Kara Para Aklama, Ponzi Oyunu, Mafya ve Faiz İlişkisi

Son birkaç yılda Türkiye’de uyuşturucu ticareti ve benzeri birçok illegal faaliyet adeta tavan yaptı. Bunlarla birlikte yeniden büyük çıkış yaşayan bir başka olay da Ponzi oyunu denen dolandırıcılık çeşidiydi.

Ödemeler dengesindeki net hata ve noksan kalemi yani nereden geldiği ve nereye gittiği bilinmeyen paraların yazıldığı kalem, 2022 yılında yaklaşık 26 milyar dolar fazla vermişti. Bu miktar 5 – 6 milyar dolar olsa anket hataları, ihracatçının dışarıda tuttuğu paralar, zaman farklılığı nedeniyle henüz yurda getirilip hesaplara girmemiş paralar diyerek açıklamak mümkün olabilirdi. Ama 26 milyar dolar, söz konusu yılın cari açığının (49,1 milyar dolar) yarısından fazlası olduğundan bu açıklamaların ötesinde bir şeyler olduğunu tahmin etmek için kâhin olmaya gerek yok. Bu konular hiç araştırılmadı, bilerek, isteyerek zamanın, üzerini örtmesine terk edildi. Oysa bu konu mesela kara para, uyuşturucu ticareti incelemesi gibi araştırmalara konu edilmeliydi.

Son dönemlerde yakalanan uyuşturucular, yapılan baskınlar, ortaya çıkarılan mafya ilişkileri Türkiye’nin bir süredir tam anlamıyla bir uyuşturucu – kara para – mafya ağının içine düştüğünü ortaya koyuyor. Yine son dönemlerde kara para aklamak için kurulan, açılan güzellik salonları, takı merkezleri vb. tavan yaptı. Her gün benzeri bir ilişki ortaya çıkıyor. Net hata ve noksan kalemindeki anormallik bunun finansman açısından yansımasının görünen kısmıysa, yakalanmayan uyuşturucular, aklanırken fark edilemeyen kara paralar, ortaya çıkmayan mafya ilişkileri de görünmeyen kısmı.

Son birkaç yılda adeta patlama aşamasına gelen kara para aklama işleri, uyuşturucu ticareti, mafyanın yükselişi yabancı filmlere, dizilere konu olmaya başladı. Eskiden yabancı film ve dizilerde bu tür ilişkiler için Bulgar mafyası, Sırp mafyası, Latin Amerikan mafyası konu edilir onların adı geçerdi, son dönemlerde yapılan film ve dizilerde bu tür ilişkilerde Türkler öne çıkar oldu. Demek ki sadece içeride değil yurt dışında da Türkler bu işlerin içine yaygın biçimde girmişler.    

Bunların yanında yüksek getiri vaadiyle fon kurduğunu söyleyip para toplayanlar mantar gibi çoğaldı. Türkiye ilginç bir ülke, Ponzi oyunu denen ve sonra girenin parasıyla bir öncekine getiri ödemesi yapılması düzenine bağlı olarak işleyen dolandırıcılık sistemi bu topraklarda defalarca denendiği ve insanların paraları defalarca battığı halde hala talep görebiliyor. Türkiye’de Ponzi oyununun yaşandığı en kapsamlı olay 1980’lerdeki bankerlik olayıydı. Böyle bir deneyimi yaşamış olan toplumda normal olarak bu olayın tekrarlanmaması gerekirdi ama o tarihten sonra defalarca tekrarlandı.

Son birkaç yılda bu olaylarda bu kadar büyük bir patlama yaşanmasının güvenlik zafiyetleri, yargının işlememesi, af uygulamaları, toplumda genel bir kısa yoldan köşeyi dönme eğiliminin yaygınlaşması, siyasetçi ve bürokratların bir bölümünün de işin içinde olmasının yanı sıra faizin, enflasyonun altına düşürülmesinin de çok ciddi etkileri var. Faizin düşürülmesi, TL’nin iç ve dış değerinin hızla düşmesine yol açtı. İnsanlar bankalara yatırdığı mevduata karşılık enflasyonun altında faiz almaya başlayınca anaparayı (satın alma gücünü) korumak için gayrimenkul, otomobil alımına ve borsaya yöneldiler. Daha fazla getiri elde etmek isteyenler ise bu tür Ponzi fonlarına girdiler. Bu yönelişler ekonomiyi canlı tuttu. Çünkü bir yandan gayrimenkul yapımını, otomobil satışını ve borsayı destekleyerek büyümeye katkıda bulunurken bir yandan da tüketimi destekleyerek hem büyümeye hem de vergi gelirlerinin artmasına katkı yaptı. Böylece hükümet bütçe açıklarını büyütmeden yüksek ekonomik büyümeyi sürdürebildi.

Sonunda Türkiye, bütün dünyada daha önce hiç olmadığı kadar karanlık bir ülke konumuna geldi, kimse buraya para yatırmaz oldu. Ponzi oyunları patladı, para yatıranların paraları battı.

Faiz, doğru kurgulandığı zaman firmalar için bir maliyet unsurudur ama yanlış kurgulandığı zaman, bir süre sonra bütün ekonomi için bir maliyet unsuru haline gelir. Paraları rezerv para (dünyanın her yerinde kabul gören paralar) konumunda olan ülkelere özenip faizi enflasyonun çok altına düşüren bizim gibi ülkelerde bu yanlış ekonomi politikasının maliyetini bütün toplum öder. Ödeme iki aşamalı olur: (1) Bu tür işlere girenlerin paraları batar, (2) Merkez Bankası faizi tekrar artırmaya başladığında bu kez şirketler batmaya başlar.

Faiz, tek başına bir ekonomiyi batırma gücüne sahip olsa da tek başına bir ekonomiyi kurtarma yeteneğine sahip değildir.

Yorumlar

  1. Çoğu ilde mantar gibi ortaya çıkan Tahtakale benzeri ucuz mal satan yerlerin de mutlaka incelenmesi gerekir. Bu tür yerlere giripte işletenlere baktığınızda tornadan çıkmış gibi birbirine benzer kişiler olduğunu görüyorsunuz. Yazınız için teşekkürler Hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam tl nin pozitif reel faiz vermesi için Nisan a kadar faizin 80 puana gelmesi yetermi?

      Sil
    2. Hocam çok doğru tespitler.ABD ve Almanya da 30.000 $ veya € bankaya götürün yatırmaya sorguya alırlar bizde 50 milyar götür kapıda karşılarlar kara ak demezler.Müteahhit daire sayıyor 4000000 a 1000000 gösteriyor 3000000 milyonu neresine sokuyor devlet demezmiş nerden buldun nasıl aldın kardeşim çalda öyle çal böyle çal kılıfına uydur çal e bu ülkede sosyal adalet nasıl olacak

      Sil
    3. Paranın zaman değeri olarak Faiz =(delta işareti) Artık Değer= Ertelen Toplam (Tüketim +Yatırım)=Öncelenen Toplam (Tüketim+Yatırım) =Paranın Fiyatı =Bügünkü Değer =Paranın Bugünkü Değerix(1+Faiz Oranı(%))^n , -Beklenen Enflasyon Oranı , az gelişmiş ülkelerde bu oran , ekonominin yıllık büyüme oranı ile birebir olmasada pozitif yönde birlikte hareket eder , negatif reel faiz olması düşündürücü !!!

      Sil
    4. Anladığım kadarı ile Fon (nakit, para, artık değere sahip olanlar) arz edenler ile Fon (nakit, para, artık değere sahip olmayanlar)) Talep edenleri bir noktada kesiştiren daha doğrusu fon arz eğrisi ile fon talep eğrisinin birbirlerini kestiği noktada faiz dediğimiz olgunun paranın fiyatı ortalama olarak oluşuyor. z gelişmiş ülkelerderde negatif reel faiz oluşumu nelerin işareti olabilir ? tek sözcük ile çöp ekonomilerde negatif reel faiz oluşabilir yani gelecekten beklentisi olmayan , sanki yarın kıyamet kopacakmış gibi beklentilerin oluştuğu ekonomilerde negatif faiz görülür , har vurup harman savurma deyiminin bu tip ekonomileri yeterince açıkladığını düşünüyorum , Çöp ekonomilerde negatif reel faiz görülür , ekonomisi çöp değersiz olanlarde negatif reel faiz oluşumu izlenir ve görülür!

      Sil
    5. Paranın zaman değeri olarak faiz olgusu =(t ok işareti t +1)( bir zaman yelpazesi , zaman tayfında) , (delta işareti) Artık Değer= (delta işareti) Ertelenen Toplam (Tüketim +Yatırım)=(delta işareti)Öncelenen Toplam (Tüketim+Yatırım) =Paranın Fiyatı(genelikle % olarak ifade edilir) =Paranın Bügünkü Değeri =t anında Paranın Bugünkü Değerix(1+Faiz Oranı(%))^(t+1) (-) Beklenen Enflasyon Oranı , az gelişmiş ülkelerde bu oran , ekonominin yıllık büyüme oranı ile birebir olmasada pozitif yönde birlikte hareket eder , negatif reel faiz olması düşündürücü !!!

      Sil
    6. Anladığım kadarı ile Fon (nakit, para, artık değere sahip olanlar) arz edenler ile Fon (nakit, para, artık değere sahip olmayanlar) Talep edenleri bir noktada buluşturan daha doğrusu fon arz eğrisi ile fon talep eğrisinin birbirlerini kestiği noktada faiz dediğimiz olgunun yani paranın fiyatı herhangi bir ekonomide oluşuyor, Az gelişmiş ülkelerderde negatif reel faiz oluşumu nelerin işareti olabilir ? tek sözcük ile çöp ekonomilerde negatif reel faiz oluşabilir yani gelecekten beklentisi olmayan , yeni nesillerine ekonomik artık değer yaratıp bırakmak istemeyen , daha önceki yaratılmış ekonomik artık değeri bir an önce tüketmek , bitirmek isteyen toplumlarda rastlanır , yani yolunun sonuna yaklaştığını bilen , ekonomik büyüme, kalkınma, gelişme ile alakalı beklentileri ile kalkınma , gelişme ve büyüme potansiyeli olmayan, sanki yarın kıyamet kopacakmış gibi beklentilerin oluştuğu ekonomilerde negatif faiz görülür , har vurup harman savurma deyiminin bu tip ekonomileri yeterince açıkladığını düşünüyorum , , ekonomisi çöp değersiz olanlarde negatif reel faiz oluşumu izlenir ve görülür!

      Sil
  2. Murat DAĞLIOĞLU23 Kasım 2023 16:33

    Yazınız için teşekkürler, elinize sağlık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Makalenizde son Paragrafını öğrenmesi gereken Maliyeci Var !!!!!!

      Sil
    2. Sn. Hocam son cümlenizden başlayarak yazınızın tamamı için teşekkür ederim. "Ülkemize para gelmesi lazım", " Bu sene yeterli para girmedi." Dünyada prim yapmış ekonomi ekibimizi, para arama motoru gibi kullanıyoruz. Hâlâ babasından harçlık isteyen, bedeni gelişmiş aklı gelişmemiş çocuk gibi olmaktan ne zaman kurtulacağız. Ağızlara pelesenk olmuş "Yerli ve milli" veya "Hiç bir ülkeye bağımlı değiliz biz, kendimize yeteriz" sözü neden bir türlü üretimimize de bulaşmıyor. İstanbul'dan Edirne'ye giderken yolun her iki tarafında, göz alabildiğince uzanan, yüzümüze bakıp gözlerimizi kamaştıran, kocaman kocaman sapsarı çiçekli ayçiçeği (günebakan) tarlalarına ne oldu? "Buğday ambarı" Anadolu'muza ne oldu? Bizim ülkenin nüfus yoğunluğu gelişmiş ülkelerden çok mu yüksek oldu artık? Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik olarak toparlanması için illa dışardan para desteği olması şart mıdır? Bu sorunun bir cevabı varsa eğer, Saygıdeğer Hocam bunu bir de sizden duymak isterim .

      Sil
  3. Hocam emeğinize sağlık çok güzel bir yazı,meseleler artık ekonomik olrak yarumlamaktan çok uzak olmuş durumda,bence insan ve toplum pskolojisi üzerine yazılara daha çok ihtiyaç var.Ekonomi ekonomi bilimi ile alakalı olamaktan çıkmış,hukuk bilimi hukukla alakalı olmaktan çıkmış...Herşey algı ve hayalaler üzerine gidio,gerçekçilik ve akılcılığın esamesi okunmuyor.İnsanların ve toplumun pskolojisi,hayatabakışı ve beklentileri çok farklı yönde eğilmiş durumda,böyle durumda herkes kısa yoldan para kazanma peşinde.İnsanların küçük hayatları fakat büyük hayalleri var.Hayal kurmak tabi güzel bişey ama akla bilime uymayan hayaller daha büyük tıranvalara sebeb veriyor.Böyle ortamda PONZİ,KARAPARA...malesef insanlara daha güzel gözüküyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ahlak bozulunca toparlaması kolay olmuyor.

      Sil
    2. Bir koy üç al üçünüde beşlet rep rep.

      Sil
    3. Mahfi bey

      "Ahlak"tan bahsedince, "kadınlar çok açık giyiniyor (!)" seviyesinde anlaşılıyor konu.

      Sizin işaret ettiğiniz "ahlak bozulması" ile, toplumumuzun genelinin kendine dert ettiği "ahlak bozulması" aynı değil !

      Farkında mısınız?

      Sil
  4. Murat Bozdoğan23 Kasım 2023 17:00

    Bildiğim kadarıyla hükümetin çıkardığı yeter ki ülkeye döviz getir, kaynağını sormayacağım gibi üstüne vergi indirimi yapacağım düzenlemesi var ve halen yürürlükte.
    Böyle kapı gibi bir düzenleme varken karanlık kişiler niye güzellik salonu işine girsin?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bende bu sorunun cevabını merak ediyorum?

      Sil
    2. Hükumetin bu tutumu büyük miktarda kara parası olanlar için yeterli ikna sebebi değil. Çünkü netice olarak onlara "Sizin yaptığınız illegal işleri de görmezden geleceğim" demiyor/diyemiyor. Veya "Ülkeye döviz getirenlerin yaptıkları kanunsuzlukları görsem bile affediyorum" da diyemiyor.
      Evet, Hükumet parayı bankaya yatırırken paranın kaynağını sormayabilir ama zaten çoğu mimlenmiş olan bu insanların o paradan dolayı emniyet teşkilatının radarına girmeyeceğinin garantisi yok. Bundan dolayı, o paraları farklı işlerden kazanmış gibi göstermeye çalışıyorlar.

      Sil
    3. Yanıt için teşekkürler

      Sil
  5. Elinize sağlık Hocam. Bundan daha güzel anlatım olamazdı. İyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
  6. Hocam bu kayıtdışı para operasyonlarının ekonomiye kısa vadede olumsuz etki edeceğine katılır mısınız? Bunları ikame etmemiz gerekecek. Net hata noksan kalemi küçüldüğünde fabrika ayarlarımıza dönmüş olacağız. Bu da döviz açığını büyütecek.

    Uzun vadede tabii ki ihtiyaç var buna. Sanırım amaç da gri listeden çıkmak.

    YanıtlaSil
  7. Sayın Eğilmez, sizin de yazınızda bahsettiğiniz üzere, kara para arkasında siyasetçiler, emniyetçiler, hukukçular olmadan oluşamaz. bu oluşum da bir kaç ay da sistem haline gelemez. Demek ki bu işler aylar, yıllar önce başlamış ve kemikleşmiş. Siyasetçiler, emniyetçiler, hukukçular sisteme aylar önce, yıllar önce girmişler. Üzüm üzüme baka baka karardığından kişilerin adedi de buna paralel olarak çoğalmış, bütün Ülkeyi etkiler hale gelmiş, düzeltilmesi, çözülmesi aylar, yıllar alacak. Bir de paranın rengi olmaz, para gelsin de nasıl gelirse gelsin diye dürüst insanları kandırıyorlar. Para nın karası ile akı nın ayrılması mutlaka gereklidir diye düşünüyorum. Saygılarımla

    YanıtlaSil
  8. Hocam hazinenin bankaların enflasyon muhasebesine geçme talebini vergi kaybı yaşamamak için reddetmesinin sonucu ne olur?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gerçekleri inkâr etmeye devam ederek doğru politika uygulamak ve sorunu çözmek şansımız yok olur.

      Sil
  9. Hocam, tespitleriniz yine çok yerinde. Emekleriniz cok tesekkurler. Saygılar...

    YanıtlaSil
  10. Hocam açıkçası yabancı dizlere ve filmlere bakıp da demekki şöyle olmuş sonucuna varmanız beni çok şaşırttı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslında filmlere bakmadan da öyle olduğunu biliyoruz da filmler işin artık ayyuka çıktığının göstergesi.

      Sil
  11. Hocam ben Aleyna Fişek mükemmel yazı 👏👏👏

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam dolarda ani atak bekliyormusunuz?

      Sil
    2. Ani atak değilse de dolar kurunun yükselmesini bekliyorum.

      Sil
  12. SAYIN HOCAM DÖVİZDEN, ALTINA GEÇMENİN EKONOMİDEKİ YERİ NEDİR.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Döviz bankada durursa yatırıma aracılık eder, altın altın olarak durursa ekonomi dışına çıkarılmış bir değer olarak kalır ve ekonomiye yararı olmaz.

      Sil
  13. Konuya hakimiyetiniz yazılarınızı okumayı zevkli ve zahmetsiz kılıyor. Kaleminize sağlık. Bence ne bu halk fakirleşmeyi ne de bu hükümet iktidardan inmeyi kabul edebilir durumda. Dolayısı ile borcumuzu döndürmek için ulusun ortak mal varlıklarını, ki bunun içinde askerinin canı ve eğitimli insan kaynağı da var yabancılara daha da yoğun şekilde satmaktan başka bir yol yok. Artık ne kadar götürürse...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim. Maalesef geldiğimiz nokta bu.

      Sil
  14. faiz 40% oldu amaç piyasada üretim dışında işlerdeki parayı bankalara çekmek bugün başarılı oldu gibi görünüyor yükselmeye çalışan borsa aşağı düştü çünkü borsada firmaların üretim dışı karlılıkları ile enflasyon sayesinde yükseliyordu ev,arsa,araba satışları durdu yazılarını okuyorum demekki faiz artışı işe yaramaya başladı ihtiyaç ürünlerinin üretimini yapanların faiz artışları ile batması diye bir şey söz konusu değil enflasyon düştükçe firmalar kendi çalışma alanlarıyla daha çok ilgilenecekler enflasyon sayesinde para kazanan firmaların yükselen kredi faizleriyle kazançları düşüp piyasadan çekilecekler zaten çok büyük paralar kazandılar önümüzde seçimlerin olması nedeniyle enflasyonun düşmeyeceği faiz arttırımların devam edeceği anlaşılıyor.

    YanıtlaSil
  15. MB faizi yükselttiği halde Dolar/TL kuru düşmedi.

    Her zaman olduğu gibi yine yanıldınız.

    Türkiye'yi ne zaman terk edeceksiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne dedik: Faiz tek başına ekonomiyi batırabilir ama tek başına ekonomiyi düzeltemez.
      Enflasyon % 120 faiz % 40. Ayrıca faizin yanında hiçbir önlem yok. Hukuk yok, TÜİK verileri doğru değil, eğitimde reform yok, teşvik sistemi yanlış birçok eksik ve hata aynen devam ediyor.
      Bu durumda Dolar/TL kurunun düşmesini beklemek için sizin gibi okuduğunu anlamamak gerekir.

      Sil
    2. Bir yanıtda ben böyle düşünen kişilere cevap vereyim TL faiz 40% Enflasyon 120% ne zaman faiz enflasyonu geçerse o zaman dolar düsebilir daha iyi anlamanız için ABD doları faizi 5.5% enflasyon 3.2% ama eur/usd düsmesi lazım degilmi fakat çeşitli piyasa sonuçlarına bakıp piyasa dengede tutuyor kısacası bu konuyu anlamak kolay olsa idi herkes FX piyasasinda zengin olurdu hocamiz blog da hepimize bedava hocalık yapıyor saygı lütfen

      Sil
    3. Üstadım, bu hadsiz dangalağa hem cevap vererek hem de sadece "okuduğunu anlamadığını" söyleyerek gereksiz kibarlık göstermişsiniz her zamanki nezaketinizle. Bu tipler bildiğiniz "kara sığır". Aslında o bile değil, çünkü kara sığırlar fevkalade faydalı hayvanlar. Bunlar o seviyede de değiller. Hiç bir boktan anlamaz, ona buna memleketi terket diye ahkam keserler. Sanki babasının malı bu memleket.

      Sil
    4. Arrows inequality teorisi vardır. Araştır.

      Sil
  16. faiz arttıkça gerçek işleri beğenmeyen kişiler gerçek işlere geçecekler şu anda enflasyondan nemalanan işlere alışmış kişiler şok yaşıyorlar ayni şekilde enflasyon artarken gerçek işlerde çalışanlarda şok yaşamışdı ekonomi zigzag olursa gelgit normaldir Sular yükselince, balıklar karıncaları yer. Sular çekilince de karıncalar balıkları yer.

    YanıtlaSil
  17. Aydınlatmalariniz için teşekkürler hocam. Memleket çok acayip olmuş hocam. Futbolcuların olayı mesela "asgari zekaya sahip biri" diye başlayan bir cümle var bilirkisi raporunda.Milletin gözünün içine sokar gibi zenginlik gösterisi yapanlar var. Tabi tarafsiz bakinca olaylara memleket hayrina bazi seyleri daha net gorebiliyor insan. Dunde birileri uzaya otoban yapacagiz dersek diye basliyordu yada 1dolar 1tl olmazsa adam degilim diyen. 6 ay icinde enflasyon tek hane... Vay memleketin haline. Belki de üzerimizde nazar vardır
    kocaman kanalımız var nede olsa. Allah akıl versin derdi büyüklerimiz. Demekki bazılarının imanı zayifmis belli ki. saygilarimla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Akıl, mantık ve bilimden uzaklaştıkça bu tür sıkıntılarla karşılaşılıyor.

      Sil
  18. "...yanı sıra faizin, enflasyonun altına düşürülmesinin de çok ciddi etkileri var."

    Yani ne yapıp-ettiniz, yazınızda onca kelime evelediniz-gevelediniz, konuyu döndürüp-dolaştırıp yine "faiz"e bağlamayı başardınız.

    Helal olsun size.

    Ne çok faiz "takıntı"nız varmış be...

    Siz ne biçim birisiniz yahu...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Konulara sizin gibi bilim ve mantık dışında yaklaşan kişilerin kesinlikle anlayamayacağı biri.

      Sil
    2. Bu saygısız kisiyede ben cevap vermek istiyorum hocam ız blogda hepimize bedava hocalık yapıyor burada islenen konuların size uygun olmadıgı anlasılıyor kendinize uygun bloglara giderseniz mutlu olursunuz

      Sil
  19. "Sonunda Türkiye, bütün dünyada daha önce hiç olmadığı kadar karanlık bir ülke konumuna geldi,"

    Kanıtınız var mı?

    "daha önce hiç olmadığı kadar karanlık bir ülke", bunu siz uyduruyor olmayasınız?

    Bu ülkede "sizin beğendiğiniz" şeyler olunca Türkiye en cici ülke, ama "sizin beğenmediğiniz" şeyler olunca daha önce hiç olmadığı kadar karanlık bir ülke...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tabii ki kanıtım var, ben kanıtsız, belgesiz hiç konuşmam. FATF'de Türkiye kara parayla mücadelede gri listede yer alıyor. Bu döneme kadar bu hiç olmamıştı. Bilmediğiniz konularda yorum yapmayın. Neyse ki adınız saklı da eş dost kim olduğunuzu görmüyor, cehaletiniz adsız olarak kalıyor.

      Sil
    2. Hiç araştırdınız mı?

      "FATF", kimin kontrolünde Mahfi bey?

      Sil
    3. Sayin Adsiz 23 Kasim 2023 22:09 sizin varliginiz bile Türkiyenin ne kadar karanlik bir ülke haline geldiginin kanitidir.

      Sil
    4. Adama bak, "sizin beğenmediğiniz şeyler" dediği de kara para. Ayrıca Türkiye, FATF'nin 38 tam üye ülkesinden biridir.

      Sil
    5. Fanatik bir taraftar için ne deseniz boş maalesef. Buna eskiden beyin yıkanması denirdi.

      Sil
  20. Kara para girişinin kucuksenmiyecek bir ayagida "yasa dışı bahis ve sanal kumarhaneler" olsa gerek.

    YanıtlaSil
  21. Hocam ekonomide yeni bir ekosistem yaratıldı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sadece ekonomide değil her alanda yeni sistemler yaratıldı.

      Sil
  22. Elinize sağlık …
    Hangi sektörlerde sıkışma / iflaslar beklersiniz öncelikle (zira faiz artmaya devam edecek gibi )

    YanıtlaSil
  23. Erdoğan peronist mi

    YanıtlaSil
  24. Mahfi bey

    Minarşist misiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Değilim. Yaşamımın hiçbir döneminde hiçbir ekole ya da görüşe bağlanmadım. Her ekolün, görüşün, teorinin, yaklaşımın mantığıma uyan yanlarını alıp kendi görüş ve düşüncelerimi oluşturdum.

      Sil
  25. Mahfi bey çok haklısınız bilimden ayrılanı kurt kapar. Yapısal reform diyorsunuz buda kabul. Ikimizde mevcut iktidarın anayasa yapmasını istemiyoruz. Hukuk reformu yapacaginada inanmıyoruz.ben vatandaş olarak tek başına hicbir partinin anayasa yapmasını istemiyorum. Turkiyede anket yapsak 86 milyon dürüst insan var. Son dolar olayındaki insanların enaz bir tanesi turkiyede örnek gösterilen ve toplumun büyük bir kesmi tarafından örnek alınan insan. Kısaca onu istemiyoruz, bunu istemiyoruz, hata kabul etmiyoruz. Bu ülke nasıl düzelecek

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir tek yolu var: Gerçeği kabul etmek ve akıl, mantık ve bilime dönmek.

      Sil
  26. Kaleminize sağlık. Konuyu en yalın haliyle ve anlaşılır aktarmışsınız. Kolaylıklar dilerim.

    YanıtlaSil
  27. Yanlış ekonomi politikasının maliyetini bütün toplum ödeyecek dediğiniz kısımda 3. aşama daha da yükselen işsizlik olacak galiba? Bu olgunun zamanlaması için bir öngörüde bulunulabilir mi sayın hocam?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet ekonomi ister istemez küçülecek ve bu da işsizlik getirecek.
      Bu ne zaman olacak? Eğer yapısal reformları yapmazsak gelecek yılın ikinci yarısında bu olguyla karşılaşacağız.

      Sil
  28. Hocam içine düştüğümüz karanlığı her zamanki gibi çok anlaşılır ve basit bir şekilde anlatmışınız teşekkürler. Anladığım kadarıyla net hata noksan kalemindeki yükselme ile ahlaki çürüme ve utanma duygusundan yoksunluk arasında ters orantılı bir ilişki var. Benim asıl merak ettiğim bütün bunlara nasıl katlanabildiğimiz. Galiba geçimimizi sağladığımız sürece paranın nereden geldiğini umursamıyoruz ya da önemsemiyoruz. Bu durum bana Sezar'a atfedilen paranın kokusu olmaz sözünü hatırlattı. Bilemiyorum, yine de benim gibi onuruyla yaşamayı düstur edinenler için bütün bu yaşanan rezilliklere katlanmak zor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim.
      Haklısınız, yaşanması da zor, katlanması da zor.

      Sil
  29. Hocam yine yoğun ilgi ve durumdan mütevellit içten bir hüzün ile yazınızı okudum. Diğer bir konu, yazılarınızı okuduklarına şaşırmakla (en azından okumaları içimde bir ümit de yeşertmiyor değil) birlikte yaptıkları yorumlardan konuların gerçek yüzünü görmekten çok uzak cehaletin, fanatikliğin ve zihinsel körlüğün pençesindeki beyni yıkanmış bir kitlenin yorumlarına cevap vermek için harcadığınız - birkaç dakika da olsa- vakte üzülüyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Üzülmeyin, o harcanan vakit yerini buluyordur. Zihinlerinde küçük bir şimşek çakması bile insanların cehaletten ve daha da önemlisi fanatiklikten kurtulmalarına yardımcı oluyorsa o yeter.

      Sil
    2. Müthişsiniz keşke bu düşünceniz bulaşıcı olsa herkese hocam

      Sil
  30. Değerli hocam bu ülkenin vatandaşlarının kurucu önderinin felsefesini anlama ve uygulama becerisi olmadığını yakın ve uzak tarih, kişisel gözlemlerimiz dahil ölçülebilir her türlü veri gösteriyor. Siz ise ısrarla öyle olmadığını savunuyorsunuz. Susamayana su verilmez. 26 milyar dolar iyi para.

    Toplum fazladan 26 milyar dolar üretebilecek bilgi seti ve çalışma ahlakına sahip mi gerçekten? Karınlarımız doysun yeter diyen azımsanmayacak bir kitle zaten adalet, hukuk, demokrasi kültür ve sanat talep etmiyor ki? Suç örgütleri ve kokuşmuş bir toplum içinde mutlu mutlu yaşayacak yüzde 50'den fazla bir kitle var paradan haber verirseniz şayet. Anlayın bu toplumu ve gerçeklerini artık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunların hepsini çok iyi biliyorum ve ne kadarını düzeltebiliriz diye düşünüp kaç kişiyi tedavi edebilirsek o kadar iyidir diye uğraşıyorum.

      Sil
  31. Yine çok keyifle okuduğum bir yazı.
    Cahillere takılmıyorsunuzdur umarım hocam onlarda laf ebeliği bitmez.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sağ olun.
      Takılıyorum, belki bir şeyler öğrenirler umuduyla.

      Sil
  32. Mahfi Hocam Yazınız için çok tşkler; Güzel bir Türkiye Özeti olmuş. Bir sorum olacaktı. Son zamanlarda yapılan gerek polisiye baskınlar, tedbirler; Gerekse Maliye Bakanlığının ve TCMB ın (Bu arada neden BDDK işlevsiz bir halde ve karar almıyor anlamadığım ayrı bir konu) yaptıkları sonucu Net Hata Noksan Kaleminde düşüş görmemiz mi gerekir. Bu rakam aynı kalıyor veya artış oluyor ise bu sizin yazınızda belirttiğiniz illegal olayların devamı olarak düşünülebilir mi? Tşkler şimdiden. Sağlıcakla kalın

    YanıtlaSil
  33. Mahfi Hocam Merhabalar;
    Yazınız için tşkler; Son dönem Türkiye'deki olayların ekonomik bir göstergesini çok anlaşılır bir dil ile belirtmişsiniz.
    Size bir sorum olacaktı. Son dönemde artan polisye önlemler, baskınlar, TCMB faiz artırımları ve mevzuat düzenlemeleri, Maliye Bakanlığı Mevzuat düzenlemeleri ve yönlendirmeleri sonucu
    (Not: BDDK neden işlevsiz bir durumda gibi gözüküyor ve bankacılık piyasasınındaki düzenleyici rolünü tamamen TCMB devretmiş gibi gözükmekte) Bilançodaki Net Hata Noksan Kaleminin düşmesini mi beklemeliyiz?
    Bu kalemde düşün olmaz veya aynı kalırsa Kara para, Ponzi oyunu ve çeşitli illegal aktivetelerin devam ettiğinden mi şüphelenmeliyiz? Net hata noksan kalemin yüksek seyretmesi Gri Listede olmamız açısından takip edilmesi gereken bir finansal göstergemidir.

    Cevaplarsanız sevinirim. Şimdiden Çok teşekkürler;
    Sağlıcakla kalın.
    24 Kasım Öğretmeneler gününüzü de kutlarım. (Sanırım Üniversite öğretim görevliliğiniz hala devam etmektedir. Etmiyorsa bile bizleri eğittiğiniz öğrettiğiniz için teşekkürler)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Net hata ve noksan kaleminde düşüş var 2023'de.
      Bu kalem gri liste açısından en azından benim izlediğim bir kalem. Bu rada tabii bazı yıllarda eksi de çıkabilir. Bu, içeri giren paraların o yıl dışarı çıktığını gösterir.
      Çok teşekkür ederim, çok naziksiniz.

      Sil
  34. Hocam hani faiz sebep enflasyon neticeydi, hani nas vardı n'oldu sahi? Ülke deneme tahtası bizler de kırkılmayı bekleyen koyunlar gibiyiz ya, istedikleri gibi oynuyorlar. Para bitti. MB'nin kasası tam takır kuru bakır. Nereden gelirse gelsin, rengi kokusu ne olursa olsun yeter ki para gelsin dönemini yaşıyoruz. Ahlaki yozlaşma cari açığı finanse etmenin bir maliyeti gibi görünüyor. İktisat biliminde bunun bir yeri var mıdır bilmiyorum. Fakat bildiğim her durumda bu ülkede yaşayan bizler kaybediyoruz: hem yoksullaşarak hem yozlaşarak..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Diyecek hiç bir şey yok. Hep uyardık hep söyledik ama anlamaları için ülkenin batması gerekiyormuş.

      Sil
    2. Hocam saygı ve sevgilerimle. Eskilerin lafı yazınıza cuk oturuyor. İmam osurursa cemaat sıvar anlayın yani. Yukarıdan aşağı aşağıdan yukarıya katlanarak artan bir lağım akışı var. Bizim gibiler kuytu köşelerde pisliğin dışında kalmaya çalışanlar.

      Sil
  35. Hocam yazıdan bağımsız bir sorum olacak biz dolara neden bu kadar bağımlıyız ihlatımızın en yüksek olduğu ülkeler Rusya Çin Almanya İngiltere iken ve biz bunların para birimlerine odaklanmamız getekiyorken neden sürekli her yerde dolar karşımıza çıkıyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çünkü Doları herkes alış verişte kabul ediyor. Rusya ile ticaretimizde biz TL versek onlar da Ruble birbirimizden başkası bu paraları almaz. Ayrıca kimse elindeki altını veya petrolü dolar dışında bir parayla satmak istemez çünkü o parayı bilmez. Biraz Euro kabul görüyor o kadar. Şimdi birisi size borçlu olsa ve borcunu Şili Pesosuyla ödemek istese kabul eder misiniz?

      Sil
    2. Hocam 10 yıl önce KPSS iktisat çalışırken sizin yazılarınızı konuları biraz daha iyi anlamak için okuyordum.İngilizce dili gibi doların da heryerde alıcısı var onu anladım cevabınız için teşekkür ederim

      Sil
  36. Bazı şeyler hiç değişmez. Hatta daha da kötüye gider. 1932‘ye yelken açalım hepbirlikte. Yakup Kadri beyi konuk ederseniz köşenize Yaban'dan bir pasaj bırakmak istiyorum izninizle.

    Gün geçtikçe daha iyi anlıyorum: Türk entelektüeli Türk aydını, Türk ülkesi denilen bu engin ve ıssız dünya içinde bir garip yalnız kişidir. Bir münzevi mi? Hayır; bir acayip yaratık demeliyim. Öyle ya, bir insan tasavvur edin ki hangi ırktan, ne cinsten olduğu belli degildir. Kendi vatanı addettiği memleketin dibine doğru ilerledikçe, kendi kökünden uzaklaştığını hissediyor. Hissetmese bile etrafında nasıl olan boşluk, soğuk ve itici hava, ona her an kendi toprağından sökülmüş bir aykırı, bir acayip nebat olduğunu bildiriyor. Her memleketin köylüsüyle okumuş yazmış zümresi arasında, aynı derin uçurum var mıdır? Bilmiyorum! Fakat okumuş bir İstanbul çocuğu ile bir Anadolu köylüsü arasındaki fark bir Londralı İngilizle bir Pencaplı Hintli arasındaki farktan daha büyüktür.’

    ‘Lakin işte görüyorum ki, bir çanak suda bir damla zeytinyağı gibiyim. Ne karışıyorum, ne de dibe çökebiliyorum. Bize, bunun için toplumun kaynağı diyorlar galiba.’

    ‘Şimdi ne görüyorum? Anadolu... Düşmana akıl öğreten müftülerin, düşmana yol gösteren köy ağalarının, her gelen gasıpla bir olup komşusunun malını talan eden kasaba eşrafının, asker kaçağını koynunda saklayan zinacı kadınların, frengiden burnu çökmüş sahte sofuların, cami avlusunda oğlan kovalayan softaların türediği yer burasıdır.’

    YanıtlaSil
  37. Yazınız için tesekkürler sayın hocam buzdağının görünen kısmını bu sayfada işledik diyelim esas görünmeyen kısmi korkunç her meslekde her işde inanılmaz kirlilik var ve hepsi biliniyor suç duyurularí yapiliyor fakat işlem yapilmiyor

    YanıtlaSil
  38. hocam yazılarınız kadar, yorum kısımlarını da okumaya çalışıyorum. bazı yorum sahipleri için sizin bloğunuza girip, yazıyı okuma, bir fikir edinme bilincine sahip sanıyorsunuz, fakat bunu sadece karşı atak için, boş konuşma için, ezik egolarını tatmin etme çabası olarak yapmış olduğunu anlıyorsunuz.. çok ilginç geliyor bana bu durum hocam, allah size sabır versin gerçekten.

    YanıtlaSil
  39. Türkiye nüfus veya kişi başına düşen gsyih listelerinin hiçbirinde ilk 10'da değil, fakat kripto sahipliğinde ilk sıralarda. Çok şaşırtıcı bir şekilde nüfus olarak veya milli gelir olarak bizden kat kat büyük olan ülkelerden daha fazla kripto yatırımcımız ve sahipliğimiz var. Sizce bu net hata/noksan fazlalığının bir sebebi de kripto olabilir mi?

    YanıtlaSil
  40. Hocam,

    Öncelikle öğretmenler gününüz kutlu olsun.

    Eğer hayatın akışı sizi "Hazine Müsteşarlığı" ve "üniversite hocalığı" gibi alanlara yöneltmeseydi, "lise öğretmeni" olsaydınız, hangi branşta öğretmen olmak isterdiniz Hocam? Ve niçin?

    YanıtlaSil
  41. Hocam yine gerçekleri ortaya dökmüş, tabi Mahfi hocam gibi iktisatçılar televizyonlara çıkamadıkları için ve bunları türk halkına anlatamadıkları sebebiyle ,sadece bu yazılar brlirli bir kısım yarafından okunabiliyor.Türk televizyonlarında genellikle ana akım medyada butip ekonomik işleri türk halkı ya anketçilerden yada emekli askerlerden öğreniyor.Sağlıcakla kalın Mahfi hpcam

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim ama bir tespiti düzeltmem lazım beni davet eden kanallar var ama ben çıkmak istemiyorum.

      Sil
  42. Hocam yine tokat gibi bir yazı. Teşekkürler

    YanıtlaSil
  43. CDS arttı CDS arttı diyoruz,sadece ekonomi kötü diye risk primi artmaz,bilançodaki böyle 1 rakamda ekonomi kötü giderken acayip artışlar varsa yatırımcı bunda da bakar diye tahmin ediyorum,ben bir firmaya yatırım yapıyorsam bakarım faliyetindenmi kazanıyor yoksa faaliyet dışındanmı diye.ülkenin bilanço büyümüş ama ne yapmış?üretip ihracat yapıpmı büyütmüş yoksa net hata noksan gibi açıklamaya muhtaç bir kalemdemi büyütmüş?Hocam sizin dediğiniz gibi istedikleri kadar faizle müdahale edilsin,yapısal reformlar yapılmadan,bilançoda soru işareti olan kalemler arındırılmadan işimiz daha zor.Saygılarımla,

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. CDS düştü bu arada. Ama bu geçici bir düşüş olabilir. Kalıcı olması için yapısal reformlar şart.

      Sil
  44. Sayın Hocam; bu ülke için gerçekten bulunmaz bir insansınız. sayenizde ekonomi okuryazarlığımız her geçen gün gelişiyor.
    Emeğinize, zamanınıza sağlık; iyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
  45. Hocam faiz artışının durması enflasyonla mücadelenin bittiği anlamına mı gelir?

    YanıtlaSil
  46. Hocam aklanmış kara paraya ne denir?

    YanıtlaSil
  47. ponzi konusunu ismail saymaz ı youtube da dinledim ve konuyu anladım bankacı tahminen viop da kaldıraçlı işlem yapmış 1 milyon dolar kaybetmiş sonra hırs yapıp parayı geri getirmek için önce tefeciden borç almış viop da başarılı olamayınca tefeciye ödemek için dolara 40% gibi faiz ile ünlü kişilerden borç almış bu faizi duyan parayı kendileri vermiş sonrada işler karışmış biri verdiğinin iki mislini bankacıyı döverek almış işin içine tefeciler girmiş onlarda iki mislini almışlar bu ponzi olayı değil esasında bu olay sıradan bir viop da işlem yapmasını bilmeden viop da işlem yapan borsazede olayı borsaya bulaşan ve başkasının parasını karıştıran her aile ve akrabaları bunu yaşıyorlar banka müdürünün bütün serveti de yok olmuş ortada verecek para yok.

    YanıtlaSil
  48. Saygıdeğer Hocam, romantik bir Nas uğruna iki yıllık süreçte yeni bir ekonomik model denendiğini düşünüyor musunuz. Pragmatist yönetici insanların böyle düşüneceklerine inanmak zor değil mi. Yüksek Enflasyon, düşük faiz, baskılanmış düşük kur yöntemi sayesinde borçluluğu, özellikle de yabancı para borçluluğu yüksek holdingler borçlarını düşürmediler mi.. Yeni yatırım yapıp ve daha zengin olmadılar mı. ... olan maaşlı çalışanlara olmadı mı saygıdeğer üstadım..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşünmüyorum çünkü ilk olarak bu bir model değil, irrasyonel bir savrulma, ikincisi yeni değil daha önce de Tansu Çiller zamanında denendi ve 1994 ekonomik krizi yaşandı.

      Sil
  49. İngiltere kaynaklı teklif , 30 milyon dediğiniz arsanızı ,
    35 milyona alırım, ama hesabına 50 milyon yatırırım, sonra bana 15 milyon elden ödersin, nasıl teklif ama? Aynıyla vaki bir olay. Ülkenin Nereden nereye gelindiği nokta bu.

    YanıtlaSil
  50. Mahfi hocam biraz konudan bağımsız olacak ama beni affediniz.Adam Smith pro sosyalist miydi? Çoğu sosyalist arkadaşım bunu savunuyor.Wealth of Nation isimli bir yazıyı kaynak olarak kullanıyorlar.Sizce kapitalizmin babası olarak lanse edilen Adam Smith'in sosyalist olmadığını ben bu kişilere nasıl açıklayabilirim?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adam Smith, aslında Merkantilizmden Kapitalizme geçiş aşamasında yaşamış ve kapitalist sistemin ekonomi teorisini yazmış bir bilim insanıdır. Smith ve ardılları Ricardo, Malthus ve diğerleri konuları kapitalizmin o zamanki çerçevesini aşacak şekilde ele aldıkları için sosyalist görüş çerçevesinde değerlendirilebilecek görüşlere se sahiptiler. Karışıklık oradan çıkıyor. Ama bu iktisatçılara sosyalist iktisatçı demek için bunlar yeterli değil. Bu iktisatçılar kapitalizmin iktisat teorisinin kurucularıdır.

      Sil
    2. Çok teşekkür ederim hocam,ayrıca öğretmenler gününüzü de geçte olsa kutlarım,sizin gibi bir değere sahip olduğumuz için çok şanslıyız yorumlarınızı hep okurum estağfurullah falan demeyiniz bu iltifatıma sizin sayenizde ekonomi hakkında liyakat sahibi bir birey oldum daha nice insanlar sizin bu konudaki ilminizden faydalanmıştır eminim.Bir sosyalist olarak size esenlikler dilerim.68'den sevgilerle.

      Sil
    3. Keşke sizin gibi liyakatlı birini sosyalizm tarafında görseydik hocam ancak (dönemin şartları veya belki de siz görüşü beğenmediniz sonradan herhalde)gibi durumlar buna pek izin vermiyor anladığım kadarıyla.Marksizm-Leninizm-Sosyalizm-Komünizm gibi görüşleri eleştirdiğinizi bittabi bilirim.Hiç bu konu hakkında kapsamlı bir eleştiri yazısı yazmayı düşündünüz mü?Düşünmediyseniz rica ederim düşünün,sizin gibi liyakatlı bir hocadan bu konuları dinlememiz zannımca elzemdir biz okurlarınıza.Tekrardan teşekkür ederim.İyi günler dilerim sizlere hocam.

      Sil
    4. Teşekkür ederim. Ben de size iyi günler dilerim.
      Ben yalnızca sol ve sosyalist görüşleri değil her tür görüşü eleştiriyorum. Bu arada Marksist görüş genelinde çok da beğendiğim yönler var. Onlardan da yararlanıyorum. Kendimi mevcut düşünceler ve yaklaşımlar karşısında özgür tutmam sanırım benim en önemli özelliğim. Böylece hiçbir düşünceyi reddetmeden doğru yanlarını alıp zihnimde birleştirebiliyorum.

      Sil
  51. Hocam yine akıl ve bilim ışığında bir yazı yazmışsınız. Lakin ülkeyi yönetenler akıl ve bilim yerine ( ülkeyi mahvetmek pahasına) politik dürtülerle karar alıyorlar.
    Karamsar olmak da çözüm değil ama sizce sadece mevcut ekonomi yönetiminin aldığı rasyonel önlemlerle, yapısal herhangi bir değişime gitmeksizin, ekonomide “makul” seviyede bir düzelme görülebilir mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Geçici olarak iyileşme görüleceğini tahmin ediyorum ama bu hem süre alacak hem de kalıcı olmayacak.

      Sil
  52. Tek adam sultası devam ettiği sürece, siz ve sizin gibi kıymetli ekonomistlerimiz ne kadar doğruyu gösterseler de ne yazık ki, bu ülkede hayata geçirilemez! Bizde ana sakatlık siyasettir!!
    Yazınız için teşekkürler Mahfi bey...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet maalesef siyaset, girdiği bütün teknik alanları bozuyor.

      Sil
  53. Hocam mazallah sıcak para gelmezse naparız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şu aralar gelmiyor zaten.

      Sil
    2. Ermenileri , Rumları, Alevileri , Kürtleri katletmiş olmakla yüzleşmemiş bir topluluğun enflasyonu daha çok olur. Acısı da çok olur. Doğrudur, her toplululuk bir gruba zarar vermiştir tarihte ama bununla yüzleşmemiş olan en büyük topluluk Türklerdir! Oyuna devam, ağlamak yok

      Sil
    3. Gelmezse kendimiz ısıtırız parayı.

      Sil
    4. Olmayan parayı ısıtamazsınız. Olmayan kömürle soba yakmak gibidir.

      Sil
    5. Gelmezse faiz indirilir.

      Sil
    6. Hocam sıcak para gelmezse nasıl büyüyeceğiz?

      Sil
    7. Sabredelim az kaldı sıcak paralar yolda,yatırım bankaları raporlarında sıcak para girişi için faiz artışının %45’e varmasını, TL’nin %10 daha değer kaybetmesini talep ediyor.

      Sil
    8. Gelmesede olur gelen para buharlaşıyor zaten.

      Sil
  54. Ponzi oyunu demişken sayfa94'te bir sorun var. Şule ile Mehmet birbirlerine baktılar yerine 'Şule ile Osman birbirlerine baktılar.' olmalıydı. Kıps

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Onu sonraki baskılarda düzelttik. Dikkatiniz ve uyarınız için teşekkür ederim.

      Sil
  55. Hocam iyiki varsınız. Yazılarınızı çok sıkı takip ediyorum. Etrafımızda aydın görünüp içinde bulunduğumuz tabloyu anlamayan o kadar çok insan var ki bazen hayrete düşüyorum. Sizin yazılarınızı tavsiye edip çoğu zaman forward ediyorum. Bilim ve rakamlar yalan söylemez anlatabilirsem bir kişi bir kişidir diye. Daha geniş kitlelere ulaşmak için Ekodiyalog gibi bir program imkanınız olsa ne iyi olur.

    YanıtlaSil
  56. SAYIN HOCAM,ÇOĞU KİŞİ YEREL SEÇİMLERDEN SONRA EKONOMİDE BİR TUFAN,DEVELÜASYON BEKLİYOR.SİZİN ÖNGÖRÜNÜZ NEDİR.

    YanıtlaSil
  57. Mahfi hocam selamlar . Nasılsınız, iyisinizdir inşallah? Konudan bağımsız bir sorum olacaktı bağışlayın. Sizce 3. çeyrekte yıllık büyümemiz kaç olur? 2023 yılı için tahmininiz nedir ? Teşekkürler şimdiden :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 3. Çeyrekte % 4 -5, yıllık olarak da 4 dolayında bekliyorum.

      Sil
  58. Yıllardır pıtırak gibi çoğalan AVM lerde, günde 2-3 tişört satan ve ayda döviz cinsinden büyük kiralar ödeyen dükkanlar da hep benim için ? olmuştur. Bu değirmenin suyu nereden gelir?

    YanıtlaSil
  59. Mahfi bey sorum size çok "çiğ" gelebilir ama siz kim bilir ne sorular duymuşsunuzdur ömrünüzde.

    Sizin meslekî kökünüz "Maliye Müfettişliği".

    Herhangi bir şirketin muhasebe kayıtlarını incelediğinizde, kriminal aktivite olup-olmadığını tespit edebilir misiniz? Yani, bu, sizin uzmanlık alanınızda mı?

    "Kriminal aktivite olup-olmadığını tespit etmek" üniversitede lisans eğitimi sırasında öğretiliyor mu? Yoksa, mezun olduktan sonra ek eğitim mi almak gerekiyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Estağfurullah, gayet mantıklı bir soru.
      Bir şirketin kriminal aktivite içinde olduğunu muhasebe kayıtlarından çıkarmak çok kolay bir iş değildir. Çünkü bu tür aktiviteler içinde olan şirketler muhasebe kayıtlarını da örtmeyi becerirler. Ama çapraz araştırmalarla kayıtların karşı taraftaki durumuna bakarak bazı ipuçları yakalanabilir.
      Bu tür bilgiler üniversitede öğretilmez. Üniversitede muhasebe öğretilir bazı bölümlerde muhasebe hileleri falan öğretilir ama bunlar daha çok vergi kaçırmaya yönelik hilelerdir. Bu bilgiler eskiden maliye müfettişliği, hesap uzmanlığı, gelirler kontrolörlüğü gibi mesleklerde üç yıllık muavinlik döneminde öğretilirdi. Şimdi de muhtemelen vergi müfettiş yardımcılığı döneminde öğretiliyor.

      Sil
  60. Hocam yanılmıyorsam HaberTürk' e Fatih Bey'in programına çıkmıştınız. Net hata noksan kalemindeki tutarın kara para olmak için çok büyük olduğunu söylemiştiniz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet tamamı kara para olamaz ama bir bölümü olabilir. Araştırılması lazım. Ayrıca 2022'deki büyük miktarın bir bölümü muhtemelen Rusya'dan ithal edilen doğal gazın ödenmeyen bedelidir. Yani doğal gazı aldığımız için ithalatta görünüyor ama bedelini ödemediğimiz için gelirmiş gibi görünüyor ve net hata noksana yazılıyor. Ödediğimiz yılda da bu kez eksi olarak yer alacak. Ne yazık ki şeffaf olunmadığı için bunlar açıklanmıyor.

      Sil
  61. Hocam; bilgi ve bilgilendirmelerinizi takip ediyor, saygı duyuyor ve yazdıklarınızın doğruluğnu çevremde de görerek size katılıyorum.

    Size hayretle baktığım konu ise yaşamda herkesin gördüğü, yaşadığı konular/sorunlar olduğu halde, okuduğunu anlamayan, anladığını ifade edemeyen, yazılanları siyasete çekerek salakça (kusura bakmayın ancak en nazik ifade bu) hala anlamamakta direnenlere, mazeret bulanlara anlamak/öğrenmek istemeyenlere bu kadar sabırlı, nazik, kibar ve bilgilendirme iç güdüsüyle cevaplar verebiliyorsunuz?

    Saygılar, Selamlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Cahil de olsa fanatik de olsa insanlara bıkmadan usanmadan gerçekleri ve doğruyu anlatmamız gerektiğine inanırım. Safsatayla, yalanla, şehir efsaneleriyle, komplo teorileriyle ancak ve ancak gerçekleri ve doğruyu anlatarak mücadele edebiliriz.

      Sil
  62. Hocam ponzi sistemine girenlerin hem tüketimi artırıp hem vergi gelirlerini artırma durumunu anlayamadım. Kısa vadede yüksek getirinin vaadedildiği sistemin ilk geri ödeme evrelerinde gelen kolay paranın daha hızlı tüketime aktarıldığını mı ima ediyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kara para elde enler ya da Ponzi sistemini uygulayıp bu tür kolay paraları elde edenler genellikle aşırı para harcar ve lüks tüketime yönelir. Son günlerde gündemde olanların yaşam şekline baktığımızda bunu açıkça görebiliyoruz. Bu da enflasyona katkıda bulunur.

      Sil
  63. Emeğinize ve zamanınıza sağlık.

    YanıtlaSil
  64. Çok teşekkürler

    YanıtlaSil
  65. Paranın kaynağının belirtilemediği durumlarda vergilendirelemediği, adli ceza verilmediği ülkemizde kara para aklama durumu söz konusu olamaz. Bahsettiğiniz kara paralar aklanmadı, çatır çutur yenildi.

    YanıtlaSil
  66. Artık çok yaşlandınız Mahfi bey.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok doğru ama ne yazık ki hala ahmaklıklarla uğraşıyorum.

      Sil
  67. Hocam merhabalar yeni kitaplarınızı bekliyoruz 2024 yılı içinde yayınlamayı planladığınız kitap var mı birde fondan sonra polisiye yazmaya devam edecek misiniz

    YanıtlaSil
  68. Hocam uygulanan politikalar nedeniyle çok aramamıza karşın dışarıdan (sıcak para veya doğrudan yatırım olarak) para girirşi olmadığını biliyoruz. Konuya enflasyonu düşürme penceresinden baktığımızda; para gelirse de bu bir şekilde para arzının artışına dolayısıyla ilave (tüketim veya yatırım) harcamaya, sonuçta enflasyon artışına (en azından belli süre için) neden olmayacak mı? Bu paradoksu nasıl açıklamak gerekir?
    Saygılar.
    Hüseyin Dönmez

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Milton Friedman basitçe enflasyonu açıklıyor.
      https://www.youtube.com/watch?v=xzNkKONrwRU
      sizin sorunuza gelirsek. Hükümetin enflayonu düşürmek gibi bir gayesi yok. Ödemeler dengesi krizini önlemeye çalışıyorlar.

      Sil
  69. Hocam bu tür mali yolsuzlukların artmasında maliye teftiş kurulunun kapatılmasının bir payı var mıdır vergi müfettişleri bu tür olaylarla mücadelede yetersiz mi kalıyor

    YanıtlaSil
  70. Hocam yazınız için teşekkürler.

    "Padişahın izni olmadan eşkiyalar kervan soyamazmış."
    Son yıllarda ülkeye sıcak para girsinde nasıl girerse girsin diye bilinçli bir şekilde uyuşturucu tacirlerinin ve ponzi dolandırıcılarının görmezlikten gelindiğini hatta devlet tarafından yol verildiğini düşünüyorum. Ama İçişleri Bakanı değiştikten sonra son bir kaç aydır bu çetelerle yeniden kararlı bir mücadele başladı sanki.
    Sizce bunun nedeni ne olabilir?

    Bence;
    1.ihtimal - Devlet kasasında para kalmadı, devlet bu kaçakçıların ve dolandırıcıların malına çökerek seçimlere kadar bir süre idare etmeyi düşünüyor... Böylece gelen parayla hem seçmeni besleyecek, hemde halka karşı adaleti sağlayan kudretli bir görünüm verecek...
    2.ihtimal - Devlet yaptıklarından utanmaya başladı ve gerçek büyük bir devlet olduğunu hatırladı, suçlularla gerçekten mücadele edecek ve bilime dayalı ekonomik teknikler uygulayarak ekonomiyi tekrar canlandıracak, yapısal reform seferberliği başlatacak...

    Hocam sizce hangisi?

    YanıtlaSil
  71. yenilere alan açabilmek artık ancsk eskilerin alanlarını daraltmakla mümkün. Yeni çakallar kapıda bekliyordur; parsadan pay almak için.

    YanıtlaSil
  72. Selam Hocam,
    Çeşitli vesileler ile Türk kökenli bazı şirketlerin yurtdışı yatırımlarını duyuyoruz,
    ardından onların aldığı yüksek cezaları da duyuyoruz, ama sizler Türkiyede duyamıyorsunuz çünkü yurtdışı şubesini açan ülkenin haberi ülkenin basınında yer alırken, aldığı cezalar ilgili ülke yasal kurumunun sitesinden paylaşılıyor, yabancı basın için önemsiz olan bu bilgi haberleştirilmezken, Türk basınından kimse de araştırmıyor.

    Misal, basit bir et lokantası, cinsel taciz, vergi kaçırma, usülsüz et servisi, hijyen konularında kaç kere kapatma ve yaptığı yatırımın çok üzerindeki miktarda ceza alırken, bir şekilde farklı yasal isimlerle tekrar açılıp, tekrar benzeri cezalar aldı. Sahibi olarak kişiye baktığınızda, pazarlama yüzünde firma sahibi olarak görünen o kişinin firma ile ortaklık ilgisi yok iken, abidik ülkelerden abidik şirketler ortağı çıkıyor. Onların da arkasına gidildiğinde bazı Türk zenginler, ordan da sizin bildiğiniz malum kişi çıkıyor.

    Malum kişi de çıkıyor televizyondan ağlıyor, bana uçak satmıyorlar, bana füze satmıyorlar, bana randevu vermiyorlar, beni anlamıyorlar diye. Kral çıplak, kralın kendi de çıplak olduğunu biliyor, kralın halkı kralının ne kadar çıplak olduğunu bilemiyor.

    X^k$Zw6314@cmJJH!q

    YanıtlaSil
  73. Mahfi bey

    Bütün bu olaylar, iktisat ve işletme bölümlerinde "tez konusu" olmaya namzet olaylar mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır. Bu daha çok sosyoloji ve psikolojinin kapsamına girer.

      Sil
  74. Yaşananları yumuşatmak, masum göstermek gibi biri niyetim yok.

    'İnsan'ın 'çok paraya, zahmetsizce ulaşacağım' derken ortaya çıkan sonuçlar olarak görüyorum.

    Acaba bu olayları, psikolojik (ve sosyal-psikolojik) bağlamda analiz eden akademisyenler var mıdır? Ne dersiniz Mahfi bey?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilmiyorum ama ben FON romanımda polisiye - kara roman çerçevesinde bu konuyu işledim.

      Sil
  75. Acaba Mahfi bey 'Hazine Müsteşarı' iken, korsanlara karşı, mafyaya karşı nasıl mücadele etti, gerçekten öğrenmek isterim?

    Mahfi bey sizi hiç tehdit ettiler mi ('bize para ver' diye) ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hiç etmediler: Mafya kimi tehdit edeceğini kimi edemeyeceğini bilir.

      Sil
    2. Hazine müsteşarını mafya tehdit etse n'olcak?
      Hazine kasası ağzına kadar borç senedi dolu,
      Torba torba borç kağıtlarını doldur mafyaya ver,
      Günün sonunda devlet hizmet nişanı bile takarlar.

      Sil
  76. Hocam yerel seçim sonrası sert devaluasyon + yüksek faiz sonrası IMF ile birlikte yabancı yatırım gelir mi? Bu dolar kuru ve faizle dışardan kimse gelmez çünkü.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilemeyiz. Türkiye, tahmin edilebilir bir yer olmaktan çoktan çıktı. Plan yok program yok. Sözde hepsi var ama hepsi göstermelik. Her şey günü birlik yaşanıyor.

      Sil
  77. Mahfi bey

    28 Kasım 2023 tarihine geldik.

    -Seçimler bittikten sonra 2 hafta içinde Türkiye'de ekonomik kriz başlayacak.- yazmıştınız.

    Bırakın 2 haftayı, koskoca 6 ay geçmesine rağmen ekonomik kriz hâlâ başlamadı.

    Nedir cevabınız?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İçinde bulunduğumuz durumun kriz olmadığını sanan bir tek iktidar mensupları var sanıyordum ben. Demek sizler de varmışsınız. Enflasyon %61 (gerçeği % 120), kiralar asgari ücretin üzerinde, döviz yok, yetkililer döviz bulmak için dünyada tur atıyor. Ve siz hala ekonomik kriz başlamadı diyorsunuz. Biraz başka kanalları izleyin.

      Sil
    2. Mahfi bey

      İnsanlar sokaklarda, caddelerde yürürken açlıktan bayılıp yere düşmüyor ki.

      AVM'ler tıklım tıklım dolu, insanlar bol bol alışveriş yapıyorlar, siz hangi ekonomik krizden bahsediyorsunuz Mahfi bey?

      Sil
    3. Türkiye'de; işsizlik yükselmedikçe, ekonomik kriz yoktur.

      Bu gerçeği Mahfi beyin kabul etmesi lazım.

      Sil
    4. Hocam cok guzel yazmissiniz ancak insanlar 5000tllik emekli ikramiyesine Allah razi olsun dedikleri icin, mevcut durumun da kriz oldugunu anlamiyorlar. Seneye de 5000tl alinca belki farkederler dicem de, yukarda yorum yapan arkadasi gorunce, 10 sene de gecse zor..

      Sil
    5. İşsizlik artmadıkça insanların kriz olmadığını düşünmesi başka şeydir. O bir algı meselesidir. Dünyanın neresine giderseniz gidin % 61 enflasyon (gerçeği aslında bunun iki katı) kriz demektir.

      Sil
    6. Sn. Adsız 12:46, AVM'lerin tıklım tıklım dolu olmasının insanların, artık hiç değeri kalmamış paradan kaçma yolu olduğunu, tüketerek parayı kullanmaya çabaladıklarını yani bunun bir refah değil kriz göstergesi olduğunu anladığınızda kriz olayını çözeceksiniz. Arjantin'de durum aynı: AVM'ler tıklım tıklım dolu, lüks restoranlarda yer bulunmuyor, onların çoğu da sizin gibi kriz nerede diye soruyorlar.

      Sil
  78. bard sordum bir ülkede avm ler çok kalabalık ise ülke krizde olabilirmi?
    Kısaca cevap vermek gerekirse, evet, bir ülkede AVM'ler çok kalabalık olsa bile ülke krizde olabilir.
    AVM'lerin kalabalık olması, halkın satın alma gücünün yüksek olduğunu gösterebilir. Ancak, bu durum aynı zamanda, ülkenin ekonomik yapısını yansıtmayabilir. Örneğin, AVM'lerin kalabalık olması, halkın kredi kartları ile alışveriş yaptığı anlamına gelebilir. Bu durumda, halkın satın alma gücü gerçekte yüksek olmayabilir.
    Ayrıca, AVM'lerin kalabalık olması, ülkenin ekonomik yapısında bazı sorunlar olduğunu da gösterebilir. Örneğin, AVM'lerde satılan ürünlerin çoğu ithal ürünler olabilir. Bu durumda, ülkenin dış ticaret açığı artabilir ve bu da kriz riskini yükseltebilir.
    Sonuç olarak, bir ülkede AVM'ler çok kalabalık olsa bile, ülke krizde olabilir. Bu durum, halkın satın alma gücünün yüksek olduğunu gösterebilir, ancak ülkenin ekonomik yapısını yansıtmayabilir. Ayrıca, AVM'lerin kalabalık olması, ülkenin ekonomik yapısında bazı sorunlar olduğunu da gösterebilir.
    İşte, bir ülkenin krizde olduğunu gösteren bazı işaretler:
    CDS primlerinin yükselmesi
    Ülke kredi notlarının düşmesi
    Cari açık ve dış ticaret açığının artması
    İşsizlik oranının yükselmesi
    Enflasyonun artması
    Faiz oranlarının yükselmesi
    Bu işaretlerden bir veya birkaçının görüldüğü bir ülkede, kriz riski yüksektir.

    YanıtlaSil
  79. Bard asordum,Bir ülkede ekonomik kriz olduğunu halk, aşağıdaki belirtilerden anlayabilir?

    Ekonomik göstergelerdeki olumsuz değişimler: İşsizlik oranının artması, enflasyonun yükselmesi, faiz oranlarının yükselmesi, cari açığın ve dış ticaret açığının artması gibi ekonomik göstergelerdeki olumsuz değişimler, krizin habercisi olabilir.
    Gündelik yaşamdaki değişiklikler: Gıda, giyim, ulaşım gibi temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının artması, işsizliğin artması, işletmelerin kapanması gibi günlük yaşamdaki değişiklikler, krizin etkilerini halk üzerinde hissettirebilir.
    Medya ve sosyal medyadaki haberler: Ekonomik krize ilişkin haberler, sosyal medyadaki paylaşımlar, halk tarafından krizin varlığına dair bilgi edinmelerine yardımcı olabilir.

    İşte krizin belirtilerine dair bazı örnekler:

    İşsizlik oranının artması: İşsizlik oranının artması, halkın satın alma gücünü azaltarak ekonomik durgunluğa neden olabilir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.
    Enflasyonun yükselmesi: Enflasyonun yükselmesi, halkın satın alma gücünü azaltarak ekonomik durgunluğa neden olabilir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.
    Faiz oranlarının yükselmesi: Faiz oranlarının yükselmesi, işletmelerin yatırım maliyetlerini artırarak ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.
    Cari açığın ve dış ticaret açığının artması: Cari açığın ve dış ticaret açığının artması, ülkenin dış borçlanma ihtiyacını artırarak kriz riskini yükseltir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.
    Gıda, giyim, ulaşım gibi temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının artması: Gıda, giyim, ulaşım gibi temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının artması, halkın yaşam standartlarını düşürerek krizin etkilerini halk üzerinde hissettirebilir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.
    İşletmelerin kapanması: İşletmelerin kapanması, işsizliği artırarak krizin etkilerini halk üzerinde hissettirebilir. Bu durum, halk tarafından krizin varlığına dair bir işaret olarak görülebilir.

    Ekonomik kriz, halk için zorlayıcı bir durumdur. Bu nedenle, halk, krizin belirtilerini erkenden fark ederek, kendini ve ailesini krizin olumsuz etkilerinden korumaya çalışmalıdır.

    YanıtlaSil
  80. Konut satışındaki artışa rağmen ev sahipliği oranı düşüyor, kiracılar artıyor
    https://tr.euronews.com/2022/04/28/konut-sat-s-ndaki-art-sa-ragmen-ev-sahipligi-oran-dusuyor-kirac-lar-art-yor
    Krizi anlamak mı istiyorsun işde kriz evlerini satan insanlar enflasyon ve pahalılık sebebi ile geçinemedikleri için evlerini satıp ucuz yaşayacakları yerlere gidip oralarda kirada evlerinin parası ile yaşıyorlar.
    Bu enflasyonist ortamda Konut arsa araba alanlar ise enflasyondan nemalanandır .Borsanın artması tamamen enflasyon nedeniyle dir Türkiyede bazı firmalar hariç çoğu firmanın reel gelirlerinde artış yokdur.
    Abullah Gül enflasyon hakkında bakın ne demiş
    "Enflasyonun ne olduğunu, enflasyonun nasıl büyük bir bela, kötülük, ahlaksızlık, hastalık olduğu ve bir kamu hırsızlığı olduğu gerçekten idrak edilmezse enflasyonla amansızca bir mücadele içerisine girilemez"
    https://www.indyturk.com/node/537871/haber/abdullah-g%C3%BCl-en-%C3%A7ok-hayret-etti%C4%9Fim-%C5%9Fey-enflasyonun-bu-kadar-hafife-al%C4%B1nmas%C4%B1
    İnternetde dolaşıp halkı zehirlemeye çalışıyorsunuz açlıkdan yere düşen yokmuş kurtuluş savaşında bile kimse açlıkdan yere düşüp bayılmadı sizin gibi insanları Allaha havale ediyorum.
    Bu kişilere zehirlenmeyin internetde şu soruları sorun
    enflasyon hırsızlıkdır,enflasyon haramdır,mehmet şimşek,abdullah gül,ali babacan,Ak Parti

    YanıtlaSil
  81. Mahfi bey, tüm dünyadaki toplam borcun(dolayısıyla alacağın da) yaklaşık 300 tr usd olduğu ama toplam GDP nin 100 tr usd olduğu gerçeğiyle bakarsak, yaratılmış olan bu servetin para kazanabilmesi veya değerini koruyabilmesi için fiziksel yatırım araçların ötesinde türev ürünlere ihtiyaç bulunmaktadır. Eğer uygun enstrumanlar yaratılamaz ise, dünyada krizlerin sıklığının artması veya paranın emtiya ya yönlenmesi durumunda, enflasyonist ortamın daha da artması kaçınılmaz gözüküyor. Acaba kapitalist sistemin çöküş evresine mi girdik ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Murat Bey bu olgu en ciddi orunlardan biri. Kapitalizmi çöküşe götürür mü bilemiyorum çünkü kapitalizm inanılmayacak kadar esnek bir sistem, her kalıba girebiliyor ama bu olgu sistemi çok zor duruma sokmuş görünüyor. Çıkış o kadar kolay değil.

      Sil
  82. Ülkemizin nasıl yönetildiğini anlamak istiyorsanız ben 9500 günden fazla prim ödemiş bağkur emeklisiyim 1999 yılında emekli maaşımla 14 gram altın alabilirken bugünkü emekli maaşımla 4 gram altın alabiliyorum.Maaşlar dışında hiçbirşeyin (gıda-emlak-mal) altın karşısında fiyatı erimedi pekala bu aradaki kayıp 10 gram altın nerede? 2023-1999=23 yılda 10 gram yani 23 yılın ortalaması olarak 5 gram eksildi kabul etsek 23 yılx12ayx5gram=1380 gramx1870TL(bugünkü 1 gram altın fiyatı)=2.580.600TL haram zıkkım olsun.

    YanıtlaSil
  83. Hocam herşeyin değerini usd olarak değerlendiriyoruz usd dışındaki paralar veya enflasyon batağına saplanmış ülkeler para basmayı bırakıp usd yi yerel para olarak kullanmaya başlayabilirlermi ki bankalardaki mevduatlar enflasyondan korunmak için usd zaten ve usd kullanımı sonrası enflasyon oluşamaz çünkü herşeyin değeri usd olduğu için sadece ülkede bazı şeyler dünya fiyatlarından daha pahalı (vergi-gümrük.vb nedenlerden)bazılarıda daha ucuz olabilir(yerel gıda ve yerel spot ürünleri gibi) .Bu sayede halk herşeyi dünya fiyatları ile kıyaslıyabileceği için herşeyi daha iyi anlayacakdır diye düşünüyorum.

    YanıtlaSil
  84. Mahfi bey olaya salt bilimsel ve salt hukuksal baktığınızda:

    "Ponzi şeması" mı?

    Yoksa

    "Patlayan bir yasa dışı fon" mu?

    ("İnsanların algısı"nı sormuyorum size.)

    YanıtlaSil
  85. İktisat, bilimle sanatın karışımı değildir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kimse böyle bir şey demiyor. Bilimle sanatın karışımı ekonomi değil ekonomi politikasıdır.

      Sil
    2. Ekonomi politikası, bilimle sanatın karışımı değildir.

      Sil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

GSYH’de Dünyada Kaçıncıyız?