Kripto Paralar, Bitcoin ve Blockchain

Kripto Paralar
Crypto ve currency kelimelerinin bir araya getirilmesiyle yaratılmış olan cryptocurrency deyimi kripto (şifreli) para anlamına geliyor. Kripto para;  internet aracılığıyla kullanılan, hiçbir merkezi otoriteye ya da aracı kuruma bağlı olmayan, sanal para birimini ifade ediyor. Kripto paralar ancak belirli şifreler kullanılarak yerleştirildiği sanal cüzdanlardan yine şifreler aracılığıyla çıkarılıp kullanılabildiği için bu adı taşıyorlar. Kripto para birimleriyle kişiler ya da kurumlar tıpkı gerçek parayla yaptıkları gibi harcama yapabiliyor ya da para kabul edebiliyor.

Piyasada bugün itibariyle binden fazla kripto para çeşidi var. Bu paraların bazıları şunlar: Bitcoin. Ethereum, Ripple, Litecoin, Dash, Monero, Neo, Nem. Sanal olmaları yalnızca bilgisayar sisteminde kayıtlı olmasından kaynaklanıyor. Yani bu para birimleri Dolar gibi, Euro gibi TL gibi basılı halde fiziksel olarak bulunmuyor.

Kripto paraların değerli madenler gibi maden değerinden ya da kâğıt para gibi devlet itibarından kaynaklanan bir değeri yok. Değeri, kullanıcılarının onu bir değiş tokuş aracı olarak kabul etmelerinden ya da bir emtia gibi görmelerinden kaynaklanıyor. Değeri, tıpkı diğer para birimlerinde ya da emtialarda olduğu gibi, piyasada anlık olarak arz ve talep koşullarına göre belirleniyor.

Bitcoin
Kripto paraların ilk ortaya çıkanı ve halen de en yaygın olanı Bitcoin. Bitcoin 21 milyon adet ile sınırlı olarak oluşturulmuş durumda. 13 Kasım 2017 tarihi itibariyle 16.676. 850 adet Bitcoin dolaşıma girmiş bulunuyor. Buna göre hala dolaşıma girebilecek olan 4.323.150 adet Bitcoin var. Yeni Bitcoinlerin dolaşıma girebilmesi için 16 haneli bir şifreyi çözmek gerekiyor. Bu şifreyi çözmek oldukça profesyonel bilgi ve teknik donanım gerektiriyor. Şifreyi çözen kişi 12,5 adet Bitcoin kazanıyor. Bitcoin sistemini kullanarak ödeme ya da bir işlem yapmak isteyip de şifreyle uğraşmak istemeyenler Bitcoin satan internet sitelerinden para karşılığı satın alabiliyorlar. Bitcoin’in kuru da tıpkı ulusal paraların birbiri karşısındaki kuru gibi arz ve talebe göre piyasada belirleniyor. 13 Kasım 2017 kuruyla 1 Bitcoin 6.200 USD (23.932 TL) olduğuna göre demek ki piyasada yaklaşık 103,3 milyar USD tutarında Bitcoin bulunuyor. Aynı tarih itibariyle bütün kripto paraların toplam piyasa değeri 195 milyar USD dolayında bulunuyor. Bir karşılaştırma yapabilmek için dolaşımda bulunan bütün nakit paraların USD cinsinden değerinin 31 trilyon USD ve dünyada nakit olarak dolaşımda bulunan USD miktarının 1,5 trilyon USD olduğunu belirtelim.     

Blockchain
Blockchain; şifrelenmiş işlem takibi sağlayan dağıtık bir veri tabanıdır. Her bir bilginin bloklar halinde, gelişmiş şifreleme algoritmalarıyla, birbirine bağlanarak kaydedildiği bu dağıtık veri tabanı, bir merkeze bağlı olmaksızın işlem yapabilme imkânı sağlıyor. Blockchain ağı, tüm para alışverişlerinin kaydının tutulduğu bir sistem. Bu sistemin en önemli özelliği tek bir noktada tutulmak yerine, birden fazla yerde yani bir ağın tamamında tutulmasıdır. Kayıtların birden fazla yerde tutulmasının nedeni kayda alınmış bilgilerin güvenilirliğini arttırmaktır. Kayıt yerlerinden birisi kaybolsa bile, bilgiler, ağda bulunan diğer kayıt yerlerinde saklanmaya devam ediyor. Bilgilerin kaydedildiği yerler, özel bir şifreleme ile kendinden gelen bir önceki ve sonraki block ile ilişki içinde bulunuyor. Bu durumda zinciri oluşturan halkalardan birisinde bilgi değiştirildiğinde bu bilgi kendinden önceki kayıtlarla uyumsuz hale geliyor. Bir kaydın değiştirilebilmesi için zinciri oluşturan halkalardan birkaçında değişikliğin onaylanması gerekiyor. Bir yerden çıkan bilgi, karşı tarafa ulaşana ve kodlar eşleşip bu bilgi açığa çıkana kadar kimse tarafından erişilemiyor, yönetilemiyor veya yönlendirilemiyor.

Blockchain teknolojisini yalnızca kripto paralarla ilişkilendirmek doğru değil. Bu teknoloji bankacılık gibi alanlar başta olmak üzere birçok alanda yüksek güvenlikli bir sistem olarak kullanılabiliyor.

Kripto Paraların Üstünlüğü
Kripto paraların reel paralardan en belirgin üstünlüğü herhangi bir ülkenin merkez bankasına bağlı olmadığı için hiçbir ülkenin ekonomik durumundan etkilenmemesi. Ayrıca kime ait olduğu bilinmediği ve bir merkezi otorite tarafından izlenip denetlenmediği için kripto paralar ile açılmış hesapların dondurulması, el konulması gibi bir tehditle karşılaşması da söz konusu değil.

Bitcoinin Hızlı Değer Kazanmasının Nedeni
Bitcoin ve diğer kripto paralarla yapılan işlemlerde işlemi kimin yaptığı ve kimle yaptığı belirsiz kalıyor. Yani mesela para yollaması gereken kişi açtığı bir cüzdandan bir başka cüzdan sahibine para yolladığında bütün işlemler şifrelenmiş dosyalar aracılığıyla yapıldığı için kimin kime para yolladığı ya da kimin kimden para aldığı belli olmuyor. Dolayısıyla mesela bir denetim sırasında denetçi bankadan işlemi kimin yaptığını öğrenebildiği halde bitcoin ve diğer kripto paralarla yapılan işlemleri kimin yaptığını sorup öğrenebileceği bir yer ya da bir makam bulunmuyor. Kimlik bilgilerinin gizliliği, bir otoritenin denetimi altında bulunmayışı, sistemi, her türlü yasa dışı finansal transfer konusuna açık hale getiriyor.

Bu çerçevede kripto paralar her türlü gizli işlemde, kazançların vergi dışına çıkarılmasında ve hatta kara para ilişkilerinde kullanılan bir ödeme aracı haline gelebiliyor ve bu işlemlere talep arttıkça kripto paraların sınırlı sayıda olması nedeniyle değerleri yükseliyor. Değeri yükseldikçe bu kez bu yükselen değere bakarak bu paraları yatırım aracı olarak kullanmayı hedefleyenlerin talebi artıyor ve bu talep artışı sonucu bu paraların değeri daha da yükseliyor.

Tehlike Nerede?
Kripto paralara yönelik en büyük tehlike bu paraların kullanımının kara para işlemlerine açık olması dolayısıyla devletler tarafından yasaklanması ya da tıpkı İsviçre Bankalarına yönelik aksiyonda olduğu gibi hesapların isimlendirilmesinin talep edilmesi olasılığı. Bu gerçekleştiği anda bu paralar bir anda çok büyük değer kayıplarıyla karşılaşabilir hatta değersiz kalabilirler.  

Yorumlar

  1. Degerli Mahfi Bey, Kiymetli Hocam,

    Bu yararli bilgiler ve degerlendirme icin cok tesekkurler. Oldukca aydinlatici...

    Burada akla su soru geliyor. Kripto paralarla yapilan islemlerin yapildigi platformlarla, gercek/gorunur/elle tutulan paralarla yapilan islemler (ticaret, finans vs.) Arasinda geciskenlik, herhangi bir islem imkani var midir?
    Yani, bitcoin ile herhangi bir mali satan kisi eline gecen bitcoin'i Euro veya USD'ye cevirebilmekte midir? Mumkunse, bu islemler ortak bir platformda mi gerceklestirilmektedir?
    Tesekkur ederim.
    Saygilar,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tabiki. bitcoin pazarlari var ornegin x sitesine giriyorsunuz bunu banka olarak da dusunebilirsiniz islem hacminin yuksek oldugu yerlerde siteye paranizi yatirirsiniz ve bitcoin satin alirsiniz tabi satan biri varsa istediginiz fiyatta, sahip olursunuz ona, isterseniz bitcoini o sitede tutabilirsiniz istersenizde baska bir bitcoin pazarinda sitesinde hesap acip bitcoinizi oraya tasiyabilirsiniz havale yapar gibi. Sitenin guvenilirligi hakkinda bilgi veremiyorum cunku bilgim yok bu konu hakkında. Kullanmak icinse bitcoin alisverisine izin veren alisveris sitelerine giriyorsunuz ve alisverisinizi yapiyorsunuz karşılığında bitcoinini alisveris sitesine gonderiyormussunuz gibi düşünebilirsiniz

      Sil
    2. Hocam "yanıt güzel" demişsiniz ama yanıt yok aslında. Soru "bitcoini tekrar Euro veya dolara nasıl çeviririm?" şeklinde, cevap ise bitcoini nasıl alırım ve değişik yerlere nasıl transfer ederim şeklinde verilmiş.
      İnternette bir sitede mal veya hizmeti kripto para ile sattım, aldığım kripto parayı nerede dolara çevirip bildiğimiz bir bankadaki hesabıma aktarabilirim, ya da nakit olarak elime alabilirim, bu imkan var mı? Soru buydu.

      Sil
    3. Yanit bir bakıma aynı saticinin sattigi urun karsiliginda bitcoin hesabiniza, siteye yatar. Sizde o bitcoinle euro satin alirsiniz , tabi bunun icin o sitede euro sunu bitcoinle takaslamak isteyen birilerinin olmasi gerekir. Alicinin ve saticinin bulustugu bu piyasada alışveriş gerçekleşir. Euro gözükür artik sitede sizde bu euroyu banka hesabiniza yollarsiniz, tipki bir bankadan bir baska bankaya para gonderir gibi.Sitenin kazanci komisyonudur. Dolar icinde ayni, dolar almak isterseniz dolarini satip karsiliginda bitcoin almak isteyen birilerini bulmaniz gerekir.

      Sil
    4. İnternette bir sitede sattığınız malların ödemesini kripto para karşılığı almanız için öncelikle kripto para hesabına sahip olmanız gerekmektedir. Bunu da kripto para ile işlem yapan internette yayın yapan kripto para borsalarından açabilirsiniz.Hesabı açtıktan sonra sattığınız mal karşılığı kripto para bu borsadaki hesabınıza gelir.Sizde borsa usulü paranızı satışa çıkartırsınız. Sattığınız tutardan alıcı bulursanız eğer bu para üye olduğunuz borsada kayırlı banka hesabınıza transfer olur.

      Sil
    5. Bu hizmeti gerçekleştiren yurtdışı siteleri olduğu gibi direk tl ye cevirebileceğiniz Türk siteleri de mevcut. Btcturk ve Paribu gibi. kripto para cüzdanınızdan bu sitelere yükleyip orda bozdurup kendi banka hesabınıza gönderebilirsiniz. Aynı zamanda yine kendi hesabınızdan bu sitelere para gönderip bitcoin ve başka altcoinleri de alabilirsiniz.

      Sil
    6. http://www.bitcoinuretimi.com/debit-kart-nedir/

      Sil
  2. Hocam, öncelikle son zamanlarda tüm dünyada önemli bir yönelimin olduğu bitcoin ile ilgili bilgilendirici yazınız için teşekkür ederim.

    Ancak, tehlike olarak görmüş olduğunuz bitocoin'in yasaklanması ya da isimlendirilmesi hususu noktasındaki görüşünüze katılamıyorum. Çünkü, dünyada bitcoine yönelim artan hızla devam ediyor, özellikle enflasyonist ülkelerden bitcoin yatırımları gitgide artıyor, halihazırda çok fazla sayıda ülkeden bitcoine yatırımlar devam ediyor. Şimdi bu kadar devletin bitcoin i yasaklama ihtimalini açıkçası zor görüyorum. bazı ülkeler yasaklayabilir. Çin,Rusya,İsviçre gibi. Ancak bu durum bitcoin için tehdit oluşturmuyor. Zaten Çin'in yasaklama kararından sonra Çin vatandaşları yurtdışındaki bitcoin borsalarından btc yatırımlarına devam etmekteler. Yasaklama kararı Çin açısından hiç bir etki doğurmadı.
    Karşılıksız basılan devlet paraları karşısında sınırlı sayıda olan BTC nin değer kazanmaya devam etmesi kaçınılmaz görünüyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim. Ben yasaklamayı bir olasılık olarak yazdım zaten.

      Sil
    2. Karşılıksız devlet parası basıldığını düşünüyorsan sen boşa yorum yapmışsın;)

      Sil
    3. Karşılıksız devlet parası basıldığını sanıyorsan bu işi bilmiyorsun hocama katılıyorum bu ise devletler el atarsa işin tehlikeli kısmının gerçekleşmesi olası ihtimal

      Sil
    4. Arkadaş devlet ve egemen ekonomik yapıları pek anlamadan konuşuýor galiba.Bitcoin demek küçük(uluslararası şirketler açısından)maliyetle herkesin karşılıksız para basması demek.Senin tehlikeli görmüyorum dediğin şey devletin varoluş nedeniyle çelişiyor ve vergilendirilmemesi ve gelir dağilımına olumsuz etkisi de cabası.

      Sil
    5. Bitcoin yasaklanamaz. Çünkü bittorrent gibi bir sistemdir. merkezi yoktur. bir binayı basıp bitcoinin fişini çektim diyemezsiniz. İnternetin fişini çekmeniz gerekir ki bu günümüzdeki parasal sistemleri de vuracaktır. En fazla yerel para birimlerine dönüştürmeyi veya doğrudan alışveriş ve ücret olarak kullanılmasını yasaklayabilirsiniz. Çin'de örneğini görmek mümkün. Ama kara borsa veya merkezi olmayan takas platformlarında bitcoin işlemleri devam edecektir.

      Bir de devlet karşılıksız para basmaz diyenler olmuş. Öncelikle paraya karşılık aramanın mantıksız olduğunu anlamalılar. Lütfen paraya karşılık aramaktan vazgeçiniz. Paranın karşılığı piyasada kabul edilmesidir. O kadar. Bitcoin piyasada kabul görüyor mu? Evet. Üstelik devlet parası gibi sınırsız şekilde de üretilmiyor. Devlet parasının sorunu sınırsız üretilebilmesi. Bakın burada da örneği var. http://cdn.cnn.com/cnnnext/dam/assets/160504154606-one-trillion-dollar-large-169.jpg
      Türk lirasını hatırlayın "1 Milyon Türk lirası". Bitcoinin böyle bir sorunu yok.
      En fazla 21,000,000 bitcoin bulunabilir. Virgülden sonra 8 basamağa kadar parçalanabilir.

      Bir de neden devletten bu kadar korkuluyor anlamış değilim. Devletin bizden korkması gerekmez miydi?

      Sil
    6. Çin bitcoini yasaklamadı. Bitcoin ile ICO (cripto para ile fonlama) yu yasakladı.

      Sil
    7. Msft, neymis su paranin karsiligi bir soyleyin de ogrenelim.

      Sil
    8. hoca parasal değişkenler reel değişkenler üzerinde etkilimidir? gerekçesi nedir bunun

      Sil
  3. Merhaba,

    Yalın bir biçimde anlatmışsınız. Emeğinize sağlık. Bir sorum olacak ardından kripto paraların geleceğiyle ilgili düşüncemi paylaşacağım.

    Önce soru:

    "...hiçbir merkezi otoriteye ya da aracı kuruma bağlı olmayan" bir sistemde "hesapların isimlendirilmesi" talebi nereye yönlendirilecek? Sorumluluğu kim kabul edip gereğini yerine getirecek?

    Kişisel görüşüm halen ulus-devletli bir altyapıya sahip kapitalizmde ulus-devletlerin egemenlik alanlarına yönelik potansiyel bir tehdit olduğu açık olan kripto paraların ömrünün çok uzun olmayacağı yönünde. Bu durum elbette bir ihtiyacın ürünü olarak pratikte sınanarak gelişen sistemin gelecekte uygarlığın alabileceği yeni bir yön içinde yeniden değerlendirilmeyeceği anlamına gelmiyor.

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Bu konuda yasaklamaya gidilirse zorunlu olarak birileri ortaya çıkacaktır diye tahmin ediyorum.

      Sil
    2. Aslında her cryptocurrency'nin belirli bi karar mercisi var. Özellikle bunun kodunu yazan, elinde büyük btc bulunduran ve "madencilik" yapan. Bundan dolayı aslında hocam merkezi olmasa da çeşmenin başında bilinen birileri var. Ve özellikle borsa adresleri belli. Yaptırım direkt olarak borsalara uygulanabilir (ki aslında borsaya üye olmak için de vermediğimiz belge kalmamış durumda. Ehliyet ikamet fotoğraf)

      Sil
  4. Hocam peki sizin kripto paraların ve blockchain geleceği hakkında görüşleriniz nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Önlenemez bir durumda olduğunu düşünüyorum.

      Sil
    2. Çok doğru ve mantıklı bir tespit. Çünkü paranın teknolojisi bunu getiriyor ve gerektiriyor.

      Sil
  5. Merhaba hocam.

    Yazınız için öncelikle teşekkürler.

    Kripto paraların üstünlüklerinden bahsederken hiçbir ülkenin ekonomisinden etkilenmez demişsiniz. Ancak bu paralar usd,eur,TL vb. paralarla satın alındığı, yani değerleri bu paralarla ölçüldüğü için karşıt para biriminin değeri düşerse kripto para değerlenmez mi? Örneğin BTC/USD=6000 iken USD değer kaybederse BTC 7000 usd olabilir.

    Sizin de dediğiniz gibi tehlike geleceğinin halen belirsiz olmasında. Bence ya gizliliklerini kaybedecek ya da tümüyle yok olacaklar.

    Saygılarımla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gelecekte Btc değilde banknotların yok olması daha rasyonel görünüyor.

      Sil
    2. ABD'de savaş çıksa Bitcoin etkilenmez sadece Dolar etkilenir ve Bitcoin ona göre değerlenir anlamında söyledim.

      Sil
    3. bitcoin çok yükselecek çok.simdi alan çok kazanır. 2022 ye kadar btc alacağım.

      Sil
  6. Hocam yine düşündüm de, dijital paralar gerçek paranın yerini alırsa değerini nasıl ölçecegiz? 1 BTC= 2 ETH mu diyeceğiz? Ayrıca para sanal olunca bankaların da sanal olması gerekir sanırım. Bankalar bu işe nasıl bakar bilmem ama yine kayıt tutulacak demektir. Ayrıca Dünya'da herkesin internete erişimi mümkün olmadığı için yine banknot ihtiyacı olacak ve mevcut paradan farkı kalmayacak. Bir de kripto para ile internetten alışveriş yaptığımızda, satıcı ben sizden para almadım derse, kayıt dekont vs olmadığı için ödeme yaptığımızi nasıl ispatlar nasıl hak ararız bilemedim.


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bitcoini blockchain teknolojisinin içinde bir araç olarak anlamaya çalışın sorularınızın cevapları orada.

      Sil
    2. Bugün itibariyle haklısınız ama unutmamak gerekir ki internet bankacılığı ortaya çıktığında da aynı şeyler söyleniyordu.

      Sil
    3. Altindan baska gercek bir para yoktur. Geri kalan ister bitcoin olsun, ister lira, dolar olsun sanaldir. Bunu ben demiyorum, efsanevi kabul edilen bir Fed baskani soyluyor.

      Sil
  7. İnternet ağının çökmesi ile kripto paralar yok olurmu? Güneşte ki ufak bir patlama uydu sitemini yakıp yok edeceği gibi kablolu iletişimde doğal felaketler kabloyu koparıp sistemin çökertebilir. yani internet ağını daha sağlam bir alt yapıya bağlamadan kriptolara bu denli yüksek ücret ödemek mantıksız geliyor bana.
    Aynı sorun sonuçta mevcut sistem içinde geçerlidir. fakat şimdiki sistemde en azından paralar ülke merkezine bağlı bankalarda kayıtlıdır arkasında koca bir devlet olduğundan daha yatırım yapılabilir duruyor.
    Zaten şimdiki kripto paralarda eski sistemde olduğu gibi iki güçlü para var. dolar=btc euro=etherium ise diğer para birimlerine denk gelecek olan daha da çıkacak kripto paralar bi şekilde sisteme dahil olmak isteyecektir. Zaten Hocamız yukarıda bir kaçını sıralamıştır.

    Bir de şu soru varki bu kripto parayı çıkaranlar ortaya 21 milyon kripto para sürüp insanlara sizde madenci olun şifreleri çözün ve karşılığında para kazanın derken çok cüzi miktarlarda insanlara dağıtarak sisteme dahil etmek istemektedir. Birileri (madenciler) çok düşük cüzi kazanç sağlarken birileri de işin sahipleri de şifrelere verilen 12.5$ dolarlık bloklarını çözmüş gibi kendi adlarına sisteme dahil etmediğini nerden anlayacağız
    Niçin bunu yapsınlar çünkü zaten sistem senin benim birikimlerine göz dikmiş ve şifreleri bi nevi bize satmaktadırlar.

    Şifreleme ve bilgisayar teknolojisinde çözülemez diye bir şey olmadığına inanan biri olarak önümüzde blokları kopyalayan veya çözen sistemle muhakkak çıkacaktır. En azından birileri bu işe vakit ayıracaktır.
    Şimdilik keyfini süren sürsün. Madenci olan olsun. Sonuçta insanlar bunun için bir mesai ve sistem içinde elektirik ve para harcadığından bir maliyet çıkararak btc nin bir çıkarma maliyeti oluşmaktadır. Altın ın çıkarma maliyeti gibi. Buda şimdilik btc ye bir değer katmaktadır fakat bu değer yüksek değil mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunlara benim bir yanıtım yok. Belki birileri yanıtlar.

      Sil
    2. Selam, internet ağı çökerse emin olun kripto paralardan daha büyük sorunlarımız ortaya çıkar, mesela askeri sistemler kullanılamaz hale gelir, haberleşme biter, ulaşım ağı içinden çıkılamaz hale gelir vb.
      Ya da ülkemiz açısından düşünürsek, Sn Mahfi Hocamızın yeni yazılarını okuyamayız, hatta birileri darbe marbe yaparsa, facetime çalışmaz hale gelir.

      Sil
  8. Hocam, kripto paralar için ponzicoin ismi daha mantıklı değil mi?Bir tür saadet zinciri gibi...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ponzi scheme e atıfla ortaya attığınız bu isim kripto paraların paranın sadece getiri amaçlı tutulduğu algısını yaratır . Kripto paraların bir de gizlilik özelliği var sanırım

      Sil
    2. Dolar ve altın ne kadar ponzi ise bu da o kadar ponzidir.

      Sil
  9. Zeybekci: Faizi sıfıra indirene kadar durmak yok
    dedı.
    Sizce Faizler 0a iner mi?
    Inerse ekonominin uzerindeki faiz yuku kalkip ekonomi ataga gecer mi?
    Faizler 0 a inerse enflasyonda ciddi bir dusus yasanip bizi deflasyona surukler mi suruklerse biz de qe programi uygular miyiz?
    Uygularsak qe progragrami gelismekte olan ulkeler Turkiyenin parasal genisleme yapmasiyla rahatlar mi?Onlara bir umut olabilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faizin sıfıra inmesi demek enflasyon eksi olması demektir. Bir ekonomi için bundan daha kötü bir şey olamaz. ABD ve AB 10 yıldır, Japonya 30 yıldır bu durumdan çıkıp faizi yüzde 2 - 3 e çıkaramaya çabalıyor.

      Sil
    2. Enflasyon %0-1 aralığında ise reel faiz de takribi o civarda olur ( eksi işaretlisi tabii ) . Şimdi belli bir miktar enflasyon ekonominin dönmesi için elzem o dan dolayı eğer faizler sıfırlanacaksa bunun reel faizleri 0 altına getirerek yapmak deflasyona düşmekten daha yeğdir diye düşünüyorum . Ama o zaman da stopajla birlikte kim mevduata para yatırır bir soru işareti . Avrupa'da son zamanlarda bankaların masrafları düştükten sonra negatif getiri sağlayan mevduatlara neden talep olduğu konusunda roubinin bir yazısı vardı yani bence çok önyargılı olmamak lazım . Uzun vadede negatif reel faizin sermaye oluşumuna etkisi çok aşikar elbette.

      Türkiye'nin qe yapması neden goü lere bir fayda sağlasın anlayamadım biz tasarruf açığımızı yabancı sermaye ile kapatmaya yatırımlarımızı böyle finanse etmeye çalışıyoruz . Paramız rezerv para olmadığı için yabancıların tasarrufuna ihtiyaç duyuyoruz . Ekonominin üzerinde faiz tabii ki bir maliyettir ama belirsizliğin maliyeti herşeyden daha zararlı . 90 larda yaşanan krizleri hatırlarmısınız bilmem ama o zamanlar ülke yatırım yapabiliyorsa bu demek olur ki insanlar adaptiftir. Tabii o zaman enflasyonla yarışmak da vardı yani insanlar ne zam geleceğini bilmedikleri için tüketim harcamalarını mümkün olduğunca öne çekmeye çalışırdı . Dediğim gibi ekonomilerin sağlıklı işlemesi için belli bir seviyede enflasyon şart ama ipin ucu bizim gibi ekonomilerde çok kolay kaçabilir .

      Sil
    3. uzun vadede negatif reel faizin sermaye oluşumuna etkisi çok aşikar elbette

      1-bu cumleyi anlamadim. Biraz acar misin?
      yani sermayeden kasit para mi mal(uretim araclari mi)?

      2-Sermaye olusumu var olan seramyederlerin sermayelerini arttirmasi hasebiyle mi olur?
      yoksa

      3-siradan bir insan iken negatif reel faiz ortamindan yararlanip kredi cekip cektigi krediyle uretim yapip aldigi borc/krediden arti deger uretip hem borcunu odeyip hem de kar yapip tabiri caizse siradan bir insan iken aklini ve cektigi kredi/borcu kullanip sinif atlayan iscilikten is adami isveren kisilere evrilenleri mi kastediyorsun ?

      Sil
    4. Bir ekonomide durgunluk varsa eksi enflasyon kotudur, bir ulke surekli ic boclanmasini arttiriyorsa eksi enflasyon kotudur. Buyuyen bir ekonomi de ve ic boclanmasi azalan bir ulkede eksi enflasyondan daha guzel bir sey olamaz. Ekonomi de bir sey salt kotudur ya da iyidir diyemezsiniz.

      Sil
    5. Bu dediğiniz türden bir ekonomi yok olsa da zaten orada eksi enflasyon olmaz.

      Sil
    6. Eksi enflasyon yerine deflasyon dersek daha anlaşılır olur . Deflasyon fiyatlar genel seviyedinde düşüşü ifade eder . Ekonomi genelinde fiyatların düşüşü talep erteleyici bir etkiye sebep olur .Eğer süreklilik kazanırsa bir spiral ( sarmal ) gibi ekonomiyi dibe sürükler . Borcun reel değerini yükselttiği için temerrüd riski artar . Ben açıkçası deflasyonla istikrarlı büyüyen bir ekonomi olabileceğini düşünmüyorum . Ekonomide dediğiniz gibi bir şey salt iyi ya da kötü diyemeyiz fakat Japonya Euro bölgesi iyi bir şey olsa deflasyona savaş açmazdı ( bahsettiğiniz şartların sağlanması yani büyüyen ekonomi ve azalan iç borçlanma deflasyon ortamında imkansıza yakın ) . Deflasyonun dinamik etkşlerini ve beklentileri nasıl şekillendirdiğini dikkate almadan analiz yapmak yanlış sonuçlara götürür.

      Sil
    7. Olay su bir ulke dusunun potansiyel buyumesi %2 oldugu ve boyle buyudugunu dsunelim suan,
      Enflasyonu da %1.5
      Merkez bankasi fonlama faizi de %0.50
      bu durumda reel faiz -%1 olur

      Iste boyle bir ekonomi olusan bu sartlarda veriler dahilinde ic borclanmasini da bazi makro dengesizliklerini de (issizlik gibi...) duzeltebilir!
      Hele hele bu ekonomi de kullandigi yerel para birimi bir yil icinde belli basli yabanci paralar karsisinda %3 deger kaybetmisse sayet tabiri uygunsa yeme de yaninda yat olur. Nereden baksaniz %1.5 lik kafadan bir verim yakalanir! Bu verim her alanada olur borclarin cevrilmesinde odenmesinde reel ihracat artisinda reel uretim artisinda.

      Deflasyonlu bir ortamda borclular borclarini odeyemez konuma gelir. Deflasyon en cok borclulari zor durumda birakir. Cunku yerli para ic piyasada kiymet kazanir guclenir adeta bulunmaz hint kumasi halini alir. Bu durumda odemeler para akisi neredeyse durur.
      Eksi reel faiz ve biraz enflasyonun oldugu bir ekonomide odemler para akisi icin uygun ortam saglanir! Hele hele bu yerli para yabanci dovizler karsisinda da deger yitirdigi halde enflasyonda makul seviye de devam ediyorsa tam anlamiyla on numara durum yasanir!

      Sil
    8. Reel faiz MB faiziyle hesaplanmaz. Bu ülkede bankaların mevduat faizi ne kadar onu söylerseniz reel faizi bulabiliriz. Vatandaş MB den borçlanamadığı için MB faizi onu ilgilendirmez. MB'nin faizi sadece bankaların kaynak maliyetini etkiler o da yüzde 10 - 15 oranında.

      Sil
    9. Mahfi Egilmez, 1876-1879 arasi ABD enflasyonu -5, ekonomik buyumesi ortalama +7.5%. Yok diye bir sey yok.

      Sil
    10. Hocam cahilligime verin!
      Mevduat faizinden kastiniz hangisi ve nedir?
      Merkez banakalari mevduat faiz belirliyor bu orani mi demek istiyorsunuz mesela pozitif politika faizi veren bazi merkez banakalari mevduata negatif veriyor
      yoksa
      banakalarin mevduata verdigi faiz mi?

      her seyi birakin 0.50lik politika faizi veren yukarida bahsettigim oranlara sahip bir ulkede bankalarin mevduata kac faiz verir?
      ya da

      ortalama olarak bankalardaki mevduat faizi kac yuzde kac daha yuksek olur merkez bankasi politika faizinden

      mesela turkiyede merkez politika faizi %10 olsun bu durumda turkiyemizde mevduat faizi kac olur normalde? aradaki fark yuzde kaclik fark olur?

      Sil
    11. Adsız 20:56 o dediğiniz dönemin ardından ABD Uzun Depresyona girdi biliyorsunuz değil mi? Var tabii ama ya kriz çıkarıyor ya da kriz sırasında oluyor.

      Sil
    12. Enflasyonun yüzde 1,5 olduğu bir ülkede potansiyel büyüme ve gerçekleşen büyüme % 2 ise mesela bankaların insanlara yüzde 1,5 ile 2 arasında faiz vermesi lazım. Aksi takdirde insanlar paralarını daha yüksek faiz veren ülkelere yollarlar.
      Türkiye'de MB nin uyguladığı ortalama faiz % 11.95, enflasyon da yüzde 11,90, bankaların mevduata verdiği faiz yüzde 13 - 14 arasında. Bu nominal faiz bundan vergiyi düşerseniz neti % 11,9 a gelir. Ki bu da reel faizin sıfır olduğunu gösterir. Bununla da enflasyon düşürülemez. Zaten de düşürülemiyor. Demek ki nominal faizin en az yüzde 15 olması lazım ki reel faiz de pozitif olsun ve insanlar tasarruf yapıp bankaya yatırsınlar, harcama düsün ve enflasyon da artmasın. O zaman da büyüme düştüğü için hükümet bunu istemiyor.

      Sil
  10. Kripto paralari ust akil mi kullaniyor?
    Mesela faiz lobisi vss?
    Bizim uzerimizde yeni oyunlar kumpaslar oynanabilir mi bu kripto paralar sayesinde?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kripto lobisi faiz lobisi zaten bilmiyor musun?

      Sil
    2. Bıkmadınız bu üst akıl teorilerinden.

      Sil
  11. Sevgili hocam merhaba. Öncelikle yazınız için teşekkür ederim. Aydınlatıcı oldu. Dünyada 10 ülke kripto parayı kabul etmiş durumda. Hatta Amerikanın ufaktan bu sistemler için hukuki düzenleme planlamaları yaptığını okudum. Perakende sektörünün bu ödeme aracını benimsemesi kripto paraları dahada cazip hale getirdi. Kısa sürede hukuki düzenlemeleri ülkelerinde yapan ülker için bir fırsat doğururmu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda hukuki düzenleme nasıl yapılabilir bilemiyorum. Karşı tarafta kimin olduğu bilinmiyor.

      Sil
  12. sayın hocam,daha önce bu sanal paralar krizlere sebeb olabilirmi diye sormuştum ama burdan anlıyorumki anca kullanan kişileri etkileyebilir hatta sıfıra düşebilirler.ilk vagona binen ve son vagona binen misali.hiç bir para sanalda olsa denetimsiz olmamalı.sonuçlar acı olur yoksa.

    YanıtlaSil
  13. Bitcoinler sinirli olabilir, ama her gun yeni bir cripto çikiyor. Devletler engelleyemez bellki ama nerdeyse herkes
    Cripto çikardigi için yakinda bir birini yemeye baslarlar. Yakinda bende bir tane cikaracam 😀 cripto enfkasiyonuna tam destek.

    YanıtlaSil
  14. Ben daha çok enflasyondan endişeleniyorum. Bitcoinin yaratıcısı bir gün çıkıp para arzını iki katına çıkarıyorum derse (ki sonuçta bir yazılım, çok kolay yapılabilir), eldeki coin yarı değerine düşmez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. bu dediğiniz "kendi ayağına sıkmak" olur.

      Sil
    2. Buna bitcoinin yaratıcısı dediğiniz kişi değil ağa dahil olan bütün insanların vereceği oylar karar verir. Merkezsiz sistemin olayı zaten kişi değil kişilerin olması...

      Sil
    3. Bitcoinin yaratıcısı para arzını 2 katına çıkaramaz böyle bir yetisi bulunmamaktadır. bütün ağın(oy çokluğu değil oy birliği ile) bunu desteklemesi sonucu bir güncellemeye gidilebilir. ama hangi rasyonel insan parasının enflasyona uğrayacağına dair bir anlaşmaya sıcak bakar ki?

      Sil
  15. Hocam, bu konuda sizin yazılarınızı da, başka uzmanların yazılarını da defalarca okumama rağmen halen bunların ne olduğunu anlayabilmiş değilim. Sorun bende mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır çok karışık bir konu. Bunu anlayabilmek için işlem yapmak gerekli.

      Sil
  16. Hocam Bitcoin'in, dolar için ulusal güç karşısında alternatif arayan küresel sermayenin kripto parayı öngörerek yarattığı bir ürün olduğuna dair iddialar akla yatkın duruyor ne dersiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben bu tür iddiaları, kanıtlanmadığı sürece kabul etmem.

      Sil
  17. Bitcoin konvertibl mı? Bitcoinle mevduat hesabı açılır mı? Dolar ya da Avroya karşı bir paritesi var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sorunun cevabı evet. dünyanın bir çok ülkesinde -sosyalist cehennemler hariç- bitcoini yerel para ile değiştirebilirsiniz.

      Sil
  18. bitcoini kimin urettigini,nasil urettiğini bile bilemezken, 21 milyon adet üretilebilecegine,daha fazla uretilemeyeceğine nasil ikna oluyoruz? Buna ilişkin elde somut bir delil var mı?Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu yorum yazar tarafından silindi.

      Sil
    2. Eğer kaynak kodu okursanız ve blockchain teknolojisini araştırırsanız eminim net fikriniz ortaya çıkar
      Saygılar

      Sil
  19. Ben Bitcoin'i, Adam Smith'in de örnek verdiği gibi, altının başta İngiltere devleti tarafından resmi bir para kabul edilmemesi ancak yine de altının mal yakasında kullanılması gibi görüyorum. Yakın gelecekte devlet dairelerinde bile geçer olur Bitcoin'i.

    YanıtlaSil
  20. Mahfi Bey Merhaba, her zaman olduğu gibi yine ekonomi/finans gündeminde yer alan önemli bir konu hakkında sade ve doyurucu bilgiler vermişsiniz. Teşekkürler.
    Özellikle bitcoin’de hızlı artışlara dayalı yüksek kazançlar olduğunu duyuyoruz. Bu kazançların Türkiye’de vergilendirmesi konusunda neler söyleyebilirsiniz? Saygılarımla,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Vergilendirmek için işlemi kimin kimle yaptığını bilmek lazım. Burada o bilinmiyor ve zaten o nedenle de rahatsızlık doğuyor.

      Sil
    2. Hocam döviz alım satımından elde edilen kazanç verginin konusuna girmez. Dolar yükselince elde ettiğimiz kazançtan nasıl vergi ödemiyorsak, btc'den elde ettiğimiz kazanctan vergi ödemeyiz diye düşünüyorum. Saygılar...

      Sil
  21. Şimdi herkes kısa yoldan para kazanma peşinde ve bu para hayali yarın öbür gün bir terslik olursa herkes devlet kapısına ve medya kapılarına koşup aglamasin.

    YanıtlaSil
  22. Bence etherıum cok amaçlı ve fonksiyonlu olması sebebiyle ilerde gerçekten cok rağbet görecek. Kenara 3-5 tane koymakta bir zarar olmaz.

    YanıtlaSil
  23. Hocam Fed`in dolar üzerindeki etkisi malum.
    Kripto paralardan Tether özelliklede Btc üzerinde şuanda aynı etkiyi yapmakta.Kendilerini 1 tether=1 dolar şeklinde esitlemekteler.Piyasaya(anlaşmış oldukları balina olarak tabir edilen x kişilere ) milyonlarca tether dağıtıyorlar. Devamında bu kişiler ortaklasa hareket edip btc alarak pozisyonunu pozitif yonde hareket ettirmekte tepe noktasında satış yaparak kar elde etmekteler.Suanda btc aşağı yönde belli bir seviyelerde direnç göstermekte.Detayli araştırma yapıldığında direnç noktalarını yine bu kişilerin oluşturduğu görüntülenmekte.

    7000 $ uzerinden btc alan Arkadaslara tavsiyem ;fiyatlari manipüle eden bu kişilere bekledikleri dip noktalardan satış yapmamalari pozisyonlarini korumaları yönünde olacaktır.

    YanıtlaSil
  24. Anladığımız kadarıyla blockchain teknolojisi her şeye gebe. Nasıl evrileceğini hayal edenler ve bu hayalleri ete kemiğe dönüştürenler tayin edecek. Telefon icat oldu, ama bunun internete evrileceği öngörülemezdi değil mi?

    Bu teknolojiyi sadece kripto para olarak görmemek gerekir. Bununla sınırlı kalmayacak.

    Ek olarak bu teknoloji bankacılık sistemine rakip olacak ise, hani bankadan para ödeyerek bir havale göndereceğime kripto para ile gönderirim gibi tarzlarda eğilim belirirse bankalarda bu işlemleri ücretsiz hale getirebilirler. Bu kripto paraların bize bu açıdan da faydası olabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ripple , bu iş için var.Akbank dahil birçok banka ile anlaştılar

      Sil
  25. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  26. Hocam Merhaba,

    kripto paralar ile ilgili Türkiye Cumhuriyetinin tutumu nedir, devlet olarak yasal bir statüsü var mıdır, bu açıdan da yorumlayabilirseniz sevinirim. Teşekkürler,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim bildiğim kadarıyla bunun dışında bir yaklaşım yok.
      http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Duyurular/Basin_Aciklamalari/12574bitcoin_hk_basin_aciklamasi.pdf

      Sil
    2. birçok konuda olduğu gibi bu konuda da uçlarda yaşıyoruz:
      resim 1: http://sosyalmedya.co/wp-content/uploads/2013/11/atm-940x470.jpg
      resim 2: http://sosyalmedya.co/wp-content/uploads/2013/11/travelersbox.jpg

      tarih: kasım 2013

      daha sonra atm kaldırılmış tabi :)

      Sil
  27. Hocam, ben altcoin adı verilen coinlere yatırım yapıyorum, bunun için yerli borsalardan ya bitcoin ya da etherium, litecoin vs alarak bunları cüzdanıma aktarıyorum, ardından da yurtdışı borsalara bu coinleri aktarıyorum ve o borsalarda ya o coinleri işletiyorum alt sat yaparak ya da coinler arası dönüşüm yapıyorum.

    Sonra kazancım varsa bunu yerli borsaya transfer ediyorum ve o borsada coinimi dönüştürüp hesabıma tl çekiyorum. Buraya kadar herşey normal.

    Fakat bu yerli borsaların yarın iflas etmesi veya parayı alıp kaçmaları halinde ben coini tl ye kolay kolay çeviremem. Bir düzenleme olmadığı için bir güvencemiz de olmuyor, diğer yandan bu işe devlet karışsa piyasanın cazibesi kaybolacak. Ancak enterasan bir biçimde al-sat yapılan bir borsa var ve bu kimsenin denetimine tabii değil.

    Eminim ki bu düzen böyle gitmeyecek, ya bu borsalar bir gün patlayacak, ya da devlet bu işe bir el atacak. Çünkü denetimsiz bir ortamda bu kadar paranın akmaya başladığı bir yere bizim devlet müdahale etmeden duramaz diye düşünüyorum.

    Peki sizce ne olmalı ? Devlet düzenlemelerle bu işe karışmalı mı yoksa bunlar kendi hallerine mi bırakılmalı ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. An itibariyle kendi haline bırakmış durumda ama bir de uyarı var:
      http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Duyurular/Basin_Aciklamalari/12574bitcoin_hk_basin_aciklamasi.pdf

      Sil
  28. Hocam merhabalar,
    Yazinin iceriginde bitcoinin deger kazanmasini, takip edilemezligi ve illegal kullanimiyla iliskilendirmissiniz gibi anlasiliyor. Ancak boyle dusunmediginizi, aslinda arkasindaki teknolojinin guvenliginden kaynaklandigini baska yorumlara verdiginiz cevaptan anliyorum. Yorumlari kaciranlar icin ufak bir duzenleme yapmanizin hos olacagini dusunuyorum.
    Kara para dolasimi bitcoinle baslamadigi gibi onun yoklugunda da sonlanmayacak bir konu gibi onumuzde duruyor.
    Devletler, bankalar, yatirim fonlari, kredilendirme kurumlari gibi otoriteler bitcoinin ciktigi gunden bu yana, yonetemedikleri icin boyle bir karalama kampanyasina girdiler. Ancak blockchain teknolojisini dijital veri guvenilirligi, sahiplik, telif, kimlik, kaynak yonetimi, borsa, yetkilendirme, merkezsiz karar alma (smart contract), sozlesme yonetimi gibi konularda insanlik icin at arabasindan sonra buharli makinelere gecis kadar devrimsel buluyorum. Nasil ki bugun buharli makineler “seytan icadi” olarak anilmiyorsa bitcoin de karapara araci olarak gorulmeyecek ilerleyen yillarda.
    Devletler ve dinlerin gelisim karsisinda statukocu davranislari gayet normal. Ancak bilimin, teknolojinin tusunamisi kiyiya vurmadan bircok banka, tum merkez bankalari (Tcmb ve Tr ozel bankalari dahil) bu konuda calisma yapmaya / incelemeye basladilar. Fonksiyonlari ve yapilari geregi bir donusum yasamalari da kacinilmaz olacak diye ongoruyorum.
    Sizin dusundugunuzun aksine bitcoin icin tek riskin kendi communitysinin oldugunu ongoruyorum. Yani blockchain community kendi icinde gercek bir demokrasiyi kalicilastirabilirse kapitalizmi donusturebilecek bir noktaya gidebilir.
    bizlerin birey olarak aydinlanmamizda bir satir daha emek harcadiginiz icin cok tesekkur ediyorum.
    Saygilar sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biraz iyimser geldi bana yorumunuz ama tabii sizin görüşünüz.

      Sil
  29. Hocam, iyi gunler. Yazilariniz icin cok tesekur ederim. Ekonomi okur yazarligi icin harika bir kaynak.

    Bu yazidaki bir yanlis anlasilmayi duzeltmek isterim. Sistemde sifreli olan kisim blockchain'e kullanicilarin attigi dijital imzalar. Onun disindaki kismi, yani hangi adresin hangi adrese ne kadar para gonderdigi acik bir bicimde ortada duruyor. Yani mesela kredi kartinizla bir internet sitesinden bitcoin satin alip sonra baska bir yerde harcarsaniz, devlet kurumlari once o internet sitesine sorup hangi adresin sizin oldugunu ogrenebilir, daha sonra da sirf blockchainde herkese acik bir sekilde yazan veriyi okuyarak sizin adresinizden hangi adreslere ne zaman ne kadar para gonderilmis ogrenebilir. Bitcoin anonim bir sistem degil yani.

    Ote yandan internette bir nevi kara para aklama hizmeti veren servisler var. Insanlar bu tarz servisleri kullanarak ellerindeki bitcoinleri baskalarinin bitcoinleriyle karistirip yeniden dagitarak izlerinin surulmelerini zorlastirabiliyorlar. Bunun yani sira Monero gibi tamamen anonim kriptoparalar da var.

    YanıtlaSil
  30. Mahfi bey, bitcoin su an icin sanal paradan daha cok sanal emtiaya benziyor. 21 milyonla sinirli olmasi konusu ve "mining" vurgusu burayi isaret ediyor. Evet diger madenler gibi fiziki kullanim kaynakli bir degeri yok ama iste altinin da mucevherat haricinde bir maden degeri yok zaten. 100 milyar dolar gercekten buyuk bir miktar ama belli bir zaman sonra devletlerin, buyuk teknoloji sirketlerinin ya da uluslararasi bankalarin bu piyasaya mudahil olmalari beklenebilir. Yani piyasaya kendi sanal paralarini surebilirler. Bitcoin icin boyle bir risk de gorunuyor.

    YanıtlaSil
  31. Ekmekte israf bitiyor. Ekmekgin gramaji 250gr dan 200grma dusuyor.

    Ulkemizde israfi bitirmekten baska care yok! Ekmekten baslamak gramajini dusurmek gercekten israf konusunda atilabilecek en onemli atilim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu ekmege %20 zam dan baska birsey degil sadece adini degistirmisler. Bazi saskinlar da buna seviniyor israf azaliyor diye iyi mi?

      Sil
  32. önemli bir konudaki yorumlarınız son derece kıymetli. Teşekkur ederim.

    Sorum şu ; amazon, apple, google gibi varlıkları ve nakitleri bir çok ülke ekonomisinden büyük olan firmaların, ticaretteki hakim durumları ve son kullanıcı ile temasları düşünüldüğünde; bu firmaların kendi paralarını dolaşıma sokması ve networklerinin ticaretlerini bu paralala çevirmesi fikrine nasıl bakıyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Verdiğiniz örnekten yola çıkarsak bu durum ortaçağdaki senyörlerin para çıkarmasını andırıyor . Paranın kullanımı şu iki şeye bağlı bence : 1) itibar 2) Network diye adlandırabileceğimiz paramızın yaygın kullanımı olması . Şimdi bu iki koşul sağlandığı takdirde para fonksiyonların üçünü de yerine getirebilir . Kripto paraların itibarını sağlayacak bir devlet güvencesi yok ( kaldı ki bunu her devlet daha doğrusu merkez bankası layıkıyla yapıyor diyemeyiz) bu durumda bu paraların dayandığı bir temel , değer yok diyebilir miyiz? Dünyada rezerv parası olan ülkelere bakarsak ( Euro dolar vb) hem kullanımı yaygın hem de muteber . Diyelim ki Amazon apple Google ölçeklerinden faydalanarak para çıkardı ve ödemelerini bu şekilde yapmaya ikna etti insanları senyoraj geliri dediğimiz para basmanın ilgili otoriteye verdiği kazancın kaybı bir noktadan sonra devletlerin meşruiyetinin temsili olan para basma hakkının paylaşılması olarak gerekçelendirilip yasaklanabilir . ( Euro bölgesi için aynı şey sözkonusu değil orada hem ticaretin kolaylaşması işlem maliyetlerinin düşürülmesi sonucu artan ticaret hacmi gibi refah artırıcı sonuçları oldu para birliğinin ) . Son olarak insanlar bu Yeni kripto para piyasasını devletler yoğun bir şekilde regüle etse bile (?) kullanmaya ne kadar razı olur bu kadar çok para birimini anlamak güvenmek çapraz kurları takip etmek ve bu kadar volatilitiye haiz bir para biriminde kalmak bence Keynes'in spekülatif para motive ine iyi bir örnek .

      Sil
    2. Neden bu yola koyulsunlar? USD, EURO vb.gibi rezerv para birimleri başlarına dert mi oldu?

      Kazançlarını asıl faaliyetlerine akıtmak varken, tali yollara sürükleyecek olan ne olabilir?

      Eğer satışlarını bir tık yukarı çıkaracaksa, kripto paraları da alışverişte kullanılmasına izin verirler sadece.

      Sil
  33. Hocam 2014 yılında bitcoin 300 dolardı. Türkiye vatandaşının 3000 dolarlık yatırım yaptığını düşünürsek.( 10 adet bitcoin). bitcoin 30 000 tl gördüğü zamanlarda sattığını varsayarsak 300 000 tl toplam parası oluyor bunu banka hesabına çekmek istediğinde bir anda hesabına ve ya parça parça hesabına toplamda 300 000 tl giren bir vatandaşa veya devlet memuruna devletin bir yaptırımı olur mu .? Hali hazırda Türkiyenin bitcoine karşı bir düzenlemesi yok diye biliyorum ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sadece bu uyarı var:
      http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Duyurular/Basin_Aciklamalari/12574bitcoin_hk_basin_aciklamasi.pdf

      Sil
  34. hocam merak ettiğim konu şu bitcoin i bir emtia gibi düşünürsek reel ekonominin hacminden alarak büyüyor örnek yetişmiş elaman çekiyor elektirik enerjisi çekiyor western union gibi krumların iş gücünden çekiyor liste bir hayli uzar... merak ettğim nokta şu bitcoini bir baraj gölü gibi düşünürsek reel ekonomi ile beslenen bu grfiklerile yakın bir zamanda kaynağından daha güçlü bir hale gelecek yani baraj patlıycak sonra ???? ya da öncesinde ne yapılabilir

    YanıtlaSil
  35. Merhaba Hocam. Kripto para hesaplarına isim verilmesi talep edilebilir demişsiniz ama bunun talep edileceği bir kurum yok. Bitcoin mevzuatının değişmesi üyelerinin büyük çoğunluğunun onayına bağlı diye biliyorum. Yani anayasa değiştirmekten daha zor. Yani talep edilirse birileri mecburen çıkmaz.

    YanıtlaSil
  36. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  37. Egemenliklerini kısıtladığı için bence devletler daha uzun bir süre kağıt banknotlardan, müesses nizamdan vazgeçmezler.

    YanıtlaSil
  38. Merhaba hocam,
    Öncelikle verdiğiniz değerli bilgiler için çok teşekkürler. Fakat bu yazı özelinde dikkatimi çeken şey konunun kendisinden çok, sizin konuya olan muazzam hakimiyetiniz oldu. Daha litaratürünün oluşması için bile yeterli zaman geçmemiş böyle bir konuda doğal olarak pek çok bilgi kirliliği var. Ben iktisat konusunda çok bilgili değilim ancak teknoloji konusunda ilgiliyim diyebilirim. Bu konuda konuşan neredeyse hemen hemen herkes sadece bu işin piyasasından, arz-talep dengesinden vs. bahsederken sizin blockchain teknolojisi ve bunun işleyişi konusu hakkında bilgiler vermiş olmanız gerçekten beni çok etkiledi. Peki bir konu hakkında doğru bilgiler edinmenin sizin için süreci nedir? Örneğin akademik (ya da herhangi bir) konuda araştırma yaparken doğru ile yanlışı nasıl ayırırsınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Estağfurullah.
      Benim yaptığım tek şey konuyu anlayıp anlamadığımı kontrol etmek. Eğer anlayamamışsam yazmıyorum. Çünkü tam olarak anlamadığınız bir konuyu anlatamıyorsunuz.

      Sil
  39. Turkiye gibi elektrigin belli belirsiz kesildigi bir ulke icin bir urun ya da servisin yerine gecebilecek sey olamaz.

    YanıtlaSil
  40. Bu yazınızla, ‘insan davranışları’ arasında bağlantı kurarsak:

    Thomas Hobbes’un tekrarlaması ile asıl üne kavuşan fakat Hobbes’dan önceki çağlarda söylenmiş olan ‘insan, insanın kurdudur’ sözünü yazınızın konusuna uyarlayarak, ‘bitcoin’ meselesine sizin gibi şüpheci yaklaşan ve iktisat tarihini (ve finansal balonlar, krizler tarihini) detaylarıyla bilen kişiler, ‘bitcoin’ mecrasında faaliyet gösteren kişi ve kurumların ‘kötü’ amaçlarının da ağır basabileceği ihtimalinden mi bahsediyorsunuz? Cevabınızdan önce, aşağıda yazdıklarımıza bir göz atınız.

    Hobbes’dan Rousseau’ya geçiş yaparak şunu da hatırlatalım: Rousseau, ‘insanın, doğuştan kötücül olduğu’ iddiasına (yani Hobbes ve onun gibilerin görüşlerine) itiraz eder, ve Rousseau, ‘insanın, doğuştan iyicil olduğu’ tezini savunur.

    Basit bir modelleme ile anlatırsak:

    Bıçak, kesici ve delici bir alettir. Başka pek çok amaçla kullanılsa da, akla ilk gelen temel özellikleri kesmek ve delmektir.

    Bıçağı, ekmek kesmek, domates kesmek, balık ayıklamak, bir cerrahın ameliyat masasında neşter olarak kullanması olarak ‘iyi’ yönleriyle kabul ederiz.

    Ama bıçak aynı zamanda, bir silah olarak ‘kötü’ amaçlar için de kullanılabilir. Yaralamak ve öldürmek için kullanılabilecek, herkesin rahatlıkla ulaşabileceği bir objedir bıçak.

    Bıçakların üretimini tek elde toplayan (ve denetimini de yapan) herhangi bir kişi ve kurum yok. Dünya genelinde kaç adet bıçak olduğunu saymayı düşünen, bu meşakkatli işe girişmeyi göze alan kişiler olduğunu da sanmıyoruz.

    Ve çeşit çeşit, boy boy bıçaklar olduğunu da (currencies) biliyorsunuz. Samuray kılıçları (katana), Rize yöresinin bıçakları, Fransız lejyonerlerinin kılıçları, ‘İsviçre çok amaçlı çakısı’ gibi yüzbinlerce tür (currency) var dünya genelinde. Bunların arasında, ‘U.S. DOLLAR’ gibi güven duyulan ‘rezerv bıçak’ gibi bir tür (currency) de yok, tahmin edeceğiniz üzere.

    Mahfi bey, bıçakların ‘iyi’ amaçlarla da, ‘kötü’ amaçlarla da kullanılmasını hepimiz biliyoruz. Fakat, sırf, bıçakların ‘kötü’ amaçlarla tarih boyunca kullanıldığını ve gelecekteki risklerini ön plana çıkarıp, bıçak piyasasında balon oluşacağı, kriz oluşacağı iddiasında bulunmuyoruz.

    Bıçağı kullanan, ‘insan’dır. Eğer kötü amaçla kullanırsa, bıçak sadece bir delil unsuru olarak işlev görür, suçun cezasını çekecek olan ‘insan’dır, ‘bıçak’ değil.

    Bu modelleme ve örneklememiz sonucunda: ‘Bitcoin’ mecrasında ‘kötü amaçlı kullanımları’ ön plana çıkarıp, mecranın bütünüyle ilgili ‘kötü bir algı yaymak’, sizce, rasyonel bir davranış mı? ‘İyi’ yönlerini de anlatarak, dengelememiz gerekmez mi?

    ‘Bitcoin’ mecrasıyla ilgili ‘kötücüllüğe’ eğilimli bir tür ön kabul, ön yargı mı var?

    Eğer yakın gelecekte bu mecrada işlenen suçlar ortaya çıkarsa, ‘bitcoin’in kendisini mi suçlayacağız, yoksa bu mecrayı kullanıp suç işleyen ‘insan’ı mı suçlayacağız? ‘Hobbes’ ve ‘Rousseau’yu, ‘bıçak’ ve ‘insan davranışları’ örneğimizi tekrar düşününüz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Saçma,insan bedava çalışmadan sanal bir sözde para birimi ile zengin olmak istesin bu iyimi...! Uçurumu açan bir şey..zaten balon olan dünya ekonomisinde yeni balonlar yaratmak çok tehlike bir sistem bu yüzden batan ekonomiler olacak..suçlu: bu sanal sistemi yaratan gözü doymmayan insan ve bunu kullanan insanlardır.devletler buna çözümü bulur yakında merak etmeyin.. Saygılarımla

      Sil
  41. Amazonun geçen haftalarda çıkan kriptopara mevzusu,yakın gelecekte global petakendecilerin, devletlerden daha stabil, “itibari” vb.özelliklerine dayalı nedenlerle deneyecekleri bir model olarak görüyorum.Euro konusundaki yorumınızda, birden fazla denk olmayan ekonomilerin dezavantajlarının yönetimi zorlaştırdığını düşünüyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Daha stabili açmanız gerek. Bitcoin'i Amozon çıkardı diyelim. Artık tüm fiyatlamalarını Bitcoin üzerinden yapacak. 1 Bitcoin=1 USD iken, bir ürünün fiyatını 1 Bitcoin olarak belirledi. Şimdi Bitcoin 1 usd değerinden 7000 USD ye ulaştı. Peki Amazon ne yapacak bu durumda, USD stabil değil, Bitcoin in itibarı daha fazla deyip ürünün fiyatını değiştirmeyecek mi?

      Peki tüm parasını bitcoin olarak tutan tüketici o ürüne yine 1 bitcoin öder mi?

      Fiyat yönetimi daha mı kolaylaştı?

      Karşılığın Bitcoin olarak ödenmesini kabul etmek başka bir şey. Bundan daha doğal bir şey olamaz. Ama USD, EURO çok oynak ben kripto paraya geçiyorum demek çok başka bir şey. Oynaklığı çözmüyor görüldüğü üzere. Bir stabiliteyi de sağlamıyor.

      Sil
  42. Peki bunu alt yapıyı kim yaptı belli mi?Nerden yaptı? Boyutu bir türlü oturmuyor bende.Mesela Zuckerberg Amerikada Facebooku kurdu veyahut silikon vadisinde buna benzer birçok şey oldu.Bu bitcoini tam olarak kim tasarladı?Hangi ulkeden piyasaya sürdü?Sitelere dağıtım nasil gerçekleşti?Karşılığını nasil aldilar?Biri beni aydinlatirsa çok mutlu olurum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kim yaptı: Satoshi Nakamoto takma adında biri veya birileri.
      Neden yaptı: bitconinin yaratıcısı Satoshi Nakamoto yarattığı ilk bloğun içine şöyle bir mesaj gizlemişti: "The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks"
      benim düşünceme göre Nakamoto kısmi rezerv bankacılık sistemini, ve para basma konusunda merkez bankalarının tekel olmasını eleştirmekte.
      Hangi ülke: Bitcoinin bir ülkesi yoktur.
      Sitelere dağıtım nasıl gerçekleşti: Dağıtım diye bir şey yok.
      Karşıkık: Altın kendi karşılığını nasıl aldıysa Bitcoin de aynı şekilde aldı.
      lütfen paraya karşılık aramaktan vazgeçiniz. Paranın bir karşılığı olması gerekmez. Sınırlı miktarda olsun. Yeterince bölünebilsin. Ödeme olarak kabul edilsin yeter.

      Bu arada not: Avusturya iktisadi okulu kısmi rezerv sisteminden ve merkez bankasından vazgeçilmesi gerektiğini savunmaktadır.

      Sil
  43. Yazınıza sosyolojik ve siyasal bir katkı. "Bitcoin" ismi üzerinde mutabık kalındığı anlaşılan (neredeyse) her şey, "anarşizm" akımı ile uyumlu gözüküyor.

    Not: Konu hakkında derinlemesine bilgisi olmayanlar için; anarşizm, "anarşik"lik demek değildir. Caddeleri savaş alanına çevirmek, arabaları ters çevirip yakmak, ATM'leri parçalamak ... gibi tavırlar, "sadece" anarşizme atfedilemez.

    Anarşizm, en özetin özeti tanımıyla, her tür otoriteye ve otoriter eğilime karşı olmaktır. Tam da bu sebeple, "bitcoin", anarşizm ile uyumludur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Haklısınız, anarşizm ile uyumlu. Ayrıca. bir düzenleyici otoritenin yokluğu nedeniyle, ‘anarşik’ olaylara da açık.

      Sil
    2. İşte mesele burada başlıyor: "düzenleyici otoritenin yokluğu", "anarşizm" isimli akımın temelidir.

      Anarşizmde, buyurgan - özgürlükleri kısıtlayıcı - zorba otoritelere karşı mücadele vardır.

      Anarşizm, sadece ama sadece, insanların öz (dışarıdan hiçbir telkin ve zorlamaya maruz kalmadan) iradeleri ile dayanışmayı (örnek: "Bitcoin" konsepti) savunur, o kadar.

      Anarşizm, "kurallar manzumesi" değildir. Kimse, kimsenin hayatına zorla müdahale edemez. Anarşizm, kurucu ideologları olan, modern yönetim şekillerine benzemez. Binyıllardır, "insan ve doğa" ilişkisinde gözlemlenen davranışlarla oluşmuş "hayatı yaşayış şekli"dir anarşizm. Önderleri, liderleri yoktur; paydaşları, mücadele arkadaşları vardır. Komünizm ile ortak özellikleri çoktur, fakat, komünizm değildir.

      Herhangi bir "suç" meydana gelirse, bu durumu anarşistler "vigilant" davranarak çözerler, öldürmek asla yoktur. "Devlet"in, "ceza otoritesi" olmasına temelden karşı çıkarlar. "Devlet", insanları, "bize ihtiyacınız var, eğer devleti sevmez ve savunmazsanız, kötü insanlar her yeri işgal eder" sözü ile kandırır.

      Eğer konuyu daha net anlamak isteyenler olursa, "wikipedia" adlı konseptin de, "anarşizm" akımı ile uyumlu olduğunu hatırlamalıdır.

      Sırf, "wikipedia"da birkaç sayfa, "devlet"in istediği şekilde yayınlanmıyor diye, sitenin "tamamını" kapatmak; "anarşizm" akımının meselesidir. Tam da bu sebeple, anarşistler, "devlet"lere karşı mücadele eder, çünkü "devlet"ler, "denetim, düzenleme, kötülüklerden koruma" yalanının altından zorbalık yapmaktadır.

      Şu an aynı şey, "bitcoin" konsepti için uygulanıyor.

      "Devlet"ler, sırf, "'kötü'ye kullanım olabilir" sözü ile insanlara korku yayıp, "bitcoin" konsepti üzerine de hegemonya kurmak için fırsat kolluyor. Bitcoin için hukuk prosedürünü, "devlet"in zorbalığına ve çıkarlarına göre dizayn etmeye uğraşıyor; "wikipedia"nın başına gelenlerle aynı.

      Eğer sırf, toplum genelinde dillere pelesenk olmuş "anarşiklik yapmayın, ulan!" sözü gerekçe gösterilerek, ve "kötü uygulamalar oluyor bakın bitcoin piyasasında" iddiasıyla "devlet" adeta göreve çağırılırsa, bitcoin üzerinde "düzenleyici otorite" kurmaya meraklı olanlar çıkar (ki çıkacaktır). Bu olursa, bitcoin, "anarşizm" isimli akımın temel özelliklerinden kopar.

      Bir kez hada hatırlatalım: "Anarşik"lik ile "anarşizm", aynı şey değildir. "Düzenleyici otorite" gibi söylemler, "bitcoin" konseptinin köküne kibrit suyu dökmektir.

      Sil
  44. Bütün bunlar hepimizim "MATRIX"de yaşadığını gösteriyor!

    Neo ne zaman gelecek ve insanlığı kurtaracak Mahfi hoca?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Neo diye bir kripto para olduğuna göre belki de gelmiştir.

      Sil
  45. Tüm geleceği NEO'ya bağlamak anlamsız. NEO'da bir şeylerin öncüsü olabilir.

    YanıtlaSil
  46. Merhaba hocam
    Bitcoin suan bir düşüşte.bu düşüş devam eder mi sizce?yoksa tekrar yükselişe geçip inanılmaz rakamlara ulaşır mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Trendler tekrar yükselebileceğini gösteriyor. İnanılmaza ulaşır mı bilmiyorum. Mevcut düzey zaten inanılmazdı.

      Sil
  47. Sayın hocam yazınız çok güzel teşekkürler.Blockchain teknolojisinin sadece BTC ye bağlanması son derece yanlış.Blockchain temelli bir çok proje var fakat somut bir şey yok henüz.Blockcahain'in bir çok dezavantajı var (transfer süresi,fee ücreti vb..) bana göre blockchain projeleri uyumsuz olacak.Tangle sistemi geleceğin teknolojisidir İot cihazlar ve iota hakkında ülkemizde çalışmalar yapılmalıdır.

    YanıtlaSil
  48. İşin içinde kara para varsa devletler buna önlem alır. Wikileaksin sahibinin başına neler geldi unutmayın.

    YanıtlaSil
  49. ''Bir karşılaştırma yapabilmek için dolaşımda bulunan bütün nakit paraların USD cinsinden değerinin 31 trilyon USD ve dünyada dolaşımda bulunan USD miktarının 1,5 trilyon USD olduğunu belirtelim.''

    Hocam yaygınlığı ve talebe göre düşündüğümüzde USD'nin diğer tüm para cinslerine göre oranının 1.5/31 olması biraz düşük değil mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok değil. Çünkü bu sadece nakit para. Bir de hesap paraları var. O zaman toplam 86 trilyon Dolara çıkıyor ki bunun üçte biri USD üzerinden.

      Sil
  50. Hocam hadsizlik etmek istemem ama acaba dusen dogrudan yatirimlarin ekonomiye olasi etkilerini mevcut buyume rakamlarini da ele alarak analiz etmenizde fayda yok mu? Kamu maliyesini biraz ihmal mi ediyorsunuz.

    YanıtlaSil
  51. Borsadaki yukselmenin hatta rekor kirilmasinin sebebi dolardaki yukselis mi Hocam? Yabanci yatırımcilar bu yukselisi sagliyor, degil mi? Cunku USD yukseldikçe paralarinin TL karsiligi artiyor. Bu durumda yatirim yaptiklari Turk sirketleri iyi durumda olmali ki yabanci yatirimci bu hisseleri aliyor. Peki Turkiye ekonomisi kötüyken, en azindan halk icin keyifli degilken, şirketlerin performansi nasil iyi olabiliyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dolar yükseldikçe bizim hisselerin Dolar değeri düşüyor o zaman bu düşen değerler yabancılara cazip hale geliyor onlar da daha çok alıyor ve borsa yükseliyor.
      Türkiye ekonomisi de % 5,2 büyüyor yani şirket performanslarını destekliyor. Bu kadar teşvik, bu kadar vergi indirimiyle bu normal.

      Sil
  52. Toplam cikarilabilecek bitcoinin sayisi 21 milyon ile sinirli bu bitcoine yatirim oldukca degerinin surekli articagi anlamina geliyor. Eger bitcoin fiat paranin yerini alirsa bu ekonomide hic enflasyonun olmamasi surekli deflasyonun yani paranin deger kazanmasi anlamina geliyor. Boyle bir ekonomide hic kimse para harcamaz. Para harcanmazsa uretici malini satamaz boyle bir para birimiyle ekonominin donmicegini dusunuyorum. Hocam ben muhendislik okuyorum sadece ekonomiye merakliyim yanlisim varsa lutfen duzeltin. Tesekkur ederim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yanlışınız yok, haklısınız ama bitcoin tek sanal para değil. 1300 dolayında benzer sanal para var.

      Sil
  53. Değeri çok değişken olabileceği gibi işlem yapılan siteler de güvenilir görünmüyor. Risk çok yüksek.

    YanıtlaSil
  54. Hocam, değerli yazınız için çok teşekkür ederim, bitcoin konusundaki yazılarınızın devamının geleceğini ümit ederek yazınızla ilgili ufak eklemelerim olacak;

    "Kripto paralara yönelik en büyük tehlike bu paraların kullanımının kara para işlemlerine açık olması dolayısıyla devletler tarafından yasaklanması ya da tıpkı İsviçre Bankalarına yönelik aksiyonda olduğu gibi hesapların isimlendirilmesinin talep edilmesi olasılığı." demişsiniz ancak bu bir bakıma hesapların kontrolü halihazırda yapılıyor. Türkiye'deki alı satım borsalarının tamamı; kimlik numarası, kimlikle fotoğraf gibi doğrulamalar sonrasında alım satıma izin veriyor. Yurtdışında ise alım satım sitelerinin neredeyse tamamı Anti Money Laundry ve Know Your Customer prosedürleri gereği dünyalar kadar bilgi belge sonrasında hesap açmanıza izin veriyor.

    Şunu da unutmamak lazım; Bitcoin'in 2009 yılında doğduğunu düşünürsek; 2009 yılına kadar uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama, terör finansmanı, insan tacirliği gibi suçlar hangi araç üzerinden yapılıyordu? Nakit dolar ve bankalar değil mi? Sadece 2008 yılından bu yana bankalara yukarıda saydığım suçlara aracılık ettikleri için 321 milyar $ ceza kesildi. (https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-03-02/world-s-biggest-banks-fined-321-billion-since-financial-crisis), işin kötü tarafı ise bu cezaları neredeyse her yıl ödeyerek faaliyetlerine devam edebiliyorlar. Ayrıca dolar ve bankalar, suça aracılık ettikleri için devletler tarafından kullanımı yasaklanmıyor. Sizce bitcoin'den daha mı masumlar?

    Vaktiniz olduğu bir zaman; bankaların, suç şebekelerinin nasıl oyuncağı haline geldiğine ve regülatörlerin bu konuda sembolik cezalar kesmek dışında neler yaptığına dair yazı yazarsanız çok sevinirim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Katkınız için teşekkür ederim. Bu benim yazdığım olasılık benim öngördüğüm bir olasılık olmaktan çok devletlerin gördüğü olasılık.

      Sil
  55. Hocam, bence asıl sorulması gerek soru bitcoin nasıl üretiliyor? Yazınızda bu işlem sanki bir şifreyi kırarak lotarya kazanılıyormuş gibi anlatılmış. Daha önce bu işlemi (coin mining, coil digging gibi adları var) bilgisayarınızı internete açıp işlemcilerinin kullanılmasını bir çeşit "kiralayarak" yapabiliyordunuz. Şimdi ise bu işlemler için ciddi bir donanım/hardware satın almanız ve bunu açmanız gerekiyor. Detaylar internette mevcut, coinmining vb yazarsanız ilgili sayfalar çıkıyor. Asıl soru bilgisayarınızı ya da bu ilave donanımları bitcoin kazanmak/yaratmak için internette nereye açtığınız ve sizin donanım ile neler yapıldığı. Bu konu gördüğüm kadarıyla bilinmiyor ve tartışılmıyor. Bu konuda bilginiz var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır yok bu teknik bir konu. Ben işin daha çok ekonomisiyle ilgiliyim. Bu konuda yazan olursa hep birlikte öğrenmiş oluruz.

      Sil
    2. bitcoin işlemleri bloklarda saklanır. her bloğun kendine ait bir SHA256 şifreleme algoritması özeti vardır. bu özetin belirli kuralları taşıması gerekir. "0000000000000000006131a2a5bc11bc96b4ed3398e779bef82fca7b4d8c58cc" örneğin ben bu yazıyı yazarken oluşan son bloğun özeti bu şekilde. gördüğünüz üzere başında bir miktar sıfır var. bu sıfırlar orada olmak zorundadır. bu bitcoin ağının bir kuralıdır. bu kurala uymayan bloklar ağda kabul görmezler.
      Madenciler özetleri oluştururken girdi verilerinin arasına bir sayı eklerler(nonce). öyle bir sayı ki işlemlerden gelen veriler ve nonce değeri birleştirilsin, şifrelensin ve sonuç olarak başında bir miktar sıfır olsun. bu sayıyı bulmak için yüklü miktarda işlemci gücü gereklidir. çünkü SHA256 algoritması ile 2 üzeri 256 farklı özet oluşturabilir. bu gerçekten çok büyük bir sayıdır. ve SHA256 tek yönlü bir şifrelemeye olanak sağlar. Yani girdilerden bir özet elde edilir. ama özet ile girdilere ulaşmak "imkansızdır". bu durumda madencilerin tek yapabileceği teker teker sayıları deneyerek uygun şifreleme özetine ulaşmalarıdır. şifreyi çözmeden kasıt budur: nonce adını verdiğimiz sayıya ulaşmak.

      şimdi şu soruya cevap arayalım: madenciler neden donanımlarını eskiterek ve elektrik harcayarak mining yapsınlar? çünkü bu işi yapmalarına karşılık bitcoin ağı onları ödüllendirmektedir. bu ödüllendirme yeni para yaratma olarak gerçekleşir. yeni para yaratılır ve bloğu bulan madenciye verilir.

      bu ödül miktarı başta 50 bitcoin sonrasında 25 ve şu anda 12,5 bitcoindir. gelecekte 6,25 bitcoine düşecektir. yani sürekli yarılanıyor. bu 50, 25, 12.5, 6.25 şeklinde giden sayılar matematiksel bir dizi oluşturur ve bu dizinin limiti 21 milyondur. bu şekilde para arzı limitlendirilir.

      Sil
  56. Güzel bir yazı daha
    Teşekkürler hocam

    YanıtlaSil
  57. Hocam bitcoin almışlığınız var mı,eğer almadıysanız da neyi bekliyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır almadım, beklediğim bir şey yok, almayı düşünmüyorum.

      Sil
    2. Hoca sağlamcı.

      Sil
    3. Hocam bitcoini uzun vadeli yatırım aracı olarak düşünmemenizin nedenleri nedir?

      Sil
  58. Peki neden dunyaca unlu bir firma,banka vs. Yasal,kaynagi belli bir sanal para cikarmiyor? Eleon musk mesela,paypalda basarili oldu, sanal para cikaramaz mi tutmaz mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Belki de çıkarmıştır. Çoğunu kimin çıkardığı bilinmiyor.

      Sil
  59. Hocam iktisat okudum fakat muhasebe ve mali tablolar konusunda kendimi eksik hissediyorum. Kitap önerebilirmisiniz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Genel muhasebe için Orhan Sevilengül'ün kitabı, mali tablolar analizi için de Öztin Akgüç'ün kitabını önerebilirim.

      Sil
  60. Hocam Merhaba,

    Aşağıdaki projeksiyon sizce gerçekçi mi?

    Teşekkürler.

    https://dms.licdn.com/playback/B4EAQFT4pVk0QVbGg/e98a2bb7aa614f8e92aa761ed49dd289/feedshare-mp4_500/1479932728445-v0ch3x?e=1510688468&v=alpha&t=XN01faSLysLk8ms-Q8xw4gX3abj9T1xkTdEkjB6Aikg

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Projeksiyonlar genellikle bugünkü koşulların devam etmesi varsayımına dayanılarak yapılır. Önümüzdeki 13 yılda bugünkü koşulların devam edip etmeyeceğini bilemeyiz. Ama eğer devam ederse bu projeksiyon gerçekçi görünüyor.

      Sil
  61. hocam merhaba. grafikleri excel ortamında nasıl oluşturduğunuzu paylaşabilir misiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Excel grafik konusunda çok kolay. Önce tabloyu yapın sonra sütunları seçip ekleye basın sonra grafik stilini seçin bitti gitti.

      Sil
  62. Hocam merhaba saadet zinciri de buna dahil mi acaba yoksa ben mi yanlış anladım

    YanıtlaSil
  63. ''Bir karşılaştırma yapabilmek için dolaşımda bulunan bütün nakit paraların USD cinsinden değerinin 31 trilyon USD ve dünyada dolaşımda bulunan USD miktarının 1,5 trilyon USD olduğunu belirtelim.''

    demek ki 1BTC=71.428$ olduğunda dolaşımdaki $ kadar bitcoin olacak piyasada. Hedef olarak bunu alabilir miyiz??

    YanıtlaSil
  64. Eski TCMB BAŞKANI
    "Şeffaf olmamak. En önemli, bir numaralı sorun budur. Karar alma mekanizmasının felce uğraması ve her şeye tek bir sesin karar vermesi. Bu nedenle koordinasyon yok ve daha önemlisi yapılan yanlışlarla ilgili kimse ‘Bunu biz nasıl düzeltiriz?' diye soramıyor. Fren kalmadı. Türk ekonomisi dışarıdan kuşatılmış gibi bir hisse kapılıyorum ben. Bu bizi çıkmaza götürür, 2001 yılında yaşadığımız sürece çok benzer günlerdeyiz."
    "Sayısız bütçe dışı harcama var ve hem miktarını hem de nereye gittiğini bilmiyoruz"
    "O dönemde de kamu maliyesi felçti, mali disiplin bozulmuştu, hesap kitap karmakarışıktı ve bütçenin içeriği çok fazla bilinmiyordu. Bugün de aynı koşullar oluşmuş durumda. Sayısız bütçe dışı harcama var ve hem miktarını hem de nereye gittiğini bilmiyoruz. Varlık Fonu böyle bir şey mesela… Derhal denetim ve kontrolün hakim olup Sayıştay'ın çalıştırılması gerekir."

    YanıtlaSil
  65. 42 yaşındayım 15 yıllık bankacılık ve sigortacılık tecrübemle de şunu öğrendim, artık hayatımın geri kalanında benim ana para birimim USD ve Euro olacak, ve bunu kendimden çok çocuğumun geleceği için yapacağım.
    Günlük harcama ve ödemelerim dışındaki tasarruflarımı dövizde değerlendireceğim ve kendimi koruyacağım.
    Daha yeni yükselen kurda hemen dövize zıplamayacağım biraz düşüş olursa veya yatay seyirden sonra hemen
    döviz alacağım.(3,5 dan 10000 USD aldım, 3,3'ü gördü umurumda değildi çünkü farketmezdi, mesela Bir akıllı telefon yine 500 usd di şimdi yine 500 USD ama kur 3,88 ) Akaryakıt, uçak bileti, otomobil, yurtdışı seyahat, akıllı telefon, elektronik cihaz direkt olarak; diğer tüm ürünler de dolaylı olarak dövize bağlı mı? Evet bağlı. Bu ülke üretmediğine ve bu eğitimi, yargısı, hukuku ile üretmeyeceği de aşikar olduğuna göre; bana müsaadee... TL ve %14 faiziniz sizin olsun almayayım, alana da mani olmayayım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Senin bu yaptigin hic hos degil!
      TL kullanmak varken niye dolar euro yatirim yapiyorsun, memleketin ekonomisine dusmanliktir bu sen yaparsan o yaparsa tl nin durumu nece olur...

      Bu memeleketin ekmegini yiyorsan tl de kal

      Sil
    2. Birak Adami ne isterse yapsin,

      Hem sen Ayni tepkiyi Türk Telekomu ölü fiyatina satanlara, sattiktan sonra
      4,5 milyar Dolar Krediyi de ayni adama ic ettirdiklerinde de gösterdin mi zirzop.

      Basini kaldir kafayi calistir. 80 milyonun ekmegini kim yemis gör.

      Sil
    3. Ne demek birak adami?
      Yerli Milli olan ne o ise onu kullanacagiz! bu ulkenin milli yerli parasine tl. bu ulkede fiyatlar ne uzerinden tl uzerinden
      o halde
      tl kullanmalisin
      Ben devleti yoneten olsam dolari yasaklarim

      Sil
  66. Merhaba Mahfi hocam,
    Yazınız için teşekkür ederim, bu konuda araştırma yaparken karşılaştığım bir belgeyi paylaşmak isterim. Mali Suçlar Araştırma Kurulu'nun yayınladığı aşağıdaki linkte bulunan "Şüpheli İşlem Bildirim Rehberine" göre bitcoin alımına yönelik bankacılık işlemleri "şüpheli" olarak nitelendirilmiştir. Belgede bitcoin sözcüğünü arayarak ilgili bölüme ulaşabilirsiniz.

    Belge 2014 yılına ait, o zamandan beridir hacmi büyüyen Türk borsaları faaliyetlerine devam ediyorlar ve henüz bir operasyon/tahkikat duyulmadı, fakat yine de bitcoinin ülkemizdeki yasal çerçevede yer edinmesini pek beklememek gerekiyor sanırım.

    http://www.masak.gov.tr/userfiles/file/rehber1_1/MSK-RHB-%C5%9E%C4%B0B-001-1_1.pdf

    İyi günler dilerim.

    YanıtlaSil
  67. 500 liralik banknotlar cikacagi soylentisi piyasalara siyaret etti boyle bir sey soz konusu mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet yeni yeni ben de böyle bir şey duydum. Piyasada para yetmiyor.önümüzdeki yıl ve ya sonra çıkacak diye! Demir 5 ile 2,5/2 liralar da çıkar eğer öyle birşey olursa...eğer böyle giderse 5 kuruş zamanla 10luklar tarihe karışır bu enflasyon hızıyla...

      Sil
    2. Evet, enflasondan dolayi baska care var mi?

      Sil
    3. Zaten cebimde adeta hamal gibi bir suru 1 lira tasimaktan giysilerimin kabanlarimin pantolonlarimin cebleri gitti. 500 liralik banknotlari bilmem ama hazinenin kesinlikle 2.5 luk ve 5 liralik demir madeni para cikarmasi sart! En azindan carsida pazarda ne alip ne verdigimizi de biliriz!

      Sil
    4. $ veya Euro taşıyın yükünüz azalır.

      Sil
    5. Bunu bozmak kolay değil.

      Sil
  68. Suan merkez bankasinin en az 75 baz puan faiz arttirimi yapmasi lazim. sartlar tekrar 2017 ocak ayina dondugumuzu gosteriyor ne gariptir ki 2014 ocaktan 2017 ocaga 3 yil dayanabilen direnc gosteren ekonimi 11 ayda direnci kalmamis gribe yakalanmis durumda.Bu durumda dovizin daha da yukselmesi onumuzdeki fed faiz arttirirmi abd deki zerrab davasini da ele aldik mi dolarin nereye gidecegi belli degil. Kisaca ekonomi derhal faiz arttirimina ihtiyac duyuyor! Ben merkez bankasinin yerinde olsam gostermelik de olsa 50 baz puan 75 baz puan faiz arttirimina gider ocakta tekrar 50 ve ya 75 baz puanlik arttirimla riskleri berataraf etmeye calisirdim.

    Sunu cok iyi bilmek lazim ki doviz satarak doviz alarak dovizi kontrol etmek gaflet ve dalalettir. tarihte gecmis tecrubelerde gostermistir ki doviz satarak dovizi kontrol etmek havanda su dovmeye benzer! hatta tasima su ile degirmen dondurmekle esdeger. doviz satarak dovizi kontrol etmek ancak ve ancak kisa sureli kur dalgalanmalari ortaminda stabil yuruyen ekonomik kosullarda mumkundur. ornegin kur bugun 3.50yse ertesi gun 3.65 oluyorsa bir baska gunde 3.40 oluyorsa doviz piyasasina ceki duzen vermek adina doviz alinip satabilir!Kisaca doviz piyasasindaki duzenzlikleri bertaraf etmek adina olur.piyasalari duzenlemek amaciyla regule etmek icin yapilabilir. ama kur gunbe gun yukseliyorsa ileride de yukselme ihtimali cok guzluyse doviz satmak yangina benzin dokmek olarak bile karsilanabilir...bu gecmiste oldu!

    Ancak durum ve konu su an bu degil! Turkiye 2005lerin Turkiyesi degil kisaca!
    Mevcut duruma baktigimizda hareketsiz merkez bankasi karsisinda, hazine faizleri cok kisa zamanda 13lerden 15 16 bandina gelecek dovizde dolarda yukselik tutulamayacak hatta dolar 4.25ler bandina dahi gelebilecektir. Boyle bir durumdan sonra ocakta 200 baz puan faiz arttirirmin ne faydasi ne icabi kalacaktir.Kalsa bile ekonomi gec hareket etmenin bedelini baska bir olumsuz dengede karsilayacaktir!!!!

    Merkez bankasinin yapmasi gereken en yakin zamanda 50ser puanlik faiz arttirimlarina baslamasi ocakta da yine arttirim yapip daha sonraki aylarda bekle gor politikasina evrilmnesi sarttir.

    Su asamada dolarin 4 bandinda eurnun da 4.50 bandi cari sorunlarimizi ele aldigimizda tahakkum edilebilecek seviylerdir.

    Mevcut turkiye atmosferi yuksek butcce acigi yuksek enflasyon hasebiyle hazine faizleri uzerinde baski olusturmaktadir. dahasi yuksek cari acik ve yuksek diger ulkelerle farklilasan arayi acan enflasyon nedeniyle de kuru yukari tasima potansiyelini gostermektedir.

    Dis faktorler ise zaten bellidir::::; Fedin faiz arttirimlari+ zarrap davasi+ fed ve ecbnin parasal sikilastirma yavaslatma programlari+yukselen gectigimiz aylara gore yuksek seyreden petrol ve diger emtia fiyatlaridir!

    Sizin benim yorumum hakkindaki gorusunuzu katilip katilmadiginizi merak ediyorum dogrusu lutfen bir iki sey yazarsaniz sevinirm

    saygilarimla

    Namik sayiltan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faiz arttirilsin diyerek bam telini bulmussunuz.

      Sil
    2. Bütün göstergeler MB'nin faizi artırması gerektiğini gösteriyor. Ne var ki faiz artırmak tek başına bir çözüm değil, geçici bir çözüm. O arada hükümet üzerine düşeni yapıp da yapısal önlemleri almazsa bu artırım da boşa gider.

      Sil
    3. dedigime ek olarak belki bir serum etkisi saglar

      Sil
    4. http://www.mahfiegilmez.com/2016/08/merkez-bankas-faizi-yuzde-5e-indirmeli.html

      Sil
  69. hocam Firefox Quantum yayımlandı. Chrome tarayıcısına göre 2x daha hızlı ve %30 daha az bellek (ram) kullanıyor. Ek özellikler ve tasarım değişikliğiyle, hızıyla size büyük kolaylık sağlayacak bir tarayıcı olmuş.
    Mahfi hocam tavsiye ederim, indirip kurun ve memnun kalacaksınız.

    https://www.mozilla.org/tr/firefox/new/

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İndirdim denedim bayağı da iyi ama ben nedense tekrar Chrome'a geri döndüm. Alışkanlık herhalde.

      Sil
  70. Sayın Eğilmez, niyetim kuru polemik başlatmak değil.

    Biliyorsunuz, "yatırım bankacılığı" adlı bir konsept, bunun bankaları, diğer kurumları ve ekonominin her alanıyla ilişkisi var.

    Bir de, her ülkenin farklı hacim ve etkililikte, "merkez bankaları" var.

    Hem ülkelerin iç mevzuatlarında, hem de uluslararası iktisadi teamüllere göre, "merkez bankaları", kâr amacı güden kurumlar olarak görülmez.

    Meslektaşınız "Ümit Akçay"ın şu yazısını okudum ve üzerinde epey düşündüm:

    Başlık: Yeni moda, 'Kalkınmacı' Merkez Bankası mı?

    https://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/11/13/kalkinmaci-merkez-bankasi-i/

    Sayın Akçay yazısında, "merkez bankaları"nın özellikle son 10-15 yıllık süreçte evrilmesine, üstlendiği fonksiyonlara dikkat çekerek, çok önemli tespitler yapıyor ve yine önemli sorular soruyor.

    Size sorularım:

    "Merkez bankaları", kâr amacı güden kurumlar olarak görülmez, demiştik, bu "de jure" bir durum mudur? Adeta herkes "he he öyle" der, ama uygulamada başka mıdır?

    "Merkez bankaları", uygulamada "kalkınmacı" kurumlar mıdır? "De facto" olan bu mudur? Eğer böyleyse, "merkez bankaları" da kâr amacı güden kurumlara dönüşmez mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merkez Bankaları kâr amacı gütmez çünkü böyle bir amaç gütmeye ihtiyacı olmaksızın çok kâr ederler. Dünyada merkez bankasından başka hiçbir kurum bir kağıt parçasına 100 TL yazınca o kâğıt parçası 100 TL olmaz. Dolayısıyla MB ler 1 -2 TL'lik bir maliyetle 100 TL'lik kazanç sağlayarak kâr elde ederler.
      Merkez Bankalarının tek sorumluluğu bastıkları paranın arkasında durmak onun istikrarını korumaktır. Elindeki araçlar (doğru kullanılırsa) bunu sağlar. Bundan ötesi MB'lerin sağlayabileceği amaçlar ve hedefler değildir.

      Sil
  71. Hocam sorum hem size hem de benden daha bilgili takipcilerinize;

    Bitcoin veya diger bir dijital para birimi ile, Turkiyedeki 2 milyon Euroyu herhangi bir Avrupa ulkesine tamamen anonim olarak adim adim nasil gonderip nakde cevirebilirim? Sorumun amaci boyle bir probleme sahip olmamam (keske olsam o ayri!) fakat butun iddia ettigi sey ucuz ve anonim para transferi olan sistemin dedigim problemi nasil cozecegine dair bugune kadar kimse acik bir cevap veremedi umarim burda aydinlatici kisiler bana yanit verebilir? Tekrar etmek istiyorum vergiden muaf sekilde tamamen anonim yani isme veya kuruma ait banka hesabini isin icine sokmadan 3. dunya ulkelerinden 1. dunya ulkelerine nasil para gonderilir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda sana yardımcı olabilecek iki kişi tanıyorum. Aşağıya adreslerini de yazdım.

      Fakat ikisi de çok yoğun olduğundan, senin soruna cevap verecekler mi, işte bundan emin değilim:

      "Edward Snowden": https://twitter.com/Snowden

      "Julian Assange": https://twitter.com/JulianAssange

      Sil
    2. Bakara makara diyen adam16 Kasım 2017 01:30

      Elden gonderilir ama Amerika'da kopekler kokluyor valizleri.

      Sil
    3. Arkadaslar dalgaya almislar ama ben bitcoinin iddia ettigi cozumu merak ettigim icin bu soruyu sormustum, sayet anlattigim senaryoya bitcoin bir cozum getiremiyorsa bitcoin ne ise yarar?

      Sil
    4. Bosveeer.

      2 milyonun yoksa kafa yormaya degmez. Bilsen ne olacak yani.

      Sen sen ol Altindan vazgecme. yavas fakat saglam. Dünya var oldukca hep böyle

      Annadin...

      Sil
    5. Yahu yazık günah belki gerçekten öğrenmek istiyordur Khub Bey. Bitcoin olarak iletirsiniz merak etmeyin, elektronik cüzdanınız yanınızda ise paranızda yanınızdadır. İstediğiniz yere gidersiniz. İsterseniz başkasına aktarırsınız. Ancak bitcoin ücretsiz bir para transferi yapmaz bunuda bilin. Belirli bir miktar bitcoin kaybedilir transferde. Yüksek miktarlarda sorun olmayacak kadar küçüktür. Küçük transferler için ise pahalı sayılabilir.

      Sil
    6. Bankaları araya sokmadan yerel para birimleri arasında dönüşümünü yapmak oldukça zor.
      Banka yoksa borsa da yok. Geriye kalan tek seçenek elden alım satım yapmak. Önce 2 milyon euro değerinde bitcoini olan kişi veya kişileri bulursunuz. onlardan 2 milyon euro değerinde bitcoin satın alırsınız. Bu işlemleri elden yaparsınız. Siz 2 milyon € verirsiniz onlar sizin bitcoin cüzdanınıza bitcoinleri yollar. Bitcoin cüzdanınızı herhangi bir depolama aygıtına telefonunuza bilgisayarınıza ya da herhangi bir cloud uygulamasına yüklersiniz. Gittiğiniz ülkede bunun tam tersini yaparsınız. Elden bitcoin satın almak isteyen birilerini bulursunuz. Bitcoinlerinizi ona satarsınız. Ve işlem tamamlandı. %100 anononim olarak ülkeler arası paranızı yurt dışına taşıdınız. Eğer siz gitmeyecekseniz sadece parayı yollayacaksanız o zaman bitcoinleri elden satın aldıktan sonra onları istediğiniz kişiye yollarsınız. O kişi de elden bitcoin satışını yaparak işleminizi tamamlarsınız.

      Bitcoin cüzdanı denilen şey hakkında bir bilgi vereyim. Bitcoin cüzdanı wallet.dat isimli yaklaşık 1MB boyutunda bir dosyadır. Bitcoin cüzdan uygulamasını (bitcoin core) indirip bilgisayarınıza kurarsınız. Bitcoin core açılırken size tamamen rastgele karakterlerden oluşan bir adres ve o adresin özel anahtarını verir. Bu bilgiler wallet.dat içerisinde saklanır. wallet.dat dosyasını herhangi bir yere saklayarak (fiziksel depolama aygıtları yada cloud servisleri) ülkeler arasında transfer edebilirsiniz.

      Onun dışında herhangi bir borsa veya banka kullanırsanız devlet takibinden kaçamayabilirsiniz.

      Ama bu anlamsız. Doğrudan bitcoin kullanırsanız yerel paraya ihtiyacınız olmayacaktır.

      Sil
    7. Cok tesekkurler verdiginiz bilgiler icin, emeginize saglik.

      Sil
  72. hocam "merkez bankası faizi arttırdığı halde arttırdım diyemiyor" diye bir yorum duydum tv de.
    Bu doğru mudur?
    Politika faizi ile fili faiz 10 ayda arayı nasıl açtı?
    Bu konuyu irdeler misiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğrudur, çünkü üzerinde büyük baskı var.

      Sil
  73. http://m.hurriyet.com.tr/turkiyenin-ilk-bitcoin-gasp-operasyonu-40646428

    Hocam denk geldi. Ilginc bir haber. Gaspçilar, magdur kisinin bitcoin hesabi oldugunu ogreniyor kendileri de ayni hesaptan aciyor, sistemi anliyorlar. Surec boyle islemis olmali. Sofistike bir gasp olayi.

    YanıtlaSil
  74. Enteresan bir hırsızlık

    http://www.sozcu.com.tr/2017/ekonomi/istanbulda-12-milyon-liralik-birtcoin-gaspi-2092862/

    YanıtlaSil
  75. Hocam, bundan 40 sene once maslakdan gecerken “buralar hep gokdelenlerle dolacak, buyuk is merkezleri kurulacak” dense idi, gulup gecilirdi. Sahsi fikrim ,su an, bitcoinin de o gunlerini yasadigi yonunde.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Uyarı yapanların niyeti bitcoine set çekmek değil, bir yatırayım yedibin kazanayım rüzgarına kapılanlara aslında. Soranların çoğu teknoloji merakı ile sormuyor.

      Sil
  76. Sayın Hocam, devlet fiyatların genelini sabitlerse enflasyonun önüne geçmiş olmaz mı? Saygılarımla,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. olur. Milli irade karar vermeli fiyat iradesini!milletin iradesin fiyat karar alma mekanizlarinda etkili degil resmen millet iradesini koyamiyor domates su olsun bu fiyata satilsin diye. milletin kendisi karar vemesi lazim domatesin fiyatini

      Sil
    2. Mahfi Hocam ?

      Sil
    3. Bence Reis belirlesin fiyatları. Tomates 1 TL desin mesela. Uymayanlarada "Racon" kessin.

      Sil
    4. şimdi şöyle ki, devlet eğer fiyatlara doğrudan müdahale ederse, diyelim ki fiyatları zor kullanarak düşürürdü.

      Üretici piyasa şartları gereği ürününü belli bir fiyattan satmakta. Devlet müdahalesi geldikten sonra üretici yeni fiyattan, yani daha düşük fiyattan satabileceği ürünün üretmeye değmeyeceğini düşünecek ve üretimi durdurup, getirisi daha yüksek alanlara yönelmeye başlayacak. Böylelikle söz konusu ürünlerde kıtlık oluşacak. Bunun örneği sanırım Venezüela'da gerçekleşmekte.

      Sil
  77. Ankara Üniversitesi'nin (AÜ) 'Mülkiye' olarak bilinen Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) bünyesinde çalışma yürüten İnsan Hakları Merkezi (İHM) kapatıldı.
    gercekgundem.com

    YanıtlaSil
  78. Halk adamisin Mahfi hocam
    Kimse vermez bu bilgileri böyle ücretsiz
    Bize de derin bilgilerinizi okumak borctur
    teşekkürler

    YanıtlaSil
  79. Değerli Hocam konuyla alakalı değil fakat bir sorum olacaktı. Cevaplarsanız çok sevinirim.
    FED’in sıkılaşma sinyalinin kredi faiz oranları ve DİBS getirilerine etkisi nelerdir? Kısaca açıklayabilirmisiniz.
    Saygılar.

    YanıtlaSil
  80. Hocam bitcoin in sermaye devleri tarafından(teknoloji,finans şirketleri..) mb lerin para politikaları üzerindeki etkisini zayıflatarak kolay spekülasyon yapmak,vergi kaçırmak,para aklamak, amacıyla desteklendiği ve promosyonunun yapıldığı,nihai hedef olarak rezerv para birimine dönüştürülmesinin olası sonuçları hakkında ne düşünüyorsunuz?

    YanıtlaSil
  81. Mahfi bey selamlar öncelikle. Ben bitcoin fiyatına son yıllardır bakıp bakıp dururum ama kafam yatmadığı için yatırım yapmam sadece uzaktan izlerim. Bu bitcoini anlamak için size bir soru sormak istiyorum. Bu bitcoinin başına en kötü ne gelebilir? Amerika yasak mı koyar? Amerika yasak koysa bile bunun nasıl başarabilir sonuçta kontrol edilebilir bir şey mi bilmiyorum çünkü bitcoin belli bir yerde mi tutuluyor yoksa internet açık olduğu sürece geçerli bir şey mi olacak? Misal Amerika yasak koysa Panama’lardan üyelik açıp bu millet gene alır. Yanlış mıyım sevgili mahfi eğilmez

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi