Rubikon

Rubicon
Rubikon, bezik oyununda kullanılan bir sözcüktür. Bezik, 96 kâğıtla oynanan iki kişilik, kozlu bir oyundur. Oyunculardan birisi 3.000 sayısına ulaştığında oyunu kazanmış olur. Eğer bir oyuncu 3.000’e ulaşıp oyunu bitirdiğinde diğer oyuncu 1.500’ün altında kalmışsa buna Rubikon denir. Rubikon yapan oyuncu 2 kat puan alır.

Bezikte kullanılan Rubikon sözcüğü İtalya’nın kuzeyinde bulunan, 29 kilometre uzunluğunda Rubicon nehrinin adından gelir. Nehrin yatağı ve yapısı zaman içinde birkaç kez değiştiği için Rubicon nehrinin günümüzdeki Pisciatello nehri olduğu tahmin ediliyor. Roma Cumhuriyeti döneminde Rubicon nehri, kuzeyde bulunan Cisalpina Galya eyaleti ve İtalya’nın güneyi arasında sınır çizgisi olarak kabul edilirdi. Bu çizgi, Cumhuriyeti tehdit edebilecek askeri girişimleri engellemek amacıyla generallerin ordularıyla geçemeyeceği sınır olarak belirlenmişti. Savaştan dönen generaller bu sınıra gelmeden askerlerini evlerine yollar ve Roma’ya öyle giderlerdi. Julius Caesar, Galya’yı fethettikten sonra Roma’ya dönerken Roma Konsülü Pompei’nin kendisini yargılatıp sürgüne göndereceğini öğrendi. Roma’da yönetimi ele geçirmek amacıyla M.Ö. 49 yılında ordusuyla Rubicon nehrini geçerek yasağı çiğnedi ve Roma’ya yürüdü.

Dış Finansman Kaynaklarına Erişimde Miktarı ve Maliyeti Belirleyen Kriterler
Bir ülkenin dış finansman kaynaklarına erişimde miktar sınırlarını ve katlanılacak maliyetleri çerçeveleyen birtakım göstergeler bulunuyor. Bunları üç grupta toplamak mümkün: (1) Guidotti – Greenspan Kuralı, (2) CDS Priminin derecesi, (3) Kredi Derecelendirme Notu.

Guidotti – Greenspan kuralı; merkez bankasının sahip olduğu brüt döviz rezervleri ve altın rezervlerinin toplamının, ülkenin vadesine bir yıl kalmış olan dış borçlarına eşit olmasını öngören kuraldır. Bir yıllık süre içinde, dış yükümlülüklerin yenilenememesi halinde, o ülkeye dış kaynak girişinin devam edebilmesi için bu eşitlik önemlidir. Arjantin’in eski maliye bakan yardımcısı Pablo Guidotti bu kuralı bir G 33 toplantısında ortaya attı. Eski Fed başkanı Alan Greenspan bu kuralı birçok yerde dile getirerek yerleşmesini sağladı. Javier Calafell ve Rodolfo Padilla del Bosque yaptıkları çalışmayla rezervler/dış borçlar rasyosunun birçok dış kaynak krizinin göstergesi olduğunu ortaya koydular.      

CDS primi; Bir kuruluşun, alacaklı tarafın karşılaşabileceği alacağının ödenmemesi riskini belirli bir miktar karşılığında üstlenmeyi kabul etmesinin bedeli olarak tahsil ettiği primidir. Bir ülkenin CDS primi ne kadar yüksekse borçlanma maliyeti de o kadar yüksek olacak demektir. Çünkü bu prim ister istemez borçlanma veya kaynak bulma maliyetine yansıyor. CDS primi piyasada tıpkı döviz kurları gibi anlık arz ve talebe göre belirleniyor ve 300 baz puanın üzerinde ise o ekonomi aşırı riskli olarak kabul ediliyor.

Kredi derecelendirme notu; kredi derecelendirme kuruluşları tarafından bir ülke ya da şirketin kredi değerliliğinin ölçülmesi sonucunda ortaya çıkan nottur. Bu kuruluşlar, ülkeler için kredi ölçümlemesi yaparlarken ekonomik durum, siyasal durum ve riskler gibi unsurları ele alıyorlar. ‘Yatırım eşiği’ diye adlandırılan BBB- notunun altında nota sahip olan ülkeler yatırım açısından yüksek riskli ülke olarak kabul ediliyor.  

Rubikon Kuralı[i]
Sermaye hareketlerini serbest bırakmış bir ülkenin dış kaynaklardan doğrudan yabancı sermaye yatırımı, portföy yatırımı ve borçlanması için herhangi bir kural bulunmuyor. Venezuela ve Arjantin  gibi iflas konumunda sayılan ülkeler hariç bir ülkenin riskleri hangi derecede olursa olsun dış kaynak sağlaması mümkündür. Burada önemli olan o kaynağın miktarının ve maliyetinin ne olacağıdır. Riskler yükseldikçe dış kaynaklara erişimin miktarı azalırken maliyeti yükselmektedir.   

Yukarıda sözünü ettiğimiz üç ölçüyü bir araya getirirsek karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor:  

Ölçü

Gerek Şart

Guidotti – Greenspan Kuralı
Rezervler
> / =
Kısa Vadeli Dış Borçlar
CDS Primi (Baz Puan - bp)
CDS Primi
< 
300 bp
Kredi Derecelendirme Notu
Not
> / =
BBB-

Bu tablodaki kriterlerin tutturulma sayısı arttıkça dış kaynaklara erişim o kadar kolaylaşır ve ucuzlar. Tersi olursa dış kaynaklara erişim zorlaşır ve pahalı hale gelir. Bunu bir çeşit Rubicon Kuralı olarak kabul etmek mümkündür. Bir ülke dış kaynaklara rahat ulaşabilmek istiyorsa bu koşulları tutturmaya çalışmak zorundadır. Bu benzetmede Rubikon’u dış kaynaklara ulaşmak için bir engel olarak düşünürsek bu koşullar sağlanmadan o ülkenin Rubikon’u yüksek bedeller ödemeden geçmesi mümkün olamaz.

Konuya Türkiye açısından bakarsak görünüm şöyle çıkıyor:

Ölçü

Durum
Gereken

Guidotti– Greenspan Kuralı      
Rezervler
86,2 milyar USD[ii]
< 
> / =
Kısa V. Dış Borçlar
168 milyar USD[iii]
CDS Primi (Baz Puan)
626 bp[iv]
> 
< 
300 bp
Kredi Derecelendirme Notu
B+[v]
< 
> / =
BBB-

Bu tablo, Türkiye’nin dış kaynaklara ulaşmakta niçin düşük miktar ve yüksek maliyet sıkıntısı çektiğini gösteriyor. Türkiye, yapısal reformlara başlarsa önce ikinci sıradaki kriteri, ardından  da zaman içinde diğerlerini yakalayarak Rubikon yapabilir.

Yorumlar

  1. Hocam bilgilendirici yazınız için teşekkür ederiz. Belediyeler kendi başına dış kaynak üretirken de bu Rubikon kuralı geçerli mi? Ya da buna benzer küçük ölçekli başka bir kural mı vardır? Örnek verecek olursa İBB kendi başına yabancı bir ülkeden kredi bulabiliyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Belediyelerin devlet garantisi olmadan kaynak bulması pek mümkün değil. Şartlarını görmemiz lazım.

      Sil
    2. hocam 10 yıl sonra bu ülkede ekonomik kriz filan olmayacak artık. Neden mi bu hızda bu milletin tamamı ekonomist olacak cunku☺😊

      Sil
  2. Harika bir yazı elinize, gözünüze her şeyinize sağlık hocam. Eski tabirle teşbih mükemmel hocam. Ekonomi literatürüne Rubikon girmiştir sayenizde. Sevgi ve saygılar.

    YanıtlaSil
  3. Türkiyenin durumu tablosuna kadar her şey güzeldi :) Teşekkür ederiz Mahfi Eğilmez ..

    YanıtlaSil
  4. Hocam teşekkür ederiz çok güzel bir yazı olmuş. Bu durumu bankalardan sürekli ihtiyaç kredisi talep etmeye bezetebiliriz.

    YanıtlaSil
  5. mevcut yönetimin böyle bir niyeti olacağını sanmıyorum

    YanıtlaSil
  6. Mahfi bey yazı için çok teşekkürler..
    Şimdi anladığım bu formülleri dış mihraklar hazırlamış ve dış mihraklar notları/puanlamaları belirliyor. Neden hep dış mihraklar dediklerini anladım. :)
    -ironi

    YanıtlaSil
  7. Hocam merhaba. Şu anki yönetimin yapısal reform yapma gibi bir derdi olmadığını görüyoruz. Bu borçla, bu rezervle ve bu zihniyetle sonumuz Arjantin mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Durmuş yılmaz geldiğinde çok biliyordu da kurtarıcı gözüyle bakılıyordu noldu

      Sil
    2. Kemal derviş olacaktı yanlış yazılmış

      Sil
    3. https://twitter.com/cigdemtoker/status/1259175507519823882 biraz bakarsanız iyi olur .

      Sil
    4. Sorun Kemal Derviş ya da İMF degil degil ülkeyi bu lara mecbur kılanladan hiç bahsedilmez 1990 lı yıllarda ne yapıldıysa aynısını yapip farkli sonuçlar almaya çalışıyoriktidar belki bu sefer sonuç farklı olur ya da yanlıştan dönülür

      Sil
  8. Hocam Türkiye kısa vadeli döviz yükümlülüklerini herhangi bir dış borç almadan çevirebilir mi ??

    YanıtlaSil
  9. Eline sağlık hocam. Dış finansman sağlamanın 10bin tl kredi için bizim yerel bankaların istediğinden daha kolay kriterlerle olması ilginç .

    YanıtlaSil
  10. Ilk iki kuralı yakalamamız zor gibi,tesekkurler.

    YanıtlaSil
  11. Hocam ben sıradan ekonomiden pek anlamayan biriyim. Sizin yazılarınızı takip ederek az çok bir şey öğrenmeye çalışıyorum. Dolardaki bugünkü dalgalanmanın daha doğrusu düşüşün sebebi nedir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Swap anlaşması yapılacağına ilişkin bazı duyumlar var sanırım.

      Sil
    2. Düşüşün esas sebebi ithalata getirilen yüzde 30 vergilendirme.
      Türkiye nin ağırlıklı olarak ithal açığı olan Çin gibi ülkelerden gelen mallar yüzde 30 vergiye tabi.

      İhracata konu olan mal ithalatlarında vergi yok.

      AB gibi ülkeler ile ikili anlaşmalarımız olduğu için onlarla olan ithalatımızda vergi yok.

      Turizm geliri olmadığı durumda, cari açığı dengelemek için konulmuş bir vergi.

      Sil
  12. Hocam galiba mars olmuşuz

    YanıtlaSil
  13. 3kriter var:ilk olarak maliye bakanı değişirse,yani herhangi bir vergi dairesinde torpili olmadan memurluk bile alamıycak çocuk gidecek,onun yerine herhangi bir taşra ilinde defterdarlık,vergi dairesi başkanlıgı veya eskilerin kontrolör dedigi vergi denetmenliği yapabilcek bilgi birikimine sahip biri gelecek,zaten anında,gün içinde cds 100puan düşer,digerleri de dogru politikalarla 1yılda türkiyenin ulaşabileceği hedeflerdir..insanlar artık kendi şirketlerine bile ogullarını damatlarını ceo,yönetim kurulu başkanı yapmazken ülkemizi yönetenin bedevi zihniyeti en büyük problem ve engel..

    YanıtlaSil
  14. İktisat bölümü öğrencileri ile bu işleri yürütenlere örnek ders notu olmuş. Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İktisat fakültelerinde en az bir dönem de anlatılaacak olan bir konuyu, bir sayfada çok açık bir şekilde anlatmışsınız. İnşallah bir okuyuşta anlaşılır! Emeğinize sağlık.

      Sil
  15. Hocam elinize sağlık çok güzel özetlemişsiniz.

    YanıtlaSil
  16. Alegorik bir anlatım seçmeniz yazıyı daha anlaşılır ve akılda kalıcı yapmış hocam, teşekkürler.

    YanıtlaSil
  17. Hocam çok iyi bir yazıydı teşekkürler. Dolardaki bugün ki düşüş devam eder mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.
      Eğer swap meselesinin aslı çıkarsa devam eeder.

      Sil
    2. Hiçbir finansal enstrüman sonsuza kadar yükselmez ya da düşmez. 7,20-25 aralığı tarihi zirveydi, buradan en ufak bir söylentide yüklü kar satışları gelmesi normaldir. Dolarda kalıcı ve etkili bir düşüş var diyebilmek için 6,75-80 seviyesini hacimli şekilde aşağı kırması gerekir. Bu hareketler düştü algısı yaratabilir de unutmayalım, bundan bir hafta-on gün önce 7’yi kırmasın diye milyarlarca dolar harcanıyordu...

      Sil
    3. Az önce yazmıştım, ithalata vergi konulması sebebi ile düşüş yaşandı.
      Çin gibi ithalatımızın yüksek olduğu bazı ülkelerden gelen ürünler artık yüzde 30 vergiye tabi.

      İhraç için kullanılan ara mallarında da vergi yok.
      AB gibi ikili ticaret anlaşması olan ülkelere uygulanmayacak.

      Dış ticaret açığını dengeleyecek bir hamle olduğu için azalan turizm gelirleri yerine ikame edilecek.

      Mahdut'un yazdığı gibi 6.70 seviyelerine gelmesi için bir yüzde 5 yüzde 10 vergi TL fiyatını toparlar. Döviz düştükçe vergi oranı cari açığı kapatacak kadar artırılır.

      Çin Amerikaya yaptığı gibi biraz laga luga yapar, bizden bir mal almadıkları için Çin mallarına yüzde 100 vergi koysalar bile dış ticaretimizi etkilemez.

      İç üretim hacmimizin artmasına bile yardımcı olur.

      Sil
  18. Tam da anlayana sivri sinek saz,olmuş.

    YanıtlaSil
  19. Hocam çok güzel bir yazı elinize sağlık.
    "Rubikonu geçmek" bir işte geri dönülmesi imkansız bir noktayı aşmak anlamında, yani geri dönülemez bir noktaya gelmiş olmak anlamında kullanılıyor.
    Sebebi de Rubicon ırmağı Roma/İtalya için sınır sayıldığı için sınırın güneyinde generalin lejyonlar üzerinde hükmü kalmaması. ancak Sezar bunu hiçe sayarak nehri geçmiş ve açıkça iç savaş çıkarmıştır. Artık o hamleden geri adım atması mümkün değildir. Benim anladığım siz farklı bir anlamda kullanmışsınız.

    Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Ben Rubikonu bezikteki anlamında kullandım.

      Sil
    2. Hocam ihracat ithalattan daha hızlı düşüyor gibi. ayrıca turizm de çok sınırlı katkı yapıyor. bu durumda hem ekonomik daralma hem de cari açık söz konusu olur mu? 2020 için

      Sil
  20. Hocam dövizdeki işlem hacminin son günlerde düşüş göstermesi hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu konuda bir yazı yazmayı düşünür müsünüz?

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu benden ziyade finansçıların yazması gereken bir konu.

      Sil
  21. Emeğinize sağlık hocam . Okuma yazma bilenin bile anlayabileceği şekilde anlatmişiniz ülkemizin durumunu...

    YanıtlaSil
  22. Hocam öncelikle bu güzel zihin açıcı bilginiz için çok teşekkürler. Sizden bib sonraki yazınızda türkiye ve Amerika BD'ne ilişkin Milli gelir , enflasyon ve işsizliği karşılaştirmali olarak değerlendirmenizi isteyebilirmiyim. Covid-19 sebebi ile 2019 yılının başlarında yapılan 2020 tahminleri tepe taklak oldu bu durumun bide sizin açınızdan olan değerlendirmesini öğrenmek istiyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Henüz ilk çeyrek verileri tamamlanmadı, tamamlansın bakacağım bu önerinize göre ne yapılabileceğine.

      Sil
    2. Merakla bekliyorum. Teşekkür ederim şimdiden.

      Sil
  23. Ufuk açıcı güzel bir yazı olmuş yüreğinize sağlık, görmesi gerekenlerin görmesi dileğiyle..

    YanıtlaSil
  24. Sayın Eğilmez öncelikle sağlıklı günler dilerim. İbrahim Özmen hocamızla IGI Global tarafından 2018'de yayınlanan İngilizce kitap bölümünde vergi gelirleri ile küreselleşme ilişkisini değerlendirirken sonuç bölümünde "Rubicon" ifadesini kullanmıştık. Bilginize sunarım. Kolaylıklar ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Değerli hocam paylaşım için çok teşekkür ederim.

      Sil
  25. Mahfi Hocam, mevcut durumu son derece somut veriler ile bizlere aktardığınız için sonsuz teşekkürler. Son birkaç haftadır ekonomi ile ilgili yayın yapılan neredeyse bütün mecralarda sanki gerçekleşecek bir USD-TRY swap anlaşmasına bağlı olduğuna, hatta bu anlaşmanın muhtemelen yapıldığı ve piyasanın da içinde bulunduğumuz hafta itibariyle bunu fiyatlamaya başladığına dair yayınlar/yorumlar yapılmakta. Bununla birlikte TL ve TL cinsi varlıklara karşı pozisyon alan ( operasyon olduğu da söylenmekte ) yatırımcıların yanlış yaptığına dair bir intiba oluşmaya başlamış durumda. Yazınızda da tüm gerçekliğiyle belirtmiş olduğunuz gibi, bizim ülke olarak öncelikle CDS'den başlayıp diğer 2 göstergeyi de makul bir düzeye getirebilmek adına yapmamız gerekenleri ortalama bir ekonomi birikimine sahip herkesin bildiğine inanıyorum ( sizde defalarca ama defalarca pek çok biçimde yazdınız, söylediniz, vurguladınız. Merak edenler linke bakabilir: https://www.mahfiegilmez.com/search?q=yapısal+reformlar ) Bütün bunlar tüm gerçekliğiyle ortadayken, neden belkide en çok ihtiyacımız olan böylesi bir dönemde bu gerçekliklerden neredeyse hiç bahsedilmiyor ? Biz nasıl oluyor da her olumsuz süreci daha da olumsuz hale getirebilecek sözde tedbirler ile gündelik ya da kısa vadeli aksiyonlardan medet umar bir hale geliyoruz ? Nasıl oluyor da ülkemiz için orta - uzun vadede gerçek kazanımlar elde edebileceğimiz hakiki ve doğru hedeflere doğru yürüyemiyoruz ? İnanın çok üzülüyorum, nasıl ki yarın Dolar 8 TL olsa, BIST 80000 olsa güzel ülkemiz ve kaynaklarımız bir anda batmayacağı gibi, yarın swap anlaşması olsa ya da abartarak söylüyorum 100 milyar USD bizim ekonomimize biryerlerden gelse ve Dolar 6 TL, BIST 150000 olsa ülkemiz bir anda dünyanın en yüksek refah seviyesine sahip hale gelmeyecek. Yapılması gerekenler basit ve net bir şekilde karşımızdayken, üstelik belli başlı bir çok kılavuz da var iken biz gerçeklerden nasıl oluyor da bu kadar hızlı uzaklaşıp gündelik, incir çekirdeğini bile doldurmayacak bir swap anlaşmasına koskoca ekonomimizi indirgeyebiliyoruz ? Yoksa doğru ve gerçek bildiklerim mi esasında yanlış olan, kendimle ilgili yoğun şüphe içerisindeyim :)) Saygılarımla...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dediklerinizin hepsi doğru. Ne yazık ki koskoca ülke bütün kaderini swap anlaşmasına bağlamış bekliyor.

      Sil
    2. Selam TB,

      O haberler piyasada manipülasyon yapmak amaçlı üretiliyor.
      Haberin ilk çıkış kaynağını internetten bulduğunuzda kimin yaptığını görüyoruz.

      TCMB ister ise O/N piyasadan döviz borçlanabilir.
      BoE, ECB ve FED resmi açıklamaları bunlardır.

      Merkezin eli ortaya çıktı, 7 seviyesinde piyasada yüksek hacimli ciddi
      maliyetler yapılmasını bizzat MB sağladı. Bu şu demek, 7 altına indiğinde,
      maliyeti 6.99 olanlar, döviz teminatı karşılığı TL shortlayıp MB tersi pozisyona
      bırakcaklar. Her hangi bir şekilde TCMB ye 30 M USD gelse bile,
      30 M USDyi absorbe edecek alım yapılacak. O kadarın üzerinde bir talep var.

      Ekonomi yönetiminin short pozisyonları limit altına almasının tek sebebi bu.
      MB tersine bir pozisyon açılmasını önlemek. Tek yönlü akış istiyor, karşığında
      brüt rezerv miktarını sabit tutarken, rezerv kalitesini bozuyor.

      Swap veya swapsız yön yukarı.

      2020 sonuna kadar hiç bir TL short pozisyonuna izin vermemesi,
      kabaca 60-64 M USD yi MB nın piyasalara göstermesi lazım ve parasını harcamaması lazım.

      Aksi durumda; 2020 sonu, 7.30 bile çok komik bir seviye olarak kalır.

      Sil
    3. Selam, bir kısım soylediklerinizde haklısiniz, bir kısım söylediklerinizde de haklı olabilirsiniz, zaman gösterecektir...Benim vurgulamaya çalıştığım şey; ekonomimizin ve ülkemizin geleceği için çok daha önemli olan belirli ve net konular mevcut iken (bkz:yapısal reformlar) ekonomi çevrelerince neden swap vb. Gibi kısa vadeli ve esasında günümüz finansal hayatının gayet normal bir parçası olan konuya piyasamizi bu denli kanalize ediyoruz ve hatta bağımlı duruma getiriyoruz, ona üzülüyorum...MB dolar bulur ya da bulmaz, o olmaması lazım yani bizim hikayemiz... Saygılar...

      Sil
    4. Selam TB,

      Türkiye, sizin talep ettiğiniz anlamda Yapısal Reform yapabilecek kapasitede bir ülke değildir.
      Uzun vadeli reformları analiz içine almanıza gerek yoktur.

      3-6 ay vadeli en fazla 15-18 ay kadar vadeli kısa ve pratik ne çözüm var ise hükümet onları değerlendirebilir.

      Türkie'de şu senaryo olur:

      1) A ülkesinden 10 Milyar dolar uzun vadeli borç alır.
      2) Ayrıca A ülkesinden 12 -13 M USD uzun vadede ödemeli silah anlaşması imzalar.
      3) Aldığı nakdi vadesi gelen borç ötelemesi ve bir miktar anapara ödemesine kullanır.

      Kısa vadeli nakit akışı sorununu uzun vadele çevirir.
      Önce de çok yaptılar, şimdi bir daha yaparlar.

      Merak etmeyin, Türk hükümeti biraz daha sıkışsın tıpış tıpış gider, gidişat bu yönde.
      2000 sonrasında AB ye doğru biraz ülkeyi itelediler, dış kaynak filan da gelince
      hükümet kerameti kendinden zannetti.
      Bu coğrafyadaki tüm tek adam rejimlerinde istisnasız aynı oldu.

      Sil
    5. Sayin TB,
      Ekonomide neyin "gercek" oldugunu şu yaziyi okuduktan sonra bir daha dusunmek isteyebilirsiniz:

      https://macro-ops.com/lies-untruths-and-false-trends-george-soros-on-what-really-moves-markets/

      Sil
  26. Hocam çok alakasız olacak ama bezik biliyor musunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Oynamışlığım yok ama çok izlemişliğim var. Benim çocukluğumda bezik pek bir modaydı. Büyükler oynar ben de arada bakardım. Kozlu oyunları (başta briç) epey oynadım ama bunu oynamadım.

      Sil
  27. Hocam öncelikle emeğinize sağlık.

    Tedavinin başlangıcı doğru teşhistir derler.

    Şimdi politikayı Siyaseti bir kenara bırakıp tabloya tamamen ekonomik gerçekler üzerinden bakmak gerekirse,
    Eninde sonunda Dış piyasalardan bir şekilde para bulacağız diye düşünüyorum. Sonuçta türkiye’nin iflası mevcut neoliberal küresel paradigmanın da iflası anlamına gelecektir son tahlilde. Ancak swapı bağladık diyelim, bu durumda hem Cari fazla verip hem de üretebilen bir ekonomik yapıya mı kavuşacaktır ülke? Ya da Borçlarımız mı azalacak? Kaybettiğimiz varlıkları, pazarları geri mi alacağız? Vatandaşlar sınıf mı atlayacak? imrenip durduğumuz batılı ülkelerdeki sıradan vatandaşın hayat standardına mı ulaşacağız? tüm Bu soruların cevabı maalesef ki net bir hayırdır.

    Velev ki bugün akp gitti, yerine yine liberal ekonomi yanlısı bkp geldi. Bu değişime kutsal piyasaların tepkisini az çok tahmin edebiliriz; borsa yükselir, kur düşer, (ancak mevcut durumda faiz düşmez, hatta yükselir), para muslukları açılır. Ya sonra ?

    Sonrası, borçlanmaya kaldığımız yerden devam olacaktır. Esasında, ülkenin gittikçe bozulan konsolide bilançosunun bir numaralı sorumlusu bizatihi 40 yıldır uygulanan bu bozuk ekonomik sistemin kendisidir. Dış borç çevirme üzerine kurulu bir ekonomik yapı vatandaşlarına refah, zenginlik getirmez. Gittikçe artan borçlanma, fakirleşme ve sonucunda kitlesel yoksulluk ile film biter. bu işten cebini dolduranların kimler olduğu ise artık herkesin malumudur. Çünkü günümüz küresel finans sisteminde, Dış borç üzerinden ekonomi çevirecekseniz adınız ya ABD ya da İngiltere olmalıdır.

    Eldeki bu bozuk bilançodan kurtulmanın yegane yolu 40 yıldır ülkenin kanını emen, Saldım çayıra piyasa kayıra ekonomisini terkedip, üretim planlamasının tamamen devletin kontrolünde olduğu bir ekonomik düzene geçilmesidir. başkalarınca hazırlanacak yeni acı reçetelerle zaman ve para kaybetmek yerine, kendi acı reçetemizi yazmak belki de artık en doğrusudur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adsız 3 14:26,
      Pardon ama planlamayı kim yapacak? Damat mı?
      Kontrol devlete geçince devletin kontrolü kimde olacak?
      Partili başkanda mı?

      Türkiye hiç bir zaman gelişmiş bir ülke olamayacak, bahanesi ne olursa olsun.

      Sil
  28. Güzel bir yazı olmuş hocam. Elinize sağlık.

    YanıtlaSil
  29. her ekonomide nihai hedef olan üretimi,ihracatı arttırmadan yada yapısal reformları gerçekleştirmeden bile hocam bu saydıgınız hedeflerin bizim için aslında gerçeklestirilebilir olması ekonomimizin şu anda ne kadar kötü yönetildiğinin ispatı değilmi?çok basit şunu yapacaklar:iç&dış borc vericilere imajımızı düzeltip güven sağlayacaklar,güven!çok önemli birşey..kaybetmeyeceksin.liyakat,sonra çok önemli,işi ehline yaptırmak,evimizi bile her ustayım diyene kazdırtmayız öyle değilmi?sonra kamuda tasarruf,tasarruf..itibardan tasarruf edilmez zihniyeti itibarsızlığa götürür sizi sayın büyüklerim anlayın artık bu gerçeği,ve şu ismine faiz lobisi dedikleri fobiden kurtulacaklar,faiz bir silahtır yav,gereğinde kullanıcaksın murat kardeşim,okçuda olsan yanında yedek akçe olarak hançerini taşıycaksın,gereğinde kullanacaksın birgün oklarım muharebe sırasında ya biterse diye,faiz işte o kur şokuna bir hançerdir,sen nasıl onu yok sayarsın?ekonomiden özellikle teorisinden pek anlamam lakin sadece bu saydığım basit şeyler yapılsa bu 3kritere havada&karada ulaşırız,yanılıyormuyum?yapamıyosanız gidersiniz bu kadar basit..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. adsız 16:06

      İş sadece güven, liyakat, demokrasi gibi subjektif kavramlarda bitseydi, sıcak paranın türkiye’ye oluk oluk aktığı 2002- 2012 döneminde ihya olmamız lazımdı. Bu sözde altın dönemde dolar kuru tam 10 yıl boyunca nerdeyse yatay (1,5 ortalama) hareket etmiştir.

      John Short, ABDli fon bir yöneticisidir. Bu arkadaş 2003 yılında Türkiye’ye yatırım yapmaya karar verir. Ancak cebinde hiç parası yoktur. Bu nedenle, gider Bank of Amerika’dan 10 yıl vadeli 1000 USD kredi alır ve bu parayı getirip Türkiye’de 1,5 pariteden TL ye çevirir. eline geçen 15.000 TL’yi 10 yıl boyunca yıllık yüzde 10 mevduata yatırır. Hesabın kolay olması için mevduattaki paranın toplam getirisini basit faizle hesaplarsak 15.000*(1+10*0,1) = 30.000 TL. buluruz.
      2012 yılında John Short 30.000 TL’ye ulaşmış olan mevduat hesabını kapatır. Eline geçen 30.000 TL ‘yi o günkü kur olan 1,5 den USD’ye çevirir. Eline geçen 2000 USD’nin 1000 USD ile Banka of America’ya olan kredi borcunu kapatır. Cebine kalan kemiksiz 1.000 dolardır.

      Elbette ekonomide, finansal piyasalarda güven, itibar önemli kavramlar. Ancak ekonomik modeliniz ya da vizyonunuz baştan hatalıysa, güvenmiş, liyakatmış filan bunlarla ancak bir yere kadar yüzdürebilirsiniz gemiyi. İşte John Short’un cebine havadan 1000 dolar para koyan sistemdir aslında bugünkü tabloyu hazırlayan. Tabii bu para Türkiye vatandaşlarının cebinden çıkmıştır aslında. Çünkü finansal piyasalarda her pozisyonun bir karşı bacağı mutlaka vardır.

      Sil
    2. Adsız 17 27
      Karma ekonomide planlamayı kimin nasıl yapacağını hocam daha iyi bilir ancak şunu belirteyim; devlet planlama teşkilatı diye bir kurum vardı eskiden. Önce işlevsizleştirdiler, sonra da kapattılar. Sorunu çıkaran çözüm olamaz.

      Sil
  30. Kaleminize sağlık hocam, çok bilgilendirici bir yazı olmuş.

    Yalnız Rubikon'un önemi konusunda genel bir yanlış anlaşılma var. Roma'da generallerin Senato'nun izni olmadan askerleriyle birlikte (hatta zafer alayı dışında herhangi silahlı bir gücün) giremediği alanın ismi Pomerium'dur. Bu da aşağı yukarı antik Roma kentinin sınırlarına denk gelmektedir. Bunun dışında ordunun toplanma alanı şehrin hemen dışındaki Campus Martius'dur.

    Rubikon nehri ise Sezar'ın prokonsül olarak görev yaptığı Cisalpina Galya eyaleti'nin sınırıdır ve eyalet valileri Senato'nun emri olmadan lejyonlarını eyalet dışına çıkaramayacakları hükmü vardır. Sezar M.Ö 49'da lejyonlarıyla birlikte Rubikon'u geçerek bu yasağı çiğnemiştir.

    Dolayısıyla Rubikon'un sınırının geçilmesi konusu, Roma tarihinde ve hukukunda genel bir kural olmaktan ziyade M.Ö. 49'da başlayan iç savaşla ilgili istisnai bir durumdur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sezar Amca da az savaş yapmamış, Gitmiş kuzeyde kabileleri tokatlamış, Gelmiş batıda galyalıları, dönmüş ingiltere dekilere dalmış.



      Sil
  31. Size gına gelmiş olabileceğini düşünerek, çekinerek soruyorum:

    Dolar/TL'nin 7'nin altına yavaş yavaş 'iniyor gibi gözükmesi'nin sebeplerini biliyor musunuz Mahfi bey?

    Risklerde azalma mı oldu?

    Döviz mi bulundu?

    Başka sebepler mi var?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Pandemiyle ilgili hafifleme beklentileri gelişmekte olan ülkelere yönelinmesine yol açtı. O nedenle bütün GOÜ'lerde olduğu gibi TL'de de toparlanma oldu. Son bir haftada en fazla değer kaybeden paralardan birisi TL olduğu için toparlanması da en hızlı olanlar arasında oldu.
      Risklerdeki tek azalma nedeni pandemiden çıkış ve üretime beklenenden erken dönüş olasılığı. Bunun gerçek olup olmadığını önümüzdeki günlerde göreceğiz.

      Sil
  32. İktidar sahipleri durumdan bir habermiş gibi davranıyor hala hocam!

    YanıtlaSil
  33. Hocam vakifbankin tvf ye devri sizce ne anlama geliyor.sermaye artimiyla kredi verimi artirilmakmi amaçlanıyor.turkiyenin 1 günlük kriz zamanı durmasının maliyeti kabaca çıkarılabilir mi ? Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunların niçin yapıldığı kamuoyuna açıklanmıyor, o nedenle yorumlayamıyorum.

      Sil
  34. Adsız 16:06 ; soylediklerinize katılmakla beraber biraz espri ve bir miktarda gerçeklikle şunu söylemek isterim; John Short un anne tarafından kuzeni John Long da 2010 da 1.5 TL kurdan 100000 dolar alıp, 2018 Ağustos da 7 TL dolar kuru ile TL ye dönüp az buz gelir elde etmemiştir hani :)) bu para da yine Türk vatandaşlarının cebinden çıkmıştır, söylediğinizi bir kez daha tekrar etmekte fayda var, finansal piyasalarda her pozisyonun bir karşı bacağı mutlaka vardır... Üstelik kazandığı parayla bir de konut alıp Türk vatandaşlığı da kenarda dursun mantığıyla vatandaşlık dahi elde etmiştir...Çok üzülerek katılıyorum ki ekonomik modeliniz böyle olunca bu tür sonuçlarda şaşırtıcı olmuyor ne yazık ki... Bununla birlikte umarım güven, liyakat, demokrasi gibi kavramları gerektiği kadar objektif hale getirebiliriz. Saygılarımla...

    YanıtlaSil
  35. Borç ödeme gücü, nakit akışı, fon yaratma kapasitesi. Hocam muhteşemsiniz. Teşekkürler

    YanıtlaSil
  36. Hocam elinize sağlık. Dar bilgime sayenizde bir bilgi daha katmış oldum. Yazılarınız hep Makro düzeyde. Ancak son zamanlarda özellikle de 31 Mart seçimlerinden sonra İBB gibi ABB gibi belediyelerin yönetimi muhalefete geçmesiyle bütçeleri de çok konuşulur oldu. Mesela bu belediyeler dış finansman bulma yoluna gittiler. Bu belediyelerin durumlarını da analiz edebileceğiniz bir yazı yazabilir misiniz? Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Elimde belediyelerle ilgili faza bir bilgi yok ne yazık ki.

      Sil
  37. Mahfi Bey,

    Siz, makam, mevki düşkünü değilsiniz ki; müsteşarlıktan bile hür iradenizle istifa etmişsiniz.

    Şu an ekonomi savrulmuş vaziyette!

    Siyasete girip, ekonomiyi tamir etseniz?

    Emin olunuz, bunu, ancak sizin gibi, siyasette pozisyon işgal etme meraklısı olmayan, karakterli kişiler yapabilir!

    Cevabınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Haklısınız ama bu ülkede bu şekilde siyasete girdiğinizde çarkın bir dişlisi olmaktan öte gidemezsiniz. Halk, gerçekleri duymayı değil hikayeler dinlemeyi seviyor. O nedenle siyaset de ona göre biçimleniyor.

      Sil
  38. Çok güzel olmuş sayın hocam bilgilerinizle bilgileniyorum...

    YanıtlaSil
  39. Elinize sağlık. Son günlerde Cumhur ittifakı CHP ye saldırmaya başladı. Sizce bu ekonomik sorunları 40 senedir ülkeyi yönetmeyen CHP ye mal ederek algı operasyonuyla seçime mi gidiliyor. Yoksa işin içinden çıkılamayacağı anlaşıldı da Rubikon köprüsünü sezarın geçişi misali yıkıp ülkede bir muhalif ayaklanmaya sebep olup kayıp giden iktidarların mı sağlamlaştırmak istiyorlar acaba. Sizce swap anlaşması yüksek faizle olursa ülke dönüşü zor bir çalkantıya girer mi? Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu siyasal konularda yorum yapmak sanırım benden çok siyasetçilere ve siyaset bilimcilere düşer.

      Sil
  40. berat beyin meşhur paket açıklamaları bana bir sinemasever olarak hani şu filmlerde karakter bilgisayar başına geçer bir şifreyi çözüp sisteme girmek için komut satırını açar,ekranda bir dizi kod akmaya başlar o sırada on parmakla daktilo yazma uzmanlığıyla klavyede tıkır tıkır birşeyler yazar ya,o sahnelere benzetiyorum..eskiden hep o ekrandaki kodların gerçekten o andaki işle ilgili ve anlamlımı diye merak ederdim,sırf bu yüzden programlama okudum.ulaştığım sonuç şu o sahnelerin sadece göz boyama olduğu..john travolta nın meşhur bi filminde programcı amerikan savunma bakanlığının sitesine sızmaya çalışıyor normalde ekranda bir unix komut satırı olması gerekirken hekırın önünde konuyla hiç alakasız html veya script kodları akıyor mesela..izleyici de vaybe bu adam bir dahi diye düşünüp dunyayı kurtardığını zannediyor,sayın bakanım bu sizin açıkladığınız paketler ve yaptığınız toplantılar aynı bu hollywood filmleri gibi algı oyunları,bırakın bunları.siz her konuştuğunuzda kur veya cds te anlık bir zıplama oluyor farketmiyor değiliz,bu tamamen size bir tepki.benim öngörüm bu ekonomik gidişle insanlar belki koronavirüsten 2020 de kafalarını kumdan çıkarıp etraflarına bakamayacaklar ancak 2021 dünyada ve türkiyede çok büyük toplumsal olaylara gebe..15temmuz ve gezide halkın ancak %1-2si aktif olarak sahadaydı,ben enaz %50nin sahada olacağı şeylerden bahsediyorum.yine de herşey demokrasi içinde çözülür inşallah ancak 1yıl önceki istanbul seçimi tekrarı bu inanca 100yılda bile unutulmayacak ve silinmeyecek çok büyük bir darbe indirdi,işin ironisi bu işi yapan kişi sürekli herşeyin çözüm yerinin yine sandık olduğundan bahsediyor.

    YanıtlaSil
  41. sayın hocam pandemi sonrası alınan önlemlerin ıs-lm modeli çerçevesinde yaratacağı etkiler sizce nelerdir? para politikası açısından siz ne düşünüyorsunuz?iyi akşamlar

    YanıtlaSil
  42. mahfi hocam cds risk primi..özellikle demokratik olmayan ülkeler bağlamında yatırımcının,daha geniş perspektifte dünyanın ülke liderine bakışına paralelmidir?eger orantılıysa mağduronun üstünde fakat şakacı zelenski ve darbeci sisinin altında olması ne anlama geliyor?
    tekrar teşekkürler,bereketli iftarlar..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. CDS primi ülkenin risklerine göre döviz kuru gibi piyasada belirleniyor. Elinde o ülkenin ve o ülke kuruluşlarının tahvili vb olanlar ne kadar çok CDS talebi yapıyorsa prim o kadar artıyor.

      Sil
  43. Hocam, Julius Sezar, "Alea iacta est" , "artik zar atildi", deyerek gectiydi. Turkiye de kararini verdi. Yapisal reform diye kisalttiginiz balik, siyasi iradeye kisit getiriyor, disiplin getiriyor, hukukun ustunlugu mecburi oluyor. Oysa bizim muktedirin ihtiyaci: dinamizm. yani daha fazla karambol, daha fazla ic kaos, daha fazla korku. Duzene girildiginde para garantisi yok. Notu buralarda dusen en erken 5 yilda cikmis, son 35 yil datasina bakildiginda. Bu nedenle hemen bir odulu de yok duzene girmenin. Oyleyse neden hareket etsin bu yonde? Acik ve net plan var mi? Xxx yapinca yyy alacaksiniz, sonra sira ttt yapmaniza gelecek.. Filan? Bunun denetcisi Kim. Olacak? O, sizden biri.. Hikayesini bir daha yemez ki secmen.. Yani paranin ucunu gostermeyenin dedigi niye yapilsin?? Vatan millet sakarya, dugune gider gibi moratoryuma gideriz..

    YanıtlaSil
  44. Hocam, bir de Rubik Küpü var, algoritmayı bilmeyenleri sinir eder.

    Bizim ekonomi yönetimi de neresini düzeltmek isterse diğer tarafını bozuyor, sonra sinir oluyor.

    YanıtlaSil
  45. MAHFİ HOCAM,HERŞEY İÇİN ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM.

    YanıtlaSil
  46. Teşekkürler, harika bir yazı.

    YanıtlaSil
  47. Peki bu borçlanma nasıl gerçekleşecek sizin gözünüzde hocam? Dünya'da ekonomi bu kadar kötü giderken bu yüksek CDS'nin sonuçları daha da ağır olmaz mı? Yoksa yap işlet devret mekanizmalarında olduğu gibi, Osmanlı Devleti'nin yıkılmasında payı büyük olan kapitülasyonlar tarzı teşvikler mi dağıtılacak bu borçlanma gerçekleşirken borcu sağlayan kanala?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fiyat yükseliyor, faiz artıyor, alınabilecek miktar azalıyor.

      Sil
  48. Hocam,elinize sağlık harika bir yazı olmuş,verdiğiniz bilgi ve paylaşımlar için teşekkürler...

    YanıtlaSil
  49. Güzel yazınız için teşekkürler hocam. Farklı bir sorum olacak; the big short adlı US mortagage krizini anlatan filmde, türev piyasalarının bir bölümü, hatta türevin türevi gibi anlatılan enstrümanların verdikleri inanılmaz zarar gösteriliyor. Serbest piyasa kanunlarını kabul eden bizim gibi ülkelerde bu tip enstrümanların kullanmaması mümkün olabilir mu ?

    YanıtlaSil
  50. Hocam,elinize sağlık harika bir anlatım,verdiğiniz bilgi paylaşımlarınız için teşekkürler...

    YanıtlaSil
  51. Çok teşekkürler Mahfi hocam, siz devlet bütçeleri hakkındaki önerilerimizi yazarken ben bu önerilerinizi ve rasyoları aile bütçemi planlarken kullanıyorum
    Yani kısaca benim yönettiğim devlet de AİLEM. 😉😁Tekrar teşekkürler.

    YanıtlaSil
  52. Göklerden gelen kararlara göre değil de hayatın gerçeklerine göre yönetilen ülke özlemimizi pekiştiriyor yazınız. Elinize sağlık hocam.

    YanıtlaSil
  53. Sevgili Eğilmez,
    Tüm samimiyetimle söylemek isterim ki, ilim öğrenmek isteyen herhangi biri (ki yaş farketmez) şu yazdığınız emsalsiz makaleleri konsantre halinde dikkatle okusa inanın üniversite tahsili yapanlardan daha fazla bilgi ve üretkenliğe sahip olur. Bana göre taşıdığınız misyon o kadar değerli ki ben bu mecrayı bir elektronik üniversite olarak addediyor ve sizi de herhangi bir maddi karşılık beklemeksizin bu üniversiteyi ayağımıza getirdiğiniz için kutluyorum. Kaleminize ve emeğinize sağlık. Var olun...

    YanıtlaSil
  54. Hocam emeğinize kaleminize sağlık içinde bulunduğumuz durum ancak bu kadar kısa ve öz olarak hatta belgeleri ile anlaşılabilirdi.

    TEŞEKKÜRLER

    YanıtlaSil
  55. Hocam yazınız için teşekkür ederim.

    Bir konuda bilgi sahibi olabilmek adına sizi rahatsız ediyorum. Sermaye kontrolünde acaba altın fiyatlarına etkisi ne olur ve altın fiyatlarına müdahalede bulunulabilir mi bu kontrol mekanizmasında?

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
  56. Hocam hazine borc cevirme orani 300 lere geldi, bu konu hakkinda bir yazi kaleme alabilirmisiniz

    YanıtlaSil
  57. Ellerinize sağlık hocam 👏🤗
    Umut hep var, umarım 😕

    YanıtlaSil
  58. hayırlı akşamlar hocam:
    https://i.hizliresim.com/4h458t.jpg
    öncelikle size astrofizikle ilgili teori olmayan gerçekliği hubble uzay teleskobu tarafından dogrulugu %100 kanıtlanmış bir resim paylaştım..sorum şu:iktisat teorisinde&biliminde bu verdiğim örnekteki gibi ilk duyduğunuzda veya ögrendiginizde size saçma,uyduruk adeta "yalnız minerayeyi çalan kılıfını güzel uydurmuş" şeklinde düşünceye sevk eden teoriler veya öğretiler varmıydı,hiç oldumu?benim ilk aklıma gelen doların altına endeksliyken sonradan sudan bir sebeple işlerine geldiği için bunu kaldırmaları yani bretton-woods mesela,bu örnek konseptte birgün bir makale kaleme almayı düşünürmüsünüz?biz iktisat okumamış okuyucularınız hem güncel ülke ekonomi gündeminden uzaklaşmış hemde kafa dağıtmış olur herkes.burda bütün ahali herşeyi tüm gerçekligiyle söylese de bırakın onlar yanlış yapmaya ve gidişlerini hızlandırmaya devam ettirsinler,biz onlara yol göstermeyelim,inandıkları dinde onların gözleri ve kulakları perdelenmiştir tuzağına bakın bizzat kendileri düştüler,peygamber hikayeleriyle geldiler firavun oldular,kendilerini melek herkesi şeytan,tuzak kuran yaptılar :)
    al bunları vur amerikadaki hocaya tapanlara,aynı,hepsi bir..
    neyse konuya dönücek olursam verdigim örnek astrofizikteki bir bug!aslında her bilimde böyle şeyler var,mesela doktor bir ablama bu soruyu sorduğumda tabiki tıpta da var böyle bişey,mesela hapşurmak,çok gerekli olmayan,nedeni saçma bilakis insana durup dururken ciddi saglık sorunlarına götürcek bişey,yaradanın hatalı bir kararı adeta demişti,keza murat bey isminde adaşım ürolog bi dostum vardı,ona sordum aynı şeyi,haha olmazmı,anatomi dersindeyken kadınların idrar noktasının aslında klitoris üstünde olması gerektigini düşünmüştüm demişti gülerek ve şunu eklemişti inanırmısın bu tanrının kadını yaratırken son anda aceleyle verdiği hatalı bir karar gibi demişti,muzdarip oldukları idrar yolları hastalıklarının çogu olmazdı biliyomusun olması gereken yerde olsaydı diye de eklemişti..uzun lafın kısası deist degilim.bu baştaki idareci hatalarını kabul etmiyor hiç ya..ama göya inanıyom dedigi o yaratıcı bile hata yapmış bazen,zaten o hatasızdır,kusursuzdur,hata yapmaz diye bir ismi yok 99isminin içinde dikkat ederseniz,araştırın bakalım varmı,kutsal kitapta bile okadar çok bug varki,biz insanız,soruşturucaz,sorguluycaz,onun için yarattı bizi,belkide sırf bu yüzden herşey,onun sevgisi,belki insanlara kibirli gelmesin diye bilerek hata yapıyodur bazen,ama o kibirli olsada yavru bir kedinin kibri vardır kendisinde,kibir degilde sonuna kadar hakkı olan sevimli bir şımarıklık diyelim,iyi geceler :)

    YanıtlaSil
  59. Hocam! Bir ara merak ettim; Issız Ada nın hikayesi ile Bir Ekonomi Tetikçisinin İtirafları nı okudum. Sizce bu iddiaların aslı astarı var mı? Türkiye özelinde düşünürsek yapılan onca yollar, köprüler, havalimanları, şehir hastaneleri vb. yatırımların Bir Ekonomi Tetikçisinin İtirafları eseri kapsamında nasıl değerlendiriyorsunuz? Eğer bu eserlerden haberiniz varsa işi bilen birisi olarak değerlendirmenizi çok merak ediyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben o tür kitapları okuyamıyorum, yarıda bırakıyorum.

      Sil
  60. Insanin kendi butcesinde uygulana bilir bir yillik maasin kadar birikimin kenar da yoksa borclanma Hocama Saygilar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Belki 3- 4 aylık da olabilir ama birikimin yoksa veya yakın gelecekte gelir artışın kesinleşmemişse borçlanma.

      Sil
  61. Sinir kentinde yasayan biriyim. Son zamanlarda sinir oldugumuz bir Arap islam ulkesinden koronali hastalar tedavi icin Turkiyeye geliyor. Bu bizi cok endiselendiriyor. Iktidar maalesef, kendi insanina yardim etmek yerine oraya buraya bizimle alakasi olmayan ulkelere yardim yapiyor dahasi tedavi etmek icin hasta ithal ediyor.
    Bu dunyanin bir enayisi biz miyiz?
    Bu durum toplumda en azindan sinir kentlerinde yasayn insnalari tedirgin ediyor ve tepki olusuyor.
    Benim sahsi gorusum sudur ister yayinlayin ister yayinlamayin
    Son tahlilde bize korona multeci akisi olacagini dusunuyorum. Hatta daha da ileri giderek bir cok islam ulkesinden sirf bu ulkelerde kamuoyu olusturmak adina hasta getirilecegini dusunuyorum.

    YanıtlaSil
  62. Hocam önceki yazılarınızdan ne anlama geldiğini, nasıl yorumlandığını öğrendik ama keşke bir gün 626 olan CDS’in hesaplanma yöntemini (formülasyonu) de yazsanız.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Böyle bir formülasyon yok. CDS primi her gün arz ve talebe göre oluşan bir prim. Elinde Türk kağıtları olanlar Türkiye hakkında kuşkuya düşüp de CDS yapanlara ne kadar çok başvurursa prim o kadar yükseliyor. Başvuru azaldıkça da prim düşüyor.

      Sil
  63. Yapısal reformları biraz somutlaştırabilir misiniz hocam? Yormassak eğer 🙏

    YanıtlaSil
  64. Hocam her zaman olduğu gibi bu konuyu da sade bir dille anlaşılır bir biçimde bizlere aktardığınız için teşekkürler, allah sağlıklı uzun ömürler versin.

    YanıtlaSil
  65. Birde rubicon trail vardir california da 4x4 ofroad meraklilari bilir :)

    YanıtlaSil
  66. Bir ülkenin kredi neticelendirme notu uluslarası kuruluşlar tarafından hesaplanırkem gözönüne alınan veriler arasında zaten söz konusu ülkenin CDS i ve Guidotti-Greespan rasyosu da yok mudur?
    Eğer varsa belirtiğiniz 3 parametrenin ilk 2si zaten 3. nün içinde değil midir?
    Acaba 3. olan kredi neticelendirme notu belli aralıklarla verildiği ,diğer 2 ise nispeten daha güncel olduğu için mi her 3 ünede aynı anda beraber bakmak gerekiyor?.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Vardır ama mutlaka aynı verileri kullanmazlar. Ayrıca bir ülkenin CDS primi ve Guidotti - Greenspan oranı her gün çıkarken reyting yılda 2 kere çıkar. Dediğiniz gibi zaman farkları nedeniyle hepsine birden bakmak gerekir.

      Sil
  67. Sayenizde epey şey öğreniyorum Mahfil Bey çünkü basit ve net anlatıyorsunuz.
    Bir ülkenin kredi notu (3.parametre) uluslararası kurumlar tarafından hesaplanırken, Guidotti-Greenspan oranı ve CDS primi zaten bu notun hesaplanmasında dikkate alınmıyor mu?
    Sizin bu 3 paramatreye bakmanızın sebebi kredi notunun belli aralıklarla yayınlanması ama diğer 2 sinin nispeten daha güncel olmasından dolayı mıdır?

    YanıtlaSil
  68. Herşeyi net, basit ve kaynaklara dayanarak anlattığınız için sayenizde birçok şey öğreniyorum.

    YanıtlaSil
  69. Sevgili üstat merhaba.

    Mevcut iktidarın 2023 yılına kadar iktidarda kalacağı ve siyasi - ekonomik politikalarını sürdüreceğini varsayarak, Türkiye’nin 2023 yılına kadar (dış kaynak bulmakta zorlanacağından da hareketle) çok kısıtlı olan kendi kaynaklarıyla, düşük büyümeyle ve çok düşük yada sıfır cari açıkla yoluna devam etmesini bekliyorum.
    Daha iyisini yapabilmek için hem ülkemizin (Dünya’nın da) olanaklarının hem de iktidarın kapasitesinin eskisine göre çok daha yetersiz olduğunu düşünüyorum. Bu sebeple de çözüm üretemiyor zaten.
    Yukarıdaki dayanaklar ışığında kurun ve enflasyonun belli bir seviyeye kadar yükselip orada stabilize olmasını bekliyorum.
    İktidarın 2023 yılına kadar ön gördüğüm koşullarda varlığını sürdürebilmesi Pademinin Dünya’nın büyümesini 2021 yılı sonuna kadar aşağı çekiyor olması ile de alakalı olacak..

    Öngörüm hakkında görüşünüzü kısaca paylaşırsanız sevinirim.

    Sağlıklı günler diliyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğru bir analiz Cafer bey ama yine de eğer riskleri azaltıcı adımlar atılmazsa sabitlik uzun sürmeyebilir.

      Sil
  70. Hocam çok hayalperest bir yazı olmuş.


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Herhalde son cümleyi kastediyorsunuz. Ama onları yapmazsak her gün bu maceraları ve sıkıntıları yeniden yaşarız. Ben de biliyorum yapılmasının ne kadar zor olduğunu ama yine de belki bir yararı olur diye tekrarlıyorum.

      Sil
  71. Degerli Mahfi Bey,

    Linki gonderince, pek cok kere okudugum yazinizi tekrar okudum.

    Son paragraftaki tespitiniz ileride tarih kitaplarinda alinti olarak kullanilacaktir.

    “Son 13 yılda kişi başına gelirini 3.000 dolardan 10.000 dolara çıkarmakla övünen bir ekonominin bu kadar yıldan sonra hala en temel yapısal reformları tartışıyor olması inanılması zor bir durumdur. Türkiye, tarihinin hiçbir döneminde bu kadar büyük bir fırsatı heba etmemiştir. “

    Ne kadar yazik, ne kadar uzucu ki dunyadaki ekonomik gelismeler ve IMF programinin sebep oldugu gorece zenginlesmemiz, aslinda buyuk bir yozlasmanin, yolsuzlugun ve geri donusu cok uzun surecek bir cehalet sarmalinin sebebi oldu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Evet maalesef öyle oldu.

      Sil
    2. Niye IMF cehaletin sebebi olsun ki?
      Cahillerin seçtikleri doğal olarak insanları cahilleştirir.


      Benim 1994 yılında iç anadoludaki fen lisemden mezun olan arkadaşlarımın sayısı 24.
      İki hafta önce Facebook ve Linkedin den tüm lise arkadaşlarımın listesini çıkardım.
      Üniversiteye giden 100%.
      Yabancı üniversiteye giden 0%.

      Lise mezunuyeti sonraki 12 yılda, 2006 yılına kadar; Üniversite sonrasında bir şekilde yurtdışında yüksek lisans, doktora, araştırma görevlisi olan 9, 3 tanesi yurtdışında kalmış 6 tanesi gelmiş Türkiye de çalışmış. 3 kişi ülke dışında kalmış.

      Şimdi 2020;
      Yurtdışına yerleşip çalışan sayısı 14. Türkiye de kalan sayısı 10.

      Türkiye de kalanlardan 3 tanesi kamuda çalışıyor.
      1 tanesi İstanbul da eczane sahibi.
      2 tanesi aile işini İstanbul da yapıyor.
      1 tanesi kendi işini kurmuş.
      3 kadın iş gücünden ayrılmış ev kadını olmuş.

      Hepsi de orta halli Anadolu insanı çocukları. 24 ten 10 kalmış.
      Gidenlerin çoğu akademisyen olmuş doktor, mühendislerin hepsi gitmiş,
      kendi işini kurup iş ortamını beğenmeyip giden var,

      Bizim lise yıllarında fen lisesi mezunu ya doktor olurdu ya mühendis,
      mühendisler ve doktorların akademik seviyede olanları gitmiş.

      Bunları IMF kovmadı, bu insanlar geliri yükselten insanlar, bu insanları cehalet kovdu.

      Sil
    3. Senato sistemi sart.
      65 yas ustu nufusun oy hakki elinden alinmali

      Sil
  72. Hocam çok aydınlatıcı ve anlaşılır bir yazı, elinize sağlık. Gelişmekte olan ülkeler listesine toplu bakarsak bu üç kriteri sağlama konusunda genel bir değerlendirme mümkün mü? Diğer bir ifade ile bahse konu ülkeler bu kriterlerden en çok hangisini sağlıyor ya da sağlayamıyorlar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Ülkeler için rezerv ve kısa vadeli dış borçlar verilerini bulmak o kadar kolay değil. Ama öteki ikisi için tutturan gelişmekte olan ülke örnekleri verebilirim: Hırvatistan, Çin, Rusya, Malezya, Meksika ve şaşırtıcı olacak ama Yunanistan. Venezuela ve Arjantin he iri kriter açısından da sovereign default olarak gösteriliyor (yani borçlarını ödeyemez ülke.

      Sil
  73. Hocam, usd kurundaki görece aşağı yönlü eğilim, halihazırda belirttiniz üzere pandemiye yönelik olumlu beklenti algısı ve swap beklentisi dogrultusunda devam etmekte. Ancak swap oldukça kısa sureli bir ödünç alma girişimi değil midir, orta hatta kısa vadede etkisizlesmez mi yazinizda belirttiğiniz kıstasları esas almayan önlemler kur seviyesini aşağı yönelimli tutmak için yeterli midir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Swap'a ek olarak bugünlerde piyasa çok sığ, pek bir işlem olmuyor ve küçük müdahalelerle kuru düşürmek mümkün olabiliyor.

      Sil
  74. Mahfi Bey,
    Moody's ulkeler icin CDS degerlerini kullanarak, piyasanin verdigi ratingi (CDS-implied rating) yayinliyor. Turkiye'nin Moody's ratingi B1, CDS bazli ratingi B3 - yani CDS piyasasi iki kademe daha asagida derecelendiriyor.
    Turkiye bugun "yapisal reformlara basliyoruz" dese bile piyasa risk gostergelerinde (CDS, bond spreads vs) kayda deger bir duzelme olur. Rating daha uzun donem perspektifli, diger bahsettiginiz rezerv kurali zaten metodolijilerinde bir faktor - ama Turkiye gibi potansiyeli yuksek bir ulke icin hicbir zaman gec degil baslamak icin.
    Saygilar.

    YanıtlaSil
  75. Rubikon kuralın aksine üstten değilde alta tüp geçit yaparak geçmeye çalışsa ne olurdu? Çözüm için bkz. bugünlerde ekonomi bilmeden boş konuşan sosyal medya etkileşim hastaları.(!)

    YanıtlaSil
  76. Hocam birde swap işlemlerini anlatsanız. Daha önce anlatıysanız ben kaçırmışım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. http://www.mahfiegilmez.com/2020/04/doviz-swap-islemi.html

      Sil
  77. Hocam merhabalar, yazılarınız ve bilgilandirmeleriniz için sonsuz teşekkürler ediyoruz. Bizim de ekonominin gidişatını anlama ve duruş sergilememiz açısından çok önemli gerçekten. Ufak bi sorum olacak cevaplayabilirseniz şimdiden çok teşekkür ederim. Takip ettiğim ve yazılarını okuduğum bazı ekonomistler kısa vadeli dış borcun belirtildiği üzere 168 milyar usd değil, burada asıl döndürülmesi gerekenin bankaların, özel sektörün borçları ve kamunun vadesi gelen eurobond ödemeleri olduğu ve bunun toplamınında 55.3 milyar usd olduğu Söyleniyor. Burada gerçeklik payı var mıdır ve biz hangi rakamı dikkate almalıyız ? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.
      Burada tutarlılık açısından eğer rezervleri brüt alıyorsak ve swapları düşmüyorsak o zaman kısa vadeli dış borçları da toplam almalıyız. Yok eğer kısa vadeli borçları 55 milyar dolar alacaksak o zaman rezervleri de swap hariç net almalıyız ki o da eksi çıkıyor.

      Sil
  78. Hocam, 16-19 Mayıs arasındaki karantina günlerinde acele işleriniz yoksa, ABD'de yaşadığınız yıllardan unutamadığınız birkaç anınızı blogunuzda yazar mısınız? (Uzun tutabilirsiniz.)

    Olur mu hocam, yazar mısınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunları Light Günlük kitabımda yazdım zaten. Tekrar olur.

      Sil
  79. Sayın Mahfi Hocam,

    Bende yeriniz ayrı, elimden geldiğince yazılarınızın hiçbirini kaçırmamaya çalışıyorum.Emek verip bizleri bilinçlendirdiğiniz için ne kadar teşekkür etsek azdır.Borsaya ilgi duyanlar hangi ekonomik verileri takip etmeli sizin yorumunuzu merak ediyorum. Ben Usa ve Eu borsaları ile ilgileniyorum. Örneğin cds,tarım dışı istihdam, vix endeksi, pmi gibi vb. veriler olsun bunların direkt etki edeni var mıdır yoksa hepsi bir etken midir ? Açıkçası hangi ekonomik verileri ve tabloları incelemem gerektiğini bilmiyorum. Kitapda olur, makalede olur, videoda olur.Bana kendimi geliştirmek için tavsiye verebilir misiniz ? Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Borsa benim ilgi alanım değil ama tabii borsayı etkileyen makro veriler var onlar ilgi alanım içinde. Büyüme, enflasyon, uygulanan ekonomi politikası ve siyasal durum ilk izlenmesi gereken göstergeler. Ayrıca vix endeksi, pmi endeksi gibi endeksler de mutlaka izlenmeli.

      Sil
    2. Çok sağolun değerli hocam. Peki bu göstergeler için nasıl bir yol haritası izlemem lazım ? Bunları öğrenmek için nerden başlamam gerekiyor ? Yardımcı olursanız minnettar olurum. Saygılarımla.

      Sil
  80. Hocam Kuveyt dinarı dolar ve eurodan nasıl daha değerli oluyor? Aynı yöntemle bizim paramızda değer kazanamaz mı? Bu bir başarı midir? Birde madem bu kadar değerli niye o tercih edilmiyor? Bu sorulara cevap niteliğinde bir yazınız var mıdır? Yoksa yazmayı düşünür musunuz? Buradan da izah edebilirsiniz. Şimdiden teşekkür ederim. Sevgiler!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir paranın Dolar ve Euro'dan daha yüksek değer taşıması o paranın onlardan değerli olduğunu göstermez. Sermaye hareketlerini kısıtlarsanız paranıza istediğiniz değer, koyabilirsin,z.

      Sil
    2. Cevabınız için teşekkür ederim hocam ama sanırım cevabınızı anlayabilmem için ekonomi bilmem gerekiyor :( Paranın değerini neye göre bileceğiz o zaman? Ya da dolar Tl den yüksek olduğunda niye tepki veriyoruz. (Bu sanırım dolar kullandığımiz icin)

      Sil
  81. Hocam, bilgilendirmeniz için teşekkür ediyorum. Özellikle planlı ekonomi, karma ekonomik model konulu yorumlara ilişkin herhangi bir cevap vermiyorsunuz. cevap vermemeyi özel olarak mı tercih ediyorsunuz?
    Karma ekonomik model veyahut planlı ekonomi hakkındaki fikirleriniz nelerdir. Sürekli olarak tavsiye ettiğiniz "yapısal reformların" kapsamında karma ekonomi v.b. tercihleri de var mıdır? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.
      Niye cevap vermeyeyim? Tam da cevap vereceğim konular.
      Karma ekonomik model benim kafamdaki ideal modeldir. Ki b unun içinde planlama olmalıdır. Benim açımdan ölçü özel kesimin ürettiği bir mal veya hizmeti devletin üretmemesidir. Buna karşılık ölçek çok büyükse (havayolu taşımacılığı gibi) ya da bölgesel sorunlar varsa (güneydoğu Anadolu gibi) devlet bu alanlarda KİT'ler kurarak üretime girmelidir. On un dışındaki alanlarda özel kesimle rekabet etmemeli ama özel kesimi denetlemelidir.

      Sil
  82. Hocam siz yazıyorsunuz biz okuyoruz Keşke bu okuma öğrenmede Covid -19 kadar bulaşıcı olsa idi.
    Ekonomi bu metodla ne kadar zamanda kıt kaynaklarla sonsuz denilen ihtiyaçları karşılardı. Sonsuz ihtiyaç ayrıca uydurulmuş bişi gibi sanki de neyse. Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biz ona artık sonsuz ihtiyaç değil sonsuz istek diyoruz. İstekler sonsuz, ihtiyaçlar isteklere göre daha az ama kaynaklar her ikisine göre de azdır. Ekonominin amacı kıt kaynaklarla sonsuz istekleri ya da kaynağa göre daha fazla olan ihtiyacı karşılamak değildir. Ekonominin amacı kıt kaynaklarla sayısı fazla olan ihtiyaçlar arasında önceliklere göre bir denge sağlamaktır.

      Sil
  83. Mayis 2019,CDS:486, Ocak 2019,CDS:239. Merak ettigim şey, bu tarihlerde ne tür yapısal reform yapıldı da 247 baz puanlık bir düşüş meydana geldi. Cds değişimleri etkileyen farklı faktörler yok mudur mesela cds düşük ülkelerde her şey güllük gülistanlık mi yapısal reformlar sadece cds yüksek ulkelerde mi yapılması gerek veya yapisal reformla cdsin gerçekten bir bağlantısı var mi saygilarimla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İşte asıl sorun bu. Geçici önlemler ve iyileştirmelerle CDS primini düşürebilirsiniz. Öneli olan onu orada tutabilmektir. Geçici düzeltmelerle düşürdüğünüz CDS primi kısa süre sonra tekrar yükselir. Bu işi kalıcı hale getirmek için yapısal reformlara girmeniz gerekir.

      Sil
  84. Hocam, hava ve kara ulaşım sektörü batma seviyesinde bu durumda, yap-işlet-devret şeklindeki modelin tersine kamu tarafından devral-işlet-devret şeklinde bir model uygulanabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam 12:33

      Her türlü modelde maliyeti bizler ödeyeceğimiz için hiç farketmez,
      O model de olur, öbürü de. Canınız hangisini istiyorsa!

      Sil
  85. Hocam hazine bu kadar borçlanmasına rağmen faizler neden çok yükselmiyor?

    YanıtlaSil
  86. Mahfi Bey,
    Siz samimi olarak şahsi düşüncenizi paylaşırsanız çok sevinirim. Siz şu ortamda Çin veya Japonya tarafından Türkiye'ye bir swap hattı açılacağına inanıyor musunuz?
    Şahsen ben böyle bir ihtimalim sıfır olduğunu düşünüyorum. Olsa bile, 1,2 milyar dolar gibi sembolik birşey olacağını düşünüyorum. Bu swap konusu patladığında piyasada bir şok ile sonuçlanabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilmiyorum ama Yuan veya Yen ne kadar işimize yarar orada kuşkum var. Yuan alırsak bu kez onu verip dolar almamız gerekecek. Maliyeti yüksek olur.

      Sil
    2. Son duyumlara göre Güney Kore, Malezya gibi ülkelerle görüşülüyormuş. Şaka değil, gerçek...

      Sil
    3. Selam Mahdut,

      Güney Kore vermez, Malezya veya diğer ülke,
      oranı atıyorum, %3 e maliyet ile aldığı doları %5 maliyet ile iteleyecek.
      Güvence olarak TL+İş bankası rehin verilecek.

      Sil
    4. Onceki yorumlarda yazdim swap isi hikaye isidir diye...
      Tefeci ve banker muhabbetidir diye.
      Hatta tefeci bankerden dolar borclan bence daha iyi su kosullarda.
      Burdan bisey cikmaz.
      Yapilmasi gereken IMFye gidip ucuz yollu istikrarli guvenceli itibarli sekilde borclanmaktir. Zaten Imfe gittigin takdirde hem FED hem de ECBden hem dolar hem euro baglaminda IMF referansi sayesinde sana swap mekanizmasini acarlar sana. Dahasi risk primin de duser bu arada daha ucuza swap olanagin bile olur.
      Bi defa kurun baski altina alinmasi bu iktidarin onumuzdeki surecte hangi surece doneceginin resmidir. Sermaye kontrolleri gibi bir surec pek supriz olmayacaktir. Simdiden bir takim gumruk vs vergileri arttirarak doviz talebini ithal mal ve hizmet bandi uzerinden engelleme ve butceyi yamama surecindeyiz. Bir nevi kurdaki develuasyonu/amortismani goze alamayan iktidarin mali develuasyonla sureci yonetip kendince saglamlastirip sermaye kontrolleri icin zaman ve altyapi olusturmaktir. Bu bir on hazirliktir.
      Bahsi gecen ulkeler su bu artik hangi ulkelerse bunlar artik.. ekonomi siyasasi icin piyasalari oyalama dostlar alis-veriste gorsun muhabbetidir.Sanseseri Olursa uc bes swap yapariz o da yonettigimiz surece katki yapar mantigidir.
      Kisaca bu swap isinden ne hayir gelir ne de baska bir sey olsa olsa bos bir muhabbettir baska da bisey degildir.

      Sil
    5. Pakistan ve Bangladeş verir.

      Sil
  87. Yanıtlar
    1. Hocam yabancılar gitti mi bizim MB mi yabancıları kovdu?

      Sil
    2. O zaman yabancının gitmesi iyi bir şey, milli politikalarımız doğrultusunda doların değerini belirleriz.

      Sil
    3. Ona hiç şüphemiz yok.

      Sil
  88. Tüm bu şartlara rağmen AKP ısıta soğuta İşbankası olayını zorluyor.
    Sanırım hiç şunu hesap etmiyorlar?
    Böyle bir hamle yaptığı durumda vatandaşın ciddi kısmı bankalara olan güvenini kaybedecek ve bankalardaki mevduatını çekip yastık altına koyacaktır.
    Bunu sadece bir kaç yüzbin kişi yapsa bile şu ekonomik koşullarda ciddi etkisi olur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir şey olmaz, millet parasının çoğunu devlet bankalarında tutuyor.

      Vatandaş bu tarz işler ile ilgilenmez,
      vatandaşın cebine direk dokunan bir şey yok,
      tepedekiler birbirlerini yiyor,
      mal bir partiden diğerinin kontrolüne geçiyor.

      chp liler şimdi başladılar sosyal medyadan yakınmalara,
      yargı, ordu, hukuk vs giderkende chp böyle halkın gazını alırdı,
      sonra tepedeki bildiğini yapar, chp derin sessizliğine gömülerek başka bir malzemeye
      milletin dikkatini çekerdi, millet de unuturdu.

      Şimdi de aynı olacak.

      Sil
  89. Sevgili hocam bize kattığınız değerler için size ne kadar teşekkür etsek azdır. Burası yeri değil ama bir sorum olacak. Ekonomi bilgisini geliştirmek, ekonomi bölümü okumamış kişiler için güncel bir kitap okuma sırası verebilir misiniz ? Sitenizde iki ayrı okuma sırası bulunuyor ekonomi eğitimi almayanlar için ama ikisininde sırası farklı. Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şu başlık altındaki sıralamaya bakın:
      Ekonomi Eğitimi Almakla Birlikte Ekonomi Bilgisini Yenilemek İsteyenler veya Amatör Olarak İlgilenenler

      Sil
  90. Sayın üstadım ekonomi eğitimi almadım ama bütün kitaplarınızı okumak istiyorum. Üstteki arkadaşın dediği gibi sıralamalar biraz farklı ve sizin yukarda yazdığınız “”Ekonomi Eğitimi Almakla Birlikte Ekonomi Bilgisini Yenilemek İsteyenler veya Amatör Olarak İlgilenenler”” bölümde bütün kitaplar yok.Ekonomi ile ilgilenmeye yeni başlayanlar için tüm kitaplarınızın olacağı bir sıralama yapabilir miyiz rica etsem. Saygı ve hürmetle.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yapalım.
      Kolay Ekonomi,
      Ekonominin Temelleri,
      Makroekonomi,
      Mikroekeonomi,
      Ekonomide Analiz,
      Ekonomi Politikası,
      Dünya Ekonomisi,
      Türkiye Ekonomisi,
      Değişim Sürecinde Türkiye

      Sil
    2. Hocam 11 kitabınız eksik :) hepsini buldum sipariş verdim onlarıda ekleyebilir misiniz rica etsem. Saygılar.

      Sil
  91. Mahfi Bey merhabalar bizleri bilinçlendirdiğiniz için sonsuz teşekkürler. Ülkelerin verilerini nerden inceliyoruz öğrenebilir miyim ? Büyüme, işsizlik, pmi, cds, msci gibi bu verilere nasıl ulaşabiliriz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Ben IMF sitesine bakıyorum. Ayrıca bu linkler de var:
      https://knoema.com/atlas
      https://tradingeconomics.com/countries

      Sil
  92. Mahfi bey
    Bu yaşadıklarımız, bu hayat, gerçek değil.
    Hepimiz, simülasyonun içindeyiz.
    Bizi manipüle ediyorlar Mahfi bey...

    YanıtlaSil
  93. Mahfi hocam aklıma takıldı o yüzden soruyorum merkez bankası brüt ve net rezervleri her hafta açıklıyor brüt rezerv 51 milyar dolar net de 26 milyar dolar ama sizin bir yazınızı okudum orda rezerv ekside diyordunuz eldeki rezerv 16 milyar dolar swap 29 milyar swap çıkarsa 13 milyar ekside hadi en yakın tarihleri 1-4 aylık olarak 18 milyar dolar olarak ele alırsak da eksi 2 milyar ekside oluyordu kısaca her halükarda ekside yanı benim sorum şu açıklanan brüt rezerv rakamlarında net rezerv 26 milyar iken siz nasıl 16 milyar buldunuz bu konu hakkında güzel bir yazı yazmanızı isterim hocam çünkü kafa karışıklığına sebeb oluyor birde 51 milyarlık brüt rezervin 26 milyarı net ise geriye kalan 25 milyarı bankaların mı oluyor? Vatandaşın bankalarda 200 milyar dolar hesabı varsa vatandaşlar bankalardan gidip bu parayı çekmeye kalksa elinde 25 milyar doları olan banka nasıl 200 milyar doları vatandaşa verecek? Diyelim vatandaşlar hesaplarındakı 200 milyar doların hepsini güncel kur ile bozdu oda yaklaşık 1,4 trilyon para yapar bu kadar para piyasada var mı ki yoksa bile merkez bankası bu kadar para bassa enflasyon ne olur hocam ordan burdan ekonomı okuyarak birseyler öğrendim ama ne kadar çok öğrenirsek o kadar çok soru soruyoruz kusura bakmayın soru baya karışık ve uzun oldu kalın saglıcakla mahfi hocam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. MB'nin rezerv di,ye gösterdiği rezervlerin hepsi kendisine ait değil. Orada zorunlu karşılıklar da var.

      Sil
  94. Hocam belediyeler devlet güvencesiz borçlanamaz diye bir cevap vermişsiniz ama mesela izmir belediyesi büyük projeler için devlet güvencesi olmadan dış finans bulup borçlanabiliyor.Tabi bunda kredi derecelendirme kuruluşlarından aldığı yüksek puanın etkisi var.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi