Tanrı Janus'un İki Yüzü

Yeni yıla girdik. Ocak ayının ikinci günündeyiz. Arkamızda sıkıntılı bir yıl bıraktık, önümüzde daha da sıkıntılı olmaya aday bir yıl bizi bekliyor.

Roma Tanrılarından birisidir Janus. Roma sikkeleri üzerinde kabartma resimleri yer alır. İki yüzü vardır, biri öne biri arkaya dönüktür. Yüzlerden biri kentin giriş kapısına ve kente girenlere, öteki ise kentin çıkış kapısına yani kentten çıkanlara bakar. Böylece kentin güvenlik içinde yaşamasını sağlar. Batı dillerinde Ocak ayını anlatan January ve benzeri sözcükler tanrı Janus'un adından geliyor. Bunun nedeni ocak ayının bir yönüyle geçen yıla, bir başka yönüyle de gelecek yıla bakmasıdır. İngilizcedeki Janitor (kapıcı) sözcüğü de Janus’tan geliyor. Kapılara baktığı için.  

Türkçedeki Ocak ayı ise ateş yakılan yer, yuva anlamına gelen ocak sözcüğünden geliyor. Yılın ilk ayı soğuk bir ay olduğu ve ocak başında oturulması, evden çıkılmaması gerektiği düşünüldüğü için bu aya Ocak adı verilmiş.  

2011 yılında, farklı yerlere bakıp farklı şeyler gördüğü düşünülen tanrı Janus’tan farklı olarak, aynı yerlere baktığımız halde farklı şeyler gördük. Yılın başında ABD’nin ekonomik olarak sıkıntılar içinde olduğunu görürken yılın sonunda tam tersini görür olduk. Yılın başında altın almak akıllıca bir yatırım olur mu diye düşünürken yılın sonunda keşke satsaydık diye düşünür olduk. Yılbaşında yaptığımız tahminlerden emin olarak bunları her yerde açıklarken yılsonunda tahminlerimizin niçin saptığına gerekçeler arar konuma geldik.

2011’de iyiyi de kötüyü de umudu da umutsuzluğu da yaşadık. Kimi kazandı kimi kaybetti. 2011 gelişmiş dünya için ve özellikle de Euro bölgesi için adeta bir karabasan gibi geçti. AB umutlarını 2012’ye devretmekten başka çare bulamazken ABD biraz umut topladı. Çin, Brezilya, Rusya, Türkiye gibi yükselen ekonomiler, gelişmiş dünyanın karabasanlarla dolu umutsuzluklarından nispeten uzak bir yıl geçirdiler.

Şimdi herkes 2012’ye, Janus’un öne bakan yüzündeki gözlerine bakıyor. Orada bir ışıltı yakalanabilecek mi? Yoksa yine arkaya, 2011’e, bakan yüzündeki gibi gözyaşları mı akacak aşağıya?

Ocak ayının Türkçedeki ve batı dillerindeki anlamlarını kullanarak bitireyim bu yazımı. 2012 yılının Ocak ayında evde oturup Janus gibi bir yandan 2011’e bakıp orada yapılan hataları gözden geçirmek, bir yandan da 2012’ye bakıp önümüzdeki dönemde neler yapılacağını kararlaştırmak için zaman ayırmak çok önemli. Karışık bir yıl olacağı tahmin edilen bu yıla doğru kararlar ve doğru yatırım hamleleriyle girmek yılı rahat geçirmek için gerekli.