Uluslararası İlişkiler ve Ekonomi

Siyaset biliminin özel bir dalı olan uluslararası ilişkiler; dar anlamda sadece devletlerarasındaki ilişkileri ifade eden bir kavramdır. Konuya geniş çerçeveden bakacak olursak devlet ve devlet dışı (uluslararası örgütler, sivil toplum örgütleri, firmalar, terör örgütleri, halk) aktörleri de dâhil ederek, bunlar arasındaki tüm ilişkileri kapsayan bir kavram olarak ele almamız gerekir. 

Ekonomi, ne kadar matematiksel modellemelere geçse ne kadar objektif olsa da içinde çalıştığı sistemin ideolojisinden soyutlanamaz. Kapitalist ekonomi ayrıdır, sosyalist ekonomi ayrıdır. İkisi arasındaki temel ayrım da üretim mallarının mülkiyetinin kime ait olacağı meselesinden kaynaklanır. Kapitalizmde üretim araçlarının mülkiyeti özel kesimdedir, sosyalizmde ise kamu kesiminde. Bu ikisinin tam ortasında yani üretim araçlarının mülkiyetinin her iki kesim arasında paylaşıldığı yerde ise karma ekonomi denilen sistem bulunur. Aslında dünyadaki bütün ekonomiler karma ekonomi sistemine sahiptir ama üretim araçlarının mülkiyeti açısından kimileri kapitalizme çok daha yakınken kimileri de sosyalizme yakındır. Bu yapı, ekonominin içinde bulunduğu sisteme yani ideolojiye göre biçimlenmesine ve dolayısıyla o ideolojiden etkilenmesine yol açar. Özetle ekonomi, ideolojiden soyutlanamaz.   

Ekonomi, ideolojiden soyutlanamaz ama acaba siyasetten soyutlanabilir mi? Ekonominin siyasetten soyutlanması yolunda atılmış pek çok adım var. Bunların en başında merkez bankalarına tanınan bağımsızlık geliyor. Merkez bankalarının bağımsızlığı demek ekonomi politikasının en temel araçlarından olan para politikasının siyaset dışında yönetilmesi demektir. Merkez bankalarına bağımsızlık verme düşüncesinin doğuş nedeni; devleti yönetenlerin başı sıkıştığında diledikleri kadar para basarak işleri içinden çıkılmaz hale getirmesini önleme düşüncesidir. Benzer biçimde doğal tekellerin yönetiminin bağımsız kuruluşlara devredilmesi, bütçeyi disipline etmek için mali kural konulması da aynı mantıktan yola çıkıyor. Belki bunlardan daha ileri bir adım anayasal ekonomi ya da kurallara bağlanmış ekonomi yaklaşımıdır. Bütün bu adımlar ekonomiyi, günlük siyasetten soyutlama çabasının parçalarıdır. Bunlardan bir sonuç alınmış mıdır sorusuna verilecek yanıt “kısmen” şeklindedir. Gelişmiş batılı ülkelerde bunlardan sonuç alınmış görünüyor. Örneğin bu ülkelerde siyasal iktidar merkez bankasının belirleyeceği faize ya da enflasyonla mücadele politikasına karışmıyor. Bu yönde bir mesaj bile vermiyor. Bağımsız kurullara yapılan atamalar gerçekten de liyakat esası gözetilerek yapılıyor.

Küresel sisteme geçişle birlikte sermaye hareketleri, birkaç istisna dışında, bütün dünyada serbest kaldı. Böylece para ve sermaye, en çok getiri sağlayacağı yerlere serbestçe yolculuk yapar oldu. ABD’de ya da Avrupa’da kazanılan para Türkiye’de borsaya girebilir, Brezilya’da devlet tahvili alabilir ya da Malezya’da bankaya döviz mevduatı olarak yatırılabilir hale geldi. Böyle olunca ekonomiler, ülkelerin iç siyasetiyle ve uluslararası ilişkileriyle çok daha yakın bir ilişki içine girdi. Diyelim ki faiz ve diğer getirilerin yüksek olduğu Güney Kore’ye yönelik ABD ve Avrupalı şirketlerin hem doğrudan sermaye yatırımı hem de tahvil ve hisse senedi alımları giderek artmış olsun. Güney Kore, son otuz yılda yaptığı büyük ekonomik atılımla gelişmiş ekonomiler arasına katıldı. Bugün itibarıyla Güney Kore’nin risk primi (CDS primi) 18 baz puan (Türkiye’ninki 525 baz puan.) Bu kadar düşük bir CDS primi, yatırımcıların Güney Kore’yi riskli bir ülke olarak görmediklerini anlatıyor. Güney Kore, herhangi bir ölçüm yapma imkânı olmamasına karşılık dünyanın en riskli ülkelerinden birisi olarak kabul edilen komşusu Kuzey Kore ile sorun yaşamadığı sürece bu durumu devam edecek gibi görünüyor. Varsayalım ki bu iki ülke arasında sıcak savaş çıkmış olsun. Bu durumda Güney Kore’deki yatırımcılar buradan çıkmaya çalışacaklar, Güney Kore parası Won diğer paralara karşı hızla değer kaybedecek, ülke riski ve dolayısıyla CDS primi yükselecek demektir. Geçmişte, küreselleşme yokken, para giriş çıkışları bu kadar esnek değilken de savaş gibi uluslararası tehditler ciddi etkiler yaratıyordu ama ülkeler küreselleşmeyle birlikte karşılıklı ekonomik ilişkileri en üst düzeye çıkarınca bu etkiler de en üst düzeye çıktı.

Burada verdiğimiz örnek uç örneklerden birisi olan savaş örneği. Buna ek olarak ülkenin komşularıyla olan siyasal ilişkileri, uluslararası arenadaki ilişkileri gibi uluslararası yaklaşım ve ilişkileri ekonomisini fazlasıyla etkiliyor. 

Yorumlar

  1. Merkez bankasının bağımsız olma fikri ilk etapta basitmiş gibi geliyor ama bunu denetleyecek müdahale edildiğinde izin vermeyecek yürütme ve yargı bağımsızlığını da beraberinde getiriyor.bunlarin bağımsız olması ve böyle kalmaya devam etmesi ise gelişmiş bir demokrasi kültürü gerektiriyor bunun İçin eğitimin iyileşmesi halkın aydınlanması gerekiyor zaten böyle bir toplumun sonucu bahsettiğiniz değerleri oturmuş tam refaha ulaşmış bir toplum:)

    YanıtlaSil
  2. Demek ki "siyasetçi" denen gereksiz sınıf ortadan kalksa onları sınırlamak için bu kadar mekanizma geliştirmeye de gerek kalmayacak...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaleminize sağlık yine tüm sorunların ana nedeni hukukun yeterince işlememesi kontrol altına alınmaya çalışılması Hukuk her şeyden üstün olmalı dokunulmaz olmalı

      Sil
    2. Siyaset ve siyasetçi demokrasilerde vazgeçilmez. Siyasetçi de toplumun aynası .. dolayısıyla siyasetçilere kızmayı artık bir yana bırakıp, her türlü olumsuzluğa (kibarca soylersek) rağmen yine bu insanları seçen vatandaşlarımızı tanıyıp, dışlama (hatta alay etme) yerine , onları kazanmak adına çözüm üretme zamanı gelmedi mi..

      Sil
    3. siyasetçi romalılar zamanında vardı artık farklı bir çağdayız eski düşünce tarzları bitirilmeli toplumun kültür seviyesi yükseldikçe gelecekde çoğunluğun karar varaceği sistemler ile karar makenizmaları kurulacak şu anda bazı yerlerde uygulanıyor.

      Sil
    4. Bu mantıkla düşünecek olursak eğer
      "insan denen gereksiz bir tür olmasa mahkemeydi, hastaneydi, hapishaneydi marketti bankaydı devletti vs. vs... gereksiz mekanizmalara da gerek kalmazdı." önermesi de aynı kapıya çıkıyor mesela.
      Ferdi manada bir siyasetçiyi veya siyaset yapma biçimini beğenmeyebilisiniz elbette ki, ama siyasetçi sınıfını" gereksiz" olarak addederseniz, o zaman birileri de çıkıp sizin işgal ettiğiniz sınıfı "gereksiz" olarak addeder ve iş içinden çıkılmaz bir hal alır.


      Toplumda karşılığı olmayan kişilerin siyaseti zaten çok etkili olamıyor.

      Haa, eğer siz "siyasetçiler olmadan da ben bu ülkenin işini layıkıyla yerine getirir, ülkeyi de çok güzel yönetirim." diyorsanız, buyurun kimsenin sizi tuttuğu falan yok yani.

      Sil
    5. Adsız 23:57

      Bu demagoji yeteneği ile sizden çok iyi siyasetçi olur, bugüne kadar değerlendirmediyseniz bundan sonrası için mutlaka düşünün. Evreni bu yetenekten mahrum bırakmayın :)...

      Sil
    6. Geleceğimizdeki yönetim şekli Doğrudan demokrasi, halkın egemenliğini bizzat ve doğrudan doğruya kullandığı demokrasi türüdür. Doğrudan demokrasi, halkın halk tarafından yönetilmesini öngörmektedir. Dolayısıyla doğrudan demokrasi dizgesi, demokrasinin ülküsel anlamına en yakın olan hâlidir. Siyasi kararların, çoğunluk esasına göre, yurttaşların oy çokluğu ile, halk tarafından alındığı yönetim şekline, doğrudan doğruya demokrasi denir.

      Sil
  3. Sayın hocam güzel yazınız için teşekkür ederim. Ülkemizde gerek borsada gerekse tahvil piyasasında yabancı sermaye payı tarihi düşük seviyelerde. Bu günü kurtarmamızın bir anda büyük finansal kriz yaşamamamızın yani gemiyi yüzdürmeye şimdilik devam etmemizin bir nedeni sayılabilir mi?

    YanıtlaSil
  4. "Ne kadar matematiksel modellemelere geçse ne kadar objektif olsa da içinde çalıştığı sistemin ideolojisinden soyutlanamaz."

    O halde ideolojinin dinamik ağırlığını modele koymak gerekir, kaçış noktası üretmeye gerek yok sanırım...

    YanıtlaSil
  5. Bu durumda baktığımız zaman aslında sadece karşılıklı ilişkileri güçlendirerek bile ekonomiyi dış piyasa için iyi gösterilebilir bir duruma getirecektir ayrıca içerdeki sorunlar ise gerekli reformlarla çözüme kavuşturulduğu vakit aslında gerçekten Türkiye için güzel bir ekonomi görebilecek miyiz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dedikleriniz olursa Türkiye hızla ileri gider, ekonomisi de toparlanır.

      Sil
  6. SAYIN HOCAM BDDK'NIN BANKALARA 9 OCAKA KADAR DÖVİZ BOZDURMA TALİMATININ SONUÇLARI NE OLUR.ŞİMDİDEN TEŞEKKÜRLER.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bozdurulacak döviz miktarına göre kurlar düşebilir.

      Sil
    2. Mevduat faizleri artar...

      Sil
  7. Türkiye'nin son 50 yılda;
    Güney komşusu Irak iç ve dış savaş ile dağılmış,
    Güney komşusu Suriye feci bir savaş ile dağılmış, yetmemiş nüfusunun 5 milyonu Türkiye içine kaçmış,
    Doğu komşusu İran devrim yaşamış, uluslar arası sistemden soyutlanmış,
    Kuzey komşusu eski SSCB dağılmış, Türkiyenin komşuları bile değişmiş,
    Türkiye, Batı komşusu ile Güneyindeki Kıbrıs adasında sıcak savaşa girmiş.

    Bu açıdan bakınca Türkiye'nin ne kadar güçlü bir devlet ve ülke olduğunu görebiliriz.
    Ülkenin yaşadığı askeri ihtilal ve siyasetçilerinin rüşvetlerini saymıyorum bile.
    Ülke yine iyi dayandı, yukarda komşular için yazdıklarımı Türkiye'de yaşayan kimsenin değiştirmeye gücü yoktu, siyasiler ne yaparsa yapsın ülkenin komşularına olanları engelleyemezdi.

    Türkiye'yi değerlendirdiğimizde, içinde bulunduğu coğrafyayı ve komşularının yaşadığı değişimleri de düşünmek gerek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Güney Kore'nin koşusu Kuzey Kore ve 65 yıldır Güney Kore'yi tehdit ediyor.

      Sil
    2. Kuzey Kore'yi savaşta yenmişler, bir tane KK var.
      Kuzey Kore den 5-10 milyon insan mı geliyor?
      Diğer taraftaki çıkışları zengin Japonya.
      Biz zengin batı komşumuzla sıcak savaş yaşadık.
      Biz de bir tane değil ki, Yunanistan, İran, Irak, Suriye, SSCB/Rusya.
      Üstüne bi de terörü ekleyin. 5i bir yerde biz de.

      Sil
    3. Güney koreyi abd ordusu koruyor hocam. Askeri harcaması bizim kdr deil.

      Sil
    4. Güney kore bizle aynı kefeye konamaz onları inşaa eden abd ve tayfası vardı bizde komşuların yaşadığı problemler alakası yoksa bile bi şekilde bize dokunuyor
      Batı bloğundaki ülkelerin biz kadar savunmaya para ayırmak zorunda kaldıklarını hiç zannetmiyorum,100 liralık vergimizin 40 lirası askeriyeye vermek zorundayız bana kalırsa iyi bile idare ediyoruz

      Sil
    5. Komşuları arasında Türkiye'yi tehdit eden tek bir ülke yok ama Türkiye tüm komşuları için tehdit unsuru. Gerilimden beslenen otokratik yönetimlerin ortak yanı, ülkeyi sürekli bir savaş ortamı varmış gibi davranarak yönetmektir. Bunun iki sonucu olur:

      1- Savunma harcaması adı altında yapılan devasa askeri harcamalar çok iyi rant kapısıdır,
      2- Bu ortamdan ürken halk kitleleri baştaki "lider"e daha sıkı yapışırlar.

      Yukarıda örnekleri görüldüğü üzere bu taktiği yutan sazanların oranı ne kadar yüksek olursa otokratik rejimlerin ömrü de o kadar uzun olur...

      Sil
    6. 22:28,
      O mantıkla Türkiye'yi de İngiltere kurdu.
      İngiltere, Anadolu'da kendine bağlı devlet kurmak istiyordu,
      Yunanistan'a silah yardımı yaptı, Anadolunun yarısını aldı, İngiltere ekonomik
      krize girince Yunan ordusunu besleyemeyeceğini anladı.
      Bu sırada Ankara Hükümeti de savaşın maliyetini İngiltere için artırmak amacıyla Rusya ile anlaştı.
      Uzun süreli acılarla dolu bir savaş yaşamak istemeyen Atatürk ve Hükümeti ile yüksek maliyetli uzun bir savaş yaşamak istemeyen İngiltere de, aklın yolunu seçip uzlaştılar.
      İngiltere, o sene, Hindistan üzerinden Türkiye hükümetine yardım edip, Yunan'ın yenilmesini sağladı.

      Kurulan Cumhuriyeti de 1950'lerde Nato korumasına alıp, Türkiye'ye silah, ve askeri eğitim verdiler.
      Buradan yak o zaman, Türkiye'de ingiltere ve batının korumasında olan bir ülke.

      Yok, öyle değil derseniz, ispatı da basit, türk hükümetlerinden türkiye halkının lehine bir tane bir yasa, kanun, tüzük çıkarıldı mı?
      20 yıldır batının desteklediği hükümet iktidarda, batının valisi, ülkenin başkanının çıkardığı bir tane yasa gösterin bana anadolu halkının lehine olsun dişimi kırayım.
      Lütfen, bir tanecik yasa yazınız.
      Türkiye, Güney Koreden daha fazla batı sömürgesidir.

      Daha da ileri gidip, Merkez Bankasında biriken paralarınızı da almadılar mı?
      Tüm dünya 35-40 saat haftalık çalışırken, sizleri daha çok sömürmek için 55-60 saat çalışma hayatına zorlamadılar mı?
      Her gün sabahtan akşama onların adamları her türlü pisliği yaparken, yüzünüze tv ekranlarından pis pis bakıp sırıtmadılar mı?
      Her türlü yasayı kendi yandaş ve destekçileri lehine yorarken, bu ülke insanı aleyhine yasal güçlerini kullanmadılar mı?
      Sizlerin çocuklarından okul, sosyal imkan ve haklarını alırken, sömürü için ihtiyaç duydukları kendi yandaş derneklerine para aktarmadılar mı?
      Hayatın gerçeklerine uygun politika yaparız diyen Atatürk'ten, sömürge halkı uyanmasın diye hayali metafizik kavramlara insanları yönlendirmek için ellerinden geleni yapmadılar mı?
      Halkın lehine olan tüm örgütlü yapıları ötekileştirip kapatmadılar mı?

      Mahfi hoca, sabahtan akşama kadar yazsın, sömürge düzenini nasıl kırabilir?
      Güney Koreyi batılılar koruyor, Türkiye'yi korumuyorlar mı? Türkiye Nato üyesi.
      Türkiye korunmak için tüm silahları nereden alıyor? Türkiye korunması için parasını batıya silah üzerinden vermiyor mu?

      Yalansa yalan deyin.

      Sil

    7. Bazıları Türkiyenin şu ana kadar iyi yönetildiğini ve fakirleşmemizin nedenini etrafdan gelen sığınmacılar,göç eden insanlar,askeri harcamalar,enerji ithalatı olarak açıklamış artı yönlerimizide ucuz işçilik ve coğrafi konumumuz olarak açıklamışlar .
      1-sığınmacıların büyük çoğunluğu ucuz sigortasız vergisiz işçi olarak çalışıyor bu sayede sigortalı işçi çalıştıramayanlar eleman bulmuş oluyor Dünyada sermaye ucuz işçilik istediği için bu durum devam ediyor.Sığınmacılar dışında ülkemize göç edenler konut alan yabancılardır.
      2-Askeri harcamalar osmanlı devrinden beri var biz yüzyıllardır savaşan bir milletiz silah üreticileri bütün dünyayı silahlandırıyorlar kıbrıs savaşından sonra ABD ambargosu neticesi kurulan yerli askeri sanayimiz çevremizdeki silahlanmaya karşı ülkemizin ihtiyacı olan üretimini karşılıyor,Ülkemiz hem içerden hem dışardan parçalanmak istenmektedir bu dünyayı yönetmek isteyenlerin böl yönet isteğidir bundan sakınma halkımızın kültürünün artmasıyla olur.Halkımız sürekli kültür eksikliği neticesi darbe yemektedir fetö-pkk konusu halkımızın eğitim hatası ve fakirleşmesi sonucudur bu coğrafyada kurulmuş bir düzen vardır bu düzen burada yaşayan herkesin menfaatinedir bu düzenin bozulması bu coğrafyadaki herkesi bozar bu sebeple halkımızın fakirleşmesinin önlenmesi gerekir.Fakirleşme düzen bozukluğunu getirir.
      3-İthal enerji ve ithal tüketim ürünleri kullanımı bunun nedeni sermayenin büyüme isteğidir sıkılaşma yapılırsa bu masraf hemen küçülür.
      4-Ülkemiz vatansever halkımız ve bu halkın ucuz işçiliği ve ülkemizin coğrafi konumu ile ayakta durmaktadır ekonomik modelimiz aşırı enerji ihtiyacı olan beton şehirleşme ve tüketim sanayisi üzerinedir çünkü sermaye bunu istiyor bu modelle halkımız fakirleşmeye devam edecekdir.Acil olarak halkımızı fakirlikden çıkaracak ekonomik modelleşmeye geçmeliyiz.
      5-Güney Kore nin ekonomik modeliyle ABD nin ilgisi yokdur Güney Kore dünyaya üretim ekonomisi satma üzerine bir ekonomi fikri ile uğraşmış ve başarmışdır Gelişmiş ülkelerle rekabete girip kazanmışdır ürettiği ürünler yüksek teknoloji ürünleridir (Samsung-Hyundai) okuma yazma yabancı dil bilme oranı çok yüksekdir mühendislerini gelişmiş ülkelere göndermiş sonra bu mühendisler yabancı ülkelerde kalmamış ülkelerine geri gelmiş şu andaki firmaları kurmuşdur.
      Güney kore ile Türkiyenin ekonomik çalışmalarını karşılaştıran bazı akademik çalışmalar mevcutdur.aşağıda bir tanesi google aramasında başkalarınıda google da arayıp okuyabilirsiniz.
      https://silo.tips/download/gney-kore-trkye-planli-kalkinma-deneymlernn-karilatirmasi-dr-feride-doaner-gnel

      Sil

    8. https://tr.investing.com/currencies/try-krw linkinde Türk lirası ile güney kore wonu nun çapraz kurunu inceleyebilirsiniz grafikde altdaki maksimum yazısına tıklarsanız 2010 yılından itibaren kuru gösteriyor nasıl fakirleşdiğimizi göreceksiniz
      https://tr.investing.com/currencies/usd-krw linkinde ABD doları kore wonu çapraz kuru yine altdaki maksimum a tıklarsanız 1985 yılından itibaren kuru görürsünüz ABD doları rezerv para olmasına rağmen güçlü bir ekonominin ABD dolarıyla nasıl başabaş olduğunu görün
      https://tr.investing.com/currencies/usd-try linkinde ABD doları ile Türk lirası çapraz kuru yine altdaki maksimum a tıklarsanız 1990 yılından itibaren kuru görürsünüz ve mouse u grafiğin üstünde tutun 2016 dan sonraki kurun tırmanışına bakın nasıl fakirleşdiğimizi anlayın.

      Sil
    9. Mahdut Mahsuliyetli 15:06 daki yorumunda Türkiye'yi tehdit eden tek komşusu yok derken neyi kastediyorsunuz?

      Bekaa vadisinde ayrılıkçı PKK militanlarını kim eğitti?
      Irak Kuzeyinde, kandil dağında terörün yuvalanmasına kim izin verdi?
      Baba Esad'a Türkiye bölününce Hatay, Kilis Antakya civarları sizin olacak diyen biz miydik? Saddam ile Hakkari'nin pazarlığını biz mi yaptık? 2 komşuyu sildik.

      SSCB, kuzey doğu anadoluyu istemedi mi? Gücümüz SSCBye yetmez diye Nato'dan yardım istemedik mi? SSCB komşu degil miydi? En büyük komşumuzdu.

      Batı tarafında Yunanistan Kıbrıs Türklerine çiçek mi verdi?
      Minik yavruları öldüren Rum militanları biz mi eğittik?

      Sil
    10. Adsız 17:11

      Biraz daha geriye giderseniz Sykes Picot anlaşmasına ulaşacaksınız. Ben "tehdit oluşturmuyor" dedim, "hiçbir zaman tehdit oluşturmadı" demedim. Ayrıca yazdıklarınızın çoğu büyük ölçüde şehir efsaneleri barındıran resmi tarihtir. Örneğin SSCB'nin Türkiye için hiçbir zaman tehdit oluşturmadığı o dönemin Pentagon raporları ile belgelenmiştir. Diğerleri için de yazacak çok şey var da hem bu akşam pek havamda değilim hem de Mahfi hoca'ya akşam akşam eziyet etmeyelim. Sadece PKK meselesinin neden 40 küsur senedir bitiril(e)mediğini araştırmanızı önererek bu bahsi kapatayım...

      Sil
    11. Biz katılımcılar Sayın Mahfi hocamızın blogunda Türkiyeyi nasıl fakirleşmekten kurtulur hakkında düşüncelerimizi konuşuyoruz ve araştırma yapan değerli kişiler var aramızda çevremizde düşmanlar var konusu yeni bir konu değil bunu yüzyıllardır yaşıyoruz çanakkale de kaç cephede kaç ülke ile savaşdığımızı ve savaşan büyüklerimizin ne şartlarda savaşdıklarını yurtseverliğini bütün dünya biliyor bu sebeple Türkiyeye hiç bir ülke kara savaşı açamaz sadece zengin ülkelerin kışkırtmasıyla diş gösterirler ve bunların ülkemizin ekonomisinin bozulması ile ilgisi yokdur ülkemiz ekonomisi yeni bir model ile dış ticaret fazlasına ulaşır TL değerlenmeye başlarsa bu diş göstermelerde yok olur gider.

      Sil
  8. Bir ülkenin CDS inin yüksek olması yurtdışı fonları sadece psikilojik olarak mı engelliyor yoksa önlerinde yasal engel var mı? Şimdi borsaya yabancı girişi var deniyor ve CDS 500 civarı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yasal engel yok. 300'ün üzerine aşırı riskli kabul ediliyor.

      Sil
  9. Hocam yazınızı okudum, elinize sağlık. Sorum şu olacak uluslararası ilişkiler ile ekonominin birbirini etkilediği bu kadar barizken, yöneticiler neden uluslararası ilişkiler konusunda kötü komşu ilişkileri sergilemekte ısrar ediyor? Bu hangi bilinçle yapılmaktadır. Saygılar.

    YanıtlaSil
  10. 1-dış ticaret haddi ile reel efektif üfe bazlı kur arasındaki fark ne? 2- insanlar reel faiz için niye geçmiş enflasyona bakar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İkisi çok farklı: Reel efektif kur, döviz kurunun yabancı paralardan oluşan bir sepete göre düzeltilmiş hali. Dış ticaret haddi; ülkenin dış ticaretten kazançla mı kayıpla mı çıktığını gösteren bir endeks.

      Sil
  11. Hocam Salvador Allandenin hayatına mal olan Cybersyn projesi ve William Philipsin Moniac tezlerinin günümüzdeki bir yapay zeka teknolojisiyle birleştirilsiği bir Karma Ekonomiye geçilemez mi ?

    Milli gelirin ,üretilen herşeyin kontrollü şekilde takip edildiği yönlendirildiği planlı bir ekonomi





    Bu sistemle
    Enflasyonu,üretilen malları ve hizmetleri bilimle istenilen değerlere çekemezler mi ?


    Kötü ekonomiler bir politika demekki

    Çünkü herşeyin mükemmel olduğu yerde siyasetede gerek kalmayacaktır

    Siyaset kaosun olduğu yerden besleniyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Her şeyin mükemmel olması böyle bir dünyada mümkün görünmüyor.

      Sil
    2. Cybersyn Projesi Şili'de 1971 ve 1973 yılları arasında Salvador Allende döneminde başlatılmış bilgisayar temelli bir karar verme sistemi olup, ülkenin planlı ekonomisi için kullanılmıştır. Proje dört farklı modülün bir ana bilgisayara bağlanmasıyla çalışırdı, bu dört modül ekonomik simülatör, fabrika üretimine dair yazılımlar, kontrol odası ve teleks makinelerinden oluşan bir ağ idi.
      CIA destekli 11 Eylül 1973 darbesinde kontrol odası yok edildi ve proje terk edildi.

      Sil
  12. Hocam merhaba.ben şunu merak ediyorum şayet seçimden sonra tekrar enflasyon oranında faizler artış yapılırsa vadeli faiz oranlarında da aynı oranda bir artış yapılır mı??

    YanıtlaSil
  13. Hocam, seneye enflasyon yüzde 20 olacakmış, emir büyük yerden.
    Siz de yazacağınız yazılarınızı, excelinizi, hesap kitabınızı şimdiden hazır edin.
    Devlet büyüklerimiz ekonomistin de kafasından büyük bi derdi almış oldu.

    YanıtlaSil
  14. Hocam blogdan bağımsız olarak bir sorum olacak, ülkeyi eğer akp yönetseydi şu an ne durumda olurduk?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ülkeyi herhangi biri yönetseydi durum iyi olurdu.

      Sil
  15. 1980-2000 ideolojik ve ekonomik karmaşıklik
    2000-2020 ideolojik ve ekonomik taraflılık
    2020-2040 ideolojik olmayan ayakta kalabilme dönemi..

    YanıtlaSil
  16. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  17. Hep arkaik "Alfred Marshall" zihniyeti ile, hep arkaik "John Maynard Keynes" zihniyeti ile baktığınız için Türk ekonomisinin başarısını idrak edemiyorsunuz.

    Ortodoksluktan heterodoksluğa geçiş yapamadığınız için tıkanıp kalıyorsunuz.

    YanıtlaSil
  18. İdeolojiler insanları bir hedefe yöneltmek için etkin gücün planladığı ve söylem olarak kendince en doğru sistem kısaca mutlak güç tövbe tanrı oluyor.

    Türkiye yıllardır sağ ideolojili hükümetlerin yönetiminde 70 yıldır gelişmekte rahtan bahsedenler masal martaval anlatıyor.

    1948 kurulmaya başlayan İsraile etrafında düşman olmayan yoktu ve kaç kez araplar savaştı kaybetti. Kore 1950 de savaştı ikiye ayrıldı türkiyeden çok sonra savaştan çıkmış ülke dünya teknoloji devleri arasında. Hatta 2. Dünya savaşında 2 atom bombası ile ülkesi yıkılmış japonya en büyük düşmanları çin ile savaşı bırakıp dünya ekonomisinde en etkili ülkelerden.

    Almanya fransa italya 2 dünya savaşı yaşamkş Almanya 1945 den sonra ülkesi işgal olmuş ekonomisi bitmiş 4 ülke tarafından sopa yemiş Rusya ülkeyi ikiye ayırmış 1989 yılına kadar Rusya yönetimindeki doğu Almanya açlıktan batı Almanyaya kaçmış ama bugün dünya ekonomisinde başarıları ortada keza fransa 5 cumhuriyet rejimi ile demokrasiye geçmek için binlerce insan ölmüş.

    Bizimkilere sorsanız Türkiyenin yerinde başka ülke olsa bu kadar zorluğa dayanamadı çökerdi palavraları. Bugüne kadar fransa gibi devrim bile yaşamayan halk hep yukarıdan beklemiş tek bir tepki yok siyasetçiler sıkıştıkça başkalarına suç atmkş yıllarca korku ile yönetmek için terör örgütünden bahsetmiş. Dünyadaki otoriter yönetimlerin hep yaptığı gibi biz gidersek ülke yıkılır terör gelir yalanı yıllarca yutmuş halk.

    Yeterki demokrasi isteme yeterki verilene ses çıkarma hep ilerde çok güzel ışık var ülke 5 sene sonra şahlanacak palavraları yada adriyetikten çin e kadar Türk dünyasını konuşacak herkes hikayeleri.

    Uluslararası ilişkiler mezunuyum insan okudukça dünyadaki gelişmeleri gördükçe anlıyor yalanları.

    YanıtlaSil
  19. EmeğiniE sağlık hocam önemli bir meseleyi çok güzel izah etmişsiniz.
    Size bir sorum olacak merkez bankası, yargı, bio lar vs, gibi önemlim tüm üst kuruluşlara siyasetin müdahale atmesi yanlış olsugu gibi burasakimyöneticilerinde siyasetd karışmaması gerekmez mi.

    YanıtlaSil
  20. Bağımsız olmayan merkez bankalarının tekrar bağımsız olması siyasilere bağlı olduğu için yakın gelecekte bu gerçekleşmez diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  21. Keşke cumhurbaşkanı adayı olsanız

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence artık gençler bu görevlere aday olmalı.

      Sil
  22. Sayın Mahfi Eğilmez Hocam, Twitter'da,faiz enflasyon düzeyine çıkınca gayrimenkul fiyatları çöküşlere doymaz hale gelecek yazmıştınız. Bu enflasyon döneminde ev bakıyorduk ve emlakçılar çıkan fiyatların indiği görülmemiştir diyorlardı. Bende de öyle temeli olmayan bir kanı mevcut. Daha önce gayrimenkulde büyük fiyat düşüşleri olduğu olmuş mudur? (Büyük kısımına dikkatinizi çekerim:Mesela şu anki fiyatlar üzerinden (yani enflasyonlu fiyatlar)%80 olabilir mi?

    Saygılarımla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gayrimenkulde daima TL fiyatı o günün kuruyla dolara çevirip bakın. Sizin için gerçek fiyat odur. Çünkü o gün gayrimenkul yerine dolar alabilirsiniz. 3 yıl sonra aldığınız gayrimenkul o günkü dolar değerinden fazla TL'ye satılabiliyorsa kazançlısınız. TL ile değer kazanmasının pek bir anlamı yok.

      Sil
  23. https://fred.stlouisfed.org/series/MSPUS bu grafikde ABD konut fiyatlarının seyrini gösteriyor 1963 yılından itibaren grafikde belirli bir açı ile yükseliş var (buna dünyadaki nüfus artışı açısı diyebiliriz) bu açıdan sapmaların yeniden grafiğin düz yükselme çizgisine döndüğünü görüyorsunuz mouse ile takip ederseniz 2007 de 257400 den iki yıl sonra 2009 da 208400 e düşmüş 2020 de pandemi ve aşırı enflasyon nedeni ile 322600 den iki yıl sonra 2022 de 449300 e çıkmış enflasyonun düşüşü ile bu çıkış yine 1963 den beri süren tırmanma açısına doğal olarak düşecekdir yani emlak fiyatları düşmez belirli bir açı ile hep artar fakat anormal artışlara (köpük) sebep olan nedenler ortadan kalkınca düzeltmeler olur Türkiyede dolar devamlı arttığı için bu hissedilmiyor enflasyon düşüşü ve faizin enflasyonun üstüne çıkışı ile konut yatırım aracı olamayacağından dolara göre düzeltme gelecekdir.

    YanıtlaSil
  24. insanlar reel faiz için niye geçmiş enflasyona bakar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bugün 100 TL'nizi yatırsanız yıllık faiz ne ise onu almanız ve bir yıl sonraki enflasyonla kıyaslamanız gerekiyor. Bir yıl sonrasına ilişkin tahmin zor olduğundan insanlar bugünkü enflasyona ve faize bakıyorlar.

      Sil
  25. Kelimesi kelimesine haberturkteki programinizi izledim. basladiniz istikrar bitirdiniz istikrar. peki 6 tane birbirine benzemeyen parti yan yana gelip, kimin hangi gorevi alacagi belli olmayan, ne zaman hangi sisteme.gecilecegi belli olmayan bi duzende hersey daha kotu olmaz mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben nelerin yapılması gerektiğini söylerim. iktisatçı olarak benim görevim bu. Ondan ötesi siyasetçinin işi. Bunları benimser yaparlarsa ülke içinde bulunduğu ikinci sınıf ülke konumundan birinci sınıf ülke olmaya doğru yol alır. Bunu kim yapar kim yapmaz bilemem.

      Sil
    2. Sayın Eğilmez, ben de HaberTÜRK TV programında sizi izledim. Sizi içtenlikle kutluyorum. Söylediklerinize ve önerilerinize aynen katılıyorum. Umarım başta iktidardaki siyasi parti yetkilileri olmak üzere altılı masa yetkilileri de bu önerilerinizi dikkatle değerlendirirler. Maalsef ülkemizdeki siyasetçiler öyle bir anlayışa kapıldılar ki artık her konuda kendilerini uzman hissetmeye başladılar. O nedenle sorunların giderilmesinde katkı sağlayacak bilim insanlarına ve uzmanlara kulak verilmemektedir. Sizin de önemle vurguladığınız gibi ABD Merkez Bankası faiz oranlarını artırırken bizde azaltmaya devam edilmesi ekonomi yönetim mantığının dışında bir uygulamadır. İnsan ister istemez kendi kendine şunu sormak istiyor ; "acaba gerçekten enflasyonun azaltılması isteniyor mu?" Sağlıklı güzel günler dilerim.

      Sil
    3. Değeli yorumunuz için teşekkür ederim. Gerçekten sorduğunuz sorunun karşılığını ben de merak ediyorum.

      Sil
    4. Adsız14 Aralık 2022 03:17,

      O zaman ülkesini düşünen 6 veya 7 parti, ekonomi konusunda uzlaşamadıklarını belirtip, teknokrat bağımsız bir ekonomi yönetimi üzerine de uzlaşabilirler.

      Uzlaşamıyorlarsa da bırakın halk onları uzlaştırsın, veya siyasetten silsin.

      Sil
  26. Hocam büyüye büyüye küçülmeyi başaran en nadir ülkeyiz ,
    İhracat siyasete kurban ediliyor
    Doları frenliyeceğiz politikasıyla

    YanıtlaSil
  27. Hocam, dün yayında adalet adalet adalet dediniz,
    Hakim bugün nispet yapar gibi cevabı yapıştırdı.

    adalet deyince insanlardaki algı, siyasi söylemle özgürlükler üzerine,
    bir de sokak halkının maruz kaldıkları var. misal ben bir alacak/verecek davası için
    5-6 yıl uğraşıyorum, başkaları da öyle. hele bir de birey ve firmaların ticaretini engelleyecek
    miktarlar olursa, kişi ve firmaları ekonomi dışına atıyor bu adaletsizlik.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Muhammet Malik FİDAN14 Aralık 2022 21:38

      Hocam Dünkü Canlı Yayınız Çok Değerli ve Güzeldi Bilgi , Birikimleriniz Ekonomi,Hukuk, Eğitim vb.Konuları Mümkün olduğunca Bizlerle Paylaşmanız

      Sil
  28. geçmiş enflasyon %19ken faizi 19dan düşürdüğümüz için mi başımıza bu devalüasyonlar geldi?

    YanıtlaSil
  29. Çarşı pazar yine karıştı Mahfi hocam,
    Önceden piyasalar karışıktı,
    Şimdi muhalefeti de karıştırdılar,
    Yazık oldu bugün ülke insanına,
    Muhalefet orta yerinden bölündü,
    Belki parçalarını bu gece veya bi kaç güne toplarlar,
    Belli oldu ki bu muhalefet ile iktidar zor,
    Belli ki muhalefetin de bir planı, projesi, yol haritası yok,
    Güne göre hareket ediyorlar,
    Belli ki birleşme dışında teker teker muhalefetin gücü iktidara yetmiyor,
    Belli ki muhalefet de birleşemiyor, farklılıkları eritemiyor,
    Ülke bu, malesef, ülkenin farklı kesimlerinin uzlaşması temennim, bir ümidim vardı, o da bugün bitti.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu ülkede en olmayan şey uzun süreli uzlaşmalar. Biz uzlaşma kültürüne uzağız ne yazık ki.

      Sil
  30. Mahfi Hocam,
    Ben lise son sınıf öğrencisiyim.Üniversite için açık öğretim iktisat düşünüyorum.Ekonomi ve işletmeye ilgim var.Ama çok temel seviye bilgiye sahibim.Kendimi geliştirmem için hangi kaynağı önerirsiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Örneklerle Kolay Ekonomi kitabımı okumanızı öneririm.

      Sil
  31. Elinize sağlık Mahfi Hocam. Türkiye'nin en büyük sorunlarından birisi olan elektrik üretimi ve bu üretimde kullanılan %60'a yakın ithal kaynakların yenilenebilir enerji kaynakları ile karşılanması ekonomide ki açığı kapatabilir mi? Kullanılan teçhizat ithal gelebilir fakat özel şirketler vasıtasıyla yarı özelleştirme adı altında bu duruma bir çözüm gelebilir. Bu dönüşüm vasıtasıyla tarım alanında bulunan üreticilerin maliyetleri yarı yarıya azalabilir. Bu konuyla ilgili düşünceleriniz nelerdir hocam. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aynı görüşteyim. Bu alana yapılacak yatırımları ciddi olarak teşvik etmek lazım.

      Sil
  32. hocam iki sorum var=
    1- net ihracatımız üçüncü çeyrekte nasıl artı verdi? ithalatımız hep ihracattan fazla değil mi?
    2- diyleim faizleri düşürdük sanayici daha çok kredi aldı daha çok üretti. daha çok üretmesi enflasyonu düşürmez mi? tabi üretmek için ithalat yaptığı için maliyetlerde artacak?

    YanıtlaSil
  33. Ekonomideki görünür bağımsızlık Naci Ağbal'ın görevden alınmasıyla maalesef sonra erdi değerli hocam. Umuyorum gelecekte ülkemizde rasyonel kararlar alınır ve refaha giden yola kapımızı açmış oluruz. Emeğinize sağlık.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi