Kemerleri Bağlayın Uçuşa Geçiyoruz

Ekim 2015’de açıklanan ve 2016 – 2018 arasındaki üç yılı kapsayan Orta Vadeli Plan (OVP), revize edilerek yeniden açıklandı. Ekim ayından bu yana o kadar fazla olay yaşandı ki bu revizyon kaçınılmaz olmuştu.

Belirsizliklerin tavan yaptığı bir ortamda 2017 ve 2018’e bakmayı çok da anlamlı bulmadığım için aşağıdaki tabloda hükümetin 2015 gerçekleşme tahminleriyle 2016 tahminlerini eski OVP ve revize OVP açısından ele alıp tartışmak istiyorum.

Büyüklük
2015 Ekim
2015 Revize
2016 Ekim
2016 Revize
GSYH (Cari F. Milyar TL)
1.928
1.963
2.141
2.207
GSYH (Cari F. Milyar $)

722

736
GSYH (SAGP Milyar $)
1.516
1.578
1.596
1.669
Kişi Başına Gelir (GSYH, $)

9.286

9.364
Kişi Başına Gelir (SAGP, GSYH, $)
19.506
20.298
20.313
21.240
GSYH Büyümesi (%)
3,0
4,0
4,0
4,5
Enflasyon (Yılsonu, %)
7,6
8,8
6,5
7,5
Yatırım / GSY (%)
19,8
19,9
21,0
20,3
Tasarruf / GSYH (%)
14,6
15,6
16,1
16,5
İşsizlik (%)
10,5
10,2
10,3
10,2
İhracat (fob, milyar $)
143,0
143,9
150,0
155,5
İthalat (cif, milyar $)
208,4
207,1
216,3
210,7
Bütçe Dengesi / GSYH (%)
-1,3
-1,5
-0,7
-1,2
Cari Denge / GSYH (%)
-5,2
-4,4
-4,9
-3,9
Brent petrol ($/Varil)
54,3
52,5
57,6
39,7

Tablodaki verileri değerlendirelim:
(1) Ekim ayında yayınlanan OVP’de cari fiyatlarla dolar cinsinden GSYH’ya ve kişi başına gelire yer verilmemiş, yalnızca satınalma gücü paritesine göre GSYH ve kişi başına gelire yer verilmişti. Bu durum, seriyi bozmuş, karşılaştırma yapmayı sıkıntıya sokmuştu. Bu yaklaşımın, doların TL karşısında değer kazanmasıyla 10 bin doların oldukça altına düşen kişi başına geliri gözlerden saklamaya dönük bir yaklaşım olduğunu vurgulayarak eleştirmiştim
Bu kez revize OVP’de cari fiyatlarla GSYH ve kişi başına gelire yer verilmiş ve bu hatadan dönülmüş bulunuluyor. Bu dönüş çok doğru olmuş.
(2) 2015 yılında GSYH’nın cari fiyatlarla 722 milyar dolara gerileyeceği tahmin ediliyor. 2013 yılında 823 milyar dolar olduğu göz önüne alındığında 2 yılda GSYH’mızın 101 milyar dolar (yüzde 14 oranında) azaldığı ortaya çıkıyor. Benzer bir durum kişi başına gelirde de söz konusu. 2013 yılında 10.822 dolar olan kişi başına gelirimiz 2 yılda 1.536 dolar (yüzde 17’den fazla) gerileyerek 9.286 dolara düşmüş bulunuyor. Kişi başına gelirde yaşanan bu gerileme Türkiye’nin orta gelir tuzağında daha da kötü bir duruma doğru gittiğini gösteriyor. Bu tabloya almamış olsam da OVP’ye göre GSYH’mızın 2013 düzeyine gelmesinin ancak 2018 yılında mümkün olacağının tahmin edildiğini belirteyim.
(3) 2016 yılı için büyüme tahmininin yüzde 4’den yüzde 4,5’e yükseltildiğini görüyoruz. Ben bunu en azından eldeki veriler çerçevesinde oldukça iyimser buluyorum.
(4) 2016 için iyimser bulduğum bir başka tahmin de enflasyon tahmini. Gerçi Ekim ayında açıklanan OVP tahminine göre biraz daha gerçekçi hale getirilmiş ve yüzde 7,5’a yükseltilmiş ama yine de iyimser. Çünkü asgari ücrete gelen yüzde 30’luk artış, emeklilere yapılan maaş artışı, talebi yukarı çekecek ve dolayısıyla fiyatları artıracak adımlar. Bu adımların enflasyonu en az 1 puan yukarı iteceğini düşünüyorum. Bunlara ek olarak yılbaşında, yönetilen ve yönlendirilen fiyatlarda ortaya çıkan artışların da (tütün ve alkollü içeceklere gelen zamlar, elektrik zammı vb) enflasyonu 0,5 puan etkileyeceğini hesaplıyorum. Fed’in yıl içinde faiz artırımlarına devam edeceği gerçeği karşısında kurun 2015 yılı sonunda geldiği düzey olan 2,92’den geri gitme olasılığı da görünmüyor. Yani kur artışının da fiyatları olumsuz etkilemesi olasılığı çok yüksek. Bu durumda enflasyonun 2015’de geldiği düzeyden geri gitmesi pek mümkün görünmüyor.
(5) Öte yandan aklıma şu soru takılıyor: 2016 yılı için yüzde 5 oranındaki enflasyon hedefini hükümetle birlikte koyduğuna ve hükümet enflasyon tahminini OVP aracılığıyla yüzde 7,5’a çıkardığına göre Merkez Bankası’nın da hedefi düzeltmesi gerekmez mi?  
(6) İşsizlik oranlarını da iyimser buluyorum. Benim tahminim OVP’deki oranın en az 0,5 puan üstünde bir işsizlik oranıyla 2016 yılını tamamlayacağımız şeklinde.
(7) Bütçe dengesinin 2016 yılında Ekim ayındaki tahmine göre kötümser bir görünüm aldığını görüyoruz. Oysa ben böyle olmayacağını düşünüyorum. Devlet kendi cebinden çıkmayan asgari ücret artışından vergi ve sosyal güvenlik primi geliri elde ederek bütçe gelirlerini artıracak. Buna ek olarak gerek asgari ücret, gerek emekli maaşlarındaki artışın piyasada yaratacağı harcama artışının KDV ve ÖTV gelirlerini artırarak bütçeye olumlu katkı yapacağı kanısındayım.
(8) Brent petrol için öngörülen düşük fiyat ortalamasının cari açığı hızla düşürmesi normaldir. Buna karşılık büyüme oranının potansiyel büyüme oranına yaklaşacağının tahmin edildiği bir yılda cari açığın yüzde 4’ün altına gelmesini de beklemiyorum.   
(9) OVP tablosunda dolar kuru tahmini yer almıyor. Bunu kendimiz hesaplayabiliriz. TL cinsinden cari fiyatlara GSYH 2.207 milyar TL ve dolar cinsinden de 736 milyar USD olduğuna göre yıllık ortalama Dolar kuru yaklaşık (2.207 / 736 =) 3 TL (tam olarak 2,9986) olarak alınmış demektir. Kaba bir hesapla da yılsonu dolar kurunun 3,10 dolayında kabul edildiğini hesaplayabiliriz [(2,92 + 3,10) / 2]. Fed’in 3 veya 4 kez faiz artırımının beklendiği bir yılda bu kurlar nasıl olacak anlamak kolay değil.
(10) Ortalama kurun niçin 2,9986 gibi düşük bir düzeyde alındığının bir tek yanıtı var: Cari fiyatlarla GSYH’yı olduğundan yüksek göstermek. Eğer ortalama kur mesela 3,10 alınmış olsaydı cari fiyatlarla dolar cinsinden GSYH (2.207 / 3.10 = ) 712 milyar Dolar çıkacak, kişi başına gelir ise 9.058 dolar çıkacaktı. Yani 2015’den de kötüye gitmiş bir ekonomi görünümü olacaktı.

Özetle söylemem gerekirse yeni OVP, 2016 yılını Türkiye için uçuşa geçiş yılı olarak ele almış. Açıkçası 2016 tahminlerimi açıkladığımda fazla mı iyimser baktığım sorusunu kendime sormuştum (http://www.mahfiegilmez.com/2015/12/2016-tahminlerim.html.) Ama revize OVP’ye bakınca bayağı bir kötümser kalmışım diye düşünmekten de kendimi alamadım. Uçuşa geçeceğimiz kesin ama nereye uçacağımız belli değil.  

Yorumlar

  1. Emeğinize sağlık çok güzel bir çalışma.Algı yönetiminin üniversitelerde ayrı bir ders olarak okutulması şart olmuş :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocam açıklanan büyüme verileri nomimal midir yoksa reel midir? Örneğin enflasyonun %8.5 olduğu bir ortamda %3.5 büyümek reel olarak %5 küçülmek anlamına gelir mi?

      Sil
    2. 2015 de nin 2015 te olması gerekmiyor mu bir de 4 de var o da 4 te olsun... ben de buna takıldım:)

      Sil
    3. 2015 de nin 2015 te olması gerekmiyor mu bir de 4 de var o da 4 te olsun... ben de buna takıldım:)

      Sil
  2. Hocam merhaba,

    Sizin tahminleriniz oldukça gerçekçiydi.

    Hatta ben de referans gösteriğiniz yazıda şöyle bir tahminde bulunmuştum bir takım varsayımlarla, hatırlarsanız.

    Büyüme: 4
    Tüfe: %11
    Cari Denge: -4,9
    USD Kuru: 3.60
    Euro: 3.68 - 3.70
    İşsizlik: 14

    Dolar bu yılı 3.5 altında bitirirse öpsünler başlarına koysunlar. Daha Ocak'ın ilk haftasında yüzde 3'ten fazla kayıpla girdiler yıla.

    Doları 3 almaları da olumlu gerçi. Gidip 1,92 de alabilirlerdi. Hayallerde yaşıyor bağzı insanlar biliyorsunuz, uçuşa geçmişler hakikatten de.

    Hocam, David Bowie acımız da hala taze bu arada. İyiler erken göçüyor. Bizdeki transparan bıyıklılarsa en az 100 yıl yaşarlar.

    Saygılar.
    ng

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok beğendim yorumunuz :)

      Sil
    2. transparan bıyık iyiymiş :))) Nerede hatırlamıyorum birkaç yıl önce bir karikatür vardı; "Başbakan bıyığını bir milim daha kısaltacağını ama kesmeyeceğini söylerek kendini eleştirenlere tehditler savurdu." şeklinde...

      İşsizlik konusunda Suriyeli etkisini de değerlendirmek gerek, çalışma izni de verilecek. Avrupalılar bizi Suriyeli mülteci konusunda övdükçe içim acıyor açıkçası. Bütün yükü omuzlarımıza yıktılar; pohpohlayıp, gaz verip duruyorlar, biraz da harçlık,,, daha ne olsun. Bazıları için win-win bir durum tabi; hem oy geliyor, hem Avrupa'dan harçlık, hem de kendini Dünyaya vicdan sahibi lider olarak tanıtma hakkı. Çileyi görenler kaldırımlar, parklar; ya sokak köpeklerine ev sahipliği yapıyorlar ya da sokaklarda yaşamaya mahkum bırakılanlara...

      Sil
  3. Mehmet Şirin11 Ocak 2016 17:53

    Merhaba hocam yazılarınız ve bilgilendirmeleriniz için çok teşekkürler kaleminize sağlık. Hocam sizce ihracatta da biraz iyimser bir tablo çizilmemiş mi ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.
      Sadece ihracatta olsa idare ederdik ama.

      Sil
  4. Hocam teşekkürler Dolar kurunu 3TL alma kısmı gerçekten ütopik bir durum...

    YanıtlaSil
  5. Sanırım okullarda matematiksel felsefe diye bi ders icat edilmeli böylece rakamları yorumlamak daha kolay olacak. Yoksa böyle algı yönetimiyle nereye ulaşılır bilinmez.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence illüzyondan korunma sanatı diye bir ders konmalı.

      Sil
    2. Aslında almamız gereken çok ders var ve bu sadece okulla kısıtlı değil.
      Ama nedense tüm derslere rağmen inatla yazıya değil sadece resimlere bakıp geçiyoruz.

      Bize sadece "eğitim" reformu değil "öğretim" reformuda şart.
      Yanlış mıyım?

      Sil
    3. Hocam 2023 te 500 milyar $ olacakti...

      Sil
  6. hocam benim 5 ile 5,8 arası kurda farazi bir tahminim var ne dersiniz

    YanıtlaSil
  7. Hani ihracat 2023 te 500 milyar $ olacakti ....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Veli bey bir nasrettin hoca fıkrasında kral a Eşşeği belli tarihe kadar konuşturma sözü veren kişi, olum nasıl olacak diye sorulunca O da o tarihe kadar eşşek mi ölür, kral mı ölür, ben mi ölürüm belli olmaz der. :))))))

      Sil
    2. Hiçbir teknoloji üretemeden sadece yatak yorgan fındık ceviz vs satarak 500milyar usd hedeflemek çok fantastik bir iddia. İlginç olan ise teknoloji üretebilecek beyinlerin yetişmesi ve bu insanların piyasaya ürün/buluş sunabilmesi bugün başlasak en az 20-25 sene alır - 2023 e kalmış sadece 7 yıl...

      Sil
    3. 500 milyar dolarlık ihracat bu eğitim sistemiyle yapılamaz. 10:08 de yazan adsız arkadaşımız haklı.

      Sil
  8. Issizligi dusuremeyen mali politikayi alsinlar baslarina calsinlar.

    YanıtlaSil
  9. bu sene ekodiyalog yapılmadı,keyfle izlerdik, bir gelenek tarih oldu yazık !

    YanıtlaSil
  10. Hocam siz kamuda görev yaptınız bu tahminlerde ekonometrik regresyon analizleri var mıdır?nasıl hesaplama yöntemi uygulanır?tüme varım mı uygulanıyor yani enflasyon tahminlerinde ürünlerin fiyatları mı endekste tahmin ediliyor?yoksa yaklaşık. yüzdesel olaraök oranlama mk yapıyorlar?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Her türlü yöntemden yararlanılıyor. Ama burada asıl olan tahminin yanı sıra işin gereklerinin yapılıp yapılmayacağını da bilmek. Örneğin enflasyonu indirmeyi tahmin etmek için faiz artışı yapmak gerekiyorsa onu da varsayımlara koymak gerekiyor.

      Sil
  11. sayın hocam,
    bence 3,30 bile fazlasıyla iyimser kalabilir. Geçen sene TL doların karşısında %25'e yakın değer kaybetmişken bu sene farklı ne olacak ki sadece %10 değer kaybı bekleniyor. %15 değer kaybında bile kişi başına düşen geliri 8.080 dolar seviyesine çekilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet ne yazık ki yılın ilk 15 gününe bakınca 3,30 bile çok iyimser görünüyor.

      Sil
  12. Hocam, FED'in 3-4 kez faiz arttıracağına dair beklentiler var.

    -FED in bunu planlamasındaki ana neden nedir ?
    -İstihdam verilerinin olumlu gerçekleştiği bu dönemde neden böyle bir işe girişiyorlar.

    ABD rakiplerine karşı bir soğuk savaş silahı olarak kullanıyor olabilirmi bu işi. Amaçlarını gerçekten merak ediyorum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Fed'in bilanço büyüklüğü kriz boyunca 900 küsur milyar dolardan 4,4 milyar dolara yükseldi. Bu yükseliş etrafa paralar saçılmasına ve her yerde varlık balonları yaratılmasına yol açtı. Hisseler, gayrımenkullerin değerleri şişti. Şimdi Fed, bilançosunu normale döndürmeye çalışıyor. Bunu yapamazsa o kadar çok para gün gelip başına bela olacak. Onun için faizi artırıyor.

      Sil
  13. Ay icinde usd nin tekrar 3.00 altini gormesi mumkun mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mümkün, ama doların yönü yıl boyunca yukarı olacak.

      Sil
  14. Ekonomi yönetimi, bu yıl için enflasyonla mücadele yılı ilan etti. Kur hedefini de ortalama 3 TL, yılsonu olarak 3,10 olarak belirlenmiş sizin yazdığınıza göre. Bu iki hususu yan yana koyunca ve bunu kısa sürede gerçekleştirebilmek için ;sağlam bir faiz arttırımı geliyor gibi. Ya da FED öyle bir şey yapacak ki, yabancı yatırımcılar tekrardan Gelişmekte Olan Ülkelere yönelecekler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet ancak bu tür varsayımlarla bu sayılar ve oranlar tutarlı hale gelebiliyor. Ne var ki bu varsayımlar da çok afaki.

      Sil
    2. ABD'de faiz artışı süreci başlamıştır. Japonya ve Avrupa'da parasal genişleme devam ediyor.. Senkronize bir fazi artışı olmaması ABD'deki faiz artışının etkisini sınırlar diye düşünüyoruz, diyor BBYrd.sı. Varsayımı olabilir mi hocam ..?

      Sil
  15. Hocam,

    David Bowie'nin ismiyle anılan "Bowie Bonds" diye bir finansal kavram (veya akım) olduğunu biliyor muydunuz?

    Hocam, "asset-backed security"nin bildiğim kadarıyla karşılığı "varlığa dayalı menkul kıymet".

    1997'de Bowie'nin girişimi ile yaygınlık kazanmış:

    A celebrity bond is commercial debt security issued by a holder of fame-based intellectual property rights to receive money upfront from investors on behalf of the bond issuer and their celebrity clients in exchange for assigning investors the right to collect future royalty monies to the works covered by the intellectual property rights listed in the bond. Typically backed by music properties, the investment vehicle was pioneered in 1997 by rock and roll investment banker David Pullman through his $55 million David Bowie bond deal.

    While a celebrity bond can cover any work of art whose future royalties are based in part on a widespread reputation of the creator of the work, celebrity bonds often are music-based celebrity bonds. For a music-based celebrity bond, a music celebrity bond issuer seeks to put together intellectual property rights of one or various artists to "songs that have stood the test of time," typically "top-40 greatest hits across genres from jazz to rap to rhythm and blues." In addition to getting money upfront, artists additionally retain ownership of their work and do not have to pay tax on what the IRS considers a loan, since yet-to-be received royalties are re-characterized by the bond agreement as loan interest and principal payments. The artists also passes on the risk to investors that the works backing up the celebrity bond will lose their appeal, where the investors are in a better position than the artist to assess such a risk.

    Bowie Bonds are asset-backed securities of current and future revenues of the 25 albums (287 songs) that David Bowie recorded before 1990. Bowie Bonds were pioneered in 1997 by rock and roll investment banker David Pullman. Issued in 1997, the bonds were bought for US$55 million by the Prudential Insurance Company of America. The bonds paid an interest rate of 7.9% and had an average life of ten years, a higher rate of return than a 10-year Treasury note (at the time, 6.37%). Royalties from the 25 albums generated the cash flow that secured the bonds' interest payments. Prudential also received guarantees from Bowie's label, EMI Records, which had recently signed a $30m deal with Bowie. By forfeiting ten years worth of royalties, David Bowie was able to receive a payment of US$55 million up front. Bowie used this income to buy songs owned by his former manager. Bowie's combined catalog of albums covered by this agreement sold more than 1 million copies annually at the time of the agreement.[3] However, by March 2004, Moody's Investors Service lowered the bonds from an A3 rating (the seventh highest rating) to Baa3, one notch above junk status. The downgrade was prompted by lower-than-expected revenue "due to weakness in sales for recorded music" and that an unnamed company guaranteed the issue.
    The Bowie bonds liquidated in 2007 as originally planned, without default, and the rights to the income from the songs reverted to David Bowie.

    ***
    Hocam anlamadığım şu, "albüm satışları"ndan nasıl ABS çıkarabiliyorlar ki?

    "Albüm satışları"ndan elde edilen "revenue" o kadar devasa olabiliyor mu ABS yapabilmek için?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ABD'de ve Avrupa'da albüm gelirleri çok yüksektir.

      Sil
  16. Hocam iyi akşamlar yazinizla ilgisiz bir soru sorucaktimda
    Ders iceriginde cari acigin enflasyon yaptigini goruyoruz 2015 yilinda cari acikta onemli bi toplanma gorurken enflasyonun arttigini goruyoruz neden boyle ters bir durum yasandi? Birde g20 ulkelerinde enflasyonu bizim kadar yuksekte yasayan ulkeler var mi ? Tesekkurler :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu tür ilişkiler mutlak ilişkiler değildir. Ekonomide mutlak doğrular yoktur. Eğilimler vardır. O nedenle cari açık düşerse mutlaka enflasyon da düşer gibi yaklaşımlar zaman ve koşullara göre değişebilir. Bizde cari açığın düşme nedeni kurun çok yükselmiş olmasıdır. İthalat pahalı hale gelince azaldı ve cari açık da düştü. Ama ithalatın pahalı hale gelmesi bir yandan o ithal malları kullanarak burada üretim payan ve satan şirketlerin maliyetlerini artırdı. Onlar da fiyatları artırdılar ve enflasyon oldu.
      Bırakın G20 ülkelerini bütün dünyada bizden yüksek enflasyonu olan 3 ülke var (Rusya, Brezilya ve Venezüella.)

      Sil
    2. Anladim hocam tekrar tesekkurler

      Sil
  17. Değerli hocam içim daraldı kalbim sıkıştı.GSYH yüksek gösterilsin diye kur düşük alınmışsa yapacağımız en güzel hareket FED'i yerine bağlamak.Görünen o ki şu anki kurla bile işimiz yaş :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet. Bir de beni düşünün ben bunları okuyup geçmiyor yazıyorum da.

      Sil
  18. Hocam yazdıklarınızı zevkle takip ediyorum.
    Karşılaştırmalı analizleriniz ve açıklanan verilerin ne anlama geldiğini belirtmeniz çok güzel. Ekonomiyi dünya çapında anlamak yorumlamak analiz etmek isteyenlerin birçok alt disiplinle çalışması gerektiğini hepimiz az çok biliriz bunu siz de yeri geldiğinde söylüyorsunuz. Açıkçası bu analize mizahı katmanız da çok güzel :)
    Bu karamsar veriler ve yorumlardan sonra gelen son paragraf uykuya biraz da olsa gülerek dalmamı sağlayacak :)

    YanıtlaSil
  19. Hocam merhaba,

    Bazi yorumlara baktim ve insanlar bu aciklanan planin bir algi yönetimi oldugunu düsnüyüorlar. Ama burda birsey gözden kaciyor? Zaten halkin büyük bi cogunlugu bu tarz verileri takip edip yorumlamiyorki. Böyle bi ihtiyac duymuyor bi kere halk. Böyle bir gereksinim yok halkin hayatinda. Geriye ne kaliyor peki? Bu verileri muhatap alip yorumlayan cok cok az bir kitle ve tabikide yabanci yatirimci sahis veya kurumlar. Sonucta sunu biliyor olamalilar ki yabanci yatirimci isinini iyi bilen, bu konuda uzman kisi ya da kurumlardan olusuyor. Bu kitleyi 2+2=5 eder diye kandiramazsiniz en nihayetinde. Peki ozaman bu yapilan uluslar arasi piyasada nasil algilanacak? Türkiye hakkinda ne düsünecekler sizce? Bunun negatif bir etkisi olurmu sizce?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yanlış düşünüyorsun arkadaşım. Senin mantığına bakarsak kanunlarda sadece o dilden anlayan hukuk erbabı için çıkıyor ama resmi gazete yayınlanan her düzenleme ve kanunu her yurttaşın anladığı bildiği varsayılıyor. Neyse bu başka konu ama bakış açını değiştir.

      Bu gün televizyonsuz hatta nerdeyse bilgisayarsız ev kalmadı. Bu veriler yayınlanır. Çeşitli mecralarda (tv,blog,sosyal medya,yazılı basın...) uzman olsun olmasın kimi kişilerce baz alınarak yorumlanıyor. Bu verileri olumlu yada eksik (iyimser/kötümser) görüp yorumlanınca "Ayşe teyze /Mehmet amca" eldeki parayı ona göre altın-dolar olarak köşeye koyuyor çünkü canavar olarak öğrendikleri enflasyondan korkuyor.
      Halk bu verilere ihtiyaç duymuyor yorumlamıyor peki bu blogu takip edenler arasında ekonomi okumayan kaç kişi var. Hepside Mahfi hocamız tarafından sununlan yazılarla çok iyi anlıyorlar. Şöyle ya da böyle veriler muhattabına ulaşıyor nasıl ulaştığı önemli.
      Özetle algı yönetimi yapılmak istenirse sadece verilerle değil bu verileri destekler yorumlarlada geniş kitlelere ulaştırılabilir.

      Sil
  20. Hocam Çin ekonomisinin PPP olarak ABD'yi geçmesi ne ifade eder? Ülkelerin ekonomik büyüklüğünü ABD ile kıyaslarken nominal mi PPP mi daha önemlidir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bana sorarsanız PPP tam anlamıyla bir illüzyon. Gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkeleri "hadi yine iyisiniz" diyerek kandırma aracı PPP: Burada önemli olan ne nominal GSYH'dir ne de PPP GSYH. Önemli olan kişi başına gelirdir. Çin, kişi başına gelirde ABD'yi geçerse o zaman bir şey olmuş demektir.

      Sil
  21. ithalatın bu kadar düşük artacağını öngörmelerini neye bağlayabiliriz?
    Bu arada reel değerlendirmeleriniz için teşekkür ederim..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Açıkçası bu belki de OVP'nin en tutarsız yanı. Çünkü bir yandan TL'nin değer kabı yüzde 6 larda kalacak, bir yandan büyüme yüzde 4,5'a çıkacak ama ithalat fazla artmayacak. Bu ilişki tutarlı değil.

      Sil
  22. Kagittan ucagin kagittan yolculari gibiyiz. Ucak havaya firlatilinca ucusa gectik saniyoruz ama ucagi havada tutacak motor yok. Nereye ucacagimiz belli ama kimse soylemeye cesaret edemiyor.

    YanıtlaSil
  23. Bir an önce kriz olmalı Türkiye'de yoksa reformlar yapılamayacak. 2001 den kat kat güçlü olmalı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Umarım kriz olmaz. Çünkü krizin kimi nasıl ve ne kadar vuracağını asla bilemeyiz.

      Sil
  24. Hocam günaydın, bir tahmin ya da bütçe incelenirken hem işlevsel hem de iletişim/algı yönetimi açısından bakma taraftarıyım. tahmin olarak ortaya konulan rakamların altındaki varsayımların açıklanmadığı, açıklansa da rasyonelliklerinin önem taşımadığı bir ortamda olduğumuz düşünüldüğünde hükümetin de ağırlığı algı yönetimine verdiği düşüncesindeyim. bu bağlamda bu bütçe "biz aslında yapardık ama bakın..." ana başlığında mazaretlere zemin. en basitinden bugün çıkan suriyelilere çalışma hakkı durumuna baktığınızda işsizlik ile ilgili tahminlere ulaşmanın mümkün olmadığını görürsünüz. ya da sizin de belirttiğiniz enflasyon tahmini (ki bu ayrıca komedinin kralı bir durum devlet yönetimi açısından).

    velhasıl, çok ciddiye alınmamasında fayda olan bir çalışma olarak görüyorum. 1 haftasonunda 3 kişinin sadece internet üzerinden yapacağı çalışmayla oluşturabileceği bir sunum.

    herkese selamlar

    YT

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu da başka bir bakış açısı ve içinde doğrular var.

      Sil
  25. Hocam merhabalar. 2015 yaz aylarında revize ettiğiniz tahminlerinizde büyümeyi 2,2 öngörmüştünüz. ancak büyüme OVM deki gibi 3,5 çıktı. öncelikle tahmininz niye 2,2 idi ve 3,5 çıkmasının sebebi nedir sizce

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yılbaşındaki büyüme tahminim yüzde 3 idi, Temmuz ayında revize ederek 2,2'ye çektim. İki nedeni vardı: İlki jeopolitik gelişmelerin giderek kötüleşmesiydi. İkincisi de seçim sonuçlarının bir hükümet kurulmasına imkan vermeyeceği düşüncesiydi. Buna karşın büyüme benim her iki beklentimi de aşacak gibi görünüyor.
      Bu arada 3,5 henüz kesinleşmiş oran değil tahmin. 2015 büyümesinin kesinleşmesi sanırım Mart ayında açıklanacak 4. Çeyrek büyüme oranından sonra olacak.

      Sil
    2. Sanayi hız kesti 3.5olasi 2016 için n 4.5 iyimser bence 3 gibi olur 2017 için tahmin yapmak akıl iş Değil

      Sil
  26. Hocam kriz bile olsa dış güçler! Çıkaracağı için bize ders olmaz. Kriz olmadan da reformlar zor görünüyor.

    YanıtlaSil
  27. Merhaba Hocam,

    OVP'nin açıklanmasından sonra anlıyoruz ki enflasyon ile mücadele konusunda değişik hamleler söz konusu olacak sanıyorum.

    Hem enflasyon ile mücadele, hem ekonomik büyüme bir biri ile çelişebilecek hedefler değil mi?

    Son olarak şunu eklemek isterim; Mehmet Şimşek'in belirttiği üzere iç tasarrufları artırmak için uygulanacak hamlelerdeki amaç büyümeyi ithalata bağımlı olmaktan kurtarmak olabilir mi?

    Gündemi takip etmede, ve görünenin arkaplanını analiz etmede bizlere sağladığınız katkılar için kendi adıma çok teşekkür ederim Hocam.

    Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet iki hedef birbiriyle çelişiyor. Büyüme için gevşek politikalar, enflasyonla mücadele için sıkı politikalar izlemek gerekiyor. O nedenle kafalar da karışık zaten.
      Tasarrufları artırmak için nasıl bir politika izleneceğini bilmiyorum. Bana sorarsanız bunun tek yolu reel faizi pozitif hale getirmekten geçer. O da büyümeyle çelişir. Tasarrufu artırmanın yararı cari açığın finansmanını dış kaynaklar yerine içeriden sağlamaktır. Yani dışa bağımlılığı azaltmak.
      Teşekkür ederim.

      Sil
  28. Basbakan Yardimcisi Numan Kurtulmus, Turkiyedeki Suriyelilere verilen calisma izni Turk vatandaslarinin istihdamlarini kisitlamayacak, dedi.

    Ama güvenemiyorum ve anlaşılan bu açıklamadan sonra İŞSİZLİK beklentisini tekrar revize ederek %11,2 olarak bekleyebiliriz. İş bulamayanları bırakın ucuz iş gücü yüzünden işbaşındakilerde işsizler kervanına katılacak. Vay halimize.

    YanıtlaSil
  29. sayın hocam sizler bu rakamları baz alarak yorum ve tahmin yapıyorsunuz ama içten içe sizlerinde bu rakamlara inanmadıgınıza eminim.türkiyede tüm açıklanan verilerin yalan dolan olduguna inanıyorum.tamamen hükümeti iyi gösterme ve makyajlama çalışmaları.yunanistan bunu yaptı sonu ortada .bizimde olacagımız o.onların en azından kör topal giden AB si var bizde oda yok.yunanistandan beter olacagız.terörle ekonomik sorunlarla başbaşa kalacagız.yaşar erdinç beye böyle yorum yaptıgımda otosansür yapıyor.umarım siz yapmazsınız.zira bu yorumu millet görsün ve katılıp katılmadıklarını görmek isterim.saygılarım.ŞÜKRÜ SERT

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Devlet kurumlarının açıkladığı sayılara ve oranlara üç şekilde yaklaşım yapılabilir: (1) Bunlar doğrudur denebilir. O zaman bunlara dayalı tahminlerin doğru olup olmadığı, tutarlı olup olmadığına bakılabilir. (2) Bunlar yalandır denebilir. O zaman herhangi bir şeye bakmaya, tutarlılık testi yapmaya gerek kalmaz. (3) Bunlar, doğru ya da yalan olarak değil açıklanmış veri olarak kabul edilebilir. Ve o zaman tıpkı (1) deki gibi bunlara dayalı tahminlerin tutarlı olup olmadığı analiz edilebilir.
      Ben üçüncü durumu kabul edip ona göre analiz yapıyorum. Aksi takdirde ya hiç bir şey yazmamam ve susmam gerekir ya da bütün bu verileri aynı yöntemi kullanıp kendi başıma üretmem gerekir ki bu imkansız.

      Sil
    2. İmkansız olmasının nedeni, sizin kaynağa (dataya) ulaşma veya kendi kaynağınızı araştırma yapa yapa oluşturma yönünde gücünüzün olmaması (hem maddi yönden, hem araştırmayı bilimsel kıstaslara göre yapacak tecrübeli yetişmiş personeliniz yönünden, çünkü tek başınıza 'data' oluşturmaya kalksanız haftalar, belki de aylar alır.) sebebiyle mi?

      Sil
    3. Aynen öyle. Mesela TÜFE sepetine giren yüzlerce malı Türkiyenin her yanından ayda 2 kez derlemek lazım. Öteki verilerin çoğunu TÜFE, yasal zorlamayla alabiliyor biz bunları alamayız çünkü zorlama olmayınca bize vermezler.

      Sil
  30. Hocam ucuzlayan petrolün ( 20 USD senaryoları bana İran Suudi kavgası ve ABD nin azalan petrol ihtiyacı , Çin'in talebinin azalması nedeni ile olabilecek gibi geliyor ) dünya ve ülke ekonomisine ne gibi etkileri olur bu çerçevede bir yazı yazarsanız çok güzel olur

    YanıtlaSil
  31. İhracatın GSMH içindeki (% ) 2014
    Almanya:46
    Rusya:30
    UK:28
    Türkiye %28
    Hindistan:23
    Çin:23
    Japonya:16
    ABD:14

    Hocam bu neyi ifade ediyor. Amerikanın ihracat oranı neden az ? Paranın ülke içinde döndüğünümü gösteriyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ABD'nin 2014 ihracatı 1,6 trilyon dolar. Yani bizim yıllık GSYH'mızın iki katından fazla bir miktarı her yıl ihraç ediyor ABD. Öte yandan ABD'nin 2014 GSYH'sı da 17 küsur trilyon dolar. Yani ihracat/GSYH yüzde 10 dolayında. Oran az ama miktar çok yüksek.

      Sil
  32. Ya inanmıyorum gorunde cari açığı hükümet dusurdu zannedecekler petrol ve emtia bir yükselse 7 oranında cari açık enflasyondan 15olur

    YanıtlaSil
  33. Hocam kayıtdışına/kalpazanlığa neşter çözüm olarak bankonot ve madeni paranın tamamen kaldırılarak (bankacılık sistemi üzerinden kayıtlı) sanal paraya geçilmesini düşünüyorum. Bu sayede vergi kaybı da önlenecektir.
    Ama iş dezavantajlarına gelince sonuçlarını kestiremiyorum. Sanal veriler üzerinden işleyen paraya sistemsel müdahale (kalpazanlık) kaçınılmaz gibi duruyor. Ve altın para olarak sistemde nasıl yer alır, kaydi-para dönüşümünde nasıl seyir izler bilmiyorum ! Halk aldığı maaşı altına çevirip para olarak kullanmaya başlar mı yani durum ters tepip aşırı enflasyona sebep olur mu?

    "İktisadın labaratuvarı yoktur" test edemeyiz ama sizin bu konuda olumlu olumsuz öngörüleriniz nelerdir? Lütfen paylaşır mısınız ?

    Saygılar
    3F

    YanıtlaSil
  34. Hocam,
    Suriyelilere Calisma izni verilecek neredeyse kesinlesti. Boylelikle istatisklere datalara issilik calisma cagi nufusu ve atil nufus bakiminda daha saglikli bakabilecegiz. Tam da bu vesile ile bu iznin issizlik oranina etkisi ne sekilde olur. Yukselis babinda olacagi kesinde bunun issizligi makyajlamadan su an mevcut kosullardaki gibi olcmeye devema edersek %13 bandina cikcagini soyleyebilir miyiz?

    ikinci sorum siz suriyelileri Turkiyede kalici olarak goruyor musunuz?
    Goruyorsaniz bunun ekonomik sosyal kulturel olarak bir ongorunuz var mi?

    Ekonomik olarak ulkeye bir fayda saglama potansiyeli nedir. her yil turkiyede dogan 85 bin suriyeli cocugun dogdugunu dusuursek nereden baksaniz 3.5 milyona yaklasan bir kumeden bahsediyoruz. 2020li kosullarda 5 milyona yaklasak bir kitle nufus projeksiyonlarina gore.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet işsizlik tırmanacak gibi görünüyor.
      Ben Suriyelilerin büyük bölümünün Türkiyede kalıcı olacağını sanıyorum. Bunun etkileri her alanda olacak ve ne yazık ki bu etkiler olumlu olmayacak.
      Ben bu nüfusun Türkiye'ye orta vadede zarar vereceği kanısındayım.

      Sil
    2. ben de size kayiliyorrum

      Sil
  35. SAYIN HOCAM ENFLASYON VERİLERİ İŞSİZLİK VERİLERİ NASIL DOGRU OLABİLİR.ÇARŞIYA PAZARA BENDE ARA ARA GİDERİM,İNANIN YÜZDE 25 DEN BAŞLAYARAK YÜZDE YÜZE VARAN ARTIŞLAR VAR.ÇIKIP BENİMLE YILLIK YÜZDE 8- 9 ARTIŞ VAR DENİLEREK RESMEN ALAY EDİLİYORUM SALAK YERİNE KOYULUYORUM.KEZA İŞSİZLİK ENAZ YÜZDE YÜZDE 20DEN 25DEN AŞAGI DEGİL.ÜÇ BEŞ BEŞ KURUŞA ÇALIŞANLARA İŞİ GÜCÜ VAR DENİYOR.ÜÇ AYDA BİR İKİ GÜN ÇALIŞSAN HEMEN İŞ GÜÇ GÜÇ SAHİBİ KABUL EDİLİYORSUNUZ.DİKENLİ TELDEN PİNPON TOPUNDAN ARGON GAZINDAN TEBEŞİR TOZUNDAN BİZE NE SAYIN HOCAM SALAK YERİNE KONMAK İNANIN ZORUMA GİDİYOR VE BUNU GÖSTERE GÖSTERE YAPIYORLAR.MİLLET GIDAYA SAGLIGA BARINMA GİDERİNE BAKAR .BUNLARDAKİ ARTIŞ EMİNİM SİZDE BİLİYORSUNUZ ÇOK FAZLA.ŞİMDİ GELİNDE HÜKÜMETİN VERİLERİNİ CİDDİYE ALIN SAYIN HOCAM.YAZIDAKİ SERT KELİMELER SİZE KARŞI DEGİL SAYIN HOCAM İÇİMDEKİ İSYAN VE PATLAMADIR.SİZİ ELEŞTİRMEK BİZİM HADDİMİZDE DEGİL,BİLGİMİZDE MÜSAİT DEGİL .SAYGILARIMLA SAYIN HOCAM

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Herkesin herkesi eleştirmek hakkıdır. Ben eleştirinin (terbiye sınırları içinde olmak kaydıyla) insanı doğruya yönelttiğine inanırım. Onun için beni eleştirmek elbette haddinizedir. Kimin daha bilgili olduğunu ise bilemeyiz.
      Ne var ki elde mevcut sayı ve oranları alıp da yorum yapmazsak hiçbir şey yazamayız. Çünkü mesela TÜFE gibi yüzlerce malı kapsayan ve ayda iki kez Türkiyenin eşitli yerlerinden derlenen fiyatları biz derleyemeyiz. Bu durumda mevcuda göre değerlendirme yapmak durumundayız. Ve emin olun mevcuda göre yaptığımız değerlendirme bile enflasyonun yüksek olduğunu ortaya koyuyor.

      Sil
  36. Hocam saygılar, değerli görüş ve yorumlarınız için teşekkür ederim, saygılar sunarım.
    Başbakan yardımcısı MEHMET ŞİMŞEK hedefler için sunduğu varsayımlara bakarak hedefleri tekrar aynı gözde mi değerlendirirsiniz?, Neden ?
    "ENFLASYONUN YAPISAL SEBEPLERİNE ODAKLANACAĞIZ"
    * Enflasyonun yükselmesini çok ciddiye alıyoruz ve Orta Vadeli programda enflasyonun tekrar yüzde 5-7 aralığına çekilmesi için çalışacağız.
    * Kapsayıcı, sürdürülebilir yüksek büyüme amacımızdır. Beşeri sermaye, kurumsal sermayenin güçlendirilmesi en temel hedeflerdir.
    * Ticaret ortağımız Avrupa Birliği'ndeki toparlanmanın burada altını çizmek gerekiyor.
    * Önümüzdeki dönemde yakın coğrafyamızda jeopolitik risklerin azalmasını bekliyoruz.
    * Finansal piyasalar 2015 yılında dalgalı seyretti. Bu yıla da öyle başladık ancak dalga boylarının azalmasını bekliyoruz.
    * Yüzde 4'lük bir büyümenin 2015 için mümkün olduğunu düşünüyoruz. Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkelerinde yüzde 2 altında olması bekleniyor. Bunu dikkate alırsak Türkiye'deki büyümenin ne kadar önemli olduğunu görebiliriz.
    * 2016'da yüzde 4,5'e ulaşacak. İç talebi artıracağız. Dış talepte Avrupa Birliği ayağında bir gelişme öngörüyoruz.
    2017'DE YÜZDE 5 BÜYÜME HEDEFİ
    * 2017 ve 2018'de yüzde 5 büyüme hedefliyoruz. Artan yurtiçi tasarruflarda yükseliş trendinin devam edeceğini öngörüyoruz. Yapısal reformların sağladığı verimlilik artışı ile de yüzde 5 büyümeye ulaşacağımıza inanıyoruz. Cari açığın bu dönemde daha da düşeceğini ve 2018 yılında yüzde 3,5 gibi daha sürdürülebilir bir seviyeye geleceğine inanıyoruz.
    * Hizmet gelirlerinin artırılmasını hedefliyoruz. Daha dengeli bir dış ticaret yapısı oluşturulacak.
    TASARRUFLAR ARTACAK
    * Yurtiçi tasarruf oranının 2018'de yüzde 18 olacağını düşünüyoruz. Aldığımız tedbirlerle tasarruflar artamaya başladı. Önümüzdeki dönemde yeni tedbirler konacaktır.
    * Krizden sonra 7 milyon vatandaşımıza istihdam sağlasak da işsizlik oranı nispeten yüksek seyrekmektedir ancak önümüzdeki dönemde işsizliğin azalmasını bekliyoruz. İşgücüne katılımın yüzde 1,1 artmasını bekliyoruz.
    * 2018'de işsizlik yüzde 9,6'ya düşmüş olacak.
    * 2016 sonunda enflasyonun yüzde 7,5'e gerilemesini bekliyoruz.
    * 2016'da bütçe açığının yüzde 1,3'e çıkması bekleniyor.
    * Asgari ücretten aldığımız yükün sistemden çıkması ile aşağı yönlü bir trend öngörmekteyiz bütçede. 2017'den itibaren vaatlerin etkisinin azalmasıyla bütçe açığında düşüş öngörüyoruz.
    * 2015 yılında borçlanmada kamu kesiminde dengeyi elde ettik. Önümüzdeki 3 yılda yaklaşık yüzde 0,3'lük bir borçlanma gereği olacak. Bu da dünyanın geneline göre mutevazi bir orandır.
    * 2018'de faiz dışı fazlanın yüzde 1'e yükselmesini öngörüyoruz. 2016'da genel kamuda faiz dışı fazlanın yüzde 0,6 ve 2017'de yüzde 1,1, 2018'de yüzde 1,3 olmasını bekliyoruz.
    * Kamu borcu oranının 2018'de yüzde 29,5 olmasını öngörüyoruz.
    * Faiz dışı fazla 2017'den itibaren yükseliş trendine girecek.
    YATIRIM ORTAMI İYİLEŞTİRİLECEK
    * 25 öncelikli dönüşüm programımız kapsamında 300'e yakın tedbir hayata geçirildi. Her mevzuat düzenlemesinde etki analizi tedbiri alınacak.
    * 2016 yılı reform eylem planı üzerinde durmak istiyoruz. Türkiye, bu reform programı ile üst gelir grubu ülkeler arasına girecektir. Amaç güçlü ve sürdürülebilir büyüme ve refaha ulaşılmasıdır. Yatırım ortamının iyileştirilmesİ, teknoloji üretmeyi teşvik, ihtisas mahkemelerinin kurulması, noterlerin yeniden gözden geçirilmesi, siyasetin finansmanında şeffalık, kamu personel reformu, vize muafiyeti çalışmalarının tamamlanması gibi hususlar öne çıkıyor.
    * AR-GE paketini çalıştık, yakında meclise gidecek. Üretim paketi üzerinde şu an çalışmalarımız devam ediyor.
    * Reform programında eğitime ve işgücü verimliliğine özel bir vurgu yapıldı.
    * Kadınların işgücüne katılımı için tedbirler alındı ve alınmaya devam edecektir.
    * Türkiye'nin Orta Vadeli Programı'nda mali displin ve büyüme potansiyelinin artırılması, enflasyonun düşürülmesi ve cari açığın düşürülmesi öne çıkmaktadır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Değerlendirmelerimi yaparken hem bu varsayımlara baktım hem de geçmiş varsayımnların tutarlılığına baktım ve öyle sonuca vardım.

      Sil
  37. Hocam merhaba,

    Şöyle bir emeklilik planım var, bilmiyorum ne düşünürsünüz.

    Kriz dönemi boyunca dolarda kal. Borsanın göçüşünü zebkle izle. Kriz başladıkta t süre sonra (6 ay olur, 1 yıl olur, duruma göre) dalağı, böbreği sat, İş Bankası ve Garanti Bankası hissesi al. 1 yıl daha bekle. Emekli ol.

    Nasıl fikir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bence daha da onemlisi emekli olmadan once hayatta kal. Sultanahmet meydanina filan sakin gitme. Hatta evden bile cikma. Kriz zaten basladi ve nerede bitecegi belli degil. Dolayisi ile dalak bobrek sende kalsin, birikimlerinle yetin. Dalak bobrek gittikten sonra emekli parasini kim yiyecek?

      Sil
  38. Hocam aydınlatıcı yazınız için öncelikle teşekkür ederim. Benim tablo ile ilgili bir sorum var. Bilgisizliğimi bağışlayın. Sorum şu: Gsyh'nin $ bazında 2015 yılında 722 milyar'dan 2016 yılında 736 milyara çıkması tahmin ediliyor. Yani bir yılda 14 milyar dolarlık ek büyüme yaratmış olacağız. Ancak kişi başı milli gelir tahminlerine baktığımızda aynı tabloda 2015 yılı için 9.286 $, 2016 yılı için ise 9.364 $ tahmini bulunmakta. Yani KBMG'de yaklaşık 78$'lık bir artış görülüyor. Matematiksel olarak hesaplarsak, nüfusun 77 milyon olduğu bir ülkede GSYH bir yılda 14milyar $ artarken KBMG nasıl 78$ artıyor? Daha fazla bir artış olması gerekmez mi? Kaçırdığım bir nokta varsa veya yanlış bir hesap yaptıysam kusura bakmayın. Cevaplarınız için teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nüfus artışını hesaba kattınız mı? 2015 yıl ortası nüfusu 77,7 milyon 2016 yıl ortası nüfusu 78,6 milyon
      722 milyar USD/77,7 = 9290
      736 milyar USD/78,6 = 9364 USD

      Sil
  39. Merhabalar hocam,

    Geçtiğimiz 10 yıl boyunca; bulunduğumuz coğrafyaya rağmen iktisadi unsurların dışındaki değişkenlerin planlamaları çok fazla etkilemediği bir dönemden geçtiğimizi düşünüyorum. Ülke içinde çok fazla olay oldu ama bunlar özellikle sağlam bankacılık reformları ile iktisadi koşulları çok fazla etkilemedi.

    Özellikle yaz aylarından itibaren artan bölgesel gelişmeler ile birlikte; ülkenin bulunduğu coğrafyada uluslararası olarak yapılmaya çalışılan reorganizasyonun bizleri ciddi derecede etkileyeceği aşamaya geldiğimizi düşünüyorum. Bu bağlamda yapılan iktisadi hedeflemelerin uluslararası politikalar çerçevesinde Türkiye'yi nasıl etkileyeceğini kestirmekte zorlanıyorum. Nitekim , uluslararası paydaşlar tarafından Irak ve Suriye hattında oluşturulmaya çalışılan enerji koridorunun önümüzdeki 3-5 yıl içerisinde bizlere çok ciddi dolaylı etkiler çıkartacağını düşünüyorum. Enerji koridorunun bekçiliğinin bölgede bulunan Kürtlere verilmesi sonucunda; doğumuzda yıllardır devam eden mücadelenin farklı bir boyut kazanacağını, silah yoluyla veya diplomatik olarak yapılacak hamlelerin sonuçlarının da her zamanki gibi iktisadi olacağını düşünüyorum. Irak'a asker sokup 10 gün sonra oradan geri çekilen ve bu hamleyi dahi yönetmekte zorlanan dış politikanın bu zor dönemde nasıl olupta hem iktisadi koşulları hem de diplomatik koşulları yöneteceğini anlamakta zorlanıyorum.

    Benim zaten ülkenin her yerini karış karış gezen biri olarak gelecekten umudum azaldı, sizin bahsettiğiniz yapısal reformların zaten yapılmayacağına da eminim. Sunni araplara sırtımızı dayayarak finansal boşluklarımızı dolduracağımızı düşündüğümüz bu ortamda karamsarım.

    Allah sonumuzu hayır etsin,

    Başka bir deyişle şuan revaçta olan düşünce yapısı ile sözlerimi tamamlayayım ; Hak ettiğiniz gibi yönetilirsiniz...

    Saygılar.


    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ekonominin siyasi politik etkenlerle iç içe oluşuna deşindiğiniz için teşekkür ediyoruz.Zaten açılan her paket, yada açıklanan her programın kadük kalışıda bu bütünsel yaklaşımdan yoksunluktan kaynaklanıyor.Buna savaş doktrininde doruk noktası deniyor.Gücünüzü tükendiği noktadır artık.O yüzden ihtiyatınızı en kritik yerde kullanın ve muharebeyi sonuçlandırın derler.Zannımca ihtiyat(Tasarruf ve toplumun gelecek idealinden aldığı motivasyon)gereksiz yerlerde çar çur edildi.

      Sil
  40. Selamlar Hocam,Mehmet Şimşek bu yıl ilk kez Orta Vadeli Programı izleme kurulunun oluşturulduğunu söyledi.Bu kurulda kimler var?Realist bir değerlendirme açısından kimler olmalı ?Faydalı olacağını düşünüyormusunuz?Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu kurulda kimler olduğunu bilmiyorum. Yararlı olacağını sanmıyorum. MB faizi kendi kararıyla artırabiliyor mu? Ben ona bakarım.

      Sil
  41. İŞÇİ SAĞLIĞI, İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞ CİNAYETLERİ

    DR. MURAT ÖZVERİ YAZDI:

    http://muratozveri.net/kitaplar/kitap_is_guvenligi_ve_cinayetleri.pdf

    MAHFİ HOCAM, BU KİTAPLA İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİZİ NE ZAMAN YAZACAKSINIZ?

    YanıtlaSil
  42. Erkin Şahinöz:

    TESPİT:
    Beğenelim beğenmeyelim, yeknesak olsun olmasın, dünya ekonomisi büyürken emtia fiyat endeksinin taş üstünde taş, gövde üstünde baş bırakmayan 2008-2009 krizinde gördüğü düzeyin bile altına gerilemiş olması çok çarpıcı. 2016'nın en büyük riski!

    https://pbs.twimg.com/media/CYhQy3aWQAAjUno.jpg:large

    Yukarıda yazılan adrese girip tabloyu incelediğinizde, 1995 - 2015 arasında, özellikle 2010'un ikinci yarısından günümüze süren düşüşe dikkat edin!

    SORU:
    Bu düzeye inişin nedeni, yaşanan ama adı konmamış ya da piyasaların bu kez başlamadan öngördüğü muhtemel bir kriz olabilir mi?

    ŞAHİNÖZ'DEN CEVAP:
    Olabilir ama güneş doğduğu için öten horoz mu yoksa öttüğü için güneşin doğduğunu sanan horoz mu? bunu bilemiyoruz!

    1. https://twitter.com/ErkinSahinoz/status/686887321598181376

    2. https://twitter.com/ErkinSahinoz/status/686887779083632642

    3. https://twitter.com/cbaslevent/status/686891641089732608

    4. https://twitter.com/ErkinSahinoz/status/686896374424678400

    Mahfi Hocam, siz 2016'da küresel krizin 3. aşaması geliyor, diyordunuz birkaç ay önce.

    Ve hatta öncü deprem olarak Baltık Exchange Ltd verilerini bir (http://www.mahfiegilmez.com/2015/11/krizin-ucuncu-asamasnn-oncu-sinyalleri.html) göstermiştiniz.

    Erkin bey in yaptığı tespit, sizin küresel krizde 3. aşama gözleminizi pekiştiriyor olabilir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Güzel değerlendirme yapmış sevgili Erkin Şahinöz. Benim görüşlerime yakın görüşler.Belki de onun için beğendim :)

      Sil
  43. hocam beklwnwn enflasyon ..sqtin alma gucu paritesine gore kur 2016 yil sonu 3.20 gibi olacak gibi... sizce olur mu..gecmise bakinca sanki aatin alma gucu paritesi kuru aciklamada isabetli gibi..

    YanıtlaSil
  44. 2053 hedefleri hakkinda fikirleriniz

    YanıtlaSil
  45. Hocam, Suriyelilere çalışma izni verileceği söylendi. Şu an bile kayıt dışı çalışan Suriyelilerin olduğu söyleniyor. Suriyelilerin büyük çoğunluğu kampların dışında yaşıyor. İçlerinde ev kiralayanlar dükkan açanlar var. Yani ekonomiye katılmış durumdalar. Bu nedenle Kişi Başına Düşen Milli Gelir hesabına Suriyelilerin de katılması gerekmez mi? Teşekkürler.

    YanıtlaSil
  46. Hocam sizden birsey rica etmek istiyorum. Makro hocamız büyüme ole ilgili grafik sorusu soracak sınavda. Türkiyenin orta gelir tuzağı ole ilgili bir grafik. Yani solow ve icsel büyüme karışımı. Bunu Türkiye ye yorumlamamiz isteniyor . Lütfen yardımcı olur musunuz ??

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hocaniz neyi soracagini bile soylemis. Kim bilir derste kac kere anlatmistir. Ustelik hocanizin kendisine, asistanlara, arkadaslariniza istediginiz zaman sorabileceginiz bir konu. Boylesine bir sinav sorusunu, ustelik daha sorunun ne oldugu bile tam belli olmadan baska bir Hocaya hem de buradan sormak yakisik aliyor mu?
      Mahfi Hocanin zaman ayirip burada yorumlara cevap vermesinin degerini bilmek ve suistimal etmemek lazim.

      Sil
    2. Sınav sorusu olacağı için yardım etmiyorlar. Eğer siz biliyorsanız buyrun anlatın. Soru bu.

      Sil
    3. Teşekkürler Adsız 08:15

      Sil
  47. Hocam,

    Eğer bir gün organlarınızı bağışlamayı düşünürseniz,

    Beyninize talibim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin beyniniz benimkinden daha iyi olabilir. Bunu bilemeyiz.
      Çok çalışma ve yaş insanı daha bilgili ve görgülü yapıyor. Genç olduğunuzu düşünüyorum (değerini bilin) nasılsa yaşlanacak ve benim kadar deneyim kazanacaksınız. Ama çalışmayı elden asla bırakmayın. Çalışmazsanız o deneyim fazla bir işe yaramıyor.

      Sil
  48. Sizce bu yaptığınız yorumlar tahminler ne kadar gerçekci tam anlamıyla gerçeği yansıttığını düşünüyormusunuz, içinize siniyormu yani sadece dolar bazlı rakamlarla büyüme enflasyon kişi başı gelir tahminleri yapmak. Açıkcası ben yaptığınız değerlendirmeden şu sonuca vardım Ovp lerin yatırımların kalkınma programlarının herkesin dilinden düşmeyen inovasyon vs vs süslü lafların hiç bir önemi yok boşa bi çaba içerisindeyiz. Bu kadar uğraşmak yerine hükümet ABD Merkez bankası önünde yatıp kalksın " Yellencim şu faizlere bi el atta dolar cinsindeb kişibaşı gelirimiz artsın zenginleşelim, adam başı Bin dolar yeter bu sene" değerlendirmenizde eksik bi tat var yani. Neden sadece Dolar, SDR sepetini kullanın durumun biraz daha iyileştiğini göreceksiniz. Ki bence bu sepette yetersiz. Rusya örneğin ticaret hacmimiz çok büyük parabirimi bu sepette yok.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tahminlerin gerçekçi olup olmadığını gerçekleşme ile tahmin arasındaki farktan anlayamazsınız. Bir tahminin gerçekçi olup olmadığını dayandığı varsayımlara göre bir içsel tutarlılık taşıyıp taşımadığından anlayabilirsiniz. Koskoca bir yıl içinde kimin kiminle savaş çıkaracağını, 200 ülkeden hangilerinde kriz çıkacağını ve dünyayı ne kadar etkileyeceğini, Fed'in kaç kez faiz artıracağını vb bilemezsiniz. Bunlara ilişkin varsayımlar yapar ve o varsayımlara dayalı tahminler yaparsınız. Bir tahminin gerçekçi olup olmadığı sonunda varsayımlar tuttuğu halde tahminler tutmamışsa o zaman anlaşılır. Varsayımlar tutmadığı halde tahminler tutmuşsa o tahminler gerçekçi sayılmaz.

      Sil
  49. hocam petrol de bir damping söz konusu mu?

    YanıtlaSil
  50. Bir algı olarak Mehmet Şimşek hızla güvenilirliğini yitiriyor.

    YanıtlaSil
  51. T.C. Merkez Bankasinin yaptigi aciklamaya gore ozel sektorun kisa vadeli doviz borcu Kasim ayinda 21.9 milyar dolar oldu.

    YanıtlaSil
  52. Hocam sizi o kadar seviyorum ki kelimelerle anlatabilmem MÜMKÜN DEGİL!Sizi ancak ekranlar da görebiliyorum ve inanın ki babamı görmüş gibi seviniyorum.Allah size uzun sağlıklı ömür versin...Allah'tan dileğim bir gün umarım sizinle karşılıklı kahve içebilmek kısmet olur!En derin saygı ve sevgilerimle...

    YanıtlaSil
  53. hocam dünya piyasaları global anlamda resesyona girdikleri durumda dolar ne yönde seyir alır?tşk..

    YanıtlaSil
  54. asgari ücret artışının vergi gelirlerini arttıracağını belirtmişsiniz. Asgari ücret artışı kayıt dışılığı ve işten çıkarmaları arttıracağı için aksine azaltıcı bir etki göstermez mi? ya da kayıt dışılığı ve işten çıkarmaları arttırır mı? asıl soru bu sanırım. saygılar...

    YanıtlaSil
  55. Hocam yukarida soruldu mu bilmiyorum ama asgari ucret ve emekli maaslarinin artisi ile ithalat nasil olur.revize edilen degerde yuzde 3 civari bi azalma var gibi ama bu mumkun olur mu.

    YanıtlaSil
  56. Hocam yukarida soruldu mu bilmiyorum ama asgari ucret ve emekli maaslarinin artisi ile ithalat nasil olur.revize edilen degerde yuzde 3 civari bi azalma var gibi ama bu mumkun olur mu.

    YanıtlaSil
  57. Hocam samimiyetinize inanarak soruyorum ve ben her hangi bir tarafta değilim.

    Bu Orta Vadeli Planı ve Yapısal Reform Eylem Planı'nı aynen açıklayan faraza CHP'li bir hükümet olsaydı aynı yorumları mı yapardınız?

    iyi günler...

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kapitalizm

Paradan Para Kaybetme Dönemi

Faizin Doğuşu ve Yasaklanışı