Yatırım Araçlarının Son 10 Yıldaki Getirileri Üzerine Bir Karşılaştırma
Son dönemlerde özellikle altın, gümüş, kripto paralarda görülen yüksek artışlar yatırımcıları, portföylerini sürekli gözden geçirip yenilemeye yöneltiyor.
Aşağıdaki tablolardan üstteki
2015 yılından bugüne kadar BIST 100 endeksi, dolar (USD), Euro, gram altın
(TL), mevduat faizi (TL) ve kripto paraları temsilen Bitcoin’in (USD olarak) ve
konut fiyatlarının geçirdiği gelişmeleri gösteriyor. Alttaki tablo 2015 yılını
bütün bu araçlar için 100 kabul ederek oluşturduğumuz endekse göre yıllar
içinde aldıkları değerleri ortaya koyuyor (üstteki tablo; BIST, Bloomberg HT,
Paratic Piyasalar, CNBCe, trading view, TCMB sitelerindeki veriler kullanılarak
tarafımdan hazırlanmış, alttaki tablo 2015 yılı 100 kabul edilmek suretiyle
üstteki tablonun verileri endekslenerek oluşturulmuştur):
Alttaki tablonun sondan bir
üstteki satırı (Fark %) Ekim 2025 ile 2016 yılsonu değerleri arasındaki yüzde
farkı, son satır (Fark, Kat) ise Ekim 2025 ile 2016 yılsonu değeri arasında kaç
kat fark olduğunu gösteriyor.
Buna göre Bitcoin bu araçlar
arasında yatırımcısına en fazla getiri sağlamış olan araç olarak birinci sırayı
açık ara ile alıyor. Onu altın ve konut izliyor. En düşük getiri sağlayan faizi
bir yana bırakırsak borsa, dolar ve euro aşağı yukarı aynı getiriyi sağlamış
görünüyor.
Burada dikkat edilmesi gereken
bazı noktalar var. Her şeyden önce BIST 100 bir endeks. Dolayısıyla burada
endeksi endekslemiş oluyoruz. Öte yandan BIS’te bazı hisselerin BIST 100
endeksinin çok üzerinde bazılarının da altında değer kazandığı gerçeği de var.
Dolayısıyla hisselerin Türk Lirası veya dolar olarak ne kadar kazandırdığına
ayrıca bakmak gerekir. O nedenle BIST 100’deki değişime fazla anlam yüklemek
doğru olmayabilir. Dolar ve euro kendi para cinslerinden ciddi değer kazanmış
durumdalar. Gram altın hem altının değer kazanması hem de dolar kurunun
yükselmesi nedeniyle Türk yatırımcıya önemli oranda getiri sağlamış görünüyor. Sürekli
vurguladığımız gibi Türk altın yatırımcısı mesela Amerikalı altın
yatırımcısından çok daha fazla kazanç sağlayabiliyor. Çünkü Amerikalı yatırımcı
yalnızca altının değer kazanmasından kazançlı çıkarken Türk yatırımcı hem
altının hem de doların değer kazanmasından kazanç sağlıyor. Bu ikili aynı zaman
birisin kaybı halinde öteki için sigorta oluşturuyor. Bitcoin, dolar cinsinden
her türlü rekoru kırmış bulunuyor. O nedenle portföylerde yer verilmesi gereken
bir araç. Son sütunda yer alan konut fiyat endeksi TCMB’nin hedonik regresyon yöntemi
kullanarak oluşturduğu Türkiye ortalamasını gösteren konut fiyat endeksidir. Bu
da BIST 100 endeksi gibi bir endeks olduğu için burada yaptığımız hesaplama
endeksin endeksi olmak gibi bir handikap taşıyor. Buna da BIST 100’deki gibi
eğilimi gösteren bir hesaplama olarak bakmakta yarar var. Gümüşü bu tablolara dâhil etmemiş olsam da
bundan böyle ciddi izlemeye alıyorum. Çünkü gümüş de yükseliş rekorları
kırıyor.
Risk ve getiri dengesini
sağlayacak bir yatırım sepeti oluşturmanın en iyi yol olduğu açık. Trump, Putin,
Netanyahu ve diğer birçok ülkede kimseyi dinlemeden hareket etmeye yönelmiş
liderlerin olduğu bir dünya riskli bir dünyadır. Zaten küresel risk endeksi de
risklerin geçmişte görülmediği kadar hızla arttığına işaret ediyor. Böyle bir
durumda portföylerde hisse senedi, mevduat, döviz, kripto para bulundurmanın
yanı sıra mutlaka altın, gümüş gibi değerli madenler bulundurmakta yarar var.
Zaman içinde bunlarda da değer kayıpları ortaya çıksa bile uzun vadede genelde
değer kazanıyorlar. Bu kadar riskli bir dünyada bunlar diğer riskli araçlar
için bir çeşit sigorta görevi görüyor. Kripto paraları da (örneğin bitcoin)
portföylerde düşünmekte yarar var. Hangi yatırım aracının portföylerde hangi
oranlarda tutulacağı konusunda kişinin risk – getiri dengesi yaklaşımına göre
kendi kararını oluşturması gerektiğini dolayısıyla herkese uyacak bir portföy
oluşturmanın anlamlı olmadığını vurgulayalım.
Hocam yatırım aracı olarak gayri menkulunde listede olması gerekmezmi?
YanıtlaSilGayrimenkulün de listede olması gerekir belki ama gayrimenkul bu tabloda yer alan diğer yatırım araçları gibi standart bir ölçüye sahip değil. Hangi gayrimenkulü alacağız? İlk el satılanları mı? Arsayı mı? Yoksa sadece konutları mı? İşyerlerini katacak mıyız? Hangi kenttekileri alacağız? Bunun gibi bir çok soru gayrimenkulü bu listeye katmamı engelliyor.
Silgayrimenkul fiyat endeksi yeterli değil mi?
SilÇok doğru, böyle bir imkan varsa faydalı olur.
YanıtlaSilHocam faiz kolonu hatalı gibi. Bir de faiz için piyasadaki en düşük faiz olan banka tabela mevduat faizini almak biraz haksızlık olmuş. Son 3 yılda dövize karşı neredeyse tüm kaybı telafi etti faiz getirisi.
YanıtlaSilFaizi vergiden arındırınca böyle çıkıyor. En düşüğü değil ortalamayı aldım.
SilHocam faiz için mevduatın düşük olduğu dönemde para piyasası fonlar kullanıldı ve stopajları sıfırdı. sizin yazdığınız oranların neredeyse yüzde 50 fazlası geçerliydi o dönemlerde.
SilHocam ek olarak faiz endeksi kolonunda hiçbir koşulda düşüş olmaması lazım, oranın formülünü güncellemek lazım.
SilHocam yatırım aracı olarak gayri menkulun listeye katılması zor olsa da bazı kabuller ile endekslenip katılabilir . 2020 yılında 300 bin TL olan 100 metrekare orta halli eski bir daire bugün 4 buçuk milyon TL . Gayrı menkul ve fiziki altın her zaman değerini koruyor . Bitcoini sonuçta saadet zinciri olarak görüyorum . Kazançlı olabilir ama her an sıfır olabilir .
YanıtlaSilDoğrudur. Gayrimenkulde böyle geriye doğru bir dizi oluşturmak kolay değil.
SilEllerinize sağlıkç. Amaç artışı görmek olduğundan gayrimenkul için en azından büyük illerden birisinden referans alınabilirdi
YanıtlaSilİstanbul'u aldım ama bu kadar geriye giden sağlıklı veri bulamadığım için listeden çıkardım.
Silİstanbulda gayrı menkul dövizi katlar.
YanıtlaSilFaiz getirisi düşük görünmekle birlikte, Eurobond getirilerinin faiz oranlarının üzerinde seyrettiğini biliyoruz. Ayrıca, Borsa İstanbul yatırımcılarını iki grupta değerlendirmemiz mümkün: fonlara yatırım yapanlar ve doğrudan pay senetlerine yatırım yapanlar. Öte yandan, NASDAQ’da işlem yapan yatırımcı sayısında da belirgin bir artış gözleniyor. Bu çerçevede analizi bu yönde genişletmek daha sağlıklı sonuç vermez mi?
YanıtlaSilÜstadım elinize sağlık. Sevgiler.
YanıtlaSilYazınız için teşekkür ederim hocam. Fiziki altın gümüş ve kripto dan da stabil coinler en iyisi.
YanıtlaSil