Bütçe Fazlası, İşsizlik Azalması

Ocak - Kasım 2011 dönemi bütçe verileri açıklandı. Yılın 11 ayının toplamında bütçe 436 milyon TL fazla verdi. Bu, küresel krizin yayıldığı bir ortamda son derecede güçlü bir kamu maliyesine işaret ediyor. Geçen yılın ilk 11 ayında bütçe 23,5 milyar TL açık vermişti. Bütçe gelirlerinde geçen yılın aynı dönemine göre % 17,4, vergi gelirlerinde % 21,6 artış gerçekleşmiş. Özellikle vergi gelirlerindeki enflasyona göre iki kat artış çok dikkat çekici. Faiz dışı giderlerde geçen yılın aynı dönemindeki verilere göre ortaya çıkan artış oranı ise % 10,5 ile aşağı yukarı enflasyonla aynı düzeyde kalmış görünüyor. Vergi gelirlerinin enflasyonun iki katına çıkmasına karşılık faiz dışı giderlerin enflasyon düzeyinde kalması kamu maliyesinde çok parlak bir görünüme işaret ediyor.

Kuşkusuz bu olumlu gelişmede bir dafaya özgü gelirlerin büyük katkısı söz konusu. Bütçedeki görünümden biri olumlu biri olumsuz iki farklı sonuç çıkarmak mümkün: (1) Bütçenin dengelenmesine yolaçan gelirlerin bir defaya mahsus gelirler olması olumsuz, (2) Bütçenin hangi yolla olursa olsun fazla vermesi borçlanmanın düşüşüne ve dolayısıyla borç stokunun inmesine yol açtığı için olumlu. Bu gelişme hükümete yapısal dönüşümleri gerçekleştirmek için zaman kazandırıyor. Bütçenin dengeli olması, vergi reformunu artık hayata geçirmek ve kayıt dışılığı önlemek için büyük fırsat sağlıyor. Başlangıçta bir miktar vergi kaybını göze alarak bu reformları yapmak Türkiye’yi ileriye götürecektir.
.
Eylül ayı istihdam ve işsizlik verileri açıklandı. Bu veriler de son derecede olumlu bir gelişmeye işaret ediyor. İşsizlik oranı % 8,8’e düşmüş bulunuyor. Geçen yılın aynı döneminde bu oran % 11,3 idi. Geçen yılın aynı dönemine göre işsiz sayısında 536 bin azalma olmuş görünüyor. Yani istihdam edilenlerin sayısında artış gerçekleşmiş. İşsizlik açısından en önemli verilerden birisi tarım dışı istihdam ve işsizlik verisi. Çünkü kalıcı istihdam tarım dışı istihdamda görülüyor.

Tarım dışı işsizlik oranı geçen yıl % 14,3 iken bu yıl % 11,3 olarak gerçekleşmiş durumda. OVP’de yılsonu için öngörülen işsizlik oranı % 10,5 olarak alınmıştı. Uluslararası kuruluşların tahminleri de aşağı yukarı aynı orandaydı. Son çeyrekte istihdamda daralma gibi sorunlar yaşanmadıysa, ki buna ilişkin bir endikasyon görünmüyor, yılsonu işsizlik oranı tahminlerin altında gerçekleşebilir. Buna karşılık 2012 yılında beklenen küresel bozulmanın da etkisiyle işsizlikte bir miktar artış olmasını doğal karşılamak gerekir.

2011 yılının sonuna yaklaşırken ekonomimizin durumu özetle şöyle görünüyor: (1) Kamu maliyesi son derecede iyi bir görünüm çiziyor. Bir defaya özgü gelirlerin yarattığı olumluluğun yarattığı fırsattan yararlanıp vergi reformunu yapmak gerekir. (2) İşsizlik düşüyor ve bu Türkiye’ye diğer ülkeler karşısında üstünlük sağlıyor. (3) Sanayi üretimi ve buna dayalı olarak büyüme canlılığını sürdürüyor. Bunun olumlu ve olumsuz yanları var. Olumsuz yanı cari açığa dayalı olmasından kaynaklanıyor. (4) Cari açık hız kesmiş olsa da hala yüksek bir düzeyde devam ediyor. (5) Enflasyon, bir yandan TL’nin değer kaybetmesi bir yandan da gıda fiyatlarındaki artışlarla yeniden iki haneye doğru yola çıkmış bulunuyor.

Önümüzdeki dönemin sorunu olmaya aday olan göstergeyi enflasyon olarak görüyoruz.

Yorumlar

  1. Burak15 Kasım 2013 18:38

    bir ekonomi dusun gsmh si 10 bin dolarken 8 bin dolara dusuyor ve ayni zmnda issizlik orani da dusuyor ne yapilmis olabilir ki istihdamda artis yasanmasina sebep olmus

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Çıkışı Ekonomik sistem olarak değerlendirildiğinde kapitalizm, dört üretim faktöründen üçüne göre biçim alabilen bir ekonomik sistem. Dört üretim faktörü; emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişim gücü olarak sayılıyor (bunların üretimden aldıkları paylar da sırasıyla; ücret, faiz, rant ve kâr olarak belirleniyor.) Emeğin kapitalizmi olmuyor. Emek, ekonomik sistemin yönetim ve yönlendirilmesinde başrole geçiyorsa o zaman sistemin adı sosyalizm (ya da derecesine göre sosyal demokrasi, komünizm) oluyor. Buna karşılık eğer toprak sahiplerinin üretim araçlarının mülkiyetine sahip olduğu tarım ağırlıklı bir sistem söz konusuysa tarım kapitalizmi, ticaret burjuvazisinin üretim araçlarının mülkiyetine sahip olduğu ticaret ağırlıklı bir sistem söz konusuysa ticaret kapitalizmi söz konusu oluyor.
Devamını okumak için »

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Yakın zamana kadar çok yaygın kullanılan bir söylem vardı: “Paradan para kazanmak.” Sanırım önce siyasetçiler kullanmaya başladı bu söylemi sonra bütün topluma yayıldı. Bu söylemle kastedilen şey parasını bir üretim işinde kullanmak yerine mevduata yatırıp faiz elde etmeyi tercih etmekti. Ekonomi bilimi açısından tamamen boş bir söylemdi bu aslında. Çünkü parayı eğer yastık altına döviz, altın vb. formlarında saklamamışsanız bir üretim işinde kullanmanızla bankaya mevduat olarak yatırmanız arasında bir fark yoktur. Banka, o parayı yemez, yırtmaz, yok etmez. Ya üretim yapmak isteyen ya da tüketim için kullanmak isteyen birisine kredi olarak vermek zorundadır. Aksi takdirde zarar eder. Krediyi üretim amacıyla alan üretim yaparak ekonomiye katkıda bulunur. Tüketim amacıyla alan da harcayarak talebi artırır, bir süre sonra talep artışı arzın da artmasına yol açar. Yani bankaya yatırılan para bir yandan sahibine faiz kazancı sağlarken bir yandan da üretim – tüketim – üretim zinciri yoluyla ...
Devamını okumak için »

Faizin Doğuşu ve Yasaklanışı

Faiz, parasal ekonomiden de tek tanrılı dinlerden de çok daha önce ortaya çıktı.   Antik dünyada çiftçiler başta buğday, arpa olmak üzere ürettikleri tarımsal ürünlerin eşkıyalar ya da hükümdarlar tarafından el konulmasından bıkmış usanmışlardı. Bu ürünleri çuvallara koyup tapınaklara emanet etmeye başladılar. Mallarını, ihtiyaç oluncaya kadar tapınaklara emanet etmelerinin onlara iki önemli avantajı oluyordu: (1) Tapınaklar tanrıların evi olarak kabul edilip kutsal sayıldığı için kimse içeri zorla girip bu mallara el koyamıyordu. (2) Tapınaklarda görevli rahipler dönemin en iyi yetişmiş, okuma yazma ve ölçü, hesap bilen kişileri olduğu için tapınağa getirilen tahılları tartıyor, ölçüyor ve kayda geçiyorlardı. Böylece tapınağa teslim edilen malın aynen geri alınmasında hiçbir tartışmaya yer kalmıyordu.
Devamını okumak için »