Para Arzı Nedir ve Nasıl Ölçülür?

Para Arzı
Para arzı, bir ekonomide bir dönemde piyasada bulunan para stokuna verilen addır. M harfiyle gösterilir. Bu kavram emisyon hacminden büyüktür, içinde emisyon yani dolaşımdaki banknotlar ve madeni paralara ek olarak başka satınalma araçları da vardır.

Para arzının çeşitli şekillerde ölçülmesi mümkündür. Bu ölçümler genellikle iki grupta toplanır; dar para arzı ve geniş para arzı.

Dar Para Arzı
Dar para arzı iki şekilde ölçülür: M0 ve M1.

M0, en dar anlamdaki para arzıdır. TCMB tarafından dolaşıma çıkarılmış banknotlarla (emisyon hacmi), Darphane tarafından dolaşıma çıkarılmış madeni paranın toplamından bankaların kasalarında bulunan nakit paranın düşülmesiyle bulunan toplamı gösterir. M0 = (Dolaşımdaki Banknotlar + Madeni Paralar) – Banka kasalarındaki nakit 

M1, M0’a bankalarda bulunan vadesiz mevduatın da eklenmesiyle ortaya çıkar. M1 = M0 + Vadesiz Mevduat

Geniş Para Arzı
Geniş para arzı da iki şekilde ölçülür: M2 ve M3.

M2, M1’e vadeli mevduatların eklenmesiyle bulunur. M2 = M1 + Vadeli mevduat

M3, en geniş para arzıdır, M2’ye repo ve para piyasası fonları ve ihraç edilen menkul kıymetler eklenerek bulunur. M3 = M2 + Repo + Para piyasası fonları + İhraç edilen menkul kıymetler

29 Haziran 2018 İtibariyle Türkiye’de Para Arzı
Aşağıdaki tablo Türkiye’de çeşitli para arzı miktarlarını karşılaştırmalı olarak gösteriyor (Kaynak: TCMB, Analitik Bilanço, 5 Temmuz 2018.)

Milyar TL
2017 Sonu
30.06.2017
29.06.2018
M0 = Dolaşımdaki Para
119,2
118,4
135,4
  Dolaşıma Çıkan Banknot + Madeni Para
133,8
132,2
149,4
  Banka Kasalarındaki Para (-)
14,6
13,8
14,0
M1
449,6
421,5
513,7
  M0
119,2
118,5
135,4
  Vadesiz TL Mevduat
177,9
164,4
192,0
  Vadesiz YP Mevduat
152,5
138,6
186,3
M2
1.624,6
1.505,7
1.805,7
  M1
449,6
421,5
513,7
  Vadeli TL Mevduat
703
652,0
738,0
  Vadeli YP Mevduat
472
432,2
554,0
M3
1.675,8
1.550,7
1.865,1
  M2
1624,6
1.505,7
1.805,7
  Repo
5,4
5,2
6,9
  Para Piyasası Fonları
13,9
12,9
14,3
  İhraç Edilen Menkul Kıymetler
31,9
26,9
38,2

Paranın Dolanım (Tedavül) Hızı
Paranın dolanım hızı, bir ekonomide belirli bir süre (genellikle bir yıl) içinde ekonomik ve ticari işlemleri gerçekleştirmek için bir para biriminin ortalama olarak kaç kez el değiştirdiğini ifade eden bir kavramdır. Paranın dolanım hızının artması likiditeye olan talep artışını gösterir. Bu da enflasyonda artışa yol açar. Paranın dolanım hızını şu denklem yardımıyla hesaplayabiliriz:

V = Y / M.

Burada v; paranın dolanım hızını, Y; GSYH’yi ve M; para arzını gösterir.

Paranın dolanım hızını hesaplarken para arzı (M) olarak hangisinin alınacağı konusu, tanım farklılıkları nedeniyle ülkeden ülkeye değişir. Türkiye için genel kabul M2’nin alınması biçimindedir. 2017 yılında GSYH 3.105 milyar TL ve M2 de 1.625 milyar TL olduğuna göre 2017 yılında Türkiye için paranın dolanım hızını hesaplayabiliriz. 

V2017 = Y / M2 = 3.105 / 1.624,6 = 1,9

Buna göre Türkiye’de 2017 yılında her bir para birimi yılda 1,9 kez el değiştirmiş olmaktadır.

Eğer sadece nakit para ve vadesiz mevduatları yani dar para arzını dikkate alarak bu hesabı yapıyor olsaydık o zaman dolanım hızı hesabında M1’i esas alacaktık:

V2017= Y / M1 = 3.105 / 449,6 = 6,9




Ek: Tanımlar ve Açıklamalar:
Emisyon ve emisyon hacmi; emisyon genel olarak çıkarmak, sürmek demektir. Konu para olunca piyasaya kâğıt para (banknot) çıkarılması anlamına gelir. Merkez Bankasının piyasaya sürdüğü para miktarı ya da başka bir ifadeyle piyasada dolanımda bulunan toplam kağıt para miktarı emisyon hacmini ifade eder.

Repo (repurchase agreement); kısa dönemli bir menkul değerin (Devlet tahvili, Hazine bonosu, banka bonoları, piyasada işlem gören borçlanma senetleri gibi) belirli bir dönem sonunda geri alınmasını öngören bir satış anlaşmasını ifade ediyor. Repo, borçlanmanın teminatlı hale getirilmesinin bir çeşididir. 

Para piyasası fonları;  piyasada yatırım fonu adı altında bankalarca oluşturulan fonları ifade ediyor. 

İhraç edilen menkul kıymetler; kuruluşların çıkardıkları 2 yıla kadar vadeli tahvil ve bonoları kapsıyor.

Yorumlar

  1. Albayrak "özel sektör mantığıyla çok daha hızlı hareket eden, aktif yönetim dönemine girecek bir Türkiye var" diye konuştu.

    Hocam Özel sektör gibi Devlet yönetme yanlışı olabilir mi. Sonuçta devletin başına seçilip geleceksiniz sizden sonra gelen beğenmedi değiştir mantığı devleti iflasa götürür Devlette devamlılık esastır ve Devlet ile Özel sektör kavramları yönetimi işleyişi bile birbirinden çok farklı iken çok yanlış bir açıklama olmuş. Özel sektör vergi toplamaz ceza kesmez kanun belirleyemez kanunlara uyar devlet dediğin kanun koyucu gözetleyici denetleyici olur yani tüm sektörlerin üzerinde Devlet baba olur ama bu mantıkla bence hızlı çöküşe gider. Hayeldi gerçek oldu düşüncelerini ortaya çıkardılar yakın zamanda devletin geniş insan kaynakları havuzunda özel sektördeki gibi asgari ücrete çalışan devlet çalışanlarını görmek istiyorum bende inşallah memurluk biter iş garantisi olmaz kimse memur olmak için sınava girmeye uğraşmaz. Madem özel sektör gibi olacak olacak ozaman devletim memuru denilende işini yapamadığında yada performansı düşükse en ufak bir yanlışında kapının önüne koyulmalı. Sanırım Amerikanın ekonomik modelininde aynısı ile tam Amerikan yönetimine dönüyoruz. Herşey Özel sektörün paranın sahibide toprağın sahibide parası olanındır güç sermayenin olacak. Amerikada Simplot grubu şirketlerin sahibi ABD topraklarının 1/4 ne sahip herşeyi insanlar bu firma için üretir bu firmaya satar gıda tekelide bu firmanın elinde döner. Türkiyede aynı sistemde durmak yok yola devam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adsiz 17:43
      Siz Albayrakin aciklamasina bakmayin. O aciklama tabiri caiz ise sivamadir.

      16 yildir farkli bir sekilde mi yönetiyorlardi ki.. Bu aciklama 16 yilda Devlet sistemini cökerttikten ve baska cikis yolu bulamadiklarindan adina Baskanlik sistemi dedikleri yeni olusuma sarildilar ve sanki herseye bastan basliyorlarmis gibi hareket ediyorlar.

      Bu milyaonlrca insana pompalanan bir algidir. simdiye kadar hantal Devlet yapisi yüzünden istediklerimizi yapamadik bundan sonra sizi ucuracagiz söylemi 16 yildir hep ise yaradi, yine yarayacak.

      Aktif yönetim gibi süslü yeni kavramlarla Kahraman Türk milleti Rejimini de degistirerek layik oldugu sekilde yönetilecek.

      Sil
    2. "Bu aciklama 16 yilda Devlet sistemini cökerttikten" peki onlardan önce sistem mi vardı. yok anayasa mahkemesi, yok asker tarafını belli etti, yok danıştay yürütmeyi durdur, yok yök kesin noktayı koydu.......16 yıl önce devlet buydu, şimdi daha mı iyiyiz,evet kısmen, , ,elbette kötüleşen tarafımız da var ancak eski türkiyeyi milletin önüne getirip, bunlar devletin içine etti demeyin.
      Bazı yorumlara bakıyorum ya bunlar bu ülkede yaşamamışlar ya da balık hafızasıdır.

      Sil
    3. Bunlarin algilayamadiklari sey, ozel sektorde yatirimcilarin parasini harcarsiniz. Kontrol yatirimcilardadir.

      Kamu'da ise halkin parasini harcarsiniz. O parada herkesin hakki var, kirk defa dusunup oyle harcamaniz lazim. Sanki ozel sektorde her sey cok verimli isliyormus gibi isliyormus gibi bir de boyle laflar ortaya cikti, sanki kimsenin aklina gelmedi bunlarin aklina geldi sorumsuz devlet yonetimi. Kac bin yildir devletler var, ozel mulkiyet var bir bilseler...

      Adsiz 09:07, bu soyledikleriniz kamunun kontrol mekanizmalari. Eskiden bir kamu gorevlisi 10 kurus usulsuzluk yapsa yargilaniyordu. Simdi milyarlarca lira kim nereye niye harciyor belli degil, yargilamak hele hic mumkun degil. Mumkunse buyurun abartiyorsunuz deyin.

      Para isleri hassas isler. Gecmiste insanlar bunu farkli cografyalarda da cok aci bir sekilde tecrube etmisler, bu sistemler o yuzden kurulmus. Cumhuriyet'in ilk yillari bu bahsedilen mekanizmalarin hic biri yoktu, islese oyle giderdi. Olan olmus ki mekanizmalar eklenmis. Illa biz bir daha test edecegiz, gerek yoktu insanlarin omrunu zayi etmeye.

      Su an gec kaldi ama hala dikkat etmemiz lazim ondan sonra yarin ne kasada para, ne de hesap sorabilecek birilerini bulursunuz. Hafizasini begenmedigini baliga muhtac kalirsiniz.

      Sil
    4. Adsiz 09:07 ye yazilacak pek cok sey var muhakkak. Fakat bu saatten sonra gercekten degmez.

      Yeni Türkiye diye size yutturulan ülkede yasamaya devam ediniz. Su akar yolunu bulur. Kalmissa eger aklibasinda yurttaslar bir yollarini bulurlar ve kendilerine yeni bir Hayat muhakkak bulurlar.

      Geri kalanlar da yeni Türkiyede layik olduklari sekilde yasayacaklar bundan kimsenin süphesi olmasin. Nasilsa birkac yil sonra olasi olumsuzluklarda bir suclu bulurlar efenfileri tarafindan yönetilmeye devam ederler.


      Yeni Türkiye hayirli olsun kardesim. Anayasa mahkemesinin, Danistayin olmadigi bir ülkede yasamak sana yakisir. Birkacyil sonra bu yazdiklarini insallah hatirlarsin.

      Simdi de, o Zaman da ben ayni seyi söylemeye devam edecegim ve artik kizmiyorum, sinirlenmiyorum.. Yüzümde bir tebessüm.. diyorum ki.

      Beter olun…..

      Sil
    5. Ne diyordu Condeleezza Rice adlı eski ABD Dışişleri Bakanı: “Ortadoğu’da 22 ülkenin sınırları ve rejimleri değişecek, bu ülkelerin arasında Türkiye de vardır”.

      İşte BOP Projesi.

      Sil
    6. çocukluğumda gelir dağılımı bu kadar adaletsiz değildi.zengin elbette vardı ama onun da havası kendineydi.komşuluk,mahalle kavramı üst düzeydeydi.Böylesine koruma görevli siteler yoktu..Kimi kimden koruyorsun ?...hırsızlık hiç miolmazdı,olurdu ama tek tüktü...gece sabahlara kadar mahallede top oynardık..sıkıysa şimdi çık bakalım oyna..geceleri bir tane çocuk yok yazın bile sokaklarda..eskiden bakkala,markete sonra getireyim parayı derdin..şimdi büyük banknot verdinmi,makineye sokuyorlar,sahte mi değilmidiye..eskidne üniversite mezunu oldunmu iyi kötü iş bulabilirdin..şimdi iş bulmak maraton bitirmek kadar zor.

      Sil
  2. Benim göreblidiğim en anlamlı fark vadeli YP mevduatlarda. Necip Türk milleti al-sat yapmak yerine al-yat dönemine geçmiş gibi duruyor. Bu da gösteriyor ki herkesin beklentisi dövizin yükseleceği yönünde. Haksız da sayılmazlar.

    YanıtlaSil
  3. Hocam 24 haziran secimleri hakkinda ne dusunuyorsunuz ekonomi icin bir cikis noktasimi yoksa zaman ve para kaybimi su acidan sordum bunu turkiye haritasina baktim partilerin tumu 7 hazirandaki konumunu korumus sehir sehir burdan su sonucu cikardim secim yapmasak bir bu kadar daha secim ekonomisine para partilere destek gitmicekti ne dersiniz

    YanıtlaSil
  4. Hocam;Piyasada dolanan ticari amaçla kesilen vadeli çekler bir anlamda -Ülkemiz için söylüyorum-tüm hesaplamaları hatalı hale getirmiyor mu? Çünkü bana sanki kesilen çeklerle ikinci bir para yaratılıyormuş gibi geliyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Vadeli senetler, ve vadeli ödeme içeren senetler ile kredi kartı harcamaları ve onların vadelendirilmesi de çok kafamı karıştırıyor, vadeli çekdeki gibi. Bunların miktarı(Senetler gibi) otorite tarafından çok takip edilenilen şeyler değil. Bir istatistik var mıdır bu miktardan (M0,1,2,3) sapmayı gösteren?
      Saygılarımla,

      Sil
  5. Mahfi bey,
    Ege Cansen "ABD para basıyor da enflasyonu niçin yükselmiyor"a neden olarak “Divisia M4” miktarının değişmemesi olabilir demişti sizin bu konuda görüşünüz nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1- Basılan paranın bir kısmı , ABD dışına çıkarak GOÜ piyasalarına aktı. Oralarda balonlar yarattı.
      2- Basılan paralar ücret artışı ve çalışma koşulları iyileşimi olarak amerikan halkına aktarılmadı , böyle olsaydı talep artışı beraberinde enflasyon artışını da getirirdi... Para zor durumda olan şirketlerin kurtarılmasında kullanıldı.

      Sil
    2. Adsız arkadaşın yorumuna katılıyorum.

      Sil
    3. ABD'de denflasyonu kimse gormuyor. Lehman krizi oldugunda ABD'de konut fiyatlari neredeyse yari yariya dustu. Kriz doneminde dolar endeksinin de tarihinin en dusuk seviyesine indigini gormek lazim, su an yavas yavas kriz oncesi seviyelere geliyor. Bu da ABD'de enflasyon olusmasini engelliyor. Ancak Lehman krizine goturen sebebin degerli kur oldugunu da bildikleri icin simdi 'ticaret savasi' baslatmis bulunuyorlar.

      Sil
    4. FED enflasyonu yükseltecek talebi olusturana kadar parasal genislemeyi surdurdu. Belli bir enflasyona ulastiktan sonra parasal genişlemeyi durdurdu, Hazine artik yeniden alim yapmayacagini soyledi. Hocam katilir mi buna bilmiyorum ama sureç boyle gelişti diye hatirliyorum.

      Sil
    5. amerika da zaten hem çalışan düşük ücretli kesim hem de toplumun diğer kesimleri açısından yaşaması zor bir ülke..gelir dağılımı ve ekonomik adaletsizlik açısından durumu iyi sayılmaz borsalara milyalarca dolara kote olan şirketleri de olsa...

      Sil
  6. Paranın dolanım hızının yıllar içindeki değişimi ekonomi ile ilgili ne gibi bilgileri barındırır?

    YanıtlaSil
  7. https://www.memurlar.net/haber/121803/1930-bunaliminda-turkiye-de-memur-kazandi-isci-ve-ciftci-kaybetti.html

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O yazı t24'ün:
      http://t24.com.tr/haber/1930-krizinde-turkiyede-memur-kazandi-isci-ve-ciftci-kaybetti,11053

      Sil
  8. Para hizini FED verilerini kullanarak hesaplayan, ve pek cok diger alakali konu altta bulunabilir,

    Web

    https://goo.gl/eWgoJo

    PDF

    https://goo.gl/edNVHj

    YanıtlaSil
  9. sayın hocam, yigit bulutu tanırmısınız.bi fikriniz varmı?makam ve mevki için kendini satan biri gibi geldi bana.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tanımam, tanısam da kişiler hakkında konuşmayı sevmem.

      Sil
    2. 20 yıldır her dönem birilerinin tetikçisi olduğu, marjinal çıkışlar yaparak sivrilmeye çalıştığı, klasik ergen zihniyetinde, herzaman komplocu olduğunu gözlemledim.

      Sil
  10. Hocam yeni ekonomi beklentiniz nedir.
    Bankalar kredileri imkanlarını sonuna kadar kullandırdı artık bankalarda imkan kalmadığına göre, Kamu borçlanması ile devam edilirse hem özel sektör hem kamu borcu borcu ikiside çoğalınca elimizde birşey kalmamış olacak yanlış mı düşünüyorum. sizin beklentiniz nedir merak ediyorum.

    YanıtlaSil
  11. Hocam uzun zamandır aklıma takılan fakat konuyla alakası olmayan bir sorum var.Onu sormak istiyorum.
    Türkiye,Hollanda'nın yaklaşık 19 katı kadar büyük ama bizim tarım ihracatımız 15 milyar dolar civarı iken Hollanda'nın 100 milyar doları geçmiş durumda.ABD tarim arazisi Türkiye'nin yaklaşık 4 katı kadar iken (23 milyon hektar-92 milyon hektar) ABD tarım ihracatı 180 milyar dolardan fazla.
    Rakamlara baktığımızda Türkiye'nin şu anki durumunu hak etmediğini,daha iyisinin olabileceğini düşünüyorum. 4 mevsimin belirgin yaşandığı,ülkemizin çeşitli bölgelerinde çeşitli iklimlerin yaşandığını da göz önünde bulundurduğumuzda daha iyisinin olabileceğine inanıyorum.
    Sizce Türkiye'nin tarım potansiyeli nedir ve bu potansiyeli ortaya çıkaramamamızda en büyük sebepler nelerdir?Hocam şimdiden teşekkür ediyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir dünyada 2 hollanda fazla olsa olsa 2 adet 1/2 adet hollanda olur. Kaldi ki o da olmaz. Bu duruma nasil geldiklerini anlamak için son 3-4 yüzyıllık tarihlerine bakmak lazım.
      Biz şehirlerde asgari ücrete razı olsunlar diye kırsalı yüksek maliyet ve yaşamaya yetmeyecek net marjlara 15 yıldır zorluyoruz.
      Hollanda olayıni anlamak için ölçek ( yani hakim) üretim, pazar kontrolü ve ulaşımı ayaklarının en önemli konular olduğunu görmeliyiz.
      Desteklemelerin geçmiş ve bugünü diğer kritik konu olur iken bizdeki devlet ve ülkedeki pazar yapısı bozukluğu kaynaklı uretim maliyeti yüksekliği diğer önemli madde.
      Yukarıdaki konulara çözüm uretemeyenlerin tarımda sürdürülebilir üretim yapması çok zor.
      Bilgi ve teknoloji konularına girmedim çünkü ardçıl etkiye sahip olduklarını düşünüyorum (bu devirde çok ters gelse de) . Yukarıdakiler çözülmeden bilgi ve teknoloji alanında kayda değer etki oluşamayacağını düşünüyorum

      Sil
    2. Hollanda bilime inaniyor bilime yatirim yapiyor ciftcisine ziraatcisine saygi duyuyor saygin bir yasam imkani sagliyor.

      Turkiye bilime inanmiyor bilime yatirim yapmiyor ziraat muhendisini issiz olursa banka memuru belki de temizlikcisi ediyor ciftcisini de perisan edip kente goc ettiren asgari ucrete mahkum eden gecekondu yasamina bogan bir iklim yaratiyor.

      Isin kotusu halk yani milli irade ise de bunu destekliyor yani millet bu durumdan memnun.
      Halk memnun oldugu icin pahalli ithal gidaya muhtac olmak zorunda. Cunku halk iradesi boyle istiyor

      Asgari ucretle is bulabiliyorsan calis tek adami sarayda alkisla gecekonduda kirada otur makarna ye hormonlu tavuk ye evinde bira uretene saldir kadinlari eve kapat milliyetcilik yap ama kendi insanina araba degil.
      Millet iradesi bunu istiyor

      Sil
    3. Hayattaki tek ticari başarısı sucuk pazarlamak olan birisi Hollanda'da ortaya çıkıp "ben ülkeyi hepinizden iyi yönetirim, tüm yetkileri bana verin, tüm kurumları bana bağlayın, bakın ülkeyi nasıl uçuracağım" dediği zaman o arkadaşa yetkililer "abicim, şu ilacı günde 3x1, bunları 2x1 alacaksın, yatarken de şundan 50 mg al" diyorlar. Bizde de halk o bilince bir gün ulaşırsa Hollanda'nın 19 katı tarım ihracatı yapmaya başlarız.

      Sil
    4. Bosuna tartisiyorsunuz. Devletin rejimini degistirenler secmenlerdir. istediginiz kadar sucuk pazarladi deyiniz. Bu halk bunlari seciyor ve secti.

      Öyle güzel calisiyorlar, ikna ediyorlar ki. Neden oy verdin, bak rejimi degistirdin tek adama herseyi teslim ettin, 16 yilda ülkenin geldigi nokta ortada dedigimizde.

      verilen cevap.

      "Bir deneyelim 2 sene süre taniyalim belki tek basina hizli kararlar ile bircok seyi daha iyi yapar"

      Cevabini aliyorsunuz. Bu, bu kadar basit. Hala bu toplumun Hollandali bilincine erisecegini mi bekliyorsunuz. Etrafiniza bir bakin. A dan Z ye lime lime dökülüyoruz.

      Sil
    5. Bu sucuk pazarlamacisi bir zamanlar IETT'de sofor olarak da calismisti. Venezuella'yi batiran Maduro'nun da eski otobus soforu olmasi sadece bir tesaduf mu sizce?

      Sil
    6. Ekosistemin uygun olmadığı yerlerde eğitim tek başına yetmeyeceği gibi güdük kalacağı için en iyi eğitim sistemi bile erezyona uğrar, bozulur. Önce ekosistem uygun olmalı ve eğitim bu ekosisteme entegre olup çığır açabilir.

      Sil
    7. Belirtmek de fayda goruyorum; Hollanda tarimda soyle boyle diyoruz ama bunun birde alt yapisi ve ust yapisi var. Sadece ham tarim ve urunleriyle ile bitmiyor cogu sey.

      Alt yapisi Tarim aletleri tarim makinelari gubre ilac sanayisi
      Ust yapisi ise yurt icinde elde edilen ve hatta ham sekilde ithal edilen tarim urunlerinin paketlenmesi tuketime uygun hale gelmesine yonelik paket uygulamalar bunun yan sanayisi

      Bu iki olguda benim bildigim hollanda ciddi manada dunyada tekel konumunda.

      Sil
    8. Geçtiğimiz günlerde dünyanın önemli ülkelerindeki halkın bilgi düzeyine dair araştırma sonuçları açıklandı. Türk halkı araştırmanın en cahil 9. halkı çıkarken, hollanda halkı dünyanın en bilgili halkı olarak gözüktü. yorumu uzatmaya gerek yok.

      Sil
    9. herşey plan ve programla olur.büyükçiftlikler de modern tarım ve hayvancılık yaılıyor artık..bizde bunu yapan işletme sayısı kaç ? ve ayrıca küçük işletmeciye destek olabilesinki rekabet edebilsin. ucuz kaynak kullandırma,çiftçiyi eğitme,ucuz mazot verme..veteriner desteği ve diğer destekleri yüksek ücretlerle kullansınlar,sonra bademi abd den ithal ederiz işte..

      Sil
  12. hocam formüle göre para arzı azaldıkça dolaşım hızına bağlı enflasyon da artıyor diyebilir miyiz? normalde para arzı artınca enflasyon da artmaz mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eğer para arzı artarken dolanım hızı düşüyorsa artmaz.

      Sil
  13. 1)Teoride paranin hizi sabit kabul ediliyor hocam,yanlis da olabilir bu, dogru kabul edersek...O zaman, M×V=P×Q'da fiyatlar artinca (Q kisa surede degisemez), M artacak..Yani enflasyon artisiyla para arzi mecburen artacak ayni Q seviyesi icin.

    2)Siz, V arttikça P artar diyorsunuz..Yani, yaklasik ayni oranlarda artarlarsa M'de bir degisiklik olmasina gerek yok.

    Iki farkli durum olusuyor gibi. Birinci maddede V sabit tutularak enflasyon oranina ulaşılabilir. Ikincisinde ise butun veriler (Q hariç) değişken, para arzini degistirmeye gerek yok çünkü enflasyon arttikça zaten hiz da artiyor. Ya da para arziyla paranin hizi enflasyon degisikligini aralarinda paylasiyorlar.

    Soyle mi düşünmeliyim ya da dusunmemeli miyim hocam?:

    Enflasyon sebebiyle (diger etkenler sbt.) ihtiyac duyulandan daha yuksek bir para arzi yaratildiysa, baska bir ifadeyle keyfi bolluk yaratildiysa bunu V'ye bakarak gorebilirim. V düştüyse piyasada fazladan para vardir. Ve bu para bir sonraki donemde sabit V hizina tekrar gelen ekonomide ayni Q seviyesinde enflasyon artisi olarak karsimiza çıkacak. Q ne kadar artarsa da o oranda enflasyon artisi azalmis olacak.

    Sonuç olarak keyfi olarak yaratilan her birim para bir sonraki donemde yeterli uretim seviyesine ulasilmadigi surece fazladan enflasyon olarak piyasaya geri donecek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Analojiniz doğru ama MV=PQ bir totoloji olduğu için bu kadar fazla önem verilmesi doğru olmayabilir. Sonuçta V'yi yine denklemin içinden giderek çözüyoruz.

      Sil
  14. Hıcam kredi kartlarının yer aldığı bir para arzı tanımı var mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kredi kartları ve banka kartları vadesiz hesaplara ya da vadeli hesaplara dayandığı için onların içinde düşünülebilir.

      Sil
  15. Yazı için teşekkürler....Özet geçiyorum...Emisyon haçmi dışındaki paralar sanal paradır.Eğer bir ülkede güven tesis edilmez ve halk bankalara hucum eder ise sistem çöker...Ayrıca bankalardaki döviz hesaplarının karşılığı yoktur.Eğer halk dövizini nakit olarak toplu halde çekmeye kalkar ise yine sistem çöker...

    YanıtlaSil
  16. sayın hocam bazen merkez bankası şu kadar kaynagı belli olmayan para olmuştur diye açıklama yapar bunuda net hata noksan diye söyler.sayın hocam günümüz teknoloji ve bankacılık sisteminde bu nasıl mümkün oluyor.açıklarmısınız.kaynagı belli olmayan paraya normalde kara para denir,buna niye net hata noksan deniyor.harbiden samimi soruyorum ögrenmek için.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu, yalnızca bizde olan bir durum değil, bütün dünyada söz konusu. Ödemeler Dengesi dediğimiz tablo döviz giriş ve çıkışını karşılıklı yazan bir tablo. Gireni artı, çıkanı eksi olarak kaydederiz. Sonra kasayı sayarız. Bakarız kasadaki para kaydettiğimizden fazla veya eksik çıkmış. İşte onu da net hata ve noksan diye yazarız. Bunun hepsi kara para değildir. Çünkü bazı girişler (turizm geliri gibi) anketle saptanır. Anketler bire bir gerçeği göstermez. Bazen de adam ihracatı yapar ama parayı bir süre dışarıda tutar. Fark buralardan kaynaklanabilir.

      Sil
  17. Hocam Haziran 2017'den 2018 'e m3 farkına bakarak basitse 290 Mia TRY para basılmış diyebiliriz, değil mi? Ben iktisatçı değilim de, anlamaya gayret ediyorum :) Syg.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Diyemeyiz. Basılı para miktarını bulmak için M0'a bakmak gerekir.

      Sil
  18. DT ve operalarin lagvedilmesi hakkinda ne dusunuyorsunuz?
    Tiyatro opera ve baleye gider misiniz?
    Islamda tiyatro opera ve bale var mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. islam,tiyatro ve bale kısmı için yanlış kişiye sordugunuzu sanıyorum.hatırlatırım mahfi bey hocadır ama ekonomi hocası.

      Sil
    2. Adsız11 Temmuz 2018 11:24

      Islamda tiyatro opera bale olmaz kardesim! Islamda cihad vardir olmek ve oldurmek vardir.Islamda insaat vardir Islamda umutsuzluk fakirlik sefalet kadin dusmanligi sanat dusmanligi vardir. Bununla atbasi sekilde ekonomilerde kotudur......En azindan ben oyle goruyorum baska bisey goren bilen varsa beri gelsin.... bu hasebiyle Islamcilar avrupaya kacmak icin can atmaktadir.
      Hatta bana kalirsa bazi musluman ulke vatandaslari ulkem karissinda zaten karisik uc bes karisiklik ciksa da benim de iltica hakkim olur uc bes demogoji duygu somurusu patlatir avrupaya kanadaya kapagi atarim havasindadir

      Toplumsal kalkinma ile ekonomik kalkinma atbasi gider bir digerinden ayrilmaz toplumsal kalkinmanin temel direklerinden biri egitim ve sanattir bunu da en iyi ekonomi hocalari bilir. Bunu yeniden hatirlamaya hatirtlatmaya gerek yok.

      Sil
    3. Devlet Tiyatro ve Balesi ile Opera kapanmamış, Cumhurbaşkanlığı'na bağlanmış.

      Sil
    4. Bence kapatılmaktan öte olmuş. .

      Sil
    5. İslamda opera bale tiyatro olur mu bu nasıl soru allah aşkına ya. Siz sanatsal bir sürü faaliyet üretip isim koyup yıllar öncesinden gelecekte her yapılacak olan haber verilir mi mantıklımı buna kitaplar yetmez her yapılacak olan yazılsa ozaman imana gerek kalmaz akıla gerek kalmaz insanlarda hayvanlar gibi olmaz mı. Hiçbir inançta ve farklı inanç kitaplarında bunlar yazmaz arkadaşım. İslam dini kitabı Kuranı kerim'de yasaklar olarak bildiğimiz İslam anaysasıdır anayasada herşey yazmaz dimi kanunlar ise içtihatlardır yani alimlerin işin ehli olan insanların islam anayasasına uygun şekilde görüşleridir. İslam dininde yalan söylemek günah ve büyük günahtır bugün bu günahı herkes işliyorda yani bale opera bunlara mı takıldık. Yalan söylemek, Aldatmak, İftira atmak, Rüşvet almak vermek bunlar günah yada herkesin hakkı olan devlet malına zarar vermek, Gösteriş, kibir,zulüm etmek, insan öldürmek öldürülmesine sebep olmak günahtır. Günahlar ve sevaplar vardır kısaca doğru ve yanlış olanlar vardır.

      Sil
    6. Adsız12 Temmuz 2018 20:06

      iyi de iste tam da dedigimi yazmissin tekrar soruyorum

      "İslamda opera bale tiyatro olur mu?"

      Tiyatro bale opera vs gibi temsile dayali sanatlar toplumlarin aynasidir. Toplumlara ayna tutar. Toplumlar bu temsillerde kendi celiskilerini hirslarini yalanlarini gunahlarini kibirlerini zulumlerini hatta kendi elleriyle sectikleri yoneticilerin yonetici siniflarin celiskkilerini diyalektiklerini ihtiraslarini gorur. Anlamlandirmaya calisir.

      Bir anlamda bu temsiller sayesinde toplum ve insan resmen aynaya bakip kendi ile yuzlesir en azindan yuzlesme seviyesine olgunluguna gelebilir bu tur sanatlar toplumlara bu imkani verir. Bu durum zamanla toplumlarda farkli bakis acilarinin olgunlasmanin riyakarliklarla yuzlesmenin yolunu acar.En azindan buna bir isik olur.

      Bizim islam ve islamin etki ettigi dogu dunyasinda ozelindeyse ortadogu alaninda ise maalesef boyle bir ayna imkani boyle bir aynaya bakma kulturu yok. Sorgulama elestirme kendine ozelestiri yapma yoneticilerini elestirme soz konusu degil varsa da ben bilmiyorum duymadim sahsen de tanik olmadim. Islam, her zaman her yerde soylerim tarihsel olarak en azindan ciktigi tarihler kosullar olarak feodal bir din. Feodal kulturde ise de sorgulama soz konusu degil.


      Hal boyle olunca da tekrar ayni hakli soruya geliyoruz ve soruyoruz

      İslamda opera bale tiyatro olur mu?

      Sil
    7. KLI KULLANMAK VE SORGULAMAK

      İnsanın en değerli varlığı aklıdır. En değerli eylemi de aklı kullanmaktır. Kişi, aklını kullanmadığı zaman her türlü yanlışı yapmaya açıktır; o taşa da tapar, ağaca da, insana da…

      Akıl sorgular; vicdana, ahlaka, evrensel değerlere, Kitaba aykırı olanları; kısaca yanlış olanları eler. Akıl, öncül bilgiye uygunluğu denetler. Öncüller (temel ilkeler) yanlışsa, akıl, böyle bir denetlemeyi yapsa bile çıkan sonucun yanlış olması kaçınılmazdır. Çünkü aklı kullanmak, yalnızca iki bilgi arasında denetim yapmak değildir. Akıl yürütmenin asıl niteliği, öncül bilginin vicdana ve evrensel hakikatlere aykırı düşmediğini de gözlemlemektir.

      İnsanın en öncelikli öncülü fıtrattır, sahip olduğu vicdandır. Fıtrat, insanın yaratılıştan getirdiği doğru, iyi ve güzele olan eğilimidir. Bu fıtratı sayesinde dürüstlüğün, hak ve adaletin çok önemli hakikatler olduğunun ayırdına varır. Nitekim dürüstlük, adalet, ahlak, diğer sorumluluklar aklı kullanmanın bir sonucu gerçekleşmektedir. Bu temel erdemleri doğrudan doğruya ilahi kitapta da bulur. Artık akıl için öncül, fıtratın yanı sıra ilahi kitap olur. Karşılaştığı her yeni bilgiyi ancak aklını kullanarak ve fıtrata uygunluğunu gözeterek Kur’an’a denetletir. Kişi, hakikati buluncaya kadar sonuna kadar aklını kullanma ve sorgulama hakkına sahiptir.
      Bkz. Aklı Kullanmak ve Duygusal davranmak

      Dini dogma olarak görenlerin bu inançları da bir dogmadır. Dini dogma olarak görenlerden “bizim inancımız dogma değildir” diyenler; ya dini bilmiyor, hurafeleri din sanıyor, ya dogmanın tanımını bilmiyor, ya önyargılı davranıyor, ya da demagoji yapıyor. Öyleyse dogma, demagoji ve sorgulamanın tanımlarına bir göz atalım.

      SORGULAMAK; bir işin, bir olayın, bir konunun hakikatını, gerçeğini, mahiyetini ve doğruluğunu öğrenmek amacıyla 5N1K (Ne, Neden, Nasıl, Nerede, Kim, Kaç, vd.) ’yı işletmektir. Sorgulamak kişiyi geliştirir ve özgürleştirir. Bir bilinç üzere yaşamayı sağlar.

      Sorgulanmayan her malumat, bilgi değil ezberdir. Ezberci kafadan bilgiç olur, lafazan olur, kopyala yapıştırcı olur. Yeni sorunlar karşısında ezberinde veya defterinde kayıtlı bilgi yoksa afallar, apışıp kalır, saçmalar. Ezberci kafa, empati kuramaz, vicdanı gelişmemiştir, söyleneni tekrarlar, kullanılmaya müsaittir.

      Egemen güçler daha kolay kullanabilmek için ezberciliğe önem verir, akıl yürütmeyi ve sorgulamayı takdir etmezler.

      Aklı kullanmak İslamda çok öenmölidir ayette bile düşünüp tutasınız diye size öğüt verilir denir. Sorun islamda değil İslam dinini öğrenmeden kabul eden yada red edenlerdedir. Kimse okumaz olduğu gibi kabul ederse o dini değerleri olan değil başkasının dediklerine tapandır çünkü allahın kelamı kurandır kısaca Ayettir.
      Kutsal Kitap OKU OKU OKU diye gelmiş ama insanlar DİNLE DİNLE DİNLE anlamış okumayı sevmiyor yada okumuyor ama İslama önem verdiğini söylüyor sebebi egemen olan tarikat dini grup hepsi ezberletmeyi sever kendi yorumlarını ve doğruları insanlara empoze ettirmeyi ister zaten buda hadisi şerifte yazar. Bugün ülkemiz dahil İslam ülkelerinin hepsinde kuran okunup anlamak için okunmaz sadece arapça okunur sevabı için yani çıkar için okunur kendi dilinde okumayan anlamayan idrak etmeyen toplumların hepside biat eder biatcı olurlar. Kuranı kerimi müslümanım diyende atatürkçüyüm diyende solcusu sağcısı komünisti faşiti kimse okumaz sorun zaten burdadır başkasının söylediği ile kuran hakkında ahkam kesilir. Türkçe kuranı kerimi 1 kez dahi okumayan kimse bana müslümanım demesin çünkü merak edip allahın kelamını incelemeyenin zaten allah ile işi olmaz.

      Sil
    8. "İslamda opera bale tiyatro olur mu?"
      Eğer niyetiniz gerçekten bilgi almak ise söyleyim. İslam’da tiyatro gibi temsile dayalı sanatlar vardır. En güzel örneklerinden biri orta oyunudur. Eğer niyet ilim irfan aktarmak, toplumu bilgilendirmek ve hatta meşru dairede eğlendirmek ise İslam’da tiyatro vardır.
      Ancak İslam’da özellikle kadınları teşhir eden, maksadı ilim, bilim değilde şehevi duygulara hitap etmek olan şeyler yoktur. bale öncelikle kadınların ve erkeklerin vücutlarını teşhir oyunudur. konu ikinci plandadır. maksat konu olsa bunu soyunmadan da yapabilirler. ama soyunmadan olmaz!!!
      İslam ahlak dinidir. Toplumun temel yapısı ailenin korunması için fuhuş ve fuhşa sevkeden, çıplaklık içeren şeyler yasaktır. SANAT YASAK DEĞİLDİR. Meşru dairede sanatla meşgul olunabilir.
      İlk emri OKU olan bir kitabı ve ““Çin’de de olsa ilmi arayınız. Çünkü ilim öğrenmek her Müslümana farzdır. Melekler, yaptıkları işten hoşlandıkları ilim talebeleri için kanatlarını yere sererler.” Diyen peygamberi olan bir din, gerici değildir.
      Bugün İslam alemi ilim değil, sefahet peşindedir. Özelliklede Ortadoğu zengin arapları. Ama bu islamın hatası değildir.
      Şunu da unutmamak gerek; bu günün ortadoğusunu İngilizler inşa etti, devletleri kurdu, başlarına kendi kukla aileleri getirdi. İstediğini tam olarak yaptı adamlar. Düşmanı olan iki olguyu hedef aldı. Hem İslam dinini hem de İslam toplumunu. Toplumu istediği duruma getirdi. Bu sayede İslam dinini de kötü gösteriyor. Başarılılar.
      Bizim yapmamız gereken ise öncelikle düşmanı doğru teşhis etmek. Geri kalma sebebimiz İslam dini değil. Bozulmuş fikir yapımızdır. Birbirimizle uğraşmayı bırakıp ülkemiz milletimiz için çalışmalıyız. İnanca, siyasi görüşe vs saygıyı öğrenmeliyiz.
      Müslümana, İslam dinine, Kur’ana, Peygamberimize saldırarak, hakaret ederek, sataşarak (hatta 28 şubat sürecinde olduğu gibi saldırarak) bir yere varamazsınız. Gelişmek için birlik olmamız gerekiyor. BİRLİKTEN KUVVET DOĞAR. Yoksa hep batının oyuncağı olmaya devam ederiz.
      Saygılarımla.

      Sil
  19. Hocam yazınız için çok teşekkürler.

    1-Emeklilere para dağıtılması, yüksek miktarda maaşlara zamlar yapılması, asgari ücreti arttırmak, bunlar basılacak parayı arttırıyor, yani dolaşımdaki parayı arttırmış oluyor. Paranın değerini arttırmak yerine bol keseden para saçmak enflasyonu şişiriyor. Yani bu paralar göz boyamaktan başka bir şey değil doğru mudur?

    2. Yurtiçinde üretilen bir malın ortalama olarak %60'lık kısmı yurtdışından temin edildiğinden dolayı aslında dolardaki her 10 kuruşluk artış bize 6 kuruşluk bir enflasyon olarak yansıyor diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Mevcut gelişmeler bu dediğinizin doğru olduğunu anlatıyor.
      2. Doğru.

      Sil
  20. Paranin dolaşim hizi arttigi icin mi enflasyon artiyor yoksa enflasyon arttigi icin mi dolasim hızı artiyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence yumurta tavuktan cikar cunku yumurta'dan cikan tavuk degil civciv dir.

      Sil
    2. İkisi de doğru. Diyelim ki paranın dolanım hızı arttı. Bunun sonucunda talep artacak ve enflasyon artacak demektir. Enflasyon artışı paraya da talebi artıracağı için bu kez enflasyon artışı paranın dolanım hızında artışa yol açabilir.

      Sil
  21. verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim
    sevgili hocam geçen yıl köprü geçiş ücreti farkı olarak firmalara hazineden ödediğimiz para 3.5 milyar tl ve 225 kamu özel işbirliği yatırımı yolda bu işte bir çarpıklık yok mu bu farkları yıllarca nasıl ödeyeceğiz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Herkes memnun ki yerinden dönen yok seferinden demiş şair.

      Sil
    2. Kendimiz ülke olarak yapıp 71milyar dolar kar edebilirdik. Tercih etmedik. Tüm YİD den zararımız (kardan zarar)malesef bu kadar

      Sil
  22. Men Azerbaycandan yaziram Bu mangir mövzusu çok uzun.Mərkəzi Banksi mangir siyasetinde Denge saxlamasi biraz zor
    Mahfi bey sizi cok sevirez Azerbaycande gelin bizim iktisadiyat hayatimiza renk verin

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hadi buyurun Hocam.

      Ben olsam bir dakika bile düsünmeden babul ederim. Bence sizin Türkiyede verebileceginiz birsey kalmadi. olmuyor iste Hocam. Size ihtiyaci olan ve deger verecek toplumlara hizmet vermek daha hayirlidir.

      Sil
    2. Ali Veli Konya13 Temmuz 2018 11:13

      fake bir yorum. Azerbaycan dili bilen arkadaşlar da tasdik edecektir.
      mangır - bozuk para demektir.
      "Merkezi bankın mangır siyaseti" diye birşey yoktur.
      Pul- para demektir
      Doğrusu - "Merkezi bankın pul siyaseti" olacaktır
      Yorumun yazarı gerçekten Azeri olsaydı:
      - zor yerine "çetin"
      - sevirez yerine "sevirik" yazardı.
      daha birkaç düzeltme daha gerekiyor, uzatmamak için yazmadım.

      Sil
  23. hocam yazınız investing'te yayınlanmış,umarım izin alıyorlardır ya da telif hakkı ödüyorlardır

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır ödemiyorlar, benim böyle bir talebim yok daha doğrusu. Bloguma link vermek kaydıyla bu tür alıntıya iznim var zaten.

      Sil
    2. Reklam alın bari hocam, malum NTV de baskıya dayanamayıp faturayı size kesti. Çorbada bir tuzumuz bulunsun, tıklarız biz.

      Sil
  24. Hocam, Baskan Erdogan artan Dolar kuru nedeniyle bir aciklama yapmis.

    “Birileri bu işi tırmandırmaya çalışsa da, bunun düştüğünü göreceksiniz. Bu kadar emin konuşuyorum. Yeminden sonra devir teslim başladı. Hazine ve Maliye Bakanımız elbette ne gerekiyorsa yapacaktır. Burada birçok enstrümanlarımız var. Önümüzdeki süreçte inanıyorum ki faizin de düştüğünü göreceğiz. Ben eminim, sadece devlet bankalarımız değil, özel bankalarımız da gerektiğinde taşın altına eline koyacaktır.” demis.

    Artik her konuda bundan sonra aciklama beklemek gerekir diye düsünüyorum. Hersey kendisine baglandigina göre tek söz söyleme yetkisindedir.

    Örnegin Ankarada bazi semtlerde elektrik veya su kesintisi oldugunda da kendisi mi aciklama yapacak merakla bekliyoruz.

    YanıtlaSil
  25. Sayin Egilmez,

    Hitit tarihi ile ilgileniyorsunuz, konunuzla dogrudan ilgisi yok. Misir'da bulunan su tabut hakkinda, ilk bakista, neler soylersiniz:

    Black Sarcophagus Unearthed In Egypt... And It’s Still Sealed.

    The ancient coffin is the largest ever found in Alexandria.

    https://m.huffpost.com/us/entry/us_5b45a8b1e4b048036ea3d944

    YanıtlaSil
  26. Hocam borsa 3 günde 10.000 eridi. Bugün -4.5%. Neler oluyor sizce?
    Saygılar
    Murat

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Demek ki son dönemde yapılan işleri piyasalar beğenmedi.

      Sil
  27. Para arzini artirmak parasi rezerv statusunde olmayan ekonimilere ekonomik buyume getirir mi ? Cunku eger krizin gelismis ulkelerden gelismekte olanlara kaydigini varsayarsak bunu paul krugman soyluyor zaten bu defa gelismismekte olan ekonimlerin para arzini artirmalari ihtiyacini dogurcak ,para basan bir gelismekte olan piyasalari imf e goturur mu ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir ekonominin büyümesi her şeyden önce o ekonomide üretim yapacak olanların ve o ekonomiye para yatıracak olanların o ekonomiye güvenmesi ile olur. Ekonomik istikrara güven yoksa yatırım yapılmaz ve büyüme düşer. Para arzını artırırken bir yandan da güven verici önlemler alınırsa büyüme sağlanabilir ve o zaman basılan para da karşılıksız kalmaz.

      Sil
  28. Hocam katar bize yardım edemez mi kur da

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nasıl bir yardım bekliyorsunuz? Gelip bizim faizi mi artırsın ya da bize Dolar mı versin?

      Sil
    2. Dolar versin diye bekliyorlar hocam, artik kimin cebine gidecekse o dolarlar. Saudi Arap krali biz zamanlar TURGEV'e 100 milyon dollar bagislamisti (99,999,999). Neden TURGEV ve o para nerede kullanildi bunlar belirsiz (aslinda belirli tabi ama yazmaya gerek yok zaten). Eger bu paranin hepsi Ekomoniye dahil olmus olsaydi bile Turkiye'nin sadece 1 gunlun zari acigini kapatacakti o kadar. Ya geri kalan cari acik ve borclar ne olacak? El parasi ile gerdege girilmez demisler atalarimiz.

      Sil
  29. hoca burada artistlik patinaj yapmış..
    saygılar hocam,büyüksün...

    YanıtlaSil
  30. Hocam, tuketim talebine bagli enflasyon dedigimiz enflasyon çeşidi gelir artışı kaynaklı olabilir ya da gelirler sabitken mevcut fiyatlarda dusme veya ileriye donuk reel getiride azalma kaynakli olabilir. Diyelim ki reel getiri beklentisi düştü, bu da paranin dolaşim hizini arttirdi. Eger para arzinda daralma saglanmazsa bu hiz artisi fiyatlara yansıyacak ve mevcut enflasyon artacak. Son durumda hem mevcut enflasyon hem beklenen artmis olacak. Boyle bir konumda belirli önlemler alinmazsa varsayimsal olarak enflasyon sonsuza kadar artar. Türkiyedeki enflasyonu boyle tanimlayamayiz cunku bizde enflasyonun temel sebebi maliyetler, ozellikle doviz kuru, cari acik gibi makro degiskenler. Bunlar hem uretimi hem talebi engelliyor. Halihazirdaki enflasyonun asil kismini maliyet enflasyonu olustururken, para arzinin ve/veya dolasim hizinin enflasyona ancak kucuk bir katki sagladigini soyleyebilir miyiz Hocam?

    YanıtlaSil
  31. Neoklasik ekonomistler eskiden para arz buyumesi ve ekonomik buyumenin birbirini yakindan takip ettiginde hemfikirdi, fakat 80'li yillarca pek cok ulkede M1,M2,M3 gibi para arzi olcutleri buyumeden daha hizli artti. Neoklasik ekonomistler bu duruma "hiz yavaslamasi" ismi verdiler, ve Mx olcutlerinin bu noktada modasi gecti. 80'li yillarin ortasinda hem Ingiliz MB hem ABD MB, M1,M2,M3 olcutlerine artik guvenmediklerini ilan ettiler. Ya da Japonya'da 92 ve 93'de M1'de artis varken ekonomistler herkese merak etmeyin diyorlardi, fakat bu siralarda Japonya cok ciddi bir durgunluga giris yapti. Hicbir ulkede bu olcut iyi sonuc vermiyor.

    YanıtlaSil
  32. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  33. Hocam, türkiye'deki toplam yabancı para miktarı ne kadardır.
    Şirketlerin ve fertlerin toplam yp mevduatı?
    Bir de tahmini olarak yastık altındaki yp ve altın miktarı ne kadardır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankalardaki yabancı para mevduatı (DTH) 215 milyar Dolar. Bunun 113 milyar Doları kişilere, 102 milyar Doları şirketlere ait. Yastık altında ne kadar olduğunu bilmiyorum. Son zamanda artmış olabilir.

      Sil
  34. Dolar 4.84 oldu. Bir gün bakıyosunuz 4.50’ye iniyor, bir anda 4.74. Bu kadar ani iniş ve çıkışlar bünyeye kalıcı hasar vermez mi hocam? Dolar bir şekilde dengesini bulsa bile, bu durumun telafi edilmesi güç zararları var mıdır? Saygılar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Korkunç zarar veriyor. Tıpkı tansiyonun bir inip bir çıkması gibi.

      Sil
    2. MB'nin ve iktidarin para politikasindaki beceriksizligi zaten buradadir. Kur duser ya da yukselir ancak gunce 3-5 yuzde ile olan oynakliklar artik normal gelmeye basladi, anormallik de budur.

      Sil
  35. Hocam konu dışı ama dolar 5 e çok yaklaştı. Neler oluyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizce bu gidiş beklenmeyen bir şey miydi de şaşıyorsunuz?

      Sil
    2. Aslında bu çıkış Ağustos başı gibi bekleniyordu, MB'nın bağımsızlığının tartışılır hale gelmesi ve yeni kabinenin açıklanmasıyla öne geldi. Eğer gerçekten konusunda uzman kişilerden oluşan bir ekonomi ekibi kurulsaydı ve bu ekibin hareketlerinde tamamen bağımsız olacakları mesajı verilebilseydi faizler bu seviyelere fırlamayacak, dolar şu anda 4,40-4,50 arasında olacaktı. Muhtemelen Ağustos başındaki olası atak da engellenebilecekti, son iki gündeki muazzam para çıkışı olmayacaktı.

      Bundan sonra bilinen kurallar içinde hareket edilerek ne faiz, ne döviz kontrol altına alınamaz. Eninde sonunda eskilerin "zecri tedbirler" dedikleri tipte tedbirlere gerek duyulacaktır. Bunların neler olabileceğini yaşayarak göreceğiz. Elbette bu tedbirlere neden gerek duyulduğunu açıklayan ve zihnimizi yakacak bahaneleri ile birlikte.

      Sil
    3. Gelecekten yazıyorum. Sen daha hiç bir şey görmedin :)

      Sil
  36. Hocam borsada 2 günlük büyük düşüş sonrası hükümete en yakın gazete bu borsadaki düşüşü Mehmet Şimşek etkisi demiş eski bakana bağlamış olayı ve borsadan çıkan ABD firmasının daha önce Mehmet Şimşek in çalıştığı firma olması çok manidar demiş. Siz ne diyeceksiniz 2 günde % 9 dan fazla düşüş yaşayan borsa için

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hiçbir şey demeyeceğim. Çünkü ben 3 yıldır diyeceğimi dedim. Yeni bir şey yok. Aynı şeyleri tekrarlamaktan ben de bıktım, okuyanlar da onun için artık bir şey demiyorum sadece izliyorum.

      Sil
    2. Izlemek bize acı veriyor, sizde nasıl bir etki yapıyor ki hocam. 5 senedir ekonomik reform dediniz işte oldu sonunda reform. Bakalım artık daha neler olacak :((

      Sil
  37. Cumhurbaşkanı önümüzdeki dönemde Dolar'da Faiz'de düşecek demiş bu nasıl olacak ikisi aynı anda nasıl düşecek fikriniz varmı şuan zaten Dolar kuru 4,93 seviyesinde yanı bu haftayı 5 TL ile kapatacak gibi görünüyor. Çok fazla iyimser bir söylem değil mi bu ne dersiniz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim bu konularda diyebilecek bir şeyim kalmadı.

      Sil
    2. Civciv çıkacak,kuş çıkacak,ördek çıkacak kaz çıkacak..

      Sil
    3. Doğru,kriz filan çıkmaz artık.

      Sil
    4. Tüm yorumlar birbirinden güzel ☹️

      Sil
  38. Merhaba Hocam,
    Açık İktisat Üniversitesi gibisiniz Hocam. Kaleminize sağlık. Teşekkürler.

    Yalnız başlık Cem Yılmaz'ın "Organize İşler - Dayak Nedir, Neden Atılır" videosunu hatırlattı valla..

    YanıtlaSil
  39. Hocam Yazı için çok teşekkürler.
    Yalnız başlık Cem Yılmaz'ın "Organize İşler'de - Dayak Nedir, Neden Atılır" sorusunu hatırlattı.

    YanıtlaSil
  40. Mahfi hocam bu gecelik faiz yüzde 18 olmuş. Bu serbrst piyasadi faiz ortalaması mı yoksa tcmb nin gecelik faizi midir?

    YanıtlaSil
  41. Hocam, çek yazmak, senet düzenlemek, genel olarak merkezi otoritenin bilgisi dışındaki mal ya da hizmet karşılığı borçlanma, para arzı sayılır mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam, bunlar değişim aracı olarak işlev görmüş olmuyor mu böyle olunca? Haliyle para sayılmaları gerekmez mi?

      Sil
  42. Hocam gece piyasalar kapanmıyor mu ? dolar nasıl oluyor da gece yükseliyor ?

    YanıtlaSil
  43. Hocam katardan para gelme ihtimali var mı kur düşmesi için

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Katar gel kurtar bizi, geleceğimiz kime emanet hayret 😩

      Sil
    2. 80 milyonluk Türkiyeden umudu kesiyosun, 2 milyon nüfuslu Katardan medet umuyosunuz. Sonra 5 çocuk yapın dimi.

      Sil
  44. Hocam herhangi bir ekonomik krizdemiyiz yoksa giricekmiyiz yoksa darboğaz mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Herseyi tarif etmissiniz, Daha ne istiyorsunuz?

      Sil
    2. Krizdeyiz. Dün akşam bloombergde aslı şafakın programina bağlanan bir yorumcu, maalesef ismini hatırlayamıyorum, açık açık yabancı yatırımcı ekonomik kriz için pozisyon alıyor dedi. Kriz dememek için elinden geleni yapan TV de bile söylenmeye başlamış ise bu iş bitmiş demektir.
      Ancak, krizin daha çok başındayız. Krizin kaç sene süreceğini tek elin parmakları ile ifade edemeyebiliriz. 2018-2024 ekonomik krizi gibi bir şey olabilir. Bu kadar uzun süreli olursa kriz yerine buhran demek daha doğru da olabilir. Dua edin de sadece kısa süreli bir kriz şeklinde atlatabilelim.

      Sil
    3. Siz söyleyin. Hepimiz aynı yerde yaşıyoruz.

      Sil
    4. Adsız12 Temmuz 2018 10:53,

      Siz hayatınızda kaç kere, o yıl için ekonomik krizdemiyiz diye sordunuz?
      Mesela 2006 veya 2007 de hiç ekonomik krizdeyiz diye sordunuz mu birilerine?

      İşte sorunuzun cevabı sizin sorunuzda var zaten.

      Sil
    5. Zaten krizdeydik,kriz derinlesiyor sadece hepsi bu ama derinlesmenin de sonu yok ki, dibine kadar gider biraksan. Bugunleri tabi ki arayacagiz. Mesele su, 1970 lerdeki Ecevit donemini de arar hale gelmeyelim de, yokluklar, kuyruklar, 70 cent'e muhtac olan devlet, vs. Bu gidisat bizi moratoryum'a goturur, CDS indeksi 321 olmus, nerede gorulmus bu rakam simdiye kadar?

      Sil
  45. Dolar 6 ları test etme ve bu enflasyon için ne olur

    YanıtlaSil
  46. Hocam elinize sağlık ve teşekkür ederiz.

    Bir süre önce Türkiye hakkındaki yazısıyla konuşulan Prof. Steve Hanke bu konuda yazısında şunları yazmıştı:

    "...It is the money supply growth rate required to hit a stated inflation target: ΔM = ΔP + Δy - ΔV. So, the growth rate of broad money equals the inflation rate plus the percentage change in real GDP minus the percentage change in the velocity of money.
    With this QTM equation, we estimate Turkey’s golden growth rate for the money supply; the rate that would be consistent with the Turkish Central Bank’s 5% inflation target. If we use Turkey’s data for the past 10 years and plug them into the QTM equation, we find that Turkey’s golden growth rate for money supply (M3) is 13%.
    Since 2014, the broad money (M3) supply has been growing at an average annual growth rate of 16%. That’s well above the golden growth rate of 13%. The recent picture is even worse. Since 2016, the money supply (M3) has been growing at an annual rate of almost 18%. So, money supply growth has been too hot...
    Authored by Steve H. Hanke of the Johns Hopkins University"
    Hanke burada MB'nın %5 enflasyon hedefi için gereken M3 artışını hesaplamaya çalışıyor ve %13 buluyor.
    2016'dan sonraki M3 artışı için %18 civarı diyor ve bu artışın enflasyon hedefinden çok uzak olduğunu, Türkiye ekonomisinin aşırı "ısınmış" olduğunu belirtiyor.
    Sizin yukardaki tablonuzdan da 2017-18 Haziran arası M3 artışının %20 olduğu çıkıyor ki bu oran daha da yüksek ve ekonomimiz çok daha fazla ısınmış durumda. Yüksek enflasyonumuz da zaten bunu teyid ediyor.
    Şunu sormak isterim:
    - Bu kullanılan denklem güvenilir bir hesap şekli midir? Yoksa yukarıdaki bazı cevaplarınızda dediğiniz gibi bu da bazı totolojiler içerir mi?
    - Güvenilir ise şu anki durum ve sizin büyüme-para hızı-M3 değişimleri için uzman tahmininiz denkleme konursa yıl sonu enflasyonu ne hesaplanır?
    Saygılarımla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Para arzı denklemlerinde totoloji söz konusu değil. MV = PQ totoloji içeriyor.
      Yılsonu enflasyon yüzde 15 dolayında olacak gibi görünüyor.

      Sil
    2. Dani Rodrik Hanke hakkinda pek iyi seyler yazmadi..

      https://twitter.com/rodrikdani/status/1010905833956368385?lang=en

      Rodrik bu islerde daha guvenilir (ayrica sIkI bir kuresellesme karsiti), Hanke absurt bazi hesaplar yapiyor.

      MV = PY formulu saglamdir, eger M dogru secilirse. Ticari bankalarin verdigi krediye bakilmazsa hesap yanlis cikar.

      Sil
  47. Hocam, bir ülke bir başka ülkenin banknotunu basıp piyasaya sürse ne olur? "Dolar basalım" önerisi ile karşılaşıyoruz zaman zaman bazı forumlarda. Olacak şey değil de; cidden, ne olurdu örneğin Rusya ya da biz dolar basıp piyasaya sürseydik? ABD fark edene kadar ne olurdu? Fark ettikten sonra ne olurdu? Liseli gibi sordum; ama, bunun yapılabileceğini düşünenler var.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir daha o ülkenin bastığı bırakın doları kendi parasını kabul eden olur mu sizce?

      Sil
    2. Bir ulkenin parasinin baska bir ulke tarafindan basilip piyasaya surulmesi o ulkenin senyoraj hakkinin yani egemenliginin cignenmesi anlamina gelir ve savas sebebidir. Isterse denesin Turkiye veya Rusya dolar basmayi, o paralari neresine doldururlar anlar o zaman.

      Sil
  48. Hocam iyi günler.
    Ekonomi kitaplarındaki kuralların işlediği teorik bir ülkede cari açık son bir kaç ay %5 civarı, MB net rezervi 30 milyar civarı ve cari açık hesabında MB rezervlerinden finansman 3 milyar civarı olsa, bu teorik ülke için 10 aya kalmadan bir ödemeler dengesi krizine girer denebilir mi?
    Ekonomi kitaplarındaki teorik koşullar geçerli olsa (gerçek hayattaki politik gelişmeleri vs konu dışında tutmak için böyle diyorum) bu ülkede döviz kurunun yükselmesi ithalatı azaltıp, ihracatı arttırarak ödemeler dengesi sorununu 1 yıl gibi bir zaman içinde çözer mi?
    Ya da gene teorik olarak başka hangi ekonomik mekanizmalar devreye girer?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Krize böyle girilmez. Kriz göstergeleri reeldir. Bütçe açığı, cari açık, enflasyon gibi.

      Sil
  49. Dünya medyasi yikiliyor. Haberiniz yok. Siz hala kisir tartismalariniza devam edin.

    Nato zirvesine katilan Baskanimiz Recep Tayyip erdogan yine Dünyada bir numara.

    Muhtesem basinimiz yine sürmanset.

    "Trump, Erdoğan'la sohbet için Batılı liderleri başından savdı"

    "NATO zirvesindeki fotoğraf çekimi öncesinde koyu bir sohbete girişen iki lider, Amerikan basınının gözünden kaçmamis"

    Siz de burada yok Dolar 5 TL olacak mi?, yok Enflasyon %15 olmus. Bilmem ne iktisat teorisine göre Faiz, kur ve enflasyon denklemi söyle olursa...

    Birakin bu isleri.. Dünya Baskanimizi konusuyor. Önünde diz cöküyor tir tir titriyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dünya medyası ve yıkılma tanımlarınızı bir kez daha gözden geçirin isterseniz.

      Sil
    2. Sayın Adsız (12:39),

      Bizim Türk milleti olarak, Recep Bey'in karşısında tir tir titreyen insanlara ihtiyacımız yok (Kaldı ki böyle bişeyi abartmayı çok seviyorsunuz.) Türk milleti olarak ihtiyacımız olan şey rahat bir yaşam sağlamak, yarınımızı garanti altına alabilmek, bugün Dolar ne olur, enflasyon artar mı gibi sorularla kendimizi boğmamak, paramızın değerli olduğunu görmek, fikir düşünce özgürlüğüne sahip olabilmek, iş bulabilmek, kendimizi güvende hissedebilmek...... Ben buraya daha tonlarca şey sayarım ama asla, dış ilişkilerde kuru sıkı misali ahkam kesen bir lidere ihtiyacımız var demem. Bu dünya bir çok Türk lider karşısında tir tir titredi zaten tarihimizde, ama bu liderin karşısında asla titremez. Senin bırakın bu işleri dediğin şeyler, bizim çocuklarımızın geleceği.

      Tez zamanda doğru yolu bulmanızı ve asla unutmayın ki aynı vatanın, milletin insanlarıyız biz birbirimizi asla kandırmayalım.

      Size sevgiler ve saygılarımı sunuyorum.

      Sil
    3. Saygideger Hocam ve Adsiz 16:08

      Yukarida rezil medyamizdan bir alinti yaparak tabiri uygun ise Ironi yaptim. Sanirim biraz abarttim ve mesajim yerine oturmadi. Kusuruma bakmayiniz.

      Adsiz 16:08 medeni üslubu ile cok güzel aciklamis. Her kelimesine katiliyorum. Daha da ötesi yoktur.

      Anlatmaya calisdigim Yandas ve herzamankinden daha cok yalaka medyamiz buna Benzer haberleri bolca yaparak insanlar üzerindeki algi yönetimini eksiksiz yapmaktalar.

      Hele yukaridaki manseti ABD gazetelerinden alinti yaparak Flash haber olarak günboyu yayinladilar. Halbuki aklibasinda her Türk vatandasi bilir ki özellikle ABD ülkemiz ve yöneticilerimiz hakkinda bu tür haberleri kasitli olarak yaparlar. Halkimiz kendini nasil mutlu ve özgüvenli hisseder cok iyi biliyorlar. Acikcasi gazlama yapiyorlar.

      Düsünebiliyormusunuz Trump Almanya, ingiltere, fransa, italya, ve tüm Dünyanin en Güclü ülke liderlerini basindan saviyor ve sadece Erdogan ile muhabbet yapiyor.

      Bunun daha 2 hafta önce AKP ye ve RTE ye oy vermis üstüne rejimi degistiren secmenler üzerindeki etkisini düsünebiliyormusunuz.

      Büyk Dünya lideri Erdogan ve Trump bir tarafta özel görüsmede, digerleri de iteklenmis vaziyetteler. Bu gerzek millete verilmek istenen mesaj da buydu. Ac Tavuk kendini bugday ambarinda hayal eder misali.

      Kahraman Türk Milletinde bunun verdigi gururu düsünebiliyormusunuz.

      Efendim, yolumuz belli. Cagdas bir ülke özlemi ile Atatürkün gösterdigi hedefe Akil ile, ilim ile, bilim ile ilerlemek. Bunu disinda baska yol yoktur.

      Fakat unutmamak gerekir ki bu rotadaki gemi cok su aldi. Isimiz hic bu kadar zor olmamisti, olmayacak.

      Geriye baktigimizda cok büyük hatalar yaptik. Töleranslar verdik. isin gercegi yaklasik 20 yil önce Sari öküzü kaptirmayacaktik.

      Sil
  50. Hazine ve Maliye Bakanının istenen kişi olmaması, piyasaları neden bu kadar çok etkiliyor. Sonuçta ülkemizdeki bakanlar, genelde siyasi figür olarak kalıyorlar Asıl işi yapanlar, politika üretenler bakanlığa bağlı kurullar kuruluşlar, müsteşar, müsteşara bağlı kurumlar vs. değil mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilmem piyasalara sormak lazım. Ne bekliyorlardı da bulamadılar.

      Sil
    2. Hocam merhaba, ulkemizde yapilan ppp projelerinin fiyatlama modeliyle ilgili bir yaziniz var mi? Bu projelere verilen alim garantileri cok fazla oldugu soylenerek elestiriliyor. Sizin bu kinuda fikriniz nedir? Ideal fiyatlamanin hesaplamasinin twmwlinde neler vardir?

      Sil
    3. Böyle bir yazım yok. Ben işin fiyatlamasından önce temeline karşıyım. Özel sektörün hem bulacağı finansmana garanti verip hem de satın alma garantisi vereceğine devler kendisi yapsın.

      Sil
    4. Saygideger hocam cevap icin oncelikle tesekkurler. Ppp ciler derki tum dunya boyle yapior yoksa dogrudan yatirim gelmez. Hem bu sekilde yapilmasi kamu borcunu dusuk gosteriyor hem de %18 maliyet avantaji var. Buna ne dersiniz? Ayrica gectigimiz gunlerde bir yazinizda kamu borcu ve yukumluluklerine deginmistiniz. Bu alim garantileri kamu borcu icinde yer alir mi?

      Sil
    5. Cari acik, uluslararasi finans hakkinda alttaki makalenin son kismina bakilabilir,

      https://goo.gl/TEX2Z7

      Sil
  51. GSYH TL cinsinden oldugu icin 2018 yilinda enflasyon ile beraber artacagini dusunursek, nakit ihtiyacinin artmasi ile birlikte para arzininda artmasinin, kur da deger kaybina sinirli etki edecegini varsayabilirmiyiz ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Reel büyümeden öteye para arzını artırırsanız enflasyonist ortamda enflasyonu kabullenip azdırmış olursunuz.

      Sil
    2. Hukumetin hipotezine gore faizi dusuk tutup enflasyonun azmasini engellemeyi amacliyorlar ancak nakit arzindaki artis zaten enflasyonu ciddi miktarda artiracagi icin cok ciddi problemlere gebeyiz. Turkiye ekonomisinde enflasyondaki artis GDP ye ne zaman negatif etki etmeye baslar sizce ?

      Sil
  52. Ekonomik söylemler Türkiye gerçeğinden çok uzak ve inandırıcı değil. Türkiyede ekonomide ısınma olduğunu söyleyen yada bilmeyen yokken hükümet söylemleri ve politikaları piyasada artık karşılık bulmuyor. Benim düşüncemde Türkiye, Eski Yunanistan gibi veri saklama yada gizleme gibi bir döneme girip gerçek verileri değilde istediği verileri açıklayacak bundan sonra sanırım çok mu uçuk bilmiyorum ama şuanki söylemlerden daha uçuk değil eminim. Zaten açıklanan Enflasyon, İşsizlik gibi veriler gerçekle bağdaşmıyor hesaplama yöntemleri bile doğru olmayan bir yöntemden doğru sonuçlar beklemekte mümkün değil. Kurumlara güvenin olmadığı yerde benim düşüncemde çok uçuk değil sanırım.

    Hocam sizi seviyoruz biraz gerginsiziniz sanırım yorumlara cevaplarınızdan böyle hissettim umarım bize kızmazsınız sizi severek yeni yazılarınızı takip ediyoruz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Estağfurullah gergin değilim. Ama aynı şeyleri anlatmaktan yorulup, bıktığım oluyor.

      Sil
    2. Hocam niye gergin olsun. Benim gibi güzel ülkemize, fabrikalarımıza, gençlerimize ve çaresizliğe üzülüyor.

      Sil
  53. Mahfi Hocam merhaba,

    Öncelikle diğerlerinden farklı olmayan bu muhteşem yazınız için çok teşekkürler.

    Size bir kaç sorum olacaktı;

    - Sizce Berat Albayrak'ın (nam-ı diğer Damadın) ekonominin başına geçmesini nasıl değerlendiriyorsunuz?
    - Sizce bakanlığı boyunca nasıl bir yol izleyecektir? (Kayınbabası gibi düşük faizci tutum mu izler?)
    - Bir de ben TCMB'nin elinde mevcut bulunan döviz miktarlarındaki değişimini günden günde takip etmek istiyorum, bunu TCMB'nin resmi sitesinde nasıl elde edebilirim?

    Vereceğiniz her yanıt için ve bu yanıtları vermeye ayırdığınız değerli vaktiniz için size minettarım.

    Güzel bir gün geçirmeniz dileğiyle,
    Alican K.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      - Ben kişilerle ilgilenmem. Eğer sistem doğruysa konuyu hiç bilmeyen birisi de gelse sistem çalışır. Ben ona inanırım.
      - Hiçbir bilgim veya fikrim yok, göreceğiz.
      - TCMB'nin döviz rezervleri için

      http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/173b7dec-d6c6-4727-9f51-82e0f4138560/Para_Banka.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-173b7dec-d6c6-4727-9f51-82e0f4138560-miegl9i

      bu linke gidin. İlk tabloda döviz rezervleri var. Oradan haflalık olarak izleyebilirsiniz. Günlük izleyemezsiniz.

      Sil
  54. Hocam, konuyla ilgisi yok ama dövizle ilgili bir sey sormak istiyorum (turkiye icin degil sadece, genel olarak.)

    Haberlerde, raporlarda kurun yukselecegine dair bir beklenti oldugunu, insanlarin bu beklentiye guvenerek TL bozup doviz aldigini düşünelim. Yeteri kadar TL bozup doviz alinca kur otomatik olarak yükselecek. Bu durumda analistler yeteri kadar inandiriciysa ilk basta beklentileri yanlis olsa da sonuçta bu beklentiler dogrulanmis olacak. Bu durumda kurdaki yukselmenin ne kadarinin reel, ne kadarinin beklentiye bagli yükselme oldugunu nasil anlariz?

    Bir de bu öyle bir psikoloji ki kurun yukselmesinin aslinda toplum menfaatlerine aykiri oldugunu bilsek de dövize döndükten sonra yine de kurun yukselmesini istiyoruz. Bu da bir çatişma.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir malın fiyatı içinde her şey vardır, alırsın ya da almazsın bu senin tercihindir.

      1 kilo karpuz, aynı pazarda bir tezgahta 2 lira öbüründe 3 lira olabilir. Euro bana göre ucuz, sana göre pahalı olabilir.

      Tabelada bir fiyat yazar, sana o fiyat bakar, ister al, ister sat, ister bak. Tercih senin, tıpkı milyonlarca diğer insan gibi.

      Sil
    2. Bu yükselişinin ne kadarının beklenti ne kadarının reel olduğunu anlamak için anket yapmak gerekir başka türlü anlayamayız. Ama bugünlerde olan gibi spekülatif artışların çoğunun beklenti bozulmasından kaynaklandığını söyleyebiliriz.
      Son cümleniz çok doğru bir tespit.

      Sil
  55. Hocam Türkiyedeki istihdam sorunu ile ilgili bir yazınız var mı?
    İstihdam politikası olmaması
    Eğitim sorunu klasik oldu zaten
    Göçmen ve kaçak çalışan insan yoğunluğu
    Ücretlerde adaletsizlik ve çok düşük ücret politikası
    Sektörlerin hukuki düzenlemesinin olmaması yani mesleklerin birçoğunun hukuksal yapıya karışmaması
    Yanlış yatırım politikaları ve yanlış teşvik düzenlemeleri
    Ülkemizin üretim planlamasının olmaması vb. Bir çok sorunun analiz edildiği geniş bakış açısıyla değerlendirdiğiniz bir yazınız varmı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konularda birden fazla yazım var. Blogda işsizlik ya da istihdam yazıp aranırsa bulunabilir. Biri bu: http://www.mahfiegilmez.com/2018/03/issizlik-sorunu-nasl-cozulur.html

      Sil
  56. Hocam soruyu siyaset açısından sormuyorum sadece cevabını merak ediyorum. Bir ülkede yaşayan vatandaşlar, tüketiciler özel sektörün borcu mu daha fazla arttığında alım gücünü yitirirler yoksa artan vergiler nedeniyle mi daha çok alım gücünü yitirirler. Şahsi düşüncem ilki çünkü özel sektör babasının hayrına hareket etmeyeceği, devlet babanın ise gerektiğinde vergileri çok arttırmak yerine dışarıdan borçlanacağı. Sizin düşünceniz nedir bu konuda biliyorum biraz garip bir soru oldu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Özel sektörün borcunun artmasıyla tüketicilerin doğrudan bir ilgisi yok. Ancak özel sektör o borçların faizlerini fiyata yansıtırsa tüketici etkilenir. Buna karşılık artan vergiler tüketicinin harcanabilir gelirini doğrudan etkilediği için derhal etki yapar.

      Sil
  57. Develuasyon ile bir yazı yazabilir misiniz Hocam? Kurlar dovizin talep ve arziyla belirlenirken devaluasyon diye bir sey nasil olabiliyor? Kur'u 3 yaptim demekle Kur'u 1 yaptim demek arasinda ne fark var?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dalgalı kur rejiminde devalüasyon olmaz. Devalüasyon sabit kur rejiminde olur.

      Sil
  58. hocam $ 4.97 , ben borçlandigimda 3.70idi.kredi çektiğim parayla insaat yapiyorum.$ arttikca kârda miyim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Krediyi TL ile cekip hemen dolara yatirdiysan kardasin. Krediyi dolarla cekip yaptigin insaatlari da TL ile satiyorsan (ve hala satabiliyorsan) zarardasin. Yaptigin insaatlari eger satamiyorsan sen coktan battin haberin yok, bence Uruguay'a bir ucak bileti al hemen.

      Sil
    2. Inşaat malzemeni aldıysan demir kum çimento vs... hepsine zam geleceği için çok büyük kardasın.enflasyon çok artarda da daire fiyatları artarsa hele voleyi vurdun demektir.(Ama inşaat sektörü daralır kredi faiz oranları çok yükselirse o inşaattaki küreğin sapını tuttun demektir)

      Sil
    3. cevaplar için teşekkürler. tl çekip insaat malzemesi aldim. insaati kendime yapiyorum dukkani kiraya verecegim evde kendim oturacagim kismetse

      Sil
  59. hocam merhaba,

    para arzının kur ile olan ilişkisini açıklayabilir misiniz? mesela yabancı yatırımcılardan birisi borsadan çıktı, hissesini TL'ye, TL'sini de dövize çevirdi, ülkeden çıktı gitti. bu durumda para arzı nasıl etkilenir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yabancı yatırımcı Türkiye'ye geldiğinde dövizini verip TL almıştı. Bu durumda teorik olarak para arzı artar çünkü dışarıdan sisteme girmiş bir döviz var ve karşılığında TL veriliyor. Bu yabancı yatırımcı parasını alıp dövize çevirip giderken de o dışarıdan gelip sisteme girmiş olan döviz çıktığı için karşılığında gelen TL, MB'ye döndüğünde para arzı azalır. Dediğimi gibi bu işin teorik yanı arada birçok olay olmuş olabilir. Sonuçta o para sistemde kalabilir ve para arzı çıkışta etkilenmeyebilir.

      Sil
    2. Kurlar sonucta fiyat seviyelerini orani P1/P2 degil midir? Ulke 1 icin M1V1 = P1Y1 denklemindeki P1, ulke 2 icin ayni sekilde. Eger elde her iki ulke icin M,Y varsa kurlar buradan hesaplanabilir, hatta tahmin bile edilebilir.

      Sil
  60. Mahfi Bey,

    Aydınlatıcı yazınız için çok teşekkürler.

    Sizin veya konuyu bilen bir arkadaşın yanıtlaması ricasıyla şunu sormak istiyorum: Bankaların (Merkez bankası hariç) kasalarında ne kadar nakit döviz (Yabancı Para) var?

    Saygı ve teşekkürlerimle..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nisan sonu itibariyle (eldeki son veri bu) 21,6 milyar Dolar.

      Sil
    2. Yanıtınız için çok teşekkürler.

      Bu çok ilginç bir durum.

      Görünen o ki, bankaların kasasında nakit TL'nin neredeyse 8 katı değerde nakit döviz var.

      Demek ki bankalar da nakit dövize daha fazla önem veriyorlar. Üstelik, günlük işlemlerinin büyük bölümünü TL ile yapmalarına rağmen.

      Sil
  61. Borcunu ödemeyeceksen kardasın.

    YanıtlaSil
  62. Hocam memleketin borçları trilyon dolara çıkar mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zaman vermediğimiz için cevabı kolay: Çıkar.

      Sil
  63. Degerli hocam merhaba,
    Abd ve Ingiltere basta olmak uzere yatirim bankaciligi dunyada oldukca onemli yer kapliyor.
    Yine Abd ve Ingiltere'de ekonomi/finans egitimi alanlarin cok buyuk bir kismi bu sektore yonelip iyi paralar ile ise baslayabiliyor.
    Turkiye'de bu piyasanin durumu nedir? Bir yazi yazip bizi bilgilendirirseniz cok memnun olurum.
    Saygilar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizde bu konu çok gelişmiş değil. Geçmişte birçok deneme oldu pek işe yaramadı.

      Sil
  64. 2002 sonunda döviz mevduatlarının M3 para arzı içindeki payı %53 küsür. Bu rakam %25'lere kadar düştükten sonra yükselmeye başladı ve geçtiğimiz hafta itibarıyla %40 oldu. Tekrar %50'lerin üzeri görülebilir mi? Görülürse ne gibi sonuçları olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu durum döviz kurlarının iniş çıkışına göre değişiyor. Kurların yükseleceği beklentisi oluştuğunda insanlar döviz hesaplarına dönüyor, tersi olunca TL'ye geçiyorlar.

      Sil
  65. Hocam yatırım amacıyla Çin Yuan’ı nasıl alabiliriz?

    YanıtlaSil
  66. Hocam,

    Şirketlerin çoğu sermaye fakiri, bankadan alınan borç yatırım için değil, eksik sermayeyi tamamlamak için yani nakit akışını pozitife çevirmek için yani batmamak için. Şimdi zaten sermaye açığı olan şirketler %20 faiz ile borçlanırsa bu işin gideceği yer belli, ve bu şirkette çalışan ve onların borçlu olduğu bankalara da vereceği hasar bellidir, sizce bankalardaki NPL ile ilgili böyle bir tahminleme yapılmış mıdır ?

    YanıtlaSil
  67. hocam merhaba,

    dünyadaki toplam para arzı ve satın alma gücü ilişkisi nasıldır? mesela benim 1000$'ım var. dünyadaki toplam para arzı 2 katına çıktı diyelim. bu durumda benim satın alma gücüm aslında yarısına mı inmiş oluyor?

    YanıtlaSil
  68. Para talebi ile paranın dolanım hızı arasında doğru orantı olduğunu mu iddia ediyorsunuz ben mi yanlış anladım ?

    YanıtlaSil
  69. Sayın Hocam benim merak ettiğim bir konu var. Merkez Bankası bastığı parayı hangi mekanizmayla piyasaya sürüyor. Eskiyen paraların yerine konmak için basılan banknotlar dan bahsetmiyorum. yeni emisyon olarak 20 milyar TL bastığında bunu nasıl ve hangi mekanizmayla piyasaya veriyor. istediği bankaya ATM ye koyması için istediği miktarda para verebilir mi yahut Devlet maaş ödesin diye Ziraat bankasındaki Maliye Bakanlığı hesabına yatırabilir mi.

    YanıtlaSil
  70. Kıymetli Hocam, Paranın dolaşım hızı ile kaydi para arasındaki ilişki nedir. Yukarıda M.V=Q.P formülü ile ilgili tartışmalara baktım. Yine yukarıda bir arkadaş M1/M2/M3 arasındaki rasyolara göre ekonominin sıcaklığı konusunda çıkarım yapmış. Yine başka bir arkadaş banka aktiflerinde yer alan kredilerin büyüklüklükleri ve riskleri hakkında bir dokundurma yapmış. Açıkçası kaydi paranın M2 mi Yoksa M3 mü içerisinde değerlendirilebileceği konusunda duraksama yaşadım. M sınıflandırması konusundaki belirsizlik bir bakıma bundan kayankalanıyor olabilir mi? Saygılarımla...

    YanıtlaSil
  71. Merhaba
    Agustos sonrasında ticaretin yavaşladığı konuşuluyor. Bu yavaşlama Dolaşım Hızı göstergelerine yansıdı mı?

    YanıtlaSil
  72. Para arzındaki değişimlere YoY olarak baktığımda 2007 den bu yana en yüksek değişimi yaşadığımız dönemde olmayı nasıl yorumlamalıyız.

    Yine aynı şekilde yukarıdaki sorumu da yanıtlamak üzere Paranın Dönüşüm Hızı Haziran ayında 1.88 olmuş.İşlerin iyi oldugu 2011 yılında bu oran 2.07 idi.

    Parasal genişlemeye karşın Dolaşım Hızındaki yavaşlamayı nasıl okumalıyız?

    YanıtlaSil
  73. İyi günler Hocam . Bir sorum olacaktı cevaplarsanız çok makbule geçer :) ... Paranın Dolaşım Hızı dediğimiz şeyi insanların ve şirketlerin yaptıkları tasarruflar etkilermi ? Etkilerse nasıl etkiler ?

    YanıtlaSil
  74. Merhaba hocam, KKTC için senyoraj hakkı olduğunu varsayarsak ve bu kapsamda ihtiyaç olunan emisyon hacmini bulmak istesek , piyasaya sunulması gerekli para arz miktarı M0 mı yoksa M1 midir?

    YanıtlaSil
  75. Merhaba hocam merkez bankası para arzını kontrol etme nedeni nedir

    YanıtlaSil
  76. hocam merhaba bir sorum olacaktı para arzı çarpanı değeri neden gelişmiş bir ülkede geri kalmış bir ülkeninkinden farklı olur acaba

    YanıtlaSil
  77. para arzı azalıp çogalırsa başarılı nasıl olunur

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi