Önümüzdeki Aylarda Enflasyon Hızla Düşecek

Enflasyonu Düşürmek İçin Faizi Düşürmek mi Gerekir Yükseltmek mi?

İki tür enflasyon var: Talep enflasyonu, maliyet enflasyonu. Eğer bir ekonomide para, maldan çoksa o zaman talep enflasyonu oluşur. Yani ekonominin üretip de piyasaya arz ettiği mal ve hizmetler, insanların bunları satın almak için sahip olduğu imkânlardan daha az ise o zaman fiyatlar yükselir. Bunu önlemenin iki yolu vardır: Üretimi artırmak ve/veya faizi artırmak. Üretimi artırmak kısa vadede kolay değildir, yeni yatırımlar gerektirir. O zaman faizi artırarak insanların ellerindeki parayı harcamayıp tasarruf etmesini sağlamak yani talebi kısmak gerekir. Maliyet enflasyonu; üretimde kullanılan faktörlerin ve girdilerin fiyatlarının artmasıyla oluşur. Ücretler, kiralar, faizler ya da girdi olarak kullanılan petrol, doğal gaz, elektrik, hammadde, yarı mamul maddelerin fiyatları artmışsa maliyetler artmaya, fiyatlara yansımaya ve dolayısıyla enflasyonu yükseltmeye başlar. Maliyet enflasyonunu önlemek bir ölçüde bizim elimizdedir bir ölçüde değildir. Örneğin enerji fiyatları artmışsa ve biz bunları ithal ediyorsak o zaman karşımıza maliyet enflasyonunun özel bir hali olan ‘ithal edilmiş enflasyon’ çıkar.

Türkiye’de son yıllarda yaşadığımız enflasyonun altında bizim gibi dolarizasyon etkisindeki ülkelerde maliyet enflasyonunun bir nedeni olan ulusal paranın dış değer kaybı çok önemli bir yer tutuyor. Türkiye’nin risklerinin yükselmesi nedeniyle TL, yabancı paralar karşısında hızla değer kaybediyor. TCMB’nin faiz indirimine başladığı Eylül 2021’den bugüne kadar TL’nin Dolara karşı değer kaybı yüzde 52, aynı dönemde enflasyondaki artış 3,4 kat olmuş.

Aşağıdaki grafik Türkiye’nin faizi düşürerek enflasyonu düşürme deneyiminin sonucu olarak gelinen bugünkü durumu gösteriyor (grafikte kullanılan verilerden enflasyon verileri TÜİK’den, TCMB faizi verileri de TCMB sitesinden alınmıştır):

Görüleceği gibi TCMB’nin faizi düşürerek başladığı enflasyonu düşürme girişimi tam tersine enflasyonu artırmakla sonuçlanmış bulunuyor. Bununla birlikte Ocak başından itibaren enflasyonda peş peşe düşüşler yaşanacak. Yaşanacak bu düşüşlerin tümüyle baz etkisiyle ortaya çıkacak bir gelişme olacağını, uygulanan yaklaşımla bir ilgisinin kurulamayacağını, şimdiden belirtelim.

Aynı dönemde, bizim kadar olmasa da kendi ölçülerine göre yüksek enflasyon sorunu yaşamaya başlayan ABD’de, merkez bankası (Fed) faiz artırımına girişmiştir. Oradaki gelişmeleri de aşağıdaki grafikte sunuyorum (grafikte kullanılan verilerden enflasyon verileri www.tradingeconomics.com , Fed faizi verileri de Fed’in sitesinden alınmıştır):

Eylül 2021 ile Mart 2022 arasında enflasyondaki yükselişi, büyüme düşmesin diye faizi artırmayarak yönetmeye çalışan Fed, bunun olmayacağını görünce Mart ayında faizi artırmaya başladı. İlk iki artış 0,50 puandı ve fazlaca etkili olmadı. Üçüncü artış 1 puana yükselip, sonrakiler de 0,75 puan olarak devam edince enflasyon düşüşe geçti. Fed’in faiz artırımındaki zaman kaybı yaklaşık beş aydır. Eğer faiz artırımına 2021 yılının son çeyreğinde başlasaydı enflasyon bugün muhtemelen yüzde 4 – 5 arasında olacaktı. Avrupa Merkez Bankası, resesyon korkusu nedeniyle faiz artırımına başlamakta çok daha geç kaldığı ve hala düşük oranlarda artış yaptığı için enflasyon oranı yüzde 10,6’da bulunuyor ve yükselmeye devam ediyor.

Bir örnek de Rusya’dan verelim. Ukrayna savaşı başlamadan önce Rusya’da enflasyon yüzde 9,2, Merkez bankası faizi de yüzde 8,5 idi. Savaş başlayınca enflasyon yüzde 17,8’e fırladı. Rusya Merkez Bankası faizi yüzde 20’ye yükseltti. Bu ani reaksiyon sonucu enflasyon hızla düşmeye başladı. Enflasyon düştükçe Rusya Merkez Bankası faizi de düşürdü. Bugün enflasyon yüzde 12,6, Merkez Bankası faizi de yüzde 7,5.

Ocak Ayından İtibaren Enflasyon Düşecek Sakın Şaşırmayın

Gemlik ilçesine doğru yaklaşırken bir tabela görürsünüz, üzerinde şöyle bir yazı: “Gemlik’e doğru denizi göreceksin sakın şaşırma.” Orhan Veli’nin şiirinden alınmış bu dizeyi okusanız bile denizi görünce yine de şaşırırsınız. Bugünden söyleyelim: “Ocak ayı başında enflasyonda hızlı bir düşüş göreceksiniz ve düşüş Hazirana kadar sürecek sakın şaşırmayın.”

Ne demek istediğimi açıklamak için öncelikle geçen yılın Aralık ayından bu yılın Haziran ayına kadar gerçekleşen aylık enflasyon oranlarını gösteren bir tablo sunayım (veriler TÜİK, Tüketici Fiyat Endeksi Haber Bülteni, Ekim 2022 ve ekleri.)

Tabloda yer alan aylık enflasyon oranları Aralık 2021’den itibaren Mayıs 2022’ye kadar gerçekleşen aylık enflasyon oranlarıdır. Bunların toplamı 45,18’dir. Kasım 2022 itibarıyla 12 aylık enflasyon oranı yüzde 84,39 olarak gerçekleşmiş bulunuyor. Aralık ayından itibaren aylık enflasyon oranlarının yüzde 2 olacağını varsayalım. Bu durumda 2021 Aralık – 2022 Mayıs arasında gerçekleşen 45,18 puan endeksten çıkacak yerine yeni gerçekleşme olarak tahmin ettiğimiz yüzde 12 oranı girecek demektir (tablonun son sütunu.) Bu hesaba göre Mayıs 2023’de yani seçimden bir ay önce 12 aylık enflasyon oranı kabaca yüzde 50’ler düzeyine gerilemiş olacaktır (hesaplama endeks değerleri üzerinden yapılır ama burada olayı basitleştirmek için biraz hatalı bir hesaplamayı göze alarak böyle bir gösterimi seçtim.) Böylece iktidar, seçime girerken enflasyonu 35 – 40 puan düşürme başarısını ve faizi düşürerek enflasyonun nasıl düşürüldüğünün öyküsünü anlatma aşamasına gelecektir. Geçmiş deneyimlerimizden hareketle çoğunluğun bu geçmişi unutacağını, enflasyonu yüzde 19’dan yüzde 85’e kimin, hangi yanlış politikayla çıkardığını sormak yerine enflasyondaki düşüşe odaklanacağını söyleyebiliriz. 

Ekonomi ve finans bilimlerinde bu anormal iniş veya çıkışlardan sonra normal duruma dönüşe baz etkisiyle oluşan değişim ya da kısaca ‘baz etkisi’ adı veriliyor. İki dönem arasındaki değişim hesaplanırken, değişime esas alınan dönemde normalden önemli ölçüde düşük veya yüksek bir gerçekleşme olmuş ve karşılaştırılan dönemde aynı anormallik tekrarlanmamışsa bu kez gerçekleşme normal düzeyde oluşacak ve söz konusu göstergede hızlı bir düşüş ya da artış ortaya çıkacaktır. Baz etkisini bir örnekle açıklayalım. Aralık 2021’de aylık enflasyonun yüzde 13,58 ile anormal bir artış gösterdiği dönemi başlangıç dönemi olarak alalım. 2022 yılı Aralık ayı normale döndüğü için enflasyonda yüzde 3 oranlı bir artış olduğunu varsayalım. Bu durumda iki dönem arasındaki 10,58 puanlık eksi fark 12 aylık enflasyonda 10 puan dolayında düşüşe yol açacaktır. İşte bu şekilde anormal bir durumdan normal bir duruma geçilirken oluşan farklara baz etkisi deniyor.

Enflasyonun 2021 Eylül ayında yıllık yüzde 19’dan başlayıp 2022 yılı Kasım ayında yüzde 85,51’e yükselmesinin nedeni faizi düşürmeye yönelik yanlış para politikasıdır ve ülke ekonomisini bir yılda inanılmayacak derecede pahalı hale getirmiştir. Öte yandan bu yanlış para politikasını sürdürebilmek için sürekli olarak kura müdahale etmek üzere döviz satışı yapılması gerekmiş ve milyarlarca dolarlık döviz satışı yapılmıştır. Bunun bir yansıması Merkez Bankası finansal tablolarından hesaplanan swap hariç net döviz rezervlerinde görülebilir. Bu gösterge uzun bir süredir eksi 50 – 60 milyar dolar arasında seyretmektedir.

Dikkat çekmek istediğimiz konu şudur: Önümüzdeki dönemde enflasyonda yaşanacak düşüşün faiz indirimiyle hiçbir ilgisi olmayacak tamamen baz etkisiyle ortaya çıkacaktır. Enflasyonda oluşacak bu düşüşe karşın hayat pahalılığı devam edecek ve vatandaşın sandığı gibi fiyatlar düşmeyecek, daha yavaş artmaya devam edecektir. Bugünkü yapısına baktığımızda, enflasyonun, baz etkisi ve dövize müdahale yoluyla düşmesinin sınırı yüzde 30’lar gibi görünüyor. Enflasyonun bu direnç sınırının altına düşürülebilmesi için toplumun geleceğin daha iyi olacağına, ekonomide doğru adımlar atılacağına ikna edilmesine ve yapısal reformların başlatılmasına gerek vardır. Bunun dışındaki söylemler hayal tüccarlığıdır. 


Yorumlar

  1. Değerli hocam, 2021 Aralık enflasyonu faiz düşürüldüğü için anormal yüksek (13.58), fakat anormal olan şart değişmediği halde (faiz indirimine devam ediliyor) 2022 Aralık enflasyonu yüzde 3 seviyelerinde gelecek diyorsunuz. Hata hala devam ederken 2022 Aralık enflasyonu neden/nasıl düşüyor? 2022 ilk 6 aylık enflasyonu düşürmeyi nasıl "başardılar"?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yazının baz etkisi bölümünü bir kez daha okumanızı tavsiye ederim.

      Sil
    2. Değerli hocam, tekrar okudum fakat anlayamadım. Ekonomi yönetiminde hala hata ve inat yapılırken 2022 Aralık enflasyonu neden %10 seviyelerinde gelmiyor?

      Sil
    3. Hataya verilen ilk tepki baz etkisi oluşturur. Sonrasında aynı hatanın devam etmesi her seferinde aynı şoku yaşamayı gerektirmez.

      Sil
    4. Sinan Tütüncüler6 Aralık 2022 07:08

      Evet, aslında faiz indirimlerine devam edildikçe Türk lirasının değer kaybının devam etmesi ve hiper enflasyona geçiş beklenebilirdi. Ama yazıda belirtildiği gibi, MB döviz satışı yaparak TL'deki değer kaybını durdurduğu gibi, son dönemde suni bir değerlemeye bile sebep oldu. Bir diğer sebep ise MB faiz düşürmesine karşın piyasa faizleri düşmedi aksine yükseldi. Şu an mevduat faizleri %20-25 aralığında seyrediyor. Sorunuzunuz ana cevabı aslen faiz düşüşü gerçek değil suni, ikincisi TL'nin bugünkü değeri gerçek değil, suni. Gerçekler bir vakit galip gelecektir.

      Sil
    5. Çevreden döviz buldukları için dövizi sabit tutuyorlar. Böylece ithal yolla gelen petrol ve diğer malların fiyatını sabit tutuyorlar. Ayrıca faiz düşük olmasına rağmen kredi kullandırmıyorlar. Bu yolla hem maliyet hem arZ yönlü artışları baskılıyorlar. Ama bu sürdürülebilir bir durum değil.

      Sil
    6. Bu, yanlış bir politikayı başarılı oldu diye halka yutturmak demek. Ben muhalefetin yerinde olsam enflasyonu karşılaştırmalı olarak geçmişe dönük 18 ya da 24 aylık dilimler halinde hesaplayıp halka anlatırım. Hayat pahalılığındaki artış ancak o zaman yanıltıcı olmadan gösterilir.

      Sil
    7. Bulandırılan su zamanla yeniden durulaşır. Bunun "bulandıranın"marifeti olmadığı aşikâr. Ancak, tortu dibe çökmüştür, servet transferleri gerçekleşmiş, fakirleşen kesim bir daha belini doğrultamayacak hale gelmiştir.

      Sil
    8. Döviz ile birlikte talep de hala baskılanıyor. Piyasaya uygun gerçekçi kredi kullandırımları neredeyse yok. Bu baskılamalar elbette ki seçim dönemine kadar dengeyi koruyabilmek amaçlı fakat bu baskılama gücü de bir enerji gerektiriyor ve evrende sonsuz bir enerji kaynağı yok maalesef, dolayısıyla son bulacak. Krediler tekrar tahsis edilmeye başlanacak. Bugün elinde kaynağı olan yine yatırımlarına başladı ve krediler açıldığında, talep arttığında yavaş yavaş satılmaya başlanacak. Özetle 2023-2024 yılı enflasyon tahminim; zincirlerini kırmış bir kur, birikmiş talep, bunu karşılayamayan üretim düzeyi ve yüksek enflasyon beklentisiyle maalesef sıkıntılı bir düzeye yükselecek gibi. Zira nakdi olanlar enflasyona yatırım yapıyorlar ve günün sonunda gelir dağılımındaki adaletsizlik daha da derinleşecek gibi. Saygılar.

      Sil
    9. Kimse de dememiş ki, ben bu işlerden anlamam, hükümetimiz faizleri düşürüp piyasayı rahatlatmayı tercih etti.

      Kimse ülke ekonomisinin sorumluluğunu almayınca kolay dolar insin, faiz çıksın demek.

      Peki, faizler yükselseydi, dolar düşseydi, ortaya çıkacak işsizler ordusunu siz mi besleyecektiniz?
      Doları düşük tutacaz diye millet işinden, ekmeğinden, fabrikasından, kurulu düzeninden mi olsaydı?
      Tabi, sırtında yük taşımayanlara laf söylemek kolay, dolar şöyle oldu, enflasyon böyle oldu. Ya millet aç kalsa daha mı iyiydi?

      Sil
  2. Hocam öncelikle kaleminize sağlık önümüzdeki süreçte kafamızı çok meşgul edecek olan "baz etkisi" kavramını çok güzel açıklamışsınız. Hocam konudan bağımsız bir sorum olacaktı makro iktisatta kesnesyen farklı klasikler farklı şeyler söylemiş bu da bazen kafa karışıklığına yol açıyor bu görüşlerin hangisi günümüzde geçerli yada iki görüşün de geçerliliği var mıdır? Teşekkür ederim saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun. Günümüzde ikisi de geçerli değil. Daha doğrusu zaman değişiyor, yaşam değişiyor, insanlar değişiyor ve ister istenmez bunları açıklayan iktisat teorileri de değişiyor. Çünkü iktisat bir sosyal bilim ve bütün bu değişimlerden etkilenerek yeni modeller kuruluyor. Hepsinin haklı olduğu görüşler var. Onun için günümüzde en doğru teori bunların doğru bir sentezidir.

      Sil
  3. ocak ayında fiyatların anormal yükselişine şahit olacağız. Talep kısılması korkusuyla zam yapamayan tüm esnaf ve üreticiler deyim yerinde ise pusuya yatmış Ocak zammını bekliyorlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne kadar olursa olsun Yüzde 11,1'i geçemez.

      Sil
    2. Hocam selamlar

      Sanayiciler asgari düzeyde çalışanlarına bile %50-60 aralıgında zam yapıldıgında %11 seviyelerinde kalır mı zam oranları
      Teşekkür ederim

      Sil
  4. Enflasyon düşecek diye'de ne de sevinmiştim hocam çok ta iyi olacaktı emekliyiz ya ama yazıyı okuyunca hayal kırıklığına uğradım

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekler çoğu kez böyle tatsızdır. Ama gerçektir, gözümüzü kapayarak görmezden gelirsek faturası ya da düş kırıklığı daha büyük olur.

      Sil
  5. Merhaba hocam,

    Ben de düşmezse sakın şaşırmayın derim.

    Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Size güvenim sonsuz sizin anlatımlarınızla ticaret yaptım hocam çok teşşekürler.

      Sil
    2. Hangi enflasyondan bahsettiğinizde önemli, hocamız TÜİK yani kağıt üstündekinden bahsetmiş. Ellerinize sağlık Hocam.

      Sil
    3. Kağıt üstünde düşen enflasyon ne ifade eder ki? Ben yine reelde hayvan gibi artacağını düşünüyorum

      Sil
    4. Hocam gıda sektöründe BAZ işlemez deniyor,öyleyse?

      Sil
  6. Hocam herkes 2023 2022 den daha kötü olacak yorumları yapıyordu, yazdıklarınızdan anladığım kadarıyla yanlış para politikasına rağmen enflasyon astronomik artmayacak ve 2023 görece 2022 den daha iyi geçecek. Yani tüm olumsuzluklara rağmen iyileşme gözlenecek. E zaten adamların vaadi buydu ve gerçekleşti o zaman

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Enflasyonun bu hayat pahalılığın üzerinde yüzde 30'larda devam etmesi 2023'ün çok kötü olacağının net göstergesidir.

      Sil
    2. Merhabalar Hocam,

      Adsiz'a su noktada katilmiyorum ki adamlar sadece enflasyonda düsüs vaat etmediler. Cari fazla da verecektik güya. Ve daha bir sürü sey. Benim kafama takilan, bu enflasyon düsüsü ve dovizin sabit kalmasinin propoganda gucu. Her yerde ekonomi programlarinin ne kadar basarili oldugunu dinleyecek millet sonucta. Bakin sonuclarini almaya basladik bu poltikanin falan. Diger taraftan muhalefet, aci recete vs diyecek. Yazarken bile umutsuzluga düsüp kaldim öyle.

      Saygilarimla

      Sil
  7. hocam bütün bilgiler için teşekkürler keşke en başta enflasyon düşececek ama hayat pahalılığı devam edecek yazsaydınız daha iyi olurmuş insanların istediği zaten hayat pahalılığının olmaması

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Benim amacım gazetecilik yapmak değil. Herkesin anlayabileceği bilimsel bir analiz sunabilmek. O nedenle dediğiniz sıralamalara dikkat edemiyorum.

      Sil
    2. Sizler gibi birkaç iyi adamın kitapları ve bilimsel analizlerinden çıkarımlarım son 1 yılımı pozitif yönlendirdi. Minnettarım.

      Sil
  8. Mahfi bey Elinize sağlık. Yazılarınızı çok anlaşılır bir dille yazıyorsunuz. Sayın hocam, bu para polikası ile kuru daha ne kadar baskılayabilirler. Ani bir kur şoku yeme ihtimali çokta düşük bir ihtimal gibi görünmüyor sanki. Ne dersiniz? Bu durum enflasyona ciddi bir darbe vurabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      İktidar dışarıdan fon bulabildiği sürece bu işi idare eder. Ama bulunan fonlar ne yazık ki sıcak paradan da sıcak.

      Sil
    2. Hocam bu sıcak paralarla Aralık 2021’de dolardaki sert düşüşü dejavu olarak yaşar mıyız?

      Sil
    3. Hocam açıklamalarınız için teşekkürler. "Bulunan fonlar sıcak paradan da sıcak" derken tam olarak neyi kastettiniz acaba, biraz daha açabilir misiniz?

      Sil
    4. Her an çıkıp gitmesi muhtemel

      Sil
    5. O fonlar, Sn Recep Tayyip Erdoğan Başkanımız olduğu sürece hiç çıkmayacak.
      Buz gibi, taş gibi fon onlar, hiç bir yere oynamazlar, yeterki başımızda Sn Erdoğan olsun.
      Ama milletimiz kadir kıymet bilmez, bulunan bu kaynakların değerini anlamaz, başka birini seçerse, buhar olur uçarlar. Sn Kılıçdaroğlu'nun avrupa ve batılı fonları ülkemizin kanını emer.

      Sil
  9. Sayın hocam buna ek olarak söylemek isterim: Saf enflasyon olsa da yani TÜİK verilerine göre asgari ücrete yılbaşında zam yapılsa halk yaşadığı bir yıllık sıkıntıyı unutacak zama odaklanacak. oysa ki pozitif zamanda yaşadığımız sıkıntılar bizim yanımıza kalmış olacak..

    YanıtlaSil
  10. İki soru;
    1- Enflasyon hesabında baz yıl hangisidir?
    2- ABD ile Türkiye ekonomik açıdan karşılaştırmaya tabi tutulabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1) TÜFE'de baz yılı 2003'tür. 2003 = 100
      2) Herkes herkesle karşılaştırmaya tabi tutulabilir. Burada zaten enflasyonları veya ekonomik yapıları değil, iki ülkenin enflasyona karşısında uyguladığı farklı ekonomik politikaların sonuçlarını göstermeyi amaçlıyoruz.

      Sil
    2. 1) Sayın Hocam ancak kanaatimce siz baz yılı geçen yıl olarak alıyorsunuz ua da ben öyle anlıyorum.
      2) Karşılaştırma hiç olmazsa denkler arasında yapılmalı ki yarış hali görülebilsin. ABD bir ütopya gibi duruyor TR ile karşılaştırma yapılınca.

      Sil
    3. 2) Ekonomi değil ekonomik politikalar karşılaştırılıyor.

      Sil
    4. 1) Bir yillik enflasyon hesaplanirken neden 2003 ile fiyat kiyaslamasi yapilsin?
      2) ABD ile kiyaslamanin sakincasi bence, FED'in issizligi de gözetme görevi olmasi bildigim kadariyla. Görev tanimlari tam olarak uyusmuyor, bu nedenle politikalar farklilik gösterebilir. Ayrica ABD enflasyonunun döviz bagimliligi hemen hemen yok sanirim. Bu nedenle de ABD ile kiyaslama cok makul gelmedi bana da.

      Sil
  11. Teşekkürler Mahfi hocam çok güzel bir yazı olmuş. Son çeyrekte gerçekleşen büyüme 3.9 olmuştu çeyrekler baz alındığında ise 0.1 lik bir daralma var . Küresel aktivitedeki yavaşlama ve enflasyonist baskının büyümeyi baskı altında tutacağını düşünüyorum. Yukarıda baz etkisi ile enflasyonun düşeceğini yazmışsınız bu durum büyüme üzerinde nasıl bir etki yaratır ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence bu durum büyümede fazla bir etki yaratmaz çünkü düşüşler baz etkisi sonucu olacak, sıkı maliye ya da para politikası sonucu değil.

      Sil
  12. Elinize yüreğinize sağlık.

    YanıtlaSil
  13. Hocam kaleminize sağlık. Fakat ben tam aksine enflasyonda reel bir düşüş yaşanmayacağını. Tam olarak son 3 aydır olduğu gibi bu seyirde devam edeceğimi öngörmekteyim. Çünkü ülkeden, dolar çıkışı olmuyor, şirketler belli bir meblağnın üzerinde dolar tutamıyorlar. Gelen parayı anında tl ye geçiriyorlar. Ayrıyetten borsaya giriş yapan para miktarına baktığımda, hacimde artış ve dolaylı olarak yeşil ışık görüyorum. Bu da insanların döviz yatırımından bir süre çıktığını ve kkm deki paraların buraya girdiğini düşündürüyor. Ek olarak da reel büyümenin negatif olduğu ülkeler de cari açıpı kapatmak maksadıyla vergiler arttırılır mevcut hükumet zaten bu politikayı desteklemekte. Son olarak artan vergiler ve maaşlar enflasyon artışına bir miktar sebebiyet vereceğinden aşağı yönlü bir enflasyon verisine hiç ihtimal vermemekteyim. Saygılar, iyi çalışmalar.

    YanıtlaSil
  14. Hocam kaleminize sağlık. Önümüzdeki dönemde bahsettiğiniz gibi halkımızın enflasyonun neden bu hallere geldiğini düşünmekten çok düşüşü kutlayacağına eminim.

    YanıtlaSil
  15. Üstadım yazı için teşekkürler. Kısa bir yorum :Mühim olan nedir?. Baz etkisi ile kağıt üzerinde enflasyonun düşmeye başladığı algısı oluşturmak mıdır (tamamen siyasi) yoksa mukayeseli bir tablo/analiz yapmadan ay be ay bakıp(mevsim etkilerinden arındırarak) vatandaşın cebine yansıyan gerçek enflasyon mudur? Samimiyetle söyleyeyim; bu gün zaman zaman "acaba ben neyi ıskalıyorum" diye kendime sormadan edemiyorum. Biz bu ülkede ;"Yüksek enflasyon/Yüksek Faiz" dönemi yaşadık. O dönemler de bile cebimizde bu kadar akrep dolaşmıyordu. Yanımda çalışan 40 kişinin maaşlarını, yol/yemek paralarını ödüyor, SSK primlerini yatırıyor, ödemelerimi ve tahsilatlarımı yapıyor, fuarlara katılıyor, ürünlerimin tanıtımı için bütçe ayırabiliyordum. Çünkü : ÖNGÖREBİLİYOR ve satış fiyatlarımla maliyetlerimi basit bir EXCEL tablosunda takip edebiliyordum. Piyasa içinde bulunduğumuz enflasyonist ve (paralel Kur artışını) biliyor ve herkes kendini buna göre ayarlıyordu. Bu iyi bir şey olduğu için bahsetmedim. Öngörülebilir olduğu için bahsettim. Ancak ne yazık ki bu gün, BIM örneği bence çarpıcıdır, tamamen ilkesiz, ekonomik bilgi ve görgüden uzak bir yönetim anlayışı ile karanlık bir geleceğe doğru gitmekteyiz. Yaptığın tüm analizler benim nazarı itibarımda son derece değerli ve geçerlidir. Neredeyse tamamına katılıyorum. İşte tam da bu nedenle zaten aklım karışıyor ve bu durumun nasıl düzeleceğine dair bir öngörüde bulunamıyorum. Yazı için tekrar teşekkür ederim. Saygı ve Sevgilerimle /Murat Fehmi ATAÇ

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Haklısınız, bu ekiple düzelme beklemek boş.

      Sil
    2. Mahfi Bey, Satınalma gücünün gücümüzün yıllar içindeki değişimini ve önümüzdeki atlar enflasyon tahmininizle değişmesi beklenen durumu gösteren bir tablo var mı? Sanki her enflasyon konusu birlikte açıklanarak başarı ve başarısızlık değerlendirilmeli anlıyorum…

      Sil
    3. Hocam yeni yılla birlikte enflasyonun belirgin bir düşüşle ,ekonomide duranlaşmayı ve işsizliği arttırmazmı teşekkür ederim saygılar

      Sil
    4. Hocam seneye kur %30 civarı artarsa baz etkisi bozulurmu?

      Sil
    5. Hocam bu ekiple zor diyorsunuz peki kilicdaroglu'nun ekibi için görüşleriniz nelerdir.Tesekkurler...

      Sil
    6. 100 TL %85 enflasyon sonrası 185 TL oldu. Bir sonraki dönemde %50 enflasyon olduğunda 185 TL 277.5 TL olur. İlk başta %85 enflasyon 85 TL ye tekabül ederken sonraki senenin %50 enflasyonu 92.5 TL ye tekabül ediyor. Yani arkadaşlar enflasyon oranı düşse ne olacak, yükselen yükselmiş bir kere…

      Sil
  16. Sonunda sizin gibi devamlı hükümeti eleştiren birinin bile enflasyonun düşeceğini söylemesi, hükümetin enflasyonla mücadelesinin ne kadar doğru olduğunu gösteriyor. Bu seçimler de kolay geçecek anlaşılan.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin gibi insanlar yüzünden kolay geçebilir evet.

      Sil
    2. Adsız 21:24 yazıyı bir kez daha okursanız tam olarak ne dediğimi anlama olanağınız olacaktır.

      Sil
    3. Tabi canım, doları 8’den 18’e de Benjamin Franklin yükseltti zaten.

      Sil
    4. Durumun kötüden biraz daha az kötüye gitmesine başarımi diyorsun sen ?

      Sil
  17. Aklınla bin yaşa!

    YanıtlaSil
  18. Hocam merhaba. Enflasyonun düşüşüyle birlikte ürün fiyatlarında herhangi bir değişim olacağını öngörüyor musunuz? Şayet fırsat ticareti yapan bir kitle söz konusu yüksek maliyetle aldıkları ürünü kısa vadede düşük fiyatla enflasyon sebebiyle satarlar mı? Bu konudaki yorumunuz nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Enflasyon düşüşü fiyat düşüşü anlamına gelmez, fiyatların artış hızının yavaşlaması anlamına gelir.

      Sil
  19. Hocam bir önceki yazınızda "Kasım 2021’de yüzde 22 olan ortalama kredi faizleri Kasım 2022’de yüzde 30’a çıkmış, Kasım 2021’de yüzde 16 olan 3 ay vadeli mevduat faizi ortalaması da Kasım 2022’de yüzde 20’ye yükselmiş bulunuyor." diye yazmışsınız ben bir öğrenci olarak bu atış ve düşüşleri nerelerden takip edebilirim. ve bankaların kredi faizi %1.78 yazıyor mesela ortamla %20 gibi rakamlara nerden ulaşıyoruz müsaitseniz öğrenmem için cevaplar mısınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunların tamamı TÜİK sitesindeki haber bültenlerinden izleniyor.

      Sil
  20. Halk arasında biz buna ölümü gösterip sıtmaya razı etmek diyoruz hocam. Peki kurun tutulması nedeniyle her ay artan cari açık ihracatçıları bitirme noktasına gelmeden serbest kura geçiş sağlanırsa baraj arkasına dolan kurun patlaması ve enflasyonun hortlaması ihtimali yok mu ? Yoksa bu politikaya başlarken lokomotif olacak denen ihracat şirketleri kaderine mi terk edilecek ? Son olarak düşük faiz politikası devam ederse hazirandan sonra yeniden yükseliş devam eder mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet bunlar hep gözden kaçanlar. Kuru tutma pahasına katlanılan maliyetler bugün görünmüyor ama yarın karşımıza gelecek faturalarda acısı çıkacak.

      Sil
  21. Hocam, bizleri aydınlattığınız için çok teşekkür ederim
    Hükümet seçim ekonomisi ile seçimlere kadar enflasyonda baz etkisi ve yüksek ücret artışlarıyla 6 aylık (bir miktar) rahatlama sağlayacak ve seçimlere öyle girecek görünen o
    Peki seçim sonrası enflasyon ve kur nereye gider bu konuda ön görünüz nedir Teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Seçim sonrası Allah Kerim. Bunun nereye gideceğini söylemek için seçim sonuçlarını görmek gerekir.

      Sil
  22. Hocam kaleminiz mürekkepsiz kalmasın enflasyonla alakalı bir şeyi çok merak ediyorum içinde bulunduğumuz durumdan kırtul

    YanıtlaSil
  23. Hocam kaleminizin mürekkebi kurumasın
    Enflasyonla alakalı bir şeyi çok merak ediyorum içinde bulunduğumuz durumdan ve enflasyon canavarını alt etmek için
    -faiz artırımı
    -güçlü politikalar
    -yapısal reformlar
    -Hukukun üstünlüğü vs. Sayabileceğimiz bir sürü argüman kullanılarak Enflasyonun düşürülebileceğini hepimiz biliyoruz
    Size şöyle bir soru sormak istiyorum
    Maliyet enflasyonunu enerji bağımlılığımız yüzünden gerçekleştiremiyoruz
    Ancak talep enflasyonunu sadece faiz artırımı ile değil toplumsal bir bilinçle bütün hanehalkları ve kamu da dahil olacak şekilde belli bir süre(2,3,4yıl) topyekün bir tasarruf ile (tüketmiyorum öyleyse varım) şeklinde düşürmek mümkün mü

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Bizde maliyet enflasyonunun da nedeni düşük faiz. İnsanlar tasarrufunu değerlendiremediği için döviz alıyor o zaman kur yükseliyor ithal girdiler pahalanıyor ve enflasyonu vuruyor.

      Sil
  24. Merhaba Hocam. Enflasyon fiyatlarda artışın göstergesi ve sürekli artıyor. Sadece artış hızı azalabiliyor. Ama sürekli artmaya devam ediyor. Azalması için durması ya da düşmesi gerekiyor ki bu da söz konusu değil. Geçen senenin aynı ayına göre bu Kasım’da daha az bir oranda artmış olmasının enflasyonun düştüğü şeklinde ifade edilmesini çok yanlış buluyorum. Bu gösterge yanıltıyor.
    Aynı zamanda, maaş artışına esas 6 aylık enflasyonun ilgili ayların enflasyonlarının aritmetik toplamı olarak hesaplanmasını da yanlış buluyorum. Çünkü bir sonraki ayın enflasyon oranı bir önceki ayın enflasyonlu oranı baz alınarak hesaplanıyor sanırım. O da sonraki ayın enflasyonunun olması gerekenden daha düşük hesaplanmasına yol açıyor diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  25. Hocam, enf oraninda maas zamlari ve secim harcamalari tekrar enf artisina yol acmayacak mi ? Tesekkurler

    YanıtlaSil
  26. Hocam herkese cevap yazmanız harika. İnceliğiniz için teşekkür ederim

    YanıtlaSil
  27. Hocam öncelikle bilgilendirmeleriniz icin tesekkur ederim. Benim size sorum konudan bagımsız olarak doğru ekonomik politika izlenmesi durumunda tekrar fiyatların düşmesi, hayat pahalılığın azalması mümkün müdür? Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kesinlikle mümkündür ve bu dediğiniz zaten 2003 - 2010 arasında yaşandı.

      Sil
    2. Hocam,

      bu 2003-2010 arasi dönem icin farkli görüsler var sürekli. Muhalefetin bir kismi süperdi diyor, baska bir parti su andaki sikintilar o zamanki politikalarin sonucu diyor. Iktidar, o zamanki politikalari uygulayanlar olarak, o dönemi elestiriyor. Her kafadan bir ses cikiyor. O dönemin politikalarini ele almayi düsünüyor musunuz acaba?

      Saygilarimla

      Sil
  28. Enflasyon bu gidişle ancak tuvaletin deliğine düşer

    YanıtlaSil
  29. Hocam öncelikle yazınız ve özelikle altını çizerek vurguladığınız değerli bilgiler için teşekkür ederim,,gecen günler de TCMB Başkanı Sn. Kavcıoğlu 2023 için enflasyon hedefinin tek haneli olduğunu söyledi,,özelikle son yılda yapılan hatalar ile ülke ekonomisinin bence en az 5 yıl geriye gittiği bu süreç sonunda, bu hedefin gerçekleşme ihtimalinin olmadığı herkesçe bilindiği halde, böyle önemli bir kurumun en üst düzey yöneticisi neden böyle bir söylemde bulunur sizce. Saygılar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne desin? Bu politikayla biz enflasyonu düşüremeyiz dese orada kalamaz.

      Sil
  30. Hocam yaşanan küresel krize karşı en iyi faiz politikasını uygulayan ülke olarak Rusya diyebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rusya doğru politika uyguladı. Bunu diyebiliriz.

      Sil
    2. Hocam cevabınız için çok teşekkür ederim, sağ olun. İşletme mezunu ve vergi müfettiş yardımcılığı gibi hedefi olan birisi olarak sizi kendime idol olarak görüyorum. Yazılarınızı, kitaplarınızı büyük bir hayranlıkla okuyorum, çoğalmaları dileğiyle.

      Sil
  31. Hocam fisherin denklem ile ıspatladığı bir teoriye karşı halen direnip millet üzerinde denenmesinin faydası olmayacak faizi artırmadan paranın satın alma gücünün korunmayacağını anlamak lazım Ali Cengiz oyunlarıyla bu işler bi yere kadar

    YanıtlaSil
  32. Gerçek Enflasyona göre ,yani %170 e göre.Baz etkisi olr mu?

    YanıtlaSil
  33. hocam Türk borsası ve altın fiyatları bu duruma nasıl tepki verir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olumlu. Çünkü herkes durumu idare edip para kazanma peşinde. Gerçekler çoğu insanı ilgilendirmiyor.

      Sil
  34. 10liradan aşağısını tedavülden kaldırılırsa bir süreliğine fiyatlar dengeleyebilirmi?

    YanıtlaSil
  35. Efendim kur baskı altında tutulsun diye devamlı fon girişi oluyorsa,bu fonların geri dönüş zamanı ülke bundan nasıl etkilenecek

    YanıtlaSil
  36. Enflasyondaki baz etkisi senaryosunun öncü göstergelerde de aynı 'fiktif' görünümü sergileyeceğini düşünüyor musunuz? Örneğin imalat PMI ve sanayi üretim endeksi Ocak-22'den beri negatif trend izledi. 2023 itibariyle bu göstergeler pozitif seyretmeye başlayacak diyor musunuz?

    YanıtlaSil
  37. 2020 Ocak'ta fasulyenin kilosu 100 TL diyelim 2021 Ocak'ta 180 TL oldu diyelim 2022 Ocak'ta ise 288 TL olduğunu düşünelim...2021 Ocak enflasyonu %80 , 2022 Ocak enflasyonu ise %60 olacaktır...enflasyon oranı azalmış fakat fiyat yine artmış olacaktır...

    YanıtlaSil
  38. Hocam merhaba, son derece açıklayıcı bilgiler için öncelikle teşekkür ediyorum. Bir şey kafama takıldı. Neden enflasyonun Aralık ayından itibaren %2 ler seviyesine düşececeğini varsayıyoruz? Mevcut politikalar değişmediği sürece artan hızda bir enflasyon ile karşı karşıya kalma riskimiz yok mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu tamamen bir varsayım. İsterseniz 2lerin yerine 3 koyup öyle fe hesaplayabilirsiniz.

      Sil
    2. 5-6 da rahat olur. hatta belkide olmuştur, mucizevi bir şekilde enflasyon 2,80 lerde enflasyon açıklanıyor. Bu mucize seçime kadar devam eder.

      Sil
  39. Hocam ben bu olaya şöyle bakarım, evet bir yıkım olmuştur, ama 6 ay boyunca %2 (iyimser tahmin diyelim) demek, %12 enflasyon demek böyle devam ederse yılda %24 enflasyon demektir. Aslında bir sene tamamlandığında bir dahaki aralıkta enflasyon %24 olacaktır. %50 bu başarının yanında hiç birşeydir, aslında durum kötüye değil iyiye gitmekte, kötüden gelmektedir. Acılı bir süreç sonunda iyiye gidiyoruz demektir. Ama enflasyon kadar maaşlar artmadı enflasyon bizi ezdi ayrı bir konudur, bundan sonra enflasyonun %24 olması, ki zannetmiyorum ama başarıdır. Benim görüşüm baz etkisi sayesinde iyi görünecek dediğiniz şey, aslında o geçmişten gelen enflasyon yüzünden kötü görünecektir. Antitezinizi dinlemek isterim, yazınızı okudum :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konuyu yani enflasyon ile hayat pahalılığı farkını daha önce bir başka yazımda ele almıştım.

      Sil
  40. Enflasyondaki baz etkisi senaryosunun öncü göstergelerde de aynı 'fiktif' görünümü sergileyeceğini düşünüyor musunuz? Örneğin imalat PMI ve sanayi üretim endeksi Ocak-22'den beri negatif trend izledi. 2023 itibariyle bu göstergeler pozitif seyretmeye başlayacak diyor musunuz?

    YanıtlaSil
  41. Kredilerde yılsonuna göre %43,5 artış var. TCMB'nin analitik bilançosuna göre emisyon hacmi de benzer şekilde %43 civarında artmış görünüyor. Önümüzdeki yıl seçim atmosferine gireceğimize göre beklentiler hem para hem maliye politikasında mevcut durumun sürdürülmesi ya da daha da gevşek bir tutum izlenmesi yönünde.
    Dolayısıyla hali hazırda zaten piyasadaki para miktarı fazla. Önümüzdeki yıl likiditenin daha da artacağını varsayarsak -miktar teorisine göre- enflasyonda baz etkisi senaryosu gerçekten tutar mı? Mevcut rasyolara göre baktığımızda zaten parasal genişleme enflasyon tarafında hemen hemen x2 dalga boyu yaratmış görünüyor.

    YanıtlaSil
  42. Hocam ilkokul öğretmeni gibi anlatmışsınız. Zordur ilkokul öğretmeni gibi basit anlatmak. Ben bu tip yazıları okurken bir türlü bilimsel gerçeklerle ikna edemediğimiz insanların, okuduğum yazıyı nasıl yorumlayabileceğini düşüyorum. Keşke yazılarınız onlara da ulaşsa.Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  43. Hocam bilgilendirici yazınız için teşekkür ederim yine çok net ortaya koymuşsunuz mevcut durumu.

    YanıtlaSil
  44. Hocam great reset wef kendi sitesinde et yemek yerine böcek yemeyi, mülk edinmek yerine aylık servis modelleri benzer kiralık sistemi savunuyorlar kiralık ev kiralık araba vb ne düşünüyorsunuz hocam bunları yapabilirler mi ? 10 yıl içerisinde bu dediklerini yapabilirler mi ?

    YanıtlaSil
  45. Hocam Merhaba,

    Adamların seçim programlarından birini açığa çıkardınız :)

    Kaleminize sağlık, Saygılar sunarım.

    YanıtlaSil
  46. Hocam peki yılbaşında asgari ücrete yapilacak %80 zamdan sonra gene de enflasyon düşer mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşer çünkü zammın etkisi sonra ortaya çıkar.

      Sil
  47. Hocam, milletin enflasyonu düşmedikten sonra ne anlatırlarsa anlatsınlar boş. Herkes markete-pazara gittiğinde, elektrik-doğalgaz faturaları geldiğinde neyin ne olduğunu görüyor. Halkın balık hafızasına çok güveniyorlar ama görünen o ki bu kış kimsenin masal dinleyecek hali kalmayacak. Sorunları kabullenip sorumluluğu almadıkları ve milletle dalga geçercesine konuşmaya devam ettikleri sürece tepkiler içten içe artıyor ve daha da artacak. Bence aynen böyle devam etsinler. Bu millete iyi bir eğitim gerekiyordu, hak ettikleri hızlandırılmış eğitimi bu iktidardan alıyorlar. Hiçbir şekil ve şartta öğrenmeyecek %20-25'lik bir kesimi hesaba katmazsak kalanların gözü bu kış bittiğinde epeyce açılmış olacak...

    YanıtlaSil
  48. Hocam aydınlatıcı yazınız için teşekkürler. Seçim sonrası ile ilgili kısa bir öngörünüzü alabilirmiyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun. Seçim sonrası için öngörüde bulunmak için kimin seçimi kazanacağını bilmek gerek.

      Sil
  49. Hocam, anlaşılır ve detaylı yazınız için teşekkürler. Bahsettiğiniz baz etkisi ve paralelinde Mayıs2023'e kadar yaşayacağımızı öngördüğünüz enflasyon rakamlarındaki "doğal" düşüş bir tarafa, seçim dönemi gibi özel bir döneme girmemiz sebebiyle; özellikle asgari ücret ve bağlı olarak diğer ücretlerdeki, tahminimce olağan dışı olacak artış, EYT'lilerin emeklilik hakkı alması, dolayısıyla tazminatların ve emekli maaşlarının ödenmeye başlanması, devlet bankaları eliyle, görece de olsa, "düşük" faizle kredi pompalanması gibi seçim dönemine özgü olası gelişmelerin enflasyon üzerine etkilerinin nasıl olacağını düşünüyorsunuz? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  50. Sayın Eğilmez , açık ve güzel yazınız için teşekkürler. Enflasyonun artışında gıda tarafındaki artışta ; Şeker üreticilerinin aynı anda ve aynı miktarda zam yapmalarına, kağıt üreticilerinin aynı anda ve aynı miktarda zam yapmalarına, Çay üreticilerinin aynı anda ve aynı miktarda zam yapmalarına , bunlara benzer olarak diğer üreticilerin de aynı anda ve aynı miktarda zam yapmalarına ne dersiniz ? Bütün bu üreticilerinde hep beraber sebep olarak akaryakıta , elektriğe, doğal gaza zam yapılmasını neden göstermeleri ne dereceye kadar doğru karşılıyorsunuz ? Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir ülkede enflasyon bir yılda % 19'dan 85'e çıkmışsa (resmi verilerle) Herkes aynı anda zam yapar. Ne yapsın adamlar zarar mı etsin?

      Sil
  51. Kaleminize sağlık sayın hocam. Araba almak için en uygun zaman ne zaman peki ? Beklemek mi gerekir hemen almak mı gerekir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu konu herkesin kendi durumuna göre karar vermesi gereken bir durumdur.

      Sil
  52. Sayın Hocam,
    Enflasyonun bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yani oluşan baz etkisiyle azalacağını ancak bununla birlikte artışın önceki yıldan daha azda olsa devam edeceğini anlıyoruz. Kalıcı bir iyileşmenin ise yapısal reformlar ile mümkün olabileceğini ifade ediyorsunuz. Peki bu 2024 yılının aynı dönemine kadar gercekleslestirilebilir mi? Hayır ise bir sonraki baz etkisiyle yine yüksek enflasyon mu beklemeliyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Seçim sonuçlarını görmeden bir şey söylemek mümkün değil.

      Sil
  53. Hocam merhaba. Merkez Bankası tarafından kura müdahale amaçlı yapılan döviz satışı sonrası bu dövizler nereye gitti acaba? Şuanda bu dövizler hangi oranlarda nerelerde bunu görebileceğimiz bir kaynak var mıdır ya da biliyorsanız paylaşabilir misiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne yazık ki bunları resmi verilerde görmek mümkün değil, tahmin yaparak önümüzü görmeye çalışıyoruz.

      Sil
  54. Hocam yazı için teşekkürler, her zamanki gibi çok net bir kaleminiz var. sorum şu önümüzdeki dönemde seçimin yaklaşması nedeniyle uygulanacak ilave yanlış politikalar yüzünden yüzde %30 da hayal olmaz mı.

    YanıtlaSil
  55. davul zurnayla enflasyon düşüşü kutlayacaklar desenize :) ama maaşımla çocuğuma kaç tane mama alabileceğim o sıkıntı.

    YanıtlaSil
  56. Sayın hocam yazınızda enflasyon analizi Haziran 2023 kadar sürüyor, ondan sonrası YANDI GÜLÜM KETEN HELVA si olacak gibi. Saygılar

    YanıtlaSil
  57. Hocam zaten temel amaç aylık fiyat artışlarındaki makul seviyeyi, yani enflasyonun yıllık bazda tek haneyi geçmemesi değil midir? Ücretli çalışanların aldıkları ücretler de güncel enflasyon rakamlarına göre endekslenirse, sorun kalmayacaktır. Sizin yazınızdan anladığım şey, hayat pahalılığının geçmesi için deflasyon beklemek gerekiyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şart değil. Enflasyon 2001 sonunda bu düzeylerdeydi sonra yavaş yavaş % 6'ya kadar indi. Doeğu politikalarla beklentileri iyileştirmek yeterli.

      Sil
  58. Baz etkisini açıklamanız harika olmuş ama toplum geçmişi hatırlamayacak istenildiği gibi yönetilecekdir nedeni ise araştırma yapmaması söylenenleri kabul etmesidir. enflasyon ve hayat pahalılığındaki düşüş eğer kur u böyle sabit tutmaya devam ederlerse emtia ve özellikle sanayi hammaddeleri 2021 haziran ayında zirve yapdıkdan sonra düşüşe geçdi örneğin demir 215 dolardan 92 dolara kadar düşdü fed faiz artışına ara verince 107 dolara çıkdı fakat fed faiz artışlarına devam ederse 2023 içinde 70 dolara kadar düşebilir (https://tr.investing.com/commodities/iron-ore-62-cfr-futures) grafik aylık olarak incelenirse eski hareketleri görilecekdir.metal sanayi mamullerinde hammadde maliyetlerinin 1/3 e düşebileceğini gösterir (satış fiyatları 1/3 düşecek demiyorum)ayni şekilde bütün metaller değer kaybediyor yani fed in faiz artışları ile hayat pahalılığında da düşüş görülebilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok ünlü bir söz var biliyorsunuz: "Kurt kışı geçirir ama yediği ayazı unutmaz." Toplum da bu enflasyonu unutmaz.

      Sil
  59. Kaleminize sağlık üstadım.

    YanıtlaSil
  60. Hocam baz etkisi tam olarak nedir, cahilliğimi mazur görerek bir kez daha açıklayabilir misiniz acaba?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam enflasyon muhasebesine ne zaman gireceksiniz?

      Sil
    2. Yazının sondan üçüncü paragrafında bunu anlattım.

      Sil
  61. Hocam konutlara 0.79 la konut kredisi verilirse fiyatlarını nasıl etkiler?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Konut fiyatlarını artırır. Çünkü 0,79 aylık faiz yıllık olarak kabaca yüzde 10 dolayında bir faize karşılık gelir. Enflasyonun yüzde 85 olduğu bir yerde yüzde 10 faizle kredi alıp konut almak neredeyse bedava hatta üste para alıp konut almak anlamına geldiği için ihtiyacı olsun olmasın tasarrufu olan herkesi konut almaya teşvik eder. Bu da konut fiyatlarını artırarak o alanda balon oluşmasına yol açar. Faizler yükselmeye başladığında da o balon patlar.

      Sil
  62. Hocam elinize sağlık çok güzel açıklamışsınız. "Faiz sebep enflasyon neticedir"den "market sebep enflasyon neticedir"e geldik. Dur bakalım daha ne saçmalıklara şahit olacağız. :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kendi hatalarını kabul etmeyen insanlar daima kendilerine bir veya birkaç hayali düşman yaratırlar. Bu bilinen bir olgu ama asıl önemli olan bu hayali düşmanlara başkalarını inandırabilmektir.

      Sil
  63. Enflasyon düşecektir fiyatlar dusecekmi enflasyon düşmesi bir anlam ifade etmiyor kira olmuş 5000 TL markete gidiyorsun 4000 lirala bir aylık alışveriş zor yapılıyor bunlardan haber verin

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fiyatların düşmeyeceğini yazıda anlattım zaten, bir daha gözden geçirin isterseniz.

      Sil
  64. Sayın hocam incelemeniz harika olmuş umarım ülkemize ve toplumumuza faydalı olur toplumun gerçekleri anlaması çok önemli. Profesör Nouriel Roubini küresel büyük bir çöküş uyarısında bulundu.(https://www.dunya.com/finans/haberler/kriz-kahini-roubiniden-buyuk-cokus-uyarisi-haberi-676210)yazısında anladığım düşük faiz ortamında alınan aşırı borçların faiz artışları ve pahalılığın sonlanmaması sonucu oluşabilecek stagflasyon ortamında ödenemeyeceğini ve fed in faiz düşürmesiyle de stagflasyondan çıkılamayacağını bu sebeple para piyasalarında çöküş olabileceğini düşünüyor sizin fikirleriniz nedir.İyi çalışmalar dilerim.

    YanıtlaSil
  65. Her ne kadar temel teori noktasında yorumlarınız alışa gelinen ekonomi diline sahip olsa da FED in faizini artırabileceği üst sınıra geldiğini varsayarsak, ve bundan sonraki 3-6 aylık dönemde her ne kadar faiz artırımı işe yarıyor gibi görünerek resesyona yakın ama enflasyonun iyimser davrandığı bir abd görebiliriz belki ancak sonrasında enflasyon abd dede öyle bir patlayabilir ki bu defa faizi artırsalar da durduramayacak hale gelebilirler.

    Reel de dolara güven kalmadı fed globalde doları çocuk oyuncağına çevirdi dünyayı terbiye etme yöntemi olarak kullanıyor, emtia ve büyüme gösteren borsalar (bist gibi) daha güvenli liman olarak görünüyor. Ancak resesyona girmeden bu yılı TÜİK verilerine göre %3 lük bir büyümeyle atlatması ve küçülmeye gitmek zorunda kalan diğer ülkelerin ve merkez bankalarının da faizi artırarak sonu olmayan bir enflasyonu durdurmak yerine enflasyonla yaşamayı öğrenmek gerek demeleri de Türkiye'nin başından beri doğru bir senaryoda ilerlediği kanıtlar nitelikte.

    Bu durum hükümetin seçim yatırımı olsaydı sizin dediğiniz gibi enflasyonun düşmesi için faiz artırımına giderdi bu en kolay seçenek olurdu ki tam tersi yapıldı bizim millet enflasyonla yaşamaya alışkın ama batı buna alışık değil, iç dinamiklerimiz bozulmasın, fabrikalar çalışsın doları sabit tutalım yeter diyerek risk alıp dış yatırım bekledi çünkü gidişatta Türk devlet aklı bir kaç hamle ileriyi görebiliyor bence artık. Türkiye'nin ekonomik değil belki ama jeopolitik ve dünya siyasetindeki diplomatik konumu bakımından bölgenin yatırıma en uygun ülkesi haline gelmesi yadırganamaz bir gerçek ki ekonomist dergisine göre şu enflasyon ve faiz oranlarına göre "Türkiye'nin belki 10 kere batması lazımdı ama hala ayakta şaşkınız" diyorlar. Mesela Rusya için bu kadar yaptırımın altından kalkamayacağı düşünülüyordu ama sapasağlam duruyor. Bu demek oluyor ekonomi konusunda iyimser veya kötümser bir tablo hiç bir ülke için yok ve yeni kurallar koyulana kadarda olmayacak ve faizi artır enflasyonu düşür tabuları yıkılacak ve bunun gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkeleri sömürmesine araç olduğu bilinen bir gerçek. Artık gelişmiş ülkeler faizi artırsa dahi resesyon ve iç karışıklık ve geçim sıkıntısıyla karşı karşıya kalan bir halkı idare etmenin ne kadar zor olduğunu görecekler ve belki de keşke enflasyon olsaydı da çarklar dönseydi denecek bir döneme girecekler. Bu yüzyılda kurallar baştan yazılacak artık eski insanlar ve eski kurallar yok. Borca dayalı bu sistem abd nin batmaya mahkum bir saadet zinciriydi ve dolar rezerv para olma statüsünü kaybettiğinde bu gerçekle yüzleşecek.

    Yazınıza yaptığım bu yorumuma cevap vermek zorunda değilsiniz.
    Yazınıza karşı bir yorumda değildir bu yazdıklarım.
    Ancak böyle bir gerçekte görmezden gelinemez.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 23.Eylül.2021 tarihinde dolar 8.73 TL TCMB faizi%19 idi ayni gün faiz %18 e düşürüldü sonraki aylarda 200 ve 100 baz puan indirip %15 e düşürdü bu faiz indirimlerine tepki olarak 20.12.2021 tarihinde dolar 18.32TL ile zirve yapdı ve dolar kurunda halen bir değişiklik yok şu anda 18.64 Şimdi sorunuzun cevabını siz verin 23.eylül.2021 den önceki fiyatlamalar (asgari ücret-emekli maaşı-ev kiraları-elektrik bedeli-araç fiyatları-yakıt fiyatları-emtia fiyatları-gıda fiyatları-vd.vd.vd) ile şu andaki fiyatlar arasındaki fark nasıl bunu cevaplayın faizi düşürüp kuru yükseltmek halkın işine yaramışmı hepbirlikde anlayalım herkes buradan okusun.

      Sil
    2. Kesinlikle haklısınız hocanın savundugu faiz artırma sistemi 80 li yıllarda denendi kötü sonuç alındı denenmişi tekrar denemenin anlamı olamaz Mahfi hoca yüksek ücretler vergi ve bürokrasiden dolayı üretimin kaçmış oldugu Avrupa ile Türkiyeyi bir tutarak faiz düşürmenin üretimi artırmadıgından bahsetmiş bu Avrupa Amerika için dogru retim yüksek faizden dolayı düşmemişki ama Türkiye için aynı şartlar geçerli değil Türkiyede ne kadar ucuz ve bol finans okadar üretim zira ucuz işçilik yüksek döviz ve uygun coğrafi konum insan kaynagı vesaireyi hesaba katmıyor Mahfi hoca ya unutuyor ya kasıtlı

      Sil
    3. ilk entry atan kişi6 Aralık 2022 23:17

      ben burada Türkiye'de enflasyon yok demedim ve de TCMB faizinin şuan kendince özel bankalarca suiistimal edildiğinin de devlette dahil herkes farkında ama imam o.. cemaat s.. hesabı sonunda onlarda ya Türkiye'nin faydasını düşünecekler yada bankaların battığı döneme de gideceğiz ama devlet devletliğini yapacak ve vatandaşa yol gösterecek devlet bankalarıyla. sıcak paranın üzerine yatıp faiz bekleyen kişiler bakınız son zamanlarda kasıtlı yada manidar olan ulaşılamayan banka sistemlerine, bir sabah kalktığınızda her şey değişebilir...

      sözüm ona rakamlarla konuşmak için artık çok geç reel de neler oluyor ona ve ileriye bakmalı. ben burada enflasyonla yaşamayı öğrenecek olan batı diyorum biz değiliz ülkemizde enflasyon yada hayat pahalılığı yok da demiyorum bu ülke buna yıllardır maruz kalıyor zaten.

      ithalatımızın %50 si enerji iken ya ABD Avrupa gibi bir yerleri sömürecek ki Türke yakışmaz yada jeopolitik konumumuzu kullanarak enerjinin hub ı olacak Rus Azeri İran Katar İsrail gazını Avrupa'ya biz satacağız veya kendi enerjimizi doğu akdenizde karadenizde savunup gelecek yüzyılımızı da heba etmeyeceğiz. Türkiye büyüyecekse Türklerle büyümeli halkı olabildiğince ezdirmeden ama mümkün olduğunca da çarkları döndürerek bu borca dayalı sistem bataklığından kaplumbağa hızında da olsa çıkmalıyız. bu süreçte herkes kaybedecek ama en az kaybeden kazanacak.

      Şu an Türkiye'nin görünen tablosunda bu gidişatı ve yapılan işleri seçime bağlamak, belki EYT kanununda olur ama Türkiye ekonomi konusunda emin olun daha büyük ve kalıcı çözüm düşünüyor artık. kabul etseniz de etmeseniz de faiz çözüm değil. işçinin vatandaşın emeğine bir karabasan gibi çöken ülkelerin içini boşaltan kemiren bir parazittir. nasıl ki vücut iyileşirken hastalığın bazı kalıntıları ve belirtileri olur faizden kurtulurken de bu ülke bunları yaşayacak. yeni düzene ayak uyduramayan en sağlam dediğiniz ülkeler bile ne hale gelecekler göreceksiniz. çünkü tencere kaynamazsa baştakilerin başta kalma şansı yoktur. bu dönemde işsizlik olmasın çarklar dönsün insanlar bir çare duruma düşmesin yeter.

      son olarak...

      Akıllarda kalacak olanda şudur. artık eski dünya yok bilginin hızın ve teknolojinin çağındayız. geleceğin toprağı blok zincir olacak ve doların pabucunun dama atılmasıyla uyuyan devler uyanacak. Tarihteki 26 imparatorluğun 17 sini Türkler kurmuştur Türkler dünyanın vicdanıdır ve bir kez daha dünyayı etrafına toplayacak kadar akıllı olmalıyız. Paranızı Allah'ın yarattığına yatırmaktan başka çare görünmüyor. Diğer her şey nakitiniz, tapu kaydınız, bilgisayardaki rakamlar yok olabilir ama emtia ya bir şey olmaz. bunu 2035 e kadar insanlık ya anlayacak yada büyük sıfırlanacak.

      Bu sayfaya tesadüfen geldim ve gidiyorum daha fazla entry kasmayacağım.

      Sil
    4. Türkiye başka ülkelere benzemez tezi bir dereceye kadar doğrudur. Kimse kimseye benzemez ama bu çıkarım mantık dışı işler yapılması halini kapsamaz. Bir ülkenin yanlış politikalar uyguladığı halde ayakta durması o ülkenin yaptıklarının doğru olduğunu göstermez. sadece potansiyeliyle çok daha iyi yerlere gelebileceği halde gelemediğini anlatır. 14 milyon kişinin fakirlik yardımı aldığı, toplumda orta sınıfın kaybolduğu, nereden geldiği bilinmeyen paralarla işlerin döndüğü bir ortamda büyük kentlerdeki yoğun trafiğe bakıp 'işler yolunda' demek ekonomi açısından boş yorumlardan ibarettir. Yüzde 85 (resmi verilerle) enflasyon olan bir yerde yurt dışından swap benzeri işlemlerle para bulup faizi yüzde 9'da tutmak sistemi tamamen çarpık hale getirir. Bunu başarı gibi göstermek ise bu konulardan hiç anlamamak sadece sonuca odaklanmak anlamına gelir ki bu sürdürülebilir bir şey değildir. Türkiye, benzer denemeleri geçmişte yapmış ve sonu hep çöküşle bitmiştir. Tuhaf olan o yanlış uygulamalardan ders çıkaramayıp hala o yaklaşımları savunmaktır.

      Sil
    5. Hocam, arkadaşın bir şey savunduğu yok. Troll yönetim merkezinden kendisine verilen talimatları yerine getirmeye çalışıyor ama orada anlatılanları da tam anlayamadığı için kafa çorba olmuş, çalakalem yazıyor işte. "Sen ne anlattın şimdi" diye biraz zorlasanız "ezan susmaz, bayrak inmez" diye cevap alırsınız bu tiplerden...

      Sil
  66. 1- Hocam hiper enflasyon sadece hane halkı tamamen yerli para kullanmayı bırakıp dövize dönerse mi gerçekleşir.
    2- %30 enflasyonla %85 enflasyonun arasında ekonomi iklimini bozma açısından bir fark var mı?
    3- Bu yılki %85 enflasyon, maliyet + talep enflasyonu idi önümüzdeki seneki enflasyon ise sadece talep enflasyonu olacak gibi ne dersiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1. Hayır. Para arzının aşırı artması yani piyasada maldan çok daha fazla para olması, hiper enflasyona yol açabilir.
      2. Vardır, yüzde 80 enflasyon her şeyi daha fazla bozar.
      3. Bu sorunun yanıtı iktidarın döviz kurlarını bu yöntemlerle daha ne kadar tutabileceğine bağlı olarak değişir.

      Sil
  67. tcmbye yabancı devletler saklaması için para veriyor. bu para sadece tcmbde duruyorsa ne işe yarıyor ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. TCMB'nin rezervlerini yüksek göstermeye yarıyor.

      Sil
  68. Hocam iyi akşamlar
    Cari dengeyi sağlamış bir ülke olsak bunun enflasyona etkisi ne olur
    Teşekkürler

    YanıtlaSil
  69. Kaleminize sağlık Sayın hocam. Makalenizin yüzlerce beğeni ve paylaşım alması, kolay anlaşılır olmanızın özeti. Faydalanılması adına umarım yüzbinlere, milyonlara ulaşır.

    YanıtlaSil
  70. Kıymetli Hocam,yazıyla ilgisi yok ama bugün lise 11.sınıflarda “Osmanlı’da tağşiş”konusunu işlerken bir öğrencim Kuveyt’in petrolünü sadece kendi parasıyla sattığını ve bu yüzden en değerli paranın Kuveyt Dinarı olduğunu okuduğunu söyledi.İnternette yaptığım araştırmada söylediklerini doğrulayan yazıları ben de gördüm.Yıllardır sizi ve sizin gibi birkaç değerli hocamızı takip ederek sınırlı düzeyde de olsa bir ekonomi okur yazarlığı edinebildim.Öğrencimin ve sonradan benim okuduğum bilgiler;emtia ve petrol ödemelerinin dolarla yapıldığına dair bilgilerimi sorgulamama neden oldu.Yazılanların doğru olup olmadığı ile ilgili,başarılı ve gerçekten meraklı öğrencimin ve benim merakımı gidermek için bilgi verebilirseniz çok sevinirim.Sevgilerimle

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Öğrenciniz doğru söylemiş. Kuveyt, petrolü satarken sözleşmelere kendi parasıyla satma koşulu koyuyor. Bu da Kuveyt Dinarını aranan bir para haline getiriyor. Aranan her şey gibi Kuveyt Dinarının da değeri artıyor. Elinizde petrol gibi değerli bir mal olunca kendi kuralınızı koyabiliyorsunuz. Sevgiler.

      Sil
  71. Navlun fiyatları 18bin $ dan 2 bin $ lara geriledi hammade dip yapıyor brent petrol geriliyor. Sizce yüksek maliyetli stokların tükenmesiyle piyasada ani fiyat düşüşleri olmaz mı hocam ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olabilir, bu bekleniyor zaten. Ne var ki bu sefer de daha fazla fiyat düşüşü beklentisiyle talep düşüşü ortaya çıkabilir ve ekonomiler daha da geriye gidebilir. Ekonomi ilginç bir bilimdir, çoğu konu beklentiler üzerine gelişir.

      Sil
  72. Mahfi Hocam elinize, kaleminize sağlık. Yıllar önce NTV'de radyoda sabah programında sizi dinliyordum... Kripto paralarla(Bitcoin) ilgili soruya "Bu blok zincir paraların geleceğinin FED'in tutumuna bağlı olduğunu söylemiştiniz. Bitcoin artarken, sizi dinlediğim için çok kızmıştı Hocam size. Ve zaman sizi haklı çıkardı.
    Şimdi pekala, değerli metaller( altın, gümüş, vs) konusunda kısa ve orta vadede görüşlerinizi merak ediyorum. İyi akşamlar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet hala aynı görüşteyim.
      Ekonomilerin yavaş yavaş da olsa stagflasyona hatta bazılarının (Avrupa ekonomileri başta olmak üzere) resesyona sürüklendiği bir ortamda değerli metallerin fiyatı yükselecek diye tahmin ediyorum. Buna karşılık o kadar fazla değişken işin içinde ki net bir şey söylemek de ne yazık ki mümkün değil.

      Sil
  73. Hocam 2023 şubat ayı enflasyonu açıklandığında enflasyon kaç olur fikriniz nedir aylık

    YanıtlaSil
  74. Yüksek reel faiz neden bütçe üzerinde yük oluşturuyor? piyasa faizlerini yukarı ittiği için mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faiz giderleri bütçeden ödeniyor. Faiz giderleri ne kadar yüksek olursa bütçeye o kadar yük oluşturuyor. Bütçe harcamaları arttıkça bütçe açığı ve dolayısıyla borçlanma gereği artıyor. Borçlanma gereği arttıkça faiz giderleri de artıyor ve bütçeye ilave yükler geliyor.

      Sil
  75. cari dengede şirketlerin aldığı döviz borçları var mı?
    doğrudan ve direkt yatırımları anladım, sıcak parayı anladım ama diğer yatırımlar kısmında ev almak vb. dışında neler var?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Var tabii. Cari denge kamu, özel, bütün ülkenin dış dünya ile olan ilişkisini gösteriyor.
      Portföy yatırımları (hisse senedi, tahvil alımı vb) ve rezerv varlıklar dışında kalan finansal hareketler diğer yatırımlar arasında yer alıyor.

      Sil
  76. Mahfi hocam öncelikle açıklayıcı yazınız için teşekkür ederim. Benim sorum şu: faizi 0'a götürme niyetinde olan birisinin verdiği kararlar neticesindeki süreç sonunda kadar faiz/enflasyon ters orantılı ilişkisi ne olacak? Yani Faizi yüzde 0'da doğru götürdük diyelim, bunun karşılığında da bugüne kıyasla yüzde 3000 enflasyonu göze aldık ve bunu karşılamak için de bir yığın emisyon yaptık. Ondan sonra kainatın sonuna kadar Faizi yüzde 0da sabit tuttuğumuzda enflasyonu engelleyip fiyatların artış hızını minimalize edebilecek miyiz? Kainatın sonuna kadar faizi 0'a endekslemek enflasyonu engelleyecek mi iddia edildiği gibi? yoksa faiz sıfırken faizi sabit tutmak bile enflasyona sebep olmaya devam mi edecek?

    YanıtlaSil
  77. Sayın Hocam; baz etkisi ile enflasyonun düşünün iyimser bir beklenti ile yalancı bahar yaşatabileceğini düşünüyorum. Bildiğiniz gibi geçtiğimiz süreçte, üfe, tüfeden düşük gelmediği gibi neredeyse tüfenin iki katı gibi oranda görüldü. Normal şartlarda tüfenin, üfeden bir iki puan yukarıda olması beklenebilir. Aksi durumda üreticilerin, tüketiciler daha az etkilensin diyerek kendi varlıklarından fedakarlıkta bulunduklarını düşünmek gerekir. Böyle bir durumda, tüketicinin hayrına sermayelerinin yarısından feragat ettiklerini söyleyebiliriz. Böyle bir durum olmadığına göre, üretici kendi enflasyonunu üretimine yansıtacak. Sanırım, 100 dolar üretim/ihracat yapabilmek için 80-85 dolar ithalat yapmamız gerekiyor. Bu ithalatı yaptığımız ülkelerde de enflasyon tarihi yüksek seviyelerde. Yani içeride doları sabit tutsalar bile ithal edilen mal, malzemenin birim fiyatı yükseliyor. Gıda konusunda bütün dünyada sorunlar var. En temel ihtiyaç maddelerini üretmek konusunda bile yurtdışı bağımlılığımız en yüksek seviyelerde. İnanmayan cari açıktaki son dönem değişikliklere bakabilir. Mesela, yurtdışına makarna satıyoruz ancak makarnayı üretebilmek için bile buğday ithal etmemiz gerekiyor. Baz etkisi denilen şey sizin gayet anlaşılır ve detaylıca anlattığınız gibi fiyatların artış hızının yavaşlaması. Yani fiyatlar gerilemeyecek. 200 TL olan tereyağın fiyatı 190 olmayacak. Bir önceki yıl 100 TL den 200TL çıktı ise gelecek sene %30 enflasyon ile 260 TL olacak. Dolar kuru ile mücadeleyi fotokopi dolarları yakıp, davul çalarak halay çekmek olarak anlayanlar için zaten ortada bir sorun yok. Asgari ücretlilerin toplam çalışanlar içindeki oranı %50 lerde. Bu durum da bile asgari ücrette yapılacak artıştan sonra işverenlerin resmi olarak asgari ücretli çalıştırma konusunda çok istekli olamayacakları ihtimalini de düşünürsek; seçim sonrası kusursuz fırtına için kemerleri sıkı bağlamak gerekir. Bu benim düşüncem. İNŞALLAH yanılıyorumdur. Saygılar.

    YanıtlaSil
  78. Merhaba hocam , seçime girecek partiler de bahsettiğiniz bu sıkıntıları çözebilecek dediğiniz bir tane parti var mı ?
    seçim politikası olarak değil gerçekten bu politikayı uygularsa refaha erişiriz diyebileceğimiz biri (bakan olabilecek ) var mı ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilmiyorum. Deneyip görmemiz gerekecek. Mevcudun sorunu çözemeyeceğini görüyoruz.

      Sil
  79. İktidar seçim öncesi 'faizi düşürdük enflasyon da düştü.' savını kullansa bile toplum dediğiniz gibi enflasyonun düşmesini fiyatların düşmesi olarak algıladığı için fiyatların düşmediğini görünce bu tezi savunmana karşı güven düşecektir.

    YanıtlaSil
  80. 80-90larda bütçe açıkları ve enflasyonun sebepleri neydi? Banka mevduat faizleri bütçeden mi ödeniyordu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Banka mevduat faizleri (KKM farkı olarak) ilk kez bu hükümet zamanında bütçeden ödendi, geçmişte böyle bir şey olmadı. O dönemde bütçe açıklarının nedeni gelirin üzerinde harcama yapılmasıydı. O dönemde de popülizm egemendi. Kamu harcamaları artırılıyordu ama vergiler artırılmıyordu.

      Sil
  81. Sayın hocam merhaba FED'in politika faizi beklenen enflasyon oranının altındayken dolar endeksinde sert bir değer kaybı yaşanmıyor.
    Fakat, benzer şekilde, TCMB faizi enflasyonun altına çektiğinde TL önemli ölçüde değer kaybediyor.
    FED ve TCMB'nin benzer uygulamalarında sonuçların farklı olmasının sebepleri neler olabilir Sizce?
    Kuru açıklayan teoriler ve pratikte öne sürülen nedeler bağlamında nasıl yorumlarsınız?

    YanıtlaSil
  82. Bu ay üfe 0.7 civarı tüfe 3 küsur arttı ki tüfenin üfeyi geçtiğini ilk defa gördüm.Bu son satıcının enflasyon beklentilerinin etkili olduğunu mu gösterir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Geçmişte bu çok oldu. Çünkü kur etkisi önce ÜFE'de görülüyor. Kur sabit kaldığında ÜFE geriliyor, TÜFE düşüşü ize zaman alıyor.

      Sil
  83. Eline kalemine sağlık sayın hocam. Saygılarımı sunuyom

    YanıtlaSil
  84. Bu yazınız her yerde paylaşılmalı, herkes okumalı hatta göze sokulmalı...tabi yine de sadece anlamak isteyen anlar ...

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi