Bütçe Dengesi ve Faiz Dışı Denge
Bütçe gelirleri, bütçe giderleri ve bütçe dengesi
Özel kesimde hesaplar bilanço ve
kar zarar cetveli, kamu kesiminde hesaplar bütçe üzerinden yapılır. Bütçe, kamu
kesiminin gelir ve giderlerini, bunlar arasında oluşan denge eğer açık
biçimindeyse nasıl kapatılacağını gösteren bir yasal metindir.
Bütçe gelirleri başlıca iki
grupta toplanır: (1) vergi gelirleri, (2) vergi dışı gelirler. Vergi gelirleri
ikiye ayrılır: (a) Dolaysız vergiler (gelir ve kurumlar vergisi gibi gelirden
alınan vergiler ve veraset intikal vergisi gibi servetten alınan vergiler), (b)
dolaylı vergiler (KDV ve ÖTV gibi harcamalardan alınan vergiler ile damga
vergisi ve harçlar gibi işlemden alınan vergiler.) Vergi dışı gelirler,
devletin sahip olduğu mülklerin kira gelirleri, KİT’lerin kârlarından
devralınan paylar, trafik cezaları, para cezaları gibi gelirlerdir.
Bütçe giderleri de başlıca iki
grupta toplanırlar: (1) faiz dışı giderler ve (2) faiz giderleri. Faiz dışı
giderler dörde ayrılır: (a) Personel giderleri (devlet memurlarının maaşları,
yollukları, sağlık giderleri vb). (b) diğer cari giderler (devlet arabalarının
benzin giderleri, kamu binalarının aydınlatma, ısınma, bakım onarım giderleri
vb). (c) yatırım giderleri (kamu binaları yapımı, okulların yapımı vb). (d)
transfer giderleri (emekli maaşları, öğrenci kredileri vb). Faiz giderleri ise
devletin borçlanmaları karşılığında ödediği faizlerden oluşur.
Bütçe Gelirleri = Vergi Gelirleri + Vergi Dışı Gelirler
Bütçe Giderleri = Faiz Dışı
Giderler + Faiz Giderleri
Bütçe Dengesi = Bütçe Gelirleri –
Bütçe Giderleri
Bütçe Gelirleri = Bütçe Giderleri ise bütçe denktir.
Bütçe Gelirleri > Bütçe
Giderleri ise bütçe fazla veriyor demektir.
Bütçe Gelirleri < Bütçe Giderleri ise bütçe açık veriyor
demektir.
İlk iki halde sorun yoktur.
Üçüncü halde yani bütçenin açık vermesi halinde ise borçlanma yapılması
gerekir. Bu durumda bütçe açığı borçlanmayla finanse edilecek demektir.
Bütçe Gelirleri < Bütçe
Giderleri = Bütçe Açığı = Borçlanma
Faiz dışı denge
Bir ekonomide bütçe gelirleri
eğer bütçenin temel giderlerini yani faiz dışı giderlerini karşılayamıyorsa
sorun büyük demektir. Bu durum, kamu kesiminin borcu olmasa ve faiz ödemek
zorunda kalmasa bile giderlerini karşılayacak kadar gelire sahip olmadığını
anlatır.
Faiz Dışı Denge = Bütçe Gelirleri
– Faiz Dışı Giderler
Bütçe Gelirleri = Faiz Dışı Giderler ise faiz dışı denge sıfıra
eşittir.
Bütçe Gelirleri > Faiz Dışı
Giderler ise faiz dışı fazla var demektir.
Bütçe Gelirleri < Faiz Dışı Giderler ise faiz dışı açık söz
konusu demektir.
Türkiye örneği
(1) Türkiye’de 2012 yılında bütçe
gelirleri 332 milyar TL, bütçe giderleri 361 milyar TL ve bu giderlerin 48
milyar TL’si faiz gideri olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda bütçe dengesi ve faiz
dışı denge nasıl hesaplanır?
Bütçe dengesi = Bütçe gelirleri –
Bütçe giderleri
Bütçe dengesi = 332 – 361 = -29
milyar TL. Yani bütçe 29 milyar TL açık vermiş demektir. Bu açığı karşılamak
için borçlanmak gerekecektir.
Şimdi faiz dışı giderleri
bulalım. Bunun için bütçe giderlerinden faiz giderlerini çıkarmamız gereklidir
(361 – 48 =) Faiz dışı giderler 313 milyar TL’dir.
Faiz dışı denge = Bütçe gelirleri
– Faiz dışı giderler
Faiz dışı denge = 332 - 313 = 19
milyar TL fazla. Yani 19 milyar TL faiz dışı fazla söz konusudur.
Özetle Türkiye ekonomisinde kamu
kesimi topladığı gelirlerle (332 milyar TL) faiz dışı giderlerini (313 milyar
TL) karşılamakta, faiz gideri olarak kalan (361 - 313 =) 48 milyar TL'nin 19 milyar TL'sini faiz dışı fazlasıyla karşıladıktan sonra 29 milyar TL'lik borçlanma yapmaktadır.
Eğer faiz dışı giderler 313
milyar TL değil de örneğin 361 milyar TL olsa ve faiz giderleri de 48 milyar TL olsaydı o zaman kamu kesimi topladığı
gelirlerle faiz dışı giderlerini karşıladıktan sonra 77 milyar TL'lik borçlanma yapmak zorunda kalacaktı.
''..arta kalan 19 milyar tl'nin ustune 10 milyar tl daha borclanarak faiz giderlerini odemektedir. Bu durumda borclarinda azalma meydana gelecektir'' hocam 10 milyar tl daha borclanarak, yani borcu borcla kapatarak, toplam borc nasil azaliyor?
YanıtlaSil29 TL borcunuz var diyelim. Bunun 19 TL'lik kısmını gelir fazlanızla kalan 10 TL'sini yeni borç alarak öderseniz ne kadar borcunuz kalır? 10 TL. Eskiden 29 TL borcunuz vardı şimdi ise 10 TL. Bu durumda borcunuz azalmış olmaz mı?
Silmilli gelir artış oranı borcun faiz ortalamasından büyükse borç azalabilir. büyüme küçüldü ve faiz dışı fazla büyüdü. daha başka hesaplar yapmadan azaldı diyemeyiz.
SilHocam yalnız biz borçtan değil, borcun faizinden bahsetmiyor muyuz? Yani 29 TL borcumuz 10 TL'ye düşmüyor, tam tersine zaten 29 TL faiz ve uçuyor. Kısaca 19 TL gelirlerimizden uçup gidiyor. 10 TL uçacak olan faizi de geleceğe yönelik borçlanıyoruz. Yani borçlar düşmüyor, tam tersine 10 TL geleceğe yük biniyor. Değil mi?
SilHocam ellerinize sağlık güzel olmuş yazınız. Benim sorum şu: Devlet neden hep sürekli borcu borçla kapatıyor? Bunu günü kurtarmak için bilerek mi yapıyor (yani siyasi nedenler) yoksa mecburen mi yapıyor?
YanıtlaSilİkinci sorum ise, Özelleştirmeden alınan gelirler de bütçe gelirlerine dahil oluyor mu?
Harcama fazla gelir az. Sağlık giderleri bunun en tipik örneği. Neredeyse herkese bedava hizmet veriliyor.
SilGenel olarak özelleştirme gibi bir dedaya mahsus gelirler bütçeye dahil ediliyor ama örneğin IMF gibi kuruluşlar bütçe dengesine bu gelirleri dahil etmeksizin bakıyorlar.
Peki Hocam, örneğin devlet bugün (2013 yılında) borçlanarak bütçe açığının bir kısmını kapatıyor değil. Sonra cari harcamalar vs yapıyor ve sonra, 2014 veya daha ileri bir tarihte 2013'den kalan borcun vadesi geliyor, onu ödeyemediği zaman tekrar borçlanıyor doğru mu? Doğruysa devlet neden bugün (2013) aldığı borcu ileride gelir elde edecek yatırım yapmıyor, onu ilerde başka bir borçla kapatıyor? Devlet bunu bilmiyor mu yoksa günü kurtarmak için mi yapıyor?
Sildevleti yöneten kişiler sonuçta siyasetçi. siyasetçiler miyoptur, içlerinden çok azı bir sonraki seçimin ilerisini görebilir :) onlara da devlet adamı denir.
SilHocam "...buradan arta kalan 19 milyar TL'sinin üzerine 10 milyar TL borçlanarak faiz giderlerini ödemektedir." yerine "...buradan arta kalan 19 milyar TL'sinin üzerine 29 milyar TL borçlanarak faiz giderlerini ödemektedir." olması gerekmez mi?
YanıtlaSilEvet hocam, bence de böyle olması gerekir. Çünkü 29 milyar TL açığın çıktığı hesap içerisinde, o 19 milyar TL lik fazla zaten yer almaktadır. Bu nedenle bulunması gereken borç 48-19=29 milyar TL şeklinde olmalıdır.
SilSaygılar.
İyi günler hocam benim sorum; 2012 yılı için 2011 de yapılan bütçe tahmininde planlanan gider ve bu giderleri karşılayacak gelirler yer almaktadır.acaba planlanan bütçede açık olması dolayısıyla hükümet 1 sene önceden mi giderlerini karşılanmasının yolunu ( vergi artışı , borçlanma) seçmektedir. Yani 2012. Yılında borçlanmayla yapılan finasman 2011 yılında mı öngörülmüştü? Ayrıca bu açığın finansmanını vergi artışalarıyla bizlere yansıdı mı?
YanıtlaSilYıl başlarken gelir gider tahmini yapılıyor ve önceki yıllardan vadi gelen borçlarla bu yılın açığı için borçlanma başlıyor.
SilHocam 10 milyarım borçlanma kısa vadeli olarak bonoyla mı uzun vadeli olarak tahville mi gerçekleşmektedir? Ayrıca kamunun bütçesi için yaptığı borçlanmayı dışarıdan dövizle borçlanarak yapması mümkünmü? Mümkünse dışarıdan dövizle alınan para burada nasıl harcamaktadır? Acaba gelen döviz karşılığında piyasaya o kadar likidite mi verilmektedir? Cevabınız için teşekkür ederim
YanıtlaSilEğer kısa vadede bir gelir artışı ya da harcama kısılması olacaksa kısa vadeli borçlanma yapılabilir bunun dışında uzun vadeli olur. Dış borç için alınan döviz TCMB ye satılarak TL karşılığı alınır. TCMB programına göre bu döviz alımı için para basabilir.
SilHocam Türkiye cari fazla veren bir ülke olsaydı yine de dışarıdan borçlanırmıydı? Hocam ihracatı ve ithalatı farklı kişiler yaptığından ithalatçının yaptığı ithalatın bedelini içeride bulamaması halinde borca alacaktır. Yani cari fazla versekte dışarıdan borçlanmayacağız diye bir kaide yok değil mi hocam ? Hocam tam emin olamadımda bu dediğimden yanlışım varsa düzeltirseniz sevinirim
YanıtlaSilcari fazla veren ülkelere baktığımızda birkaç istisna hariç NET borç veren konumunda olduklarını görüyoruz. cari fazla veren bir ülkenin dışarıdan net borçlanma yapması doğrudan yabancı sermaye çıkışı ve/veya rezerv artışının cari fazla tutarının üzerinde olması halinde mümkün olabilir.
SilYanıt genel olarak doğru. Bununla birlikte Çin bile cari fazlasına karşın az da olsa borçludur. Almanya mesela cari fazla verdiği halde ciddi borçludur. Cari fazla veren ekonomiler de dışarıya borçlu olabiliyor.
SilAlmanların veya Çinlilerin dışarıya borcu olabilir ancak bu 2 ülkenin dışarıdan alacakları dışarıya olan borçlarından fazladır. dolayısıyla net kredi veren konumundalar. bizde tam tersi, bizim dışarıya olan borcumuz alacaklarımızdan fazla ve net borç alıcı pozisyonundayız.
SilHocam yaziniz butce acigi ile ilgiliyken burada cari aciga deginilmis, aradaki ince farki vermekte de fayda var: butce acigi (G>T) ve cari acik ise cari islemler hesabinin acik vermesidir, yani en yalin haliyle (M>X) olarak ifade edilir. Tabi burda yine cari acik ile dis ticaret aciginin da birbirinden farkli oldugunu vurgulamakta fayda var. Cari acik ile butce aciginin birlikte gorulmesine de ikiz aciklar denilmektedir. Turkiye'de cari acik ile butce acigi arasinda ters yonlu bir iliski bulunmaktadir. Bunun altinda yatan temel neden Turk Vergi Sistemi'nin icerisinde ithalattan alinan vergilerin payinin cok yuksek olmasidir. Soyle ki: ithalat arttikca cari acik artmakta ancak yuksek ithalat ile ithalattan alinan vergi tutari da artmaktadir, bu durum ise (G>T) olan bir durumda butce aciginin azalmasi anlamina gelir.
SilSorulan soruya yonelik bir ilave bilgi de ben vermek istiyorum: teorik olarak ihracatci ve ithalatci kesim birbirinden farkli olmasi beklenir ancak Turkiye'de bu durum gecerli degildir. Cunki ihrac ettigimiz urunlerimizin uretiminde killanilan hammadde ve aramamullerin cogunu ithal etmekteyiz. Yani ihracatimiz ithalata dayali olmaktadir. Ihracat icin kullandigimi en temel ithal girdi olan petrol ve dogal gaz gibi enerji urunlerinin ihmal edilerek hesaplanan bir cari islemler hesabi tablosuna gore (bu veri TCMB'nin verisidir, internet sitesinden ulasilabilir) Turkiye'de cari acigin oranla cok dusuk oldugu gorulmektedir. Hatta 2003-2004 yillari arasinda enerhi haric cari fazla verilmistir. Turkiye'de aslinda ihracatcilarin buyuk cogunlugu ithalatci konumundadir.
(G-T) ile ifade edilen kamu tasarruf açığı, bütçe açığı için kamunun yatırım harcamalarını da eklemek lazım. cari açık ile bütçe açığı arasındaki ters yönlü ilişki Türkiye'ye has değil, Amerika'da bizim gibi. cari açıkları artınca bütçe açıkları düşüyor.
Silbir ülke cari fazla verse de ithalatçılar dışarıdan borçlanabilirler. ama ülke genelinde muhtemelen dışarıya verilen borç alınan borçtan fazla olacaktır.
iyi günler hocam
YanıtlaSil2012 yılında tek sefere mahsus 20 milyar tl gelir oldu bedelli askerlik.vergi affı,merkez bankası kar,özelleştirme IMF tanımlı bütçe açıgı 48 milyar tl,
BDDK verisinde 31.01.2013 Tarihli Günlük Bankacılık Sektör Raporunda ocak ayında takipteki alacaklar son 1 ayda 700 milyon tl artış var,2012 son çeyreginde takipteki alacaklar yani 3 ayda 517 milyon tl bu yüksek oranlı artış neden sizce hocam ?
http://www.bddk.org.tr/WebSitesi/default.aspx
31.01.13 30.01 29.01 31.12.2012
Takipteki Alacaklar (Net) 6.172 6.023 5.971 5.796
Takipteki Alacaklar (Brüt) 24.174 23.925 23.872 23.414
Takipteki Alac.Özel Karş. 18.002 17.903 17.900 17.618
Genellikle bu tür sorunlar yılsonunda yazılır.
SilHocam, faiz dışı fazla vermek demek illa ki borcun azalması mı demek? Hazine'nin iç borç stoku 2011 sonunda 368,8 milyar TL, 2012 sonunda 386,5 milyar TL, 17,7 milyarlık bir artış var. dış borçta da dolar bazında artış, TL bazında hafif bir azalış var. acaba borcun azalmasından GSYH'ye olan oranının azalmasını mı kastettiniz?
YanıtlaSilFaiz dışı fazla olmasa borç miktarı daha artacaktı onu demek istedim.
Silsayın hocam, faiz gideri 48 mia TL olarak verilmiştir. Bütçe, 19 mia TL faiz dışı fazla (siz 10 mia TL demişsiniz!) veriyorsa 29 milyar TL borçlanmak gerekmez mi?
YanıtlaSilaslında bir de geçmiş yıllar borçlarının anapara ödemeleri olabilir. borçlanma gereği bütçe nakit dengesini aşabilir.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilfaiz dışı fazla 19 milyar TL. 48 milyar TL faiz giderimiz var. bunun 19 milyarını faiz dışı fazla ile, kalan 29 milyarı borçlanarak ödüyoruz.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilhocam faiz dışı fazla 19 milyar dolar değil mi?
YanıtlaSilmerkezi hükümetin faiz dışı fazlası USD bazında 10 milyar 922 milyon dolar
SilYazıda düzeltmeler yaptım.
YanıtlaSilHocam merhaba,
YanıtlaSilBütçe dengesi ve Türkiye'nin bütçe gelir / gider kalemlerini anlaşılır bir şekilde ortaya koyan yazınız çok faydalı oldu.Aile bütçesi yöneticilerine de yol gösterecek nitelikte.Elinize ve kaleminize sağlık.
Bütçe performans kriterlerinden en önemlisi;Bütçe Açığı/GSYİH oranının %3'ü geçmemesi.Türkiye'de bu oran;29/1.435:%2.02
Bu kritere göre Türkiye'nin bütçe performansı oldukça iyi.Bazı AB üyesi ülkelerden bile daha iyi.
İyi akşamlar
Teşekkürler.
SilTürk bütçesi bir defaya mahsus gelirlere çok dayansa da son yıllarda oldukça başarılı bir performans izliyor.
Hocam yazılarınız için teşekkürler,hocam bu ülkede petrol,ara malı,bilgisayar ve cep telefonu,konut kredileri,et,textil hammaddeleri,hayvan yemı ve hatta domates bile ithal edilirken böyle bir büyüme modeli olan bir ülke ben hatırlamıyorum! Siz biliyormusunuz acaba ? siz doların dışşal etkiye bağlı parasal genişleme sonucu ucuz olması ve olduğundan daha düşük kurla yapılan ithalatla ucuz hammedde bulunması ile devletin bundan topladığı vergi toplayarak bütçesini denk getirmesi hangi bilimsel makaleye konu olacak merak ediyorum.
YanıtlaSil2001dedevlet borcluydu şimdi özel sektör borçlu acaba bu özel sektör battığında devlet kimden vergi alacak herhalde uzaydaki marslilar vergi toplar,bu borçlar cevrilemezse "................
Hocam yazılarınız için teşekkürler,hocam bu ülkede petrol,ara malı,bilgisayar ve cep telefonu,konut kredileri,et,textil hammaddeleri,hayvan yemı ve hatta domates bile ithal edilirken böyle bir büyüme modeli olan bir ülke ben hatırlamıyorum! Siz biliyormusunuz acaba ? siz doların dışşal etkiye bağlı parasal genişleme sonucu ucuz olması ve olduğundan daha düşük kurla yapılan ithalatla ucuz hammedde bulunması ile devletin bundan topladığı vergi toplayarak bütçesini denk getirmesi hangi bilimsel makaleye konu olacak merak ediyorum.
YanıtlaSil2001dedevlet borcluydu şimdi özel sektör borçlu acaba bu özel sektör battığında devlet kimden vergi alacak herhalde uzaydaki marslilar vergi toplar,bu borçlar cevrilemezse "................
Bu konuları farklı anlatımlarla da olsa dile getirdik. Başkaları da yazdı. Bir defaya mahsus gelirlerle ve ithalden alınan KDV ilen bütçe açıklarının sürdürülebilir olmadığını söyledik. Ben sürdürülebilir bütçe açığını vergi gelirleri / faiz dışı giderler olarak ölçüyorum.
SilHocam Cari acik / GSYIH oraninin %5'ten kucuk olmasi cari acigin surdurulebilirligini gosteriyordu. Peki butce aciginin surdurulebilirliginin kriteri nedir? Surdurulebilir butce dengesinin acik veya fazla vermesi nasil yorumlanabilir?
YanıtlaSilBütçe açığının sürdürülebilirliğini ben vergi gelirleri / faiz dışı giderler formülüyle ölçüyorum. Böylece eğer faiz ödememiz ve bir defaya mahsus gelirlerimiz olmasaydı bütçe açığımız nasıl görünürdü ona bakıyorum. Bence sürdürülebilir bütçe dengesi ölçüsü odur.
SilHocam cahillime verin ama simdi faiz giderleri borclandik buna odedigimiz fiyat degilmi yani biz faiz giderlerini bile tam odeyemiyoruz ki anapara hala durmakla beraber odeyemedigimiz faizler icinde borclaniyoruz bu katlanarak gitmezmi borc azaldi demek ne derece dogruoluyor yada faiz giderleri derken borcun tamamindanmi bahsediyoruz anapara+faizmi
YanıtlaSilEğer faiz dışı fazlamız varsa bununla faizlerin bir bölümünü ödüyoruz demektir. Aksi taktirde anapara + faizin tamamını borçlanacağız demektir ki o zaman borç katlanarak büyür.
SilÇağlayan'ın Başçı'ya neden köpürdüğü bugün açıklanan sanayi üretim verisinden sonra anlaşıldı. 4. çeyrek büyüme sıfıra çok yakın bir seviyede gerçekleşecek. negatif büyüme sürpriz olmayabilir.
YanıtlaSilHocam gerçekten 3.çeyrekte sanayi üretimi gün bazında geçen yıla göre %2,56 artmış. 4.çeyrek artışı %0,48. 2 puanlık düşüş büyümeye ne kadar yansır? 4.çeyrek büyümesine ilişkin tahmininiz var mı?
Sil2012 3. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre artış %2,69'du. 2012 4. çeyrekte yıldan yıla artış %0.27'ye düştü. düşüş 2 puanın üzerinde.
SilBenim yıl için tahminim yüzde 2,5 büyüme. Herkesin söylediğinin ve tahmininin aksine benim 4. çeyrek büyüme tahminim düşüktü (% 1'in altında.)
SilÇağlayan'ın dediği doğru da cari açığı % 10'da hatta % 8'de tutmaya devam etseydik dış finansman konusu karışacaktı. Her şeyin bir bedeli var.
sayın hocam sanayii üretim endeksi oranı ekonominin durağana doğru ilerlediğinin bir göstergesimi
YanıtlaSilBir kaç aya bakarak karar vermek zor ama gidiş o yönde.
Silhocam simdi bu veriler gaza basmayimi gerektiriyor.rakamlar pek ic açıcı degil sanirim
YanıtlaSilGaza basarsan büyümeyle birlikte cari açık da fırlayıp gidiyor, frene basarsan cari açık büyümeyi de beraberinde düşürüyor. Kırk katır mı kırk satır mı? Bu ikisibi birbirinden ayıracak bir model değişikliğinden yani yapısal reformlardan daha fazla kaçamayacağız.
SilSene olacak 2019 hâlâ düzelmedi. Seçim gündemiyle bütçe biraz daha zorlanır. Nasıl olsa halkımız çok güzel görmüyor ortamı. Durmayız yola devam.
Silhocam biz ne zaman adaletli bir vergi sistemine geçeceğiz sizce?bütçe gelirleri hala ağırlıklı dolaylı vergilerden sağlanıyor.hani kurumlar vergisi,hani merdivenaltı çalışan firmaların kaçırdığı gelir ve kurumlar vergileri ssk primleri???hükümet resmen bordrolulara yüklenmiş durumda.Hiç baktınızmı bir bordrolunun son zamanlarda vergi kesintilerine?yukarıda bir soruya devlet sağlığı neredeyse bedava yaptı demişsiniz.Hocam bırakında doktorada bedava gidelim.ilacımızı bedava alalım,hoş katkı paylarıyla genede para veriyoruz ya.sosyal devlet olmayı hedeflemek demek zaten enazından temel sağlığı ve temel eğitimi bedava yapmaktır.devlet önce şu adalet içinde toplayamadığı vergiyi bi toplasın.bakın sarrafların,doktorların,mütaahitlerin vergi levhalarına ortalama 3-5 bin vergi ödüyor.sizce bunlar doğru rakamlarmı?? saygılar....
YanıtlaSilVergiyi doğru toplayamamak ayrı bedava sağlık hizmeti sunmak ayrı. Zamanında İngiltere vergiyi doğru topladığı halde bedava sağlık hizmeti sunmaktan batmıştı. Thatcher iktidara geldiğinde İngiltere Maliyesi National Health Service'ten dolayı batmış haldeydi. Ondan sonra yapılan fedakarlıklar inanılmaz boyutlara çıktı.
SilVergiyi doğru toplayabilmek için bunu istemek gerekir. Henüz Türkiye o aşamaya gelemedi.
hocam ingiltere o dönem batmış olabilir ama batmayan ülkelerde var bu sosyal politikalardan bakınız iskandinav ülkeleri.Temel sağlık hizmetlerini erişilebilir yapmak ille batmayımı gerektirir bir ülke için.burda ayrışıyoruz.ben de karşıyım aşırı ilaç tüketimine.ama bu gelir seviyesiylede özel hastanelere gitmekte imkansız gibi.
YanıtlaSilhocam türkiye nerde o aşamaya geldi ki sağlıkta gelsin.siz resmen sağlığı özelleştir olsun bitsine getiriyorsunuz.sağlığı özelleştirin değil sağlığı düzeltin diyeceksiniz.özelsektörün eline geçen birçok sektörde de sorunların çözülmediğini hatta daha da büyüdüğünü görebilirsiniz.gerçi siz başta girişte bahsettiğiniz halde,özel sektör kısmına hiç girmemişsiniz.biraz da özel sektör verilerine girin bakalım orada neler oluyor.ne dolaplar dönüyor..
YanıtlaSilHocam, örneğin faiz dışı denge 2,54 milyar TL, bütçe dengesi ise, -62,11 milyar TL'dir. Bu durumu kamu maliyesi açısından nasıl açıklayabiliriz ?
YanıtlaSilfaiz dışı dengenin bir anlamı yok bence. bütçe açığı ne olduğunu söylüyor.
YanıtlaSil