Yeni Rezerv Para: Yuan

IMF, bir süredir yürüttüğü çalışmaları sonlandırdı ve 1 Ekim 2016’dan itibaren Çin parası Yuanı (resmi adı Renminbi) SDR (özel çekme hakları) sepetine dahil etti. SDR; IMF’nin üye ülkelerin mevcut resmi rezervlerine katkıda bulunmak amacıyla 1969 yılında oluşturduğu ve üye ülkelere IMF kotalarıyla orantılı olarak tahsis ettiği bir rezerv varlıktır. SDR aynı zamanda IMF’nin ve diğer bazı uluslararası kuruluşların hesap birimi olarak kullanılmaktadır. Mesela IMF, bir üye ülkeye kullandırdığı stand by düzenlemesi imkânını SDR üzerinden hesaplamaktadır. 

SDR’nin hesap birimi olarak değeri, başlıca uluslararası para birimlerinden oluşan bir sepet esas alınarak günlük olarak belirlenmektedir. Mesela bugün itibariyle 1 SDR 1,4085 USD’ye eşittir. 

SDR sepetine ilişkin son düzenleme 2010 yılında yapılmıştı. Bu yeni düzenleme ile önceki düzenleme arasındaki farklar aşağıdaki tabloda yer alıyor.

SDR Sepetinde Rezerv Paraların Ağırlıkları


Tablodan görüleceği gibi Yuan’ın dâhil edilmesiyle en önemli gerileme Euro’da ortaya çıkmıştır. 

IMF İcra Direktörleri Kurulu, Yuan’ı SDR sepetine dahil ederken şu gelişmeleri dikkate almışlardır: (1) 2010 yılından bu yana Yuan’ın uluslararası işlemlerde kullanılmasındaki artış, (2) Başlıca döviz piyasalarında alış verişe konu olması, (3) Çin yetkililerinin Yuan’ın serbest dalgalanmaya geçmesinde gösterdikleri gelişme. 

Rezerv, saklama ve biriktirme karşılığı kullanılan bir kelimedir. Rezerv para da aşağı yukarı bu anlamda kullanılır. Örneğin ABD doları rezerv paradır, Amerikalının yanı sıra Japon, Türk ya da Çinli de bu parayı elinde tutabilir. Çünkü istediği zaman bu parayı kullanabilme imkânı vardır. Buna karşılık Taylandlılar dışında kimse elinde Tayland Bahtı tutmak istemez. Çünkü bu parayı ancak Tayland’da kullanmak mümkündür. Buna karşılık ABD dolarını Tayland’da da kullanmak mümkündür. Bir paranın uluslararası alanda rezerv para olarak kabulü o paranın ticarette ve çeşitli ilişkilerde yaygın biçimde kullanılmasına bağlıdır. Rezerv paraları ikiye ayırmak mümkündür: (1) Birinci sınıf rezerv paralar (Dolar ve Euro.) Bunlar kendi bölgeleri dışında da ödeme aracı işlevi görür. (2) İkinci sınıf rezerv paralar (Yen, Sterlin, İsviçre Frangı.) Bunlar kendi bölgeleri dışındaki yerlerde ödeme aracı işlevi görmez.  

Yuan’ın rezerv para olma yolundaki ilk adımı SDR sepetine girmek olmuştur. Ama Dolar ya da Euro gibi birinci sınıf rezerv para olabilmesi için daha yolu var gibi görünüyor. O nedenle Yuan şimdilik Yen, Sterlin ve İsviçre Frangı gibi ikinci sınıf rezerv para olarak bekleyecek. 

Yorumlar

  1. Mahfi bey
    Quesnay'ı mı savunuyorsunuz?
    Fizyokrat mısınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. hahaha güldürdün

      Sil
    2. 2.sinif iktisat ogrencisi.haci fizyokratlar mi kaldi.

      Sil
    3. 2.sinif iktisat ogrencisi.haci fizyokratlar mi kaldi.

      Sil
  2. Hocam merhabalar İstanbul üniversitesi iktisat bölümü 3.sınıf öğrencisiydim. Sizin üniversite öğrencilerine yönelik çalışmanız var mı? Mesela kitap okumaları, kitap analizleri vb. Yani demek istediğim üniversite öğrenci grubunuz var mı? Eğer varsa katılmak isterim engin bilgilerinizden yararlanabilmek için

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Böyle ayrı bir grubum yok. Bu dediğiniz bu blogda yapıyorum.

      Sil
    2. Hocam merhaba.
      Hukumet ekonomi politikalarini belirlerken analizlerinizi dikkate aliyor mu sizce? Bilimsel tespitlere kulak verilmesi gerektigini dusunuyorum, para bollugu tukenmeden hala dogru adimlari atmak icin zamanimiz var mi?
      Tesekkurler

      Sil
  3. Çin ithalat yaparken ödemelerini yanlarına yapabilmesi için birinci sınıf rezerv mi olması gerekiyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Karşı taraf kabul ederse kendi parasıyla da ödeyebilir. Ama bizim ihracatçıyı düşünün. Çin'e mal satmış olsun. Çin aldığı malı Yuanla öderse bizim satıcı bunu kabul eder mi?

      Sil
    2. Biz Çinden daha çok ithalat yaptığımıza göre bizim ihracatçı aldığı yuanı ithalatçı firmalara satabilir. Çinli ticarette açık veren ülkelerde böyle olabilir mi ya da ilerde olur mu?

      Sil
  4. Bir 6 yıl sonra, Euro tedavülden kalkar, yerine toplam içinde oranı sterlinin biraz üstünde yer alan alman markı gelir, ama sterlin muhakkak payını arttırır, yuan da birinci sınıfa terfi eder. USD güçlenecektir, hele de yaşlı kıta bloğu para birimi çökünce liderliğini pekiştirmesi kaçınılmaz. Futurist kayıt düşüyorum, kontrol edeceğim.

    YanıtlaSil
  5. Hocam merhaba, yazı için elinize sağlık. İkinci sınıf rezerv para kendi bölgedi dışında ödeme aracı olarak kullanılmaz derken tam olarak kastedilen şey nedir? Yen mesela japonya haricinde ticari işlemlerde kullanılmaz mı?
    2. Isviçre frangı neden SDR sepetinde ? Dış ticaret hacmi nedir ki?
    3. Yuan'ın sepete dahil edilmesi Çin'e şimdilik ne kazandıracak ve bunun Türkiye'ye etkisi ne olacaktır ?
    Saygılarımla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mesela Yen'i ABD'de bir otelde bahşiş olarak verseniz kimse tanımaz ve almaz. Ama 1 Doları Japonya'da otelde bahşiş diye verseniz adam alır.
      İsviçre Frangı SDR sepetinde yok. Sadece bankacılıkta çok gelişmiş olduğu, bir finans merkezi olduğu için kısmen kabul edilen bir para konumunda.
      Çin büyümeye ve dünya ticaretindeki hacmini artırdıkça Yuan daha çok kullanılır olacak ve giderek Dolar Euro gibi bir rezerv para olacak. Bunun sonucunda da Çin, ithalatı karşılığında Dolar, Euro yerine Yuan ödeyebilecek. En azından Çinliler böyle düşünüyor. Türkiye'ye pek bir etkisi yok.

      Sil
  6. İlk yorumu ben yapıyim. Başarılar hocam

    YanıtlaSil
  7. Bu iddia doğru mu:

    hazine mustersarligi yapip ordan ozel bir bankanin yonetim kuruluna gecen ve devlette edindigi bilgileri bu bankada kullandigi gerekcesiyle hakkinda bir zamanlar sorusturma acilmis iktisatci. mahkum olup olmadigini ise hatirlamiyor bendeniz.

    https://eksisozluk.com/entry/2093685

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hazine Müsteşarlığından istifa ettikten sonra özel bir bankanın yönetim kuruluna geçtim ve Hürriyet Gazetesinde hakkımda 1999 yılı sonunda böyle bir yalan haber yapıldı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı hakkımdaki iddiayı inceledi ve 6.3.2000 tarihinde K 2000 / 7865 sayılı karar ile böyle bir suç işlenmediğine ve dolayısıyla takibat yapmaya ve dolayısıyla dava açılmasına gerek olmadığına karar verdi. Olay budur. Dava açılmadığı için mahkumiyet filan da söz konusu değildir.

      Sil
  8. madem avrupa birligi bize kabul edecek gibi yapiyor ama almiyor, biz de girecek gibi yapip girmeyelim

    Kim dedi bunu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Söz bana ait ama tam olarak öyle değil. Doğrusu şudur: "Avrupa Birliği bizi alacakmış gibi yapıyor, biz de girecekmişiz gibi yapıyoruz."

      Sil
    2. Hocam hakikaten supersiniz ya:)

      Sil
  9. Hocam Avrupa kaynaklı bankacılık krizi söylentileri başladı. Bizi bilgilendirir misiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu aşamada bilgim sizden fazla değil. Birçok iddia var, komplo teorileri var, onları ayıklayarak anlamaya çalışıyorum.

      Sil
  10. Yazacağıniz her yazıyı beklemekten mutluluk duyuyorumm hocam emeğinize saglikkk

    YanıtlaSil
  11. Değerli Hocam, Türkiye ile Rusya kendi paralarıyla alışveriş yapamaz tezini savunmuştunuz. Karıştırıyorsam beni affedin gerisini okumayın. Yorum yazmamıştım ama ben size katılmamıştım. Bir süre sonra Rusya ile iran kendi paralarıyla alışveriş çalışması yapıyor haberleri çıkmıştı. Türkiye ile yapılamayanın iranla yapılabilir olması (iki ülke uzmanları anlaşılan teknik olarak mümkün görmüşler) iranın türkiyeden hangi farkıyla mümkün olabilir?
    Rusya alışverişte bizden aldığı TL'yi ne yapsın demiştiniz yanılmıyorsam. Birkaç ülke ile daha anlaşma genişletilse, bizden aldığı TL yi, Türkiye ile alışveriş yapan etrafımızdaki, Türkiyeden daha az gelişmiş ülkerle yaptığı ticarette ödeme aracı olarak kullanamaz mı. Onlar da Türkiye ile alış verişlerinde çatır çatır harcarlar. Bir döngü illa ki kurulabilir diye düşünüyorum. Para bu Hocam, akacak yer bulur kendine bence.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kullanır. Ama rezerv para konumuna yükselmek için önemli olan sizin paranızı üçüncü bir ülkenin bir başkasıyla alış verişte kullanıp kullanmamasıdır. Yoksa biz malı Rusyadan alıp TL vermişiz onlar da bizden alıp Ruble vermiş bu yolla TL ve Ruble rezerv para olmaz.

      Sil
  12. 1) ABD dış açık vermese fazla verse bu ülkelerin iyice döviz sıkıntısı yaşamasına neden olur. Bu durumda ABD'nin dış fazla verdiği bir sistem sürdürülemez değil mi, ABD de bunun farkında mı?
    2) Bir ülke IMF de bulunan kotası dışında borç alabilir mi?
    3) IMF den karşılıksız geri ödenmeyecek şekilde para alınabilir mi?
    4) Biz ödemeler dengesi açığımızı SDR ile kapatabilirmiyiz? Kapatabilirsek alan SDR yi ne yapacak?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1) Farkındadır herhalde
      2) Alabilir. Kotasının 5 katına kadar alabiliyor. Hatta bazen istisnai uygulamalar da olabiliyor.
      3) Alınmaz.
      5) SDR öyle kullanılmıyor.

      Sil
  13. sayın hocam türkiyenin durumu nasıl sizce.rezerv para olma durumunu kastediyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. TL nin rezerv para olabilmesi için önce Türkşlerin hepsinin TL kullanması lazım. Bankalardaki mevduatın % 40'ı yabancı parayla açılmış ise TL rezerv para olamaz.

      Sil
  14. Hocam MB gecelik veya haftalık borç verme ile piyasaya para basarak mı yoksa döviz rezervlerinden mi karşılıyarak mı fon enjekte ediyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam, merhaba;
      Son yillarda altın fiyatlarında aşırı artış meydana gelmesinde, dolar ve euro'ya olan güvenin azalmasının önemli bir payı olduğü düşünülebilir mi?

      Sil
  15. Hocam ben mesela 100 lira vadeli mevduat yatırdım bankaya,banka bu paranın 10 lirasını zorunlu karşılık olarak yatırdı. Bu durumda ben ülkedeki 1 trilyon 200 milyar dolarlık mevduat toplamına 100 liralık mı 90 liralık mı katkı sağlarım?

    YanıtlaSil
  16. hocam biz kaliteli katma değeri yüksek mallar üretip bunu ihraç edersek bu ihracatçının geliri olur dolayısıyla bu tarz teknolojik ürünler üretmenin toplumdaki diğer kesime kazancı nasıl olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Her şeyden önce toplum buna göre biçimleneceği için eğitim bile buna göre ileri gider.

      Sil
  17. Hocam petrol fiyatlarında artış olursa bu tüfeyi artırıken deflatörü de artırırmı?

    YanıtlaSil
  18. Hocam merhaba,Abd neden dış açık veriyor koskoca Abd'nin ihracatı ithalatını karşılamıyor mu yoksa bu durumun doların en büyük rezerv para olmasıyla mı alakası var acaba

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ABD birçok ürünü ithal ediyor. Artık pek çok şeyi kendisi üretmiyor.

      Sil
  19. hocam merhabalar...devlet tahvillerinde risk nedir?Ülkemizin tarihinde hiç tahvil zararı oldu mu?Ya da 99 lira yatırdığımızda vade sonunda 100 tl'den fazla ya da az almak gibi bir durum mümkün mü devlet tahvilinde?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Devlet tahvilinde zarar riski ya da ödenmemek riski çok düşük. Benim hatırladığım dönemde devlet tahvillerinde ödenmeme gibi bir şey hiç olmadı. Devlet tahvilinde faiz ya sabittir ya da belirli bir değişkene bağlı olarak değişir. Bunların nominal anlamda zarara dönüşmesi de yine benim bildiğim dönemde hiç olmadı. Ama reel faizin sıfır ya da negatif olması söz konusu olabilir.

      Sil
  20. Ramazan Kurtoğlu ile tanışıklığınız var mı?

    YanıtlaSil
  21. Emre Temelkuran1 Ekim 2016 07:28

    Çin fena halde değişim geçirdi, Dünya'nın her bir yerinde Çinli turistler, Türkiye'de 1. numara bir ara Çinli turistler olmuştu hala öyle mi bilemiyorum, dil bile bilmeden oraya buraya onbinlerce kişilik gruplarla gidiyorlar. Çok paraları var çok alıyorlar, bilmiyorlar. İlginç görüyorlar, kullanılıyorlar. Lüksün alası var. Yani size şöyle söyleyeyim, Körfez ülkeleriniçoktan geçmiş vaziyetteler. Acayip bir Çin diasporası oluşmuş vaziyette. İçlerine kapitalizmi soktular, sınıf ayrımcılığını koyup bunun ekmeğini yediler. Çinde aklını kullanamayan işçi hep işçi, para babası hep patron olarak kalıyor. Türkiye'nin Uygur İslam Hareketinin terör eylemlerini meşru hak olarak göstermesi ve Çinde olup biten terörist eylemleri Türk medyasında gösterilmemesi Çin-Türkiye ilişkilerini fena halde gerdi, zararı bize oldu hemde çok fazla. Çin ile ticaretimiz mermi gibi gidiyorken İslamcı politika hiç iyi olmadı. Türkiye'de Türkistandan gelen ve İşidle ilişkili bir sürü terörist var, bunlar kaçak olarak kalıp bıçaklama,gasp gibi olaylarda da 1. sıraya oturdular.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir hatanız var. Çinli turistler hiçbir zaman 1 numara olmadılar. Öyle olsaydı azalan Rus turist yüzünen turizm krizi yaşamazdık ve Çinliler ile kapatırdık. trafınızda bakarsanız son derece az Çinli turist görürsünüz. Gelenler de sahil kesimi vb'den uzak durup İstanbul ya da Kapadokya'yı falan görürler. Uzakdoğulu turistler güneşi sevmiyorlar. Bu nedenle sahil ve deniz turizmimiz onlara hitap etmiyor. Tüketimde de Batılı turistler gibi değiller.

      Çinlilerin dünyada bir diyaspora yarattığı doğru ama bunların çok büyük kısmı Çin'de parayı bulunca daha iyi ve daha rahat yaşam için Batıl ülkeleri tercih edenler. Hme Komünist parti ve baskıları hem de çevre kirliliği vb artık refah arayan Çinliler'in Çin dışına kaçmasına neden oluyor. Çin bu nedenle aslında ciddi kan kaybına uğramakta.

      Çin ve Türkiye arasındaki İslamcı siyaset sorunu konusunda haklısınız ki o durum zamanında tüm Orta Asya Türki cumhuriyetleri ile de aramızın açılmasına neden oldu. Bir anlayamadık şunu; dünya siyasi İslam diye bir şeyi istemiyor. Sadece iç piyasada para eden bir ürün bu.

      Sil
    2. türkiyenin adı sadece çinde değil, artık dünyanın birçok yerinde islami terörizmle birlikte anılıyor. mevcut türk hükümeti vahşi teröristleri çağdaş dünyaya tercih ediyor. anadoluda yeni bir afganistan doğuyor. bedeli çok ağır olacak.

      Sil
  22. Mahfi Hocam,

    Bitcoin hakkinda ne dusunuyorsunuz? Sizce arkasind merkez bankasi olmayan bu tip bir para birimi gelecekte rezerv para olabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bitcoin hakkında bu blogda yazım var. http://www.mahfiegilmez.com/2013/11/bitcoin.html

      Sil
  23. Yuan oyleyse ikinci sinif rezerv para olma yoluna girmis rakamlar bunu gosteriyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şimdilik öyle. Ama Çin'in büyüklüğü ve gelişimi dikkate alınırsa ikinci sınıftan bire geçmeye en yakın olanı da o.

      Sil
  24. Hocam euro neden düşmüyor? AMB her ay tahvil alıyor, faizler negatifte, üstelik bizim dış ticaret gelirimiz ağırlıklı olarak euro. AMBnin programı başarısız mı oldu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. AMB nin programına başarısız oldu demek için de başarılı oldu demek için de erken. AMB nin en büyük hatası bu düzenlemelere çok geç girmiş olması. Euronun düşmeme nedeni AMB'nin programından beklentiler ve Almanya'nın gücü. Ama Deutsche Bank batarsa işler terse dönebilir.

      Sil
    2. Euronun dusmeme nedeni hem icten kaynakli hem distan

      Distan kaynakli olan neden
      Euro bolgesinin total olarak cari fazla veriyor. Daha evvel 3 sene oncesine gore cari acik veren ulkeler cari fazla verir konumda veremeyneler ise nereyse denk oldu ithalat ve ihracatlari turizm gelirleri ni de katarsak.

      Icten kaynakli neden
      Euro bolgesinde uzun yillardir 2012 den beri 0 enflasyon ve deflasyon var. Kisaca para iceride deger kaybetmiyor enflasyon kaybina ugramiyor reel ve nominal degeri gercek piyasada dusmuyor hatta artiyor deflasyon nedeniyle. Bu da Euronun euroya gore iceride daha yuksek enflasyon yasayan diger para birimlerine karsi degerli olmasini sagliyor.

      Tum yukaridaki iki neden euronun degerli kalmasini sagliyor. En azindan deger yitiminin bu kadar cok para basmaya ragmen stabil olmasini sagliyor.

      Digerleri ise beklentiler ve siyasi mulahazalardir. Ekonomik olarak teknik olarak yukaridaki iki nedenden dolayi euro dusmuyor.

      Sil
  25. Hocam yazınız için teşekkürler.
    Bankaların birbirlerine verdikleri borçlarda kullanılan faize de mi gecelik faiz denir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gecelik faiz denmesi için bir geceliğine borç verilmiş olması gerekir. Aslında sistem mesela ABD'de bankaların birbirine borç vermesini düzenliyor. Eğer bankalar birbirine borç veremiyorsa Fed devreye giriyor. Bizde ise bankalar birbirine pek borç vermediği için işler TCMB üzerinden yürüyor. Parası olan TCMB'ye veriyor olmayan da gidip ondan alıyor. Yani TCMB bir çeşit aracı gibi çalışıyor.

      Sil
  26. Çin bu durumu reel anlamda hak ediyor mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Su mesaji yazdiginiz alet ne ise onun buyuk ihtimal hepsi ama kesin olarak en azindan bir parcasi Cin'de uretiliyor. Bunu markasini ismimi cismini bilmeden soyluyorum gerisini siz dusunun.

      Sil
    2. Çin dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olmuş ve bunu da finansal işlemlerle değil reel üretimle gerçekleştirmiş olduğuna göre kesinlikle hak ediyor.

      Sil
    3. birinci kim hocam

      Sil
  27. Sayın Mahfi Hocam,
    yazınız için teşekkürler.
    Müsaadenizle yazınızla ilgili olmayan bir soru sormak istiyorum. Size amiyane gelebilir ama belki diğer arkadaşlar cevap yazarlar:

    Birileri tarafından ekonominin durumunun aslında çok kötü olduğu, yakında ekonomik kriz çıkabileceği iddia ediliyor. Krizden kastedilen doların 1 günde 3TL'den 4'e fırlaması, bazı bankaların iflas etmesi, işyerlerinin kapanması ve hatta hükümetin maaş ödeyememesi. Yılsonuna kadar böyle bir krizin gerçekleşme ihtimali sizce var mıdır veya ne olursa bu çapta bir kriz meydana gelebilir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Böyle bir duru görünmüyor. Ekonominin birçok sorunu var ve sorunlar giderek büyüyor. Çünkü Türkiye bankacılık ve bütçe ile ilgili olarak 2001 krizi sonrasında yaptığı yapısal reformların benzerlerini diğer alanlarda yapmıyor. Bu durum ekonomiyi giderek daha fazla dış finansmana bağımlı ve dolayısıyla kırılgan hale getiriyor. Aslında Moody's de bunun için notu düşürdü. Türkiye ekonomik sorunlarını çözemez duruma doğru ilerliyor ne yazık ki. Ama buradan giderek yılsonuna kadar bir kriz çıkacak demek mümkün değil.

      Sil
    2. milyonlarca işsiz zaten ekonomik krizde yıllardır. resmi rakam % 11. resmi rakamlar doğruysa tabii.

      Sil
  28. İyi günler Mahfi hocam , yazılarınızın çıkarmak istediğim okul dergisinde fotoğrafınız ile birlikte kullanmamda bir sakıncası var mıdır ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yazının başında veya sonunda bu bloga referans verirseniz bir sakıncası yok.

      Sil
    2. tabikide hocam kaynak vermek zorundayım.

      Sil
  29. Hocam konuyla ilgili olarak senyoraj gelirinden de söz eder misiniz?
    Saygılar..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Senyoraj, paranın üretim maliyeti ile üzerinde yazılı değer arasındaki farktır. Feodal dönemde Avrupa'da hüküm süren feodal beyler (derebeyler veya senyörler) bu hakkı ellerinde tutup, kendi çıkarları için kullandıkları için, bu terime Senyoraj denmiştir. Günümüzde teknik olarak bu hak sadece merkez bankasınındır.
      Kağıt paranın basım maliyeti çok düşüktür. Her basılan banknot piyasadaki paranın göreceli değerini azaltarak gizli enflasyon yaratır. Bu yolla devlet vatandaşın cebindeki paranın değerini (satın alma gücünü) düşürerek dan bir çeşit vergi almış olur.

      Sil
    2. Senyorajı NTV radyodaki Mahfi Eğilmez'le Ekonomi Dersleri içinden de dinleyebilirsiniz. Bu linki tıklayın ve 87 numaralı dersi dinleyin: http://www.ntvradyo.com.tr/PodcastDetay/34949/b4a6grkm/ekonomi-dersleri

      Sil
  30. Hocam merhaba 1) Ülkemizde cari açık daha çok içerden borçlanılarak mı dışarıdan borçlanılarak mı ödeniyor?
    2) Dışarıdan borçlanılarak ödenmesi ülkeye giren yabancı sermayeden borçlanılması oluyor değil mi?
    3) İçeriden borçlanma da MB rezerverinden borçlanma mı oluyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Cari açık ağırlıklı olarak dış borçlanmayla finanse ediliyor.
      (2) Bize (devlete veya şirketlere) borç vermek üzere ya da borsaya gelen yabancı kaynaklardan oluyor.
      (3) İçeriden borçlanma vatandaştan dövizle yapılan borçlanma oluyor. MB rezervi kullanılıyorsa bu borç olmuyor rezervler azalmış oluyor.

      Sil
  31. Hocam merhaba Kemal Yıldırımın mı Erdal Ünsalın mı makrosunu alayım?

    YanıtlaSil
  32. Hocam merhaba,
    Konu dışı olduğu için özür diliyorum.
    Geçenlerde bir firmanın TÜFE'ye endeksli tahvil ihracı yapacağını okudum. Benim bildiğim tahvil ihracı kağıt satarak borçlanıp bunu vadesinde faiziyle ödemektir. Peki tüfeye endeksli olduğunda hem bir anda büyük miktarda paraya sahip olup hem de ileride bu parayı fazlasıyla ödeme zorunluluğu ortadan kalkmış mı oluyor?
    Vakit ayırdığınız için çok teşekkür ediyorum hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. tufeye endeksli tahvil ihracı anaparayi anaparayi korumak adina çıkartılır. bi nevi garantidir. endeks amaparayi esas alir.

      Sil
    2. anaparaya endeskli oluyor garanti kapsamininda

      Sil
    3. Diyelim ki 100 TL'lik TÜFE'ye endeksli bir yıllık bir tahvil çıkardınız. Yıl sonunda TÜFE % 8 olarak açıklandı. Bu durumda bu tahvilin sahibine 108 TL ödeyeceksiniz. Yani 100 TL anapara + 8 TL faiz ödemiş olacaksınız. Sistem böyle işliyor. Faizin nasıl gelişeceğini bilmeyen ama anaparasını enflasyona karşı korumak isteyenler için geliştirilmiş bir sistemdir. Buradaki tek kazanç bir yıl harcamayacağı parayı enflasyona karşı korumak isteyen vatandaşın ilgisini çekmektir. Bazı uygulamalarda TÜFE + 1 puan vb gibi modeller de söz konusu olmaktadır.

      Sil
  33. Hocam bir ekonomideki enflasyonun talep enflasyonu mu arz enflasyonu mu olduğu nasıl anlaşılır?
    Yanıtınız şimdiden çok teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuda oturup analiz yapmak lazım. Enflasyonun cinsini ayırmak için analizin nasıl yapılacağı konusunda yeni kitabımda uzun bir örnek çözüm var: Duyuru bölümüne bakınız.

      Sil
  34. hocam yeni roman,öykü,şiir vs. kitap listesini bekliyoruz :)

    YanıtlaSil
  35. GÖSTERGE FAİZ HANGİ DURUMLARDA DİKKATE ALINMALIDIR?
    BU SORUNUN YANITINI GERÇEKTEN MERAK EDİYORUM..ŞİMDİDEN TEŞEKKÜRLER

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir ekonomide tasarruflara ödenen faizlerin genel olarak nasıl seyrettiğini anlayabilmek için bakılması gereken faiz gösterge faizdir. Tek tek bankaların mevduat faizlerini almak çok zor ve zahmetli olduğu için genel olarak gösterge faize bakılıyor.

      Sil
    2. tasarruftan kastınız nedir hocam?mesela mevduatlar tasarruf mudur?başka tasarruftur diyeceğimiz neler var?

      Sil
  36. TEKNİK ANALİZ SONUCUNA GÖRE, 30-31 ARALIK 2016 DOLAR/TL KURU OLASILIKLARINI AÇIKLIYORUM:

    1 DOLAR = 3,12 TL

    1 DOLAR = 3,17 TL

    1 DOLAR = 3,22 TL

    BU ÜÇ OLASILIKTAN BİRİ İLE, 2016 BİTECEK.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. benim yaptigim hesaba gore ise 3.15tl ile kapatacak yili.

      3.17 en yuksek 3.13 en dusuk kur olarak yanilma payim olarak sakliyorum.

      Sil
  37. Hocam ülkemizde 2000 ve 2010'lı yıllarda işsizlik neden 90'lara göre yüksek. Tamam şu dönemde de ekonomik veriler iyi değil ama 90'larda durum pek de farklı değildi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 2000'ler öncesinde Türkiye'de yatırımlar bugünküne göre daha yüksek bir ortalamaya sahipti. Bir de tabii nüfus bu kadar fazla değildi.

      Sil
    2. 1-90li yillarda tassaruf yatirim iliskisi yerindeydi. Yuksek tasarruf ve yatirim algisi daha iyi idi. Yatirimda uretimde rakip ulkeler yoktu mesela Tekstil.

      2-Usta cirak kalfa iliskisi vardi egitimsiz kitleler bu iliski icerisinde uretim faaliyetlerine birer meslek erbabi olarak katilirlardi. Suan boyle bisey yok olmadigi gibi de bunu dolduracak bilimsel piyasanin isteklerini doyuracak dogru durust mesleki egitim surecide yok. Yuksek Egitimli insan nufusa oranla cok dusuk %2 gibi olsa da ekonomiye ekonomik kapasiteye ekonomik cesitlilige oranla makul seviyede idi hatta oran olarak azdi. Bu da egitimli kitlelerin is bulma surecini kolaylastiriyordu. Birakin muhendisi sanat tarihi mezunu bile kolaylikla is bulurdu. Bir muzeye bir merkeze yahut universitede calisirdi ve rahatlikla sinvasiz vsisz girerdi. Simdi muhendis is bulamiyor.

      3-yuksek enflasyon talep yonlu bir karakter iceriyordu devlet resmen aciklarini para basarak karsilarken, halk ureterek tasarruf yaparak bu surece karsilik veriyordu. Bu surec belki de tipik bir philips egrisi denkleminin uzun soluklu olarak 90li yillar boyunca kesintisiz surmesine yol acti. Yani yuksek enflasyon dusuk issizlik sureci

      4-90li yillarda para basarak aciklarini kapatan devlet populizm yaparak da cifciye bol keseden vaadde bulunur gerceklestirirdi. destek alimlari vs ile.... Bu da 70li ve 80li yillara oranla, 90li yillarda koyden kente gocu durdurdu. Goc edenler sadece mevsimsel olarak 3-4 ayligina kentlere gelen erkeklerdi calisip tekrar donerlerdi. Koylunun koyunde kalmasina neden oldu.Bu da hem koylerde hem de kentlerde issizlik baskisini azaltti.

      5-Bu donemde Turkiyede ybanci yatirimlar daha cok dogrudan gelen reel yatirimlardi. Oto beyaz esya gida vs Montaj sanayi vs..ilk bu donemde turkiyede kurumsallasti.

      6- Hizmet sektorunun gelisen teknoloji ile birlikte kurumsalastigi buyudugu bir donemdir 90li yillar. mesela ozel tvler radyolar bunun tipik orngidir.

      Sil
  38. enflasyonun %4 oldugu mevduat faizininde -%0.20lerde oldugu ekonomi neyin nesidir nedir ne olur ne olabilir atirimlar vs...y Tasaruf orani , butce fazlasi ve cari fazlanin geleneksel olarak yuksek oldugu bir ekonomi icin konusuyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Norveç ekonomisi

      Sil
    2. Bu garabet bir süredir gelişmiş ekonomilerin bir bölümünde var.Japonya benzer bir durumu aşağı yukarı 20 yıldır yaşıyor. Adamlar mevduata eksi faiz verse de yeterince harcama yok. Bu konuda OECD raporunda yararlı bilgiler var.
      http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/economics/oecd-economic-outlook-volume-2016-issue-1/norway_eco_outlook-v2016-1-36-en#page1

      Sil
    3. Iyi de hocam burda harcama var %4 enflasyon orani.....turkiyedeki %8 lik enflasyon gibi daha cok talep agirligi baskin olan karma nitelikte bir enflasyon orani. Bahsettiginiz Japonyada kroniklesmis durgunluk var.

      Sil
    4. Enflasyonun harcamadan olduğu kesin değil. Harcamadan olsa faizler de yükselirdi. Maliyet enflasyonu olabilir. İncelemek lazım.

      Sil
    5. benim analizim turkiyedeki enflasyon karakteri ile benzerlik gosterdigidir.

      yil 2013 nisan basi
      1 nok 0.35 tl
      1dollar 1.76 tl

      yil 2016
      ortalama
      1nok 0.36-0.37
      1dollar 2.98 tl

      Nereden bakarsaniz bakin Norvec kronu ve TLnin kaderi nisan 2013den beri ayni egilimi gosteriyor. Ayni kulvarda spil atiyor ve dusuyorlar dusus hizlarida benzer.

      Her iki ulke kurunda da ortlama nisan 2013den bugune %65 oraninda deger yitimi var. Ancak sizinde belirttiginiz gibi Turkiyede enflasyon karma bir enflasyon. Ben Norvec icinde ayni seyin oldugunu dusunuyorum.
      Kurdan kaynakli faiz indirimininde oldugu karma bir enflasyon. Benzin akaryakit fiyatlarininda maliyet avantaji sagladigi ama ev fiyatlarininda ozellikle bu bahis edilen tarihten itibaen arttigi maliyet olusturdugu bir yapi ve surecten bahsediyorum. Her iki ekonomiyi inceledigimde ayni seyler karsimiza cikiyor. Ilginc olan zamanlama noktasal olarak ayni. Her iki ekonomide negatif reel faiz denkleminde

      Sil
  39. Hocam bir kişi hem bir işte çalışıp hem de resmi olarak iş arıyorsa istihdam rakamındamıdır yoksa işssizlik rakamındamıdır?

    YanıtlaSil
  40. DUYDUK DUYMADIK DEMEYİN, MAHFİ EĞİLMEZ'İN INSTAGRAM HESABI GELDİ TAZE TAZE:

    https://www.instagram.com/mahfiegilmez/

    Size yalvarıyorum, çalışma odanızı göstermek istemiyorsanız bile en azından çalışma masanızın üzerindekileri,

    Ve kitaplığınızın fotoğraflarını çekip instagramda paylaşır mısınız?

    Son sorum:
    Kedi fotoğrafları paylaşmayanı ötekileştiriyorlarmış, siz de paylaşacak mısınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunu sadece deneme amaçlı yaptım, devam etmeyebilirim. Çalışma odamın hiçbir özelliği yok. Basit bir masa ve kitaplıktan ibaret.

      Sil
  41. Hocam bizim Türkiye olarak Moodys notumuzu yatırım yapamaz seviyeye getirse dahi ona para ödemeye devam ediyormuyuz yada not daha da indirilse böyle bir durum olurmu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet devam ediyoruz. Ama ödemesek bile not vermeye devam ediyor. Çünkü onlar da Türk tahvillerine para yatıracak olan müşterilerine bilgi vermek zorunda.

      Sil
  42. Hocam merhabalar, "anayasal iktisat" kavramı blogunuzda hiç yer almıyor. Görüşlerinizi de içeren bir yazı rica edebilir miyim bu konuyla ilgili.

    Çok teşekkür ederim. Kolay gelsin.,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anayasal iktisat benim çok inanıp desteklediğim bir yaklaşım değil ama haklısınız bu konuda yazmadım hiç. Önümüzdeki dönemde yazayım.

      Sil
  43. Hocam dost olduğunuz AK parti milletvekilleri varmı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Lutfen bir zahmet onlara sorun Ak partililer olarak niye cahil kaldik. Niye imam hatip okumak zorunda kaldik. Bir zahmet su vekil dostlariniza sorun. AK partililer kendi cocuklari niye imam hatipde degilde super okullarda okuturken bizi imam hatipe yonlendiriyor.

      Sil
    2. Benim sormam bir işe yaramaz. Toplum sormadığı sürece ben sormuşum ne olacak?

      Sil
    3. Soyle propaganda yazilarini muhtemelen agzinizin suyu aka aka yayinliyorsunuz, icinde bir tane dahi yalan, yanlis olmayan, icinde gecen her seyin farkli kaynaklardan dogrulanabildigi yorumlari ise muhtemelen 'aman aman milletin akli bulanmasin, ataturk, cumhuriyet, laiklik, loyloyloy' diye yayinlamiyorsunuz. Utanmiyor musunuz? Klasik kemalist gibi davraniyorsunuz. Ingiliz ve Fransiz propagandasi ile yikanmis beyninizin verdigi cesaretle once cok cengaver, hayal dunyanizi anlatiyorsunuz. Gercekler yuzunuze carpilinca ya 'sakaci' kisiliginiz ortaya cikiyor, ya hakarete yoneliyorsunuz, ya da biraz erdemliyseniz kendiniz arastirip, gerceklerle yuzlesip, yillarin verdigi kandirilmislik duygusu ile sessizlige burunuyorsunuz.

      Sil
  44. Mahfi hocam et yenmesini ahlaki buluyor musunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Et ile ot arasında bir fark görmüyorum.

      Sil
    2. et ile ot arasında çok fark vardır. hayvanlar sinir sistemi vs olan duygusal canlılardır. kendisi de bir hayvan türü olan insanların hayvan yemesi barbarlıktır, yamyamlıktır. asla kabul edilemez.

      Sil
  45. Hocam konudan biraz bağımsız olarak izninizle şunu sormak istiyorum ;
    1)Gelir yaklaşımı ile milli gelir hesaplanırken işin içine ücret, faiz , rant ve kar katılmaktadır. Merak ettiğim şudur ; mevduat faizinin %10 olduğu bir durumda bankaya yatırdığımız 1000 tl mevduat karşılığında kazandığımız 100 lira, gelir yaklaşımı ile hesaplanan milli gelir hesaplamalarına dahil edilir mi?

    2)hocam bir kitapta şöyle yazıyordu; kişilerin devlet tahvili alması karşılığında dönem sonunda devletin Ödemiş olduğu faiz herhangi bir ekonomik değer yaratılması karşılığında olmadığından Bu şekilde devletin ödediği faiz milli gelir hesaplarında yer almaz ve transfer harcaması olarak geçer demekteydi.

    Fakat ben bu konuda yanılıyormuyum bilmem ama şöyle düşünüyorum ; kişilerin gerek mevduat açtırması karşılığında gereksede tahvil alması karşılığında elde ettiği faiz milli gelir hesaplarına katılır.çünkü böyle bir durumda parayı belirli bir süreliğine kullanmaktan vazgeçilmekte ve para bankanın yada devletin kullanımına sunulmaktadır.buda bir yerde hizmet üretimi demektir bu sebeple her iki olaydada elde edilen faiz, gelir yaklaşımı ile hesaplanan milli gelir hesaplamasındaki faiz kalemine dahil edilir gibi geliyor bana katılırmısınız sayın hocam ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (1) Edilir. Ücret, faiz, kar ve rant üretime katılan üretim faktörlerinin geliridir. Emek = Ücret, Sermaye = Faiz, Girişim = Kâr, Toprak (doğal kaynaklar) = Rant. Burada sadece bunları saydığımız için o faiz de hesaba katılır. Çünkü teorik olarak onun ana parası olan 1000 TL üretimde kullanılmış kabul edilir.
      (2) Kesinlikle sizin görüşünüze katılıyorum. Devlet tahvili karşılığında herhangi bir ekonomik değer yaratılmadığı fikri doğru değil. Çünkü devlet aldığı parayı hizmet veya altyapı yatırımı olarak kullanır. Dolayısıyla ödediği faiz de GSYH hesaplarına faiz geliri olarak girer.

      Sil
    2. Devlet aldigi parayi faiz odemesi olarak kullaniyorsa ne olacak? Bunu da 'hizmet' olarak mi adlandiracagiz? Hizmetse kime hizmet?

      Sil
  46. John Travolta hakkında ne düşünüyorsunuz?

    YanıtlaSil
  47. Hocam japonya hakkinda ne dusunyorsunuz.enflasyon ve harcamalar hala düşük.1 dolar 100 yen su an.japonlar neden harcamiyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Japonya kilitlenmiş durumda. Orada ekonomi dışında başka atılımlar gerekiyor sanırım.

      Sil
    2. Hocam avrupada ayni seyi deniyor.simdi insanlar harcasin yatirimlar artsin diye caba sarfediliyor.ama avrupada borclar odenemedigi icin kriz cikti.ve o tuketimin uzerinde bi tuketimle enflsyon yukseltilmek isteniyor burda kisir döngü yok mu?hem senin olmayani fazlasiyla harca kriz ciksin hem de ayni seyi daha büyük dozda tekrar kullan.yeniden kriz sebebi olmaz mi?

      Sil
    3. Yaşlı nüfus harcamayı sevmez.

      Sil
  48. Hocam eskiden özelleştirme gelirleri sayesinde yol köprü yapılırdı. şimdi o gelirler bitince yap işlet devret yöntemiyle yol köprü metro yapımına başlandı. Türk milleti bunları ileride kendisine yapılacak borçlanma ,vergi vb. gibi şeylerle finanse edileceğini bilmiyor mu?
    Yalnız süper bir yöntem bu çok beğendim tam halkı kandırmaya yönelik alın size köprü yol metro hizmetse hizmet deniliyor. Böylece halk inandırılarak oy maksimizasyonu sağlanmış oluyor.
    Sizin bu konuda görüşleriniz nelerdir değerli hocam?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Büyük çoğunluk bunların borçla yapıldığını muhtemelen bilmiyordur. Baksanıza bir dolu insan Lozan'ın 2023'de biteceğini sanıyor. Bunu bile bilmeyenler onu bilebilir mi?
      Sizinkinden çok farklı değil muhtemelen.

      Sil
  49. hocam, çin ekonomisinin GSMH/borç stoku rasyosu 100/247 olmuş durumda. hocam bu konuda size birkaç sorum olacaktı!. hocam; 1- çin gibi cari fazla veren ve tasarruf fazlası olan bir ekonomi neden bu kadar borçlanır anlamıyorum?. 2- çin ekonomisinde hane halkın borç stokunun nispeten düşük seyretmesi buna karşın özellikle işletmelerin borç stoklarının çok büyümesi ve kamu borcunda da özellikle son birkaç yıldır ciddi bir artış olması borç kalitesinin niteliğini olumlu mu olumsuz mu etkiliyor?. 3- önümüzdeki süreçte çin ekonomisi merkezli bir gelişen ekonomiler finansal krizi ya da krizleri riskini yüksek görüyor musunuz?. 4- hocam, 2008 öncesi abd de hane halkı borçluluk hacmi neredeyse % 90 lar ve üzerindeydi çinde bu oran yaklaşık %40 gibi görünüyor. yine bizde de hane halkları borçluluk hacmi %63 -65 civarlarında. ayrıca bizde de konut kredilerinin toplam kredi hacmi içindeki bir hayli yükselmiş bulunuyor ki aynısı abd ekonomisinde de vardı.. hocam, bizim krizimiz abd deki krizle benzerlikler gösterebilir mi? çin ekonomisini olası krizi abd ile benzer olabilir mi?. saygılar hocam....

    YanıtlaSil
  50. Hocam bir kitapta geçiyor: Bir ekonomide işsizlik düzeyi çok yüksek değilse genişletici politikalar enflasyonu artıracaktır.
    İşsizlik yüksekse genişletici politikalar karşısında enflasyondaki artış niye daha sınırlı kalır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İşsizlik yüksekse genişletici politikalar sonucunda yeni kişiler işe alınır. Ücretler fazla artmaz. İşsizlik düşükse yeni kişilerin işe alınma imkanı sınırlıdır. O nedenle herkes mevcut işçileri kendi tarafına çekmeye çalışır ve dolayısıyla ücretler artar.
      Emek piyasasının esnek olduğu varsayımı altında doğrudur. Sendikalar çok güçlüyse bu varsayım doğru çıkmaz.

      Sil
  51. merhaba hocam yuanın sdr bileşenine dahil olması çin ekonomisi üzerinde nasıl bir etki sağlayacak?

    YanıtlaSil
  52. Teşekkürler hocam yeni döviz kuru yuan dolar'ın ticarette kullanım oranını dusurucu etki yapar mi?

    YanıtlaSil
  53. Hocam merhaba. Yuan'ın rezerv para olmasının dolar ve euro paritesine etkisi ne olacaktır? Bilgi alabilir miyim?

    YanıtlaSil
  54. Hocam merhaba İsviçre frangı rezerv para mı ? Neden IMF SDR sepetinde yok ama

    YanıtlaSil
  55. Hocam Merhaba. Sdr ile sanal para olan bitcoin arasindaki farklar ve benzerlikler neler birkaç madde ile açıklar misiniz? Cevabınız için teşekkürler şimdiden .

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Faizin Doğuşu ve Yasaklanışı