Coğrafya Kader midir?

Tam adı Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed bin Haldun el Hadramî olan İbn-i Haldun, modern tarih yazımı, sosyoloji ve ekonomi biliminin öncülerinden kabul edilen 14. yüzyıl düşünürü, devlet adamı ve tarihçisidir. Tunus’da doğdu. Devlette çeşitli görevlerde bulundu, mahkûm edildi, hapis yattı, sonra itibarı iade edildi. 7 ciltlik kitabı Kitabül İber’de dünya tarihini anlattı. Dünyaca bilinen Mukaddime (önsöz, giriş, başlangıç anlamına geliyor) aslında bu 7 ciltlik kitabın giriş kitabıdır. Bu kitap Osmanlı tarih anlayışı üzerinde önemli etkiler yarattı.

İbni Haldun’a atfedilen en önemli yargılardan birisi “Coğrafya kaderdir” sözü. Gerçekten öyle midir? İbni Haldun’un yaşadığı döneme ve bölgeye bakılırsa bu söz doğru görünüyor. Ama bugünkü dünyaya bakınca bu söz anlamını yitiriyor. Mesela Güney Kore ve Kuzey Kore aynı coğrafyayı paylaşıyor. Güney Kore’de kişi başına gelir 30.000 Dolar, Kuzey Kore’de 1,000 Dolar. Bu iki ülkeyi bu kadar farklı kılan Coğrafya değil yönetim farkı. Güneydeki yönetim toplumsal refahı artıracak işlerle uğraşırken Kuzeydeki yönetim kendi varlığını güçlendirip iktidarını sürdürmeye odaklanıyor. Japonya bir başka örnek. Hemen hemen hiçbir doğal kaynağı bulunmayan Japonya “coğrafya kaderdir” sözüne teslim olmak yerine Meiji Restorasyonu ile kaderini kendisi çizmiş ve dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden birisi durumuna gelmiş. Coğrafi keşifler, mesela Kristof Kolomb’un keşifleri, coğrafyanın kader olmadığını tam tersine kaderin coğrafya olduğunu gösteriyor. 
  
Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı’nın son döneminde kaderine teslim olmasına başkaldıran Mustafa Kemal ve arkadaşları sayesinde büyük devrimlere girişmiş ve olumlu sonuçlar almaya yönelmiştir. Öncelikle çevresindeki istikrarsız yapıdan kendisini soyutlamak için “yurtta sulh cihanda sulh” ilkesini geliştirmiş ve uzun yıllar bu ilkeye sadık kalması sonucu savaşlardan uzak durabilmiştir. Son dönemde bu ilkeyi terk edince coğrafya kader haline gelmiş, Türkiye, orta doğudaki bitmez tükenmez savaşların ortasına dalmış ve çok sayıda göçmeni kabul ederek kendi yurttaşlarından ayırdığı sınırlı kaynaklarıyla onlara bakmaya başlamıştır.  

Mesela laikliği cumhuriyetin temel ilkesi olarak kabul eden Türkiye, bu sayede bu coğrafyada din, mezhep, tarikat, cemaat savaşlarının getirdiği geriliklerden uzaklaşmış, bilime yönelmiştir. Ne var ki bu yöneliş fazla uzun ömürlü olamamış, sonunda Osmanlı’dan devralınan bozuk yapı yeniden hortlamış, yeniden bilimden uzaklaşma başlamıştır. Türkiye, coğrafyanın kader olmadığını kanıtlayabileceği bir uğraşıdan geri dönerek sıradan bir orta doğu devleti konumuna dönmeye başlamıştır.

Coğrafya kader değildir. Aslında hiçbir şey kader değildir. Bilim, bu tür yaklaşımları kabul etmez. Bilim, gözleme ve deneye dayanır. Mesela doğru yönetim bir ülkeyi ileri götürürken yanlış yönetim geriye götürür. Bunun kaderle ilgisi yoktur. Kader, beceriksizliğin, çalışmamanın, yeterince mücadele etmemenin suçu üzerinden atmanın yoludur. Varoluş felsefesini savunanların bir bölümü (en başta da Sartre) “var oluşumuza karışamayız ama ondan sonrasının sorumluluğu, kaderi oluşturmanın yükümlülüğü bize aittir” der. Bu, çok doğru bir saptamadır. Beceriksizliğimizin, başarısızlığımızın sorumluluğu büyük ağırlıkla bize aittir.

Bence bu yaklaşım toplumlar için de geçerlidir. İyi yönetilmeyen bir ülkede sorumluluk krala aittir. Ama eğer o ülke seçime dayalı bir yönetim biçimine sahipse sorumluluk o yönetimde ısrar eden topluma aittir. Çünkü devlet dediğimiz mekanizma sonuçta siyasal iktidarın yönetimi altındadır. Ve o siyasal iktidar bu dediklerimizin tam tersini yapabilir. O zaman ne olacak? Latince bir ifade var: “Quis custodiet ipsos custodes?” Türkçeye “Koruyuculardan kim koruyacak?” diye çevrilebilir. İşte burada hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı devreye girer. Bizi devlete karşı koruyacak olan tek güç bağımsız yargı mekanizmasıdır. Yargı bağımsızlığını kaybedince bireyleri devlete ve onu yönetenlere karşı korumak yerine devleti ve onu yönetenleri bireylere karşı korumaya başlar. Oysa devlet güçlü bireyler güçsüzdür, korunması gereken birileri varsa o devlet değil, bireylerdir.

Türkiye, hukukun üstünlüğüne, gerçek demokrasiye, yasama, yürütme ve yargı erklerinin ayrımına dayalı parlamenter sisteme, açık ve şeffaf denetim mekanizmalarına, laikliğe, bilime dayalı eğitim ve öğretime ve doğru ekonomi politikalarına dayalı modele dönmedikçe bu coğrafyanın kaderinden kurtulamaz, kendi kaderini yaratamaz ve coğrafyayı kader olarak yaşamaya devam eder.  

Yorumlar

  1. Mükemmel bir yazı daha elinize sağlık hocam. Bu yazıyı beğenen arkadaşlara Daron Acemoğlu'nun ULUSLARIN DÜŞÜŞÜ kitabını tavsiye ederim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Saygıdeğer Hocam, her yazınızı anlamadığımdan değil ama çok beğendiğimden ve öğrendiğimden dolayı peşpeşe iki kez okumadan edemiyorum. Çok sağolun çabalarınız için.

      Sil
    2. İlber Hoca da, Başkanlık sisteminin Türkiye'yi taşıyamayacağını söylemişti.

      Bakalım kaç 10 yılımıza mal olacak.

      Ne gerek vardı?

      Sil
  2. Hocam gunaydinlar ...

    Maillerinize bakar misiniz lutfen ?

    Cografya kader olmasin ....

    Harikasiniz

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Maillerime devamlı bakarım, atladığım bir şey mi var?

      Sil
    2. Ortadogudaki bir devlet ile avrupadaki bir devletin vermis oldugu mucadele tamda kaderdir sayin hocam birisi atesin icinde kor olmamak icin mucadele verirken bir digeri atese koruk veren olmustur ayni yasamak ve yasamaya calismak..

      Sil
  3. Günaydın hocam.
    "Bizim büyük çaresizliğimiz."
    Mükemmel, kolay okunan bir roman; sinemaya da aktarıldı.
    Türkiye'nin sürekli neden tıkanıp kaldığının yanıtı aslında orada anlatılıyor. Konu:"İnsan!"
    Osmanlı'nın büyüme ve gelişme dönemindeki stratejisi aslında çağdaş olan tüm ülkelerle aynı idi:fethet, yağmala ve haraca bağla!
    Devletlerin geliri buradandı.
    Ülkeyi yöneten, bu geliri de yönetir, uygun gördüğü şekilde "hizmet sektörüne" dağıtırdı, kimse bunu sorgulayamaz, aksi halde kellesi giderdi.
    Bu düzen, kısaca "kulluk düzeni" olarak adlandırılır.
    Dünya, değişti, biz değişmedik, değişemedik!
    20 yıl önce, D. Bakır'da HV. K. de görevli iken, yöre halkından biri, çok zor durumda olduğunu ve oğluna bir iş bulması gerektiğini söyledi, yardım istedi.
    Uğraşıp, özel sektörde iş buldum. Adam: "Komutan, yanliş anlsmişsen, ben devlette yani üste iş istemişim senden, öbürü iş değildir." dedi.
    Kulluk düzeni kafamızda devam ettikçe bir şeyleri değiştirmek çok zor!
    S. Arabistan, Azarbeycan, Kazakistan vs.
    Bir ülkenin doğal kaynakları varsa, kulluk düzeni sürdürülebilir.
    Doğal kaynakları yoksa ve kulluk düzeni devam ettrilecekse, bunun devamı için bir takım araçlara ihtiyaç duyulur: Hukuk, kuvvetler Birliği, asayiş güçlerinin tek elde toplanması, sürekli dış düşman yaratılacak toplumun beklentilerinin baskılanması.
    Bu gün, Sözcü'de bir haber var:İŞSİZLİK FONU ALARM VERİYOR.
    Kısaca patron, bu fona ödemek zorunda olduğundan fazlasını teşvik olarak geri almış!
    Bunun hesabını, fona ödeme yapan işçi sorgulamalı.
    İşçiden kesilen bu para devlete aktarılırken şu da sorgulanmalı: "Devlet memuru dan neden böyle bir kesinti yapılmıyor? Aynı ülkede, insanlar arasında bu fark nasıl olabiliyor?"
    Bizim büyük çaresizliğimiz, aslında bizzat biziz!
    Yazılanlar, yol gösterip çözüm üretmeler, eleştiriler toplumun %80 İ tarafından algılanıyor bile..
    Bunca sıkıntıda bana 1000 TL bayram harçlığı yattı, ben soruyorum:"Niye, bunun bedelini kim ödedi?“
    Çevremde soran hiç kimse yok!
    Bizim büyük çaresizliğimiz...


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. (.. toplumun % 80 İ tarafından algılanmıyor..)

      Sil
    2. Ben o harçlığı istemedim

      Sil
    3. Azerbaycan ve Gürcüstan aynı tarihlerde SSCB'den ayrıldı Gürcüler AB'de serbest dolaşım hakkı aldılar Azerilerse yerlerde sürünürler. Sebeb kötü yönetim .

      Sil
    4. Almanyada gurculeri goruyorum hallerinden cok memnunlar kacak calisiyoirlar sezonluk. Her yaz gelip 6 aylik bildigim kadariyla kalma haklari ama calisma izinleri yok. Kacak calisip ulkerine dovizle donuyorlar. Gurcistan bu baglamda ciddi doviz kazanci elde etti.
      3 sene once 1.20 olan Gurcu levasi bugun 2.20 bandlarina kadar gelmis.
      Niye adamlar uretiyor. Gurcistan Turizm yapiyor findik uretip ihrac ediyor gurbetcileri var gidiyor calisiyor ulkesine para yolluyor. Gurcistanin enflasyonu %3.5-4 bandlarinda saliniyor Issizlik %12lerde...Cari denge acigi butce dengesi acigi dusuyor. Gurcistan kalkiniyor. Maalesef ulkemiz yerinde sayiyor nargile iciyor gru gru gru nargile yaparim diyor

      Sil
    5. Adsız 15:57 senin biseyden haberin yok galiba. gürcistanın SÖZDE kalkınması rusyaya karşı ABD safında olmasındandır, kölesi olduğunuz almanyanın csu cdu ve sdpside öyledir. Nargile de yasaklansın çomar işsizleri çok sever
      Trnin idaresi çürük. Gürcistanla kıyaslama yapabilen birisi yorum yazmasın mfye. Fındık diyor turizm diyor. Şaka gibi. Arge diyoruz hitech diyoruz.
      Evet gürcistan fındık satıyor 3 turistle kalkınıyor.

      Sil
    6. Ek olarak gürcüler trde kaçak çalışıyorlardı özbek, suriyeli ve afganlar yerlerini doldurdu. Dolar istiyorlar genelde veremiyorsun artık. Kaçak çalışma ekonomiyi öldürüyor.

      Sil
    7. tabi gurculer mukemmel bi yonetime sahiip demi!!

      Sil
  4. Kaleminize sağlık.

    YanıtlaSil
  5. Elinize sağlık hocam,
    Kilit nokta halk gibi görünüyor, duygu ve inanmışlıkları ile karar verip yaşayan bir çoğunluğun kendiyle birlikte bir çoklarını sürüklemesi. Garip olan, hasta olduğunda doktora, başın derde girince avukata yani bir uzman arayışı olan insanın seçim konusu gelince göz ardı etmesi herşeyi ve herkesi. Biraz ihtiyaçlar piramidi ile de alakalı bir durum ama sadece ihtiyaç mı yön vermeli yada ihtiyaç olanın ne olduğu dayatılması etken bu sonuçlara?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim.
      Objektif, liyakata dayalı, bilimsel bir sistemde ikisi de olabilir.

      Sil
  6. Merhaba,
    C.Colomb' dan önce Çin denizcilerinin hemen hemen tüm denizleri ve kıyı ülkelerini keşfettiklerini yazan Gavin Manzies 1421 kitabı okumuşmuydunuz?
    İbni Arab-i ' nin ' Kader gayrete aşıktır' sözü kendi kaderini tayinde önemli bir söz olabiliri?
    Saygılarıla.
    Mehmet Tahir Ertem

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. http://www.mahfiegilmez.com/2018/10/son-okuduklarmdan-sectigim-uc-kitap.html

      Sil
  7. Koruyuculardan kim koruyacak?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hukukun üstünlüğü, denetim ve bağımsız yargı.

      Sil
  8. Hocam harikasınız. Benzer bir konuşmayı, yani aslında kader diye bir şeyin olmadığını, insanların vermiş oldukları kararların sonucunun kader olduğunu daha dün kızıma anlattım. Sadece anne baba ve akrabalarımızı seçme şansımız yok, onun dışındaki her şey bizlerin kararlarının sonucudur. Kaderci kişiler ve toplumlar önünde sonunda başarısız olmaya ve kaybetmeye mahkumdur.

    YanıtlaSil
  9. Konuyu bağladığınız cümle olmamış, siyasete kaymış.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaçınılmaz biçimde işin içine siyaset giriyor. Siyasete kaymak önemli değil. Önemli, olan saptamanın ve çözüm yolunun doğru olup olmadığı.

      Sil
    2. Elinize saglik hocam hersey son paragrafa bagli aslında bu kadar zormu bunu uygulamak

      Sil
    3. "Son paragraf siyasete kaymış."
      Tamam ama..
      "Tutuklu ABD vatandaşının salıverilmesi dahil, her konuda tek adamın karar verdiği bir sistemi savunur duruma düşüyorsunuz. Bu, siyaset değil mi?
      Not: Kastınız sadece" siyasetsiz ekonomi yazısı ise özür dilerim ama ikisi iç içe geçmiş konulardır.

      Sil
  10. Emeğinize, kaleminize sağlık hocam. Harikulade bir yazı olmuş yine. İçimizden geçenleri çok güzel dile getirmişsiniz.

    YanıtlaSil
  11. Her Toplum Layık oldugu sekilde ve kişilerce yönetilir. Bizimkisi de bu kadar.

    YanıtlaSil
  12. Son zamanlarda sık sık toplumda da dillendirilen bir sözü detaylı olarak ele almışsınız hocam. Daha açık şekilde anlatılamazdı zaten. Ömrünüz uzun olsun.

    YanıtlaSil
  13. Hocam ulkenin su anki gorunumu dikkate alindiginda son paragrafta bahesttiginiz modele donme olasiligi nedir ?dusukse bu olasilik nasil arttirilabilir ?

    YanıtlaSil
  14. Sevgili Hocam,

    Çok büyük ölçüde katılıyorum size. Suçu etrafa atmak bir nevi sorunları örtbas etme çabası. Bu konuda haklısınız.

    Benzer konulara malum Prof. Daron Acemoğlu da değiniyor. "Institutions" makalesinde, ülkelerin kaderini asıl belirleyen unsurun yönetim şekilleri olduğundan dem vuruyor. Hatta Kuzey - Güney Kore örneğinde de benzer bir açıklama yaparak,; "Kuzey Kore ,yer altı zenginlikleri açısından daha önemli bir yer iken Güney Kore onu geçti , çünkü yönetim şekli belirleyiciydi" gibi açıklamalar yapıyor.

    Her şey çok makul. Ancak, coğrafyanın kader olmadığı düşüncesine bütünsel olarak katılmıyorum. Örneğin gene aynı yabancı kaynakların makalelerinde sıkça belirttiği " Resource Curse" olgusunu nereye koyacağız ? Gerçekten İsveç, İsviçre, Norveç vs. ileri hukuk sistemi sayesinde mi ayakta ? Yoksa kimsenin hak iddia etmek istemediği şanslı kara parçalarında yaşadıklarından mı ? Güney Kore, ABD'nin üssü olmasaydı, daha açık ifadeyle boyun eğmeseydi sizce Kuzey Kore' den farklı mı olurdu?

    Burada olayı yalnızca yönetime ve halka atmak da doğru değil. Bazen çok fazla haklı olursunuz ancak, yaşadığınız topraklar yer altı zenginliklerince yoğun veya kutsiyet atfedilen bölgelerdir. Dünyanın kaderini değiştirecek tarzda liderleriniz olsa da, coğrafya'nın kader olması nedeniyle aksiyon alamazsınız. Gazi Mustafa Kemal Atatürk de başaramamıştı maalesef. Yeni TC Devleti, yalnızca kahramanca savaşan ordumuz sebebiyle değil, İngilizler ile yapılan anlaşmalar sonucu kuruldu. Bunu hepimiz biliyoruz. Özgür bir ülke olarak konuşlanmadı TC bu topraklara hiç bir zaman! 1923 de bile.


    Girişte söylediklerimi son söz olarak yine söyleyeyim.

    Çok büyük ölçüde katılıyorum size. Suçu etrafa atmak bir nevi sorunları örtbas etme çabası. Bu konuda haklısınız.

    Fakat "Coğrafya kader değildir" demek de , bütünsel olarak bana doğru gelmiyor.

    Sevgiyle kalın,


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam elinize sağlık acaba Türklerin Müslümanlığı kabul etmesi ve gerçek Kur'an'dan uzaklaşma dinin siyasete alet edilmesi coğrafyamızın bir kaderimidir

      Sil
    2. Kaderci düşünce ile özgür irade düşüncesi hep catisagelmis üzerinde sonsuz söz söylenmiş kitaplar dolusu düşünceler öne surulegelmistir. Arapça bir kelime olan kader aslında ÖLÇÜ anlamına gelmektedir.Bence kaderi en güzel açıklayan bu ölçü anlamıdır. Kişinin dna'si gibi toplumların yaşadığı coğrafyalar onların başına gelenleri ve içinde bulundukları durumu mutlak olarak etkilemez ler ama bir ölçü yani alt ve üst limitler koyarlar.kişiler ve toplumlar özgür iradeleri ve gayretleri ile kaderin kendileri için biçtiği bu sınırlar içerisinde en iyisini de en kötüsünü de yapabilirler.

      Sil
    3. Ben de "Coğrafya kader değildir" cümlesinin tamamen doğru olduğunu düşünmüyorum. Ama Mahfi Bey'in anlattıkları hala geçerli.

      Örneğin ABD coğrafi açıdan mükemmel bir konuma sahip. Neredeyse kocaman bir kıtadan oluştuğu için zengin doğal kaynakları var, etrafında okyanuslar olduğu için kolay savunulabilir bir durumda, çevresindeki ülkeler de ona tehdit oluşturabilecek ülkeler değil. Yani coğrafi açıdan çok şanslı.

      Ama ne kadar coğrafi avantajınız olsa da ülkede iyi bir yönetim sergilenmezse başarısız olmaya mahkumsunuz. Yani coğrafi avantajlar size bir çok artı değer sağlayabilir, diğer ülkelere göre daha fazla veya hızlı gelişmenizi sağlayabilir ama bir ön koşul değildir. Sadece gelişme yolunda işinizi zorlaştırır veya kolaylaştırır.

      Yani coğrafi şartları olduğu gibi kabul edip biz ne yapacağız ona odaklanmamız gerekli.

      Sil
    4. Meksika da Kanada da aynı coğrafyaya sahip. Güney Amerika ülkeleri de dışardan bir saldırıya uğramadı.

      Sil
    5. Cevabımdaki ABD örneğinde bunu belirtmeyi unutmuşum ama tam olarak bundan bahsediyordum. Dünyada ABD kadar avantajlı coğrafyalarda bulunan bir çok devlet var ama bunların küçük bir kısmı gelişme konusunda başarılı oldu.

      Yani coğrafi olarak avantajlı olsanız da yanlış kararlar alırsanız başarılı olamıyorsunuz. Bu da Mahfi Bey'in anlatmaya çalıştığı şey.

      Sil
  15. Hocam Merhabalar , maliye bölümünde okuyorum ekonomi ve maliye ile ilgili yazılar yazmak istiyorum.
    Yazın okumam için kitaplar onerebilir misiniz ? (kitaplarınızın tamamını okudum )
    Teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Alaeddin Şenel: İnsanlık Tarihi
      Frederic Mishkin: Finansal Kurumlar ve Piyasalar

      Sil
  16. Güzel bir yazı. Coğrafya tabiki kader değildir. Ancak komşu oldugunuz ülkeler gerçekten kaderdir ama. Etrafınıza baksanıza hala kafa kesen ilkel nufuslara sahip ülkelerle çevrili siniz. Uluslasma sürecini sağlam bir şekilde sağlayamamis siniz. Mesela ülkemizde eğitimli kesim ozellikle olmak uzere Türkçe neredeyse kullanılmıyor. Kelimeler arapça isimler arapça tamamlamalar arapça. Dolayısıyla aslında başka bir kültür işgal etmiş ülkenizi. Ama dünya üzerinde başkasının diliyle kültürüyle kalkınmış ülke goremiyorsunuz. Örneğin Almanlar Almancayla ingiltere ingilizceyle Japonlar japoncayla Çinliler çinceyle gelişmiş. Ama cezayirliler fransizcayla gelişmemişler sadece sömürülmusler. Sorun ulusal bir kültür planiyla çözülür değerli hocam. Yazinizdaki son paragrafta buna işaret ediyor aslında

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. 1920'lerde 30'larda da aynı coğrafyadaydık, komşular da aynıydı ve bambaşka bir yolda ilerliyorduk.

      Sil
    2. Özel adları küçük harfe yazmışsınız, bağlaçları yanlış yazıyorsunuz, cümleleriniz düşük ve "ülkemizde eğitimli kesim ozellikle olmak uzere Türkçe neredeyse kullanılmıyor" diyorsunuz. Şikayet etmeye ve dünyayı değiştirmeyeye başlamadan önce kendimize bir baksak daha iyi olmaz mı?

      Sil
  17. Kaleminize emeğinize sağlık harika ve isabetli bir yazı. Kabul edene

    YanıtlaSil
  18. Sayın Eğilmez,
    Mükemmel bir yazı, teşekkürler.

    YanıtlaSil
  19. Harika bir yazı..Elinize Sağlık...

    YanıtlaSil
  20. Güzel bir saptama. Bulunduğunuz coğrafya da, ilim, bilim yolu yerine, yönetimleri demokratik olmayan,kaderci toplumları benimserseniz kalkınma olmaz.

    YanıtlaSil
  21. Evren bilgi ve sevgiden oluşur. Sadece bilgi ile yetinmeyin. İnsanlara ve onları ilgilendiren olaylara holistik bir bakışınız olmalı.

    YanıtlaSil
  22. "Coğrafya kaderiniz olursa yok olursunuz "

    YanıtlaSil
  23. Elinize sağlık hocam
    Yazınız her zamanki gibi harika olmuş. Bilgilerinizi bizimle paylaştığınız için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  24. Hocam toplum bireylerden oluşuyorsa ve her bireyde 18 yaşına kadar aile büyüklerinin şartlarını paylaşıyorsa aslında devlet yönetiminden çok aile yönetimi etkili olmakta. Daha sonra bu genc asker olup teröre karşı savaşmaya çalışıyorsa bu durumda coğrafya onun kaderidir. Saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Türkiye bu kaderi yenmek için Köy Enstitülerini kurdu. Amaç aileleri yetiştirmekti. Ama sonra kapattı ve olay bitti.

      Sil
  25. “Biz her insanın kaderini kendi gayretine bağlı kıldık”

    Kur'ân-ı Kerim , İSRÂ Suresi 13. ayet ve meali


    وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَآئِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا

    Ve kulle insânin elzemnâhu tâirahu fî unukıhî, ve nuhricu lehu yevmel kıyâmeti kitâben yelkâhu menşûrâ(menşûren).

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Buyur burdan yak ! Ne alaka şimdi? arapçayı buraya döşemenin alemi var mı? İlk satırda bırakacaktın

      Sil
    2. Katkınız için teşekkür ederim.
      Çok farklı çevirileri var. Ben en doğru olduğunu düşündüğümü seçmeye çalıştım.
      Aslına yer vermeden de edemedim.
      Çok selamlar

      Sil
  26. Genetik bir anomali ile dogun ve bunun getirdigi engeli giderin bakalim nasil giderecekseniz. Onca genetik hastalik tasiyanlarin kendi sucu, beceriksizlikleri demek ki yasadiklari sorunlar, kaderleri degil.

    Hicbir sey kader degilmis. Insan hem bilimsellikten bahsedip hem bu kadar nasil sig dusunebiliyor anlamak cidden cok zor. Insanlari propagandalarla yogurunca boyle temel cikartimlardan bile uzak oluyorlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. https://www.ntv.com.tr/spor/ampute-milli-takimi-oyuncularinin-hikayeleri,cnu7kf0Z6kOycXOaOE4rwg

      Sil
    2. mimerkutkoksal, bunun soyledigim ile hicbir alakasi yok.

      'Bilimsel' dusunen birisinin deterministik olmasini beklersiniz. Binlerce yildir deterministik dusunen birisinin de yasadiklarinin 'kader'i olmadigini, davranislarini ozgur iradesiyle gerceklestirdigini tespit edebilen bir filozof henuz peyda olmamis, belki blogun yazari ilktir.

      Sil
    3. quantum teorisini okuyup anlamaya çalışmanızı oneririm. Evrende gerçekleşen olaylar deterministik değildir, bu bikimsel bir gerçek

      Sil
    4. Adsiz 13:31, quantum mekanigi evreninin deterministik olmadigini soylemiyor, gozlenlenemez oldugunu gosteriyor. (Bana gore) deterministikligin gozlemlenemeyecek olmasi da bir yerde 'garbin [insanlar tarafindan] bilinemeyecegi' anlamina geliyor.

      Bu madem bilimsel bir gercek, keske Einstein'in da quantum teorisinden haberi olsaydi demeden edemiyorum. Keske kendisiyle de bu konuyu tartisma imkaniniz olsaydi, kendinizden bu kadar emin oldugunuza gore eminim onun fikirlerinin degismesini saglayabilirdiniz, quantum teorisini de anlatirdiniz kendisine.

      Sil
    5. Garbin yazmisim, gaybin olacakti.

      Sil
    6. haberi vardı ama bir türlü anlayıp kabul edemedi. tanrının zar atmayacağını söyleyip durdu. S. Hawking tanrının zar atmakla kalmayıp, göremeyeceğimiz yerlere attığını söylüyor.

      Sil
  27. coğrayalar ülkelerin ellerindeki silahlar gibidir. silahı kullanabiliyorsanız coğrafyanız gücünüz olur; kullanamıyorsanız kaderiniz haline gelir. tıpkı bizim ülkenin olduğu gibi bir kadere sahip olursunuz. ALLLAH 700 ayette siz hiç aklınıza danışmaz mısınız?. önce akla başvuru sonra ilahi kadere teslimiyet gerekir. biz aklı dışlayıp buna kader demeye alışmışız ne yazık ki hocam. akıl demek cüz'i iradeye başvuru demektir. külli irade ise buna dayalı olarak tecelli eder. biz iradeyi çağdışı yapılara teslim etmişiz sonra da buna cehaletin bir yansıması olarak kader demişiz. tıpkı soma faciasındaki gibi cinayetleri işin fıtratına atmak gibi herşeyi kadere atma hastalığımız var hocam.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Külli cüzi diye diye yerimizde saydık,araplardan farkımız kalmadı.İrade salatası mı bu? İlla her şeyi dine dayandıracaklar ( ya da dini esasları dayanak yapacaklar)

      Sil
  28. hocam 2008lerde TL Ingiliz sterlinine baglansaydi sizce daha iyi olmaz miydi?Bir sureligine belki 5 yilligina enflasyon daha stabil seviyelere gelene kadar
    Sonucta EURo Dolara baglanmaktan daha avantajli olurdu
    Sterlinin euroya ve dolara gore enflasyonu daha gevsek yuksek dahasi ingilterede cari acik sorunu kronik

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hay bin kunduz !! Bu parlak fikir niye Mahfi hocanın aklına gelmedi acaba?

      Sil
    2. Hay bin Kunduz sensin! Terbiyeli ol!!!!
      ben sadece soru soruyorum Mahfi beyin aklina gelmis gelmemis beni ilgilendirmiyor sadece bir fikrimi teyit etmeye sormaya calisiyorum.

      Sil
  29. bu güzel ülkenin en büyük kadersizliği böyle bir topluma sahip olmasıdır. çünkü türkiyenin en büyük sorunu bizzat bu toplumun kendisidir. bu yüzden de bu ülkenin sorunları asla bitmez ve bitmeyecektir.

    YanıtlaSil
  30. hocam 2008lerde mali kural yasasi ile birlikte sert denk butce ile TL Ingiliz sterlinine baglansaydi sizce daha iyi olmaz miydi?Bir sureligine belki 5 yilligina enflasyon daha stabil seviyelere gelene kadar
    Sonucta EURo Dolara baglanmaktan daha avantajli olurdu
    Sterlinin euroya ve dolara gore enflasyonu daha gevsek yuksek dahasi ingilterede cari acik sorunu kronik

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Neden peki hocam?

      90li yillarda 2001 Arjantin krizine kadar TL yi dolara baglayalim argumani zaman zaman dile getirilirdi taraftarda toplardi.
      Daha sonra 2001den sonra TLyi Euroya baglayalim sabitleyelim argumani dile getirildi zaman zaman AB sureci hasebiyle de YTLye gecmeden once ozellikle 2002-2003lerde bu argumanin taraftarlari da vardi.

      Bana kalirsa Dolar ve Euro enflasyon bakimindan ozellikle de birikimli enflasyon bakimindan cok dusuk Pounda gore dahasi cari acik gsmh orani da bizi karsilar duzeyde neredeyse...
      sadece bi dusunce benimkisi

      Sil
    2. hükümet irade gösterdiği takdirde zaten enflasyonu istedigi kadar düşürebilir, bu tamamen yapmak isteyip istememesine ve siyasi riski ne kadar taşıyabileceğine bakar. harcamalarınızı kontrol altına alabilirseniz enflasyon düşer (bu arada büyüme işsizlik ne olur onu allah bilir tabii). Parayı baska bir paraya bağlamak da ayni sorunları getirir ve kontrol daha da kaybolur

      Sil
  31. Islamiyetin oldugu yerde kalkinma var mi? gelisme?ilerleme?Medeni yasam?Kadin haklari insan haklari hayvan haklari?Hukuk adalet?Temiz Cevre?Gelir dagilimi? Baris ortami bombasiz lincsiz yasam?Var mi Islamin oldugu yerlerde bunlar?

    Islamin oldugu yerde Kelesli yasam taa taa taaa taaaaam, catisma dovus bombacilik Allahu Akbar kafa kesme, gelir adaletsizligi, adaletsizlik, yolsuzluk, hirsizlik, kadin dovme tecavuz taciz, kirli bir cevre, fakirlik fukaralik

    Islam neden iyi hayat sunamiyor insanliga?Refah dolu baris dolu sevgi dolu bilim dolu bir yasam? Sunuyorsa da niye bilmiyor muyuz? Sokaklarda keles sesleri taaaa taaaa ttaaaaaamm Allahu Akbaaaaaar booooombh

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kalasnikov show https://www.youtube.com/watch?v=cVecH2d5giM
      Kalasnikow dansi https://www.youtube.com/watch?v=rGDWGtV0cBQ
      Bombalamacilik meslegi https://www.youtube.com/watch?v=y-UKmeaChGc

      Sil
    2. Selam Adsız7 Haziran 2019 16:02,

      Kalaşnikof Şarkısı da benden olsun:
      https://www.youtube.com/watch?v=TdQqy6RVTV8

      Sil
    3. Hocam, islamiyet güzel ahlaktir. Allah Kuran da adaleti ve iyiliği emrediyor. Çirkinliği ve fenaliği, haksizliği yasakliyor. Aklimizi kullanmamizi istiyor.Sorun islam da değil, sorun insan davranişlarinda. Musluman olanlarin ama musluman gibi yaşamayanlarin iradelerinde.
      Mahfi hoca ekonominin nasil yönetilmesi gerektiğini hep söylüyor ama uygulanmiyor. O zaman ekonomi bilimi işe yaramiyor diyebilirmiyiz. Saygilar

      Sil
    4. o zaman muslumanim demesinler de islamiyeti karalamasinlar daha iyi olmaz mi

      Sil

    5. Sayin Unknown7 Haziran 2019 21:32

      Artik mizrak cuvala sigmiyor. Her sey pespaye ortada
      Size izleyip yeni bakis acilari yakalayabileceginiz Kuran ve Islam uzerine youtubede acilmis TVlerin sayfalarini yolluyorum. Bu kanallarda Kuran uzerinden Kaynaklardaki Islam tarihi uzerinden bir arastirma tartisma soz konusu.
      https://www.youtube.com/channel/UCH5FDBJWKaswYapP7NVMUgg
      https://www.youtube.com/channel/UCGsG98yW-Oh9Hy1L4kLDKog

      Kuranmeali.org adli cok cesitli benim bildigim 20 ye yakin tefsircinin Kuran cevirilerinin oldugu web sitesi bu adina sanina "muslumanim dindarim" diyen hukumet tarafindan Turkiyeden erisimine yasak getirildi. Dahasi hadi bu hukumet yanlis yapti dalginligina geldi vs diyelim....hic mi guzel ahlaka sahip adalete iyilik kavramlarina inanmis cirkinlige fenaliga haksizliga karsi olan akli basinda bir mulsuman hoca islam alimi vs kimse artik cikip da yav siz niye kuranmeaili. org adli icinde diyanetin eski yeni tefsirlerinin de oldugu 20ye yakin tefsircinin cevirileri duzleminde sadece ve sadece ayet-i kerimeleri yayinlayan turkce anlamlarini 20 ye yakin bakis acisi cevirici ile lanse eden bir site nasil kapatilir??? dedi mi diyebildi mi? dediyse biz niye duyamiyoruz ??? Toplumda o kadar haksizlik arsizlik oluyor ben bir muslumanin bu hususda kitleler halinde karsi ciktigina suana kadar karsilasmadim https://www.google.com/searchq=kuran+meali+org+yasakland%C4%B1&sa=X&ved=2ahUKEwiWovjbmdjiAhXWxcQBHUGnAxkQ1QIoAXoECAoQAg&biw=1536&bih=722



      https://www.youtube.com/channel/UCH5FDBJWKaswYapP7NVMUgg
      https://www.youtube.com/channel/UCGsG98yW-Oh9Hy1L4kLDKog

      Sil
  32. Cografya kaderimiz olsaydi keske.....
    en iyi yuzuculer yerli ve milli olurdu....
    ulkemizin her tarafi deniz dahasi goller iyi kotu var
    cografya kaderimiz ama dunya capinda yuzuculerimiz olimpiyatlari altust edecek sayida yok
    Cografya kaderimiz daglarimiz var ama isvicre norvec gibi yerli milli olimpiyatlari halt eden kayakcilarimiz yok hobi duzeyinde toplumsal duzeyde kayak yok hakkaride var erzurumda bursada var kartalkayada kayak icin sezon icin dunyanin en kaliteli kari var var da var ama yok

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yuzuculer denizde antreman yapmiyor havuzda yapiyor.

      Kis olimpiyatlari da lastik ustunde kayilarak yapilmiyor.

      Anlayacaginiz paraniz veya sermaye birikiminiz yoksa bunlar olmuyor.

      Sil
    2. Yuzuculer hevesle yuzme eylemine baglanmasi illa havuzlarda degil kucukken her yil yazin gidilen yuzulen denizlerde oluyor..
      Kis olimpiyatlarinin lastik uzerinde olimpiyatlarda yapildigini soylemedim. Bunu hangi kotu niyetinize dayanarak cikardiniz anlamadim.Okumanizda mi yok

      Dedigimi tekrar yaziyorum. Denizi bol olan ulkede niye saglam ulusllasri capta olimpiyatlarda yuzucuolerimiz cikmiyor? dahasi daha da gelistirerek su oyunlari su sporlari uzerine ne bileyim kano vs artik insanlar yetismiyor

      daglarimiz var daglarimizda kayak yapilacak alanlarimiz var niye uluslarasi capta kayakcilarimiz yok
      bunlar bu kadar zor mu? para ve sermaye bir yere kadar bana kalirsa cogrfayanda varsa sende yoksa bu altyapi bu olsa olsa zihniyet ve egitim meselesidir.

      Sil
    3. Adsiz 15:23, Dubai'de colun ortasinda AVM icinde kayak bile yapabiliyorsunuz. Para olunca cografya engel olmuyor.

      Sil
    4. Adsız8 Haziran 2019 12:25

      http://www.hurriyet.com.tr/yuzme-sporu-devsirme-sporcularla-yapilmamalidir-7961891

      https://www.yenicaggazetesi.com.tr/turk-sporunda-devsirme-modasi-45732h.htm

      http://www.mynet.com/cevaplar/isvicreli-bakana-sormusler-sizde-deniz-yok-ama-niye-deniz-bakanligi-varo-da-demiskiturkiyede-de-adalet-yok-ama-adalet-bakanligi-var/6047447

      https://www.youtube.com/watch?v=z1VzyjT5xXY

      Her tarafı deniz olan bir ülkede yüzücüler yetişmiyorsa insanlar yüzme, deniz sporları ile ilgilenmiyorsa bunun parayla pulla alakası yok. Bu olsa olsa eğitim, politika, zihniyet meselesidir.

      Bu dışarıdan sporcu devşirme getirmekten daha az maliyetlidir ve daha az sermayeye birikim tutar.

      "Anlayacaginiz paraniz veya sermaye birikiminiz yoksa bunlar olmuyor." argümanın yanlıştır. sermaye birikiminiz yoksa bu sporcular nasıl geliyor bedava mı geliyor? babasının hayrına mı geliyor? Para ve sermayeniz yoksa bu kişileri nasıl getiriyorsunuz? Bu sadece vatandaşlık piyangosu ile olacak iş değil. Hoş, Türkiye pasaportunun uluslararası kıymeti de ortada...

      Demek ki paranız ve sermayeniz var ki bu insanlar geliyor sizin için Uluslar Arası yarışmalarda yarışıyor Bu da sizin kolayınıza geliyor. Önemli olan eğitim ve zihniyet meselesi

      Sil
    5. Adsız-12:25
      "Yuzuculer denizde antreman yapmiyor havuzda yapiyor."

      Teşekkürler eksik olmayın öğrenmiş bulunduk Valla Bravo:)))

      Sil
    6. Adsız8 Haziran 2019 17:22
      Ben cografya engel oluyor demedim ki boyle bir iddiam olmadi ki

      Sadece her taraf deniz kisaca suya yabanci degiliz harika daglarimiz kayak yerlerimiz kayak icin uygun cografyamiz var.
      Buna ragmen su sporlari yuzme kayak kis sporlari konsunda neden geri kaliyoruz neden geriyiz neden uluslarasi musabakalarda ciddi bir potansiyelimiz yok.
      Bunun para pulla ilgisi yok
      Para pulla ilgisi olsaydi o kadar paralarimizi ya da olmayan paralarimizi sermayemimizi bu fakir halkin birikimlerini devsirme sporculara kaptirmazdik. Demek ki para var ki sikir sikir sayiyoruz kaptiriyoruz.
      Akil zihniyet bakis acisi egitim isi

      Sil
    7. 17:22 Adsiz

      17:29 guzel anlatmis ondan ogrenecegin cok sey var
      tmis ondan ogrenecek cok seyin var

      Ben de bizim mahallede eskiden top kosturdugumuz fakat ranta insaata kurban giden uzerine de AVM dikilen AVM icinde futbol oynuyoruz mahalleden arkadaslarla bazen buz pateni yapiyoruz :))) Ah parasizlik ahhh.... eskiden hep buralar arsaydi top alamazdik bakkaldan odunc alir oyle oynardik :)) Simdi AVM icinde oynuyoruz buna sukur

      Sil
  33. Guney Kore örneğinden emin değilim. Bir ülkenin kişi başına düşen milli geliri o ülkenin refahinin iyi olduğu anlamına gelmez diye düşünüyorum. Önemli olan gelir dağılımının adaletli yapılıp yapilmadigidir diye düşünmeliyiz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ABD'de gelir dağılımında ciddi adaletsizlikler var. Kuzey Kore'de gelir dağılımı adaletsizliği yok. Amerikalılar kuzey Kore'ye göç etmeye çalışmıyor. Ortada paylaşılacak ne kadar gelir olduğu, en az paylaşım kadar önemlidir, muhtemelen daha da önemlidir. İki kişi iki elmayı paylaşma durumunda olmaktansa, iki kişi iki yüz elmayı paylaşmaya çalışmak her zaman daha avantajlıdır. İlk örnekte herkes birer elma, ikinci örnekte bir kişi 150, ikinci kişi 50 elma alıyorsa, insanların doğal yaklaşımı ikinci ülkeye göç etmektir.

      Sil
    2. Kuzey Kore ile ilgili hele de gelir dağılımıyla ilgili elde istatistik yok. Kuzey Kore hiçbir istatistik yayınlamıyor. O nedenle gelir dağılımı adil mi değil mi bilmiyoruz.

      Sil
  34. Fatih Kömürcüoğlu7 Haziran 2019 15:42

    Kader konusu yüzyıllardır tartışma konusu olmuştur. İslamiyette Eşarilik ekolü herşeyi kadere bağlarken Mutezile ekolü insanın iradesini daha çok ön planda tutmuştur. Kimse kaderi yok sayamamaktadır. Burada bir yorumcunun da belirttiği gibi mesela anne-babamızı, doğduğumuz ülkeyi seçme şansımız yoktur. Kader konusunda benim yorumum şöyledir: (Şüphesiz her şeyin en doğrusunu bilen Allah'tır ve bu yorum bir yaratıcının var olduğuna inananlar içindir)

    Dünyadaki işlerin bir düzen içinde yürümesi için önceden plan yapılması şarttır. Mesela devletimiz bir zamanlar 5 yıllık kalkınma planları yapardı. Osmanlı Devleti günümüz Antalya bölgesine bakan Subaşıya 1 yıl sonra Mısır'a gidecek 1000 yeniçerinin belirlenen tarihte konaklaması için gereken hazırlıkları yapmasını ferman buyururdu. Şahıs olarak bizler bile günlük hayatımızda planlar yaparız. Yazın tatil yapacağımız yeri seçer önceden rezervasyonlar yaparız. Özet olarak dünyadaki tüm ekosistemin yaşaması için yaratıcının önceden plan yapması şarttır ki biz buna kader diyoruz. Ağılda oğlak doğduğunda çayırda otunun bitmesi gerekmektedir.
    Kader konusunu bir örnekle açıklamaya çalışacağım. İstanbul'da Anadolu yakasında oturan bir kişi düşünün. Bu kişi akşam yemeği için Avrupa yakasında oturan anne-babasına gitmek istemektedir. Bu o kişinin özgür iradesi ile yaptığı bir seçimdir. Akşam arabasına atlayıp köprüye doğru yola çıkar. Yolculuk sırasında hala yaptığı seçimden dönme imkanı vardır ta ki köprüden önceki son çıkışa kadar. O son çıkışı da geçtikten sonra karşıya geçmek onun kaderi olur.
    Coğrafya kader midir? Evet kaderdir. Ama bir halkın yazgısını tek başına belirleyemez. Arzda yürüyen yaratılmışların istekleri birbiriyle çeliştiğinde yaratıcı yapılan seçimlere ve işleyen düzene göre kader belirler. Biz S-400 almak istiyoruz ABD almamızı istemiyor. Bugüne kadar yapılan seçimler ABD'yi güçlü bizi onun karşısında zayıf kıldı. Bu durumda ABD'nin yaptığı seçim bizim kaderimiz olacak. Kaderimizi başkalarının belirlemesini istemiyorsak artık Türk Halkı olarak doğru seçimler yapmalıyız. İşte o zaman Her Şey Çok Güzel olacak.

    YanıtlaSil
  35. Hocam katılıyorum. Yöneticiyi seçimle
    belirlediğimiz için, ülkemizin bilimden uzaklaşmasında, başarısızlıkları kader olarak nitelendirmede hepimizin sorumluluğu var.

    YanıtlaSil
  36. Eğer biz bu platformda;İbn-i Haldun’u,Mukaddime’yi,”Coğrafya kaderdir” sözünü,bilimi,dini ve kaderi tartışabiliyorsak,
    Jeanne d’Arc’ı da tartışabilmeliyiz diye düşünüyorum.

    Yanılıyor muyum?

    YanıtlaSil
  37. G. Kore’nin gelişmesinde ABD yardım ve katkısını göz ardı edebilir miyiz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Edemeyiz ama coğrafya koşulları berbat olan gecesi gündüzü karışık ve soğuk olan Kuzey ülkelerinin ABD'den hiçbir yardım almadan o coğrafyaya rağmen dünyanın en ileri ülkeleri olduğu gerçeğini de görmezden gelemeyiz.

      Sil
    2. Kuzey Avrupa ülkelerinde, coğrafyaları o kadar kötü ki, akıllı bir ekonomik, sosyal, siyasi sistem kuramazlarsa varolamayacaklarını biliyorlar. (Memur çocuklarının canla başla okuyup kendilerini kurtarmaları ve iyi işlere sahip olmaları gibi.)

      Biz ise mehter marşı gibi, nasıl olsa dünya'da kendi kendine yeden 7 ülkeden biriyiz lafını duyduk ya.

      (Sistemsiziz sistemsiz. Bu nedenle önceki kazanımlar buharlaşıp yok oluyor. Hiç gerek yokken Başkanlık sistemi icat ettik. Bundan önce, hukukun üstünlüğünü sağlasana, AB'ye giriş için çabalasana. Maalesef kasabalı politikacılarla bu kadar oluyor.)

      Sil
    3. Mahfi Egilmez, kuzey ulkelerine de Ingiltere (dolayisiyla ABD) yardim ediyor.

      Sil
  38. Yani bulundugumuz cografyada Anandoluda.....Hic bir sey yapmasak kavga etmeden sadece Tarim-Ticaret yapsak gulluk gulistanlik yasariz.
    Yapacagimiz cok basit Dogudan alacagimizi paketleyip batiya satacaz
    Batidan gelen urunleri doguya kanalize edecez yatirimlarin burda uretilmesini saglayacagiz
    Tarimla da uretip karnimizi bol bol doyurup arta kalani paketleyip batiya doguya guneye kuzeye satacaz
    Koseyi doneriz.
    Su son 1 yilda kizdigimiz kabzimallari da mi depoculari da mi ornek almiyoruz. Adamlar akilli begenirsin begenmezsin bir modelleri var. 350-400 km oteden aldigi 50 kurusluk mali 3.5 liraya sezonunda piyasasinda 4 liraya satiyor Biz ulkemizi bu modele cevirsek batidan geleni doguya dogudan geleni batiya arada bir paket vs al sana ekonomik model. Rexport sistemi bu. Bu sistemde ne hollanda orneginde ne de kabzimallik depoculuk logistik sektorleri hamalindan istatistikcisine kadar orneginde issizlik de yok
    Ama biz ne yapiyoruz
    Kavga dovus vs...
    Ne yapiyoruz tarima deger vermiyoruz
    Ticaret yapani elinde patlatiyoruz
    Egitime kiymet vermiyoruz
    Betona insaata kiymet veriyoruz
    Fuzeye para yatiriyoruz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ister begenin begenmeyin "Rexport" olayi issizligi missizligi alip goturuyor. Issizlik vs falan birakmiyor dahasi kaliteli istihdam da kazandiriyor.
      Gida muhendisinden tarim muhendisine muhasebecisinden istatistikcisine bilgisayar muhendisine endustri muhendisine soforune gumrukcusune ihracatcisina hamalina yabanci dil bilen uzmanina belki ogretmenine paketleme sektorune kadin istihdamina kadar herkese faydasi var.
      Dahasi ulkedeki uretim hattina katki sagliyor insaat gibi agir riskli insan bedenine zarar veren isten ziyade paketleme sektoru lojistik veri ulastirma gibi insani yipratmayan yipratmadigi gibi geliri de devamli ve yuksek olan firsatlar sunuyor.
      Tarimi yan sanayiyi uretime dayali hizmet sektorunu gelistiriyor.
      Bakiniz Hollanda ornegi cok guzel bir ornek...Adamlar brezilyadan afrikadan mal getirtiyor hollanda da paketliyor diger ulkelere AB basta olmak uzere abd uzakdogu vsye yolluyor rexport yapiyor. Bunu yaparken kendi servis sektoru lojistik firmalari paketleme ve yukleme sektoru ona makine yuruyen saglayan yan sanayi, gemi sektoru soforler kendi tarim sektoru de gelisiyor...Dahasi kadin istihdami da artiyor. hamalindan ust duzey yoneticisine kadar herkes ekmek yiyor..
      Sonuc olarak issizlik missizlik kalmiyor hatta ve hatta enflasyona da engel oluyor rexport yaparak toptanci oldugunuz icin ucuzu kaliteliyi kafaliyorsunuz ulkenizde degerlendiriyorsunuz herkes ekmek yiyor hatta insaat sektorune gore daha az yorularak daha az tehlikeye tehdite maruz kalarak daha cok ve surekli para gelir kazaniyor. Kisaca hareket bereket hesabi oluyor.

      Sil
    2. Yerli arabayi gecmeli..
      yerli elektrikli akulu neyse artik yukleyici uretebiliyor musun? mesel bu! Rexport sektorune deger verilseydi yukleyici uretimi de olusurdu muhakkak. Fortklip mi ne diyorlar buna...

      Sil
  39. Hocam, teşekkürler yazınız için.
    İbni Haldun'un içinde yaşadığı dönemde sanayinin ve teknolojinin varolacağını ve bu kadar gelişeceğini ön görmek neredeyse imkansız dolayısıyla Coğrafya Kaderdir sözü içinde yaşanılan dönemi açıklıyor. Bence İbni Haldun'un bilimi sınıflandırması, vergi ve asabiyye konularındaki düşüncelerini hatta Adam Smith'ten daha önce iş bölümünden bahsettiğini konuşmalıyız.
    Bir de G. Kore, Japonya ve Almanya'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki gelişimini yönetim farkına bağlamak Solow-swan tipi büyüme modelini dikkate almadan yapılan bir açıklama. Bu büyüme modelinde bu ülkelerin kısa sürede gelişmesi ve gelişmiş ülkelere yetişmesini bilim ve teknolojiye dayalı sermayenin marjinal verimine bağlıyor. Bu çalışmasıyla ekonomi ödülü alıyor.
    Bu arada Parlementer Sistem hariç diğer tüm önerilerinizi destekliyorum.saygılar.

    YanıtlaSil
  40. Kader olmuş, oluyor olan ve olacak herşeyi zamandan bağımsız şekilde Allah'ın biliyor olmasıdır. Hiçbirsey kader değildir sözünün doğrusu herşey kaderdir olmalı. Kader mefhumu algımızda yanlışlık olduğu kanaatindeyim. Yazılarınız için teşekkürler Mahfi hocam. Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kardeş sen yine de o metafizik varlıklara aşırı güvenme, olmayan şey hiç bir şey bilemez.

      Sil
  41. Saygıdeğer hocam, ışığınızla aydınlatmaya devam edin lütfen. Bu yazı bağlamında ben de George Bernard Shaw'ın bir sözünü hatırlatmak isterim; "demokrasi size hak ettiğinizden daha iyi yönetilmeyeceğinizi garanti eden sistemdir." selam, sevgi ve saygılar. yaşar uysal

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok güzel sözmüş, teşekkürler paylaşım için.

      Sil
    2. Rica ederim hocam (hatırlatmak için Dokuz Eylül Üniversitesinden Yaşar Hoca)

      Sil
  42. Vallah hocam muhteşem bir yazı olmuş. Yüreğinize sağlık.

    YanıtlaSil
  43. Ve Atatürk'ün Yurtta Sulh Cihanda Sulh politikasının nedense sade yurtta sulhu kabul ediyorsunuz.

    Ortadoğu'nun tamamı Amerikan işgaline uğradı fakat bu tepkinizi görmedik siz liberallerin. Ortadogulular daha az insan tabi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben liberal değilim, hiç ilgim yok liberallikle. ABD ortadoğuya girdiğinde tepki göstermediğimi nereden çıkarıyorsunuz? Her el attığınız mesele ön yargılarınız kurbanı oluyor. Ön yargılarınızdan kurtulamazsanız bu tür yanlış suçlamalara girersiniz.

      Sil
    2. Ortadoğulular da güçlü iken başkalarına az çektirmediler, dünyanın düzeni bu.

      Amerika girmezse Rusya giriyor, işte, Ruslar medeniyet mi getiriyor, sömürmeye geliyor,
      başka ne için gelecekler?

      Sevişip, üreyip çoğalmaya mı gelecekler? Vatandaş yapmaya mı gelecekler?
      Hayır, kaynakları sömürmeye gelecekler.

      Rusya gelmezse bu sefer Çin gelir, onlar sömürür,
      Ortadoğu bitti artık, bundan sonra gelen vurur, giden vurur.

      Irak günümüzde 700Milyon dolardan fazla ürün alımı ile Türkiye nin 3. ihracat pazarı.

      Sil
    3. Hocam, coğrafya kader midir denilince Bedri Rahmi'nin dizeleri gelir aklıma:
      En azından üç dil bileceksin
      En azından üç dilde
      Canımın içi demesini
      Kırmızı gülün alı var demesini
      Nerden ince ise ordan kopsun demesini
      Atın ölümü arpadan olsun demesini
      Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur demesini
      İnsanın insanı sömürmesi
      Rezilliğin dik alası demesini
      Ne demesi be
      Gümbür gümbür gümbür demesini becereceksin
      En azından üç dil bileceksin
      En azından üç dilde
      Ana avrat dümdüz gideceksin
      En azından üç dil
      Çünkü sen ne tarih ne coğrafya
      Ne şu ne busun
      Oğlum Mernuş
      Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun.

      Öte yandan, evet kaderi coğrafyaya indirmeyelim... Evet hukukun üstünlüğü, demokrasi, adelet isteyelim. Bunları insanca yaşamak için isteyelim. Ama bunlar iktisadi büyümenin sebepten ziyade sonucu değil mi? Yılların, çok çok uzun bir sürecin, (kısmen ülkelerin iç pazar gelişimi ve kısmen de başka ülkeleri işgal ederek ya da onları çevre ilişkilere iterek elde edilmiş) sermaye birikiminin, özellikle geç gelişen ülkelerde zamanında ve doğru uygulanmış korumacı sanayi politikalarının, sınıf mücadelelerinin ve eğitimli-varsıl sınıfların gelişiminin sonucu değil mi? Kurumlar önemlidir evet ama iktisadi büyümenin koşulu mudur? Bu açıdan Acemoğlu ve Robinson'ın argümanına dengeli bir eleştiri şurada: http://www.dklevine.com/general/aandrreview.pdf

      Bugün iktisadi menfaatleri siyasi ilişkileri ile doğrudan bağlantılı olan iş grupları Türkiye'nin ekonomik kararlarında belirleyici ise onları 'Türkiye'nin kalkınması için demokrasi ve hukukun üstünlüğü gereklidir'e ikna etmek mümkün müdür? Bu çıkar gruplarının ve siyaseten gücü elinde bulunduranların kendi istekleri ile bundan vazgeçmelerinin olanağı var mıdır? Halen geçim derdinde olan kitlelerin üç beş gün sonrasını değil de çocuklarının geleceğini, refahını ve onurunu göz önüne almaları ve bu yönde davranmaları beklenebilir mi?

      Hadi diyelim iktidarın değişmesi ile belki siyasi kurumlar bir miktar düzelir ve yeni bir toplumsal sözleşme ortaya çıkar, ama Türkiye'nin kalkınma rotası değişir mi? Geç gelişen örneklerde (Japonya ve Kore gibi verdiğiniz örneklerde) sermayeyi terbiye edebilecek, ona belli bir mesafede durabilecek, kapasitesi yüksek bir devletin varlığı çok önemli rol oynamış ve sanayi politikasının sürdürülebilmesinin ana temellerinden biri olmuş. Bizde nasıl olacak? Halen kamudan özel sektöre korkunç bir kaynak aktarımı varken nasıl olacak da iş dünyası ikna olacak ya da ikna ettirilecek başka türlü bir politik iktisada? Bunun sürdürülemezliğini mi görecekler?

      Sil
    4. Bu konu salt ekonomi konusu değil. Ne kadar lümpence bir cevap. Milyonlarca insanın hayatını abuk subuk ezberlerinle geçemezsin. Yaşamdan bahsediyorsun. 20 küsür yılda ölü sayısı bir milyonu çoktan geçti. Bunu mazur gören Holokost'u da yok onlar öldürmeseydi öbürü öldürecekti der.

      Neyse Mahfi Hocam önyargım için kusura bakmayın keskin sirke küpüne zarar.

      Sil
    5. Mahfi bey

      Galiba 'liberal' kelimesine atfedilen anlamlar o kadar genişledi ki, özü kaçırdık.

      'Liberal' kelimesinin kök anlamı, 'özgürlükçü' demek. Kötü, negatif bir anlamı yok.

      Fakat, 'piyasalarda sadece patronların hegemonyası olsun, devletler daima patronların sırtını sıvazlasın' yaklaşımı yönüne çevrildi 'liberal' kelimesinin anlamı. Ve özü kaçırdık. Dünya genelinde böyle.

      Ne dersiniz?

      Sil
  44. Mahfi bey rusyanin limanlarinin soguk denizlerde olmasindan oturu deniz ticaretinden yeteri kadar yararlanamamasi ya da japonya ingiltere gibi ulkelerin ada devletleri olmalarindan oturu guvenli bir pozisyonda olmalarinin dis tehditlerini aza indirgemis olmasiyla gecmiste kimi reformlari daha rahat yapabilmis olmalari gibi durumlar soz konusu cografya kaderdir sozuyle asil kastedilen degil midir. Kastettiginize katiliyorum ama anlatmak istediginize uyarlama durumunuz da olmus ve bu yuzden ilk kez size tam anlamiyla katilamiyorum fakat emeginiz icin tesekkurler iyi ki varsiniz

    YanıtlaSil
  45. Hocam,ülkelerin ekonomi tarihlerine bakınca,2.harp sonrası Alm. Jpn'lar,hatta ruslar... Sonrasında yakın dönemde koreliler,şimdi çinliler(kore her ne kadar ABD projesi olsada) millet olarak "ülkeleri için" düşük ücretle(çok tasarruf ederek) fedakarca çok ama çok çalışmışlar.Paralarının degerini düşük tutarak,ihracatla büyümüşler, markalar çıkarmışlar... Bizde bu toplumsal bilinç neden yok? Neden oluşmamış? Örnekleme gerekirse, mesela "anadol", (o zaman bence devlet projelendirse mümkündü) neden bizim otomobil markamız olamamış? Bu toplum refah için bolca iç siyaset yerine, bolca dış ticaret yapılması gerektiğini neden bir türlü öğrenemedi? En çok konuşmamız gereken "burjuva sınıfı" sorunsalını neden tartışmaz acaba? Son 20 senede ülkenin ne kadar kaynağı (ve tabii bundan önceki 80'ler,60'lar VS) burjuvalarımıza akıtılmıştır? Bu millet bu yüzden hangi bedelleri ödemiştir?Ne kadarı topluma refah olarak geri dönmüştür? Dönmüş müdür? Bu ülke neden bütün siyasetini, ekonomisini iplerini,ordusunu,(askerinin ayağındaki postalın parasının oradan gelmesine bel bağlayacak kadar) amerikalılara teslim etmiş? Hangi liderimiz gerçek vatansever ve milliyetçidir?
    Saygı ve selamlarımla...





    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam Tamer Kale,

      Müslüman ve özünde de ortadoğu kökenli dinlere inanan gruplar, sermaye, yönetici, burjuva ve din sınıflarının altında ezilmeye mahkumdur.

      Bu gerçek asla değiştirilemez. Değişmesi için toplumların batıl din inançlarını bırakmaları, objektif göz ile dünyaya bakmaları gerekir.

      Din özünde, kaynakları üreten geniş kitlelerin ellerindeki kaynakları gönüllü olarak yukardaki sınıflara aktarmasıdır. Faizin haram olmasının sebebi de budur. Savaşların da bir sebebi budur, kriz zamanlarında varlıksız fakir erkeklerin ölmesi onları beslemekten daha ucuzdur. Hem kadın popülasyon oranını artırır, hem de servetin zengin sınıflarda konsolide olmasını sağlar, savaş politikası da (yenilmedikten sonra) toplum üst tabakasının varlığının pekişmesini, kökleşmesini arttırır.

      Türkiyeye bakarsanız, orduya Mehmetçik ve Peygamber ocağı derler, bedava 1 yıl erkekleri içerde boğaz tokluğuna tutarlar. Zengin için ise alternatif kanallar bulurlar bu bile en basit bir toplum uyutma yöntemidir.

      Bu toplumdan bir şey çıkmaz, boşuna uğraşmayın. Bu toplum ile yapılacak en iyi şey, ellerindekini toplayıp almaktır, bunu da Batı dünyası zaten yıllardır yapmaktadır. İlkokul çocuklarının Türkçe kitapları bile Çin'de basılıp gelmektedir, buradan düşünün durumu, Anadol gibi araba endüstrisine filan gitmeye gerek yoktur.

      Sil
    2. http://www.mahfiegilmez.com/2018/08/aristokrasi-burjuvazi-isci-snf-ve-kucuk.html

      Sil
  46. Kardeşim amma çok kişi yazmış yok Güney Kore Amerikaya sırtını dayamış, üs olmuş diye gelişti diye.

    Siz yazıyı nerenizle okuyorsunuz? Hoca diyor ki insan önemli insan diyor.

    Güney Kore deki adam bakmış, kendi imkanlarına, düşmanlarına Amerika ile iş tutmayı geleceği için iyi görmüş, kararını ona göre vermiş. Ne yapsalardı? Amerikayı istemiyoruz deyip, ülkenin savaşta yenilmesini mi bekleselerdi?

    Kafayı kullanmış adam kafayı, beyin bedava kullanırsan.

    Ne diyor atalar, bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Değerli arkadaşım,biz de tıpkı koreliler gibi baktık düşmanımıza(2.harp sonrası sovyetler düşmanımızdı.hani boğazlar ve dogu illerimizde talepkar oldukları zaman) ve iş tuttuk Amerikalılarla...
      Ya da tuttuğumuzu sandık.Amerikalıların tornasından geçen Türk subayı ve Amerikan devşirmesi münevverlerimizde,aynı torbadan geçen koreli asker ve aydınlardaki "memleket aşkı"misyonu ve vizyonu neden yoktu diye soralım o zaman... Amerikalıların sadece Yunanistanla bizi kediyle fare gibi oynatmalarını nasıl yedik yuttuk?
      Bütün ordumuzun hurda amerikan silahlarına mahkum ve muhtaç durumda olmasını nasıl hazmettik, kabul ettik?
      Hiç bir doğal zenginliği olmayan, bütün enerji kaynaklarını ithal etmek zorunda olan bizler, bu kocaman ülkede patenti bize ait bir motosiklet motoru neden üretemedik?
      Hem petrolü gazı ithal edeceksin, hem de bunları tüketen onmilyonlarca araç, makina, gemi VS motoru ekipmanı ithal edeceksin. Buna can mı dayanır, döviz mi dayanır?
      Geçmişte yapılan yanlışları, çapsız, kifayetsiz "boşbakan" başbakan müsveddelerinin, çakma ve asalak "burjuva" sınıfımızın bu millete yalan dolanla neler yutturduğunu yazıp,konuşup söylememiz gerekiyor ki, gençlerimiz bu dolap ve dolapçıları tanıyıp öğrensin. Selamlar

      Sil
  47. Parlamenter sistemde bu kadar ısrar edişinizi anlamış değilim. Başkanlık sisteminde yargı bağımsızlığını, hukukun üstünlüğünü, kuvvetlerin kesin ayrılığını sağlamaya çalışmak ülkemiz için daha hayırlı olmaz mı ? Yönetim sistemi bu kadar erken değişmişken tekrar sistem değişikliğine gitmek daha da olumsuz bir gelişme olarak vuku bulmaz mı ? Emekleriniz için teşekkür ederiz, ilgiyle takip ediyoruz.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Başkanlık sistemi önce kaybettiği seçimi kabul etmeyi öğrenirse, biz de Başkanlık sistemini destekleriz.

      Anlamanıza gerek yok, herkesin herkesi anlaması gerekmiyor.

      Yönetim sistemi bu kadar erken değişmişken bir belediye başkanlığını kaybetmeye bile tahammül edemiyor, başka seçimlerde neler olur kim bilir?

      Bu arada Başkanın işi gücü yok, İstanbul için niye oy dileniyor? Kuvvetler ayrımı için niçin çalışmıyor mesaisinde? Yoksa sonsuz bir mesai süresi var da biz mi bilmiyoruz?

      Sil
    2. Seçimin tekrarlanmasını sağlayan T.C Anayasası'ndaki yüksek mahkemelerden biri olan ve kararlarına karşı itiraz yolu kapalı olan YSK idi. Eğer İmamoğlu başkan olduğunda fikrinizi değiştirip başkanlık sistemini desteklemeye başlarsanız bu sizin tutarsızlığınız olur. Bir şeyleri anlayıp anlayamamam sizi ilgilendirmez, anlamak için çaba sarfetmemde. Parlamenter sistem mevcutken ana muhalefet partisi hangi seçimin sonucunu kabul etti şimdiye kadar ? Referandumda halkın verdiği oyu bile kabul etmeyip önce AYM ardından AİHM gidilmedi mi ? Demek ki Anayasa ve kanunlarda da belirlenmiş bulunan seçim itirazlarını bütün siyasi partiler yapabilir. Farkındaysanız Türkiye'de partili başkanlık sistemi uygulanmakta ve başkan partisi için herhangi bir seçimde kampanyaya aktif olarak katılıp halktan oy isteyebilir, demokratik sistemlerde bu böyledir. Kuvvetler ayrımı zaten Anayasa'da var olan bir şeydir ve onun için çalışılmaz, başkanın görevlerini basit bir internet araştırması yaparak öğrenebilirsiniz. Zaman ayırdığınız için teşekkürler...

      Sil
    3. Bunlarin ki baskanlikla degil, kendilerine gosterilen ocuye karsi cikmakta. Yarin deseki AKP, ya bu baskanlik sistemi ise yaramiyormus, parlementer sisteme gecelim (diyecek gibi duruyor da) bu sefer yok baskanlik sistemi kalsin diyecekler. Baskanlik sistemi ile getirilen Anayasa degisikliginde karsi ciktiklari maddeler 2010 referandumu oncesine geri donus maddeleriydi. Ayni maddelere 2010'da degismesin diye de muhalif olmuslardi. Komik ulkeyiz vesselam.

      Sil
  48. Saygı değer hocam yazınız için teşekkür ederim. Yalnız bir eleştirim var. Uzun zamandır takip ediyorum yazılarınızı, çok da beğeniyorum. Sizin gibi bir aydının var oluşu bizim için büyük bir şans. Hükümeti eleştirebilirsiniz, devleti, kanunu, muhalefeti, kişileri, kurumları eleştirebilirsiniz. Başarısızlıklarını kadere bağlayanları da eleştirebilirsiniz. Ancak İmanın şartlarından olan kadere inanmak konusunda size katılmıyorum. Evet dediğiniz çok doğru tembelliklerini, hantallıklarını yenmek yerine bunu kabullenip kader diyenler belki de en büyük darbeyi İslam’a vuruyorlar. Çünkü insanların (hatta belki sizin) İslam dinine karşı yargıları değişiyor.
    “ Aslında hiçbir şey kader değildir.” cümlesi yerine “Başarısızlıkları kadere bağlamak doğru değildir.” daha iyi olur. Saygılarımla...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocamızın yazısı sonrası yapılan yorumları okusa idiniz yukarıda şu yorumun olduğunu görürdünüz;
      “Biz her insanın kaderini kendi gayretine bağlı kıldık”

      Kur'ân-ı Kerim , İSRÂ Suresi 13. ayet ve meali

      Sil
    2. Bu da kadere kafayı takmış.

      Arkadaşa anlatmak lazım, arkadaşım biz burada islama uygun iş yapmıyoruz, insanların kadere inanmama özgürlükleri vardır.

      İnsanların İslam'ı eleştirme özgürlüğü de vardır, kimse Ortadoğu geleneklerini, hikayelerini ve eski düzenini din diye hayatına uygulamak zorunda değil.

      Sonra biz uğraşıyoruz, gökten canlı koyun inmediğini çocuklara anlatmaya.

      Sil
    3. Arkadaşım bırak şu absürd din dogmalarını.Yoksa bu yazıyı anlayamazsın,nitekim anlayamamışsın.Yetmemiş bir de koskoca M.Eğilmez'e akıl vermeye kalkmışsın.Zırva din 'bilgilerini' bırakın,biraz seküler düşünmeyi öğrenin, felsefe okuyun, Sartre okuyun, anlamaya çalışın o kadar zor değil !!!

      Sil
    4. mmetin bey
      yorumların çoğunu okudum. Paylaştığınız ayet benim yorumumla çelişmiyor, aksine destekliyor. Ben de aynı şeyi söylüyorum. Kader deyip yatmamak lazım. Bilakis İslam dini çalışmayı emretmiştir.
      Adsız 21:35
      Siz kimsiniz ve burada ne iş yapıyorsunuz, neye uygun iş yapıyorsunuz. Ben kim neye inanıyor, neye inanmıyor onun peşinde değilim. Hocamız burada bir blog kurmuş, bizler de yorumlarımızla katılım sağlıyoruz. Hocamız bir konu hakkında yazı paylaşmış ben de katılmadığım için eleştiri yaptım. Senin İslam’ı eleştirmeye hakkın var ama benim insanoğlunu eleştirme hakkım yok, öyle mi?

      Sil
    5. mmetin

      Tamam kardes...anladik anladik da
      Muslumanlar zaten gayret eden cabalayan nitelikli durust ahlakli bir ateisti kendi ulkelerinde barindirir mi? ve ve ya bu tarz kisilere is as mevkii makam ciraklik kalfalik vs verir mi?

      yoksa sadece dindas olan mi yandas olabilir barinma yer yurt edinebilir gayretsiz olsa bile islamin hukum surdugu cografyalarda?

      Sadece bir soru merak ettigim icin

      Sil
    6. Yanıtın verildiği yorumu ve verilen cevabı anladığınızdan emin misiniz?Diğer tüm konularda hemfikirim.!

      Sil
    7. mmetin8 Haziran 2019 07:42

      GIG TV var bir de Yakup Deniz kanallari youtubeda.

      Bunlari nacizane izlemeni tavsiye ederim. Benden tasviye izleyip izlememeniz sizin verebileceginiz ozgur karar.

      Dahasi Mahfi Beye de tavsiye ederim. Youtubede Gizlenen Islam gercegi kanali ve Yakup deniz adli kanllar cesitli tartismalar kuran emalleri uzerinden konular kaynaklar uzerinden islam tartismalari yapiyor. Dahasi cesitli konular ve konuklar ozelinde tartismalar da suruyor.

      Sil
  49. Hocam, Japonya ve Güney Kore doğru örnekler mi emin değilim. Her iki ülkede de ciddi bir ABD etkisi olabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kardeşim, doğru örneği siz bulun yazın biz de öğrenelim.
      Yukarda yorumlara baktım, o olmaz, bu bulunmaz, şu şöyle, öbürü bilmem ne,
      Kardeşim dünya bu, kıstas ta bu, daha iyisini buluyorsanız, yazın.

      Sil
    2. gelisince ABD etkisi gelisemeyince yine ABD etkisi
      bknz Kore japan bknz venezuela arjantin meksika

      Sil
  50. Yani yargı bağımsız kalmalı ve halk eğitilmeli. Daha sonra bu iki şey birbirini destekleyerek sürekliliklerini sağlayacaktır.

    Aydınlatıcı bir yazı olmuş,elinize sağlık.

    YanıtlaSil
  51. Elinize sağlık hocam , çok merak ediyorum bu toplum ne zaman uyanacak bilinçlenecek.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Uyanmaz, toplumların genel özelliğidir bu.

      Sil
    2. Hiç bir zaman ! İslam dininin egemen olduğu ülkeler uyanamaz,örneği yok

      Sil
  52. Hocam

    Şu karikatürle ilgili yorumunuz nedir?

    (Linkte virüs yok)

    https://pbs.twimg.com/media/D8ZP4N0W4AY8H1w.jpg:large

    YanıtlaSil
  53. Hocam ellerinize sağlık çok güzel bir yazı. Maalesef çok haklısınız, benim gibi çocukluğunda sürekli kader oğlum, diye avutularak büyütülen biri, şimdi çocuklarına farklı bir eğitim vermeye çalışıyor. Din konusu ve bu tür kavramlar her zaman tartışılır ama gelişme için de kafayı kullanmak gerekiyor. Sonuçta Allah akıl fikir vermiş kullanalım diye, sevgi ve saygılarımla :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam Kerem bey, toplum gelisiminin birikimli olarak nesilden nesile aktarilmasina guzel bir ornek sizinki.

      Hatayi goren nesil olarak siz bir sonraki nesle hatayi aktarmiyorsunuz.

      Dedemlerin nesli cok dindardi ailede, baba ve annem ise egitimli dindar, biraz daha hayatin gerceklerine uyan asiri din rituellerine girmeyen kimseler, bizler ise Ateist olduk.

      Okuklarda okurken hatirlarim, simdinin Fetoculeri yapilanirken bizlerin ailelerinin sosyal demografik durumunu cok sorgular, benim gibileri yapiya almazlardi. Sanirim onlar bu durumu iyi bilirlermis. Kim onlara uyar, kim sorgular ve uygulamaz diye. Bizim gibiler 20 sene once bilirdik Fetonun ne mal oldugunu

      Sil
  54. (Kadere inanmak, başına gelen şeyi kabullenmektir. Mücadele edersen, yine kadere inanmış olunuyor.
    Tevekkül..
    Şimdi.
    TR, kader işte, üreterek elde edemeyeceği miktarda dış kaynak, borç buldu. Yollar, binalar alt yapı yatırımları..
    Çin,Mısır vb. de üretmek çok daha ucuza üretmek mümkün olunca, üretim bu ülkelere kaydı, fabrika arazileri konut oldu.
    Hep kader işte.
    Bir takım imansızlar da: "Bu yol, yol değil! Türkiye çok yakın bir süreçte (Bu gün yaşadığımız) sıkıntılarla karşılaşır." dediler ve çözüm yollarını gösterdiler.
    Sonuçta işlerini, itibarlarını kaybettiler.
    Hollanda'nın tarımdan yüksek gelir elde etmesi, bizim İsrail'den damızlık civciv bile ithal ediyor olmamız kader!
    Burada konu olan kader ile Kuran'da geçen kader farklı; tıpkı Cihad (nefsinle mücadele et.) kavramı gibi.
    Sevdiğim bir abimle konuşurken, "yaratmak" sözcüğünü kullanmıştım, o da bana: "Bu sözcük Allah' a mahsustur." demişti. Konuştuğumuz konunun din ile hiç ilgisi yoktu.
    "Abi, tamam. Cep telefonu toprağa evvelden gömülmüştü de tesadüfen bir köylü tarlayı sürerken mi buldu? “ dedim.
    A 330 ile uçuyorduk, gecenin karanlığına baktı ve:"İcat etti de mesela.* dedi. İkimizin komutasındaki uçağın teknolojisini hiç açmadım. Sohbete kaldığımız yerden devam ettik.
    Kaldığımız yerden devam etsek.

    Her ne olursa olsun, bizlere, kendimizi karşılıklı "uygar bir şekilde" ifade etme fırsatı tanıyan değerli Mahfi Hoca'm, bu blogu "icat ettiğiniz için size müteşekkirim:)

    YanıtlaSil
  55. Coğrafya ve iklim şartları insan davranışlarını etkileyen unsurlardan ikisidir. Akdeniz çanağına baktığınız zaman, buna Orta Doğu'yu da ekleyin, çevreleyen insanların davranış kalıplarının birbirine benzediği görülür. Yunanlılar eğlence düşkünü, sirtakici, hırsız İtalya'nın güneyi dalgacı, zorba mafya bozuntuları, Fransa'nın güneyi şarapçı, peynirci zevk düşkünü tembel, İspanyol ve Portekizliler sömürge ganimetlerini silip, tüketmiş yiyiciler, akşama kadar siesta yaparlar, Kıbrıslılar tembelin de tembeli, Araplar yağmacı, çapulcudur. Ne acıdır ki biz de bu özelliklerin hepsini bünyemizde bulunduruyoruz.

    2.savaştan sonra Japonya ve Almanya silahsızlandırılmış ve ordusu lağvedilmiştir. Mevcut kaynakların tamamı doğru ekonomik politikalarla üretim, bilimsel eğitim ve kültüre yöneltilmiştir. Güney Kore savaştan sonra Türkiyeyle hemen hemen aynı durumda olmasına rağmen, bugün kıyas edilemeyecek bir gelişmişlik düzeyine ulaşmıştır.(Ha Joon Chang'ın 'Kalkınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü' kitabını öneririm). Bu ülkelerin ortak özellikleri ise insanlarının çok çalışkan, iyi ahlaklı ve karakterli bir zihniyete sahip olmasıdır. Üç günlük bayram tatilleri dokuz-on güne uzatılan bir ülkede yaşamıyorlar.Üretmeden tüketilen turizm sektörü, kalkınmda yeterli olamıyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Araplar caliskan insanlardir.Capulcu nerden cikti gezicilere iktidar capulcu diyordu.
      Araplar medeniyet kurmuslardir bugun arap ulkeleri zengindir katar arabistan ciddi doviz fazlalalri olan guclu ekonomilerdir.

      Sil
    2. Araplar caliskandir nargile yaparim guru guru guluu

      Sil
  56. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  57. Hocam yanlışınızda bilimde ve ilimde geri kalmamızın sebebi sadece siyasilermi?Bilimle ilimle uğraşanlarımi engellediler?Bilim insanlarıda yoksa kendi ıdeolojik görüşlerine hizmetlemi uğraştılar?Birde bu pencereden baksanız.saygilarimla

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet engellediler. Üniversitelerin haline bakın. YÖK'ten sonra üniversite diye bir şey kalmadı. Üniversite dediğiniz yer ifade özgürlüğünün olması gereken yerdir. Bilim sadece matematik ve fizik değildir. Siyaset bilimi, ekonomi, sosyoloji, felsefe de bilimdir. Kaç kişi var düşüncesini açıkça söyleyebilen, açıkça eleştiri yapabilen?

      Sil
  58. Evet Orhan Abi, ''Bana kaderimin oyunu mu bu'' diyeceğine gel bu yazıyı oku da gör kader neymiş.

    YanıtlaSil
  59. Hocam bazı yorumları yayınlamamanızı rica ediyorum. Düşünce özgürlüğü bir yere kadardır.

    Türk Ordusuna peygamber ocağı mehmetçik denmesinden rahatsız olan tiplerin kimlerden olduğunu biliyorsunuzdur. Blogunuza böyle tartışmalar olması yakışmaz. Atatürkçü biriyseniz prim vermeyin böylelerine.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşünce ve ifade özgürlüğü kutsaldır. Görüşlerine katılmasak da herkesi dinleyecek kadar uygar olduğumuzu sanıyorum.

      Sil
  60. Hocam,” ..Osmanlı’dan devralınan bozuk yapı yeniden hortlamış” cümlesiyle 600 yıllık bir devleti külliyen bozulmuş diye tanımlamanız yazınızın içeriğini çürütmektedir. Osmanlı Devleti, kuruluş ve yükseliş dönemlerinde çağın gerekleriyle uyumlu yenilikçi politikalar uygulamıştır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Burada sözünü ettiğimiz son dönemdeki çöküş ve bozulmadır. Bu çok açık. Nasıl olup da bunu 600 yıla yaydığınızı ya da öyle anladığınızı çıkaramadım.

      Sil
  61. Liberal değilsen neden t24 te yazıyorsun :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Liberaller yuzunden akp basta
      AKPyi makarnacilar ve liberaller solcular dis gucler basa getirdi

      Sil
    2. Yazmıyor.
      T24 bu siteden alıp, telif ücreti de ödemeden yayımlıyor; ayrıntılı anlatmıştı.
      Hoş, yazsa ne olur?
      Ben, Ahmet TAŞGETİREN ve Abdurrahman DİLİPAK'ı (başkaları da var) özenle takip eder, okurum. Dünya görüşlerimiz örtüşmez ama onlardan bir şeyler öğreniyorum. Dürüst, onurlu ve doğruyu savunan insanlardır.
      Sizce, uzak mı durmalıyım?
      Birisi dindar, liberal, sol ya da sağ düşünceli diye farklı düşünenleri yok mu saymalı?

      Sil
    3. Ben bu blogda hiçbir ücret, reklam ve sponsorluk almadan yazıyorum. Ama bu yazıları değiştirmeden alıp bu bloga link de vererek kendi sitelerinde yayınlamak isteyenlere peşin izin veriyorum. Herhangi bir talebim de yok. Tek isteğim ve şartım alınan yazının başlığının ve içeriğinin değiştirilmemesi ve bir de buraya link verilmesi.
      Bu bloğa yorum yapacak kadar burayı bilip de bu durumu bilmemek, beni T24 yazarı sanmak da sizin cehaletiniz ve ayıbınız.

      Sil
    4. fdogans8 Haziran 2019 09:32
      farkli dusunenleri yok saymak lazim birlikte birarada yasamamak lazim. Cunku onlar bizi yok etmeye programlidir. Bahsettiginiz kisilerin hangi tur omurgaya sahip oldugu ortada. Bizim cenagimiz cephemizde
      #HER SEY COK GUZEL OLACAK!

      Sil
  62. Mahfi Bey,
    Sağ olun, ağzınıza sağlık. Genelde yazdıklarınız ve özellikle bu yazınız, son zamanlarda ülkece yaşadığımız olumsuzluklara çok güzel ve derin, felsefi bir bakış olmuş. Ve özellikle, yüzyıllarca sığınılan "coğrafya kaderdir" bahanesine de bir cevap olmuş. Bir örnek de naçizane benden olsun. Sevilmese de, insanımız yerli veya yersiz olarak da nefret de etse İsrail devleti, bataklık haline gelmiş ortadoğu coğrafyasında bilimde, ekonomide böyle gelişmiş ise coğrafya kader olamaz. Olsa olsa bahane olur.
    Saygılar sunuyorum, iyi ki varsınız.

    YanıtlaSil
  63. Hocam, meramınız; "kişisel ve toplumsal hatalara, yetersizliklere ve yanlışlıklara coğrafya kaderdir deyip bahane uydurmayın" demekse, meramınıza katılmamak mümkün değil. Ancak, coğrafya ve coğrafyanın etkilediği toplumsallıklar verilidir; denize kıyısı olan toplulukların denizcilik faaliyetlerinin gelişkin olma ihtimali karasal topluluklara göre daha yüksektir. Kaldı ki, evrim, coğrafyayı yani doğayı en etkili aktör olarak kodluyor. Saygılar.

    YanıtlaSil
  64. Neden bizim de refah düzeyimiz artmasın, teknoloji üretmeyelim, trafikte saygılı olabilelim, yaya geçitlerinde rahatca yayalara yol verebilelim, ne bileyim insan özeniyor. Medeniyete susamış insanların sayısı bence fazla ancak olmuyor bir şey eksik...

    YanıtlaSil
  65. Hocam Tüfek, Çelik ve Mikrop'u okumuşsunuzdur muhtemelen. Bu esere göre esasında coğrafya kaderdir, bilimsel olarak da bunu kanıtlar fakat bu modern zamanlara kadar geçerli.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Okudum. Güzel kitap ve güzel tespitleri var. Ama coğrafyanın kader olduğu bence doğru değil. Deniz düzeyinin altındaki topraklarda Hollanda dünyanın tarımını yaparken dünyanın en verimli alanlarından birisine sahip olan Türkiye'ye bakın.

      Sil
  66. “COĞRAFYA KADERDİR” NE DEMEK OLABİLİR?
    İbn-i Haldun’un “Coğrafya kaderdir” cümlesinde,dini terminolojiye denk gelen bir kader tevekkülünden bahsettiğini hiç düşünmüyorum.Kullanmış olduğu dil,tamamen döneminin ruhunu yansıtmaktadır.Hepsi bu.
    Aslında kadercilik bir yana çok daha dünyevi ve bilimsel bir cümle (yaşadığı çağın şartlarında) olduğunu düşünüyorum.
    İbn-i Haldun’un;yaşadığınız toprakları iyi yönetmek istiyorsanız,önce onu tanımak ve o coğrafyanın hakkını vermek zorundasınız demek istediğini düşünüyorum.
    Yaşadığı dönem itibariyle ve islam medeniyetinin içine doğmuş bir düşünürün,bunu daha naif nasıl ifade edebilmesi beklenebilir ki?

    Mukaddime’nin tamamına vakıf değilim.Kitabı okumaya ve anlamaya çalışıyorum.Ama çağına göre,son derece bilimsel bir bakış açısıyla yazıldığını düşünüyorum.Gözleme ve tecrübeye dayalı çok sayıda yeni fikir okuyorsunuz eserde.
    Sanırım 19. ve 20. yüzyılda,batılı bilim insanları tarafından olumlanan ve tekrarlanan tezleri de bunun bir ispatı olsa gerek.
    Mahfi Bey’in kitabında bile alıntılar var Mukaddime’den!

    Baksanıza şu an 21.yüzyıldayız.
    Ve bugünden yaklaşık 700 yıl önce doğmuş olan bir düşünürün tezlerini,konuşma ve tartişma ihtiyacı duyuyoruz.
    Sanırım bu ihtiyacı doğuran şey de,İbn-i Haldun’un vizyonu ve bilimsel bakış açısıdır.
    Bugün yaşadığımız sorunlara bile ışık tutabilecek ileri görüşlülüğüdür.
    Bu nedenle “Coğrafya kaderdir” sözü üzerinden bir dogma veya dini tartışmak açmak bence zaman kaybıdır.

    Yanlış anlaşılmamak için şu noktayı netleştireyim;
    Kader var mıdır yok mudur?Varsa nedir?Nasıl anlamalıyız? soruları üzerinden bir Yaratıcı tartışması veya teolojik bir tartışma da yapabiliriz kuşkusuz.Ama bunu başka bir başlıkta yapmayı,en azından kendi adıma,daha doğru bulurum.
    Çünkü din,inanç veya kader inancı bence tamamen kişisel alana girer.Kabuller ve dogmalar vardır.
    Bunlar da bilimin alanı değildir.Ama bana göre İbn-i Haldun bir bilim insanıdır.Ve bilimsel kriterler ile değerlendirilmelidir.

    Konuya dönersek;
    Eski çağlardaki bazı bilim insanları;içinde yaşadıkları devletin,halkın veya dönemin hakim dini inanışına ters düşmemeye özen göstermişlerdir.Yazdıkları eserlere,bilimsel çalışmalara ve tezlerine,deyim yerindeyse dini soslar ve referanslar eklemişlerdir.
    Bunun da bence çok basit iki nedeni var:

    • Hayatta kalabilmek.
    • İktidarın(hükümdar,kral,sultan,vs..) ve halkın tepkisini çekmeden,bilimsel çalışmalarına devam edebilmek.

    Bu durum sadece İbn-i Haldun’a has bir tavır da değildir.
    Avrupa aydınlanması(Rönesans) nasıl oldu sanıyoruz ki?Kilise kaç bilim insanını katletti,yok etti.
    Peki,
    O döneminin bilim insanları,kilise tarafından katledilmemek ve bilim üretebilmek için neler yaptılar sizce?
    Akıllı olanların uyguladıkları yöntemler,İbn-i Haldun’dan farklı mıydı?

    Aklıma gelen ilk örnek,İbn-i Haldun’dan yaklaşık 150 yıl sonra doğan Galileo.
    İtalyan astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçi.
    Engizisyonlar karşında bilimsel tezlerinin tersini bile kabul etti Galileo.
    Daha sonra da kilise için çalışmaya başladı(!)
    En azından kilise öyle biliyordu.:).
    Eğer böyle yapmasaydı sanırım daha kısa bir yaşamı olurdu.
    Rönesansın diğer bilim ve sanat insanlarından da benzer yöntemlere başvuranlar oldu.
    Tüm bunlar,o dönemde bilimle uğraşmanın bedeliydi sanırım.

    Kaldı ki İbn-i Haldun daha çok sosyal bilimlerle uğraşmış bir düşünürdü.Aynı zamanda devlet içinde aktif görevler almıştı.Siyasetin içindeydi.Hatta ona yön verir bir konumdaydı.Bir devlet adamıydı.İktidara çok yakındı.
    Belki de devlet içindeki mevkini ve hayatını korumak ve bilimsel çalışmalarına devam edebilmek için,böyle bir duruşa çok daha fazla ihtiyaç duyuyordu...

    Yazınızın 5. paragrafındaki tezler bence çok iddialıdır.Ama tartışılmaz da değildir.
    Belki de başka bir yanıtta tartışmak,daha doğru olabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Abi galiloyu bilim adamindan sayma, bir dunya donuyor der, sonra kilise ile konusur dunya donmuyor duz der. Bir oyle bir boyle, donek adamin tekiydi, o kadar cok donuyordu ki, mahallede donek diyenlere ben degil dunya donuyor dedi. Meshurlugu bu sebeptendir.

      Sil
  67. Değerli hocam İbni Haldun'a atfedilen "Coğrafya Kaderdir" sözünü bence iyi analiz ederek yorumlamak lazım.Şahsen Mukaddimeyi bir kaç defa okumuş olmama rağmen bu sözü sizin yorumladığınız şekilde anlamadım.Bu sözün siyası,iktisadı ve sosyal durumların zorunluluğu ile ilgisi olduğunu düşünmüyorum.İbni Haldun şu şekilde de yazmıştır

    "Çağların değişmesi ve günlerin geçmesi ile millet ve kavimlerin hallerinin de değişeceği
    hususunun dikkatten kaçması tarihte vaki olan (ve gözden kaçan) gizli hatalardandır. Bunun
    sebebi şudur: Milletlerin ve âlemin ahvali, cemiyetlerin âdetleri ve dindarlıkları bir tek vetire
    (süreç) ve istikrarlı bir yol üzere devam etmez. Bu cihet günler ve zamanlar geçtikçe vukua
    gelen bir değişiklik ve bir halden diğer hale intikalden ibarettir. Nitekim bu husus (ve
    değişiklik) şahıslarda, vakitlerde ve şehirlerde de mevcuttur. Ülkelerde, bölgelerde, zamanlarda
    ve devletlerde de durum böyledir" (İbn Haldun, 2013: 190).

    Zannediyorum siz de yazınızda buna yakın bir düşünceyi savunuyorsunuz.

    Saygılarımla..

    YanıtlaSil
  68. Hocam yazınız güzel ama malesef dünya gerçekleri farklı.

    YanıtlaSil
  69. (Coğrafyanın, "bazen" kaçınılamaz kader olduğunun belki de en açık örneği: POLONYA.)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kader olmadığının açık örneği de Ortadoğu ülkeleri. Ellerinde dünyanın petrolü var ama ABD'nin eline bakıyorlar.

      Sil
    2. Hocam turkiye ile iran da rusyanin eline bakiyor.

      Sil
  70. Elinize, bilginize, tecrübenize sağlık.
    Ülkeyi teknokratlar yonetse idi ekonomi grubunun başında sizi görmek isterim. Açıkçası partiler ile bu iş olmuyor. Belli sayıda kendi alanında en ust seviyede, dürüst, çalışkan vatansever, heyecanli ve enerjij insanlar bu ülkeyi yönetmeli.

    YanıtlaSil
  71. Hocam, ortadoğuda petrol geçen yüzyılda çıktı. Yani bir bakıma coğrafya değişti. Ama ortadoğunun kaderi pek değişmiş görünmüyor. Evet, ortadoğuda çok zengin ülkeler var ama barış olmadıktan sonra zenginlik neye yarar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet orta doğuda petrol var. Coğrafya açısından müthiş bir şey. Ne var ki onu kullanamıyorsan coğrafya ne yapsın?

      Sil
    2. Ortadoguda baris filan olmaz, her ulkenin kendi tanrisi var. Kendi imami var. Ayni kitabi okuyup birbirine dusman olan ulkeleri var.

      Bunlar 8 9 bin yildir boyle.

      Sil
  72. hocam, konuyla direkt bir ilgisi yok ancak yine de sorma ihtiyacı hissediyorum. Türkiye'de bankacılık sisteminin uzmanlaşması ve salt ticaret bankacılığı yerine sektörel bazda bankacılık yapılması sistemin risk yönetimini güçlendirmez mi?. mesela maden bankacılığı sanayi bankacılığı tekstil bankacılığı turizm bankacılığı private bankacılık gibi tasnifli düzenlenmiş bir bankacılık sistemi finansal risklerimizi en azından içsel mali kırılganlıklarımızı azaltmaz mı?. ne dersiniz hocam. saygılar..

    YanıtlaSil
  73. Sözde muhafazakarlığın arttığı bir coğrafyada Kader kelimesinin anlamını anlayamamışken coğrafyanın kader olmayacağını anlamak hayal gibi. Dinsiz diye itiraz eden olursa şaşırmam. Emeğinize sağlık

    YanıtlaSil
  74. Hocam merhabalar , 2019 da yeni kitabınızın çıkacağını duyurmuştunuz ?

    tarihi belli oldu mu ?

    Teşekkürler...

    YanıtlaSil
  75. Mahfi hocam güzel bir yazı olmus.Bizimle bilgilerinizi paylaşmanız dan mutluluk duyuyoruz.Turkiye cumhuriyet oldu olalı hiç bir zaman siyasi kısır çekişmelerden uzak durmadı bu sağ parti döneminde de sol parti döneminde de bitmemiş Yaş olarak bizden daha tecrubelisiniz.siyasi partilerin genel yapısına baktığımızda bu gün de çok degisen bir şey yok.okumus çok bilgili kendini yetiştirmiş hocalarımız siyaset adamlarimiz burokratlarimiz var konuşurken her kez güzel konuşuyor fakat icraatta çok bir gelişme yok bu sorunu nasıl cozecegiz

    YanıtlaSil
  76. https://youtu.be/r2ecRrmk2RE
    Coğrafya Kader Midir? | Erkin Şahinöz | TEDxBahcesehirUniversity
    22 Mayıs 2019

    YanıtlaSil
  77. Reis olmayan paramızı binbir millete harman savururken konuşmak boş.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi