Petrol, Dolar, Fed, 2015

Önce petrol fiyatları anormal biçimde düştü. Bir bölümü ABD kaya petrolünün arzı artırmasından bir bölümü Avrupa, Japonya ve Çin’deki büyüme düşüşünün yarattığı talep azalmasından kaynaklanan gelişmeler sonucunda petrol fiyatı 60 dolar/varile kadar geriledi. Aşağıda Brent petrolünün varil fiyatında son bir yıl süresince yaşanan gelişmeler yer alıyor (bu grafiği http://www.oil-price.net/ sitesinden aldım.)


Yılın ikinci yarısındaki çöküş dikkat çekici. Şimdi herkes gelecek yılın hesabını 60 – 70 Dolar/Varil aralığını esas alan fiyat tahminleriyle yapıyor. Oysa daha Ekim ayının ikinci yarısında 2015 yılı hesapları 100 Dolar/Varil ortalama fiyat üzerinden yapılmıştı.

Bu gelişmenin cari açığımıza olumlu etkisi kabaca 15 – 16 milyar dolar arasında hesaplanıyor (petrol fiyatındaki her 10 dolarlık düşüş cari dengede kabaca 4,4 milyar dolarlık iyileşme getiriyor. Ortalama fiyatı 65 Dolar/Varil olarak alırsak 35 Dolarlık düşük fiyatın etkisi yaklaşık 15,5 milyar dolar tutarında düşük fatura anlamına geliyor.)

Petrol fiyatındaki düşüş sadece cari açığa değil içerideki fiyatlara da olumlu yansıyacak. Petrol fiyatındaki düşüşle birlikte benzinin, mazotun, doğalgazın da ucuzlaması ve dolayısıyla üretimin, taşımacılığın maliyetinin düşmesi bekleniyor. Dolayısıyla enflasyon bu etkilerle gerileyecek gibi görünüyor. Tüketici açısından düşünürsek benzine, doğalgaza ve fiyatı ucuzlayacak mallara daha az ödeme yapması bireylerde gelir artışı etkisi yaratacak.  

Buraya kadar gelişmelerin olumlu yanını anlattık. İşin bir de olumsuz tarafı var. Petrol ve doğalgaz ithal eden ülkelerde ve Türkiye’de, petrol fiyatlarındaki düşüşün sevinci yaşanırken ardından Dolar ve Euro prim yapmaya gelişme yolundaki ekonomilerin para birimleri bu iki rezerv paraya karşı değer kaybetmeye başladı. Türk Lirası da bu gelişmeden olumsuz etkilenen para birimleri arasında yerini aldı. Orta Vadeli Programda 2015 için öngörülen USD kuru 2,30 idi. Daha 2014 yılı bitmeden kur 2,30’u aştı.

Aşağıdaki grafik Dolar ve Euro’nun TL karşısında 2014 yılı boyunca gösterdiği gelişmeyi sergiliyor (grafik tarafımdan hazırlanmıştır.)


Grafikte Dolar TL kuru sol eksende, Euro TL kuru ise sağ eksende gösterilmektedir. Yılın ortalarından itibaren Doların TL karşısında yükselişi dikkat çekicidir. Asıl dikkat çekici olan Dolar TL kurunun Euro TL paritesine göre fark yaratmaya başlamış olmasıdır. Doların, Euroya karşı değerlenmesi sonucu bu durum ortaya çıkmıştır.

Bu grafiğin bize söylediği iki şey var: (1) Dolar TL’ye karşı değer kazanmaya devam ederse petrol fiyatının düşmesinden kazandığımız avantajın bir bölümü Doların değerlenmesi tarafından silinecek, (2) Dolar TL kuru, Euro TL kuru ile arayı böyle açmaya devam ederse bu gelişme bizim açımızdan olumsuz olacak. Çünkü defalarca belirttiğimiz gibi bizim gelirlerimiz Euro ağırlıklı olduğu halde giderlerimiz ve finansman ağırlığımız Dolar ile bağlanmış bulunuyor. Kurlardaki gelişmenin bu yönde devam edip etmeyeceği biraz da Fed’in faiz konusundaki tutumuna bağlı bulunuyor. Fed, eğer yılın ilk yarısında faizi artıracağı yönünde mesaj verirse o tarihten sonra Dolar yukarı hareketlenebilir. Birçok yorumcu bu yıl Dolar Euro paritesinin 1’e yaklaşacağını öne sürüyor. Dolar Euro paritesinin 1 olacağını iddia edenler de var.

2015 yılında belki de en çok yapacağımız hesap, düşük petrol fiyatlarından kazandığımız paranın ne kadarını artan dolar kurundan dolayı kaybettiğimizin hesabı olacak.       

Yorumlar

  1. Sayın Hocam, peki petrol fiyatlarındaki bu düşüşün Rus ekonomisindeki olumsuz etkilerinin Türkiye'nin turizm gelirini, Rusya ile bavul ticaretini ve ihracatımızı olumsuz etkilemesi sonucu cari işlemler dengemizin değişmemesi de mümkün olabilir mi? Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. nominal olarak dış ticaret açığımız geriler ama miktar bazında ne olur orası muamma. mesela biz Rusya'dan aynı miktar gaz ve petrol alacağız çünkü zorunlu mal. ama Ruslar şimdiden domates, patlıcan, biber, salatalık ithalatını azalttı çünkü bunları yemezlerse ölmezler. biz Rusya'ya pek turist göndermiyoruz ama ruble'deki değer kaybı Rus turist sayısını çok azaltacaktır. Avrupalı turist de hesabını Euro üzerinden yapıyor. geçen yıl Avrupalı turiste 100 Euro'dan satılan oda 135 dolar ediyordu. bu yıl belki de 110 dolar edecek.
      bir de petrol ürünleri üzerinde yüksek vergiler olduğu için petroldeki düşüşler tüketici ve üreticiye %40-50 arası indirim şeklinde yansıyor (vergilerde "güncelleme" yapılmayacağı varsayımıyla) ama petrol üreticilerinin dış alımını bire bir, hatta yerel para birimlerindeki kayıp dolayısıyla belki daha fazla azaltıyor.

      Sil
    2. hocam, türk iktisadının temel makro sorunlarından birisi de cari işlemler açığı ila kamu bütçe açığı konusunda yaşadığı güçlü paradokstur. iktisadi aktivasyonlar güçlü iken vergi gelirleri arttığından bütçe dengesizliği azalır fakat cari denge sert biçimde bozulurken; iktisadi aktivasyonlar yavaşladığında cari dengenin destabil durumunda azalma olur fakat vergi gelirleri azaldığı içinde bütçe açığı hızla artma trendine girer. hocam, önümüzdeki süreçte bütçe dengesinin bozulmasının artacağını ve bu nedenle finansman maliyetinin de sert biçimde artacağını ve faizlerin de artacağını düşünüyorum. sanki türk ekonomisi bir stagflasyona dogru ilerliyor gibi hocam ne dersiniz?...

      Sil
    3. Petrol fiyatının düşmesiyle birlikte dolarda bir artış ortaya çıkmazsa petrolden sağlanacak kazxanım hem cari açığı hem enflasyonu düzeltecek kadar güçlü olabilir. Bütçe dengesi biraz bozulsa bile yüzde 3'leri aşacak gibi görünmüyor. Yani ilk kez 2015'de düşen petrol fiyatları sayesinde bütçe açığı cari açık paradoksu yaşamayabiliriz. Ama dediğim gibi bu, dolar artışının petrol fiyatı düşüşüne eşlik etmemesi halinde geçerlidir.

      Sil
  2. Sayin Hocam, oncelikle bu kadar basit ve anlasilir yazdiginiz icin cok tesekkurler, yazilarinizi buyuk bir keyf ile takip ediyorum... Petrol Fiyatindaki dususun 15M $ kadar cari dengeye fayda saglamasini bekliyoruz, peki eger ABD faiz artirirsa ve Euro bolgesi buyumeyi saglayamazsa , bunun sonucunda parite ($/Euro) beklendigi gibi 1 e dogru giderse cari dengenin durumu ne olur? basit bir oran var mi eliniz de ? mesela her ham petrolun varilinin her 10$ dususu bize 4M$ kazandiriyor , $'in Euro ve tum gelismekte olan ekonomilerin para biriminin karsinda her 10% degerlenmmesi ne kaybettirir ? saygilar joel

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.
      Böyle bir hesap var, hesabı ben yapmadığım için sağlık durumunu bilmiyorum ama hesaba göre TL'nin dolar karşısında her yüzde 10 değer kaybı petroldeki 10 dolar düşüşten daha fazla kaybettiriyor. Buna karşılık TL'Deki değer kaybı ihracatımızın artmasına da yol açtığı için kuşkusuz bazı kazançlar da sağlıyor. Bunun hesabı ihraç ve ithal mallarımızın karşılıklı talep esnekliklerini bilmeyi gerektiriyor. Çünkü bu tür kazanç ve kayıplarda Marshall-Lerner koşulu geçerli.

      Sil
  3. Saygıdeğer Hocam,

    Ne X, ne de Y sektörünün ve hatta Z sektörünün bile temsilcisi değilim.

    Sizden istirhamımız şu:

    'Kaçakçılık Nedir? Ne değildir?' konusu ile ilgili bir yazı kaleme almanız için ısrarcıyız!

    Kaçakçılığı, iktisadi altyapısıyla en iyi açıklayacak kişilerden biri olduğunuzu düşünüyoruz! Kaleminizin sadece bilim ile yazmaya gayret ettiğini, tarafsız kalmaya büyük özen gösterdiğinizi biliyoruz.

    'Kara borsa', hangi iktisadi (ve belki de siyasi + hukuki) şartlar yerine getirilmezse oluşur?

    Kaçakçılığa sebep olan başlıca faktörler nelerdir?

    Kaçakçılığın, ekonomiye olumlu ve olumsuz etkileri nelerdir?

    Her tür piyasada rekabeti olabildiğince adil seviyelerde tutabilmek için getirilmesi planlanan düzenlemeler, hangi eşikler geçilirse kaçakçılığı artırır, hangi düzenlemeler yapılmalı ki kaçakçılık meydana gelmeden rekabet adil seviyelerde tutulabilsin? (Hem Türkiye, hem dünya örnekleri -case study- ile pekiştirirseniz çok memun olacağız.)

    Kara borsa, kaçakçılığın meydana gelmesinde (ve gelmemesinde) 'dumping' ve 'anti-dumping' uygulamaları nedir? (ne değildir?)

    Konuşmalarınızın birinde, Aralık başında hükümetin açıkladığı 'yapısal dönüşüm eylem programı' üzerine pek yorum yapmadığınızı ve ileride de yapmayı düşünmediğinizi söylemiştiniz.

    Çünkü, demiştiniz, hükümetin açıkladığı eylem programı ile hem şahsımın, hem iktisatçı camiasının genelinin üzerine basa basa uyardığı 'yapısal reformlar' aynı düzeyde değil. Öyle anlaşılıyor ki, önümüzde genel seçim olduğu için hükümet bizlerin nasihat ettiği hakiki yapısal reformlara girişmeye pek yanaşmayacak gibi gözüküyor. Seçimler bittikten sonra bizim uyarılarımızı ciddiye alırlar mı, bu da büyük bir muamma...

    Şimdi hocam:

    Sizin böyle ciddi (ve haklı) uyarılar da yaptığınızı bilerek, kaçakçılık konusunu yakın tarihte kaleme almanızı bekliyoruz!

    Saygılarımızı sunarız.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok kolay bir konu değil. Teorik olarak kolayca anlatılabilir ama uygulamadaki boyutlarını belirlemek kolay değil. Çünkü kaçakçılık dediğiniz anda işin .içine birçok şey giriyor ve bunlarla ilgili elimizde sağlam veri yok. Hatta bırakın sağlamı doğru dürüst veri yok. Yine de ilginç bir konu. Düşüneceğim.

      Sil
  4. Şahsi Kanaatim petrol fiyatlarının düşüklüğünden kazanacağımız faydadan daha fazlasını TL deki değer kaybı ve rusyanın mevcut durumunda kaybedeceğiz.
    son açıklanan verilerde Özel Sektörün döviz cinsinden borcu 279 milyar dolardı dolarda meydana gelecek %1 lik bir değişme bize 2,79 milyar dolar ekstra borç olarak dönüyor. Dolar sene başından bu yana yaklaşık %3 değer kazandı. yani yaklaşık 8,5 milyar dolar ekstra borç yükü. Bu sadece kurdan kaybımız, ayrıca Rusya'nın mevcut durumu tüm kazançlarımızı alabilir. Tabii bunu anlamanın en iyi yolu 2015 yılının sonunu görmek olacaktır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olabilir. Bazı hesaplamalar bu dediğiniz haklı çıkaracak yönde.

      Sil
  5. Hocam dolar kuru niye petrol fiyatlarinin dusmesiyle artiyor. ?tesk.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dolar kurunun yükselmesinin, petrol fiyatlarının düşmesiyle doğrudan bir ilişkisi yok.

      Dolar kurunun, özellikle gelişme yolundaki ülkelerde yukarı yönlü olması -Türkiye dahil-, ilk olarak ABD Merkez Bankası (FED)'in faiz artırımına ne zaman başlayacağının henüz belli olmaması ile ilişkili. FED, net bir tarih verdiği anda, Dolar/TL'nin: 2,40'tan 2,70'e kadar yükselebileceği üzerine görüş bildiren kişi ve kurumlar oldukça fazla.

      Petrol fiyatlarının düşüşü üzerine yapılan yorumlar çok çeşitli.

      Rusya'nın, Kırım başta olmak üzere Ukrayna'yı adeta abluka altına alması, hem AB'nin, hem de ABD'nin sert ekonomik yaptırımlar uygulamasının önünü açtı.

      Bir görüşe göre, bu ekonomik yaptırım (ambargo) sonucu olarak petrol fiyatları düşüyor.

      Bir başka görüşe göre ise, 1970'li yılların başında yaşanan meşhur petrol krizinin bir değişik versiyonu 2015 yılı için güncellenerek yeniden piyasaya sürülüyor. OPEC, 1970'lerdeki kriz kadar günümüzde pek dile getirilmese de, önümüzdeki haftalarda OPEC de petrol fiyatları ile ilgili birbiri ardına açıklamalar yapabilir. Ayrıca, Suudi Arabistan ile Kuveyt'in, tekil olarak, fiyatlardaki düşüşe rağmen petrol üretim kapasitelerinde bir azaltmaya gitmeyeceklerini duyurmalarını da not düşmek gerek.

      Dünya genelinde talebin düşük seyretmesinin (en başta koca Çin'de bile ekonomik yavaşlama baş gösterdi), petrol fiyatlarının düşüşüne yol açmış, ve hatta devamının gelmesine sebep olabilir.

      Şimdilik, görünürde olan, petrol fiyatlarının düşmesi (veya düşürülmesi) ile Rusya'yı olabildiğince köşeye sıkıştırmak, gibi bir algı var. Bu algıyı, bir tür komplo teorisi olarak değerlendiren kesimler de oldukça çok.

      Orta, uzun vadede ise, OPEC başta olmak üzere, diğer petrol üreticisi ve ihracatçısı organizasyonların konuya daha da müdahil oluşunu seyredebiliriz.

      Son olarak, Amerika kıtası tarafında, Venezuela'da ekonomik görünüm hiç iyi değil. Ve bu ülkenin ayakta kalmasını sağlayan en önemli ihraç kaynağı petrol. Geçtiğimiz günlerde Küba ile ABD arasında yaşanan 50 küsür yıllık soğuk savaşın bitmesi: Aslında Venezuela'da patlak vermesi muhtemel bir ekonomik kriz dalgası sonucunda Küba'nın kendini sağlama almak zorunda kalacağı, bu nedenle ABD ile barış yapmaya şimdiden yanaştığı da söylentiler arasında.

      Sil
    2. Güzel yanıt, ekleme yapmaya ihtiyaç yok.

      Sil
  6. Hocam dogalgaz niye ucuzluyor? Tesekkur ederim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğalgaz fiyatları petrol fiyatlarına bağlanmış olduğu için.

      Sil
  7. Hocam iktisat öğrenmeye çalışan bir öğrenci olarak petrol fiyatındaki düşüşün rezerv para larin değerinde artış yaratmasının iktisadi mantığı nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Petrol fiyatındaki düşüşten ziyade Rusya'nın durumu nedeniyle benzer kırılganlıktaki ülkelerden yabancı fon çıkışı oluyor. Bu fonlar çıkarken Dolar ve Euro alarak çıkıyorlar. Yani rezerv paralara talep artıyor. Talep Yasası gereği de rezerv paraların değeri artıyor.

      Sil
  8. Mahfi hoca dururken bana cevap vermek düşmez ama Yatırımcılar petrolü satıp tahvil alıyor çünkü yakında fed faiz artıracak...

    YanıtlaSil
  9. Hocam işsizliğin yarattığı sosyal ve psikolojik etkilerden bahseden bir yazınız var mı ?

    YanıtlaSil
  10. Hocam 2015 yılı içinde dengeler epey değişecek gibi gözüküyor sizce de öyle değil mi? Rusya kaybettiği avantajı kazanmak için çin ile dirsek temasına geçer mi? Amerika'dan yediği bu tokadın öcünü alır gibi duruyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rusya, Çin ile zaten dirsek temasında. Mevcut teknolojisiyle Rusya'nın ABD'ye karşı üstünlük sağlaması zor görünüyor. Önce elektronik devrimi becermesi lazım.

      Sil
  11. Hocam faiz artırmak düşürmek ne anlama geliyor. Bildiğimiz faiz mi oluyor yoksa sermayenin kazandığı faiz mi, faiz artınca yatırımcı daha çok mu kazanıyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faizi artırmak düşürmek derken piyasadaki bütün faizleri etkileyen Merkez Bankasının bankalara borç verirken uyguladığı faizi kastediyoruz. MB faizi artırınca piyasada hem mevduat hem de kredi faizleri artar. Mevduat faizi artınca tasarrufçu daha çok kazanır, kredi faizi artınca yatırımcı (yatırımda kullanacağı sermayenin maliyeti arttığı için) daha yüksek maliyete katlanmak zorunda kalır. Ekonomideki en önemli çelişkilerden birisi de burada yatar: MB faizi artırsa tasarruflar artar ama yatırımlar düşer. Tasarruflar artarsa cari açık düşer, yatırımlar düşerse büyüme düşer.

      Sil
    2. çok teşekkürler hocam yeni birşey daha öğrendim sizden.

      Sil
  12. Hocam peki Merkez Bankası'nın faiz oranlarında değişikliğe giderek dolara müdahale etmesi mümkün mü?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zaten öyle yapıyor. Ocak 2014'de faizi yüzde 4,5'dan yüzde 10'a çıkartmasaydı dolar 2,50'ye doğru gidiyordu. Faiz yükselince ülkeye daha çok yabancı kaynak girişi oluyor. Dolar bollaşınca da ucuzluyor.

      Sil
  13. Hocam merhaba. Isminizi birgun googla yazdim ve tesadufen bu sayfanizi buldum, o zamandan beri yazilarinizi zevkle okuyorum ve cok sey ogreniyorum. Ekonomiden hic anlamayan birisi olarak bir soru sormak istiyorum. Yazinizda onumuzdeki yil 1€ nun 1$ a yaklasacagindan bahsetmissiniz. Bu fark nasil bir bicimde kapanacak acaba? yani euro asagi yonlu dolar yukari yonlu hareket edip, 2.5-2.7 seviyelerindemi bulusacaklar yoksa daha yuksek bir seviyedemi dengelenecek? Bu dengelenmenin avrupa ekonomisi uzerindeki etkisini merak ediyorum. Eger paritedeki bu degisme avrupa ekonomisini olumlu etkilerse bize yansimasi nasil olur, ya da olumsuz yonde etkilerse bize yansimasi nasil olur acaba? Tesekkur ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu tahmin bana ait değil. Bazı yorumcular böyle düşünüyor. Ben 1 USD = 1 Euro tahminini en azından bu yıl için iddialı buluyorum. Ama ben de Euro'nun değer kaybederek Doların da değer kazanarak birbirine bugünkünden daha yakın bir noktaya 1,15 - 1,10 gibi bir pariteye geleceğini tahmin ediyorum. Euro'nun değer kaybetmesi Avrupa için olumlu olur çünkü ihracatı artar. Bu durum, petrol fiyatındaki düşüşe ek bir olumlu gelişme olacağı için Avrupa'nın daha hızlı toparlanmasını sağlayabilir. Bu da kuşkusuz bizim asıl ihracat alanımızın toparlanması sonucu bize olumlu etki yapar.

      Sil
  14. Hocam Rusya ile ilgili soracağım birkaç soruya cevap verirseniz sevinirim.1.Rusya'nın şu halde tekrar bir süper güç olma şansı var mı?2.Rublenin değer kaybı daha ne kadar bu yönde gider? 3.En sonuncusu yeni girişimciler için Rusya'daki kriz bir fırsata dönüşür mü ?...Şimdiden cevaplarınız için teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Rusya'nın yeniden süper güç olması zor görünüyor. Çünkü elektronik devriminin dışında kaldı. Hala o konuya girebilmiş değiller. Oysa günümüz artık elektroniğe dayanıyor. (2) Ruble biliyorsunuz toparlanmaya başladı. (3) Evet her kriz yeni girişimciler için bir fırsattır. Şu anda Rusya dipte ve dipten çıkış sırasında birçok fırsat oluşur.

      Sil
  15. Merhaba saygıdeğer hocam size bir sorum olucak. 1 senelik vadede eurosu olan birine dolara geçmeyi mi tercih edersiniz yoksa altına mı? altınsa ons mu gram mı?

    teşekkürler

    YanıtlaSil
  16. Sayın hocam, USD nin TL karşısında değer kazanması sizinde dediğiniz gibi ihracatımızı olumlu yönde değiştirirken aynı zamanda dış ödemeler dengesinde de sıkıntı yaşatacaktır.Öte yandan Rusya'nın Doğalgazda yapacağı indirim ve sözde ''Mavi Akım'' projesinin getireceği iyileştirme ile Petrol fiyatının düşmesinin oluşturacağı etki şüphesiz cari açığımızı kayda değer şekilde azaltacaktır. Fakat Marshall koşuluna bakarsak enerjide dışa bağımlılığımız oldukça yüksek yani esnekliğimize fazla yüksek diyemeyiz ihracattaki ürünlerimiz ise genel itibari ile emek yoğun mallar olduğu için esnekliği yüksek mallardır.İki duruma bakarsak dış ödemelerde olumlu bir etki yaratacak gibi durmamakta. Bunlara ek olarak FED in faiz arttırımını da ele alırsak durumlar aleyhimize işleyecek gibi durmakta.Sonuç olarak konjonktürün etkileri kısa dönemde fiyatları ve ücretleri etkilerken büyümeye etkisi '' 0 '' olcak gibi. Yazılarınızdan genel çıkarımım bu yönde sizce yanlış mı düşünyorum ?

    Teşekkürler, iyi çalışmalar.

    YanıtlaSil
  17. Hocam Avrupa Sallanıyor diyorduk
    Euro nasıl bu kadar kuvvetli kalıyor ?

    YanıtlaSil
  18. Hocam dolara yatırımi nasil goruyorsunuz.yatirim olarak dolar dusunmeli miyiz?2015 ilk aylarinda herhangi bir dalgalanma bekliyor musunuz.saygilarimla.

    YanıtlaSil
  19. Hocam emeğinize sağlık. Şu konuyu anlamak istiyorum.Petrol fiyatındaki çok ciddi düşüşlerden bahsediyoruz.Bunun cari açığa ve içerideki fiyatlara olumlu yansıyacağından bahsediyoruz.Peki bu gelişmeler neden içerideki fiyatlara kısa sürede yansıtılmıyor ya da daha doğrusu yansıtılamıyor mu? Sebepleri nelerdir acaba? Şimdiden çok teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  20. Ekonomideki olumsuz gelişmeler en büyük sorunu doğuruyor: İşsizlik.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!