Döviz Gelirlerimizin Durumu
9 aylık verilere göre ihracat
gelirlerimizdeki gerileme ithalattaki gerilemeye göre daha düşük görünüyor. Aşağıdaki
tablo ihracat ve ithalatımızı ilk 9 ay ve Eylül ayı itibariyle geçen yıl
verileriyle karşılaştırmalı olarak gösteriyor (Kaynak: TÜİK, Dışticaret
İstatistikleri, Eylül 2016.)
2015 Eylül
|
2016 Eylül
|
Fark %
|
2015 9 ay
|
2016 9 ay
|
Fark %
|
|
İhracat (fob)
|
11.6
|
10.9
|
-5,6
|
107,2
|
104,2
|
-2,7
|
İthalat (cif)
|
15,4
|
15,3
|
-0,7
|
156,4
|
146,3
|
-6,5
|
İhr/İth (%)
|
75,2
|
71,5
|
-4,9
|
68,5
|
71,3
|
4,1
|
İlk 9 ayda ihracatta yaşanan yüzde 2,7’lik gerilmeye karşılık ithalat yüzde 6,5 gerileme gösterdi. Dolayısıyla ithalatın daha fazla gerilemesi dışticaret açığımızın da düşmesine yol açtı. Bu gelişme bizim ilk 9 ayda dışticarete daha az döviz harcamamıza yol açtı. İlk 9 ayda ihracat gelirlerimizin ithalat giderlerimizi karşılama oranı geçen yılın ilk 9 ayına göre yüzde 4,1 artmış durumda. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) de Ekim ayı ve dolayısıyla ilk 10 aylık ihracat verilerini açıkladı. İhracat Ekim ayında da (yüzde 4,6 oranında) gerilemeye devam etmiş görünüyor.
Son iki ayda ihracatta artış
yönlü bir kıpırdanma ortaya çıkmıştı, Eylül ayında geçen yılın Eylül ayına göre
yeniden ve ciddi oranda gerileme (yüzde 5,6) görüldü. İthalatta ise sürekli
düşen ivme hız kaybetti ve ithalat geçen yılın Eylül ayına göre yüzde 0,7 düşüş sergiledi. Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranında da geçen
yılın Eylül ayındaki duruma göre gerileme ortaya çıktı. Bu gelişme, uzunca bir
süredir ihracattan daha hızlı gerileyen ithalatın artmaya başladığını ortaya
koyuyor. TİM verilerine göre ihracatta Ekim ayında da düşüş eğilimi devam etmiş
bulunuyor. Bu durumda izleyen aylarda dışticaret açığı ve dolayısıyla cari açık
büyümeye başlayacak demektir. Bu da döviz gelirlerimizde zayıflama görülecek demektir.
9 aylık verilere göre turizm
gelirlerimizde ciddi gerileme söz konusu. Aşağıdaki tablo ihracat ve
ithalatımızı ilk 9 ay ve Eylül ayı itibariyle geçen yıl verileriyle
karşılaştırmalı olarak gösteriyor (Kaynak: TÜİK, Dışticaret İstatistikleri,
Eylül 2016.)
Gösterge
|
2015 9 Ay
|
2016 9 Ay
|
Fark
|
Fark %
|
Gelen Turist Sayısı (bin kişi)
|
33.505
|
24.660
|
8.839
|
-26,4
|
Turizm Geliri (milyon USD)
|
24.897
|
17.388
|
7.572
|
-30,4
|
Tabloya göre 2016 yılının ilk 9
ayında Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 26,4, bıraktıkları döviz
miktarında yüzde 30,4 gerileme olmuş bulunuyor.
Turizm verileri Türkiye’nin bu
alandaki döviz kaybının önemli miktarda olduğunu ortaya koyuyor.
Zayıflayan döviz gelirlerimizin
yarattığı boşluğu ne yazık ki dış borçlanmayla yani sıcak parayla kapatmak
zorunda kalıyoruz. Bu da önümüzdeki dönemi giderek daha kırılgan hale
getiriyor.
Of hocam of,bu nasıl bir cinnet anlamıyorum.Selamlar .ME
YanıtlaSilHocam tekrardan ellerinize sağlık.
YanıtlaSilUygun olduğunuzda birde bizlere nominal ve reel kuru açıklamanızı isteyeceğim, ayrıca TL hala değerlimi.
Önümüzdeki zaman diliminde Usd/Euro=1 olunca bu bizim ithalata dayalı ihracatımıza olan etkilerinin olasılıkarı nelerdir?
Tekrardan şahsım adına sizlere bu özveriniz için teşekkürlerimi sunarım.
Tamamdır bir ara ele alalım.
SilMahfi Bey,
YanıtlaSilTÜİK'in verilerine - datalarına gerçekten güveniyor musunuz?
Elimde başka data yok. Bir şeye güvenmediğimi söylemeden önce mutlaka tersine bir dataya sahip olmam gerekir.
SilLütfen sizi kandırmalarına izin vermeyin, TÜİK işgal edildi, TÜİK'e güvenmeye devam ederek analizlerinizde de hata yapıyorsanız ne olacak? Nasıl düzelteceksiniz bütün çabanızı?
SilEğer bir data serisinde sürekli aynı yanlış veya hata yapılıyorsa seri, doğru eğilimi gösterir. İş ki her ayrı veride farklı hatalar, yanlışlar yapılıyor olmasın.
SilÖyle olsa bunlar enflasyonu yüksek gösterirlerdi halbuki enflasyon son 1 sene içerisinde ılımlı, cari açık ılımlı, bütçe ılımlı. Böyle bir güçleri olsa bunları olumsuz gösterirlerdi. Tam tersi darbeden sonra ekonomik veriler kötü gelmeye başladı. Yani bu iddianızın asılsız olduğunu gösterir.
SilTÜİK Dış ticaret verilerinin kaynağı gümrük beyannameleridir ve GTB'ndan alınmaktadır. Çalışmaları konusunda bilgi sahibi olmadığınız kurumlar hakkında lütfen atıp tutmayın. Keşke Ülkemizin her kurumu TÜİK gibi çalışsaydı.
SilTÜİK'te çalışan biri olarak kurumun önünden geçmemiş insanların kulaktan dolma bilgilerle yorum yapmasını kınıyorum.Eğer bir iddianız varsa bunu hangi delillere dayanarak söylediğinizi açıklar mısınız?
SilBenim böyle bir iddiam yok ve sizin TÜİK'de çalışan birisi olarak gösterdiğiniz tepkiyi de anlayışla karşılıyorum. Ama keşke aynı tepkiyi gıda maddelerinin TÜFE endeksindeki ağırlığının yanlış olduğunu öne sürdüğünde Ekonomi Bakanına karşı da aynı kararlılıkla "bu ağırlıklar kafadan atılmaz, anketlerle ölçülüyor ve biz yaptığımız anketlerin sağlıklı olduğuna inanıyoruz" diyerek söyleyebilseydiniz. O zaman inandırıcılığınız daha yüksek olurdu. Bunu biz televizyonda söyledik ama sizin kurumdan hiçbir tepki gelmedi.
SilMahfi hocam tepkim size değil iftira atan arkadaşadır.Yazılarınızı her zaman takip ediyorum ve çokta takdir ediyorum.Diğer konu hakkında bir yorum yapmam benim açımdan doğru olmaz.
SilEsasen bugün TÜİK hanehalkı tüketim harcaması raporunu açıklayarak bakana dolaylı bir yanıt vermiş de oldu galiba.
SilTUIK hakkindaki suphelerin ortaya cikmasina sebebp olan hususlar TUIK calisanlarinin yeterliligi veya yetersizligi, uyguladigi yontemler vs. degil. Mevcut erk sahiplerinin her veriyi uygun gordukleri sekilde yorumlamalarindan ve istedikleri gibi yorumlanamayacak verileri de egip bukmelerinden kaynaklaniyor.
Silbence turizmde bu yil yasanan cokus keske bu yil icin gecerli olsa. Gelecek yillari da ipotek altina aldigini dusunuyorum. Rusya ile sorunlar Rus turist gelmedi argumani tam anlamiyla alt yapisi olmayan bir arguman. sanki turkiyeye sadece rus geliyor onlarda cok harciyor. Turkiyenin mevcut yurtdisindaki algisi cok cetin. patlayan bombalar sert ic ve dis politik gorunum demokratik kriterlerden uzak yapi surekli yalpalayan toplumsal doku. Avrupali para harcayan turisti urkuttu. bu durum bu yil ile kalacagini sanmak tek kelimeyle saf dillik olur. Gelen turist yapisida acikcasi bizim tercih etmedigimiz otelinden cikmayan paket tur stilinde az harcayan turist yapisi cogunlugu olusturacak.
YanıtlaSilfed faiz olgusuna karsi turizm bizi korurdu ancak bu degnegimizde gitti. bilenler bilir hatta ekonomistlerin diline literaturene bile girmistir 1994 krizini laleli 2001 krizini alanya ustlendi. bu krizlerden cikmamiza yardimci oldu. simdi ne laleli kaldi ne alanya
Gelecek yıla biraz toparlanır ama eskisi gibi olmayacağı konusunda ben de aynı kanıdayım.
Sil1) Ülke gündemini takip ederken deliriyor gibi oluyor musunuz?
YanıtlaSil2) Akıl sağlığınızı nasıl koruyorsunuz?
1) Sürekli
Sil2) Çok sigara içilen bir odadan bir kez çıkarsanız bir daha girdiğinizde boğulacak gibi olursunuz. Ama hiç çıkmazsanız dünyayı orası gibi sanırsınız.
Merhaba Mahfi hocam 2. yanıtınız harika bir örnek tam durumumuzu anlatıyor.
Sil2) Hocam, böyle yaparak akıl sağlığınızı korursunuz ama malesef bedensel sağlığınızı koruyamazsınız.
Silkesinlikle 2.yanıt süper
SilBurada hem akıl hem de beden sağlığını aynı anda korumak mümkün görünmüyor zaten.
SilAkil sagligi ve beden sagligi bir butundur. Tipki bir ekonomi gibi. Genclere bakin cogunun saclari gitmis niye. Her turden stres var. Bunu ben soylemiyorum bu hususdaki binlerce hastayla muhattap olan doktorlar soyluyor.
Silhocam bu tablolar ortadayken faiz indirimi konusunda baskı yapmak sıcak paranın da ülkeden kaçıp aradaki farkı daha da açmaz mı ? sanırım bu ülkede tuik'in verilerini dikkate alan pek yok
YanıtlaSilFaiz konusunda takıntılı olduğumuz için ne söyleseniz boş.
SilSanirim Cetinkaya'nin son aciklamasini dikkatli degerlendirirsek artik faiz indirimi olmayacagini dusunebiliriz.
SilSaygılar hocam. Söylediğiniz gibi turizim geliri bu yaz dönemi düşük seviyedeydi.turist sayısı fevkalede azalış vardı. Bir otelde bu yaz çalıştım gecen seneye göre %80 bir turist azalımı vardı. Fransız,rus,alman,italyan,ABD, İngiliz,Portekiz turistler hic yoktu. Sadece Ukraynalı turistler az sayıda vardı. Ukraynalıların olması Rusya ile olan diploması sorundan dolayı Ukraynalılar Türkiyeyi tercih etmişler öyle tahmin ediyorum.Dolasıyla ülkedeki sorunlar turizmi çok derinden etkilendi. Buda döviz girişine engel ve doviz gelirlerinde bir azalış meydana geldi.
YanıtlaSilHocam şöyle bir sorumda var.Bir ülkede Adaletin zayıflığı ülke ekonomisini ne derecede etkiler ?
Çok etkiler. Mahkemeye düştüğünde adalete ulaşamayacağını düşünen kişi ya da kurum yatırım yaparken bir kez daha düşünür. Bunların hepsi ülke riskini artırır.
SilMahfi hocam
Sil1) Hukukun işlemediği yere Muz Cumhuriyeti mi deniyor?
2) Mehmet Şimşek Arap sermayesini faizsiz sermayeyi getireceğiz demisti. Bu nasıl olacak faiz yoksa neden gelsinler bilgi verebilir misiniz?
Hocam Iyi aksamlar
YanıtlaSil2016 yilinda Turkiyede 11 kez intihar saldirisi,15 temmuz'da Darbe girisimi,Ohal,Feto teror orgutu,Muhalefet parti liderine suikast girisimi,turizm gelirlerinde %30 dusus,kayyumlar,Tmsf,ye devredilen 500 sirket,irak,suriye,de faal Turk askeri'Baskanlik sistemi
2017 yilinda ?en iyisi param cebimde kalsin...
Çok yatırımcı böyle düşünüyor.
SilBence bardağın hep boş tarafını görmekte algı bozukluğunu işaret ediyor,şöyleki darbe
Silgirişimi başarız oldu,fetö dağıtılıyor,turizmde düşüş %30 da kalmış,tl değer kaybı %5 bile bulmuyor ama insanımız buna sanki darbe başarılı olmuş,gelirler %60 70 düşmüş tl de%30-40
değer kaybediyor gibi yaklaşım gösteriyor ne diyelim bu durumda kaybeden gene kendileri olacak.
Darbe başarısız oldu ama ülke darbe yapılmış gibi yönetiliyor, fetö dağıtılıyor ama dağıtılan sadece fetö değil, %30 düşüş fazla verdiğimiz sektörde, tl diğer GYÜ paralarından daha çok değer kaybediyor; maalesef bardak boşalıyor
SilAdsız 11.22
Silbeterin beteri var yaklaşımı bu tez de tutmuyor,
Çünkü durum dibin dibi!
Burada uzlasmamiz gereken konulardan biri de sanirim ulke ekonomisinin diger etkenler sabit kaldigi zaman ne denli surdurulebilir ve saglikli oldugudur. Zaten bicak sirtinda giden bir ekonomide yukaridaki rakamlar buyuk bir darbedir. Yani yerine koyacak birseyiniz yoksa %5 cok buyuk bir orandir.
SilKısa vadede dedikleriniz doğru. Ancak orta ve uzun vadede toparlanma işaretleri yerine olumsuzluklar katlanarak büyüyor.Yani tünelin ucu henüz karanlık gözüküyor.
Silhocam bugünkü insan soyu Habil ve Kabil'in soyundan devam ediyor diyenlere karşın Hz. Adem’in diğer oğlu olan Şeys'in soyundan devam ediyor diyende var.
YanıtlaSilPeki Türkler hangi soya dayanıyor sizin bu konuda bilginiz var mı?
Bu yaradılış düşüncesinin yaklaşımıdır. Alternatifi evrim kuramıdır. Ona göre insan ve bütün canlılar ortak bir atadan gelir.
SilButun Turkler, amerikalilar, japonlar vb. hepsi ayni soya dayaniyor; "homo sapiens." lutfen biraz arastirin.
SilEvrim ve Yaradılış alternatif yaklaşımlar değildir. Yaradılış açık bir kavram, bir şeyin aniden mi oluştuğu yoksa aşamalı mı oluştuğunu açıklamaz. Örneğin Tanrı bütün canlıları tek bir türden yarattı diyebilirsiniz. Evrim görüşü batıdan önce İslam Dünyasında ortaya çıktı. Cabir, El-Cahız, Nazzam, İbn-i Tufeyl, İbn-i Miskeveyh, Biruni gibi filozoflar evrimi savunmuştur. İslamda canlıların aniden oluştuğu inancı yoktur. Evrim kuramının bilimsel alternatifi de yoktur. Karmaşık organizmaların aniden oluştuğunu açıklayamazsınız, evrilerek oluşması gerekir.
SilAdem ve Havvanın ilk insanlar olmadığını söyleyenler de var. Tanınmış sufi Muhyiddin Arabi ademden önce de insanların olduğundan bahseder ( bizden farklıydılar). Ayrıca Adem ve Havvanın temsili karakterler olarak kabul edenler de var(benim gibi).
Hocam bu sorudan çok güzel bir kitap tavsiyesi çıktı bence.
Sil"Charles Darwin - Türlerin Kökeni"
En fazla ithalat yaptığımız ülke çin olmuş. Geçenlerde bir haberde gördüm sanırım Çin de artık kaliteyi yükseltme niyetinde.
YanıtlaSilAlmanyaya yaptığımız ihracata karşılık çin den yapılan ithalatın fazlalığı bizi zora sokmuyor mu?
Ticaretçilerin İthal ürünlerde ihracat yapılan ülkelere teşvik ile yönderilmesi dış ticaretten kaynaklı kuru düşürmeye yardımcı olmaz mı? Bir tarafta dolar diğer yanda euro var.
En fazla ithalat yaptığımız ülke çin olmuş. Geçenlerde bir haberde gördüm sanırım Çin de artık kaliteyi yükseltme niyetinde.
YanıtlaSilAlmanyaya yaptığımız ihracata karşılık çin den yapılan ithalatın fazlalığı bizi zora sokmuyor mu?
Ticaretçilerin İthal ürünlerde ihracat yapılan ülkelere teşvik ile yönderilmesi dış ticaretten kaynaklı kuru düşürmeye yardımcı olmaz mı? Bir tarafta dolar diğer yanda euro var.
Çok dolaylı bir yol olur. Daha doğrudan teşviki bile tam olarak yapamıyoruz.
SilMerhaba hocam network marketing okulu hakkında bir bilginiz var mı? Varsa bizi aydınlatır mısınız? Şimdiden teşekkür ederim.
YanıtlaSilBir bilgim yok.
SilTurizm niye gerililyor yavvv o kadar tesis yaptik misafirperver bir milletiz yollarimiz kaymak gibi fistik gibi. Ucuzluk desen ustumuze yok. Turistleri huzur icinde bir kendi misafir gibi agirlayan baska bir milet inanin bana yeryuzunde yok.
YanıtlaSilkendi insanimiza gostermedigimiz hos goruyu bu turist milletine gosteriyoruz. Iciyorlar egleniyorlar geziyorlar ustsuz bassiz gunesleniyorlar ses eden bagiran cagiran yok niye gelmiyorlar nedir sikinti
Rus uçağını düşürdük mesela. Gerçi barıştık sonra ama hemen etkisi olmuyor. Terör var mesela. Avrupalının en korktuğu şey. Bazen bu tür riskler ucuzluğun, misafirperverliğin önüne geçiveriyor.
SilAntalya'da gecen turizm sezonu boyunca cok sonradan ogrendigimiz ve bildigimiz 3 teror saldirisi oluyor. Bunlardan birinde MarkAntalya'ya bomba atilmasi var. Kemer yolu uzerinde hem Jandarma aracina, hem Cevik Kuvvet aracina ayri ayri biri bombali digeri roketli saldiri duzenleniyor. Daha onceden de var olan yetismis ve bilincli isgucu eksikligimizin, cevre ve goruntu kirliligi gibi Avrupalinin gercekten hassas oldugu konularin uzerine bir de bunlari ekleyin. Bu tur olaylardan bizim haberimiz cok sonradan oluyor ama sanirim dis basin bu konulari atlamiyor ki bu normal. Saygi Ozturk daha yeni yazdi, Trabzon'da Ayasofya Kilisesinin fresklerini kontraplakla kapatip cami yapmislar. Onceden 400.000 Hristiyan'in her yil ziyaret ettigi yeri cami yapmissiniz, cemaat 10 kisi bile degil. Sumela Manastirina ben ilk olarak 2010 yilinda gittim, onarim ve restorasyon vardi hesapta, cogu bolumlerine giremedik. 2013 yilinda gittim ayni. Son gazeteci gezisinden ogreniyoruz ki 2016 yilinda da ayni... Buna ne denir ki simdi?
Silihracitimiz neden geriliyor niye ne yaptik da bizim mallar uluslarasi piyasada alici bulmuyor. Hani istikrar vardi hani guven vardi hani buyuyen turkiye vardi hani faiz dussun turkiye buyusun vardi. Hani faiz haram ihracat helal felsefesi vardi. Amerikanin dolari yukseliyor bizim lira dusuyor niye
YanıtlaSilBiz bir şey yapmadık, mal sattığımız ekonomilerin durumu bozuldu. Eskisi kadar almıyorlar bizim sattıklarımızı.
SilMali genişlemeyle büyümeyi artıramaz mıyız Hocam, bütçe açığımız çok düşük.
SilHocam elinize saglik
YanıtlaSilHocam bugün görece yerel marketlere göre fiyatı daha yüksek olan Türkiye'nin en bilindik marketine gittim ve o markette(Migros) inanılmaz indirimler yapmalarına rağmen, çok boştu üstelik akşam saatleriydi. Fazla ciddiye almadım bu gözlemimi ihtiyacım olan reyonlara gidip ihtiyaçlarımı karşıladım. Şarküteri reyonunda bir Amcamın Hanımına; "hanım gidişat iyi değil fazla harcama yapmayalım" dediğini duydum. Ve gerçekten bir kalıp peyniri bile böldürüp avuç içi kadar zeytin alıp oradan ayrıldılar. Sizce benim bu gözlemlerim rasyonel midir yoksa ciddiye almamak mı lazım?
YanıtlaSilGözlemledikleriniz ciddi konular. Birçok farklı gözlemle de uyuyor.
SilHocam selamlar. 2002'den bu yana fert başına bir bilanço çıkarmak istersek, yükümlülüklerimizin varlıklarımızdan hızlı arttığını söyleyebilir miyiz? Yani kişi başına düşen Dolar cinsinden GSMH'nın, (dış+iç borç stoku)na kıyasla daha yavaş arttığı tespiti bizi bu sonuca götürür mü? Yoksa iç borç stokunu dışarda mı tutmak gerekir? Erinç Yeldan hocamızın bugünkü yazısı aklımı karıştırdı diye not düşerek soruma referans da göstermiş olayım. Saygılarımla,
YanıtlaSilYükümlülüklerimiz varlıklarımızdan fazla arttı. İç borç stokunu dışarıda tutmak doğru olmaz. Sonuçta o da bir yükümlülük.
SilHocam merhaba.
YanıtlaSilİmal ettiğimiz ürünler içerisinde bir hayli ithal girdi kullanıyoruz. Ülkemizin ithal ettiği kalemler içerisinde ara ve sanayi mallarının ağırlığı da hiç az değil. Bu nedenle, ithalat harcamalarımızın azalmasının ve hatta dış ticaret açığımızın azalmasının ileriye dönük olarak bir durgunluk sinyali olduğu konusundaki görüşleriniz nelerdir?
Son dönemde olay biraz tersine döndü. Yani ithalat arışa ihracat düşüşe geçti.
SilHocam dövizdeki bu değişimi enerji sektörü için değerlendirirsek ortaya nasıl bir görünüm çıkar? Bir yandan kurda artış devam ederken bir yandan da brent petrolün fiyatı düşmeye devam ediyor. Bu durumun hem enerji sektörü hem de cari açık üzerindeki etkisi sizce ne yönde olur?
YanıtlaSilŞimdilik birbirini götürüyor. Ama eğer petrol de artmaya başlarsa iş değişebilir.
SilBirbirlerini dengeleme eğilimi gösterirler. Ama kur artışı daha fazla etkiye sahip olur çünkü petrol daha nereye kadar düşebilir.
SilGösterge durumun bozulmadığını aksine gelecek aylarda ihracatın artacağını işaret ediyor: genelde dışarıdan mal alıp üretip yine dışarıya satıyoruz; yani durum anlattığınız kadar kötü olmaya da bilir (dünya rakamlarıda biraz toparlanma gösteriyor bunun etkisi bize biraz geçikmeli olabilir). birde ben korkulacak bir durumun kıl payı atlatıldığını düşünüyorum; eğer borçlar eski hızıyla artıyor olsaydı işimiz zordu; ancak orada frene iyi basıldı; dolar kuru arttıkça ithalat zaman içinde azalacaktır; Türiyenin en büyük sorunu bu ortamda doların düşmesi değil; tl nin düşmemesi olur; evet harcamayı seven insanlar olduğumuzdan bu bir sorun ama harcayan değil üreten kazanıyorsa bakış açımızı değiştirmemiz lazım yani adam olana kadar düşük tlye katlanmak gerekecektir (bu arada da adam gibi teşvik politikaları; inşaata daha az yatırım; nano teknoloji ve sağlık teknolojilerine yatırım iyi olur görüşündeyim; sonuçda herkes ölüyor ama ölmek istemiyor...) : not: umuyorum hükümetin piyasayı sulaması nedeniyle fazla bulduk harcadık şeklinde bir gelişme olmamıştır (gerçi bu bir seferlik geçici olur ve uzun vadede sürdürülemez...)
YanıtlaSilUmarım sizin dediğiniz gibi olur ve işler iyiye gider.
SilHaklısınız. Tl değerlenince cari açığımız açılıyor ve borçlanıyoruz. Kredilerin ucuz olduğu dönemde borçlanarak sanayimizi geliştiremedik. İnşaata değil, nano teknoloji ve sağlık teknolojilerine yatırım iyi olur görüşünüze tamamen katılıyorum. İnsanlar tedavi olmak ve genç leşmek için çok para harcamaktan çekinmezler. Sağlık sektöründe büyük potansiyel var. Ama tl yeterince düştü zaten, doların daha fazla yükselmesini önlememiz gerekiyor çünkü döviz açık pozisyonlarımız var.
SilHocam merhaba,
YanıtlaSilMevduat sahiplerinin bankalardaki varlıklarını alamayacaklari seviyede bir kaos/kriz ortamı sizce Türkiye için ne derece olası?
bankacılık sistemi son krizden sonra o konuda gereken önlemi aldılar. Ekonomi açısından tek övülecek şey bankacılık sistemimizin güçlü reformarla düzenlenmiş olmasıdır. Mahfi hocamız da bana katılacaktır ;)
SilŞu anda böyle bir durum söz konusu değil. Bankacılık sistemi sağlam. Reel kesim büyük bir çöküşe girmezse bankalar sarsıntıları karşılayabilecek güçte görünüyor.
SilSadece bankacılık sistemi değil tüm alanlarda inanılması güç bir gelişme sağlıyoruz. Baksanıza ülkemizde herkesin elinde bir akıllı telefon bu gelişmişliğimizin bir göstergesidir bundan 20 yıl önce Türkiye'de akıllı telefon mu vardı. Petrol ve doğalgaz kullanıyoruz ürünlerimizde, Avrupa Ortaçağda odunla ısınıyordu ayrıca Ortaçağda ABD diye bir ülke mi vardı? En güzel arabaları, televizyonları biz kullanıyoruz bundan 100 sene önce televizyon mu vardı. İnsanlar radyodan takip ediyordu gelişmeleri ülkemiz çağ atladı desek yeridir. Şu an ülkemizde inanılmaz bir bolluk bereketlik var herşey tam tıkırında. Resmen bir istikrar ve özgürlükler diyarıyız. Masallarda anlatılan cinsten. Adam Smith mezarından kalkıp bu manzarayı görse gözleri dolardı. Bak ekonomi nasıl dengede diye. Karl Marks uyansa "Das kapitali ben yazmadım Kadir bey doğru söylüyor cinler yazdı" diyip iddiasından dolayı günah çıkarırdı. Keynes uyansa görse bu ülkemizin manzarasını "ben ne kadar saçma şeylere kafa yormuşum bunlara hiç gerek yokmuş" diyip utancından tekrar mezarına girmek isterdi.
SilKısacası tarihe yön veren ekonomistlerin bile hayal gücünün ötesinde inanılmaz bir neşvünema, huzur,istikrar,liyakat,asrılik ve modernite ortamı içerisinde sanki eşsiz bir Harikalar Diyarında yolumuza dolu dizgin ilerliyoruz.
sayın kardeşim ironimi yaptınız,gerçekten inanarakmı yazdınız anlamadım.ironiyse size katılıyorum ,gerçek yazdıysanız size iyi uykular diyorum.
SilSukru bey, arkadas ironinin dibini bulmus. Okuyana kadar basim dondu sahsen.
SilEkonomi iyi tayfası bu ekonomistlerin adını bile bilmez. İroni olduğunu ordan anlayabilirsiniz. İşin trajil yanı çok çok abartılı bir ironi olmasına rağmen gerçek mi diye şüphe duymamiza neden olacak bir kitlenin varlığı
SilHocam sterlinin değer kaybı İngiltere'de enflasyonu nasıl artırıyor? Sterlin rezerv para sonuçta, İngiltere hangi malları ithal ettiğinde dolar veya euroyla ödüyor?
YanıtlaSil2) Parası rezerv para olan bir ülke mesela japonya hem ihracatını hem ithalatını yen ile mi yapıyor ABDye AB'ye karşı?
1) Normal koşullarda bir ülkenin parası değer kaybederse ihracatı artar, ithalatı düşer. Ne var ki normal koşullarda değiliz. İngiltere hiç değil. Halkın kafası karışık. Onun için normal koşullar için geliştirilmiş teoriler, yaklaşımlar anormal koşullarda geçerli olamıyor.
Sil2) Diyelim ki ABD, Japonya'dan 100 Dolarlık mal alıyor ve 50 Dolarlık mal satıyor. Bu durumda sattığı mal karşılığında yani 50 Dolar karşılığında Yen alabilir. Sonuçta onu, 100 Dolarlık mal alırken kullanır. Ama ondan ötesi zor. Yen, hiç bir zaman birinci sınıf bir rezerv para değil.
Hocam ben de Ingiltere'den ekleme yapayim; gecen 2 hafta once buradaki en buyuk magaza zinciri (Tesco) ile dunya'nin en buyuk kullanici urunleri ureticisi firmasi (Unilever), Sterlin'in deger kaybi nedeni ile kamu onunde fiyat kavgasina girdi. Unilever Tesco'ya sagladigi urunlere 20% zam yapmak istedi. Bu zam hemen gelmese bile 2017'de gelmesi bekleniyor. Ayrica 2017 sonu enflasyon beklentisi de Ingiliz Merkez Bankasi'nin 2% hedefinden yukarida cikacak gozukuyor. Ingiltere'de cogu urun ithal oldugu icin Sterlin'deki dususun satinalma gucu ve hayat kalitesini cok etkileyeceginden endiseleniliyor.
SilIngiltere'de enflasyon ile ilgili bir sabunlamayi da eklemeden olmaz, kullanici urunlerine Kira/Ev fiyatlari ve Ulasim gibi cok hizli yukselen kalemler dahil degil (vakti zamaninin kurnaz bir politikacisi dusuk gostermek icin paketten olcum paketinden cikartmis - hatirladigim kadari ile Gordon Brown idi -)
Hocam merhaba yeni yazı için elinize sağlık.
YanıtlaSilYazılarınızda geçtiği için kısa bir sorum vardı. Bankalarda gün sonlarında niye ve nasıl nakit açığı oluşur, ne demektir bu? Somut bir örnek verebilir misiniz? Mesela Yarın yapacağı ödemeler için kasasında yeterli para olmaması gibimi..Tam somutlaştıramadım hocam.
Bankaların MB'nda serbest mevduatı vardır. Nakit ödemelerin yanısıra birçok ödemeyi de MB'deki hesaplarından yaparlar. Diyelim ki kasada hiç para yok ve MB deki serbest mevduat hesabı da eksi bir miktar gösteriyor. Yani MB, o banka adına verdiği ödeme emirlerini yerine getirmiş ve alacaklı duruma geçmiş. İşte bu banka o durumda akşamı bitiremez. MB'den gecelik borçlanıp bu hesabın açığını kapatması ve ertesi güne açıkla başlamaması gerekir.
Silhocam, bu yabanci ulkede calisan iscilerimizin turkiyeye gonderdigi yahut turkiyeye gelip harcadigi dovizler hangi gruba giriyor sicak para net hata noksa mi yoksa turizm geliri mi
YanıtlaSilBir de yillar itibariyle hem reel hem de nominal olarak oran bazinda bu gelirler eskisi gibi doviz gelirlerimizi etkilemiyor. Mesela 70li yillarda doviz darbogazimizi bu yabanci ulkelerde calisan isciler bir nebze olsun karsiladi. Hatirliyorum 90li yillarda bu isci dovizleri harcamalari ekonomi yazilarinda ciddi ciddi ele alinirdi ozellikle yaz baslarinda tahminler one surulurdu faydasi dile getirilirdi. Ancak 2000lerin ortasindan itibaren mevzu bahis konu konusulmaz oldu. Ne oldu da boyle oldu. benim tezim su ya bizim isci dovizleri gelip burda yaptiklari harcamalara ihtiyacimiz kalmadi. Yahut bizim isci gurbetci vatandaslarimizin eskisi gibi yurda para gondermiyor ya da gonderecek es dostu kalmadi kalsa bile eski ihtiyaclari yok yahut bizim gurbetciler tatillerini eskisi gibi koyunde ve tatil kamplarinda harcamiyor kendi bulunduklari ulkedeki insanlar gibi daha yakin yerlere gidiyorlar farkli yerler kesfediyorlar 3.-4. kusak maceralari ispanya uzakdogu latin amerika vs...gibi. son bir neden avrupadaki kriz bu gelir kaynagimizda son derece etkili oldu ozellikle euroya gecilmesi.
Siz nasil yorumluyorsunuz
Bunlar ödemeler dengesinde ikincil yatırım gelirlerinde yer alır (cari dengenin alt kalemi.) Bunlar sıcak para olarak kabul edilmez.
Silİşçi gelirlerinin öneminin azalmasında üç neden var: (1) İşçiler artık bütün birikimlerini buraya yollamıyorlar, bulundukları yerlerde de yatırım yapıyorlar. (2) Geçmişte işçi gelirlerini doğrudan TCMB mevduat olarak kabul eder ve yüksek faiz verirdi. Artık TCMB bu tür paraları almıyor. Bankalar alıyor, onlar da normalin ötesinde bir faiz vermiyorlar. (3) Ödemeler dengemiz eskiden küçüktü o nedenle işçi gelirleri önemli bir pay alırdı. Şimdi ödemeler dengesi çok büyüdü ve p nedenle bu gelirlerin toplamdaki payı düştü.
Hocam kolay gelsin, Turizm'de ki 7.5 Milyar Dolarlık kaybımız olmasa idi, hatta diyelim ki 2015 sezonuna göre biraz daha da iyi geçirebilseydik yılı 27 Milyar dolar civarında gelir ( Yani 10 Milyar Dolar ) kaybımız olmasa idi o zaman açığımız daha az olacağı için Not İndirimlerine maruz kalmama şansımız olabilirmiydi sizce ? Tabi ki notta tek kriter bu gelir değil ancak o zaman diğer ülkelere karşı açığımız daha az olacağı için ve büyümeye katkısı ile belki de notumuz kırılmazdı, bilemiyorum haklılık payı var mı bu söylediğimde. Birde hocam sayenizde Turizm gelirlerinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anladım yazılarınız için teşekkürler zevkle okuyoruz taa Türkiye'nin bir ucu olan Gümüşhane'den.
YanıtlaSilNot indiriminin temel nedeni bu değil. S&P ve Moody's kredi notu belirlemesinde yöntem değişikliğine gitmişler ve kurumsal güçlülük durumuna (yani MB bağımsızlığı, bağımsız kurumların hükümetten gerçekten bağımsız olup olmadığı gibi meselelere) % 25 ağırlık vermişler. Türkiye bu alanda geçen yıla göre 11 basamak geri gitmiş görünüyor. Asıl mesele bu.
SilYani ekonomik yorumlarin agirligini azaltip, siyasal yorumlarin agirligini arttirmislar.
SilBiz de kararin siyasi oldugunu soyluyorduk zaten. Yakinda demokrasi indeksi, cevre sagligi, LGBT haklari gibi degerlendirmeler de eklerler herhalde. Baskanlik secimini bekleyen bir Fed, bagimsizsa demek ki.
Kur artar ihracat hızlanır cari açık düşer ithalat pahalanir yerel sanayi ithalatı pahalanan sanayi ürünlerini üretmeye başlar istihdam artar işsizlik düşer gelir artar vs vs
YanıtlaSilkurda istikrar olmassa bu dedikleriniz olmaz.kur bu kadar oynak olursa bir çok işletme zor durumda kalır sayın kardeşim.ekonomist degilim ama bu basit gerçegi anlayabiliyorum.sizinde anlamanız dilegiyle iyi günler kardeşim
SilDünyanın çalkantılı olduğu, yatırımcının FEDin açıklamalarına bağlı olduğu bir zamanda çalkantı olacak. Kurda istikrar, bu zamanda ülkemize akacak sıcak para ile sağlanabilir. Ve istikrar kelimesi de göreceli aslında. Kimisi için bir zaman akışı içinde azalması, bir diğeri için artması, bir başkası içinse belli bir seviyede kalması şeklinde de yorumlanabilir.
SilHocam akp öncesi 6 sıfır atılmadığı için dolar kuru hakkında tam bir bilgi elde edemiyorum. Dolar o zaman mı daha yüksekti tl karşısında şu anda mı ?
YanıtlaSilHesaplama yaparak ölçmek lazım. Şu anda bir şey diyemeyeceğim.
SilBen sizin kadar tecrübeli bir iktisatçı değilim, piyasadayım, yıllardır mağaza işletiyorum.
YanıtlaSilGörebildiğim kadarıyla, Dolar Tl deki yükseliş pek çok kişinin canını yakacak!
"Hanehalkının mevduatı ve borçlanması eskisi gibi döviz ağırlıklı olmadığından, kimse etkilenmez" diyenler var ama piyasaki ürünlerin çoğunun ithal ürün olduğunu veya imal edilirken ithal malzeme kullanıldığını bilmiyorlar mı? Hanehalkının mevcut borç yapısı Dolar la olmasa bile, sırf piyasadaki ürünlerin Dolar bazlı olması bile başlıbaşına yıkım getirmeye yeter !
Şu günlerde kimsenin sesi soluğu çıkmıyor ama bıçak kemiğe dayanınca ne olacak?
İyi kötü bir şeyler diyoruz ama dediğiniz doğru kimse gerçekleri tam olarak konuşamaz durumda.
SilHocam döner sermayeli kurumların elde ettiği gelir kamu geliri sayılırken bütçe geliri sayılmaz. Peki döner sermaye kuruluşları 100 lira açık verse bu 100 lira bütçeden karşılanacak. Bu durumda bu 100 liralık açık aslında kamu açığı iken bu açığı bütçe karşıladığı için bütçe açığı da 100 lira açık verecek. Böylece 100 liralık açık toplamda 200 liraya açık olacak. Doğru mu?
YanıtlaSilGünün sonunda döner sermayenin açığı bütçeden karşılandığı için döner sermaye sıfırlanmış ama bütçe 100 TL açık vermiş olacak. Bu durumda kamu açığı 100 TL olacak. Aksi takdirde çifte sayma sorunu çıkar.
SilHocam selamlar.
YanıtlaSil1)Kredi/mevduat oranının 100'den aşağı olması toplanan mevduatların hepsinin krediye gitmediğini mi gösterir?
2)Türkiye'de 2012 öncesi böyleymiş, peki napıyordu bankalar bu mevduatları?
3)Bu ekonomi için iyi mi kötü mü bir durum? Borçlanma gereksinimini düşürür ama mevduat krediye dönüşmediği için talep ve büyüme de düşer. Türkiye'nin yüksek büyüme yaşadığı 2005 yıllarında mesela kredi/mevduat oranı %60'lardaymış şimdi %110'u aşkın. 2005 yılında bu kadar düşükken bu oran büyüme nasıl bu kadar yüksekti?
(1) Evet
Sil(2) Hazine kağıtlarına yatırıyorlardı çünkü vergi gelirleri düşük olduğu için bütçe açık v eriyordu ve Hazine bu açığı finanse edebilmek için sürekli borçlanıyordu.
(3) Eğer ekonomi üretim yapabiliyorsa bu iyi bir şeydir. Ama ekonomi ithalatı artırıyorsa o zaman cari açık ve dolayısıyla dış borçlanma artıyor demektir ki kötü bir şeydir.
(3) e ek: O dönemde kamu kesimi açık veriyor ve borçlanarak yatırım yapıyordu.
SilMahfi Bey,
YanıtlaSilEkonomist Özgür Turhan'ın ekonomik krizle ilgili yorumunu izlediniz mi?
https://www.youtube.com/watch?v=gg_IZQFHS_8
Görüşünüz nedir?
Çok beğendim.
Silceta hakkinda ne dusunuyorsunuz. kim daha karli cikar ab mi yoksa kanada mi
YanıtlaSilhocam konuyla ilgili değil ama türkiyenin döviz harcamaların da enerji ihtiyacının da payı çok yüksek. Bu açıdan bakınca nükleer enerjinin türkiyede kurulması taraftarımısınız ? ve bunun kurlar üzerinde etkisi büyük olur mu
YanıtlaSilHocam şu aşağıdaki ifadeyi bir makalede buldum. Bir göz atabilirmisiniz, cari açık döviz fiyatını düşürür diyor halbuki artması gerekmez mi?
YanıtlaSil"Cari işlemler hesabı, mal ve hizmet ticareti ve net transferlerden elde edilen gelirlerin, bu hesaptaki ödemeleri karşılayıp karşılamadığına göre açık veya fazla verebilmektedir. Cari açığın artması, yatırımcının tercihlerini etkileyerek, yatırımcıların yerli para cinsinden varlıklara ilgisinin azalmasına ve döviz kuru ile varlık fiyatlarının değer kaybetmesine neden olmaktadır. Çünkü yatırımcı hem varlıkla ilgili riski, hem de varlığı aldığı ülkenin parasının değer kaybı neticesinde yaşayacağı riski taşımaktadır. Bir problem ortaya çıktığında yatırımcı varlıklarını satar veya yeni yatırım yapmaz, bu da ülkeyi dış şoklara karşı kırılganlaştırarak, krize neden olmaktadır"
Tam öyle demiyor. Döviz kuru açısından varlık fiyatlarının değer kaybına yol açar demek istiyor.
Siltamam hocam anladım, teşekkürler. döviz kuru artınca yerli varlıklar değer kaybeder diyor galiba.
SilMahfi bey bir analiz yayınlandı:
YanıtlaSilRough Seas Ahead for the Turkish Economy
November 1, 2016
Analiz esaslı ve kapsamlı. Özeti şöyle:
Summary
For several years, the Turkish economy has managed to keep its balance despite teetering on the brink of major problems. In 2013, the notorious "taper tantrum" exposed Turkey as one of the Fragile Five countries that would be most affected by an expected tightening in U.S. monetary policy, and the outlook for the country appeared bleak. But Turkey has broadly defied its naysayers. In the years since, its gross domestic product has grown steadily, inflation has been manageable and it has had no major debt defaults, all despite the fear that U.S. interest rate increases would actually come to fruition. Favorable circumstances have helped the Turkish economy defy the gloomy expectations — particularly the 2014-15 drop in global oil prices. But as oil prices stabilize and other positive factors fade away, Turkey looks likely to suffer greater economic hardship over the coming months.
https://www.stratfor.com/analysis/rough-seas-ahead-turkish-economy
Okudunuz mu?
Hadi paranoya yapalım: Analizdeki "white goods" kelimesini bulun.
Sil"White Goods" beyaz eşya demek. Stratfor bir Amerikan kuruluşu. Ama Amerikan İngilizcesi'nde kullanımı "Major Appliance"dır. Daha Amerika'da white goods diye bir kelime kullanıldığını duymadım.
Çok acayip!
white goods (noun plural): large pieces of household equipment (such as refrigerators and washing machines)
SilKaynak: Merriam-Webster Dictionary
Analiz kabaca doğru.
Sil"2 ucu kirli çubuk-çıkmaz" sizin de işaret ettiğiniz bir durum muydu? Sizin "üçüz açık"la ilgisi var mı?
YanıtlaSilThe Horns of a Dilemma
The result of these factors has been a tightening of Turkey's economic position. The administration now finds itself on the horns of a classic dilemma: With capital fleeing, it faces a choice between increased inflation or more unemployment. Tighter monetary policy would stave off capital outflows by increasing investors' returns from holding lira, but it would also slow economic growth (which is already expected to miss its targets for the next three years, according to a recent Reuters poll of economists) and drive up unemployment. For its part, the unemployment rate, now at 10.7 percent, is already nearing five-year highs, and the possibility of it rising much further is politically unpalatable.
The administration's other option, moving interest rates down to try to sustain growth, is equally problematic. The lira is already at record lows, and even though this has not yet fed through to create high inflation, it is hard to imagine that state of affairs prevailing for long, especially considering that the Turkish central bank has cut rates in seven of its last eight monthly meetings. In addition, signs are beginning to emerge that a reckoning may be in store for companies that owe payments on dollar-denominated corporate bonds (investors in Turkish firms hold $68.4 billion in such bonds). In September, for instance, Turkey's largest telecom company failed to make a debt repayment for the first time, a possible harbinger of things to come.
Thus, Turkey's economy appears to be entering a difficult period. At this point, the only way for it to regain its balance would be either through an influx of foreign investment capital, which would probably require an improvement in Turkey's unstable relative geopolitical position, or an increase in exports relative to imports (in 2015, exports constituted 28 percent of gross domestic product; imports stood at 31 percent), which would start generating natural inflows of capital. Neither of these eventualities appear likely to occur anytime soon: If anything, Turkey is getting pulled more deeply into the conflicts across its southern border, and a rapid economic rebalancing could be achieved only by a sharp drop in imports, which would itself result in hardship within the country.
There are, however, reasons for positivity about Turkey's longer-term outlook. In 2014, Turkey was home to 42 of the world's top 250 construction companies (second only to China), so it is well positioned to take advantage of the rebuilding project when the conflicts in Iraq and Syria finally end. But before reaching those good times, Turkey looks like it is about to experience some hard economic times of its own.
https://www.stratfor.com/analysis/rough-seas-ahead-turkish-economy
Mahfi hocam bu CDS şirketleri kredi drc. kuruluşları gibi ülkeler hakkında araştırmalar, analiz yapıyorlar mı yoksa direk kendilerine gelen talebe göre mi CDS rakamları beklirleniyor?
YanıtlaSilbir başka sorum; Kredi drc. krlş. notları CDS primini etkiler mi veya CDS rakamları kredi drc. krlş. notlarını etkiler mi?
Tamamen piyasaya göre belirleniyor.
SilKredi derecelendirme kuruluşları kendi yaptıkları analize göre not veriyor. CDS priminin belirlenmesi ise döviz kuru gibi piyasada oluyor. Kredi notu düşmüşse mesela bu durum CDS primi üzerinde belirli bir süre etkili olabilir.
Hocam merhaba.
YanıtlaSilKurun artması ithalatı azaltıp ihracatı arttırır mı. Böyle bir şey pratikte mümkün mü?
Teorik olarak zaten böyle pratikte de çoğu zaman böyle. AMa ülkeden ülkeye değişir. Mesela dışa bağımlılık yüksekse ve ihracatı sağlayan üretim ancak ithalat ile yapılabiliyorsa kur artışı ithalatı azaltır, ihracat da artabilir ama bu artış mümkün olduğunca az olur.
SilBu durum normal koşullarda geçerlidir. Anormal koşullarda geçerliliğini kaybedebilir. Mesela TL değer kaybettiği halde bizim ihracatımız azalıyor. Çünkü malımızı sattığımı ekonomiler kötü durumda.
SilÖncelikle çok güzel bi yazi ellerinize sağlık. Özellikle turist konusunda bende sizin gibi karamsarım bu yil marmarise ailemle gittim ve heryer bostu otel persoleniyle knustugumda kan agliyordu orada taniştigim bi Iskoç aile turkiyeyi özellikle marmarisi cok seviyoruz her yil geliyoruz anck Ataturk havalimani ve Sultan Ahmet patlamakarindan cok endişelendik bu iki patlama cok korkutmus onlari istanbulda yasiyorum deyince nasil hayatta kaliyorsunuz orasi cok tehlikeli degil mi diye sorular sordular ve ozellikle Danimarka,Isveç ,Norveç gibi ülkelerin çok korktugunu. Nerdeyse tum rezarvasyonlari iptal ettiklerini sölediler. Sanirim bu durum ucuz ve kaliteli hizmet veren bizim ulkemize kisa ve orta vadede turist sayisini cok olumsuz şekilde etkileyecek.
YanıtlaSilEvet maalesef ben de bu yaz tatilinde Side'de aynı şeyleri yerinde gözlemledim.
SilHocam Sinan Meydanın Atatürk ve Din adlı 1300 sayfalık eserini okudunuz mu?
YanıtlaSilSinan Meydan'ın kitaplarından bir bölümünü okudum ama bu okuduklarım arasında değil.
SilHocam döviz pozisyon açığımız 210 milyar doları aşmış, gözümüz aydın.
YanıtlaSilNiye gözümüz aydın anlamadım. Bu bizi zora sokan bir durum.
SilHocam orada ironi yaptım. "Bugün dolar 3.15'i aştı, gözümüz aydın." gibi:)
SilHocam ben size dolar tahminim olarak hep en kötü seneryoyu düşünerek yıl sonu 3.60tl diyordum. Bunda aklımda hep kötü senaryolar çiziyordum çünkü tv'de sürekli yapısal reformlardan bahseden ve bunun için hiç birşey siyasetçileri izliyorum. 2018 bahar ayına kadarda gerek grafik ve yine sürekli gelecek kötü haberlere dayanarak 4.60tl gibi bir şey tahmin ediyordum. Bunlar bana ve özellikle size çok yüksek geliyordu. Aslında halende çok yüksek rakamlar ama maalesef, bana şuanda doların 2018 Mayıs sonuna kadar 4.60tl'ye gelmesi çokta garip gelmiyor..
Mantıken bakarsak 2-3 sene öncede doların buralara gelmesi bize çok tuhaf gelirdi öyle değil mi? 3.15tl olan dolar kuru sadece %30 devalüe olsa çok rahat 4.10tl gibi değerlere ulaşıyor.
Borsada düşüş, dolarda yükseliş eğilimi sanırım git gide yerini sağlamlaştırıyor gibi geliyor bana.
Umarım bu yorum altına bugün birde "Hocam Kredi Derecelendirme Kuruluşu notumuzu indirmiş, hadi gözümüz aydın:)" yazmam..
Saygılarımla.
Hocam merhaba. 1) Ülkemizde özel yatırımları daha çok yerleşikler mi yapıyor ve 2000'lerde dış dünyayla ilişkilerimiz iyiyken de daha çok kim yatırım yapıyordu? 2) Bir ülkeye gelen yabancı yatırımcı demokrasiye,hukuka bakarken yerleşik bir yatırımcı bunları dikkate alır mı? Bence yerleşik yatırımcı dikkate almaz, demokraside kötüye gitme eğer kendi yatırımlarını kötü etkileyecek olsa ülkeyi terkederdi. Sizin görüşünüz nedir?
YanıtlaSil(1) Evet öyle. 2000'lerde öyleydi. Sadece 2005 - 2008 arasında AB ile tam üyelik müzakereleri iyi yönde giderken görünüm tersine dönmüştü.
Sil(2) Yabancı kadar dikkate almaz ama bu tür olumsuzluklarda yatırım kararlarını erteler. Bazı büyük gruplar yurt dışına yatırım yaparak bu dediğinizi fiilen yapıyorlar.
Hocam,önümüzdeki günlerde vatandaşın bankalardaki döviz mevduatlarında bir risk mevcutmu?
YanıtlaSilBenim gördüğüm kadarıyla böyle bir risk yok. Ama biliyorsunuz Türkiye'de işler çok çabuk tersine dönebiliyor.
SilİŞİMİZ SICAK PARAYA KALDIYSA KÖTÜ.SICAK PARA ÇIKARKENDE GİRERKENDE PİYASALARI HOPLATIR DAGITIR.AYRICA SICAK PARANIN GELMESİ İÇİNDE OLUMLU HİKAYEMİZ OLDUGUNU SANMIYORUM.TAM AKSİNE OLUMSUZ HİKAYEMİZ DAHA FAZLA.
YanıtlaSilBizim işimiz uzun yıllardır sıcak parayla zaten.
Silhocam, öncelikle engin bilginizden ve deneyimlerinizden yola çıkarak iktisat gibi yaşamsal öneme haiz bir bilim dalında bizleri bilgilendirdiğiniz için çok teşekkür ederim bir işletme fakültesi mezunu olarak!. hocam, euro/dolar paritesi son dönemde kolay kolay 1/10 un altını görmüyor. bu şimdilik borç ödeyebilme kapasitemize büyük darbe değil gibi görünüyor. ancak bu paritede mesela ileride 1/5 e kadar gerilerse ki 2015 ilk çeyreğinde kısa zamanlı olarak gerilemişti sonra tekrar hızla yükselmişti; bu durum tekrarlanırsa ve bu defa uzun vadede sürerse finansal krize girme riskimiz ne derece artabilir ve 2017 yılında parite bu oranı görebilir mi?. saygılar..
YanıtlaSilNazik sözleriniz için teşekkür ederim.
SilParitenin 1'e yaklaşması bizi çok zorlar. 2017 yılı kritik bir yıl.
Adsiz 0004
SilBen sahsen paritenin 1/5e kadar incegini dusunmuyorum. Dolar euro kuru 1/8 bandinda kadar iner. Cunku elimizde 1/5 altina inmemesi icin bazi argumanlar var
1- euro bolgesinde neredeyse yekpare bir bicimde ABDye gore cok daha dusuk deflasyon bandinda enflasyon orani var bu uzun yillardan beri boyle. Bu durum euronun dolara karsi guclu ve dirayetli olmasini sagliyor
2- Euro bolgesinde toplama baktigimizda korkunc bir cari fazla orani var. Ayrica bu cari fazla yillardan beri var. tek tek ulkeler bakimindan inceledigimizde de durum onceden 3-5 sene once cari acik veren ekonomilerin artik cari dengede olduklari hatta fazla verdikleri bir durum var. Bu da uzun yillardan beri cari acik veren ve vermeye her zaman egimli abdnin ve dolarinin Euro karsisinda daha fazla degerlenemecegini teknik olarak bize sunuyor
Tum bu iki arguman dahilinde euro dolar paritesi abd ne kadar faiz arttirisa artin 1/5 ve altina inmecegini teknik olarak bize sunuyor. Dolar euro kuru bence en fazla 1/8-1/7 bandlarina kadar inebilir. daha asagisi yukaridaki argumanlarimdan oturu zor.
Hocam buradaki yorumlar ve sizin üşenmeden verdiğiniz cevaplar yazılarınız kadar keyifli. Size ve katkı yapan tüm arkadaşlara teşekkür ederim. Kanaatimce ekonomik verileri baz alarak açıkladığınız bu rakamlardan daha önemli bir husus var. Piyasaya olan güven. Geleceğe olan umut. Öncelikle 3 ay olarak açıklanan akabinde Başbakan tarafından 3 ay bile sürmez denilen OHAL, Cumhurbaşkanı tarafından 12 ayı bile geçebilir dendi. Kimsenin geleceği öngöremediği bir ortamda bu rakamların çokta bir ehemmiyetinin olmadığını düşünüyorum. Mesleğim gereği piyasanın içindeyim. Çevremdeki muhalif olan veya olmayan herkeste bir umutsuzluk söz konusu. Çoğu tanıdığım kişi artık ciddi ciddi başka ülkelere göç etmenin yollarını arıyor. Ben TÜİK yerinde olsam peyderpey açıklanan endekslere ilaveten ciddi bir şekilde mutluluk endeksi yapardım:) Haksız mıyım hocam?
YanıtlaSilNazik sözleriniz için teşekkürler.
SilHaklısınız, doğru saptamalar.
Hocam konut kredilerinde düşüş devam eder mi? Ayrıca etmeli mi? Teşekkürler
YanıtlaSilEdebilir. Etmemeli. Türkiye'de tasarrufların GSYH'ya oranı % 13'e düşmüş durumda. Yatırımlar da % 17,5. Aradaki farkı dışarıdan borçlanıyoruz. İnsanlar reel faiz sıfıra yaklaştıkça tasarruftan vazgeçiyor, araba, ev alıyor (paraları değer kaybetmesin diye.) Çünkü faizler zoraki önlemlerle düşse de enflasyon düşmüyor. Böyle gidersek tasarruf oranımız daha da düşecek.
SilCETA hakkinda bir iki yazi yazar misiniz kim karli cikar
YanıtlaSilBiraz daha zaman geçsin de bir bakalım.
Silfaizler niye düşüyr hocam
YanıtlaSilGösterge faiz artıyor (% 9,29)
Silkredi faizleri neden düşüyor hocam... saygılar...
SilSayın Mahfi Eğilmez öncelikle böyle güzel bir ortamda bilgiye aç insanları tarafsız bir şekilde (aslına bakarsanız ekonomiden anlamadığım için taraflı mı tarafsız mı olduğunu bilmiyorum ama yandaş medyanın argümanlarına nazaran daha objektif olduğu konusunda eminim ) bilgilendirdiğiniz için teşekkürleri bir borç olarak bilirim.
YanıtlaSilMerak ettiğim, kafama takılan bir kaç soru var ?
a) Nedir bu ülkeyi ayakta tutan ?
1-Düşen petrol fiyatları
2-Kaynağı belirsiz paralar
3-FED in faiz politikası
b) TL hergün kan kaybediyor. Kriz var diyebilmemiz için birilerinin yazar kasa veya anayasa kitapçığı fırlatması mı gerekiyor ? Yoksa mevcut hükümetin kriz yönetimi mi iyi..
c) Artık krizler tek gece de iflasların verildiği, faizlerin uçuştuğu şekilde değilde daha farklı bir şekilde mi gerçekleşiyor ?
d) ekonomi şu an durağan mı yoksa gerilemekte mi? (gelişmeyi kullanamadım elim varmadı )
e) Sabit faziden uzun vadeli borçlanıp kriz çıkmasını beklemeli miyiz? Yoksa eldeki mülkleri dövize mi çevirmeli ( Kriz öncesi planları )
Siz eldeki mulkleri dovize cevirin. Hatta ilk musteriye de satin. Kriz bekleyen herkes de ayni seyi yapabilir.
SilÇok teşekkür ederim.
Sila) Hepsi ve ilaveten vergi yükünün son 15 yılda % 15'lerden % 24'lere çıkmış olması. Vergiyi orta ve üst gelir grupları ödüyor. Devlet de buradan sağlanan paraları işsizlik sigortası, sosyal güvenlik parası vb olarak dağıtıyor.
b) Eski hükümetler vergi almayı bilmezdi, herkesten eşit almaya kalktıkları için çok tepki olur diye kimseden alamazlardı. Bu hükümet orta ve üst gelir grubundan iyi vergi topluyor. Geçenlerde bindiğim bir taksi şoförü bana abi bu hükümete çalıyor ama çalışıyor diyorlar, benden çalmıyorlar ki bana çalışıyorlar." dedi ve aynadan bana baktı senden çalıyorlar gibi. Dolayısıyla krizi halk hissetmiyor. Belki üst gelir grupları hissediyor.
c) Kesinlikle öyle. Çünkü mesela Merkez Bankasının rezervleri eskiye göre daha yüksek, bankaların durumu iyi. Dolayısıyla krize eskisinden çok daha dayanıklı bir sistem var.
d) Patinaj yapıyor diyelim.
e) Ben bu konularda tavsiye vermiyorum. Ama sen ne yapıyorsun diye sorarsanız ben TL ve Dolar ile sepet yapıyorum.
Hocam sizi çok seviyoruz. Eminim buradaki okurların çoğu okuldan kitaplardan öğrendiklerinden daha fazlasını sizden öğrendi. İyi ki varsınzı.
YanıtlaSilEstağfurullah, sağolun.
SilPolemik başlatmak amacıyla sormuyorum.
YanıtlaSilİktisadî terminolojide "zenginlik" ve "fakirlik" kavramları var mı? Varsa nasıl tanımlanıyor?
Bu kavramların ekonomi teorisinde tam olarak tanımı yok. Daha çok gelişmiş ülke, gelişmekte olan ülke tanımları kullanılıyor. O tanımların dayanakları içinde gelir de var.
SilMahfi bey siz epey zenginmişsiniz.
SilGönül zengini...
hocam, 2001 şubat döneminde yaşadığımız krizle önümüzde yaşanması muhtemel krizin arasında temel fark şu faktör olabilir mi?. 2001 krizine girerken çıpa sistemi dediğimiz bir nevi barter adı verilen ve ağırlıklı olarak da dolara bağlanmış bir paramız vardı. oysa krizden sonra geçtiğimiz dalgalı kur rejimindeyiz hala aktif olarak!. dolayısıyla 2001 şok halinde gelen bir kriz karakteriydi fakat önümüzdeki muhtemel kriz şok değil de dalgalı olarak gelebilecek ve piyasayı çok da dengesiz yakalamayacak bir kriz olabilir gibi görünüyor hocam. ne dersiniz?. saygılar..
YanıtlaSilDoğru bir saptama.
Silkatlamali artacaka bir kur krizi olur dolar bugun 3.13 se onumuzdeki hafta ornegin afaki konusuyorum 3.20 sonraki ay 3.30 boylesi bir dalgali bir yapi olur. yani sabah kalktim bir anda 4 lira olur olayi olmaz dalgali kurda. Ancak merkez bankasi mudahele edebilir yukaridaki dalgali gelen yukari yonlu ivmeye doviz satar ki bu pek yararli olmaz faiz arttirir evet yararli olur ancak su an turkiyede dusuk buyume var bir faiz arttirimi ya da kademali artan doviz kuruna karsi kademeli faiz arrtirimlari ekonomiyi zora sokar once durgunluk sonra kuculme baslar. Cunku mevcut konjokturde %8-7 buyumuyoruz. Dinya sartlari da iyi degil biz %3 buyuyoruz bu buyume bizim gibi bir ulkeyi kisa surede durgunluga sevk edebilme potansoyeli tasiyor. hocam ne dersiniz bu yorumum hakkinda
SilHocam Selamlar,
YanıtlaSilAnita'nın Laneti isimli kitabınızı ebook olarak satın alıp okudum. Bu güzel eser için çok teşekkür ederim.
Saygılar..
Teşekkürler. İlk yayınlandığı yıl, yılın en beğenilen kitabı olmuştu.
SilHocam merhaba türkiyede yabancı bankaların topladığı mevduatla yerli bankaların topladığı mevduat arasında fark var mı yani ikiside iç borç mudur? Ve yabancı bankalardan biri ülkede faaliyet göstermekten vazgeçse ve çıksa o mevduatlar bizim iç borcumuz olarak mı kalır nolur böyle bir durumda ve bu bankalar tl mevduatı topluyorsa çıktıktan sonra parayı yine tl olarak mı ister?
YanıtlaSilBu tür hesaplarda Türk veya yabancı olunduğuna değil Türkiye'de yerleşik sayılıp sayılmadığına bakılıyor. Kurumların merkezi buradaysa yerleşik sayılıyor, kişiler ise 6 aydan fazla burada yaşıyorsa yerleşik sayılıyor. Ve yerleşiklerin topladığı mevduat iç borçlanma sayılyıor.
SilTekrar Merhabalar Mahfi Bey
YanıtlaSilhttp://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/ugur-gurses_526/euroyu-getir-kari-gotur_40252436
Bu haberin kısa ve uzun vadede ne gibi etkileri olur. Vaktiniz olduğunda açıklarsanız sevinirim. Malum önümüzde bir başkanlık seçimi olacak ve o zamana kadar tüm veriler iyiymiş gibi gösterilecektir. Bu haber seçimler için hükümetin elini güçlendirir mi ?
bir de Son olaylardan sonra batı ekonomik bir savaş başlatabilir mi ?
Sanırım olaylar ekonomiyi aştı.
SilHocam Fed faiz arttırmasada kur 3.30 civarı yılı bitirecek görünüyor,2017 olası faiz arttırımının kura etkisini hangi yüzdeyle beklersiniz?
YanıtlaSil2017 çok sıkıntılı geçecek gibi görünüyor. Ben tahmin yapmayacağım.
SilHocam, doları π alabilir miyiz?
YanıtlaSilAlamayız, geç kaldık.
Sil-Musul
Sil-El-Bab
-Fed
-Petrol
-PKK
-İşsizlik
-Hdp'ye operasyon
-Cumhuriyet gazetesine operasyon
-Cemaate operasyon
Çözülmesi gereken onlarca problem ve risk unsuru var.
Bunların tamamı da bizim tercihlerimiz sonrasında kadşılaştığımız riskler ve problemler.
Birisi çıkıp şu lobisi bu lobisi derse kalbini kırarım.
Kemerlerinizi bağlayın 2017 geliyor.
Bugün tam bir kara Cuma. Dolar kaç defa rekor kırdı sayamadım.
SilTürkiye'de "de facto" başkanlık sistemi mevcut.
YanıtlaSilBunun "de jure" da olması isteniyor. Yani başkanlık sisteminin hukuki çerçeveye de sokulmasının propagandası hızlandırıldı, diyebilir miyiz?
Tabirler doğru mu Mahfi Bey?
Doğru.
SilHocam bugün bir ekonomistin "Faizler yapay olarak indirilirse Bankalar daha çok kâr eder" diye bir twitini okudum, verilere bakıldığında da gerçekten öyle. Bunun izahını yapamadım kısaca mantığını anlatır mısınız?
YanıtlaSilTeşekkürler...
Mevduatın ortalama vadesi 1,5 ay, kredilerin 1 yıl. Faizler indirildiğinde mevduatınki önce iniyor kredilerinki çok sonra. Arada bankalar daha ucuza kaynak yenilemiş oluyorlar. Böylece mesela eskiden 100 TL olan maliyet toplamı 95 TL'ye iniyor ama gelirler 10,5 ay yine 130 TL'de kalmaya devam ediyor.
SilAnkara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Ekonomi Bölümü Mezunu Nurettin Canikli Kur bir risk faktörü değil derken,
YanıtlaSilAnkara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü Mezunu Mahfi Eğilmez Kur ekonomi için büyük risk diyor
Biz kime inanacağız Allah aşkına?
Tercih sizindir.
SilAnkara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Ekonomi Bölümü Mezunu Nurettin Canikli, Basbakan yardimcisi ve su ya da bu sekilde siyasal bir istikbali var.
SilAnkara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü Mezunu Mahfi Eğilmez'in oyle bir derdi yok. Cukkali, unvanli bir pozisyondan da kendi istegiyle istifa etmis.
Yorum ve tercih sizin...
Mühim adamsınız MAHFİ hocam.
YanıtlaSilPaylaşımlar için teşekkürler.
Estağfurullah. Söylediklerim ve yazdıklarım sıradan şeyler ama bilimsel dayanaklı olduğu için müthiş gibi duruyor. Müthiş olan bilimdir.
SilÖzlü söz diye buna derim.. Çok yaşayın hocam!!
SilSAYIN MAHFİ EĞİLMEZ,
YanıtlaSilBU SORUYA SİZDEN BAŞKA KİM CEVAP VEREBİLİR, EMİN DEĞİLİM.
YENİ BİR KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME ÇIKARARAK, DOLAR'I (USD'Yİ) GÖZALTINA ALMAK, SONRA DA HAPSE ATMAK MÜMKÜN MÜ?
BÖYLELİKLE, EKONOMİMİZ ÜZERİNDE OYNANAN BÜYÜK OYUNU BOZABİLİR MİYİZ?
GALİBA, ÜLKEMİZDE, EN ETKİLİ MUHALEFETİ DOLAR YAPIYOR, SANIYORUM.
Faizi sopayla düşürmeye yöneldiğimize göre bu da mümkündür herhalde. Gerçi Tansu hanım denemiş becerememişti ama...
SilHocam son dönemde rusyayla düzelen ilişkiler gıda fiyatlarının artmasına zemin hazırlar mı?
YanıtlaSilOraya gelene kadar kur artışı var bugün.
SilHocam Merhaba,
YanıtlaSilABD'de 2008'in arkaplanında konut fiyatları sürekli yükselişteyken bir anda ne oldu da düşmeye başladı ve küresel krize yol açtı? Çok merak ettim hocam.
Saygılar.
Konut fiyatlarının sürekli yükselmesi aslında hastalıklı bir yapıyı gösterir. Bir gün o hastalık ortaya çıkar ve sistem çöker. ABD'de aynen böyle oldu. İnşaata dayalı türev ürünlerin çoğunun karşılığının yeterli olmadığı ortaya çıkınca, bankaların verdiği kredilerin çoğunun yeterli karşılığı olmadığı, o konutların o fiyatları etmeyeceği anlaşılınca sistem çöktü.
SilMahfi Bey,
YanıtlaSilBir teknoloji uygulamasının insan hayatına yaptığı katkıyı gözler önüne seren önemli bir video gönderiyorum size.
Ali Konuk adlı omurilik hastası bir vatandaşın söyledikleri:
https://www.youtube.com/watch?v=8v_JhwjLako
04.11.2016 KAPANIŞ:
YanıtlaSil** BIST-100 gunu %3,15 dususle 74.267 puandan kapatti.
Tahvil faizi %9,50 seviyesinde.
Dolar/TL 3,1679 dan islem gorurken, Euro/TL 3,5207 de.
hocam sizin sene sonu dolar tahmininizi her dolar düştüğünde eleştirip işi dalgaya vuranlar nerde şimdi? ne yapıyorlar merak ediyorum?
O muhterem insanlar burdaysa ses verebilirler mi?
Hay çok yaşayın.
SilO muhterem insanlar şimdi kayıplarda. Takılmayın onlara, taraftar oldukları için mantıklı bakamazlar olaylara.
adsız 18.24
Silhiçbir yere gitmedik, buradayız!
dolar tl nin yükselişi, elektronik ortamda yapılan bir hamledir, kasıtlıdır!
enflasyonu yüksek göstermek için verilerle nasıl elektronik ortamda oynanıyorsa, dolar tl kuru için de aynı şey yapılıyor.
bunu ne siz, ne de mahfi eğilmez anlayabilirsiniz, çünkü yaşanan bu kasıtlı hamleleri ideolojik sınırlar içinde görmeye alışmışsınız!
Ben sizin tahmininizi hic elestirmedim, sonucta tahmin, ancak gene de ideolojik yorumlarinizi genel olarak elestirenler grubunda sayilirim.
SilEger cok ozlediyseniz, endiselenmeyin, kur haftaya gene 3.10'lara indiginde geri gelirler.
Tabii tabii, her şey elektronik. Çıkarken elektronik olan şey düşerken de elektronik demektir.
Silözledik sizi "muhteremler" :)
SilGeri kalan muhteremler nerde acaba?
Lütfen daha fazla muhteremden ses bekliyorum. Çünkü mantık nasıl sandığa gömülüre örnekler arıyorum :=))
Bu sanal boyutun kavranması umut verici.
SilHocam Ersan Şen'in görüşlerine katılırmısınız genel olarak?
YanıtlaSilGörüşlerini bilmiyorum.
SilHocam merhabalar. Küçük bir sorum olacak eğer beni yanıtsız bırakmazsanız size minnettar kalacağım. Saygılarımı sunarım.
YanıtlaSilMerkez Bankası 'nın Nisan 2007 öncesi M1, M2 ve M3 tanımları nasıldı ve Nisan 2007 sonrasında nasıl değişti?
Bu yazımda var: http://www.mahfiegilmez.com/search?q=para+arz%C4%B1+tan%C4%B1mlar%C4%B1
SilSayın Hocam,
YanıtlaSilS&P, darbe girişiminin hemen ardından 18 Temmuz'da, politik ayrışmanın arttığı ve kurumsal denetimin zayıfladığı gerekçesiyle, Türkiye'nin kredi notunu bir kademe indirerek "BB+'dan, BB düzeyine düşürmüş" ve notun "durağan" olan görünümünü de "negatif"e çekmişti.
Bugün ise;
Standard &
Poor's (S&P), "negatif" olarak
değerlendirdiği Türkiye'nin not
görünümünü "durağan"a yükseltti,
ancak, yatırım yapılabilir düzeyin
altındaki notu değiştirmedi.
Not arttırımı yok sadece görünümü yükseltti.
Görünümü düşürürken bahaneleri yukardaki paragrafta yazıyor (haber alıntı: gercekgundem.com)
Peki görünümü negatife yükseltirkenki sebeplerini merak ettim. !!
Sizin bu duruma yorumunuz nedir hocam?
Bir düşüncem yok.
SilHocam 2017 sonu için kur tahmininizi ne zaman açıklarsınız, merakla bekliyoruz ?
YanıtlaSil2017 kritik bir yıl, tahmin açıklamayacağım.
SilNiye Hocam, tahminleriniz gayet tutarlı?
SilBen 2008 yılında da tahmin açıklamamıştım.
SilDolar rallisi başlamak üzere kemerleri bağlayın.
SilHocam cari açık niye tehlikelidir bir ülke için kısaca açıklarmısınız?
YanıtlaSilCari açık demek elde ettiğiniz dövizden fazlasını harcamış ve aradaki farkı borçlanmışsınız demektir. Dolayısıyla cari açık dış borçlanmayı artıran ve ülkeyi dış finansmana bağımlı hale getiren bir olgudur. Cari açık arttıkça dış finansmana bağımlılık artar ve sonuçta size finansman sağlayanlar faizleri yükseltirler.
SilMerhaba Hocam,
YanıtlaSil"Son iki ayda ihracatta artış yönlü bir kıpırdanma ortaya çıkmıştı, Eylül ayında geçen yılın Eylül ayına göre yeniden ve ciddi oranda gerileme (yüzde 5,6) görüldü. İthalatta ise sürekli düşen ivme yön değiştirdi ve ithalat geçen yılın Eylül ayına göre yüzde 14,1 artış sergiledi..." yazılmış.
Verilen tablodaki ihracat verisi doğru, ama ithalat verisi yüzde 0.7 gerileme. Bu, metinde yüzde 14.1 artış olarak yazılmış.
Haklısınız orada bir karışıklık olmuş, düzelttim. Teşekkür ederim.
SilDurum o kadar kötü diyorsunuz.
YanıtlaSilhocam öncelikle saygılarımı sunarım. 2008 krizi öncesinde abd kredi tabanı genişlemesinde motor konut kredileri olmuştu. ülkemizde de kümülatif kredilerin içindeki konut payı ciddi derecede yüksek gibi görünüyor. konut fiyatlarında balon etkisi olduğu aşikardır. önümüzdeki süreçte bu balonun ihtimali artmaktadır. bu senaryoda önce konut fiyatlarında sert düşüşler ve buna paralel olarak da kredilerdeki geri dönmeyen kredi hacminde büyük artış ivmesi yaşanabilir kanaatindeyim. ekonomimizi inşaata fazla bağımlı getiren anlayış nedeniyle krizin merkezinin konut piyasasıyla başlayıp bankacılık sektörünü de vurabileceğini ve daha sonra da makro karakter kazanabileceğini düşünüyorum hocam. özellikle dalgalı kur nedeniyle de belirli zamana yayılarak geleceğini ve uzun vadeli olabileceğini doğal olarak da 2001 benzeri şok halinde gelip çabuk çıkılabilecek bir kriz olmayacağını tahmin ediyorum. siz ne dersiniz hocam?.
YanıtlaSil