Altın Üzerine Akıl Yürütmeler

Para Yerine Altın ya da Altın Para
Son günlerde kamuoyunu meşgul eden tartışmalardan birisi Dolar kullanmaktan veya bir takım fiyatları Dolara endekslemekten vazgeçip yerine altın veya TL kullanmanın yararı üzerinde yoğunlaşıyor. TL meselesini sonraya bırakıp önce altın meselesini ele alalım. Altın, paranın işlevlerini görecek biçimde nasıl kullanılır? Üç türlü kullanılabilir: (1) Madeni para kullanılacaksa doğrudan paranın içine konur. Örneğin madeni paraya belirli gram ağırlıkta altın konularak o paranın altın cinsinden değeri belirlenir. Diyelim ki altının değeri bugün olduğu gibi 130 TL ise içinde 1/ 130 (yani 0,0077) gram altın olan bir madeni paraya 1 TL denilebilir. Bu durumda bu para (0,0077 x 130 =) 1 TL eder. (2) Altın, doğrudan doğruya para yerine kullanılır. Diyelim ki o gün altının fiyatı 130 TL ise 2.000 TL’ye kiraya verilecek bir evin kirası 2.000 / 130 = 15,4 gram altın olarak belirlenebilir. (3) Kâğıt para altına bağlanır. Bu durumda mesela 1 TL’lik kâğıt para dolaşıma çıkarılırken karşılığında 1/130 gram altın Merkez Bankası’nın altın deposuna konur.

Her üç yöntemin de sakıncaları çok fazladır. İlkinde altın değerlendikçe madeni para piyasadan çekilmeye başlar. Diyelim ki uluslararası piyasada altının değeri artmış ve bizde de o nedenle gramı 150 TL eder olmuşsa o zaman 1 TL’lik metal paranın gerçek değeri (0,0077 x 150 =) 1,16 TL eder hale gelir. Bu durumda bu parayı 1 TL olarak kullanmak yerine eritip içindeki altını 1,16 TL’ye satmak kârlı olacağından madeni paralar piyasadan kaybolur (Gresham kanunu.)

İkinci yöntem yani altının doğrudan para yerine kullanılması halinde bunu bir endeks gibi kullanmaktan başka çare yoktur. Aksi takdirde gram küsuratlarını ifade eden altın olmadığı için alış veriş doğru dürüst yapılamaz. Örneğin bir malın fiyatı 1,03 gram altına eşitse 0,3 gram altını bulmak sorun olacağı için işlem kolay yapılamaz. Bunu bir endeks olarak kullanmakla bu sorun aşılabilir. Diyelim ki ev sahibi 2.000 TL’ye kiraya verilecek evi 130 TL / gram altın fiyatından giderek 15,4 gram altına kiraya vermiş olsun. Bir sonraki ayda altın fiyatı 120 TL’ye düşerse kiracı, 140 TL’ye çıkarsa ev sahibi mağdur olduğunu düşünmeye başlar. Dolayısıyla paranın yerine altın ikame etmenin doğrudan para kullanmaya üstünlüğü kalmaz.

Üçüncü yöntem ikinci dünya savaşına kadar azalarak da olsa bütün dünyada zaten uygulanmış bir yöntemdir. Merkez bankaları enflasyon nedeniyle insanların “al paranı ver karşılığı olan altını” demeleriyle başa çıkamadığı için altın karşılığı, bütün paralardan kaldırılmış yalnızca ABD, 1971 yılına kadar 1 Ons Altın = 35 Dolar sabitlemesiyle Doların altın karşılığını korumaya devam etmiştir (Bretton Woods sistemi.) Esasen bugün ABD Dolarının bir numaralı rezerv para olarak kabulünün ve uluslararası ticarette ve finansal işlemlerde temel para olarak kullanımının ardında yatan bir neden de Doların bütün öteki paralardan daha uzun süre altın karşılığının korunmuş olmasıdır. Diğer ekonomiler, paralarını Dolara sabitleyerek bir anlamda dolaylı olarak altına sabitlemiş oluyorlardı. Vietnam Savaşının yarattığı ağır mali yükler nedeniyle ABD de gidişe dayanamamış, altın karşılığını kaldırarak Doları karşılıksız hale getirmiştir. Bugün bütün kâğıt paralar karşılıksızdır. Altın karşılığı kâğıt para basımı sabit kur sistemiyle yürür. Dalgalı kurda hem kurun değerinin sürekli değiştiği hem de altın fiyatının oynak olduğu bir ortamda kâğıt paraları altın karşılığında basmak sürdürülebilir bir iş değildir.

Öte yandan dünya artık 100 yıl geriye gidip kâğıt paranın yerine madeni para koyamaz, 50 yıl geriye gidip altın karşılığında kâğıt para basmaya dönemez, 1000 yıl geriye gidip trampa ekonomisini tekrar yaşatamaz.

Altını Teşvik Bir Alternatif mi?
Altını para yerine kullanmanın mümkün olmadığını yukarıda ortaya koymaya çalıştık. Şimdi de altın biriktirmenin iyi bir şey olup olmadığını kişiler açısından değil ülke ekonomisi açısından ortaya koymaya çalışalım.

Bu konuyu tartışırken Türkiye’nin ne kadar altın ürettiğine ve bu üretimin dünya altın üretimi içinde ne kadarlık bir paya sahip olduğuna bakarak işe başlamamız gerekiyor. Türkiye’de ve dünyada altın madeni üretimi aşağıdaki tabloda ton olarak gösteriliyor (kaynak: Türkiye için:  http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Altin ve http://altinmadencileri.org.tr/turkiye-altin-uretimi/ dünya için: https://www.statista.com/statistics/238414/global-gold-production-since-2005/) (Tablodaki miktarlar ton olarak okunmalı.)

Yıllar
Türkiye
Dünya
Türkiye’nin Dünyadaki Payı (%)
2005
5,0
2.470
0,2
2006
8,0
2.370
0,3
2007
10,0
2.350
0,4
2008
11,0
2.280
0,5
2009
14,5
2.460
0,6
2010
17,0
2.560
0,7
2011
24,6
2.660
0,9
2012
29,5
2.690
1,1
2013
33,5
2.800
1,2
2014
31,0
2.900
1,1
2015
27,5
3.000
0,9

Tablo bize Türkiye’nin altın üretiminde dünyada söz sahibi olmadığını gösteriyor. Buna karşılık Türkiye ciddi bir altın ithalatçısıdır. Aşağıdaki tablo Türkiye’nin yıllar itibariyle yaptığı altın ithalatını ton olarak gösteriyor (kaynak: http://altinmadencileri.org.tr/turkiyenin-altin-ithalati/)

Yıllar
İthalat
2005
269
2006
193
2007
231
2008
166
2009
38
2010
42
2011
80
2012
120
2013
302
2014
131
2015
49

Demek ki Türkiye ürettiği altından çok daha fazlasını ithal ediyor. Türkiye, bu altını (bir yıl İran ile yapılan trampa türü alış veriş dışında) büyük ölçüde Dolarla ithal ediyor. O halde Dolar biriktirmekle Dolarla ithal edilmiş altın biriktirmek arasında ya da daha açık bir ifadeyle altın biriktirmeyi teşvik ile Dolar biriktirmeyi teşvik arasında ülke açısından bir fark bulunmuyor.

TL’ye Dönüş Bir Seçenektir Ama Onun da Koşulları Var
Ülke ekonomisi açısından fark yaratacak tek şey insanları TL biriktirmeye yöneltmektir. Çünkü TL’yi sadece biz üretiyoruz, hiçbir yerden ithal etmiyoruz. Ne var ki insanları buna yönlendirebilmek için bazı şeyler yapmak şart. Her şeyden önce TL’nin iç değerini düşüren enflasyonu ve dış değerini düşüren kur artışını önlemek gerekiyor. Kur artışının dışarıdan kaynaklanan kısmını önlemek elbette bizim elimizde olan bir şey değil. Ama bu artışın içeriden kaynaklanan kısmını önlemek bizim elimizde. Bunun yolu da enflasyonu düşürmek ve riskleri düşürmekten geçiyor. Bunlara ek olarak kamu kesiminin belirlediği fiyatlar, ücretler ve tarifelerin hiçbir şekilde Dolara veya başka bir döviz cinsine endekslenmemesi çok önemli bir koşul. Kamu kesimi tarifelerini Dolara endeksleyince yurttaş da aynı yolu izliyor. Son olarak da reel faizin pozitif bir noktada olması ve serbestçe belirlenmesine izin verilmesi gerekiyor. Tasarrufuna faiz alamayan kişi enflasyon da olunca yabancı paraya dönüyor.

Yorumlar

  1. Hocam ikinci yöntemde vermiş olduğunuz örnekte zaten 15.4 gram altın karşılığında kirada anlaşılmış. Altın gram fiyati düştüğünde ev sahibi altın gram fiyati yükseldiğində kiracı mağdur olur.. Örnekte terslik var sanki..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. orada endeks söz konusu yani ev sahibine 15.4 gram altın vermiyosunuz tl nin değerini altınla ölçme durumu var. eğer endeksi sabitlerseniz ve altının fiyatı düşerse kiracı daha ucuz oturmak yerine pahalı yani hala 130 lirada olan endeksden oturuyor. (sözleşme 1 yıllık oldugunu düşünün kira her ay değişmeyecek). tam tersi de ev sahibi için geçerlidir. umarım böyledir hocamızın mantığını bu şekilde kurduğunu düşünüyorum

      Sil
    2. Teşekkürler Onur Gün beni ek açıklamadan kurtardınız.

      Sil
    3. onur gun, bu durumun bugunki halinden ne farki var? 120tl'nin 140tl olmasini enflasyon olarak dusunebilirsiniz.

      Kaldi ki altin ile donen bir ekonomide enflasyon degil, deflasyon problemi olur. Onu cozmesi de enflasyonu cozmesinden daha kolay. Altin ekonomisinde enflasyon cok nadir olusur. Cok absurb sebepleri vardir. Ornegin Mali kirali Musa'nin hediyeleri gibi. Muslumanlar 17. yy'dan itibaren savaslari kaybetmeye baslayip fakirlesmeden once refahta olanlar, yani bugunun batisinin yerinde muslumanlar vardi. Mali krali Musa dunyanin en zengini idi, onun oraya buraya dagittigi hediyeler Arabistan'da o kadar coktu ki, her seyin fiyati altin karsisinda inanilmaz deger kazanmis oldu. Altin ekonomisinde enflasyon ancak boyle irrasyonel hareketler yuzunden oluyor. Karsiliksiz para ekonomisinde ise enflasyon bir zorunluluktur.

      Sil
  2. Okundu.. İmkansız olduğu akıl mantık teknik tarih olarakta mümkün olmadıgı anlasıldı. Teşekkürler..

    YanıtlaSil
  3. demekki altın satılacak ama once fiyat şişirilecek enteresan

    YanıtlaSil
  4. Hocam altın almak yanlış değil midir?çünkü fiziki altın alıp yastik altı olur.piyasada tl kalmayacağı için faizler daha da yükselir degilmi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Siz fiziksel altini aldiginizda TL vermeyecek misiniz? O verdiginiz TL nereye gidecek? Merak etmeyin kuyumcularin da banka hesaplari var.

      Sil
    2. Evet kuyumcu da o parayı yine bankaya koyacak ama sadece kar ettiği kısmın bir parçasını. Çünkü kalanıyla yeniden altın alması lazım ki işi devam etsin.

      Sil
    3. Kuyumcunun yeniden altigi altinlari isletme sermayesi olarak dusunebilirsiniz. Sizin mantiginizla fabrika kurmak da ekonomide tl'yi azaltir, kurmayalim fabrika felan, o parayi bankaya yatiralim faiz getirisi alalim.

      Sil
  5. Sayın Eğilmez, RT Erdoğan'ın ve Hükümetin altına Yönelme ve dolar bozdurma çıkışları, girişimleri artık çaresiz kaldıklarının ve dövizi kontrol edebilecekleri güçlerinin, silahlarının kalmadığının göstergesidir. Artık denizin bittiğinin farkına vardılar.Onun için vatan - Millet, Din - İman edebiyetına başladılar. Halkta çok para ve döviz olmadığının bilincindeler. Geçenlerde her ailede 2 veya 3 araba olduğundan bahsediyorlardı. Benim çevremde hiç bir ailede 2 veya 3 arabası olan yok. Siyasilerin kendi ailelerinde 2 veya 3 arabalılar çok demekki. Onun için onlar döviz bozdursunlar ve altına yönelsinler, 2.ci veya 3.cü arabalarını satıp biraz tasarruf etsinler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 00:57

      Genel olarak katılıyorum, fakat benim çevremde her akrabamda 2,3 araba var. "2. el" :D
      Bir başını bağlayana bir jip dönemi vardı bir ara hatırlar mısınız? 2005'ten sonra ortaya çıkmıştı bu gruplar.

      Sil
  6. dolar verip tl yada altın alın önerilerini cumhurbaşkanının kendisinin düşündüğünü sanmıyorum zira etrafındaki danışmanlardan duyup konuştuğu çok belli. 1000 düşün 1 konuş sözü boşuna söylenmemiş bu dünyada hocam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet dogru, bu sacmaliklari dusunebilmek icin once kafaya jole filan surmek gerekiyor.

      Sil
    2. Özellikle yetkili makam sahiplerinin gerçekten de düşünceyi tartmadan ucunun bucağının nereye gideceğine bakmadan konuşmaması lazım.

      Sil
    3. Eskiden ondan bundan korkup dogru olani dile getiremeyen 'lider'lerden dolayi alismadiginiz icin garip geliyor. Milli para kullanin, yatirim yapacaksaniz da altin alin, niye elalemin parasini aliyorsunuz demek hangi ekonomik mantiga gore yanlis acaba? Buna karsi olanlarda gorebildigim tek mantik, aman ha ABD'nin ve batinin cikarlarina karsi gelme yoksa aklini alirlar mantigi. O mantigi da umarim terkedederiz artik, biraz kendinize guveniniz olsun.

      Sil
    4. Yıllık 200 milyar dolar dış finansman ihtiyacı olan bir ülkede bu dediğiniz cesaret değil cahilliktir.

      Sil
    5. Adsız (5 Aralık, 13.52), ya yukarıdaki yazıyı okumamış, ya da okumuş da anlamamış.

      Sil
  7. Ee hocam altın alalım mı almayalım mı, bir tavsiye de ekler misiniz:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Almayin, yerine dogrudan dolar biriktirin. Bir kismi yastik altinda, bir kismi bankada. Euro ile sepet yapin aslinda en iyisi.

      Sil
  8. Mahfi Hocam merhaba,
    Hocam içinden çıkamadığım bir sorun var. Elimde nakit param olsaydı dolara dönecektim. Çünkü Dünya ve Türkiye'deki riskler bağıra bağıra geliyordu. Ama nakitte değildim. Bir sahil kasabasında arsalarım var. Bunları satmayı düşünüyorum ama artık geç. Bu fırtına yatıştığında benim sahip olduğum g.menkuller de enflasyon kadar artacak mı? Yani böyle bir ortamda g.menkul varlıklarımızı elde tutmak doğru mu yanlış mı? Görüşünüze ihtiyacım var. En derin saygılarımla. Yasin Artıcı

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altin ve arsa orta vadede hicbir zaman degerini kaybetmez korkmayin. 5 bilemediniz 10 sene icinde her zaman fiyat duzenlemesi olur, degerini korur.

      Sil
    2. Gayrimenkuller artmayacak (yani arsan durduk yerde buyumeyecek) ama onlarin degeri en az enflasyon kadar artacak ama TL olarak. Dolar olarak artis veya azalis degeri o gunku kur'a bagli.

      Sil
    3. adsız ve MİG.29 g.menkullerimi satmayıp beklemelimiyim bu durumda ? 5 - 10 sene çok uzun bi süre değil mi ? Azıcık düşükten bile satsam acaba 5 - 10 yılda dolar daha fazla getir mezmi ? Fikriniz nedir bu konuda ? Saygılar.

      Sil
    4. Faizlerin durumuna ve tüketici hissiyatına bağlı arsa fiyatlarının geleceği nokta. Güven ortamı oluşursa ve faizler bir şekilde düşürülebilirse arsa fiyatları da bunlara bağlı olarak artacaktır. Tersi durumda kısa vadede artış olacağını sanmıyorum.

      Sil
    5. Bence bu sorular için biraz geç kalmışsınız.

      Sil
    6. Arsa ve altin kisa vadeli yani 1-3 yillik yatirimlar degildir. Altina ve arsaya yatirim yapacaksaniz kazanmak icin degil, paranizin degerini yani satin alma gucunu korumasi icin yatirim yapmaniz gerekir. Pasif gelir istiyorsaniz, para kazanmanin tek yolu 'gercek' yatirimlardir, onun disinda borsada kisa vadede, dovizle, altinla al sat ile para kazanmaya calismak, mesainiz bu degilse sayet kumar oynamaktan farksizdir.

      Sil
  9. hocam perşembe günü iktisat bilimi ile çelişen kararlar bekliyormusunuz ? mb yerine açıklamalar artık toplantılarla yapılıyor ! birde alınan kararlar neden hemen açıklanmaz ! piyasalar belirsizlik sever mi ? saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok yanlış bir iş. Ben esaslı bir karar beklemiyorum açıkçası.

      Sil
  10. Mahfi hocam çok başarılı bir yazı.Başarılarınızın devamını dilerim.

    YanıtlaSil
  11. Hocam güzel bir yazı olmuş, teşekkür ederim. Bu arada geçen bir yerde okumuştum, özetle; günümüzde ticareti altına döndürmek isteseniz dahi yapamazsınız çünkü bu hacmi karşılayacak yeterli miktarda altın yok diyordu. Katılır mısınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğrudur. Dünyadaki mevcut altın miktarı mevcut dönen parayı karşılayamaz. Ekonomiler durur.

      Sil
    2. Geçmişe özeneceksek o zaman sadece altın karşılığı paraya değil at arabasına da dönelim o zaman çok daha az kaza olur.

      Sil
    3. Hocam o kadar atı nereden bulacağız?

      Sil
  12. Hocam merhaba Usd nin tl ye çevrilme söylemleri bankalardaki döviz mevduatını yastık altına itmezmi ?? saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sen hala bankada mi tutuyorsun?

      Sil
    2. Ben suçlanmamak için %8'ini hala mecburen bankada tutuyorum:)

      Sil
    3. Biraz daha bu söylem devam ederse insanlar paralarını bankadan çekip yastık altına koyacak

      Sil
  13. hocam keşke yazının sonuna 2ay önce 10bin tl ile parasını faize yatıran /dolar alan/ altın alan
    Ne kar etti yazsaydınız. O zaman dolar bozup altın almak mantıklı olur muydu görürdük. Anca millet kar ya da zararı görünce karar verir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu yazıyı kişiler açısından değil ekonominin geneli açısından yazdığım için kişisel kâr durumunu yazmadım.

      Sil
  14. “Altına talebin artması ithalatını dolayısıyla döviz talebini arttıracağından doları düşürmez tersine yükseltir."
    Öyleyse doların kasıtlı yükseltilmesinde amaç nedir,Hocam?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kasitli yukseldigini nereden cikardin onmce onu anlat, soru'nun cevaplanmasi kolay.

      Sil
    2. Halka altın al demek $ ile ithal edilen mal al demek.!!!!!!!!!!!!!!!!!!

      Sil
    3. Turkiye'de yeterince altin var talebi karsilayacak kadar. Olmasaydi altin TL degeri dolar dusunce dusmezdi. Yani altin alirsaniz ithal olacak diye bir kural yok, siz altin alinca altinin TL fiyati yukselir, yukselince ev alacak, araba alacak birikim yapan bir suru insan var, evlenen insan var, altinlarini bozarlar altin temin edilir, ne diye ithal ediliyor boyle sig bakis acisi da hic gormedim dogrusu. Turkiye'de MB rezervi 400-500 ton altin var, 'yastik altinda' soylenen 5bin ton var, onlar piyasada doner siz merak etmeyin.

      Sil
    4. Yoksa altın işine mi giriyor bunlar?.... Bak insanın aklına neler geliyor bilerek söylediğini varsayınca.

      Sil
    5. Doların kasıtlı yükseltilmesi söz konusu değil. Spekülasyondan söz ediyorsanız kapitalist sistemin temeli zaten spekülasyondur.

      Sil
    6. Red herringi gösteren çıkmadı buradan.

      Sil
    7. Adsız@23:55

      Sanırım siz yazıyı okumadınız. Ülkenin ne kadar altın ithal ettiği açıkça yazılmakta. Herkes altına koşarsa bunun artmayacağını mı iddia ediyorsunuz? Yani herkes birikimini altına dönüştürecek ama sizce sonuçta zaten var olan altın el değiştirecek. O zaman bunun ne anlamı olacak? Yani sizin teorinin doğru olması için altın talep ve arzının denk olması lazım. O zaman ne yapmış olacağız ki? Altının ithal edilecek olması ve bunun için de dolar gerekmesi açıkça bilimsel bir gerçek iken neden sizce sığ bakış açısı oluyor?

      Sil
  15. Hocam merkez bankası faizi arttırmak yerine piyasaya dolar satsa sürekli etkisi olmaz mı kura ya da sınırlı mı olur

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Varsa $ satsın elini tutanmı var!!!

      Sil
    2. Yani adsız haksız da değil. Dolar rezervi bunun için değil mi zaten? Ama rezervler yetersiz, bir süre satar sonra yine faiz artırır. Sonradan şok faiz artırımı yapmak yerine şimdiden ufak ufak artırsa daha isabetli olur sanki.

      Sil
    3. Eğer risk yaratacak söylemlerden, davranışlardan uzak durulacaksa MB piyasaya dolar satarak bu kanamayı durdurabilir. Ama bir yandan riskleri artıran söylemler varken dolar satması sadece rezervlerini eritmekle sonuçlanır.

      Sil
    4. MB dolar tutarsa bizde tutarız. Devletin dolar rezervi var da vatandaşın niye olmasın ? Bizim de hakkımız tedbir almak.

      Sil
  16. Hocam tüm yazılarınızı büyük bir keyifle okuyorum. Özellikle verdiğiniz spesifik örneklerle bu tarz sıkıcı konuları inanılmaz anlaşılır hale getiriyorusunuz. Ayrıca kolay ekonomi kitabınızı da keyifle okudum, elinize sağlık. Toplumumuzda sizin gibi kıymetli insanların var olduğunu bilmek gerçekten çok güzel.

    YanıtlaSil
  17. Hocam merhaba. Benim sorum geçen yazınızla da alakalı. Bize benzer ülkelerin dolar karşısında para birimlerinin ne kadar düştüğüne dair bir yazınızı okudum. Bu yazıyla da alakalı olarak bizim paramızın saydığınız ülkelerle karşılaştırmalı olarak daha fazla değer kaybetmesinin sebebi ülkemizdeki enflasyonun çok yüksek olması mı? Eğer öyleyse bütün dikkatlerimizi enflasyonu düşürmeye yöneltmemiz gerekmiyor mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faizin düşmesi için enflasyonun düşmesi lazım.TL'nin diğer eşdeğer ülkelerin paralarından fazla değersizleşmesinin nedeni ipteki cambaza bak polemikleri ve homoekonomikusun aptal sanılması...

      Sil
    2. Yanıt yorum büyük ölçüde durumu özetliyor.

      Sil
  18. Teşekürler.....Biz okuduk,anladık da....Ama bağzıları okusa bile anlamaz,anlayamaz.Dolayısıyla yazıda üstü kapalı ima edilen sorunda çözülemez...

    YanıtlaSil
  19. Yani ne demekmis, koprulerden gecisi dolara baglayip dolarla fiyatlandiran hukumetin halki dolar yerine TL veya altin biriktirmeye tesvik etmesi sacmaligin daniskasiymis. Eger kolaysa kopru gecis ucretlerini de TL'ye indekslemekle baslasin ise hukumet.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Duymak isteyenlerin duymak istediğini söylüyor,fazla takmayın..

      Sil
    2. Takmıyoruz zaten. Ne biriktireceğimizi CB'dan öğrenecek değiliz.

      Sil
  20. Geçen ilginç bir istatistik gördüm. Amerika'nın 2007 deki kamu borcu 8,9 tirilyon dolar, 2017 itibari ile 20,5 tirilyon dolar imiş. Şimdi, bu kadar para basmış ve bunu, sizin de ifadenizle, karşılıksız basmış bir ülkenin para birimine yatırım yapmak, onu cebinde/hesabında taşımak, aynı zamanda bu borca ortak olmak, Amerika'ya destek olmak değil midir ?

    Parayı, bir birikim değil, sadece takas aracı olarak gören biri olarak, döviz yerine, altın tutmayı daha sağlıklı bulduğumu ifade etmek isterim.

    Yazılarınızdan faydalanan biri olarak da teşekkür etmek isterim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dediğiniz doğru,servetimin %50'i Au..

      Sil
    2. Canım TL de karşılıksız basılıyor. Dünyada bütün paralar karşılıksız basılıyor. Fazla kafaya takmayın.

      Sil
    3. Dunyada karsilikli basilan para birimi yok buna TL de dahil. 2. dunya savasindan kisa bir sure sonra bitti o olay. Hani bu gizli sakli bir bilgi de degil. Senelerce bankacilik yapmis kisilerin bile bunu bilmedigini goruyorum bazen.

      Sil
  21. Euroya gecsek busorun çözülebilirmi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yukarıda anlatılanlardan hangi noktada fark olacak ki çözülsün?

      Sil
  22. Hocam gayrinakdi kredi nedir?

    YanıtlaSil
  23. Hocam mesela TCMB abd hazinesinin tahvilini alsa rezervden bunun için 20 milyar dolar ödesek toplam döviz rezervimiz azalır mı yoksa 20 milyar dolarlık tahvil stoku da işin içine girip döviz rezervinde bir değişiklik olmaz mı? İyi günler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. MB'nin rezervinin bir bölümü ABD tahvillerinde zaten ve o da rezervde sayılıyor.

      Sil
  24. hocam şirketlerin son dönemde usd ve euro yerine japon yeni veya isviçre frangı tercih etmesi mantıklı olabilir mi? Son 3 yıldır TL bu iki para birimine karşı negatif ayrışmadı. Öneriniz nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kazanmadığın parayı tutmayacaksın kural bu. Aksi takdirde Kâhtalı Mıçı sendromu yaşarsın. Kâhtalı Mıçı'yı ikna etmişler Yen faizi çok düşük krediyi Yen ile al diye o da almış. Sonra Yen hızla değer kazanınca Mıçı'nın borcu katlanmış. Yenzedelerin başında yürürdü bir zamanlar.

      Sil
    2. Hocam kahkaha attım.

      Sil
    3. Peki hocam sizce yen ve frang için 2017 ne getirir? Önemli kırılma noktaları neler olur?

      Sil
  25. Şaklabanlık olsun diye sormuyorum ama endişeliyim.

    Hatırlarsanız, geçen aylarda, TMSF'nin İş Bankası'na el koymak üzere olduğu haberleri ısıtılıp gündeme getirilir sonra bu haberler sönümlenirdi, sonra yine yayılırdı bu haberler. Şu günlerde yine bir sessizlik hakim.

    1. Eğer gerçekten TMSF harekete geçerse, gerekçesi ne olabilir?

    2. Eğer İş Bankası'na el konursa, Dolar TL kuru ne olur? Türkiye ekonomisine ne olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. böyle uydurma haberlere inanmayın işbanka hangi gerekçeyle el konulabilir? Açın son 5 senelik bilançolarını karlarını inceleyin

      Sil
  26. Merhaba Hocam,
    OHAL kapsamında şirketlerin iflas erteleme talebinin kaldırılmasının etkisi nedir?
    Bu şirketleri batmaya, hacze maruz kalmaya ve haraç mezat el değiştirmesine neden olmaz mı?
    Şimdiden teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sirket batacak durumdaysa zaten batiyor, iflas erteleme karari alamiyor ancak su surecte kasada parasi olan sirketler bir yolunu bulup iflas erteleme alip borcunu erteliyordu, OHAL suresince borcunu seve seve odeyecek, piysayi tikayamayacak.

      Sil
    2. erteleme kararıyla batıştan kurtulan kaç şirket vardı ona bakmak lazım, eğer bir şeyin işe yarama oranı son derece düşükse o bir araç değildir. eğer o duruma gelmiş şirketlerin %10-20 si bile kurtulmuyorsa o zaman bu bir ihtiyaç değil bildiğin borçluya borç takma için kullanılıyor demektir. ohal bitince de bu soruna bir çözüm bulunmalı...

      Sil
  27. Hocam çok açıklayıcı bir yazı yazınız için teşekkürler büyük bi ilgi ile takipteyiz sizden ricam 2 günü aşmasın yazılarınız sürekli büyük bi heyecan ile yeni yazı varmı diye bakıyoruz ozan güney

    YanıtlaSil
  28. Hocam sizce faizin yükseltilip büyümenin düşmesi mi yoksa faizi düşürüp doların artması mı siz hangisini tercih edersiniz neden ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ekonominin büyümesi için dolar bulmak lazım.

      Sil
    2. Bence en iyisi faizin dusurulup dolarin artmasi. Bu bir ekonomik krizi baslatabilir. Boylece krizle gelen krizle gitmis olur. Hele bir de 70'lerdeki Ecevit hukumeti gibi yag, seker, benzin kuyruklari olursa tam balli olur. Yoksa bu adamlardan kurtulmanin baska yolu yok. Bu yuzden benim tercihim faizlerin iyice dusurulup dolarin firlamasi. Bizi kirk katir ile kirk satir arasinda tercih yapmak zorunda birakti bunlar maalesef.

      Sil
    3. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 21:20

      MiG29 Bu olayın sorumlusu döviz lobisi ilan edildi, biraz daha sıkışırlarsa bir kaç sorumlu bulduk diye birilerini tutuklarlar aha derler bunlar Amerika,İsrail bilmemne vs. vs. işbirlikçisi döviz lobisi. İşçisi, esnafı memnun gider namazında niyazında dünya liderimizi ebedi lider ilan eder. Bu bir ahmak hastalığıdır. Tespiti koyacak bir cesur çıkarsa tedavisi belli. Milletinden güç alanlar aşırı sağ popülistlerdir, millet ülkeleri her türlü karanlığa sürükleyebilir. Kurtuluş Savaşıda azınlıkla başarıldı. Kimse sanmasın Mustafa Kemal ve Cumhuriyet yanlıları baskındı da kazanıldı. Her rezil idaresine rağmen padişahlar tarihimizde her zaman insan üstü peygamber kulu tutulmuştur. Kimse bugün Sultan Ahmet Camii hangi günahları çıkarmak için yapıldı bilmez, İlber Ortaylı okursanız bilirsiniz ancak.

      Sil
    4. Ne kadar cahilce. Demokratik laik ve ozgur bir devlette yoruma bak ! Arkadasim bir degisim icin halkin tekrar birseylere mahkum mu olmasi lazim. Neden egitim seviyesini ust duzeye cikartip, saygin bir toplum olusturup, akli basinda insanlari secelim demiyorsun. Neymis efendim ekonomik kriz olsunmus. Bu kriz senin gibileri muhtac eder....

      Sil
  29. Hic ugrasmayalim altinla felan en iyisini buldum, merkez bankasi USD, EURO, YEN hatta Ruble bassin TL yerine.

    YanıtlaSil
  30. Hocam dövizi/altini bankada veya yastik altinda tutmanin ekonomiye nasil etkisi oluyor ?

    YanıtlaSil
  31. Hocam çok net anlatmışsınız.
    Bence bunun yanına hane halklarındaki döviz miktarının yıllara göre değişimini koyarsanız, o soru da cevabını bulmuş olur.

    millet dolara hücum etti ve dolar pahalandı havası hakim. 1.80 iken dolar havasını basanlar 3.50 olunca dış mihraklar, büyük resim falan demeye başladılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben bu yazıyı konunun, kişilerden çok ülke ekonomisine etkisi açısından yazdığım için hane halkını işin içine katmadım.

      Sil
  32. Selam hocam, bir de şu TFF nin gerçekleştirdiği naklen yayın hakkı ihalesi kontratının currency sine el atsanız. Malum o kontratında TL ye dönüştürülmesi isteniyor! Şimdi TFF parayı TRY alsınmış, sonra yurtdışı ödemelerini TRY mi yapacak? Hadi klüplere ödemeleri TRY yapacak da RvP si, Schnider ı, Q7 si klüplerinin vereceği TRY kabul edecek mi acaba?

    Bir de sizden bir ricam olacak. Mümkünse, geçmişte çok büyük başarı olarak gösterilen özelleştirmelerin, bugüne kadar kar payı dağıtımı yoluyla ülkemizden ne kadar kaynak çıkardığına dair bir veri seti (tespit edebilirseniz) yayınlayabilirmisiniz. Selamlarımla, Cengiz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. TFF bırakın yabancı futbolcuları yerlilerin parasını TL ile ödetmeyi başarsa o bile bir iş.
      Özelleştirmede böyle bir bilgi setini ben de aradım ama bulamadım. Bir daha bakayım konu önemli.

      Sil
  33. Acaba Keynes "uzun vadede hepimiz ölüyüz" derken, 2017'li yıllardaki Türkiye gibi ülkelerin içine düşeceği duruma mı işaret etmeye çalıştı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır Keynes'in analizleri kısa vadeyle ilgiliydi. Çünkü bu analizler yapıldığında kriz vardı ve Keynes daha çok o krizin nasıl aşılabileceği üzerine düşünüp analiz geliştirmiştir. Kendisine de niçin analizlerini kısa vadeli yaptığı sorulduğunda o ünlü yanıtı vermiştir. O nedenle de ben genel teorinin aslında genel değil bunalım dönemlerinde uygulanacak özel bir teori olduğunu söylüyorum.

      Sil
  34. Hocam genelde insanlar kullandığımız para birimlerinin karşılıksız olduğu konusunda çok bilinçli değiller. Dünyanın her yerinde geçerli bir durum bu sanırım. BEnce yazınız bu kadar temel bir konuyu açıklamakta çok başarılı olmuş elinize sağlık. Müsadenizle konu ile ilgili bir kaç ufak sorum olacak.

    1) Karşılıksız para (Fiat currency) yı değerli kılan şeyin ürettiği faiz olduğu konusunda bir yazı okumuştum. Yani anladığım kadarı ile karşılıksız paranın sisteme girmesinin tek yolu merkez bankası ya da başka bir şekilde belirli bir faiz karşılığında borç verilmesi. Bu durumda parayı talep eden taraf eninde sonunda faizi ile geri ödemek zorunda. Bu durumda sistemdeki paranın kendi faizini kazanması için sürekli kar yaratması gerekmez mi ? Yani karşılıksız para modelinin devamlılığı için sürekli büyüme olması gerekiyor doğru mu ?

    2) Doların en çok kullanılan para birimi olmasında altın karşılığını en son terk eden para birimi olmasına ek olarak petrodolar anlaşmasının da etkili olduğunu düşünebilir miyiz ?

    3) Son olarak karşılıksız para sistemi sanırım gerçek anlamda 50 yıldır varolan bir sistem. Ekonomi tarihinde daha önce bir örneği var mı ? Eğer yok ise yüzlerce hatta binlerce yıllık ekonomi tarihindeki bu 50 yıllık dönemi bir deney olarak yorumlamak çok mu yanlış ? Yani karşılıksız para kendini kanıtlamış bir sistem mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Karşılıksız paranın karşılığı ürettiği faiz değil. Ekonominin gücü ki o da büyümeyle ölçülüyor. Ekonomiyi büyüten şey ise tüketim - üretim zinciri. Faiz burada tüketim ve üretimi artırmak için kullanılan borçlanma sistemi içinde bir aracı.
      (2) Düşünebiliriz.
      (3) Otomobil de bilemediniz 130 yıllık bir icat. Üstelik her gün binlerce kazaya neden oluyor yani kendisini hala tam ispatlamış değil ama biz şehirlerarasında at arabasıyla seyahat etmeye dönmeyi düşünmüyoruz.

      Sil
    2. Cevaplarınız için teşekkür ederim. Hiç yılmadan sıkılmadan her soruya cevap veriyorsunuz hocam.

      Sil
    3. Rica ederim. Siz soru sormaktan sıkılmadığınız ben de gücüm ve bilgim yettiği sürece yanıtlamaya çalışırım.

      Sil
    4. Hocam kazalar için arabaları suçlamak, kötü giden ekonomi için dış mihrakları suçlamakla aynı şey sanki. Yeterince ehil ve azami dikkatli degilseniz bir gün kaza yapmanız kaçınılmaz.

      Sil
  35. Janet Yellen kim? diye sorsam herkes biliyor.

    Peki, Zhou Xiaochuan kim? diye sorduğumda niçin kimse bilmiyor?

    YanıtlaSil
  36. son günlerde yapılan açıklamalar maalesef sıradan insan gözüyle bakıldığında çok mantıklı gözükse de ekonomiden anlayan bi insan acısından bakıldığında çok da mantıklı değil yapılan açıklamalar ve yazınız çerçevesinde yapılacak en iyi şey dövizi bozdurup tl tutmak oda enflasyondan payına düşeni her daim almaya devam eder reel anlamda zararlı çıkarsınız trampa tarzı alışverişde bile çari acıgı olan bi ülke olduğumuzdan yine zararlıyız zira bu alışverişe altın stoku mu dayanır yine aldın ithalatına gitmek zorunda kalır sonuç olarak döviz kuru artışının önüne geçilemez halkın önüne çıkıp dolarları bozdurun demek iyide bari altın alın demeseydi sayın cumhurbaşkanımız ve halk da dövizi bozdurup altın altın almak yerine tl yi seçmiş olsa sanki duru düşürme konusunda daha başarılı bir politika olmuş olurdu ayrıca madem altını ithal ediyoruz hemde dolarla yastık altı altınlarıda bozdursak ya daha mantıklı olmaz mı derken bu defada enflasyon artarak daha büyük bir sorun haline gelirdi bu defa hükümet enflasyon artışından dolayı memur maaşına daha fazla zam yapmak zorunda kalırdı buda hükümetin hiç işine gelmezdi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Keşke sadece son günlerde yapılan açıklamalarla sınırlı olsaydı bu yazdıklarınız.

      Sil
  37. Hocam şunu söyleyelim açıkça: paranın değerini belirleyen şey altın gümüş bakır bor(u) değil ülkedeki ekonomik faaliyetler ve bu faaliyetlerin gelecek beklentisidir. yani bir para ekonomik faaliyetlere dayandırılmadan değeri ölçülmeye çalışılıyorsa er yada geç batar, bu basit bir optimizasyon problemidir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam doğrudur demişsiniz ama biraz geçiştirme bir cevap olmuş bana göre. Çünkü siz çok daha iyi biliyorsunuz ki paranın değerini belirleyen şeyler sadece o ülkedeki ekonomik faaliyetler değil. Büyüme ile kalkınma arasındaki farklar da hesaba dahil ediliyor sanırım.

      Saygılar

      Sil
  38. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 01:10

    Ben bu yöneticiyi anlayabilmiş değilim, 2015'te AB ile al-ver anlaşması yaptılar, 1 ay geçti hani bize para vermediniz diye ağır çıkışıp AB'yi şüpheye bıraktı sonuç para 1 yılın ardından gıdım gıdım geliyor. Söylem bozuldu, üst üste olanlar olurken atışmaya başladılar, darbe girişimi oldu. Başkanlık raftan çıktı.Dengeler değişecek sinyali geldi.Yine seçim atmosferine girdik bu sefer ülkenin kaderi baya bir belli olacak. Yabancı yatırımcılar kazan kaldırdı.Amerika'da değişim oldu. Hepsi bir anda. Söylemler yine rezalet. Çomarlar gitti yine dolar aldı. Merkez bankasına elemanı koydular sürekli faiz düşür baskısına olur veriyor. İyi giden hiç bir şey yok ki. En azından batırdık deseler gururla. Yine dış mihrakların döviz oyunu. Tırla girecem bunlara sonunda. Batırdık birader deseler bir çok şey düzelecek çünkü millet bir sonraki yanlış adımı bekler oldu gidip daha da dolar alıyor. Siz asıl referandumdan hayır çıksın görün. Ortalık yıkılır. O referandumda FETÖ oyunu olur 10 kere tekrarlar artık MİTte forklifti getirir biraz her seçimde %5 gibi bir katkısı var istihbaratımızın.

    YanıtlaSil
  39. Hocam size bunu sormak için girdim bu konu hakkında yazı yazmışsınız:)

    Gram altını TL ile ifade ediyoruz ya o yüzden altına geçin diyor sanırım. Ama hesaplamasını bilse böyle demez. 1 ons altın 31.1 gr altın ediyor. 1 ons altın 1180 dolar. 1180*3,52/31,1=133tl 1 gram altın oluyor.

    Bende tam bunu soracaktım size. Altına temelde dolar ile değer biçip sonra kur ile tl'ye çevirince aslında zaten burada dolardan konuşuyor olmuyor muyuz? Altın almakta bir nevi dolar almak gibi olmaz mı? Diyecektim. Sonuçta dünyada en büyük altın rezervi yine ABD'de değil mi?:)

    Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tamamen öyle ama ne yaparsınız ki tartıştığımız hemen her konu bu saçma sapan mantık etrafında dönüp duruyor. Yetersiz eğitimin sonuçları.

      Sil
    2. Hocam stagflasyon öngörüyor musunuz? Bu sabah açıklanan düşen TÜFE ve yükselen ÜFE'yi buna giden yolun başlangıcı olarak yorabilir miyiz?

      Saygılar.

      Sil
  40. ekonomi
    Siyaset
    Terör
    Anayasa
    Hangisi gündemde öncelikli? Hepsi sıkıntılı kriz aşamasında ama Maşallah hepsi aynı anda ortaya karışık tartışılıyor.
    Akılcıl gündem ne hocam? Dolar altın tl biz ne konuşuyoruz hocam! Konuyu yazdıktan sonra bu nerden çıktı başka sorun mu yok açıkladığım şeye bak diyor musunuz? Sene olmuş 2017 adam smith bu konuları görse iktisat üzerine çalışmayı bırakır rençber olur.

    YanıtlaSil
  41. Otoyol geçit ücretlerinide yüklenici firmayı korumak adına dolara endekslememişmiydik hocam?

    YanıtlaSil
  42. Merhaba Hocam. Bence paranın altın karşılığının olması gerekmiyor, basılması sıkı kurallara bağlansın yeter. Sonuçta takas aracı ve değer ölçüsü. Kendinden değerli olması şart değil. Eğer dünya altın standardına geri dönerse altın aşırı değerlenir. Ziynet eşyaları çok pahalı olur. En çok altına sahip ülke en zengin ülke olur. Dünya ekonomisinin büyüklüğü dikkate alındığında deflasyon kaçınılmaz gibi geliyor. Ayrıca zaten nadir bulunan elementten insanları mahrum bırakmayı doğru bulmuyorum( altının çoğu merkez bankalarında paraya karşılık olarak tutulacağı için).

    YanıtlaSil
  43. Mahfi hocam selamlar. Yaziniz guzel bir tesaduf oldu. Bir kac hafta once su belgeseli izlemistim:

    97% Owned
    https://www.youtube.com/watch?v=XcGh1Dex4Yo&t=6953s

    Altina endekslenmemis bir paranin bankalar'in kontrolu altinda oldugunu (kisaca borc yoluyla para yaratilmasi) isleyen bir yapim. Fikirlerinizi ogrenebilir miyim bu konuda?

    Bir de, Almanya'nin bir sureden beri duydugum Amerikan Merkez bankasinda bulunan altinlarini tekrar ulkeye geri getirmeye calistigina dair haberler okuyorum.

    http://www.bloomberg.com/news/features/2015-02-05/germany-s-gold-repatriation-activist-peter-boehringer-gets-results

    "Almost half of Germany’s gold resides at 33 Liberty St., the headquarters of the Federal Reserve Bank of New York, 80 feet below street level in a vault that sits on Manhattan’s bedrock. In 2012, Boehringer started a campaign on his blog to bring it home. He argued the gold should be shipped to the German central bank in Frankfurt. The hoard, amassed during Germany’s postwar boom, had never been subject to a published bar-by-bar physical review by its owners."

    "Then in November, the Dutch central bank announced that it had secretly moved 122.5 tons of gold from New York to Amsterdam. In apparently just months, the Dutch had shipped almost 25 times the gold that Germany moved in all of 2013."

    "Soon after, the leader of France’s anti-euro, anti-immigration National Front party, Marine Le Pen, asked the Bank of France for an independent audit of its gold and to reveal any lending or financial commitments related to the reserves."


    Bunun arkasinda sizce yukaridaki yapimda belirtilen altina endekslenmemis bir para politikasi yuzunden bu altin rezerverinin amaclari disinda kullanilmis olma (yazinin bir bolumunde birden fazla sahipten bahsediliyor) olasiligi var midir? Bir de Turkiye'nin butun altin rezervleri yurt icinde midir?

    Saygilar.


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bunlar hep ileri sürülen görüşler. Kimi doğru kimi abartı kimi komplo teorisi.
      MB'nin altın rezervlerinin bir bölümü yurt dışında (İsviçre'de) saklanıyor.

      Sil
  44. Ben kuyumcuyum hiç bir dönemde zengin olmadığımız kadar AKP döneminde zengin olduk. Bizim halkımız kıymet bilmiyor alışmışlar tüp kuyruğuna girmeye. Altın demişken bir laf vardır eşeğe altın semerde vursan eşek eşektir diye işte bu yazınız bunu özetler olmuş.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anlaşılan o ki yönetimin bu tavsiyeleri sonrası daha da para kazanacaksınız. Sahi siz paranızı nerede tutuyorsunuz? Vatandaş dövizi bozdurup altın alıyor siz de sattığınız altından aldığınız parayla döviz alıyorsanız bu bir işe yaramaz.

      Sil
    2. Sayın kuyumcu bine bin katmış,geri kalanı halt yesin tabi ne olacak sanki.Tek yönlü bakış açısı şu anki tablonun sebeplerinden biridir ki mikro ölçekte ki tüccar kimse de tüyü dikmiş yorumuyla olaya.

      Sil
    3. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 21:01

      akpnin muhafazakar geleneksel küçük esnaftan oy alan bir parti olduğunu hep söylerim. cemaatin para birimi altındı ve hiç kuyumculara laf edildiğini görmedim. cemaatin lisesine giderken sınıf ya müteahhit ya kuyumcu hırdavatçı tamirci oğlu doluydu. tabi loca örgütlenmesi parayı kırdılar.

      Sil
    4. nedense benim gördüğüm kuyumcuların hepsi battık diye ağlıyor hatta kuyumcular çarşısında kapanan bir sürü kuyumcu gördüm bazıları da birleşti.ayrıca siz zenginleşirken halk daha da fakirleşti artık çeyrek altının bile daha küçükleri mikroskopla bakılan gram altınlar takılır olmuş düğünlerde.

      Sil
  45. Doviz burolari kapansin. Dovizi yukselten doviz burolari kapanmadikca turk milletin cebinde ki doviz yasaklanmadikca bu dolar firlar. Turk lirasi turk bayragi bir kemalist olarak Turk lirasi kullanmanin Ataturk ilke ve inkilaplarinin geregi oldugunu dusunuyorum. Kemalist Ataturkist devlete cok ihtiyacimiz oldugu bugunlerde

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dövizi döviz büroları değil yanlış ekonomi politikaları ve yanlış söylemler fırlatıyor.

      Sil
  46. Değerli hocam merhabalar,
    Konuyla ilgisi yok ama eski bir Hazine çalışanı olarak size sormak istedim.Cevaplarsaniz çok mutlu olurum.

    Geçen cumartesi Hazine uzman yardımcılığı sınavı vardı.8 sorudan oluşan sınav klasik usulde yapıldı.
    Sorulardan birisi şu şekildeydi:

    "Türkiye ekonomisinin büyümesinde cari açık önemli bir rol oynamaktadır.Bunun sebeplerini aciklayiniz ve son dönemde tersine dönen bu durumun da sebeplerini tartisiniz."

    Sayın hocam son dönemlerde gerçekten tersine dönen bir durum var da biz mi bilmiyoruz? Soru mu yanlış? Yoksa güya şaşırtıcı soru falan mı sormaya kalkmislar?

    Teşekkürler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sanırım cari açığın yüzde 10 lara kadar çıkıp son dönemde yüzde 4 lere doğru gerilemesini kastederek sormuşlar bu soruyu.

      Sil
  47. Hocam anlaşılır bir yazı olmuş elinize sağlık

    YanıtlaSil
  48. 1.canım hocam yani halka dolarınızı satın demek doğru mu...
    2.canım hocam kişilerin bankada yaklaşık 150 milyar doları var. herkes bu parayı satsa dolar düşer mi, ne kadar düşer yaklaşık...
    3.canım hocam avrupa türkiyenin büyümesini istemiyor düüncesi doğru mu..
    saygılar efendim...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Canım kardeşim doğru değil. Bu çağrıya uyan halk dün dolarını 3,52 den sattı bugün dolar 3,55. Aradaki 3 TL farkı kim ödeyecek halka.
      2. Canım kardeşim 150 milyar doları biri satıyorsa birisi de alacak. Bir yıl içinde yenilenmesi gereken 200 milyar dolar finansman ihtiyacı olan bir ülkede dolar böyle düşer mi? Biraz az konuşulsa doların düşmesine daha fazla etkisi olur.
      3. Canım kardeşim Avrupa'dan önce Türkiye, Türkiye'nin büyümesini istiyor mu sorusunu yanıtlamamız gerekmez mi? Eğer Türkiye bunu istiyorsa onunla bununla dalaşacağına yapısal reformları yapması gerekmez mi?

      Sil
  49. Hocam merhaba
    1) Döviz mevduatı liraya çevrilirse bunun vatandaşa ne gibi zararı olur?
    2) Böyle bir durum gerçekleşirse 1000 dolarlık mevduat 3500 tl olarak mı kayıtlara geçecek ve ödenen faiz de dolayısıyla yükselecek mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1) Bunu zorla yapmak ekonomide ciddi kaos yaratır. Gönüllü yapmak ise beklenen sonucu vermez çünkü vatandaş enflasyona ve risklere göre faizin düşük olduğunu düşünüyor.
      2) Öyle olması gerekir.

      Sil
  50. Hocam yine rakamlarla açıklayıcı güzel bir yazı kaleme almışsınız. Kemal Derviş'le birlikte ekonominin dümenine geçseniz keşke. Dikran Masis bey de ticaret bakanı oldu mu işi ehline verdik demektir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. En üst yetkililerin bu tür demeçler verdiği bir yerde ekonominin dümenine dünyanın en büyük iktisatçısını da geçirseniz sonuç alamazsınız.

      Sil
  51. Bir tek tl'ye dönüş isteği var , koşul kısmının ne yazık ki tam tersini dolu dizgin yerine (son vergi zamları,malumumuz olan geçiş ücretleri , borsa'ya endeksliymiş gibi bir inip bir çıkan akaryakıt fiyatları vs.) getirmekteyiz.

    YanıtlaSil
  52. Hocam enflasyon rakamları kötü gelirse piyasalar faiz artacak beklentisine girip bu da döviz için olumlu olabilrmi bizim açımızdan bu veri kötü olsa da. Veya enflasyon rakamları iyi gelse piyasalar bunlar faiz artırmaz diyip bu olumlu veri döviz üzerinde yukarı doğru bir baskı oluşturabilir mi? Yatırımcılar bu tür verileri bu şekilde yorumlarlar mı?
    Cevabınız için teşekkürler hocam şimdiden.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Enflasyon iyi geldi (adeta bir mucize) ama dolar yine yukarı gitti.

      Sil
  53. Merhaba hocam, yazılarınız bizim gibi ekonomi eğitimi almamış insanlanlar için altın değerinde. Yazınız ne kadar mantıklı ise bizi yönetenler bu gerçeklerden uzak olmaları da bir o kadar mantıksız geliyor. Altın alın derken sizin yaptığınız basit hesabı yapabiliyor olmaları lazım. Bunu da hesaba katarak altına yönelmek bir nebze de olsa TRY nin spekülasyon ve manüpülasyona açık kırılgan yapısından kaynaklanıyor olabilir diye düşünüyorum. Altının değerini speküle etmek TRY den daha zor olsa gerek.

    YanıtlaSil
  54. kar payı ne demek mahfi bey.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir işletmenin maliyet giderleri ve zararları düşüldükten sonra kalan net kârın ortaklara dağıtılması öngörülen ve her paya düşen bölümü.

      Sil
    2. Nedense hic zarar payindan soz etmiyorlar ama. Katilim bankaciligi yapanlarin kredi verdigi kuruluslar hep kar mi ediyor yani? Nedense kar oranlari da faizler ile birebir parallel gidiyor. Nedir bunlarin kullandigi magic sauce? Biz de kullanalim.

      Sil
  55. Enflasyon gene düşük gelmiş hocam,yıllık %7'ye gerilemiş, tl eridikçe düşüyor işte ekonomi dengesini buldu sonunda.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Elbette enflasyonu düşürdükçe kur gevşer.

      Sil
  56. burda çoğu kişi CB atıp, tutmuş....bence unutuğumuz birşey var, CB bir siyasetçi ve siyasetçiler her dediğini yapacak değildir (ya gücü yetmez, ya da seçim kazanmak için söylemiştir), , ,onun için CB ağzından çıkan herşeyi ille de yapacak, ya da öyle düşünüyor demek yanlıştır, , , bazen siyasetçiler öyle düşünmezler ama seçim söz konusu olunca söylerler, halkını gazını alsın diye, , , elbette CB zararlı açıklamalardan da kaçınması lazım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok doğru. Esasen bizler alışık olduğumuz için bu tür açıklamaları ciddi biçimde iskonto ederek dinliyoruz ama yabancılar olayı ciddiye alıp gidiyorlar. Yani son cümleniz maalesef gerçek oluyor ve zarar veriyor.

      Sil
    2. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 21:24

      Ben TCCB'ye defalarca yazdım cbaşkanı konuşmasın artık diye, metin yazan olmazsa kendisi daha da beter ediyor, metin yazanları zaten rezalet. Kendisinin de dediği üzere analitik olarak dünyada ve türkiyenin çoğunluğunda sevilmeyen bir kişi, kendisi de bunun meşhur bir kulağından girip ötekinden çıktığını hiç umrunda olmadığını söylüyor. Kaprisli ergenleri hatırladım şimdi. Yıllardır, yıllardır hiç ama hiç bir insan bir konuşmasında ılımlı mesaj vermez mi? vermiyor, kendisi ve çevresi en iyisi en düzgünü en mükemmeli.

      Sil
  57. sayın hocam durum buysa, ekonomi yönetimi ve cumhurbaşkanı neden doları bozdurup altın alın diyor.bu yazınızdan ben ekonomi yönetimimiz ehil ellerde degil,yada birileri baskılardan yada geleceginden korkup ses çıkaramıyor diye anlıyorum.türkiye içinde tl kullanmak bize manevi degerden başka bir deger katmaz sanıyorum.sadece türkiyeden çıkmak isteyenlere ucuz yollardan çıkma fırsatı verir.peki tüm dolarlar bozdurulursa bizim dolar borçları için doları kim verecek.bence burda halk resmen kullanılıyor.bir yerde okumuştum merkez bankasının net kullanılabilir doları 20-25 milyar diyordu.peki o zaman ne olacak.o zamanda sanırım dolarları cumhur başkanımız cebinden verecek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nedenini ben de bilmiyorum ama umarım panik değildir.

      Sil
  58. Hocam İtalyadaki referandum ile ilgili görüşleriniz nelerdir ? Hayır sonucunun İtalyayı AB'den ayrılışa kadar götürebileceği yazılmış bütün yabancı sitelerde. Sizin görüşünüz nedir ?

    (ayrıca hocam herkes söylüyor bıktırdık sizi ama geri sayım programının kayıtlarını koymakta neden bu kadar inat ediyor ntv )

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İtalya ayrılırsa AB dağılabilir.
      NTV ye bir kez daha söyleyeceğim.

      Sil
  59. sayın hocam cumhurbaşkanı ve ekonomi yönetimi dolar bozdurup altıın alın diyor ama bir miktar tl min bulundugu bankam, bana bu ortamda dolar alın dedi.ben doları bir yatırım aracı görmedigim için kabul etmedim.demekki bankalar ekonomi yönetimine ve cumhurbaşkanına katılmıyor.sayın hocam sizin tl niz olsa mevduatmı, bonomu,borsamı,dövizmi yoksa altınmı alırdınız.cevabınız sadece sizi baglar.yatırım tavsiyesi olarak istemiyorum.cevabınızı merak ediyorum sadece.selamlar iyi günler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence siz ikisinin ortalamasını alıp sepet yapın. Ben her zaman öyle yapıyorum.

      Sil
    2. Aman bu bankaların dediğine pek bakmayın. Büyük ihtimalle size döviz hesabı açtırarak, döviz hesabınıza hesap işletim ücreti tahakkuk ettirmek içindir. Bir miktar TL hesabınızın olduğu düşünülürse büyük ihtimalle nedeni budur, görünüşte yatırım tavsiyesi ama banka lehine ince bir hesap var işin içinde.

      Yok sizden hesap işletim ücreti almayacaksa, bu sefer nedeni müşterilerine döviz satmak bu kurdan karlı olacağını öngördükleri içindir.

      Banka zarar edeceği bir işlemi yapmaz.

      Sil
  60. Gunumuzde dunyada hic olmadigi kadar para, zenginlik var. Boyle olmasina eagmen, gelismis refah toplumlari diye nitelendirdigimiz ulkelerde dahi nufusun buyuk cogunlugu askari gecim giderleri kadar gelir elde edebilmekteler. Gelir dagilimindaki bu farklilk giderilememekte. Beraberinde butun dunyanin parasi dunyada sayisi belki binlrr rakaminda bir finans kurulusjnca piyasaya dagitilip tekrar dagitilamdan daha fazlasi ile geri toplanmakta. Bu gidisat nasil normallesir. Butun iktisatcilar bu sirketlerin yada ekonomide karlilik , satis., uretim nasil artirilir uzerine kafa yoruyor. Siyasetciler baslarinin derdinde iken sosyal bilimciler saskin ve bu sermayenin karsisinda cekimser diye dusunuyorum. Sayin hocam aciklik getirebilirmisiniz. Yanlismi dusunuyor olabilirmiyim. Tesekkurler, iyi calismalar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Parasal zenginliğin fazla olduğu doğru ama olay sadece parasal değil. Üretim yok.

      Sil
  61. Hocam,Şangay beşlisinin dillendirildiği dönemde Çin'in Yeni İpek Yolu'nda Türkiye yi by-pass etmesinin büyüme ve ekonomik geleceğimiz üzerindeki etkilerini nasıl görüyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şangay İşbirliği Örgütünden önce Çin ipek yolunu bizim buradan geçirseydi iyiydi. Ama demek ki tek taraflı niyet açıklamayla bu işler olmuyormuş.

      Sil
    2. Şangay meselesi bence ciddiye alınacak bir şey değil. Bu bir Saray hamlesi. İçi boş. Şangay, Batı bloku karşısında AB gibi bir kutup olamadı. Olamadığı gibi Türkiye’nin manevra alanı yok, ayrıca Şangay’ın da Türkiye’ye “gel bize katıl” gibi bir çabası yok. Çünkü orada ete kemiğe bürünmüş bir yapılanma yok. Bu tamamen içeriye dönük bir hamle. Ya da gayet çocukça bir tür maskaralık, batıya bir tür blöf yapma, “bak koparız” filan… Nereye kopuyorsun? AB, Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 48,5’ini oluşturuyor. Yani sattığımız ürünlerin yarısı AB’ye gidiyor. Paramızı oradan kazanıyoruz. Şangay Beşlisi ihracatımızın içerisinde sadece yüzde 3’lük bir paya sahip. Koptuğun anda hangi üretim düzenini sürdürebilirsin? 1950’lerden bu yana Türkiye, sanayileşmesini ekonomik yapılanmasını batıya ve AB’ye yönelik oluşturdu. Kullandığı hammadeler, teknolojiler, dış borçlanmalar, ithalat bunun üzerine kurulmuş vaziyette. Bunu yapabilmek için göreli bir bağımsızlığının olması lazım, Dediğim gibi bir doğal kaynağın vs. olur da.. Türkiye’nin doğal kaynak olarak elindeki en büyük kozu İstanbul. İstanbul’u delik deşik ederek, işte rantından faydalanarak ayakta durmaya çalışıyor bu iktidar. Kanal kazmalar, ormanlarını yok etmeler vs onun da sonuna gelindi.

      Sil
  62. Mahfi hocam saygılar. Açıklayıcı yazınız için teşekkürler. Sanırım bir çoğumuzun kafasındaki soru işaretlerini sildiniz. Bunu yaparken de bir delinin kuyuya attığı taşı çıkarmaya çalışarak ekstra emek harcadınız. Sağolun varolun .

    Hocam konu dışı olacak ama sınırlı ekonomi bilgimle - çoğunu sizden öğrendim - yakın gelecekte enflasyonun bizim için öncelikli sorun olmaktan çıkıp yataya döneceğini ve hatta belki de düşüşe geçeceğini - talepdeki azalış sebebiyle - düşünüyorum.

    Yakın gelecekte en büyük problemimiz işsizlik olacak. İşsizlik, üretimin ve büyümenin düşmesi, talep daralması, tasarruf açığının artması ve bu açık artınca enflasyon düşse dahi açığı kapatmak için faizlerin düşürülememesi gibi sonuçları olacak diye düşünüyorum.

    Bu yorumu yazarken neredeyse ağlayacağım. Ben mi çok karamsarım hocam katılır mısınız yorumuma?

    Saygılarımla hocam iyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
  63. Sayın hocam mb nin faizi arttırması bizim gibi ihracatı dahi ithalata bağlı ülkede büyümeyi yukarı çekmez midir ? Ben mi yanlış düşünüyorum acaba büyüme düşer mi yoksa ?

    YanıtlaSil
  64. Merhaba Hocam,

    Beyaz eşyacılar hükümete çağrı yapmış. Dolar 3 TL , Euro ise 3.30 TL'den sabitlensin demişler.Bu tip dövizi sabitlemek zararlı olur mu?

    Saygılarımla,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hem kuru hem faizleri ayni anda control edemezsiniz. Eger kuru sabitlerseniz faizleri piyasaya birakmak zorundsiniz, o zamanda faizler cok yukselir. Aksi halde doviz talebini karsilayamaz iflas edersiniz. MB'nin kasasinda talebi bu kadar dusuk kurdan karsilayacak doviz yok. Zararli olur mu sorunuzun cevabi ise hayir olmaz, tam tersi cok yararli olur. Bu, 2000 krizindeki gibi hukumetin dusmesi ve iktidarin el degistirmesi ile sonuclanir (belki Kemal Dervis tekrar geri gelir). Bunun da memlekete zarari olmaz yarari olur, hic olmazsa bu adamlardan kurtulmus oluruz.

      Sil
    2. devalüasyon mu istemişler

      Sil
  65. Hocam at arabası örneğini CB duymasın. Hani biz petrolü ithal ediyoruz ya; petrol fiyatları yükselirken at arabası kullanma önerisi gelebilir. Sonuçta at ve arabası yerli üretim, atı yerli samanla besledik mi dışa bağımlılığımız azalır. Ama büyük bir sorun var: Dünyada yeterince at yok!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizde at cok usta. Ne demek istedigimi anlamissindir yazmayayim buraya. Bunlar zamani gelince At-Katir partisine oy AT'arlar ayni zamanda.

      Sil
    2. yerli samanda yetersizki saman ital ediyoruz

      Sil
    3. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 20:00

      Kullanılan samanın önemli kısmını ithal ediyoruz.

      Sil
    4. Saman ithal...bi de ingiliz atı sürdük mu arabaya on numara yerli ve milli olur😊

      Sil
    5. MİG.29,,,tam bir terbiyesiz edayla kusmuşsun, , sizin düşüncenizde olmayan bir parti ve seçmenlerine hakaret etme hakkınız yok, , siz hakaret ettiğiniz için ben de bu hakkı size "MİG= F(mal, ib..gö..) olarak fonsiyonel hale getirdim, , mahfi hoca da bu yorumu yayınlayarak ayıp etmiş gerçekten,,,,bir yandan özgürlük diyeceksin, diğer yandan sizin gibi düşünmeyenlere hakaret edeceksin.. . HOCAM BUNU SİZDEN BEKLEMİYORDUM.

      Sil
  66. Merhaba yazılarınızı severek takip ediyorum. Bir konuyla ilgili tavsiyenize ihtiyacım var. Türkiye Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası'nın bağımsızlıkları ve iki Merkez Bankası'nın bağımsızlık çerçevesinde karşılaştırılması ile ilgili bir ödev yazmam gerekiyor. Ancak yeterli kaynak ve makale bulamamaktayım. Sizin bu konuda bana önerebileceğiniz kaynaklar var mı acaba?

    YanıtlaSil
  67. Hocam 10' da ekonomi programınız kalktı mı artık göremiyoruz ne güzel arada sporda konuşuyordunuz son olarak ekodiyalog programı kapsamında Mersin'e ne zaman geleceksiniz sizinle fotoğraf çektirmek istiyorum hocam saygılar

    YanıtlaSil
  68. Merhaba Hocam,
    Şu anda yaşadığımız en büyük problemin Güve olduğunu düşünüyorum.Bu durumda kimse ne tasarruf yapabilir ne de yatırım!
    Saygılar,

    YanıtlaSil
  69. Hocam hep devletin borçlarından bahsediliyor, acaba devletin alacakları ne kadardır? bunu hangi veriye bakarak anlayabiliriz?

    YanıtlaSil
  70. Hocam , bu aydınlatıcı yazınız için teşekkür ediyorum.

    Son cümlenizde şöyle demişsiniz : " ... Dolar biriktirmekle Dolarla ithal edilmiş altın biriktirmek arasında ya da daha açık bir ifadeyle altın biriktirmeyi teşvik ile Dolar biriktirmeyi teşvik arasında ülke açısından bir fark bulunmuyor ... "

    Benim anladığım altın alındığında ;
    1 - Cari açığı arttırıcı etkisi oluyor çünkü ithal , ayrıca cari açıktan dolayı enflasyonu da arttıracak bir etki oluşabilir mi , diye düşünüyorum.
    2 - Ancak sadece dolar alınsa cari açık artmıyor diye düşünüyorum.
    3 - Bir de alınan altın yastık altına giderse , bu durumda da kredi hacmi de düşer diye düşünüyorum.
    Piyasada para azalmasına yol açar diye düşünüyorum. Yıllardır bu yastık altındaki altınlar ,
    ekonomiye kazandırılsın diye hükümetimiz uğraşmıştı. Altın alın önerisi bunun tam tersi etki
    yaratmaz mı ? Bu da dolaylı olarak büyümeyi etkilemez mi ?

    Bu açılardan ülke açısından altın almak dolar almaya göre ülke ekonomisine daha zararlı olmaz mı ?
    Siz fark bulunmuyor diye yazdığınız için merak ediyorum.

    Teşekkürler.












    YanıtlaSil
  71. Hocam merhabalar,
    Rusya, Çin ve İran gibi ülkeler ile milli para birimlerini kullanarak ticaret yapılırsa ne değişir? Bu seferde Ruble, yuan vs. üzerinden açık vermeyecek miyiz?

    YanıtlaSil
  72. Hocam faiz arttışının gelmesi durumunda içeride ve dışarıdaki riskler arttığı sürece dolar tl karşısında değerlenmez midir?

    YanıtlaSil
  73. Hocam son dönemlerdeki hem kurun yükşelişi hem petrol fiyatlarının yüks

    YanıtlaSil
  74. hocam bütçe konuşmalarını dinliyor musunuZ?

    YanıtlaSil
  75. Bankacılık sistemimiz çökecekmiş, paraları yastık altı yapalım, sisteme güven kalmadı tarzı cümleler somut delillerden çok bir niyet taşımakta, özellikle burada yazan bazı arkadaşlarda.

    Döviz yükümlülüğümüz çok fazla,ağırlığı da finans kesiminin üstünde. Bu durum bir nebze olsun içimizi rahatlatmalı.Çünkü bu konuda uzman bir sektör. Ve iki yıldır da açıkladıkları kar rakamları ile rüştlerini ispatlıyorlar.

    Ve unutulmasın banka sermayesinin önemli bir kısmı da yabancılara ait. Bu borç onların da borcu.

    Borçları çevirememe, kaynak bulamama gibi bir sorunları da olmaz. Bulmuyorlarsa kar görmedikleri içindir, alamayacakları için değil.

    Ama bu demek değildir ki, herşey toz pembe. Ama bankacılık sistemi çökmez FED 2017 de iki kez faiz arttırsa da.

    Demek istediğim 2017 de ekonomi daralsa dahi bankacılık sistemi çökmez. Olan bize olur. Finans sistemi yara almaz mı, alır tabi. Ama bazı yazanların ima ettikleri gibi finans kesimine karşı güven sorunu, sistemin çökmesi gibi bir durum yaşanmaz.

    YanıtlaSil
  76. ABD de issizlik 4.6 geriledi. sizce daha da iner mi. 4.4lere kadar

    YanıtlaSil
  77. hocam doları bozdurup tl ye çevirmek yerine bankada dolar hesabı açsak bunun etkisi hem bizim açımızdan hemde ekonomi açısından nasıl olur. yani dolar hesabı açarsam piyasalar bankalar aracılığıyla ihtiyaç duyduğu likiditeye yinede kavuşmaz mı? Bozdurmak şart mı?

    YanıtlaSil
  78. Emre Temelkuran5 Aralık 2016 20:02

    GBP 4.5 Lira olmuş, çamaşır yıkama ve kurutma makinasına 5.5 gbp yani 24,77 Lira veriyorum. Asabiyim, şiddete meyilliyim. Beştepeden hortum çeksem o da cebimizden çıkacak.

    YanıtlaSil
  79. Hocam bazı devlet kurumlarının tl ile çalışmaya karar vermesi ve Cumhurbaşkanın da bir kaç ülkeyle alışverişleri tl üzerinden yapacağına dair çalışmaları ne kadar etkili olur sizce? Bu etkin bir politika mı? Darbeyle yapamadıklarını ekonomiyle yapmaya çalışıyorlar diye bir söylem dolanıyor ortalıkta sizce de böyle mi?

    YanıtlaSil
  80. 1-altın kıt bir kaynak değil mi?
    2-altını dolar ile ithal etmiyor muyuz?
    3-altın fiyatı tavan yapınca ne yapacağız bu defa altın satıp ne alacağız?
    4-ev kirasını artık hacı amca altınla isteyecek? Altında enflasyon oluşunca ne yapacağız?
    5-altından sonraki aşama ney? Gümüş mü, bunun bakır ve aliminyum külçelerine kadar yolu var mı?
    6-TAVSİYEMDİR: hülümet "zekat" fonu kursun. Dolarını satıp altın alanlar senelik bu altınının zekatını çıkarması gerekiyor. İşte zekat paraları bu fonda toplansın ülke yararına kullanılsın.
    6 numara nasıl güzel öneri değil mi hocam?

    Üşenmezseniz bunlara yorumunuz nedir?

    YanıtlaSil
  81. hocam konu dışı olacak ama bir monopolün uzun dönem dengesinde normal kâr veya zarar etmesi mümkün mü?

    YanıtlaSil
  82. Kur yükselirse maliyetler artar dolayısıyla bu artış enflasyonu yükseltir diyorsunuz ki mantıklı fakat kurlar fırlamasına rağmen enflasyon düşük geldi. Hocam bence siz bazı şeyleri yanlış biliyorsunuz gibi geliyor.

    YanıtlaSil
  83. Hocam dolar bugün niye bu kadar yükseldi halbuki düşmesi gerekmiyor muydu italya referandumu sonrası?

    YanıtlaSil
  84. Hocam saygılar, merhaba borsamız çok ucuz ve bu kadar olumsuzluğa rağmen kendini salmadı aşağıya. Sizce kim veya kimler tutuyor borsayı? YabAncı yatırımcı Halen % 62 'lerde. Yeni yılda ilk haftalarında mal almak sizce akıllıca bir davranış olur mu ? Yatırım tavsiyesi olsun olmasın, sizin görüşünüzü merak ediyorum.

    YanıtlaSil
  85. Hocam sizce küresel likiditenin bol olduğu dönemlerde faiz arttırılmalı mı yoksa azaltılmalı mıdır

    YanıtlaSil
  86. Hocam merhabalar, yazı yine enfes..

    Yorumlar da bir o kadar keza..

    Peki bunca yorum içinde "yürütme"ye giydifmişsiniz iyi hoş da. "Devletin başarısızlığını" önlemek için bir ANAYASAL İKTİSAT MODELİ alabilir miyiz sizden?

    Nasıl bir anayasa nasıl bir konsey/kurul olacak ki RTE'zede olmaktan kurtulalım ekonomide?

    Anayasal iktisat yazısı bekliyorum inşallah sizden. Dünyada uygulaması var mı?teoride TAM OLARAK NASIL? Bende karanlık kalan kısımlardan biridir..

    Saygı ve muhabbetle

    "S.S."

    YanıtlaSil
  87. sayın hocam,trump ekonomiyi özel sektör dehalarına bırakıyor. bizde neden hep bürokratlarla gidiyor bu iş. hazineden maaş almaktan öte geçememiş adamların ağzında ekonomi söylemleri , zaten akademisyenlerle bilimle muhatap olan yok. yani bizim ekonomi bürokrasisi trump dan daha mı iyi biliyor piyasa işleri. sayın cumhurbaşkanı benim alanım ekonomi diyor,hangi üniversitede lisans yaptı bilmiyorum ama bu gidişat iyi değil.

    YanıtlaSil
  88. hocam enflasyon rakamları güvenilir mi? bana hiç mantıklı gelmedi enflasyonun %7 civarında olması hele ki son vergi zamlarından sonra bir yanlışlık yok mu burada? ya da alım gücümüz ve talep düştü,ekonomik durgunluk mu var da bu kadar düşük geldi?

    YanıtlaSil
  89. hocam merhaba, iyi bir ekonomist olmak istiyorum ancak işe nerden başyalacağımı tam bilmiyorum. ben işletme-maliye mezunuyum.ayrıca bankacılıkta da YL yaptım. fakat gördüğüm dersleri hep yetersiz gördüm.salt mevcut teori ve uygulamaları öğrendik, analiz yapmak için birşey öğrenmedim. işe makro kitabıyla yeniden başlamak isyiroum, sizin makro,mikto,ik.pol.ve kriz kitaplarınızı okudum ancak bana çok yetersiz geldi (belki hedef kitle ben değildim diye), , mankiw nasıl, sizin tavsiyenize önem veriyorum...teşekkürler.

    YanıtlaSil
  90. Hocam, Dediğiniz gibi 100 yıl öncesi sisteme geri dönmek mümkün değil. Fakat yeni nesil bir para sitemi kurulamaz mı? -Bitcoin vs.. Ya da BM gözetiminde ülkelerden bağımsız uluslararası geçerliliği olan bir para...

    YanıtlaSil
  91. petrolun vergisi dünden bugune nasıldı hocam...

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi