Suudi Arabistan’dan Beş Milyar Dolar

Medyada “Suudi Arabistan’ın TCMB’ye 5 milyar dolar mevduat yatıracağı” yazıldı. Ne var ki benim aklıma gelen soruların hiçbirinin yanıtını bu yazılanlarda bulamadım. Hızlıca TCMB ve Hazine ve Maliye Bakanlığı sitelerine baktım ama konuyla ilgili hiçbir açıklama yoktu. Sonra sosyal medyayı inceledim, bazı yorumlar gördüm. Paranın hangi başlık altında geleceğine ilişkin yorumlarda mevduat diyen de vardı, swap diyen de, depo hesabı diyen de.

Aklıma takılan sorular şunlardı: (1) Parayı yollayacak olanın Suudi Arabistan olduğu yazılıyor ama Suudi Arabistan devleti mi, Suudi Arabistan Merkez Bankası mı yoksa Suudi Fonu mu olduğuna ilişkin hiçbir açıklama yok. Oysa kime borçlu olacağımızı bilmek gerekir diye düşünüyorum. (2) Para hangi biçimde gelecek? Swap işlemi mi yapılıyor? Borç olarak mı geliyor? Depo hesabı olarak mı geliyor? (3) Gelecek olan paranın maliyeti ne olacak? Faiz mi ödenecek? Kâr payı mı ödenecek? Maliyeti normal borçlanmadan düşük mü olacak yüksek mi olacak? (4) Geleceği söylenen bu beş milyar dolar TCMB’nin rezervlerini nasıl etkileyecek?

Yetkililerden kimse bu ana kadar bu soruların yanıtlarıyla ilgili bilgi vermediğine göre kendi bilgilerimizle bu sorulara yanıt aramamız gerekir: (1) Parayı TCMB’ye yollayacak olanın Suudi Arabistan Merkez Bankası olması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü Suudi Arabistan devleti ya da Suudi Fonu böyle bir para verecek olsa bunu borç olarak verir ve muhatabı TCMB değil Hazine olurdu. Amaç rezervleri yüksek göstermek olduğu için Hazine de bu parayı TCMB’ye yatırırdı. (2) Para büyük olasılıkla depo hesabı şeklinde gelecek ve TCMB’nin brüt rezervlerini artıracak. Böylece TCMB swap işlemi yaparak karşılığında TL vermek yükümlülüğünden kurtulmuş olacak. Aslında bu tür bir paranın mevduat hesaplarından pek bir farkı yok. Merkez bankaları mevduat toplamadığı ve bu hesaplara mevduat faizlerinden farklı faizler uyguladıkları için bunları mevduat hesaplarından ayırmak amacıyla adına depo hesabı deniyor. (3) Soruların en önemlisi bu paranın maliyetinin ne olacağı sorusu. Normal koşullarda rezerv artırmak amacıyla ya da başka amaçla döviz borçlanmak istendiğinde Hazine’nin dış borçlanma yapması ve alacağı parayı Merkez Bankasında tutması gerekir. Ne var ki Türkiye’nin risklerinin çok yüksek olması dış borçlanmanın maliyetini çok artırmış durumda. O nedenle dış borçlanma tercih edilmiyor. Zaten TCMB’nin 28 milyar dolarlık swap işlemi karşılığı döviz almış olmasının da nedeni bu. Bu durumda bu depo işleminin maliyeti ne olacak sorusu daha da önem kazanıyor. (4) Geleceği söylenen beş milyar dolar TCMB’nin brüt rezervlerini artıracak olsa da net rezervlerini ve eksi 54 milyar dolar dolayında bulunan swaplar hariç net rezervlerini etkilemeyecek. Bir başka ifadeyle brüt rezervler artacak ama net rezervler eski düzeyinde kalacak.

Bunların hepsi bizim tahminlerimiz kuşkusuz. Genellikle bilinmeyen şeyler tahmin edilir. Biz Türkiye’de bilinen şeyleri de tahmin eder olduk. Çünkü biliniyor gibi görünen şeyler de bilinmez oldu.

Devlet yönetiminde en temel kural şeffaflıktır. Vergilerimizin nereye harcandığı kadar önemli olan konu, dışarıdan gelen paraların hangi amaçla geldiği, karşılığında ne verildiği ve hangi amaçla kullanılacağıdır.

Yorumlar

  1. Karşılığında ödün verilecek hocam. Geleceğimizde söz sahibi olacaklar. Bu swaplar da yıllarca konuşulur.

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sığınmacılara 50 Milyar dolar harcadık.
      Suudi Arabistan'dan 5 Milyar dolar borç aldık.

      Artık sadece Almanya değil, tüm dünya bizi kıskanıyor.

      Not: 50 milyar dolara 500 fabrika kurulurdu. Bu bilgiyi Almanyalılara sakın söylemeyin. Bizi kıskanmaktan vazgeçerler..

      Sil
  2. Bu kadar uğraşacaklarına Suudi prens kamu bankalarından birinde vadeli DTH açsaydı daha kolay olurdu. 5 milyar dolar onun için fındık fıstık parası, banka bu akşam o dolarları güzel güzel satmaya başlardı. Nasıl olsa olacağı o, boşu boşuna şimdi oradan oraya transfer için uğraşacaklar...

    YanıtlaSil
  3. George Orwell bile buna cevap yazamazdı.

    YanıtlaSil
  4. Hocam sıcak para işte gelsin de nasıl geliyorsa gelsin. Gelmese niye gelmiyor dersiniz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Diyelim ki evlisiniz ve 18 yaşında bir kızınız var ve ev sizin maaşınızla dönüyor. Bir gün bir bakıyorsunuz ki evde sizin maaşınızla alınamayacak şeyler alınmaya başlamış. "Para gelsin de nereden gelirse gelsin" mi dersiniz yoksa "bunları aldığınız paralar nereden geldi?" mi dersiniz?

      Sil
    2. Kıza yazık olmuş Hocam.

      Sil
    3. Hocam 🚀

      Sil
    4. MAŞALLAH Hocam. Durum ancak bu kadar güzel ifade edilebilir.

      Sil
    5. Hocam,

      biraz yakisiksiz bir benzetme olmus, kusura bakmayin.

      Saygilarimla

      Sil
    6. Haklısınız çok yakışıklı olmadı ama başka türlü anlatamıyoruz.

      Sil
    7. Gericilere hoşgörü göstermek yüce bir terbiye göstergesi değil, bir milletin mutluluğuna, şerefine ve namusuna göz dikenlere hoşgörüdür ki, hiçbir zaman, hiçbir kişi buna izin veremez!
      Mustafa Kemal ATATÜRK. Tebrikler Hocam.

      Sil
    8. Hocam çok net 🖖🏻

      Sil
    9. Bazıları anlamaz hocam . İyi ornek vermişsiniz . Bu cahillerin anlayacağı seviye bu ne yazık ki

      Sil
    10. Anlamak isteyenler için en yakışıklısından makale zaten yazılmış, anlamayanlarda örneklerle yorumda cevabını bulmuş.

      Sil
    11. Üstadım yıllar önce nereden buldun kaldırıldığında "Nereden Bulursan Bul Kanunu" başlıklı bir makale yazmıştım ve o makalede sizin verdiğiniz aynı örneği kullanmıştım. Durumu en iyi anlatan örnek bu bence. :)

      Sil
  5. Paralar geliyor gidiyor. Borç eksilmiyor. Ülkeye katkısı olmuyor. Kurla dalgalanmasını durdurmak için kredi kullandılar. Sonuçsuz kaldı. Borç verecektir, birazını piyasaya sürecekler, kalanını lira olarak kullanmaya çalışacaklardır. Boş harcamalar , buharlaşmaya devam edeceğiz. Bunları kim yönlendiriyorsa, ülkeyi buharlaştırıyor

    YanıtlaSil
  6. Hocam swap ile depo arasındaki farkı açıklayabilir misiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Swapta siz TL veriyorsunuz karşı taraf Dolar veriyor. Depo Hesabında karşı taraf dolar yatırıyor siz faiz ödüyorsunuz.

      Sil
    2. Neyse hocam en azından gelen paranın kaynağı belli😂

      Sil
    3. Karşı taraf kendi parasını (Riyal) vermiyor muydu?

      Sil
  7. Bazı yorumları okuyunca işimizin ne kadar zor olduğunu daha iyi anlıyorum hocam. Allah sabır versin

    YanıtlaSil
  8. Hocam elinize sağlık. Eğer görmediyseniz aşağıda DW nin konuyla ilgili dünkü yazısının linkini kopyaladım. Suudi Arabistan geçen Martta aynı operasyonu Mısır'la da gerçekleştirmiş. Mayıs'ta ise TCMB de deponun açılabilmesi için mevzuat değişikliği yapılmış.
    https://www.dw.com/tr/tcmbye-suudi-arabistandan-5-milyar-dolarl%C4%B1k-mevduat/a-63846403

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. https://p.dw.com/p/4JtMh

      Sil
    2. Suudi bakanlık sözcüsü, Reuters'ın konuyla ilgili sorusuna e-posta aracılığıyla verdiği yanıtta, "Türkiye'nin Merkez Bankası'na 5 milyar ABD doları tutarında mevduat yatırmak için müzakerelerde nihai aşamadayız" dedi.

      Sil
  9. Ortamlarda IMF ile anlaşmadım dersin sonra. Kimbilir şu 5 milyar dolar için neleri kaybettik yine. :(

    YanıtlaSil
  10. Verilen zaten çoktan verildi suudlara

    YanıtlaSil
  11. Lafa gelince biz IMF den borç almıyoruz denecek, borç verilen 5 milyar da maalesef bu bozuk ekonomik düzen de buharlaşacak. Allah Devletimize ve bizlere güç kuvvet versin, maalesef bizleri çok zor günler bekliyor. Bu tür yazılar ile bizleri bilgilendirdiğiniz için çok teşekkür ederim Mahfi Bey, iyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evinizde kızlarımız,oğullarıınz var,bir bakıyorsunuz kolunda One Love bandıyla IMF yerleşmiş.

      Sil
  12. Hocam çok teşekkürler. Yazılarınızı ilgiyle takip ediyorum. Brüt rezerv artarken net rezerv artmayacak demişsiniz. Sebebi nedir ? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çünkü bu para ödünç para ve net rezerv hesaplanırken ödünç paralar düşülerek hesaplanıyor.

      Sil
  13. Gelen paralarla geçmişin günahlarını örtüp geleceğimizi ipotek altına alıyorlar. Yıllarca ülkemize gelen yatırımları hiç bir getirisi olmayan alanlara yatırdılar. Yeni imalat dükkanı açmış birinin birazcık para kazanınca, makina yatırımı yapmak yerine lüks araba alması gibi birşey bu... Eğitime, teknolojiye, üretime yatırım yapmadan, gittik yollara binalara yatırım yaptık. İnsan kalitesini arttırsaydık zaten oradan gelecek kalkınma ile yollarda köprüler de yapılırdı.

    YanıtlaSil
  14. SAYIN HOCAM KUR KORUMALI MEVDUATIN DEVLETE OLAN MALİYETİ DİĞER BORÇLANMALARDAN DAHAMI AZ DAHAMI FAZLA.ŞİMDİDEN TEŞEKKÜRLER.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu ikisi karşılaştırılamaz çünkü kur korumalı mevduattan devlete gelen bir şey yok devlet sadece bankaların aldığı mevduatın masrafına iştirak ediyor.

      Sil
  15. Elinize Yüreginize Saglik Hocam ...

    YanıtlaSil
  16. Sayın Eğilmez, gizlilik, kapalılık, belirsizlik, toplumda çürümeye, ahlaksızlığın artmasına, bazı kişilerin anlaşılmaz bir şekilde zenginleşmelerine, mafya gruplarının artmasına , saygınlığın , dürüst insanların azalmasına, sebep oluyor. Halkımız da bunlara alışıyor ve normal karşılıyor, gemisini kurtaran kaptandır , para gelsin de nasıl gelirse gersin, paranın rengi, milliyeti olmaz anlayışını getiriyor. Kara para normal karşılanıyor. Çürüyen kısımların düzelemeyeceğini, kangren olmuş bu kısımların kesilip atılmasından başka çare olmadığını düşünüyorum. Artık "Ya istiklal ya ölüm" gibi "Ya Dürüstlük ya ölüm" haline geldiğimizi düşünüyorum, acaba yanılıyormuyum ?

    YanıtlaSil
  17. Elinize kaleminize sağlık hocam

    YanıtlaSil
  18. Teşekkürler. Elinize sağlık.

    YanıtlaSil
  19. Hocam dışarıdan öyle böyle döviz girişi var. Kurlar uzun süredir pek yükselmiyor ama enflasyon yükselmeye neden devam ediyor? Biz olayı maliyet enflasyonu olarak biliyoruz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çünkü riskler yüksek ve dışarıdan gelen paralar hep borçla swapla geliyor.

      Sil
    2. Hocam bu durumun ihracatciya olan etkisi olumsuz degil mi? TL bazinda maliyetleri artiyor, asgari ücret zamlari vs ile, ama sattiklari ürün döviz sabit kaldigi icin pahalanmiyor veya pahalandigi durumda rekabet gücünü kaybediyor. Gözden kacirdigim bir nokta mi var?

      Sil
  20. Elinize,aklınıza, emeğinize sağlık. Iyi günler dilerim

    YanıtlaSil
  21. Sayın Hocam büyük yatırımcıların mevcut durumu bizim kadar görebildiklerini düşünüyorum. Neden tl nin bu durumunu kullanıp short pozisyonlardan daha verimli yararlanmıyorlar ? Özellikle yurt dışında tl ye ulaşımın zorlaştırılmasından dolayı mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hem ondan hem de insanlar artık bu yan işlerle uğraşmaktan kendi asıl işlerini yapamaz duruma geldiler.

      Sil
    2. Kaleminize sağlık
      Yurtiçi yerleşik bankaların sendikasyon kredilerinin vadesi gelmeden kapanmasına BBDK’nın izin vermediği sıkça haber sitelerinde yer almaktadır. Bu konu hakkındaki görüşlerinizi öğrenebilir miyim ?

      Sil
    3. Bunu bilmiyorum yalnız bankalar sendikasyon kredilerini ödemek zorunda oldukları miktarın oldukça altında yenileyebiliyor bunu biliyorum.

      Sil
  22. "Bugün borç alan, yarın emir de alır" Recep Tayyip Erdoğan

    YanıtlaSil
  23. Para araplardan müslümanlardan gelince sorun demi,bundan önceki hükümetler İngiltereden ABD den Avrupadan IMF den fahiş faizlerle ve nereye kullanacagını emrederek para alırken neredeydin sizin zihniyetinizi bu halk çok iyi biliyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dünyada hiç kimse IMF'den daha düşük faizle borç vermez bu bir. Bizim sorduğumuz şey paranın kimden geldiği değil nasıl ve kaça geldiği bu iki. ABD, Avrupa ve IMF'den alınan borcun nasıl ve kaça geldiği açıklanır bu üç. Bu soruları soramayan insan, vatandaş değil kul olur bu da dört.

      Sil
    2. Arap dini cennet dini, Arap dili cennet dili, Arap parası cennet parası. Bulup almayan çarpılır alimallah...

      Sil
    3. Geçtiğimiz şubat maliye bakanı Londra da yabancı yatırımcılarla (müslüman ve arap olmayan) toplantılar yapmıştı. Hatta, mart ayında da Londra'nın finans merkezi City of London'daki Mansion House'ta düzenlenen konferansa katılmıştı. Ne yazık ki yatırım veya sıcak para girişi olmamıştı. Yani en uygun şartlar nerede ise paraya oradan ulaşmaya çalışırsınız. Siz ev kredisi alırken bankanın sahipleri müslüman mı, yabancı mı diye mi araştırırsınız yoksa hangi banka düşük faizle ve uygun şartlarla borç veriyorsa oradan mı alırsınız.

      Sil
    4. Burada bilmediğimiz bazı noktalar var: (1) Bu alınacak borca ya da depoya ne kadar faiz ödeneceğini, dolayısıyla maliyetinin düşük olup olmadığını bilmiyoruz. (2) Alınacak deponun vadesinin ne kadar olacağını bilmiyoruz. (3) Karşılığında bir şey verilip verilmediğini bilmiyoruz.
      Bazen en ucuz görünen şeyler en pahalı şeyler haline gelebilir. Demem o ki toplumumuz Lozan Antlaşmasında gizli madde aramak yerine bu anlaşmalarda gizli madde var mı yok mu bakmayı akıl etse daha iyi olacak.

      Sil
    5. 1656,
      Paranın kaynağı önceden de şimdi de değişmedi.
      Önceden Türkiye Cumhuriyeti saygın bir devlet iken, saygın kurumlardan borç alırdı, kaydı olurdu.
      Şimdi ki yapı, kabile yönetimi, saygın devletlerin elini bulaştırmak istemedikleri yapı, günü gelince de çok isterlerse tepesine binecekleri bir yapı. Böyle yapılara kukla ülkelerden para transfer ediyorlar. Gelen paranın müslüman ile ilgisi yok.

      Sil
    6. Sanki, gizli olmayan maddeleri var mi demek daha uygun. Saygilar. Trx

      Sil
  24. Yaşadıklarımızı şahsen bütün var olan devletlerin, küreselcilerin ve şirketlerin sınırsız dolar basabilen güce karşı verilen savaşın, sonuçları olarak okuyorum. Bence bu savaş sonucunda dünya yeniden 21. Yy şartlarına yakışır bir şekilde kurulacak ve kurgulanacak. Dünya piyasasının belirsizlikleri bizleride var olma ya da yok olma sürecine getirdi. Şahsen Mevcut ekonomi biliminin matemetiği de yaşadığımız denklemi çözebileceğini düşünemiyorum.

    YanıtlaSil
  25. "Elden gelen öğün olmaz! Gelse de zamanında gelmez" demiş ünlü Türk ekonomist düşünürler...boşuna dememişler! Üreten ekonomi ,vergilendirilmiş kazanç en kutsal şeydir bana göre bu yüzden ne yapıp edip bizim serbest piyasa ekonomisine geçmemiz gerekiyor diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğru düşünüyorsunuz.

      Sil
    2. Merhaba Yasin Bey,

      fikirlerinize katilmamakta degilim. Yalniz argümantasyon zayif kalmis biraz. Vergilendirilmis kazanc ve üretim ekonomisi illa ki serbest piyasa ekonomisine cikmaz sanki.

      Sil
  26. Konuyu daha iyi anlatmamızı sağlayan yaInız için teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  27. Sayın Eğilmez, Büyük önder Atatürk'un "cehaletle mucadele düşmanla mücadeleden daha az önemli değil" sözünü bizatihi uyguluyorsunuz. Her Türk gencinin örnek alabileceği örnek bir bilim insanı ve çok değerli bir sahsiyetsiniz. Tebrikler

    YanıtlaSil
  28. Hocam aklıma kuzey Kore lideri geldi tek tip traş millet olarak ağlama

    YanıtlaSil
  29. Sayın Hocam, Sayıştay'ın bu gibi durumları denetleme gibi bir yetkisi var mı?

    YanıtlaSil
  30. Hocam elinize sağlık bu bilgilendirici güzel yazı için.
    Sanırım bu parayı istememizin sebebi dolar/tl yi dengede tutabilmek içindir.
    Ama taşıma su ile değirmen ne zamana kadar dönecek çok merak ediyorum.

    YanıtlaSil
  31. Imf en düşük faizle borç veriyor doğru ancak siyasal müdahaleler dayatmalar söz konusu oluyor..bu anlayıştan ötürü aslında imf den alacağınız borcun faizi tahmin ettiğimizden çok daha fazla olmuştur bedeli çok ağır olmuştur..birazda güvenin negatif düsünmeyin herzaman

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. IMF, siyasal müdahale yapmaz. Tam tersine önceki dönemde siyasetçilerin oy devşirmek için uyguladığı popülist politikaların etkisini giderip işleri normale döndürmek için politikalar önerirler. Siyasetçinin olmayan parayı dağıtarak yarattığı bozuk ekonomiyi düzeltmek için mesela yeni vergiler önerirler. Vatandaş bunu IMF siyasal müdahale yapıyor diye algılar. Oysa asıl siyasal müdahaleyi oy uğruna yanlış politikalar uygulamış olan siyasetçi yapmıştır. Öte yandan IMF'nin ne istediği anlaşma metninde yazılıdır ve açıktır. Herkes bilir. Oysa bugün Türkiye'ye fon verenlerin ne istediği ya da ne aldığı kamuoyundan saklı tutulmaktadır.

      Sil
  32. TL bundan nasıl etkilenecek her zamanki gibi 2 ileri sonra 6 geri mi

    YanıtlaSil
  33. Sicili temiz olan tefeciye bulaşır mı?bankadan daha düşük faizle almak mantıklı değil mi?

    YanıtlaSil
  34. Bu gelen para ile dolara müdahale olurmu? Geçen yil olduğu gibi bir gecede dolar fiyati indirilebilirmi?

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi