. Vergi levhası kamuya açık bir belgedir. Vergi levhanızı paylaşında bakalım.

      Sil
    7. İşveren devlet, vergiyi toplayan da devletse aslında bir devlet memuru reel olarak vergi ödemez sayın devlet memuru kardeşim. Bu nedenle sayın PMS şirket sahibi olarak zarar bile etse sizden daha fazla reel vergi ödemek durumundadır ki kendisi en yüksek limitten vergi ödemekte olduğunu belirtmiş zaten. Yani ödediği kurumlar vergisinin, SKG primlerinin, muhtasar ödemelerinin v.s. dökümlerini paylaşsa muhtemelen dudağınız uçuklar. Kısacası, işverenler devlet memurlarından az vergi ödüyor safsatası, hastaların devlet hastanesinde kızdıkları doktora "senin maaşını ben ödüyorum" demeleri kadar saçma bir sözdür...

      Sil
    8. Sayın 10:57, gerek yok 30 sene profesyonel bordrolu çalıştım. Teknoloji işi yaptığımdan, yani mal satmadığımdan vergi azaltalacak yerim de yok.Ben eminim ki sizin 3 mislinizi vermişimdir bugüne kadar. Tekrar söylüyorum, ne güzel şeydir vergi vermek ama sorun be kardeşim bu vergiler nereye gidiyor.

      Sil
    9. Sayın PMS ve onun gibi gerçek vatansever, üretken insanları kutlarım. Memurların değil, böyle üretken insanlarımızın sayılarının artması gerekiyor. Vergi mükellefinden fazla vergi verdiğini düşünen arkadaşa şunu sorayım o zaman: madem memurlar yeterince vergi veriyor, o zaman herkesi memur yapsak üretmeye gerek kalır mı kalmaz mı?

      Sil
  9. Enflasyonun doğru ölçülmediği bir ülkede hiç bir büyüme rakamı doğru olamaz. Yüzde 7 küsur büyüyen bir ülke bu durumda olmaz.

    YanıtlaSil
  10. bankaların yurt dışı muhabirlerde tuttuğu (işlem kolaylığı için) ve eylül ayında zorla geri getirdiği tutarlar bu net hata noksan hesabına mı girer?

    YanıtlaSil
  11. Harika bir yazı teşekkürler hocam

    YanıtlaSil
  12. Rakam çok büyük. İzaha muhtaç.

    YanıtlaSil
  13. Resmen bavullarla para taşıyıp ülkeyi fonluyorlar. yazık

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Özel uçaklarla mümkün üstadım😊

      Sil
    2. Ya da kripto para...

      Sil
  14. Hocam NHN dedigimiz sey bize gore bilinmeyen ama devlet tarafından aslinda bilinen degilmidir bu para akışı ne zaman kadar sürecek,yada olasi bir hükümet degisikliginde bi parayi verenler paralarini istemeyeceklermi yeni gelen hükümet icin cok zor bir süreç olamayacak mi bunu bilen iktidar tekrar kendini başa getirmek icin bakin ülkeyi ne hale getirdiler demeyecek mi Allah ulkemize sabir versin cok zor gunler bekliyor zor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Amerika Birleşik Devletinin kurulması "taxation wihout representation" ile başlıyor. Vergi veriyorsam temsil hakkım olmalıdır demek. Bakın o ülke nerelere geldi. Bizim adımıza ne sözler veriliyor acaba?

      Sil
    2. NHN devletçe de (en azından kurumlarca) bilinmiyor.

      Sil
    3. Merhaba Hocam,
      Türkiye’de ya da dünyada,devletler her bildiğini kamuoyuna açıklar mı ki?
      Bu kadar büyük bir rakamın,kamu yönetimi içinde yer alan tüm kişilerin veya kurumların bilgisi olmadan ülkeye girme ihtimali yoktur.Olsa olsa görmezden gelinme ihtimali vardır.
      Ama beni ilgilendiren konu aslında bu rakam değil.
      Öyle ya da böyle sistemde görünen bu para üzerinden,nasıl bir okuma yapmamız gerektiğidir önemli olan!
      Akla ilk geleni sorayım o zaman;eğer bu para sistemde olmasaydı,Türkiye’nin finansal parametreleri(döviz fiyatı,tahvil faizi,enflasyon) ne olurdu mesela?
      Bunu hesaplayabilir miyiz?Ve tabii ekonomik ve siyasal etkilerini de konuşmak gerekmez mi?

      Saygılarımla

      Sil
  15. Hocam açıkcası krizin fırsata dönüştürüldüğü görülüyor?

    YanıtlaSil
  16. Hocam merhaba, ne ölcek bu borsanın halı? Ev mi alsak borsaya mı girsek kararsız kalıverdim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben borsa uzmanı değilim. Ama bilimsel yaklaşımın temelinde 'bayram değil seyran değil eniştem beni niye öptü?' sorusuna yanıt aramak yatar.

      Sil
  17. OLAĞAN ŞÜPHELİLER

    1- İçine düştüğümüz durumu fırsat bilen kamu mülkiyetindeki kuruluş ve gayri menkullere el altından sahip olma hevesi güden Körfez Sermayesi
    2- Ukrayna'da başlattığı savaş nedeniyle finansal anlamda abluka altına alınan Rus Sermayesi
    3- Ne olursan ol gel diyen kambiyo mevzuatımızı gören Karanlık Sermaye
    4- Son aylarda Hazine ve Merkez Bankasının nefesini ensesinde hisseden elinde döviz olduğunun bilinmesini istemeyen Yerli Sermaye

    YanıtlaSil
  18. Hocam sıcak para girişi başladımı?

    YanıtlaSil
  19. Sn. Eğilmez NHN'da özellikle 5. Kategoride yer alan para trafiği genelde "nereden geldiği ya da gittiği bilinmeyen" etiketiyle anıldığında sanki ille de dışarıdan gelip gitmesi zorunluymuş gibi algılanıyor. Oysa içeride bir yerde istifli-henüz kayda giremiş- uyuyan bir paranın ilgili dönemde piyasada aktifleşmesi de -örneğin yastık altının kendini göstermesi gibi- aynı sonucu yaratmaz mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu paralar içeriden çıkıyorsa, önceki dönem hesaplarında negatif NHN lerin olması ve bunların da kendi aralarındaki toplamının, 0 olması gerekmez mi? O hesabın NHN si ne olur?

      Sil
  20. Hocam, sanayi üretimi %6,2 düşmüş. Turizm'den beklenen gelirin çok uzağındayız. İthalat hem miktar hem değer olarak artarken ihracatta tam tersi bir görünüm var. Sonbaharda çevrilmesi gereken bir sürü borç varken hem parasal genişleme hem de döviz ihtiyacı artarak devam ediyor. Ekonomi yönetimi ise yaptığı açıklamalarla gerçeklerden tamamen koptuğunu ortaya koyuyor. Bu kışa girmeden ani duruş tehlikesi belirir mi sizce?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet maalesef çok tehlikeli bir yoldayız. Sürekli bir mucize arayışında bir ülke ne yazık ki gerçeklerle yüzleşip yola devam etmek yerine sürekli yan yollara saparak amaçtan uzaklaşıyor.

      Sil
  21. Hocam selamlar.
    Avrupa'da enerji eksikliğinden dolayı sanayide belirli risklerin ortaya çıktığına dair söylemler var. Ocak ayında ise halkı etkileyecek bir enerji kıtlığının başlayacağı; Rusya ile olası bir anlaşma gerçekleştirilemezse birkaç yıl süren bir enerji kıtlığı, enerji pahalılığı olabilir iddiaları mevcut.
    Çin ile tayvan arasında gerginliğin tırmanmasına bağlı olarak bu durum Türkiye için yabancı yatırım kısmında bir fırsat doğurabilir mi?
    Bu arada Rusya Merkez Bankasının faizi indirmeye devam etmesini nasıl anlamalıyız, teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Türkiye için yabancı yatırım (körfez ülkelerinin burada mal, mülk, şirket alması dışında) bu politikalarla mümkün değil. Bırakın yatırımı dış borç bulmak bile çok zor. Bakın Hazine 3 aylık borçlanma programı açıkladı dış borçlanma sıfır. Neden? Çünkü borç veren yok. Zaten verse de faiz muhtemelen dolar bazında % 12 dolayında olur. Ki bu faizle borçlanmak da akıl işi olmaz.
      Rusya, enflasyon yükselince faizi % 20'ye yükseltti, enflasyonu kontrol altına aldı şimdi enflasyon düştükçe faizi indiriyor.

      Sil
    2. Teşekkürler hocam cevap için, saygılar sunarım.

      Sil
  22. Hocam trde hiç deflasyon olmadığına göre 0 faizli konut kredisi almak her zaman mantıklı değil midir? Gelirler artsa bile enflasyonlu büyüme olmuyor mu 2002-2013 arası gibi?

    YanıtlaSil
  23. Mahfi hocam merhabalar. 6. El kitabı ile göçmen transferleri sermaye hesabından tamamen çıkartılmadı mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet haklısınız, göçmen transferleri ödemeler dengesinden tümüyle çıkarıldı, düzelttim, teşekkür ederim.

      Sil
  24. Hocam para paradır, nereden gelirse gelsin kim karışır? Bu para nereden geliyor diye mi soruyorlar devlete?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Baba, anne ve kızdan oluşan üç kişilik bir aile düşünün. Bu ailede sadece baba çalışıyor ve para kazanıyor. Bir akşam işten eve geliyor bir bakıyor ki salondaki eski televizyon gitmiş yerine yenisi gelmiş, mobilyalar yenilenmiş. Sizce "bunlar nereden geldi?" diye sormalı mı yoksa "aman bana ne nereden geldiyse geldi üzümünü ye bağını sorma" mı demeli?

      Sil
    2. Oooo hocam sağlam yerden cevap vermişsiniz.

      Sil
    3. Üzümünü ye bağını sorma diyenler eskiden azdılar ana sonyıllarda müthiş arttılar.

      Sil
  25. https://www.memurlar.net/haber/1040876/yastik-altindan-7-ayda-24-5-milyar-dolar.html

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir bölümü oradan gelse bile tamamı olmaz.

      Sil
    2. Yıllardır devlete güvensizlik başta olmak üzere çeşitli nedenlerle paralarını döviz ya da altın şeklinde yastık altında tutanların tam da şu dönemde, hem de bu iktidara güvenerek sisteme sokmaları için tek bir mantıklı neden gösterebilirlerse çok iyi olur. Şu aralar yastık altından sisteme para sokmak bir yana, millet nakit olarak bankadan kurtarabildiği dövizleri harıl harıl yastık altına atmakla meşgul. Tam bir "çevir kazı yanmasın" haberi olmuş, kendilerini tebrik ederim...

      Sil
    3. Mahdut Bankalara güven olmadığı için dövizi Altın a çevirip montumun altına zırh olarak giyeyim diye düşünüyordum, Altın da düşüyor:)

      Sil
  26. Hocam sizce piyasaya ucuz kredi pompalayarak bahar havası yaratmaya güçleri yeter mi? Teşeklürler.

    YanıtlaSil
  27. Selam Hocam, kimse yazmamış, ben yazayım.

    Türk sınır ticaretinin doğasında var hocam, net hata noksan çok çıkar.
    Serbest bölgelerden, vergisiz Suriye ve Irak pazarlarına mal çıkışlarına izin veren yasalar var.
    Hükümete yakın firmalar mal satıyorlar.
    Bu mallar bir şekilde, kaçak yolla tekrar Türkiye'ye giriyor.
    Her iki ticaretin de bir bacağı faturalı bir bacağı faturasız kaçak.
    Böyle olunca bir tarafa net hata noksan kaleminde görünen fazlalık birikiyor.

    Hudut karakollarında görevli subaylar hakimdir bu işlerin detayına.
    Hep vardı, Suriye ile son dönemde yaşananlar hükümete yakın firmalara ek imtiyazlar verince, NHN arttı.
    Daha önce bir yorum içinde belirtmiştim.

    4TBfcx4U5v^z73m!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben bizzat saha denetimi yapan biri olarak; çok lüks markalar satan magazalarda çalışanlar oturmaya fırsat bulamadık,okullar acildida ortalık duruldu biraz oturabildik yoğunluktan nefes aldık diye ppdert yandiklarina şahit oldum.boyle bir alışveriş çılgınlığı görmedik diyorlar.ozellikle zengin Arap vatandaşlarının harcamaları inanılmaz boyutlara ulaştığını beyan ediyorlar.satis artışı olsun diye hiç indirim ihtiyacımız olmadı diyorlar.yani üstü kapalı hep bindirdiklerini itiraf ediyorlar.sonuç olarak bavul ticareti bu nerden geldi denilen paranın büyük kaynagini oluşturuyor kanımca.ayrica yastık altından çıkan inanılmaz para var.bunun tespiti de bizzat saha denetimimde gördüğüm ; dönümü 2 milyonken 6 milyonlara üç katına çıkan arsa ve konutlara hatta sıfır araclara kayan paralardir.zira dolarin 7/8 bandında iken ralliye başladığında 18 TL'ye kadar çıkarak yüzde 120/130 arasında rant yapmasına karşın gayrimenkul ve araç fiyatları yüzde 300 arttigindan zulasindaki
      parayı yastık altından piyasaya çıkardığı tespitim olan vatandaşımızın payı çok büyük.
      Siz yüzde 130 tlyemi razı olursunuz yuzde 300 kazanmayimi seçersiniz. Vatandasimizin bu
      rasyonel ekonomik kararlarinin net hata noksanda büyük payi olduğu ortada.boyle bir paranın gelmesine sevinmeli uzulmemelisiniz.isvicre hiç uzuluyormu eroin kacakcilik kadın ticareti ve benzeri kara paraların nereden geldiğini sorguluyormu.isvicrede parası olmayan yok.allaha şükür ülkemizin kara paraya ihtiyacı yok.baska Türkiye yok net hata noksan fazlalığına üzülmeyin sevinin.bu ülkede yaşıyorsunuz unutmayın.

      Sil
    2. Hacı, ne o zengin Arapların yaptığı alışveriş, ne de enflasyondan korunmak için alınan gayrimenkuller NHN kaleminde görünmez. Bunca rezillik ortaya saçılmışken, her şey herkesin gözü önünde yaşanırken hâlâ bu iktidarı savunmak için hamasetle karışık propaganda yapıyorsunuz ya, sizin gerçekten utanma duygunuz yok...

      Sil
  28. Hocam olası bir Türk-Yunan savaşında Türkiye iyi bir ekonomik programla bir sıyrık alıp kurtulabilir mi yoksa bulunduğumuz durumun kat kat daha kötüsünü mü yaşarız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Savaştan ne kazanacağız?
      Toprak mı alacağız?
      Ekonomiye boğaz tokluğuna çalışsın diye Yunan esir mi alacağız?
      Yunan topraklarından para, gümüş, altın mı alacağız?
      Yunanistan'dan teknoloji mi transfer edilecek?
      Yunanistan askeri techizatı mı bizim olcak?
      Ege denizinin tüm balıklarını biz mi çıkarcaz?
      Yunanistan a giden turistler bize mi akacak?
      Yunanistandan tahıl vb tarım ürünleri mi akacak?
      Ne olacak da ekonomi kurtulacak?
      Türkiye bomba mı yemeyecek?
      Gemileri mi vurulmayacak?
      Uçakları mı düşmeyecek?
      Yunan savaşı, öyle dandik dağdaki teröristle uğraşmaya benzemez,
      Kan alcaklar Kamil kan, birinci anlamda yazıyorum.

      Sil
    2. Bu zeki yorumun için tebrik ederim Sherlock. Sanki başımızda her şeyi tek imza ile yapabilen bir kişi yokta millet savaş istiyor gibi anlamışsın yorumu. Savaşın kazananı olmayacağını herkes biliyor ama bir gün Yunan deniz milimi 12 mile çıkartacağım, Doğu Akdeniz'e sondaj ve savaş gemilerimi göndereceğim deyince öylece oturup izleyecek misin ? Kurtuluş deyince de savaştan sonra Almanya'ya felan döneciğimizi anlamışsın. Ben Rusya gibi enflasyon ve kurun yükselmesiyle merkez bankasını faiz politakasını etkin bir şekilde kullanıp %80'den misal %130 ve üzeri çıkacak enflasyonu hafif bir şekilde kurtarmaktan bahsettim.

      Sil
    3. Oturup izleyecem tabi napacam?

      Eşek gibi çalışıp vergi verdik, ordu besledik, siyasetçi besledik, bi de onların beslemelerini besledik.

      Mücadele ettik, iki siyasi partiden atıldım, rüşvetçilere göz yummadım diye.
      Şehrimizde bir tane taş ocağı var, belediye işletirdi, belediye kurmuştu. O taşlar kaldırım olur, okul, hastane, askeriye, valilik, vatandaşın yolları gibi yerlerde kullanılır, çalışan bi kaç yüz kişi de yerli halktan olur, vergiler yine ahaliye kalırdı. 15 sene önce dediler burası özelleşecek. Özelleşecek dedikleri de vekilin kayınçosuna gidecek. İtirazlarım partiden atılmak oldu, diğer partiye geçtim, mahkemeye verdim, sonuç 0. Diyeceksin millet niye seçti bunları? Millet bunları seçmedi, öncesinde hep yerli insanlar seçilirdi, bunları merkez zorla başımıza atadı, istemedik, ilk o zaman partiden atıldım, sonra sıktım dişimi mücadele için geri geldiydim. Gene atıldım. Başka partiye geçtim, millete anlattık, anlayan anladı, anlayaman çok oldu. Gittiler Merkezin adamına oy verdiler. Yerli işçileri de ocaktan attılar, daha ucuza dışardan adam tuttular.

      Yunan ın milimi çıkarıyorum demesi ne demektir? Türk ordusunu umursamıyorum, demektir.
      Siz ne yapcaksınız? Elinize silah alıp Yunan gemisi mi bascaksınız? Koskoca bir ordu o da. Enayiler mi kaybetcekleri savaşa girsinler, hele arkalarında avrupanın aklı varken.

      Bizimkiler savaş mavaş yapamaz, bi tarafları yemez. Padişahın yaptığı gibi, bana dokunmayın diye anlaşır, sarayında rahat yaşar, kırılan millet olur.

      Sil
    4. Dostum, yaptığın işler için seni tebrik ederim. Bu olanlar baştan tabana doğru inen siyasi kirliliktir. Bu ülke elbet bir gün siyaseti temiz hale getirecektir. Siyasiler kötü insanlar diye millete ve devlete güvenini kaybetmek yanlış. Bu yaptıklarına bakarak söyleyebilirim ki senin kadar milliyetçi değilim.
      Olaylar daha çok çıkar açısından bakan biriyim. Senin dediğin gibi Yunan'ın deniz milimi çıkarıyorum demesi Türk ordusunu umursamıyorum demesidir. Doğu Akdeniz'i kaybetmek demektir. Bunlar milletin çıkarına olan şeyler değil. Bunların diploması ve barış yoluyla çözülmesini isterim. Türk milleti olarak inanıyoruz ki bizim hiçbir düşmanımız yok. Ama bir yanımda bu meseleler tarafların birbirlerini dinlememesi veya diplomatik çözümsüzlük ile savaşa gideceğini düşünüyor. Ecevit bir padişah değildi ama Kıbrıs Barış Harekatını başlattı. Yani savaşın nereden patlak vereceğini bilemezsin.

      Sil
  29. Hocam selamlar
    Bir çok sektörde üretim yapan fabrikalara ambalaj tedariği sağlıyorum, kendim de üreticiyim. Hepsi çok yoğun çalışıyor hatta yetişemiyorlar ayrıca farklı sektörlerde online satış yapan arkadaşlarım her ay adet bazında yeni rekorlar kırıyorlar.
    Alım gücü düşmedi mi ? Fiyatlar uçmadı mı ? enflasyonun %100 üzerinde olması sebebiyle hala insanlar talebi öne çekiyor olamaz, çünkü artık paranın bitmiş olması gerekmiyor mu ?. Tek açıklaması birikimlerini harcıyor olmaları mı acaba ? herkes cepten mi yemeye başladı ? bu da bitince ne olacak, üstüne işsizlik de eklenecek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kim ile konuşsam, mal yetiştiremiyor, işçi bulsa yenilerini alacak.
      Geçen sene 2 haftada teslim edilen mallar için üreticiler şimdi yoğunluktan 1.5 aya gönderim yapıyor.
      Bizim millet ağlamayı sever, esnaf ağlar, ekonomist ağlar.
      Sabah akşam ağlar.

      Sil
    2. Boşa ağlıyorlar, sorun yok diyorsunuz yani.

      Sil
    3. Mahfi hocam bu devirde sorun yok diyenin aklından şüphe ederim. Bence arkadaş şunu demek istemiş: bir sorun var bu sorun bize 10 üzerinden 6 etki ediyorsa vatandaş bunu abartarak 10 üzerinden 9 hissediyormuş gibi yapıyor. Herkes sürekli yakınma, ağlama peşinde. (ben dahil)

      Ama bir gerçek var ki o da ülke hala ayakta, hala bir canlılık var. Hala insanımız var. Ülkeye bir şeyler katmaya çalışan, üreten, ekonomiye katkı sağlayan, iş kuran ve istihdam yaratan insanlarımız var. Zaten bizler sayesinde bu ülke ayakta kalıyor. Bu günleri de bu iktidara rağmen atlatırız, atlatacağız. Bu ülke ne badireler atlattı. Bu ne ki... Yeter ki insanımız yaşasın, gerekli imkanları verebilelim, sorunlar elbet bir gün çözülür...

      Sil
    4. Sevgili hocam,
      40 yıldır ağlıyorlar, milletin karakteri olmuş.
      Bilirsiniz, hikaye vardır, adam evine yalandan hırsız girdi diye tüm komşuları ayağa kaldırmış, sonra gerçek hırsız girince bu da yalandır diye kimse yardımına koşmamış.

      Ülke insanı da o hesaptır. Yıllardır o kadar ağladılar, paraları varken öyle ağıtlar yaktılar ki, şimdi gerçek ağıt mı anlaşılamıyor.

      0922 nin yorumu ile düşününce, bu kadar çok ağlamaya gerek yok.

      Sil
    5. Adsız 17,44
      Benim bulunduğum şehirde AVM lerdeki dükkanların yarısı kapandı. Ancak en popüler AVM ye bakarsak boş dükkan olsa tutulacak diye algılanır.

      Sil
  30. Merhaba hocam.Sabit kur sisteminde mi esnek kur sisteminde mi dolarizasyon daha fazladır

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Risk hangisinde yüksek ve faiz hangisinde enflasyondan düşükse onda fazladır.

      Sil
  31. Mahfi Bey; öncelikle iyi günler dilerim. Sizce ekonomimizin ne kadarı kayıt dışı. Yazınızda bahsettiğiniz 808 Milyar dolarlık GSYH'nin yüzde kaçı kadar kayıt dışı ekonomimiz var? Ve de bunun Net Hata ve Noksana yansıması nasıl oluyor? Ya da belirli hesaplamalarla 808 Milyar Dolarlık GSYH'nin içine mi giydiriliyor?
    Cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu kayıt dışılık işi biraz karışık. Üretimden kayıt dışı olsa harcamadan yakalanır. Bence asıl sorun GSYH hesabındaki kayıt dışılık değil vergi dışılık ve her yıl yastık altına giderek ekonomi dışı kalan değerler.

      Sil
  32. hocam doların değerinin abd enflasyonu üstündeki gücü niye az? dolar değer kaybedince dolar cinsinden malların fiyatını yükseltmiyorlar mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dolar epeyce bir zamandır değer kaybetmiyor. Fiyatlar ise yükseliyor.

      Sil
  33. hocam merhaba enflasyonun %80 olduğu yerde Türkiye'nin büyümesi reel değilde nominal olmaz mı hatta küçüldü bile diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Küçülmediğini sanayi üretimindeki artıştan, ihracat artışından ve perakende satış hacmindeki artıştan görebiliyoruz. Ama benim çok kaba hesabıma göre (enflasyonu % 120 alıyorum) büyüme yüzde 3,5 - 4'e düşüyor.

      Sil
  34. Hocam merhaba, avrupa'da çoğu fabrika (örneğin demir çelik, gübre ... vb.) doğalgaz yetersizliği ve pahalı olmasından dolayı duruşa geçtiğini duyurdu. Biz ise Rusya'dan doğalgaz almaya devam ediyoruz sanırım enerji konusunda sıkıntı yaşamayacak gibi duruyoruz. Sizce bu durum bizim ülkedeki sanayi firmalarının borsada değer kazanmasına büyük oranda yardımcı olur mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir süre olabilir. Ama başkalarının durumunun bozulmasıyla sağlanan kazançlar onların durumunun düzelmesiyle kayıba dönüşür.

      Sil
  35. Hocam en basit bir öğrenciden eğitim alması için belirli nitelikler eğitim yetkinlik aranıyor bir üst eğitimi alabilmesi için istenen birçok özellik diyelim.

    Ancak ülkeleri yönetecek şehirleri yönetecek insanlardan siyasi partiler kanunda bir nitelik eğitim başarı aranmıyor Türk vatandaşı olsun 18 yaşından büyük olsun ilkokul mezunu olsun vekil olur deniliyor.

    Bu realitrye çok ters değilmi hatta tam tabiri ile sapıkça değilmi. Yani siz basit bir memuriyet için üniversite mezunu olsun program bilsin bilgisayar kullansın mesleki yeterliliği olsun diyorsunuz ve hatta TIR şoförü olmak için bile src denilen mesleki yeterlilik ve sınav yapıyorsunuz haklı olarak psikoteknik analiz becerileri ölçümleri istiyorsunuz sürücü belgesi istiyorsunuz trafik kanunları kurallarını bilmesini istiyorsunuz. Malesef ülke yönetecek insanlarda oy verecek adamı olsun yeter diyorsunuz. Yahu Bu ülkede kanun belirleyecek olan insanda nitelik aranmaz mı yetkinlik kabiliyet sorumluluk başarı ehliyet liyakat aranmaz mı.

    Gerçekten sapıkça çünkü üniversite yönetecek kişi prof olmalı denilen bir kurum kültürü aynı şekilde ülke yönetmek kanun yapmak oy kullanmak hakkı olmak için bence çok ciddi nitelik psikolojik test sağlık durumu elverişlidir belgesi eğitim gerekli olması mecburidir.

    Sonra çok tartışırız bu paralar nereden geldi kimse niye araştırıyor sorumluluk alan neden yok diye. Ayrıca her yıl yöneticilerin psikolojik durumu elverişlidir diye rapor alması lazım yoksa kişilik bozukluğu dahil birçok sebep halk için sonuç olur.

    YanıtlaSil
  36. Hocam öncellikle çelik sektöründe araştırmacı biri olarak bir konuda aydınlatma yapmak isterim. Avrupa ülkeleri rusyaya boykot koydu. Türkiye koymadı. Şuan olan Türkiye bırak Avrupaya fazla satmayı kendi çeliğini Rusyadan alıyor çünkü Rusyada çok ucuza çalışıyorlar çünkü doğal kaynakları bize sattıkları kadar pahalıya işlemiyorlar. Ayrıca Rusyada ücretler çok düşük. Rekabet edebilir miyiz bilmiyorum. Ayrıca ambargomuz olmadığı için kota veya fiyat sınırı uygulayamıyoruz Rusya çelik marketine.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rus doğal kaynakları beleş fiyatlara indi. Daha da inecekler.
      Petrol şirketleri birinci elden Rus petrolünü 30 dolar civarında alıyor.
      Opec büyük üreticileri bile bu fiyatlarla baş edemiyor.
      Rusya'nın durumu çok kötü oldu, yakında iç savaş başlar.
      Eski SSCB devletlerini de Putin bir şekilde ordu gücü ile barış içinde tutardı.
      Rus ordusu Ukrayna'da yenilince Rus ordu gücü de gitti.
      Tacikistan ile Kırgızistan, Azerbaycan ile Ermenistan birbirlerine girdi.
      Asya'yı savaşsız tutmak için Rusların Ukrayna da zafere ihtiyacı var.
      Zafer gelecek gibi görünmüyor, Rus ordusu çekildi çok yerden.

      Sil
  37. Hocam faiz kararı verirken hangi verilere bakılmalı?
    faiz beklentisi
    çıktı açığı
    bunlar mı?

    YanıtlaSil
  38. Hocam,

    Üzümü ye bağını sorma.

    Gelmiş işte. Olmadı yatarız üstüne. Canımızı mı alacaklar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Osmanlı üstüne yatmayı denediği için canını almışlardı.

      Sil
  39. hocam müsait olduğunuzda yazılarıma bakabilir misiniz? https://omerfaa.blogspot.com/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Baktım, devam edin, biraz sabırla.

      Sil
    2. geri dönüşünüz için teşekkür ederim hocam, olabildiğince 'işin ehli' insanlara iletmeye ve kendimi donutlere göre geliştirmeye çalışıyorum

      Sil
  40. Hocam nas var nas paranın nereden geldiği sorulmaz. Sormak, sorgulamak, düşünmek biat etiğine de aykırı zaten. Böyleleri için "bu fakir", faiz sebep enflasyon neticedir diyorsa o doğrudur. Yarın enflasyon sebep faiz neticedir derse o da doğrudur. Buna biat kültürü deniyor. Bu türe yandaş medyada ve sosyal medyada sıkça rastlıyoruz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biz biat kültüründen değiliz. Onun için sorarız.

      Sil
  41. hocam faiz kararı verirken kur ve enflasyona bakılmalı dediniz? nasıl bakılmalı? geçmiş enflasyona bakarak mı gelecek enflasyona mı? kura mı bakılmalı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gelecek enflasyon ancak sizin düzgün beklentiler yaratabildiğiniz bir ortamda mümkün olur. Onu yaratabilmenin yolu da başlangıçta mevcut enflasyona ve mevcut kura bakmaktır.

      Sil
  42. Hocam iyi akşamlar, size bir sorum olacak. Türk lirasının diğer para birimlerine karşı sürekli değer kaybetmesi ve enflasyondan kurtulamamasından mütevellit bunlara çözüm olarak yapısal reformların yanı sıra 2004 yılında kabul edilen Yeni Türk Lirası rafa kaldırarak yeni bir para birimine geçmemiz gerekiyor mu? Yoksa geçmeden de mevcut para birimini 1$=5TL veya 10TL civarına getirebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir ülkenin para biriminin değer kazanabilmesi o ülkenin itibar kazanmasına bağlıdır. Bu tür yüzeysel değişikliklerle kalıcı bir düzelme sağlanamaz.

      Sil
  43. Sayın Mahfi hocam, rahmetli Sadun AREN hocanın 'EKONOMİ DERSLERİ' kitabında Türkiye'nin İleri Sanayi sahibi ülkeler arasına girebilmesinin tek koşulu: Kapitalist sistemden Sosyalizme geçmesiyle mümkündür demiş. Bu konudaki düşüncenizi merak ediyorum. Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Türkiye, kapitalizmi nasıl ahbap çavuş kapitalizmine çevirdiyse sosyalizmi de muhtemelen ahbap çavuş sosyalizmine çevirir. Önemli olan sistemi yozlaştırmadan uygulayabilmek.

      Sil
  44. Hocam merhaba, bu açıklayıcı yazı için çok teşekkürler. Benim net hata noksan konusunda anlamadığım bir nokta, NHN bankacılık sistemine herhangi bir şekilde girmemiş parayı mı temsil ediyor? Örneğin bir yabancı bavulla para getirdi ve bunu bir Türk bankasına yatırdı ise bu net hata noksan kaleminde mi yer alıyor, yoksa bu ödemeler dengesinde bankalarin yükümlüluklerinde bir artış olarak mi gözüküyor? Sonuçta banka paranin kime ait olduğunu vs biliyor ancak kaynagini bilmiyor olabilir. Okuduğum hic bir kaynakta bununla ilgili bir açıklama göremedim. Teşekkürler

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi