Negatif Ayrışan Türk Lirası
ABD seçimlerinde Trump’ın
kazanması çoğunluk için sürpriz oldu. Seçim öncesinde Trump kazanırsa ne olur
diye sorulduğunda yine çoğunluk, Dolar değer kaybeder diye düşünüyordu. Oysa
tam tersi oldu. Her şeyden önce Trump’ın arz yönlü ekonomi destekli genişletici
maliye politikası uygulayacağının ortaya çıkması, Fed’in de buna paralel olarak
daha rahat faiz artıracağının anlaşılması algıyı bir anda değiştirdi. Dolar değer
kazanmaya başladı. Fed Başkanı Yellen’in Amerikan Kongresinde yaptığı konuşmada
Fed’in faiz artırmasının göreli olarak yakın bir gelecekte olacağını
vurgulamasıyla birlikte Doların değer kazanma ivmesi daha da arttı.
Aşağıdaki tabloda son bir ayda ABD
Dolarının 6 önemli para birimine karşı oluşturulan USD Endeksindeki değer
değişimi ile çeşitli para birimlerinin ABD Doları karşısındaki değer
değişimleri yer alıyor.
Para Birimi
|
18.10.2016
|
18.11.2016
|
Değer Değişimi (%)
|
USD Endeksi
|
97,86
|
101,17
|
3,38
|
USD / Malezya Ringiti
|
4,1932
|
4,4126
|
-5,23
|
İngiliz Sterlini / USD
|
1,2256
|
1,2415
|
+1,29
|
Euro / USD
|
1,0997
|
1,0601
|
-3,06
|
USD / Endonezya Rupiahı
|
12,967
|
13,419
|
-3,49
|
USD / Rus Rublesi
|
61,1721
|
63,5846
|
-3.94
|
USD / Çek C. Koronası
|
24,6060
|
25,5105
|
-3,68
|
USD / Güney Afrika Randı
|
13,8959
|
14,5970
|
-5,05
|
USD / Polonya Zlotisi
|
3,9291
|
4,1965
|
-6,81
|
USD / Brezilya Reali
|
3,1876
|
3,4327
|
-7,68
|
USD / Türk Lirası
|
3,0969
|
3,3800
|
-9,14
|
USD / Meksika Pezosu
|
18,6148
|
20,6600
|
-10,98
|
Görüldüğü gibi Dolar, son bir
ayda, tabloda yer verilen İngiliz Sterlini dışındaki bütün para birimlerine
karşı değer kazanmış bulunuyor. Son bir ayda Dolara karşı en hızlı değer
kaybını yaşayan iki para biriminden birisi Meksika Pezosu birisi de Türk
Lirası. Kırılgan beşlinin üyelerinden biri olarak kabul edilen Brezilya’nın para
birimi Real, TL’den sonra en çok değer kaybedenlerin başında geliyor. Öteki
kırılgan beşli üyelerinden Güney Afrika Randı, Rus Rublesi ve Endonezya Rupiahı
da değer kaybetmekle birlikte bu kayıplar bizdeki kadar yüksek olmamış
görünüyor.
Dolar endeksinin son bir aydaki
değer kazanımı yüzde 3,38. Dolar, Euro’ya karşı da bu endekse yakın (yüzde
3,06) değer kazanmış bulunuyor. Bu dönemde kabaca yüzde 4’ün üzerindeki değer
kayıplarının, ülkelerin kendi sorunlarından kaynaklanan ek kayıplar olduğunu
söylersek yanılmış olmayız. Mesela Endonezya kırılgan beşli arasında yer
almasına karşılık Rupiahdaki değer kaybının sınırlı kalmasının nedeni bu
ülkenin bir takım reformlara girişmiş olmasıdır. Rusya’nın ambargo altında olmasına,
petrol ve doğalgaz fiyatlarında düşüşler olmasına karşılık Rubledeki değer
kaybının sınırlı olmasının nedeni Trump’ın Rusya’ya ilişkin yumuşak ve yapıcı
mesajlar vermiş olmasındandır. Buna karşılık Meksika Pesosunda yaşanan büyük
değer kaybı, Trump’ın bu ülkeye yönelik olarak yaptığı sert açıklamalardan
kaynaklanmaktadır. Brezilya, sorunlarını bir türlü çözememekte o nedenle Real
hızla değer kaybetmektedir.
Türk Lirasının Dolardaki değer
kazanımından çok daha fazla değer kaybetmesinin nedeni Türkiye’nin kırılgan
beşli içinde yer alması dışında son dönemde risklerinde artış olduğu algısının
yayılmasındandır. Türkiye’nin CDS primi bir ay önce 257,07 iken bugün bu oran
295,38’dir. Yani Türkiye’nin risk primi son bir ayda yüzde 15 oranında
yükselmiştir. İçeride yaşanan siyasal gelişmeler, Avrupa Birliği ile giderek
gerilen ilişkiler, Avrupa Birliği ilerleme raporunun olumsuz saptamaları öteden
beri mevcut olan terör, jeopolitik riskler, sınır ötesi sorunlar, darbe
kalkışması gibi mevcut olumsuzlukların üzerine eklenince görünüm daha da bozulmuştur.
Özetle söylemek gerekirse Doların
bütün paralara karşı yükselişinin üzerine Türkiye’nin kendi sorunları ve
riskleri de eklenince Tük Lirası, Dolara karşı en fazla değer yitiren paraların
başına geçmiştir.
Mahfi Bey, sabit kur neden olmaz Türkiye özelinde?
YanıtlaSilYunanistan'ın durumuna düşeriz.
SilKuru sabit tutmak için TCMB nin rezervi yetersiz.
SilGerçekten böyle bir durum sözkonusu olabilir mi? Yani merkezbankasının döviz rezervlerinin aslında olmaması veya başka bir yerde saklanması belkide kullanılması durumu? Bu nedenle müdahale edilemiyor olabilir mi? Bu gibi bir durumu nasıl bir sistem kontrol edebilir? Böyle bir merci/teftiş var mıdır? Teşekkürler
Silsabit kura geçtiğinde piyasada dolar kalmaz da ondan.asıl o zaman tam patlarız.
Silkurun sabit olmasıda ,aşırı serbest bırakılmasıda yanlıştır bence.kemal derviş zamanında kuru sabitledi .bunu gören yabancıda sabit kurdan faydalanarak bedel ödemeden kaçtı.ama serbes kurda, ekonomiyi özellikle bu günlerde olumsuz etkileyeceginden merkez bankası bir sınır belirleyip,sözle ,faizle ve diger alternatif seçeneklerle müdahale etmelidir kanımca.yoksa daha sonra onarılması çok zor yaralar alabiliriz.
SilPara teorisi ile ilgili bildiğiniz aynı zamanda derslerimize de yardımcı olacak bir kaynak önerir misiniz hocam:)
YanıtlaSilFatih Özatay'ın Parasal İktisat: Kuram ve Politik kitabını öneriyorum.
SilBundan sonra ne olabileceği ile ilgili fikriniz nedir hocam?
YanıtlaSilBen bir süre sonra Dolar Endeksinin gevşeyeceğini ve Doların değer kaybedeceğini tahmin ediyorum.
SilNedeni nedir hocam Fed faizi aralıkta artıracak gibi doalrın değer kazanması gerekmez mi?
SilHocam doların değer artışı dururda TL nin değer kaybı ne zaman duracak?
SilAB ile gerilim artarsa dolarda gevşeme olmaz. CB en büyük ticari ortağımızla restleşiyor. Aynı kişi Rusyadan da özür dilemişti.
SilHocam merhaba, iki sorum olacak:
YanıtlaSil1) Yabancıların hisse senedi ve DİBS satışlarının geçen hafta artması TL'nin negatif ayrışmasını ne ölçüde etkiler?
2) Özel sektör kesiminin borçlarının geri ödemesine ilişkin kritik bir dönem var mıdır? Bunun ülke ekonomisinin gidişatıyla ilişkisi nasıl olur?
Saygılar
(1) Önemli etki yaratıyor.
Sil(2) Önümüzdeki 1 yılda Türkiye'nin özel sektörüyle, bankalarıyla, kamu sektörüyle yenilemesi gereken dış finansman 165 milyar dolar. Buna 35 milyar dolar da cari açıktan gelecek dış finansman ihtiyacını ekleyin eder 200 milyar dolar. Olay budur.
Eğer kendi yarattığımız riskleri ortadan kaldıramazsak işimiz çok zor olacak demektir.
Doların ingiliz sterlinine karşın değer kazanmasının nedeni nedir?
YanıtlaSilDolar İngiliz Sterlinine karşı değer kaybetti. Bunun nedeni Brexit sonrasında yüksek yargının konuyu parlamentoya getirme ve kararı orada alma yönünde verdiği karar.
SilHocam yanlışlık olmasın. Bloomberg'den baktım brexit sonrası sterlin dolara karşı epey değer kaybetmiş. Sadece abd seçimlerinden sonra biraz değer kazanmış şimdi tekrar 8 kasımla aynı seviyede.
SilHaklısınız kaybetti ama burada yanlışlık yok çünkü ben son bir ayı aldım.
SilSayin Mahfi Egilmez,
YanıtlaSilYaziniz icin tesekkurler. Yine onemli bir konuya parmak basip, gundemde konusulan bir konuyu rakamlarla da gostermissiniz.
Nacizane, yaziniza bir katkim, Brezilya'nin kotu performansina yonelik olabilir. Bahsettiginiz gibi Brezilya'nin "bir turlu cozemedigi sorunlari" var evet ama ozellikle su son donemde iki gelisme var: 1) Eski Rio valisinin Dunya Kupasi organizasyonu surecinde yolsuzluga karistigi iddia edildi ve tutuklandi. Bu durum ayni zamanda politik bir hesaplasma oldugu icin negatif etkiliyor.
2) Brezilya'da destegi artan bir asiri sag grup var ve bu grup askeri bir yonetim istiyor. Bu talep ugruna meclisi basmis olmasi da ciddi bir belirsizlik getiriyor.
Meksika'yi da malum siz aciklamissiniz. Turkiye bu ulkeler arasindan net bir sekilde negatif ayrisiyor.
Ancak su atlanmamali: Her ulke kendince bahane uretiyor. Bu bahsedilen olaylar olmasa da eminim ki baska sebeplerde benzer bir deger dususu yasayacakti bu ulkeler. Cunku ASIL sorunlari kisa vadeli degil, uzun vadeli.
Katkınız için çok teşekkür ederim.
SilMahfi Bey merhaba,
YanıtlaSilAşağıda linkini verdiğim yazıdaki özel kesim borcunun krizlerdeki asıl problem olduğuna dair teori eğer doğru ise Türkiye'de de çok yakında bir kriz olacağı düşünülebilir mi? Türkiye özel kesim borç verilerini ne yazık ki bulamadım, sizin bir yazınızda Hazine Müsteşarlığı Raporu'ndan faydalandığınızı gördüm ama aynı kaynakta geçmişe yönelik verilere ulaşamadım o yüzden aşağıdaki yazıda olduğu gibi GDP ile tarihsel bir karşılaştırma yapma şansım olmadı. Ama Türkiye'de kamu kesimi borcu GDP'ye oranla çok düşük seviyelerde olduğu için özel kesim borcunun çok yüksek seviyelerde ve artmaya da devam ettiğini tahmin ediyorum.
Bu konuda sizin bir yorumunuz olur mu?
Teşekkürler,
İyi çalışmalar
http://www.theatlantic.com/business/archive/2014/09/government-debt-isnt-the-problemprivate-debt-is/379865/
Hazine sitesinde raporlar içinde borç yönetimi raporları (arşivi) 2007'ye kadar gidiyor. Ben daha öncesinden derlediğim için bende eski seriler var.
SilKur artışının neden olduğu enflasyon artışı sonucunda mecburen faizlerin artırılması gerekecek. Acaba hala faizleri indirelim diye düşünülüyor mudur.
YanıtlaSilHocam aslında olay ekonomiden çok, 'sakat olan' düşünüş tarzımızla alakalı. Nereden tutarsak elimizde kalıyor. Ekonomik Analiz kitabınızda da belirttiğiniz üzere, irrasyonalite rasyonelleşiyor. ''Yok artık canım'' dediğimiz şeyler bir bakıyorsunuz gerçek oluyor. Sizin de bas bas bağırdığınız ''yapısal reformlar'' konusunda toplu bir irade ortaya koyulmazsa daha çook dünyadan negatif ayrışırız.
Saygılar.
Kıvanç.
Emin olun bunu ben de merak ediyorum.
SilDüşünce tarzımızın yanlışlığı konusunda sizinle yüzde 100 aynı görüşteyim.
Sizin düşünce tarzınız 'Batıcı' olduğu için kendinizi doğru, diğer düşünceleri yanlış görüyorsunuz Mahfi bey.
SilYanlışı kendinizde arayın, yanlışı hep başkalarına atmaya alışmışsınız.
Tam tersi sayın Adsız. Bizim gibi ulkeler, başına gelen her olumsuz durumun sorumlusunun bir "dış güç" ile ilintili olduğu konusunda takintilidir.
SilMahfi Egilmez'i hiç taniyamamissiniz, kendisi gayet objektif ve bilimsel konuşan biridir.
Size bir tavsiyem olacak. Mahfi Egilmez siz ve sizin gibiler için bir kitap kaleme aldı. Herkesin okuması gerek aslında ama siz biran önce okusaniz daha iyi olur. Kitabın linki http://www.idefix.com/Kitap/Ekonomide-Analiz-Ornek-Olaylar-ve-Cozumler/Mahfi-Egilmez/Egitim-Basvuru/Is-Ekonomi-Hukuk/Ekonomi/urunno=0000000712491
"Batıcı" düşünce tarzı ne demek biraz açıklar mısınız?
SilAsıl yanlışı başkalarına atmak bu yorum ve bu zihniyettir.
Hem reel faiz neredeyse sıfırken faiz indirimi için baskı yapılacak, hem ekonomi dahil birçok alanda en önemli işbirliği yaptığımız AB ile ilişkiler gerildikçe gerilecek ve bu gerilimin artması için özel gayret sarf edilecek, hem yapay tartışmalar sürekli ülke gündemine getirilecek. Ama o kadar şeyden sonra dolar yükselince dış güç, üst akıl aranacak doların yükselmesinde. Bu zihniyettir hatayı hep başka yerlerde arayan.
Ekonomi ekonomidir, finansal sistem diye bir şey var, piyasa kuralları var. Bunları kabul etmek batıcı düşünce tarzı değildir. Kapitalizme en uzak diyeceğiniz ülkeler bile bu sistemin parçası. Bu sistemde başarısız olup sisteme verip veriştirmek, iş bu hatayı başkalarında aramaktır.
Batıcı düşünce tarzı dediğiniz şey defalarca farklı ülkelerde farklı tarihlerde denenmiş ve sonuçları gözlenmiş.Bunun üzerinden yorumlar yapılıyor.Bizim kafamıza göre faiz indirme modelimizin ise maalesef rasyonel dayanağı yok.
SilPolitika faizi azaltilsin diye degil, bankalarin mevduat ve kredi faizleri azaltilsin diye baski yapiliyor, bu da gayet normaldir, firsattan istifade birileri kar etmeye calisip ekonominin isleyisini bozuyorsa buna mudehale edilir.
SilBati'li dusunce degil o zararli degil sadece farkli bir bakis acisidir, ancak manipulatif dusunce problemlidir, bundan sakinmak ve bununla mucadele etmek lazim.
Mahfi Beyi "Batıcı" diye etiketleyen katılımcı muhtemelen davranışlarını "external locus of control" ile düzenlemekte. Lütfen merak edenler "Nicolai Sennels, external locus of control" yazıp aratsınlar.
SilHocam faiz ile para arzı arasında direk bir ilişki varmıdır?
YanıtlaSilTabii. Para arzı artarsa faiz düşer ama enflasyon artmaya başlar bu sefer onu indirmek için faizi artırmak gerekir.
SilPeki faiz para arzını etkiler mi?
SilHayır ama enflasyonu frenler. Çünkü insanlar tüketimden tasarrufa kayarlar.
SilEtkiler. Günümüzde para (karşılıksız kağıt para/fiat currency) kredi olarak yaratılır sisteme sokulur. Faiz yüksek olursa kredi miktarı azalır, yaratılan para azalır. Fractional Reserve Banking sistemi sayesinde bankalar karşılıksız para yaratabilirler, merkez bankasına ihtiyaç duymadan.
SilMerhabalar Mahfi Hocam,
YanıtlaSilAçıklamalarınız her zamanki gibi çok aydınlatıcı olmuş. Teşekkür ederiz. Kısa bir süre öncesi için bir sorum olacaktı.
Fed faiz artıracağının sinyalini bu kadar açık vermeden önce USD ye pek yatırım yapılmıyordu. Avrupa ve Japonyada büyüyememe ve düşük enflasyon nedeniyle merkez bankası faizleri sıfır ve sıfırın altındaydı. Şirketler eksi faizli tahviller alıyor diye haberler çıkmıştı. Bu şirketler neden verdiği paranın eksiğini vadesinde almayı kabul eder de yüzde sıfır veya sıfırın çok az üstünde bankaya vadeli mevduata parasını yatırmaz?
Teşekkürler, iyi çalışmalar.
Zaman içinde tahvillere talep olur satarız diye düşünüyorlar.
SilAyrışma sizin beyinlerde.
YanıtlaSilHaklısınız. Sizinkinden mesela pozitif ayrışıyor bizim beyinlerimiz.
SilDiyelim ki öyle. Ne kastettiğinizi söyleyin. Hocanın niye yanlış olduğunu söyleyin. Boş lafla olmuyor bu işler...
SilAyristirmaci olan sizin beyininiz. Taraf bertaraf
SilHocam karşılaştıma yapılırken aynı varlıklar üzerinden karşılaştırma yapalım lütfen,
SilHimm, nasil bir trolluktur bu boyle, en azindan liseyi bitirseniz az cok okudugunuzu anlardiniz.
SilHocam, kıbrıs görüşmelerinin oldukça olumlu geçtiği, noel'e kadar 5'li bir zirvenin yapılmasının muhtemel olduğu söyleniyor. Bu gelişme olumsuz risk algımızı değitirip, yeni bir hikaye yaratırmı ülkemiz için.
YanıtlaSilSaygılar..
Mutlaka olumlu etkisi olur ama tek başına Kıbrıs meselesi olayları çözemez. Bundan mesela 15 yıl önce Kıbrıs meselsinin çözümü bizi AB üyeliğine çok yaklaştırabilirdi ama bugün öyle değil.
SilHocam 1 dolar=110 yen'miş. Şok oldum. Japonya gelişmiş bir ülke sıkıntıları olsa da. Paraları da rezerv para. Lira yenden 40 kat güçlü. Bu nasıl oluyor? Bir de yenin değer kaybetmesi japonya için iyi bir şey mi ihracat açısından,riskleri de var mı?
YanıtlaSilNormal bir dönemde iyi bir şey. Japonyanın ihracatı artar. Kaliteli mallar satıyorlar.
SilBir paranın değeri tam olarak öyle ölçülmüyor.
SilYenin değer kaybetmesi Japonya için iyi bir şey çünkü Çin ve Kore'nin ihracatıyla rekabet edemiyor.
Paranın gücü böyle ölçülmez, hadi diyelim öyle ölçmeye karar verdiniz: sizin yaptığınız hesaba göre o zaman liradan altı sıfır attığımızı da hatırlayın, yani 1 dolar = 3.4 milyon lira eski parayla, şimdi bakın hangi para güçlü :)
SilDolardaki yükseliş fiyatlara yansıdığında , artış paritedeki kadar mı olur? Stok yapmak yerine dolar mı almak daha uygun?
YanıtlaSilBu konu her bir sektör ve mal için farklı olarak ele alınması gereken bir konu.
SilBeklenen Fed faiz arttırımının tl nin gelecekteki değer kaybına etkisi hangi yüzdelerde beklenebilir?
YanıtlaSilFed'in Aralık'taki faiz artırımı şu sıralar zaten fiyatlanıyor. Dolayısıyla orada yapılacak bir seferlik faiz artışı buradan öteye bir etki yaratmaz. Hatta tam tersine beklenti gerçeğe dönüştüğü için Dolar bir miktar değer kaybedebilir.
SilCari acik sorunu turk lirasinin arkasinda ulusal sanayi olmayan ulasal bir para birimi olmasindan dolayi mi uretikce cari acik biriktermisinden dolayi mi geliyour sonucta petrolumuz de yok petrolu anlamli kilan islerde yok uz
YanıtlaSilAslında ulusal sanayimiz var. Olmayan şey biz buluş yapamıyoruz. Öyle olunca da herkesin yaptığı malı ucuza yapıp satmaya çabalıyoruz. BU da bir yere kadar gidiyor. Mesela tekstilde biz ucuza sattığımız için iyi gidiyorduk. Sonra Çin ve diğer uzak doğulular daha ucuza satınca bizim durumumuz kötüleşti. Bir türlü bir dünya markası yaratıp da üretimi Çine devredip dizaynır olamadık. Öyle olunca da daha ucuza üreten Çin pazarı bizden kapmaya başladı.
SilHocam hal böyleyken hükümet yetkililerinde bir panik havası yok gibi,üstüne üstlük bir de faiz indirmeye çalışıyorlar..Merkez Bankası hükümeti ikna edemezse sırf yerlerini koruma pahasına faiz indirimine devam edecek görünüyor
YanıtlaSilİnşaat sektörü faize çok duyarlı.Sanırım hükumetin düşük faiz ısrarı rantı kaybetmemek için.
SilMezarlıktan geçerken hiç ıslık çaldınız mı? Onun gibi düşünün.
Silmükemmel cevap agzınıza saglık hoam
SilHocam TL e karşı hem yurt içinde hem yurt dışında öyle bir algı oluştu ki faiz arttırsak bile kur düşmeyecekmiş gibi gözüküyor.Dün merkez bankasının piyasaya 700 milyon dolar vereceği yönündeki haberler bile kur artışına etki etmedi. Sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir.
YanıtlaSilEvet bazen geç kalmak uygulanacak politikanın etkisini düşürüyor.
SilHocam belirlenen müdahale miktarı neye göre belirleniyor? Ekim verilerindeki cari açık miktarı yaklaşık bu kadardı gördüğüm kadarıyla çok düz bir mantıkla bu ancak doları frenlerse frenler ama düşürmez diyebilir miyiz?
SilHocam her zamanki gibi çok güzel özetlemişsiniz yaşanan dalgalanmaları ve nedenlerini.
YanıtlaSil1-Trump'un genişletici maliye politikası uygulamasını IS-LM çerçevesinde değerlendirip IS'nin faizi iteceğini söylemek teorik olarak yanlış olur mu?
2- Siz hep ekonomide bir taşla iki kuş vurulmaz derdiniz.Faiz artınca enflasyon düşürüp büyümeyi de arttırmak gibi. Şimdi ben Türkiye'nin ekonomik göstergelerine bakıyorum hocam hepsinde bozulma var. Bir taraftan fedakarlık yaparken diğer taraftan sonucunu alamıyoruz. Bütçe açığa düşüyor,enflasyon yüksek, büyüme düşme eğiliminde,kur yüksek,işsizlik yüksek,cari açık yüksek,tasarruf düşük. Bunların hepsini başarmak daha zor olmalı diye düşünüyorum ama bizde gayet kolay gibi. Ne dersiniz?
3-Ayrıca Trump duvarı Meksika yerine bize örecek gibi :)
Teşekkürler hocam iyi haftasonları.
Teşekkür ederim.
Sil(1) Yanlış olmaz.
(2) Kesinlikle kolay değil. Mesela şimdi büyümeye yöneliyoruz. Kamu harcamalarını artırıp bütçe açığını artıracağız ve bu yolla ekonomiyi canlandıracağız. Bu hamle enflasyona neden olacak ve sonuçta faizleri artırmak zorunda kalacağız. Ama bu bir tercih meselesi. Yanlıştır demiyorum. Sadece kamu harcamalarını artırırken hem büyüyeceğiz hem enflasyon düşecek gibi bir beklentiye girmemek gerektiğini vurguluyorum. Amacımız büyüme ise o zaman enflasyonu göze alacağız. Bu ilişkileri siyaset erbabı (ekonomiden sorumlu bakanlar, maliye bakanı dışında) tam olarak anlıyor mu emin değilim.
(3) :-)
Hocam; Ekonomik,siyasi ve sosyal açıdan kötüye giden bir Türkiye'de biz gençler geleceğe yönelik nasıl umutlu kalabileceğiz? Aklımızla sürekli dalga geçen siyasiler ve ülkede yığılan problemler insanlarda aşırı gerilim oluşturmuş durumda. Çok temel sorunlar acil çözüm beklerken siyasiler yapay gündemlerle vakit kaybederek Türkiye'nin potansiyelini,enerjisini ve zamanını öldürüyorlar. Biraz siyasi ağırlıklı oldu ama şuan yaşadığımız ekonomik sorunların temelinde çok büyük oranda siyaset yatıyor diye düşünüyorum. Hocam "Yeni Türkiye" de aklı hür,vicdanı hür çocuklar yetiştirebilecek miyiz? Bu arada iyi ki varsınız. Saygılar.
YanıtlaSilAtatürk'ün gençliğe hitabesini bir daha okuyun.
SilHaklısınız, ben de artık diyecek fazla bir şey bulamıyorum ne yazık ki. Tek yapacağımız şey doğruları yani bilimi öğrenerek kendimizi, aklımızı iyi günler için hazır tutmak.
SilHocam, yazınız ve yazılarınız ciddi anlamda çok faydalı bunun için size şahsım adına ne kadar teşekkür etsem azdır. Dolar aldı başını gidiyor ve bana pek duracak gibi de gelmedi goldman sachs faiz arttırma olasılığını %85 olarak belirledi.Bu faiz arttırımı ile doların sene sonuna doğru 4 TL civarı olacağını düşünüyorum acaba çok mu abarttım ? Sizce belirli bir seviyeden sonra TC Merkez Bankası müdahale eder mi ?
YanıtlaSilÇok teşekkürler.
SilBence biraz abarttınız. Fed faiz artırdıktan sonra (belki o zamana bile kalmadan) Dolar gevşer. Bu şekilde artmaya devam edemez.
Dolar en fazla 3.50 ye kadar cikar daha ileri gidemez. 2017 ilk ceyrekte petrol fiyatlari eger boyle giderse sayet cari acikta ciddi bir daralma bekliyorum. Bu da dovizde baskiyi hafifleteck bir durum olur.
Sil2016 ilk çeyrekte petrol 28 dolara kadar düşmüştü. 40 dolarıda geçmedi. O dediğin nasıl olacak
Sil2023de dolar kuru 10 lira olur mu
YanıtlaSilBu falcılara sorulması gereken bir soru.
SilHocam merkez bankası faizleri yükseltme yoluna neden gitmiyor ki yükselen ve büyüyen bir ekonomimizde yok zaten inşaat babaları biraz para kaybeder bu gidişle 3 90 a bile gelebilir.Ama yetkililer ne düşünmüyo anlayamıyorum artık ülkemizde hiçbir şey yolunda gitmiyor.Hep diyosunuzya yapısal reformları yapmanız gerekiyo biz hep uzaklaşıyoruz daha dün cinsel istismara yönelik verilen önergeye bakılınca hukuk alanında geriye gidiyoruz.
YanıtlaSilBunu ben de tam olarak anlayamıyorum.
SilSadece hukuk alanında değil birçok alanda geriye gidiyoruz.
Mahfi Bey,
YanıtlaSilYurtdışı piyasa yapıcı banka yetkililerinin (Özellikle İngiltere menşeili bankalar) öngörülerine göre, 2016 yıl sonu TL/USD tahmini 3.50; 2017 sonu için ise 4 tahminleri mevcut. Sizce bu olası bir durum değil mi? Gidişat bunu gösterir mahiyette değil mi?
Yazınıza ilişkin olarak; twitter dan ilettiğim soruya ( Mehmet Eren @phdmehmet 3 sa.3 saat önce
@mahfiegilmez Meksika pesosundan sonra en çok değer kaybeden TL'ye güven kaldı mı? Neden Dünya genelinde düşen USD, TR'de artarak gidiyor?) yanıt gibi olmuş. Negatif ayrışan TL için, yerel dinamiklerin yanısıra uluslararası piyasalarda Türkiye'ye yönelen negatif eğilimlere de dikkat çekmek gerektiğini düşünüyorum.
Selamlar.
2017 için bu aşamada bir şey söylemek için henüz erken. Fed'in Aralık toplantısından sonra yapacağı açıklamaları görmek lazım.
Sil2016 yıl sonu için ben doların biraz ger döneceğini tahmin ediyorum (tabii yeni bir şok olmaması kaydıyla.)
Evet negatif düşünce gerçekten de tavan yaptı. Tabii bu konuda Türkiye de maalesef negatifliğe negatif katkı yapıyor.
Hocam
YanıtlaSilDibs ve hisse senedi alım satım ile
Portföy yatırımları farklı seyler mi?
Farklı kalem olarak görüyorum bazen.
Geniş anlamda portföy yatırımı denince bir portföy oluşturmak için alınan altın, döviz, tahvil, bono, hisse senedi ve hatta nakit anlaşılıyor. Dar anlamda ise tahvil, bono ve hisse senetleri anlaşılıyor.
SilMali anlamda ve ödemeler dengesi anlamında biz dar çerçeveyi esas alıyoruz.
Bu kur artisinin enflasyona etkisi ne duzeyde olur. 2017 ilk ceyrekte cift rakamli enflasyon oranlarini gorruur muyuz.
YanıtlaSilDoviz fiyatlarini ve petrol fiyatlarini suanki seviyeyi korudugunu varsayarsak ve merkez bankasi faiz arttirmayacagini indirmeyecegini hesaplarsak
Eğer bu kur artışı kalıcı olursa enflasyonda çift haneyi görürüz.
Silpeki hocam mevcut sartlarda bu kur seviysesinde ki TL kendi ic enflasyonunu baz alirsak bir cok paraya gore reel olarak deger yitirdi. Budurum sizce Cari acikta bir daralmaya yol acar mi
SilNacizane sorum şu ;
YanıtlaSilDöviz kurundaki artış ithal mal fiyatlarına etkileyerek enflasyonu arttırması durumuna rağmen , kamu yoluyla (yada yordamıyla demek daha doğru olur) yapılan kamu projelerinin kullanım bedellerinin döviz kuru üzerinden fiyatlanması nasıl yorumlanmalıdır Mahfi bey? çok tutarsız bir yol alma değil midir bu?
İlgiyle takipteyiz.Saygılarımla..
Çok haklısınız ben de bunu sürekli tv de dile getiriyorum.
SilTeşekkürler.
Çift hane göremeyiz ,enflasyon %8 i geçemez çünkü yassak.
YanıtlaSilyurtdışı varlıklarımızın artması ne anlama gelir?
YanıtlaSil"Türkiye'nin yurt disi varliklari eylulde gecen yil sonuna gore yuzde 5,3 artisla 221,3 milyar dolara ulasti." (finans haber)
MB kamuya borç veya dışarıya dış borç veriyor mu?
YanıtlaSilMB'nın kamuya borç vermesi yasaklandı. Sadece bankalara borç veriyor.
SilBu yasa cok kati degil mi sizce. Bence bir oran olmali kamuya hazineye gsmhnin %1 oraninda borc vermesi
SilGeçmişte dediğinize benzer bir uygulama vardı. 2001 krizine götüren nedenlerden birisi oldu.
Silhocam geçen haftaki sorumu tekrarlamak istiyorum:
YanıtlaSilDolar kuru yılbaşından önce (tl bazında) euroyu geçer mi?
Bu ortamda bunu bilimsel olarak yanıtlamak mümkün görünmüyor.
SilEurusd paritesi 1 in altına düşerse evet.
SilHocam TCMB analitik bilançosuyla ilgili zamanınız olduğunda bir yazı kaleme alırmısınız? Anlamakta güçlük çekiyorum zor bir konu.
YanıtlaSilBu konu bir makaleden uzun hatta ödemeler dengesiyle birlikte bir kitap konusu olabilir.
SilNiye
YanıtlaSilTurkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasi
Degilde
Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 11 Haziran 1930 Tarih ve 1715 Sayılı Kanun ile özel sermayenin de katıldığı bir anonim ortaklık olarak kurulmuştur. Bu düzenlemeyle devletten ayrı ve bağımsız olduğu hususuna özel bir önem verilmiştir. Bu amaç çerçevesinde, Banka'nın kuruluş kanunu tasarısında adı "Cumhuriyet Merkez Bankası" olarak öngörülmüşken, TBMM Komisyonu'nda uluslararası ilişkiler de düşünülerek "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası" olarak değiştirilmesine karar verilmiş; banka'nın bağımsızlığını vurgulama amacı güdülerek "Türkiye Cumhuriyeti" ibaresine ve kısaltılmış şekli olan "T.C."ye özellikle yer verilmemiştir.
SilDolar yüsekliğinin psikolojik etkisini de yabana atmamak gerek her gün fakirleştiğini hisseden insan parasal anlamda daha korumacı olur ihtiyaçlarını erteler umarım bir gün faizin bir öcü olmadığını inebildiği gibi çıkabilmesininde normal olduğunu anlarız ortam düzelince gene indirirsin.saygılar hocam
YanıtlaSilBu dediğiniz anlayabildiğimiz zaman faizin de bir politika aracı olarak kullanılabilmesi müümkün olacaktır.
SilHocam 3 kasımdaki bir haberde MB rezervleri 28 ekimde önceki bir haftaya göre arttı deniyor. Halbuki son ödemeler dengesinde biz açığı rezervlerle kapatmadık mı?
YanıtlaSilhocam tv de hangi siyasi tartışma programlarını izliyorsunuz?
YanıtlaSilÖzel olarak izlemiyorum ama denk gelirsem izliyorum.
Silyağ gibi akıp giden duble-otoban yollar var. Dolarin artmasi bu yollarin yatirimlarin aksamasina neden olur mu
YanıtlaSilMakarna ve kömür ulaşımının sekteye uğramaması icin yatırımlarını oldugu gibi devam edecektir. Kimsenin şüphesi olmasin
SilDevlet yaptığı için çok yükselmez. Devletin dış borcu yüksek değil sıkıntıya girmez.
Silolur, yeni yatirim olmadigi gibi mevcut yollar da yag gibi akmamaya baslar.
SilHocam dolarda gevşeme olursa bence bu dolar almak için fırsat olarak görülecektir. Batı ile restleşmeler ve rejim değişikliği çalışmaları riskleri artırdı.
YanıtlaSilHocam merhaba,
YanıtlaSilÖncelikle bu bilgilendirici yazınız için şahsım adına çok teşekkür ederim. Emin olun, bu ülkede iktisat öğrenimi gören ve kendini geliştirmeye çalışan gençler sizin bu yazılarınızdan çok şey öğreniyorlar.
Benim sorum kur artışının yaratması beklenecek enflasyon ile ilgili. Geçtiğimiz günlerde ekonomiden sorumlu iki bakan arasında yaptıkları açıklamalar sonucu mal sepetinde gıdanın ağırlığı üzerine bir fikir ayrılığı göze çarpmıştı. Hoş aynı iki bakan ekonomi hakkında en temel politikalarda dahi fikir ayrılığı yaşıyor gibi gözlemleniyor (tüketim harcamalarını destekleyici politikalar x tasarruf oranını destekleyici politikalar).
Kurdaki bu artış sonrası mal sepetinde gıda fiyatlarının ağırlığında (her sene gerçekleşen olağan ayarlamalardan ayrı olarak) gerçek dışı bir "oynamanın" gerçekleşeceğini bekleyebilir miyiz? Bu olası değişiklik enflasyon rakamlarının güvenilirliğini ciddi şekilde sarsmaz mı?
Tekrar tekrar çok teşekkür ederim hocam.
Teşekkür ederim.
SilÇok yanlış bir şey anketlerde belirlenen ağırlıklarla oynamak. Sonuçta kendimizi kandırmış oluruz. Ama buralarda maalesef böyle şeyler olabiliyor.
Takip ettiginiz ingilizce gazeteler dergiler bloglar var mi? Soyler misiniz?
YanıtlaSilSaygilar
The Economist, Wall Street Journal, Financial Times ve BBC
SilHocam The Guardian'i da oneririm. Cok az ve guzel yaziyorlar.
SilHocam vatandaşların bankalarda açtığı döviz ve tl hesapları gibi bankaların da MBde açtığı döviz ve tl mevduat hesapları var mı?
YanıtlaSilTabii. Bankaların TCMB'de TL ve Döviz olarak hesabı var.
SilNereden ulaşabiliriz buna. Teşekkürler.
SilHocam merhaba.Döviz rezervleri merkez bankası açısından aktif midir pasif midir?
YanıtlaSilKendi parası olan dövizse aktifte, bankaların yatırdığı zorunlu karşılıklarsa pasifte.
SilAB ile ilişkiler, dış ilişkilerde soğukluk, belirsizlik, başkanlık, siyasi baskı, Suriye , turizm gibi olaylarında doların daha da yükselir algısını güçlendirerek bizi bu yere getirdiğini düşünüyorum. Bir referandum ve siyasi ısrar için olabilecek en kötü zamandayız. Zannedersem El-Bab ve Menbiç olayı halledilirse Suriye meselesi bizim için biraz daha geri plana gidebilir. Trump ve ABD faizi fiyatlandıktan sonra o mesele de durulacak. AB, açıkça söylüyorum, Türkiye'yi silmeyecek, AB içerisinde bir reform başlayacak, bizim yöneticinin bu reformdan pozitif etkilenmesi imkansız, onlarla da takışacak ve durumu kötüye götürebilir, birisinin dede sen napıyosun sus demesi lazım. Yöneticilerin millet veya halk denen kavramdan gelen direk tepkilere güvenmemesi gerektiğini bilmeyecek kadar kültürsüz olması ölü bir durum, bu halk bu ülkeyi referandumda evet diyerek zora sokacak. Teşvikler hala hayal. En dandini durumda yapılan tüm adımlar belirsizliği arttıracak.
YanıtlaSilhocam dolar ile esnaf kelimeleri yanyana geline aklıma ecevit döneminde yazarkasa atan esnaf aklıma geliyor. O zamanki mecliste yazarkasa atan esnaf ile bugünkü esnaf arasındaki farkı karşılaştırmanız mümkün mü?
YanıtlaSilMümkün değil.
SilKonjekturler nedenlere deginmisiniz daha fazla spekulatorlerin alani burasi turk lirasinin arkasindaki esas yapisal sorunlarini hep atliyorsunuz
YanıtlaSilNeymiş o yapısal sorunlar siz bir zahmet anlatırsanız buradan öğreniriz hep birlikte.
Silpetrol disi emtialardada belirgin bir yukselis egilimi var bu durum petrolu etkiler mi
YanıtlaSilPetrol bugünkü durumu itibariyle tamamen farklı bir konumda. Onu şu sıralarda sadece OPEC'in üretim kısma kararı etkileyebilir.
SilMerhaba hocam,
YanıtlaSilYazılarınız için teşekkür ederim. Yazınızda Trump'ın genişletici maliye politikasını uygulayacağı için FED'in faiz artıracağını ifade etmiştiniz.IS-LM-BP eğrilerini göz önüne alırsak ve ABD'nin tam sermaye hareketlerine yakın bi durumda olduğunu göz önüne alırsak, genişletici maliye politikası ile IS eğrisi sağa kayınca BP>0 oluyor gibi. Bi durumda FEDin faiz artırması daraltıcı para politikası anlamına geleceği için LM eğrisinin sola kaymasıyla birlikte dengenin çok üstünde bi faiz oranı ile karşılaşmaz mi ABD? Genişletici maliye politikasıyla birlikte genişletici para politikası GDPyi daha fazla artırmaz mı? Böylelikle işsizlik oranı da iyice düşer, ki faiz artırımı kararını verebilmek için işsizlik rakamlarını bi miktar düşürmek istiyorlardı. Hem enflasyon da düşük olduğundan fiyatlar seviyesi de sorun olmaz gibi..(Sanırım ekonomi politikasını yönetenlerden biri olsam milletin halı harap olur.)
Enflasyon düşük ama şimdilik düşük. Fed, karar alırken 18 ay sonrasındaki enflasyonu tahmin ederek alacak.
Silkredi genişlemesi için yaygın olarak kullanılan araçlar hakkında bilgi verir misiniz hocam?
YanıtlaSilKredi genişlemesi için yaygın olarak kullanılan araçlar hakkında bilgi verir misiniz hocam?
YanıtlaSilBizde kullanılanlar faizleri düşürmek, taksit sayısını artırmak, vadeleri uzatmak şeklinde oluyor.
Silteşekkür ederim hocam. peki kredi genişlemesinin spekülasyonların ya da balonların ortaya çıkmasındaki rolü nedir?
SilKredi genişlemesi genellikle balon yaratır. Çünkü gerekli veya gereksiz yere talep artışına ve bazen de kaynakların yanlış alanlarda yoğunlaşarak kullanılmasına yol açar.
Sil2008 krizinde kredi genişlemesi nasıl olmuş?
Silhocam bir ulke diger sartlari sabit ve olumlu olmasi gereken kabul edersek.
YanıtlaSilGelir vergisinde ozellikle ust dilimlerde artisin olmasi issizlik oranina etki eder mi artmasi bakimindan
Eğer bu brüt ücretin artmasına yol açmışsa eder. Yok eğer ücretin içinden kesilecekse etmez.
SilHocam, "Değer Değişimi" sütunundaki % göstergeleri sadece ben mi yanlış anladım diye sorguluyorum kendmi? USD/TRY'de -9,14 ü TL'nin değer kaybettiğini göstermek için koymuşsunuz. Ama kur USD/TRY. + 9,14 olması gerekmiyor mu? Yani Dolar TL karşısında % 9,14 değer kazandı şeklinde.
YanıtlaSilBelki gösterim farklı olabilirdi ama o zaman da yine ters anlaşılabilir. Sonuçta 1 USD = X TL diye bakmak lazım.
Sil2000'li yıllardan sonra giderek gelişen teknoloji ve bilişim rüzgarından Türkiye kendi ekonomisinde katma değer oluşturma anlamında bir varlık gösteremedi. Yükte hafif pahada ağır, ürünler ihraç edemedik. Bu yükselen dalgadan yararlanamamamız cari açıkla beraber şuan ki duruma bakarsak, kırılgan ve zayıf bir ekonomiye sahip olmamızın nedeni midir? Teşekkürler sayın hocam...
YanıtlaSilHocam yardımcı doçent ünvanınız varmı?
YanıtlaSilHayır ben akademide kadrolu full time görev almadım hiç bir zaman. Part time çalıştım hep. Sadece doktor unvanım var.
SilKatmadeğerli üretim olmadan bu kırılgan yapımızdan kurtulamayacağız diye düşünüyorum..
YanıtlaSilHocam bizim yorumcuların neredeyse tamamı ağız birliği etmişcesine Trump seçilirse DXY Endeksi düşer diğer ülke para birimleri ve özellikle altın 1400 dolara kadar bile çıkabilir diyorlardı,altın 1337 dolara kadar yükselebildi, DXY endeksi tam tersine yükseldi , GBP dışında tamamı değer kaybetti, BENİM SORUM ŞU ; 1- Bizim analist, yorumcu vs.ler Trump' ın genişletici maliye politikalarını, kamu alt yapı yatırımları projelerini vs. 9 Kasım sabahı mı öğrendiler de bunları ön göremediler ???
YanıtlaSilTrump'ın kazanacağını öngörmediler. Sadece bizimkiler değil neredeyse bütün dünya.
SilMahfi Bey merhaba,
YanıtlaSilSon 1 aydaki bu negatif gelişme aslında pekçok finansçının öngördüğü bir durumken. S&P'nin sonraki not değerlendirmesi için durağan görünüm belirtmesi hatalı veya yanlış öngörü olarak kabul edilebilir mi?
Gelecek not değerlendirmeleri tl'deki değer kaybını yansıtacak mı?
Teşekkürler,
S&P, zaten yatırım eşiğinin altında not verdiği Türkiye için 15 Temmuz sonrası biraz da aceleyle görünümü negatife çekmişti. Sonrasında bu kadar acele karar vermesinin doğru olmadığını görmüş olacak ki yeniden durağan yaptı.
SilTürkiye yakın gelecekte BBB düzeyine çıkamaz gibi görünüyor. Bundan daha aşağıya da gitmez herhalde.
Merhaba hocam öncelikle Ekonomide Analiz kitabınızı okudum ve bu yalın üsluplu bir çok açıda aydınlatıcı kitabınız için size çok teşekkür ederim.
YanıtlaSilİkinci olarak bir sorum var.Dış ticaretleri dünya çabında önemli bir yere bulunmayan ülkeler için dalgalı kur rejimi uygulayan ülkelerde uygulanan maliye politikalar kısa ölçekte ekonominin özel ölçeklerini yükseltir ama uzun vadede değerlenen para ile cari dengelerdeki bozulmalardan dolayı eski yerine geri döner ve etkisiz kalır.Trumpın seçilmesi ve uygulayacağı maliye politikalarının duyulması rasyonel beklentiler doğrultusunda doların değerini çoktan teorideki gibi yükseltti.Peki dış ticareti dünyada önemli bir yere sahip olan amerika için geri kalan dönemde ne beklemeliyiz ? Sizin yorumunuzu merak ediyorum. Şimdiden teşekkürler.
Teşekkür ederim.
SilBen ABD yönetiminin bu kadar değerli bir USD kurundan rahatsız olacağını düşünüyorum. Ama bu kaçınılmaz bir durum aynı zamanda. Çünkü enflasyona bağlı olarak Fed faiz yükselttikçe USD de değerlenecek.
Yani ABD için gelecek oldukça karışık ve sıkıntılı görünüyor. Aşağı tükürsen sakal yukarı tükürsen bıyık dedikleri cinsten.
Mahfi hocam gelecekteki bu olumsuz durumu (aşırı değerli usd ile ABD'DE ithalatın ucuzlaması, üretimin düşmesi, ihracatın düşmesi, işsizlik artışı vb.) bertaraf etmek ve parasının değerini düşürmek için Fed nasıl bir önlem alabilir? Para mı basacak yoksa bizdeki gibi siyasi kriz vb yaratılıp usd den kaçış mı sağlanacak? Paranızın değerini (ulusal paraya olan güveni) nasıl düşürürsünüz hocam?
SilSaygılar
İşin en zor kısmı bu. Muhtemelen faizi çok yavaş artıracaklar.
Sil2001'de tepetaklak olduğumuz durumla şimdiki durumumuzla bir fark var mı? o zaman kitapçık attılar dolar fırladı şimdi periyot ve sürece yayılarak uçtu gitti. Fakirleştik mi? Evet. Hem de çok. Fark ne o zaman?
YanıtlaSilBazıu farklar var. O zaman döviz rezervimiz mesela çok düşüktü. Bankalar sağlam değildi. Şimdi en azından bu ikisinde daha iyi durumdayız. Fakirleşmeye fakirleştik ama o döneme göre hala zengin sayılırız.
SilSayın hocam ben halktan biriyim ve bu ekonomi dilinden zerre alamiyorum benim anlayacagim sekilde ileriye donuk dolarmi alalim yiyecekmi stok yapalim kredi cekip altin dolarmi alalim
SilBen kişisel yatırım uzmanı değilim.
SilSayın Mahfi Eğilmez Hocam
YanıtlaSilHaydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? Ülkemize yararı olur mu? Ayrıca milli paralar ile ticarete nasıl bakıyorsunuz?
Haydar Baş'ın milli ekonomi modelini okumadım. O nedenle bir fikir belirtmem doğru olmaz.
SilMilli paralar ile ticaret en azından şimdilik hayal. Bir günde yüzde 3 değer kaybeden paralarla ticaret olmaz.
Bir gunde neye gore para kaybeden paralarla? Mesela Meksika Pezo'suna gore deger kazanmis. Her seyin degerini dolara endeksleyerek nasil karsilastirma yapabiliyorsunuz ki?
SilÇok basit Türkiye borçlarını Meksika Pezosuyla değil Dolarla ödüyor. Toplam dış borç stoku da 423 milyar dolar. Ayrıca 1 yıl içinde bulması gereken finansman Dolarla 200 milyar dolar. Meksika ürünü olarak aldığımız tek şey muhtemelen az miktarda Tekila. Onu da muhtemelen Meksika'dan değil Avrupa'dan ya dolarla ya da euro ile alıyoruz. Siz şimdi isterseniz yine TL'nin Meksika Pezosuna göre değer kazandığıyla idare edin durumu.
SilSizce öğretmenlik mesleği önemli bir meslek mi?
YanıtlaSilİlkokul (Anasınıfı-5.sınıf) dönemi sizce önemli midir?
Çok çok önemli bir meslek. Önemlidir. Çocukların geleceği o aralar şekilleniyor.
SilMakarna fiyatlarina imalat sanayinde kullanilan komure zam gelir mi
YanıtlaSilGelir
SilGizli gucler eliyle oldugunu dusundugum dolar artisi adeta Uzay üssü gibi yapilan 3.havaalani gibi projeler uzar mi zarar gorur mu.
YanıtlaSilTürkiye'nin dünya GSYH'sındaki payı % 1. Dünya ticaretindeki payı % 1,08. Herhangi bir buluşu, icadı yok. Ayrıca hava alanı vb yaptığı her şeyin birçok malını, aracını, teknolojisini ithal ediyor. Gizli güç dediğiniz güçler Türkiye'yi sağlam tutup mal satmak varken niye böyle bir işe girsinler?
SilHocam faiz arttırmadan ve döviz rezervinı kullanmadan başka bir mudahale yöntemi var mıdır kısa süre bazında bide bu ekk toplantısı hakkında görüşünüz nedir tesekkurler
YanıtlaSilPiyasaya farklı yollarla döviz verilebilir. Mesela döviz zorunlu karşılık oranları düşürülür, ROK denilen uygulamada biraz oran indirimine gidilir (ki bunu MB yaptı zaten) ama bunlar doğrudan döviz satarak veya faiz artırarak yapılacak müdahale kadar etkili olmaz.
SilEKK toplantısında alınabilecek bu tür önlemler görüşüldü. Bizde bu piyasalar (döviz piyasası) çok derin piyasalar olmadığı için az miktarda döviz satarak müdahalede bile kur düşürülebilir. Nitekim EKK dan yapılan açıklamada bunun yapılabileceği mesajı gelince kur bir miktar geriledi.
Eğer düşen dolara daha çok alıcı geliyorsa çözüm geçicidir. Bu doların cari değerinden daha büyük bir sorun.
SilHocam, doların değer kazanımını etkileyen nedenleri bize gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Buna ek olarak İngiltere'nin Avrupa Birliğin'den ayrılması İngiliz Sterlin/Türk Lirası endeksini nasıl etkilemesini öngörüyorsunuz? Bu durumun sonunda AB ile kötü giden ilişkilerimiz İngiltere'ye yaklaşmamızı sağlar mı? Türk Lirası Sterline göre değer kazanır mı ya da sterlin, dolar ve euroya alternatif olma yolunu izleyebilir mi?
YanıtlaSilBugünkü görünüm ile bakarsak İngiltere ile bir sorunumuz görünmüyor zaten. Ama Türkiye'nin İngiltere ile yaklaşması çok büyük bir kazanç değil. Sonuçta İngiltere de AB'den koparsa ABD'ye yanaşmaya çalışacak.
Silİngiltere AB'den ayrılırsa (yani bu kesinleşirse) o zaman muhtemelen Sterlin değer kaybeder.
Sterlinin Dolar veya Euroya alternatif olacak kadar güçlenmesi bugünkü çerçevede mümkün görünmüyor.
trump ın seçileceğini düşünmüş müydünüz
YanıtlaSilDüşünmemiştim.
SilHocam benim sorum ekonomiyle ilgili değil.Sizden ilk nasıl "beyefendi" olunur dersi almak lazım sanırım. Sizdeki sakin, pozitif ve alttan alıcı yapıya sahip olmak için neler vermezdim.Param falan yok sırf sizin için takip ediyorum burayı :)
YanıtlaSilEstağfurullah. Çok teşekkür ederim nazik sözleriniz için.
SilAlkış :)
Silhocam merhaba
YanıtlaSilfitch not indirimi
olası avrupa birliği ekonomik yaptırımları
ırak ve suriye de olası bir savaş
tüm bu fsktörler gerçekleşirse dolar beklentiniz ne olur?
Bu çizdiğiniz tam anlamıyla bir felaket senaryosu. Böyle bir durumda TL'nin değerinin ne olacağı sorusu öteki sorunlar karşısında çok geriye düşer.
Silben ,gerek hükümetten bazı yetkililerin,gerek bazı yandaş yazarların gerekse kimi vatandaşların dolardan bize ne, artarsa artsın sorun olmaz demelerini anlamıyorum.ya arkadaş türkiyede yaşamıyormusunuz,ekonomiden bu kadarmı bihabersiniz.nasıl böyle laflar edersiniz anlamıyorum.bu lafları etmek cahilligin dibine vurmaktır.hadi halktan bazı insanların bu lafları etmesi cahillikten normal diyelim, ama gazete köşelerinde yazı yazı yazanlar ve hükümetten insanlara ne diyelim.bu kadarmı ehil olmayan insanlar tarafından yönetiliyoruz.az çok mürekkep yalamış insanların durumu buysa halkın durumu daha vahim demektir.şu anki hükümetin başta olması bunun en iyi örnegidir kanımca.halk dalkavuklugu yapmanın bir alemi yok,bizim halkın çogu bilinçli degil ve bilinçli oy vermiyor.saygılarımla iyi akşamlar sayın hocam
YanıtlaSilİnsanın olanları ve olabilecekleri objektif, bilimsel çerçevede değerlendirebilmesi için mümkün olabildiğince değer yargılarından, fanatiklikten ayrılması, düşüncesini mümkün mertebe bağımsızlaştırması gerekiyor. Bu, kolay bir şey değil. Eğitiminizin buna göre olması gerekiyor, kimsenin adamı olmamanız gerekiyor ve her şeyden önemlisi tuttuğunuz tarafın hatalarını da söyleyecek kadar olaylara objektif olarak bakabilmeniz gerekiyor. Bütün bunlara ek olarak da çıkarlarınız için bir yerlere bağlı olmamanız gerekiyor.
SilBu saydıklarım bilimsel bir eğitim ve aile terbiyesiyle ancak edinilebilir. Türkiye'de bu ikisi de çok nadir olarak var. Kendiniz tamamlamanız gerekiyor. Yani insanın Türkiyede bağımsız bir düşünce yapısına sahip olması için çok fazla çaba göstermesi gerekiyor.
Onun için yandaş dediğiniz insanlardan bunları beklemek bence hayalperestlik olur. Bu insanların çoğu çıukarları için bir tarafı tutuyorlar ve ölümüne savunuyorlar.
Şükrü bey hali hazırdaki iç politikamız damara göre şerbet vermek. Bunun tahsille falan ilgisi yok. Seçmen ne istiyor hangi dilden anlıyor bütün olay bu sadece.
SilHocam çok samimiyetle söylüyorum, bu günleri az çok tahmin ederek ve geçmişteki dolar tahmininizden de destek alarak, 2015 başında bir ankanın sıradan bir ücretli çalışana verebileceği max krediyi çekip (bireysel ihtiyaç kredisi) dolara girdim. Ortalama tl faizini ve abd enflasyonunu da hesaba katarak, 3.18 de başabaş noktasını buluyordum. risk budur dedim ve ihtiyacım olmamasına rağmen kredi çektim. şu an bayağı bir kardayım. (kur düşmezse)
YanıtlaSilSorum ise şu: ben yokluktan bu karı edindi isem ve herhangi bir değer artışı da yaratmadığıma göre (productivity = 0), kim kaybetti? bu fon transferinin müsebbibi kim? ben dolar lobisi miyim? kafamda deli sorular...
Kar realizasyonu yapmak bazen faydalı olabilir. Genellikle bu tür kazançlarda kazancın yarısını kâr olarak realize etmek akıllıca bir yaklaşımdır. Ama eğer realie edeceğiniz kazancı yatırabileceğiniz daha iyi bir alan yoksa o zaman hiçbir şey yapmamak daha doğru olur.
SilFaiz lobisi, dolar lobisi, enflasyon lobisi diye bir şey yoktur. Ama bunların her birinin fobisi vardır.
Hocam Atatürk'ün iktisada ilgisi varmıydı o devrin önemli iktisat kitaplarını okumuşmudur şu yüzden soruyorum Atatürk bilimin her türlüsüne ilgi duyan ve çok okuyan bir insandı.
YanıtlaSilÇok kitap okuduğunu ve kitapların sayfalarının yanlarına notlar aldığını biliyoruz. Ama açıkçası bunlar arasında ekonomi kitapları var mıydı bilmiyorum. İzmir İktisat Kongresi topladığına göre bu konulara da oldukça ilgisi olduğunu tahmin edebiliriz.
SilHocam kolay gelsin. Size bir sorum olacaktı; '' Serbest kur rejiminin uygulandığı dış ticarete açık bir ekonomide, yabancı sermayenin teşvik edilmesi ile ihracatın artırılmasına yönelik bir politika birlikte uygulanabilir mi?'' Hocam yabancı sermaye teşviki için siyasi,ekonomik risklerin azaltılması dışında yüksek faiz ve düşük kur politikası uygulanması gerektiğini ancak bunun da döviz kuru( Marshall-Lerner koşulu geçerliyse) aracılığıyla ihracat seviyesini azaltıp ithalatı artıracağını düşünüyorum. O zaman bu koşul altında yüksek faiz-az risk-gelişmiş hukuk ve istikrar çerçevesinde ihracatı kur düzeyinden bağımsız olarak artırmak için teşvikler-sübvansiyonlar-bilgilendirmeler mi devreye girer? Yanıtınız ne olurdu hocam? Saygılar
YanıtlaSilBana sorarsanız yabancı sermaye iki şeyle ilgilenir: (1) Diğer ülkelere göre yüksek ciro ve yüksek getiri (2) Düşük risk. İlkini sağlamak belki daha kolay. İkincisi ise hukuk düzeninden iyi eğitilmiş kalifiye personele, yatırım yanlısı bir bürokrasiden doğru belirlenmiş ekonomik kurallara kadar çok yaygın bir alanı kapsar. Bu ikisini sağlamak başkaca bir şey yapmadan yabancı sermayeyi çekmeye yeterli.
SilBu söylediklerimin canlı kanıtı Türkiye'nin AB ile tam üyelik müzakerelerini ciddi olarak yürüttüğü 2005 - 2008 dönemidir. Bu dönemde Türkiyeye rekor miktarda yabancı sermaye girdi. Çünkü AB'nin standartlarına sahip olacağımızı düşündüler. Olay tersine dönünce de miktarlar hızla geriledi.
Şehit Derik Kaymakamı Fatih Safitürk sizin de takipçinizdi. Allah rahmet eylesin vatanın bu yiğit evladına.
YanıtlaSilhttps://twitter.com/safiturk/following
Benim takipçim olsa da olmasa da vatanına hizmet için çabalamış olan bu kardeşimize Allah rahmet eylesin.
SilDolar faizi artınca dolarcılar sevinecek oyle mi bakiniz EKK toplaantisi yapildi mujdeler olsun dolar dustu.yerle bir oldu 3.39dan 3.37 e yerle yeksan oldu. Istikrar iste budur.
YanıtlaSilAnlamayan lutfen rakamlara baksin. Dev prestijli projeler super akp su gibi giden projeler. uzay tadi veren havaalanlari uzay mekii gibi gokdelenler lutfen bunlari yazin hocam lutfen.
3,37 yerle yeksan mıdır? Daha dün yılsonunda 3'ün altında olacak denmiyor muydu?
SilAnlamayanlar rakamlara bakınca havaalanı veya gökdelen görmüyor 850 milyar dolardan 710 milyar dolara düşmüş olan GSYH'yı ve 11 bin dolardan 9 bin dolara düşmüş olan kişi başına geliri görüyor.
Arkadaş ironi yapmış galiba hocam. Yerle yeksan falan :)
SilMerhaba hocam.
YanıtlaSilBazı ekonomistler yüksek faiz düşük kur politikasının Türkiye'yi yabanci ülkelere bağımlı hale getirip ucuz uretim yapan ülkelerle rakabet edemediğimizi söyleyerek faiz artırmanın doğru olmayacağını bir takim sıkıntılara katlanıp düşük faiz yüksek kur politikasına devam edilmesi gerektiğini söylüyor. Haklılık payları var mıdır bu konuda siz ne düşünüyorsunuz?
Bunlar birer politika değildir. Yüksek faiz düşük kur diye bir politika olmayacağı gibi düşük faiz yüksek kur diye de bir politika olmaz. Bir ülkenin politikası yüksek büyüme, düşük işsizlik, üretimi artırmak, ihracatı geliştirmek gibi konulara yönelir. Faiz ve kur bunların birer türevidir. Türevleri asıl gibi alırsanız büyüme, istihdam gibi konular türeve dönüşür.
SilSobaya kömürü doldurdum oda fırın gibi oldu istikarar saolsun Kömür bol nasıl olsa birde kestane atayım şurdan keyfe bak bee sefam olsun ohhh siz hala ekonomi kotu diyorsunuz.dolar cikti diyorsunuz Yahu Mahfi hoca hakikaten yasamasini bilmiyorsun dert etmissin kendine bu ekonomiyi.
YanıtlaSil:)) Çok da haksız sayılmazsın. Her şeyde bir denge kurmak lazım.
SilHerkesin bir derdi vardır. Bizdeki de memleket derdi.
SilHocam, döviz ve borsa ile ilgili yazanlardan bazıları- belki çoğu bilmiyorum- kur değerini sürekli destek noktası-direnç noktası gibi kavramlarla ifade ediyorlar. Bana epey saçma geliyor bu durum.
YanıtlaSilörneğin: şu anda dolar serbest piyasada 3. 3585'ten işlem görüyor, 3.40 direnç noktası aşılırsa,
3,42 - 3.45 bandına (bant kelimesinin kullanılışına ayrıca hayranım!) gelir. ya da aşağı doğru destek noktası falan. ne olacaktı yani 3,40'tan sonra 3,41 gelir, sonra 3,42 ,43 ,44. veya 3,38 den azalarak sırayla ,37 ,36 gelir. abaküs finansçılığı bu ya resmen. rasyonel sayıları yeni mi keşfettik anlamadım. bunu forex uzmanlığı diye yansıtmak kalitesizlik ve aynı zamanda sıkıcı da.
eyyorlamam bu kadar. rahatladım.
ne dersiniz?
Biraz öyle biraz da değil. Fiyat hareketi esnasında satıcıların arttığı fiyata direnç, alıcıların arttığı fiyata ise destek deniyor. Yani usdtry için kur 3.23 e gelir ve yoğun bir taleple (alıcı ) karşılaşır ise ve bu durum aynı fiyatta süreklilik arz ediyorsa burası destek noktası olur ve fiyat bunun aşağısına gidemez veya zorlanır deniyor. Dirençte ise tam tersi. Ayrıca Fibonacci hesapları falan yapılıyor ki orası biraz kurgusal. Lakin bir şeye ne kadar çok kişi inanırsa o kadar gerçeğe yakın olur. Bkz Budizm.
SilHaklı olduğunuz bazı yönler olsa da bu uzmanlık teknik analiz denen bir uzmanlık alanına giriyor. Burada asıl olarak geçmişte yaşanan gelişmeler ve buna göre oluşan eğilimler esas alınarak geleceğe ilişkin öngörüler kurgulanıyor. Kendine göre bir mantığı var. Sürekli düzeltme yapılarak oluşturulduğu için fena bir analiz yöntemi değil. Ama ben kullanmıyorum.
Silakp bu tasari bir tek sey icin cikardi. o da suriyeliler! Cunku bizim medeni hukuk yasalarimiza gore evlilik yasi 18 dir. 18 yasini dolduran herkes itidal ve irade sahibi olarak gorulur. Evlilik yapabilir imzasi gecerlidir. Ancak ailenin rizasi onayi var ise 17 yasinda da evlenebilir. Fakat geleneksel olarak dini olrak ve hem de cografi enlemden kaynaklanan nedenle erken bulug olduklari icin suriyeliler 13 14 yaslarinda evlenebiliyorlar. Bu cok normal. AKPnin amaci bu akp bundan sonra bu ulke halkina degil bu Suriyeliler hizmet edecektir. haberiniz olsun. Malum hukukta bir kural vardir toplumdan genel kanilardan ortalama adetlerinden geleneklerinden ayri dusmemek uzerine. Bugun 3 milyon nufus projeksiyonlarina gore 2020lerde 5 milyon olan bir kitleden bahsediyoruz. bu kitle genel kaniya ortalamaya dahil olmustur bu serri hukuki olarak ele alinan yasa tasarisi ile
YanıtlaSilSaygilarimla
Hocam TL değer kazandı veya kaybetti yerine, güven kazandı veya kaybetti desek somut olaylarla ilişki kurmamız daha mı kolay olur? Usd güven kazandı ve usdye olan talep arttı. Talep artınca değer kazandı. Demek değer kazanmak için önce güven kazanmak gerekiyor. Hımm neyse..
YanıtlaSilHocam kur riskimiz olmasa, yani dış finansman açığı yok, cari açık yerine fazla vs hersey yolunda olsa ve yine enflasyon %7.5 olsa (bu olabilir mi? ) faiz %1 olabilir mi? Yani düşük faiz yüksek enflasyon lakin bol bol döviz var. Böyle bir ilişki olabilir mi? Sacmalamış olabilirim :(
Hocam türkiye için 2017 yılında büyük bir ekonomik kriz bekliyor musunuz?
YanıtlaSil