Piyasalar Karıştı

Son günlerde finansal piyasalarda ters rüzgârlar esmeye başladı. Bu terse dönüşü kimisi geçici bir durum, kimisi düzeltme, kimisi de yeni bir krizin işareti olarak yorumluyor. Öncelikle piyasalarda neler olup bittiğine bir bakalım.

Son bir haftada gelişmiş ekonomilerde Devlet Tahvili getirilerinde önce ciddi bir yükseliş yaşandı, dün akşamdan başlayarak da hafif düşüşler görüldü. Aşağıdaki tablo bu durumu özetliyor.

10 Yıllık Tahvil Faizi
26. Oca.18
2.Şub. 18
Fark (%)
6.Şub.18
Fark (%)
ABD
2,622
2,796
6,6
2,764
5,4
Almanya
0,627
0,73
16,4
0,706
12,6
Fransa
0,909
0,99
8,9
0,976
7,4
Hollanda
0,674
0,766
13,6
0,748
11,0
Belçika
0,772
0,874
13,2
0,85
10,1

Fed’in bilanço küçültme operasyonu çerçevesinde parasal sıkılaştırmaya başlamış olması ve Trump’ın vergi indirimlerinin yaratacağı enflasyonist baskıya karşılık 3 veya 4 kez faiz artırımı yapabileceği beklentisinin egemen olması tahvil sahiplerinin ellerindeki düşük faizli tahvilleri satmalarına yol açtı. Bunun sonucu olarak da tahvil fiyatları düşerken tahvil faizleri arttı.[i] 


Avrupa’da parasal gevşemenin artık sonuna gelinmeye başladığı beklentisinin güç kazanması ve Avrupa Merkez Bankası’nın faiz artırımını konuşmaya başlaması ABD’de yaşanan durumun benzerinin Avrupa ekonomilerinde de oluşmasına yol açtı. Bu beklentiler tahvil faizlerini yükseltti. Ardından ani ve sert yükselişe karşı oluşan tepkiler de belirli bir düzeltmeyi getirdi.

Bu gelişme borsalarda da satışları ve dolayısıyla düşüşleri tetikledi. Aşağıdaki tabloda ABD ve Euro Bölgesi borsalarında son günlerde yaşanan düşüşler görülüyor.

Borsalar
26.Oca.18
6.Şub.18
Fark (%)
ABD Dow Jones IA
26.617
24.346
-8,5
Almanya DAX
13.340
12.433
-6,8
Fransa CAC 40
5.529
5.190
-6,1
Hollanda AEX 40
568
533
-6,2
Belçika Euronext Bel 20,240
4.161
3.921
-5,8

Borsalarda yaşanan uzun süreli çıkış rallisinin düzeltmeyle sonuçlanacağı beklenen bir gelişmeydi. Bu düzeltmenin geçici bir düzeltme mi kalıcı bir düzeltme mi olduğu konusunda farklı görüşler var.
Tahvil faizlerinde ve borsalarda yaşanan bu gelişmelere karşılık para birimlerinde çok önemli bir değişiklik şimdilik ortaya çıkmadı. Dolar Endeksi 89 düzeyinde kalmaya devam ediyor, Euro Dolar paritesi de 1,24’de belirli bir salınım gösterse de bu salınım önemli boyutlara ulaşmıyor.
Rezerv paralarda büyük oynamalar olmamasına karşılık kripto paralar en fazla değer kaybeden araçlar konumunda bulunuyor. Aşağıdaki tabloda son bir ay içinde kripto para piyasasında ve bunların en büyüğü olan Bitcoin’de yaşanan gelişmeler yer alıyor.
Kripto Paralar
8.Oca.18
6.Şub.18
Fark (%)
Toplam Piyasa Değeri (Milyar USD)
830,7
285,3
-65,7
Bitcoin Piyasa Değeri (Milyar USD)
247,7
107,1
-56,8
Bitcoin / USD
15.256
6.372
-58,2

26 Ocak’ta 11,08 olan Vix endeksi (korku endeksi olarak tanımlanıyor) 6 Şubat itibariyle 37,49’u gösteriyor[ii]

Küresel krizle birlikte Fed ile başlayan ve İngiltere Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası ile devam eden parasal genişlemenin finansal piyasalarda ciddi balon yarattığı, hatta bunun gayrimenkul piyasası başta olmak üzere reel piyasalarda da balonlara neden olduğu bilinen bir gerçekti. Bununla birlikte son haftalarda piyasanın hemen her alanda verdiği tepkiler anomali olarak niteleniyor. Gelişmiş ekonomilerin makroekonomik verilerine bakıldığında piyasalardaki bu çöküşü açıklayacak bir olumsuzluk görülmemekle birlikte geçmişte yaşanan ve çok da güçlü bir temeli olmayan aşırı risk iştahının hızla kaybolmasının bu sonucu yarattığı düşünülüyor.

Gelişmiş ekonomilerde yaşanan bu anomali gelişmekte olan ekonomileri de ciddi biçimde etkiledi. Bu ekonomilerde borsa çöküşleri ortaya çıktı. BIST 100, 26 Ocak’ta 120.702 iken 6 Şubat öğleninde 114.859’a geriledi. Bu değişim borsa endeksinin iki haftada yüzde 4,85 değer kaybettiğini gösteriyor. Buna karşılık Türkiye’de 10 yıllık Devlet Tahvili faizi 26 Ocak’ta yüzde 11,88 iken 6 Şubat öğleninde yüzde 11,85 düzeyindeydi. Yani Türkiye’de borsalarda gelişmiş ülke borsalarına paralel bir düşüş yaşanmış ama tahvil faizlerinde benzerlik yaşanmamış görünüyor. Bunun temel nedeninin Türkiye’de enflasyonun yılsonunda iki hanede kalacağı beklentisi olduğunu düşünüyorum.

Olumlu başlamış görünen 2018 yılı aradan bir ay geçmeden neredeyse “acaba yeni bir kriz mi geliyor” sorusuna zemin hazırlayacak bir olumsuzlukla karşılaşmış görünüyor. Bu bir haftada yaşanan olaylardan görüleceği gibi 2018 yılının parçalı bulutlu bir yıl olacağı, bazen bulutların arasından güneşin görüneceği, bazen de fırtınaların kopacağı anlaşılıyor. Küresel sistem bu yılı kazasız atlatırsa kriz sonlanabilir. Ne var ki risk yaratan pek çok olay ve aktör var ve ayrıca balonlar da oldukça şişmiş durumda.

Bakalım ekonomi politikası uygulamaları balonları patlatmadan indirmeyi ve sonra hafifçe yeniden şişirmeyi becerebilecek mi? Çok dikkatli davranmak gerekir çünkü patlamış balon bir daha şişirilemez.




[i]  Tahvil fiyatıyla tahvil faizi ters yönlüdür. Diyelim ki 100 TL değerindeki tahvili 97 TL’ye aldınız. Bu durumda o tahvilin faizi ((100 – 97) / 97=) % 3,2 olur. Tahvilin değerinin 95 TL’ye düştüğünü varsayalım. Bu durumda tahvilin faizi ((100 – 95) / 95 =) % 5,3’e yükselmiş olur. Yani tahvil değer kaybettikçe faizi yükselir.  
[ii] Vix endeksi (Chicago Board Options Exchange Volatility Index), piyasalardaki korkunun derecesini ölçen bir endekstir. VİX Endeksi 15’in altındaysa piyasalarda aşırı risk alma iştahı var demektir. Endeks 30’un üzerindeyse piyasalarda türbulans kaygısı söz konusudur.

Yorumlar

  1. piyasada anomali devam edecek gibi

    YanıtlaSil
  2. Benim görüşüm Borsaların Tepe noktalarını gördüğü ve Bono Faizlerinin diplerini gördüğü. Tam bir kriz ortamının oluşması epey bir süre sonra olabilir.

    YanıtlaSil
  3. Hocam, siz daha iyi bilirsiniz kripto paralar bundan önce çok daha büyük düşüşler yaşadı. Bir süre diplerde dolaştıktan sonra tekrar yükselmişler hep. Sabah da dediğiniz gibi sene başından beri % 1500 artan bir bitcoinin % 60 (belki daha fazla) düşmesi aslında bana normal geliyor. Sonuçta aşırı spekülatif bir piyasa, kazanç büyüdükçe risk de büyüyor. Özellikle son 2-3 ayda bu işe dahil olan ama olaydan tam olarak haberi olmayan "fırsatı kaçırma korkusu" yaşayan insan sayısı yüzünden fiyat aşırı bir şekilde yükseldi ama panik de işte aynı hızla yayılıp yükselişi kadar sert bir etki yarattı.

    Kripto paraların bazılarında müthiş bir balon vardı, sadece BTC için demiyorum bunu, bazı gereksiz kriptolar bu süreçte inanılmaz değerlere ulaştı. İnsanlar kazançları görünce akın akın ne işe yaradıklarını bilmedikleri kriptolara muazzam paralar aktardırlar. Tabi hem orada kaybettiler, hem de para BTC'den altcoinlere kayınca BTC fiyatı düşmeye başladı. Bu da bir kısır döngüye yol açtı, çünkü BTC fiyatının düşmesi de markette olumsuz bir hava yaratıyordu. BTC bir tür borsa endeksine dönüştü aslında bu süreçte.

    Herkes BTC yerine başka altcoinlere yöneldikte BTC fiyatı düşüyor BTC düştükçe de piyasa panikliyordu. Yani kendi kendini sabote eden acayip bir piyasa oluştu. Tamamen fırsat kaçırma korkusu ve panikle çalışan.

    Siz kriptolardan bahsetmeye başladığınızda merak salıp aldım ve siz bu iş hakkında ciddi uyarılar yapmaya başladığınız zaman çıkmam gerektiğini hissettim fakat karşımda yazılı duran kar aklımı çeldi mantığımı yendi ve şu an kar zararda giriş noktasına geri geldim. Ha pişman mıyım hayır ? Eğer iki gram mantığımı korusaydım hiçbir menkul kıymetten yıllarca elde edemeyeceğim karı elde edecektim. Ben bu süreçte pek çok şey öğrendim, pek çok tecrübe edindim. Edindiğim tecrübeleri para ile ancak böyle satın alabilirdim. Bu yüzden kendimi kötü hissetmiyorum. Riskimin farkındaydım.

    Ali Perşembe'nin anne indikatörü var bilirsiniz. Bir menkul kıymet annenin bile ilgisini çektiyse, bilginin yayılabileceği son yere gelmiştir ve satış yapmak gerekir. Tam olarak bunu yaşadım BTC'de.

    Yine de fiyattan bağımsız olarak. NEO veya Etherum gibi sistemlerin gerçekten bir geleceği olduğuna inancım sonsuz. Fiyatları hızlı şişmiş olabilir ama projeler kesinlikle balon değil bence. Sadece hayata gelişimlerine göree fiyatları hızlı arttı. Dolayısı ile kısa vadeli olmasa bile çok uzun vadeli olarak bunları elimde tutmakta kararlıyım kendi adıma. Kripto paraların %95i gereksiz olsa bile kalan % 5 içerisinde çok büyük projeler var. Sadece bu fiyatları hakedecek günleri gelmedi. Gün gelecek bundan daha da değerli olacaklardır.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam BitCoin için Ali Perşembe'nin anne durumunu bende yaşadım.

      Daha önce Mahfi Hocamın bloğunda yorum olarak yazmıştım, 2011/2012 de toplam 30-40 dolar değeri olan 4 küsür bitcoinim kalmıştı elimde.

      Bitcoin, 12binleri görünce bir kaç ay önce herkes konuşmaya başladı, linkedinde alakasız tipler bitcoin reklamları yapmaya başladı, millet geleceğin para birimi gibi laflar etmeye başladı-ki bu lafları edenlerin teknoloji ve ekonomi ile hiç alakaları yoktu-, derken 19bin leri gördük, sonra hızla düşmeye başlayınca 13binlerden hepsini satabildim. Şimdi geberdi.

      Şimdi beklemek lazım, çünkü Amerika da 1 btc üretimi yaklaşık 2bin ile 3bin dolar arasında,
      bu seviyeye inecek mi? Yoksa daha aşağıya mı inecek?

      BTC için daha büyük bir sıkıntı şu oldu; büyük bankaların kredi kartlarına artık işlemleri kapatmaya başlaması, yani BTC satmak isteyenlerin karşısına alıcı da çıkamadı, düşüş çok hızlı oldu.

      İşin diğer boyutu, bu iniş ve çıkışları ne kadarlık bir işlem hacmi ile piyasa yaptı?
      Şu anda binlerce kişinin elinde 3-4 dolardan aldıkları bitcoinler var. On binlerce kişinin elinde de 10bin dolar üzerinde maliyetlendikleri bitcoinler var.

      Sil
  4. Para basiminin devam etmesi lazim!Korkulari yok edecek olan tek yegane sey bol paranin basilip piyasalara verilmesidir. Bol para istihdam getirir buyume getirir. Piyasalarin boguldugunu dusunuyorum para basilmasi ile bu tikaniklik asilabilir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok şişen balonda patlar

      Sil
    2. Para basımı sonsuza kadar süremez. O zaman paranın boş bir kağıt olduğu izlenimi çıkar ki bu da paradan kaçışı getirebilir.

      Sil
    3. Merhaba hocam. Sonsuza kadar para basılsa insanlar paradan kaçacak piyasalar çökecek. Para basılmasa piyasalarda fiyatlar artmayacak, balonlar patlayacak piyasalar çökecek.(Ya da çökecek mi?) Ne yapılması lazım?
      Bilinen ekonomi tarihi boyunca FED ve AMB'nın yaptığı gibi bir parasal genişleme yapılmış mı? Yapılmış ise sonuçları ne olmuş? Parasal genişlemeden sonra parasal daralma yapılan bir deneyim olmuş mu? Olmuş ise sonuçları ne olmuş? Olmamış ise, böyle bir şey yapmanın sonuçları ne olabilir? Şimdiden her şey için teşekkürler.

      Sil
  5. Hocam merhaba, yazılarınızda ne mutlu tahvil faiz fiyat ilişkisinin güncel ekonomik gelişmeler ışığında nasıl değiştiğini sade bir dille aktarıyorsunuz. YTM,PV,current yield v.b. matematiksel hesaplamaları her yerde bulabilmekle beraber, tahvil fiyatlarını etkileyen makroekonomik faktörler, yatırımcı beklentisi, faiz, enflasyon, kredi derecesi gibi konuları detaylıca inceleyen kaynaklar oldukça kısıtlı. Bu konuda bir tavsiyeniz olur mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O konuları bulmak çok zor, çünkü bunlar işin teknik kısmından ziyade yorum kısmı. Sadece yorumları okumak gerekiyor bana göre.

      İnsanların yorumlarını okurken, eğer o insanın kariyer geçmişi sahip olduğu paradigmaları da bilirseniz keyifli olur.

      Misal, Asaf Savaş Akat ile Mahfi Eğilmez gibi. İkisinin aynı ve zıt yorumladığı konular var.

      Sil
  6. Çare altın endeksli para ve Kripto para birimi ya da TLnin itibar kazandirlip dunya parasi olmasini saglamak!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yürü be 1552, ver mehteri ver coş coş, dünyanın umudu TL!!!

      Sil
  7. Değerli hocam dipnotlarına kadar çok faydalı güzel bir yazı olmuş. Emeğinize sağlık, teşekkürler.

    YanıtlaSil
  8. Belirtmekte yarar kiymet ve amme hizmeti oldugu dusunuyorum; Yapilan tarihsel istatistiki arastirmalar bize sunu gostermektedir Piyasalarin ve dunya ekonomisinin en sakin gectigi ay OCAK ayidir. Neredeyse 200yila yakin tarihsel veriler incelendiginde Ocak ayinda hic bir sekilde kriz ciddi deprem etkisi yaratacak dalgalanmalar olmamamis. Dahasi Ocak ayini izleyen yilin ilk aylarinda da bu turlu kriz belirtileri pek yasanmamis. Buna mukabil Tarihsel olarak en tehlikeli ay ise EKIM ayi secilmis ozellikle Eylul Ekim Kasim aylari tarihsel verilerden hareketle en riskli dalgalanma potansiyelinin en cok vukuu buldugu krizlerinde en cok ciktigi aylar olarak dunya ekonomi tarihine adlarini yazdirmislar.

    Bu vesile ile Yasadigimiz Subat basinda boyle bir dalgalanmalarin olmasi tarihsel acidan kaygi verici!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Selam 16.01,
      O dediğiniz 200 yılda Trump gibi biri hiç gelmedi. Adam tek başına felaket, bu havuç kafa Ocak Mocak dinlemez. İş yerinde Amerikalı arkadaşlarım sabah akşam küfrediyorlar adama, sonra neyse sakin olmalıyım deyip işe devam ediyorlar.

      Tabi bizim Uzun'u hiç tanımadıkları için bu onlara felaket gibi geliyor ama neyse sakin olup işime devam edeyim.

      Sil
    2. Trump belki iyi bir zengin isadami emlakci yatirimcisi olabilir ama makroekonomiden para piyasalrindan gercekten anlamiyor.Anliyorsa da adeta adi sani pek fazla bilinmeyen gelismekte olan bir ekonominin basbakani gibi sanki adeta ic piyasaya konusuyor nerede nasil durdugunun hakikaten farkinda degil...
      Gecen gun diyor dusuk dolar abd ekonomisi ticareti icin iyidir ertesi gun diyor guclu dolardan yanayim. Burda ister istemez insanlarin aklina su sorular geliyor
      Dolarin degerini serbest piyasa mi belirliyor?
      Fed mi belirliyor?
      yoksa Trump mi belirliyor?

      Boyle bir durumda dolar uzerinde borsalar uzerinde spekulasyon ani hareketler olmasi kacinilmazdir. Dolar siradan bir para birimi degil siradan bir ulkenin para birimi hic degil Kisaca Adamin bir dedigi digerini tutmuyor.Ustelik Dolar gibi kuresel bir rezerv para hakkinda konusacak demec verecek dolarin degeri hakkinda iddiada bulunacak resmi birileri varsa da o da Fed baskani veyardimcilaridir.

      Tarihsel verilere gelince sadece gecmis yillarin ayllara gore kriz algisi deneyimleri Neredeyse tarihte Ocak ayinda hic kriz yasanmamis yasanmadigi gibide dalgalanma bile olmamis dunyada bu durum yilin ilk aylarina da sarkmis. Ancak sonbahar gecmis deneyimlerden en tehlikeli aylar olarak betimleniyor.

      Sil
    3. Daha bu sabah iş yerinde siyah bir kadın ile Trump'u konuşuyorduk. CNN açıktı, turuncu kafa gene demokratlara sallarken, kadına dedim, sizin siyahlar yüzünden bu şişko başkan oldu, oy vermeye gitmediniz dedim. Kadın haklısın dedi, niye gitmediler bende bilmiyorum dedi. Çoğu siyah oy vermedi bu seçimde. Dedim alın şimdi bol bol izleyin.

      Ona Türkiye'deki laiklerin durumunu anlattım, küçümsediler küçümsediler, şimdi uzundan habersiz çiş bile yapamıyorlar, hatta genel kurmayı bile hapse attılar sesleri çıkmadı, dedim. Bizim turuncu kafanın 900 günü kaldı, sabrediyoruz dedi.

      Sil
    4. Selam 06:51 bizim Uzun kalıcı, evladiyelik.

      900 gün filan ne ki?

      En azından turuncu reisin günleri sayılı, 900 gün sabredince geçiyor, bizimki ömür törpüsü.

      Sil
    5. Bu bakış açısı ve insanları küçümseymeyle Uzunu dahada uzattı büyüttü TR muhalefeti. Trumpta varoşlara oynuyor, dikkat edin, 900 olmasın 1800.

      Sil
    6. Turkiyede AK partiye oy veriyordum Buraya Amerikaya geldim 2011de greencardla sonra vatandas oldum simdi de Trumpa oy verdim veriyorum.Hem ak parti Hem trump celiski goremiyorum. Almanyaya gitsem Merkele verirdim oyumu Rusyaya gitsem Putine Venezuelaya gitsem maduraya. Cunku millet ne derse o olur millete karsi gelinmez

      Sil
    7. Selam 1743,
      Turunç kafa iç Amerika'ya çok oynuyor fakat partisi de rahatsız bu adamdan,
      ayağını kaydırmak istiyorlar,

      Muhafazakar seçmende eski heyecan kalmadı, Obama'ya duyulan tepki Trump u yükseltmişti,
      ama Trump muhafazakar Amerikalılar için de artık fazla olmaya başladı.

      Özellikle siyahlara yönelik söylemleri beyaz cumhuriyetçileri ciddi rahatsız ediyor, aynı yerde yaşayıp çalışan insanlar, çok iç içe geçmiş hayatlar.

      İnsanlar siyahlardan rahatsız değil, yaşama görgüsünü bilmeyen siyah beyazlardan rahatsızlar.

      Çoğu kişi bunu ülkenin yaşadığı bir test olarak görüyor.

      Sil
    8. Adsiz 04:01, ne bicim bi sizofrensiniz anlamadim dogrusu.

      Sil
  9. Batiyoruz o kadar cok para basildi! Kapitalistler ve emperyalistler olarak cikmazdayiz! Nerede bu luks kafelerde cirit atan solcular?

    YanıtlaSil
  10. Mahfi Hocam, dünya piyasalarını da çok yakından takip ediyorsunuz, tam merak ederken analiziniz geldi. Teşekkürler.
    Sorum şu: Borsalarda bir yükseliş var, tamam ancak kendi alanımdaki şirketlerden örnek verecek olursam, Tech ve Semiconductor şirketleri bu şişmede başı çekenlerden. NVIDIA, Micron gibi geçtiğimiz yılda 100% kar getiren şirketler var. Buna da tamam. Ancak bu ve benzeri şirketler gerçekten katmadeğeri olan, geleceğe yön veren şirketler. Örneğin NVIDIA, AI'da insansız araçlarda başı çekiyor, BMW hariç (o da intel ile anlaşmalı) tüm otomobil üreticileriyle birlikte çalışıyorlar. Micron desen, intel ile birlikte geliştirdiği 3D NAND yapılı ürünleriyle "competetive-advantage" onlarda. Amazon deseniz Türkiye'de pek hissedilmese de yurtdışında insanların alışveriş etme şeklini değiştirdi, değiştiriyor; Apple geçen perşembe rekor Çeyrek sonucu açıkladı 88 milyar $ (iphone satışları düştü denilse de 2016'ya göre 1 az haftalık çeyrek satışı raporlamışlardı, ona rağmen diğer ürünleri ve ortalama satış fiyatlarını 769$'a arttırdılar); DOW'daki 666 puanlık düşüş ve pazartesi düşüşüyle 10%'a yakın hisse fiyatı düştü. Facebook'tan ve elinde hemen herkes hakkındaki kişinin kendisinin dahi farkında olmadığı bilgileri bilmesinden ve bu "data"yı paraya çevirmesinden bahsetmiyorum bile.
    Şimdi yaşamımızı ve dünyayı bu şekilde değiştiren ve önümüzdeki yıllarda daha da değiştirecek olan ve bu kadar kuvvetli finansal tablolara sahip bu şirketlerin stoklarının artması doğal değil midir?
    Bitcoindeki gibi arz-talep üzerinden bir şişme değil, sürekli yapılan bir üretim ve bu üretimin gün ve gün daha çok hayatın içine girmesinden kaynaklı bir yükseliş var bence. Ancak buradaki soru ve "correction" diyenlerin argümanı, bu artışın ne kadar olması gerektiği ve bu tartışmaya açık. Bu tip spekülasyonlar ve haberlerle de borsa manipülasyonu yapılıyor kanımca.
    Öte yandan, bu düşüşün zamanlamasından dolayı, bitcoindeki düşüşün ve para çıkış dalgasının bir şekilde etkisinden olabilir mi?
    Son sorum da artık büyük yatırım firmalarının al-sat'larını belli algoritmalara dayalı yazılımlar yapıyor; onlara otomatik olarak gelen "abd maaş artışı" ya da faiz oranlarının yükseltilmesi gibi verilerle çığ gibi satış dalgasıyla DOW'daki düşüşleri açıklayan yorumlar da var; bu yapay zekalara müdahale ederek algoritmadaki formülleri değiştirerek yeni bir bull markete yön verir mi yatırımcılar, ya da siz olsanız verir miydiniz? Yoksa bu "corection" daha sağlıklı diyerek destekler miydiniz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hakan Bey, cuma ve pazartesi günkü düşüşler correction dır yada değildir bunu önümüzdeki günler gösterir, gerçi dün gayette iyi toparlanmalar yaşandı. Ancak teknoloji hisseleri ve firmaları için ben eski mantıkla borsa yaklaşımına inanmıyorum. Yani 10 sene önce bu firmaların değerleri şimdiki kadar çok artmaya müsait değildi. Teknoloji şimdi her alanda hayatımızda. Micron dediniz madem onun özelinde, 4 yıllık geliriyle market değerini çıkartabilecek bir firmadan bahsediyoruz. Bu durumda tabiki hisse fiyatıda yükselecek, market değeride.

      Sil
  11. Maliye Bakanı Ağbal’dan önemli açıklamalar!

    Maliye Bakanı Naci Ağbal, "Yapılanları beğenmeyenler hiçbir zaman için iş yapmayanlardır. Ülke ekonomisi ve bütçesiyle ilgili 2017 yılının başında, ortasında, sonunda ahkam kesenlerin hepsi şu anda suskun." dedi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ay ne şeker konuşmuş o tatlı bakan!

      Ekonomide denge her zaman sağlanır, önemli olan fakirlik getirerek mi dengeyi sağlıyorsun,
      yoksa zenginlik getirerek mi?

      Anadolunun 60bin nüfuslu ilindeki adam bana, Almanya'da hesap açıp nasıl
      Euro olarak parasını tutacağını soruyor, bu çıkmış işten beğeniden bahsediyor.

      Türkiye tarihinde görülmemiş bir güven bunalımı artık realize edilmeye çalışılıyor.

      Sil
  12. Soner Yalçın'ın "Saklı Seçilmişler" kitabını okudunuz mu?

    Kitabın geneline "Rockefeller hanedanının, dünyaya egemen olma çalışmaları" sürekli vurgulanmış.

    Okuduysanız, kitap, "komplo teorileri listesi" kitabı mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet. Kitap bir komplo teorisi kitabi. Soner Yalcin yine sallamis.Zerre arastirmamis, kendi zihninde kurgulamis.. Kitapta anlatilanlarin hicbiri gerceklesmedi. Rockefeller de aslinda gizli Noel Baba.. Omuzunda hediye cuvali kimsesizlere yardim icin yirtinip duruyor yillardir zavallim..

      Sil
    2. kitap gerceklere dayanıyor. sallama diyener gaz cıkarıyorlar farkında olmadan

      Sil
    3. Bu Soner niye gidip direk Rockefeller e sormuyor,
      "hacı senin arkandan bunu bunu bunu diyorlar, sen ne diyorsun diye?"

      Sil
  13. Piyasalar niye karisti

    1) Avrupa merkez bankasinin parasal genislemeyi azaltmasiyla bu yilin sonunda bitirecegi dusuncesi ile bol paraya bagimli hale gelen piyasalarin endisesi

    2)ABDdedki para ve maliye politikalarindaki tutarsizlik esgudumsuzluk. ABD populizm ugruna ekonomi iyi giderken vergi indirimi yapmasi piyasada balonlari heveslendirdi Dolar endeksinin de dusuk seyretmesi fedde bu yil icin vergi indirimlerinin de etkisiyle faiz artislarinin parasal geri cekilmeyle birlikte daha sahinvari olacagi kaygisi piyasalarda panik atak olusturdu.
    3)Petroldeki ani cikis ve Tahvil fazilerindeki artisin olmasi ve sonra esgudumlu olarak dusmeleri
    4)Cin yuaninin serbestlesmesi ABD dolarina yonelik olusan uzun vadeli kaygilar.Cinin yuani rezerv para yapma potansiyeli
    5)Dunyadaki sosyal ekonomik kaygilar endiseler
    6)ekonomiler iyi giderken petrol artarken dunya ekonomisine yonelik beklentiler olumluyken dolar endeksinin dusukken tum bunlara ragmen artmasi gereken Baltik endeksinin dusuk seyretmesi hatta dusuyor olmasi.

    Bana kalirsa bu olay 87 borsa krizie benziyor. Bu durumda piyasalari rahatlatmak adina FEDin uzun bir sure faiz artislarina ara vermesi lazim. Cunku su an piyasalara gelisen gelismis ulke piyasalarina guvensizlik soz konusu gelisen piyasalardan da cikis soz konusu hali hazirda FEd zaten piyasadan para cekerken enflasyon sorunu da yokken faizleri uzun bir sure arttirmamasi daha yerinde olur hatta agzina faiz lafini bile almamali.

    YanıtlaSil
  14. Bu durum ne kadar devam eder? Daha düşer mi yoksa piyasalar yine yükselme trendini yakalar mı?Bunun yaşanması için ne lazım?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Piyasalar suan duzeltme yapiyor ya da yapti. Balon vardi kopugunu aldi. Bence dunyadaki politika yapicilarinin alacagi tavira bagli.
      Bence uzun bir sure dunyayi etkiler cunku baltik endeksi dolar endeksi dusuk olmasina ragmen petrol fiyatlari yukselmis olmasina ragmen baltik endeksi dusuyor. Bu durumda dunyada bir dezenflasyon donemine girildigini dusuuyorum.Fedde 3-4 artis artik yapamaz!

      Sil
    2. Düzelir birşey olmaz. Zaten düzeltme başladı bile.

      Sil
  15. Hocam bir düşüncem var. Acaba bitcoin vasıtasıyla piyasadaki fazla likiditeyi azaltıyor olabilirler mi? Bir nevi buhar tahliye bacası gibi. Ana bilgisayardan ayarı yaparak bitcoinin fiyatını düşürüyorlar. Fazla para sterilize edilmiş oluyor. Böylelikle borsalar fazla şişmeyecek ve borsadaki düşüşte fazla yüksekten sert olmayacak..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aşırı komplo teorisi gibi görünüyor bu dediğiniz.

      Sil
    2. Selam 1655,
      Bitcoin işlem hacmi öyle likidite azaltacak kadar değil.
      Tüm bitcoin işlem hacmi 2 saatlik likiditeye bile yetmez.

      Ana bilgisayar diye bişi yok,
      Ayarı da yok.

      Bu arada Bitcoin 8500e yükseldi.

      Sil
  16. Klasik pump and dump zamanı geldi gene telaşa gerek yok.

    YanıtlaSil
  17. Yarim doktor candan yarim imam dinden eder demisler. Bu yeni fed baskanin aciklamalari Trumpun dolar hakkindaki tutarsiz soylemleri dunyayi yeniden krize sokabilir. Ben bu fed baskanin yerinde olsam fazla konusmamaya calisirim yok 4 kere arttiracakmis piyasalrda beklenti bu yil icin: 3 bu 4 diyor piyasalari panik yapti goruldugu uzere.

    Bundan sonra ne olur ya da ne olmali

    Bence fed bu sene 2 kere faiz arttirsa haline sukretsin! Bu yeni baskan faiz lafini uzun bir sure agzina almamali! arayan soran olursa da zaten piyasadan para(tapering) cekiyoruz demeli.

    Trumpun da dolar hakkinda fazla konusmamasi konusmasi gerekli olan kisilere yani fede isi haval etmesi gerekir.Cunku Trump konustukca isten ekonomiden hakikaten anlamadigi ortaya cikiyor anliyorsa da surekli celiskili ifadeler kullaniyor birbirleriyle celisen cumleler.

    Uzun sozun kisasi dunyayi sisin ehli olmayan insanlar yonetiyor

    YanıtlaSil
  18. 1975'te 25 yaşındaydınız.

    İşte size gençliğinizin İstanbul'unu hatırlatacak iki video (BBC hazırlamış):

    1) https://www.youtube.com/watch?v=FNtUQ0VmLEY

    2) https://www.youtube.com/watch?v=bcOeO9TTXOY

    İzlerken neler hissettiniz Mahfi bey?

    YanıtlaSil
  19. Konuyla alakasız olarak hocam Prof.dr.Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli kitabını okudunuz mu? Okuduysanız modelle ilgili fikirlerinizi paylaşırmısınız?şimdiden teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yazarı Haydar Baş,
      O kitap yaş...

      Sil
    2. Bilmediğimiz birşey söylemiyor. Orada yazılanları herkes biliyorda kimse onu yapabilecek durumda değil. Yapmaya çalışanlarında sonunu biliyoruz. (Saddam, Kadafi vs.)

      Sil
    3. Sınırsız olan insan ihtiyaçları değil,ihtiraslarıdır.İnsanın doymayan tarafı karnı değil gözüdür.diyor ben okumuştum

      Sil
    4. Ben bu kitabı okumadım.

      Sil
    5. Bu zat bi oturuşta bi kuzu yiyiyor. Eş ve çocuk sayısı ise bi hayli kabarık. Kimin karnı ve gözü doymuyor belli....

      Sil
  20. Yıl sonu enflasyon beklentisi çift hane mi?!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Siz hiç pazara gitmiyor musunuz? Çünkü gitseniz fiyatlardaki %30 artışı görseniz bu soruyu yazmazsınız diye düşünüyorum. Devlet enflasyon %2 dese ona mı inanacaksınız?

      Sil
    2. Beklenti sorulmuş sadece Sayın Adsız 11:18. Hem soru işareti hem ünlem de var dikkat ederseniz.

      Enflasyon hesabı Milli Gelir Hesapları gibi değil. 2003 yılından itibaren ay ay tüm fiyatlar açıklanıyor. Açıklanan fiyatlara bakıp, yanlış olduğunu düşündüğünüz ürünü tespit edebilirsiniz. Veya olması gereken ürünün varsa dikkate alınmadığını da tespit edebilirsiniz.

      O yılın ürünlere ait ağırlıklar da açıklanıyor. Hani listeye bakıp yanlış gördüğünüz oranları da burada yazabilirsiniz.

      Kısaca enflasyon hesabı için hemen hemen tüm veriler açıklanıyor. Açıklanmayan bölgeler bazında fiyatlar sadece.

      Her şey açık. Varsa üç kağıt,el açık oynanıyor. Yapmamız gereken ne; açıklanan veriler üzerine yoğunlaşmak. Çaba göstermek. Ödülü de büyük. İspat edilemez bir durum da değil.

      Ben yüzde yüz doğrudur demiyorum yine de. Sadece bu kadar açık bir veri setinde, çıkan orana inanmıyorsak açıklanan verilerin yanlışlığını gösterebilmeliyiz. En azından birkaçını.

      Etin ağırlığını düşük tutmuşlar, ocak ayı fiyatı bu değil gibi.

      O listede veya yayınlanan bültende en fazla fiyatı artan ürünler de yayınlanıyor. Sizin belirttiğiniz yüzde 30'dan da fazla oranlar görebilirsiniz bültenlerde.

      Sil
  21. Balon patlamadan denge olur mu.
    Gelir dagilimi sacmaligi nasil biter.
    Piyasada patlama olmasi lazim bence yeni sistemi kabullendirmek icin.
    Yeni dunya duzeni buna alistirildi simdi yeni sisteme uyum sureci baslar.
    Bol para = bol harcama. Sonuc: tuketime alistirilmis kaosa hazir toplumlar.
    Bence cok fazla siyasi politika ve gelismekte olan ulkeler icin somuru altyapisi.

    Surdurulebilir balon yoktur sonucta patlayacak. Havasini almak cozum degil gecici hayel bence.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Geçmişte balonun patlamadan indiği de görüldü.

      Sil
    2. Örnekler lütfen.

      "Geçmişte bunlar, şunlar çok oldu." deyip bir tane bile örnek verilmeyen o kadar çok konu başlığı var ki.

      Sizden en az 3 (üç) örnek istiyoruz. "1 (Bir)" tane, "tek" olduğundan örnek kapsamına girmez. En az 3 örnek yazmanızı bekliyoruz sizden...

      Sil
  22. Merhaba Hocam. Aydınlatıcı yazınız için teşekkürler. Ben konu ile ilgili olmayan bir şey sormak istiyorum. Sizin de malûmunuzdur, son zamanlarda lisansüstü eğitime ilgi oldukça yüksek. Ancak özellikle ekonomi alanında insanlar hangi anabilim dalını, hangi bilim dalını seçmeleri gerektiği konusunda fikir sahibi değiller. Hangi bilim dalının ne ile ilgilendiği hakkında bilgi sahibi değiller. Örneğin; iktisat teorisi ne ile ilgilenir, kalkınma iktisadı ne ile ilgilenir, yönetim ve organizasyon bilim dalının konusu nedir, bütçe ve mali planlama neyi ifade eder v.s. En azından işletme, iktisat ve maliye bölümlerinin alt bilim dallarının hangi konulara ilişkin olduğuna dair rehber niteliğinde kısa bilgiler içeren bir yazı yazmanız mümkün müdür? Emin olun çok yol gösterici olacaktır. Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İyi fikir bu konuda bir yazı yazayım çünkü ben bu kadar çok insanın lisansüstü eğitim hele hele doktora yapmasını doğru bulmuyorum. O zaman burada da kalite ister istemez düşüyor.

      Sil
    2. Kesinlikle öyle Hocam. Çoğu üniversite yayın sayısı, mezun sayısı fazla görünsün v.s. diye kalitenin düşüşünü göz ardı ediyor. Çoğu öğrenci için de öncelik askerliği ötelemek. Esas amaç olan bilime katkı sağlama işlevi tamamen geri planda kalmış durumda maalesef.
      Yazacağınız yazı en azından öğrencilerin ilgilerini çeken bölümlere yönelmeleri konusunda onlara yardımcı olacaktır.

      Sil
  23. Hocam, gelişmekte olan borsalar yükselmişti cunku dis yatirimci abd ve euro bölgesi tahvil faizlerinin yukselecegini dusunerek yeni cikacak tahvilleri almak icin ellerindeki satmis, parayi gecici olarak bu borsalara veya ulkelere göndermisti. Buraya kadar olan kisim iki onceki yazinizdan. Umarim dogru anlamisimdir.

    Yeni durumda borsalarda düşüş olduguna gore satış olmali. Gelişmekte olan ekonomilerden bakarsak dolarin euro'nun tekrar evine donmesi. Bu Abd ve Avrupa merkez bankalarinin yuksek faizli yeni tahvillerini ihraç ettigi anlamina mi gelir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faiz artışı ve parasal sıkılaşma beklentisi, ayrıca ABD Hazinesinin yüksek borçlanma ihtiyacı tahvil faizlerini yükseltiyor.

      Sil
    2. Hocam bir yazınızda Trump'ın vergi azaltması durumunda şunu olasılık olarak yazmıştınız,
      "Birey ve kurumlar ilerde gelebilecek vergi artışları için gelirlerdan daha fazlasını o vergileri ödeyebilmek için tasarruf eder..."

      Sabah zenci bir iş arkadaşım ile konuşurken kadın şunu dedi, hayatımda 50 yıldır piyasalar bir iner bir çıkıyor, bu cumhuriyetçiler ne zaman gelse resesyon oluyor sonunda, ben en temel ihtiyaçlar dışında harcamıyorum, birikim yapıorum, zamanı gelince bu paralar çok işe yarayacak.

      Tam da sizin dediğinizi kadın bana söyledi. Hemen aklıma siz geldiniz.

      Sil
  24. Türkiye'de tahvil faizlerinin düşmeme veya yukselme nedeni ya da nedenlerinden biri borsadan cikis olmasi dolayisiyla yabancilarin getirdikleri dolari geri alip gitmeleri olabilir mi hocam?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizde asıl neden enflasyonun yüksek olması.

      Sil
  25. İyi günler hocam,

    Ders gibi olmuş, elinize sağlık. John Geanakoplos'un 'Leverage Cycle' isimli makalesini okuyorum birkaç gündür, ekonomi ve matematik kısmı, pratik zayıflığından, biraz zorluyor ama. Makalede geçen arz-talep sadece fiyatı değil aynı zamanda faiz ve kaldıraç oranlarını da belirlemeli, kaldıraç ve faiz oranları düzenlemeli savı oldukça ilginç. Bu yaklaşımla ilgili bilginiz ya da yorumunuz var mıdır?

    Sevgi ve saygılar,

    Sinan

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Makaleyi okumadım ama piyasa ekonomisinde bu düzenlemeler nasıl olacak bilmiyorum.

      Sil
  26. emeğinize sağlık teşekkürler hocam .Konu dışı bir sorum olacaktı banka mülakatı için tavsiye edebileceğiniz kitap veya dergi varsa söyleyebilir misiniz ? şimdiden teşekkürler ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim yüksek lisans yaptıktan sonra hayalim bir banka hazinesinden çalışmaktı. Yüzlerce yere başvurdum, o zaman Garanti bankası aradı, ne kadar mutlu olmuştum. Beni bir sınava alcaklarını söylediler, sınav gişe memurları için yapılan para sayma testleri filandı. Sorun etmedim. Sonra IK ile ilgili bir mülakat yapıldı, ses çıkmadı ve bir gün beni banka güvenlik görevlisi olarak düşündüklerini belirten bir telefon ettiler.

      Bir kere de İşbankası kulesinde mülakata girdim, bana göre herşey güzeldi, ama bir daha aramadılar, o gün de çok sevinmiştim.

      Biz yüksek lisansta 12 veya 13 kişi idik.
      1 arkadaşım şu anda Merkez Bankasında,
      1 arkadaşım Tüsiad raporlarını hazırlayan ekibe girmişti, o zaman 2bin TL maaş ile başlamıştı,
      1 arkadaşım askere gitti geldi finansbankta işe başladı.
      2-3 arkadaşımın ailesi varlıklı idi onlar aile işlerine girdiler.
      Geri kalanlar olarak 5-6 ay iş aradık,
      4-5 kişi okulda iken SAP yazılımı üzerine çalışmaya başlamışlardı,
      onların ikisi Londra da, diğerleri değişki Kuzey Avrupa ülkelerine yerleştiler.
      Finansbanka giren arkadaşım da Avrupa ya nasıl geçeceğini soruyor.

      Ben 6-7 ay işsiz kalınca, Nişantaşında tanıdığım bir değnekçi vardı, ona gittim, onlarda bana Hacı Emin Efendi Sokak ta bir yer verdiler. 3-4 ay takılmamı söylediler, oraya bakan arkadaşları İstanbul dışındaymış, kazancın yarısını ona gönderdim, bana 3bin,4binTL kalıyordu. Yaz ayları idi, bir yandan da iş arıyordum. Garanti bankası da en son böyle yapınca topukladım Amerika'ya geldim. O zaman 6bin küsür dolar biriktirmiştim. Burada da kaldım, finansal yazılım ve CRM yazılımları üzerine danışmanlık yapıyorum.

      Konu dışı ama gerçekten iş bulmak hele bankalarda şans, kısmet işi gibi. Ben hepsine başvurmuştum.

      Sil
    2. Bu blogu izlemeniz bence mülakat için yeterli hazırlığı yaptığınızın bir göstergesi.

      Sil
    3. Adsiz 17:44, masallah milletin cetelesini tutmussunuz. Sosyal medya etkisi iste, herkesin hayati magazin.

      Sil
    4. "Bankalarda işe girmek" iş güvencesi olmadan inanılmaz bir iş stresi ile çalışmak dışında çok az katkı sunan bir işe döndü. 2017 yılında en çok işten çıkarılanların başında bankacılar geliyor. Kayıt içi bir sektör ama sistemik bir mobing alanı... hele de kadınlar için... maaş çok az yapılan işe göre... ülkenin en önemli insan kaynakları kamuya ve bankalara alınarak harcanıyor:(

      Sil
    5. Selam 1337,
      Mahfi hocamız şuna ne yorum yapabilir acaba merak ediyorum.

      Yüksek Lisans arkadaşları whatsapp grubumuz var, anlık takipteyiz.
      Yüksek lisans(Bilgi Ün.) yapanların yarısı yurtdışında.

      Lisans için olanı var,
      İTÜ mezunuyum, ordaki 90-95 kişiden sadece 8 veya 9 kişi yurtdışında yaşıyor.
      Sayı daha yüksek ama Oran daha düşük.

      Enteresan olanı şu, ben İç Anadoluda çok küçük bir şehirde büyüdüm (50bin nüfus).
      İlkokul öğretmenimiz çok başarılı bir insandı, ilkokul sınıfının büyük kısmı
      şehirde ilk açılan Anadolu Lisesine (İngilizce Eğitim) sınav ile geçti.
      Anadolu Lisesi sınıfımız 36 kişi idi.

      Bu 36 kişiden ben dahil 9 kişi yurtdışında çalışıyor(%25).
      Bana bu oran çok yüksek geliyor.

      Ben ÖSS de ilk 300, ÖYS de 1200 lerde Türkiye sıralamasına girmiştim.
      Anadolu Lisemden yurtdışına giden arkadaşlar da iyi derecelerdeydi,
      bir de ben dahil gidenler kardeşlerini de çekiyor.

      Daha enteresanı şu;
      Yurtdışına çıkanlar varlıklı kesimden değil, benim babam memur, diğerleri
      ya küçük esnaf çocuğu ya memur çocuğu.

      Eğitime gelince ben Amerikadaki iş arkadaşlarıma göre çok daha analitik ve hızlı
      çözümler üretiyorum, hatta bizim Anadolu Lisesi eğitimi sayısal alanda buradaki çoğu kolejden daha kaliteliymiş, bunu çok iyi anladım, ki bizim bir yılımız bir de ingilizce
      öğrenmeye gitmişti.

      Sil
  27. Hocam merhaba. Bir önceki yazınızda bir soru sormuştum yanıtını merak ediyorum.
    Türkiye’de 80 öncesi sabit kur sisteminde döviz karaborsası oluyordu piyasadaki talep yüksek olduğu için. Ama o günlerde halkın döviz alması yasaktı dolayısıyla elinde dolar bulunmuyordu halk bu durumda halk karaborsadan döviz satamadığına göre bankalar mı karaborsadan döviz satıyordu? Tabii ki halk da yasadışı döviz bulabilir bir yerlerden ancak bunun hacmi küçük olacağından etkisi de fazla olmayacaktır.
    Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bankalar öyle bir şey yapmıyordu ama kara para, kayıt dışı para her zaman vardır ve piyasaya girmenin bir yolunu bulur.

      Sil
  28. Hocam "düzeltme" ne demek?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kırışıkları ütülemek gibi birşey.

      Sil
    2. Piyasalarda oluşan aşırı yükselme ve düşmeler sonrasında normal kabul edilen düzeylere inecek ya da çıkacak hareketlere düzeltme deniyor. Bir anlamda kriz yaratmadan yaşanan normale dönüş gibi değerlendirilmeli.

      Sil
  29. Gelismekte olan ulkeleri patlatacaklar hocam hepsi buyuk balon degilsede bizim gibi cok sismis balonlar patlar. Tum dunyada ekonomik dengeler degisecek bence.

    Iran ekonomik krizde ve cok sikintida suan suriye zaten belli keza ırak turkiye yunanistan bulgaristan duzgun bir yapi etrafimizda yok. Ayrica rusyada ekonomik olarak zor durumda. Hersey borsa demek degil zaten borsada olan sirketlerinde balon oldugu gercegi ortada. Ekonomik kriz cikmasi gerekiyordu bence hasar buyuk olsun diye sureci uzatiyorlar sadece cunku yikim buyuk olursa kabullendirmek kolay olur.
    Tesekkur ederim yaziniz icin saygilar.

    YanıtlaSil
  30. Hocam tıpkı hisse senedi,konut gibi alanlarda olduğu gibi döviz kuru-yerli parada da balon olabilir mi? Mesela bize finansmanın bol olduğu dönemlerde tl değerlendi baya sonra değer kaybetmeye başladı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Paradan ziyade onun temsil ettiği şeylerde balon oluyor.

      Sil
  31. Borsa ile tahvil birbirinin nasil alternatifi oluyor hocam? Ikisinin getirisi birbirinden cok farkli. Borsa cok yuksek, tahvil borsaya gore cok dusuk.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tahvil garanti paradır. Arkasında devlet güvencesi vardır. Güvenli liman hesabı. Borsa açık deniz. Dalgası fırtınası bitmez....

      Sil
    2. Borsa çok yüksek çünkü risk de yüksek, tahvil daha düşük ama risk de düşük. Risk - getiri hesabı yapanlardan risk alıp yüksek getiri sağlamayı sevenler borsaya, getiri düşük olsun ama risk de fazla olmasın diyenler tahvile gider.

      Sil
    3. Borsa ve tahvile yatirim yapan aynı iki kisi olamaz gibi geliyor bu yüzden. Ama yanılıyorum galiba?

      Sil
    4. Sepet yapmıştır .

      Sil
  32. Hocam bugün yabancı yatırımcılar tahvil,hisse senedi,vadeli mevduata yatırım yaptığında stopaj vergisi ödüyor mu? Ödüyorlarsa bu sıcak paradan vergi almak değil mi ancak bugün sıcak para üzerinden vergi alınmıyor deniliyor?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ödüyor. Sıcak paradan vergi alınmıyor denmesinin nedeni yabancı fon gelip burada bu değerlerden para kazandığında stopaj ödüyor ama parasını dışarı çıkarırken ilave bir vergi ödemiyor denmek isteniyor. İktisatçı James Tobin bu tür sıcak paradan geldiği yerden çıkarken ayrıca bir vergi alınması gerektiğini önermişti.

      Sil
  33. Hocam altın standardı döneminde ülkeler ithalat yaptığında altın ödüyordu peki bretton woods sisteminde de mi altın ile ödeme oluyordu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Altınla ödeme söz konusu değildi. Altın standardı döneminde paralar altın karşılığı basılırdı ama ödeme parayla yapılırdı. Bretton Woods döneminde yalnızca Dolar altın karşılığı basılırdı ve ödemeler yine parayla yapılırdı. Rezerv para Dolar olduğundan ödemeler büyük ölçüde Dolarla yapılırdı. 1973 de Dolar da altın karşılığı basılmaz oldu ödemeler yine parayla yapılıyor.

      Sil
  34. Hocam bugün çoğu merkez bankası hedeflerini hükümet belirliyor ve mbler buna göre politikalar izliyor değil mi?abd,ab ve türkiyede?

    YanıtlaSil
  35. Türkiye sistematik olarak büyük bir tuzağın içerisine çekildi. Eğitim sistemi imam hatipler ile yerin dibine sokuldu, üretim saman ithal edecek seviyeye çekildi, halk aptal saptal diziler ile, programlar ile uyuşturuldu. Bol para betona gömüldü, yandaş tayfa köşeyi döndü, halkın hali ise kötü ve her geçen gün daha kötüye gidiyor. Türkiye'yi net olarak borç batağına sapladılar, eğitim sistemini kuklaları eliyle tamamen çökerttiler, gelecek nesil "çöp" durumda. Bunları sıradan halk gördüğünde de her şey bitmiş olacak.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu dedikleriniz tamamen doğru ve iktidardaki süreyi uzatmak için mecburen yapılması gerekenler.Ayrıca finallerde uzatmaları sürdürebilmek için verilen bütçe açıkları,sadaka ekonomisi vs.artık iktidarın sürdürülebilirliğinin ekonomik olarak sona yaklaştığını işaret ediyor.Dilerim ülkemizin başına daha kötü şeyler gelmez.

      Sil
  36. Hocam bütçe açığının artması normalde enflasyonisttir. Ancak normalde bütçe açığı "tamamen" iç borçlanmayla finanse edilirse piyasadan para çektiği için enflasyonist olmaz. Bütçe açığının enflasyonist olmasının nedeni açığın bir kısmının iç borçlanmayla bir kısmının bir kısmının ise dış borçlanmayla finanse edilmesi midir? Sonuçta dış borçlanma durumunda içeriden para çekilmiyor ve bununla harcamalar yapılıyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. http://www.mahfiegilmez.com/2016/06/butce-acklar-borclanarak-m-para-basarak.html

      Sil
  37. Hocam merhaba, mailinizi aktif kullanıyor musunuz acaba? Bir mail gödermiştim. Eğer maillerinize bakmıyorsanız buraya mı yazayım?
    Saygılarımla.

    Onur Öztürk

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kullanıyorum, mailinizi gördüm ama üzerinde düşünüp yanıtlayacak zamanım olmadı, yanıtlayacağım.

      Sil
  38. Hocam siyaset eğitim sanat spor ve daha bir çok alanda batı standartları örnek alınıp insanların tercihleri de bu yönde olursa belli bir zaman sonra Türkiye'nin sahip olduğu avantajlar ve dezavantajları da düşündüğümüzde dünyada dolar yerine tl' nin geçerli para birimi hayalini gerçekleştirmeye yeterli olur mu?

    YanıtlaSil
  39. Eninde sonunda dunya nufusu artiyor global sirket grlirleri de artiyor dolayisiyla borsa da piyasa degeri olarak eninde sonunda artiyor evrenin genislemesi gibi dolayisiyla global sirket yaratmamiz gerekiyor eger cari acigi dusurmek istiyorsak

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Suriyeli aldık ya 3 milyon, daha ne yapcak değerli hükümetimiz?
      Evren gibi ülkemizde genişliyor, global toplum oluyoruz, yakında İran, Irak hepsinden 1er 2şer milyon toplasak al sana global memleket.

      Sil
  40. http://www.vergidegundem.com/tr/c/document_library/get_file?uuid=4da24e5f-8bb1-441b-ac60-186016be848d&groupId=10156

    dar mükellef kurumlar (sıcak para getirenler) stopaja tabi ama bu stopaj oranı sıfır.

    YanıtlaSil
  41. Hocam 11.11 Bekarlar Gunu'nde (öyleymis) Çinli Alibaba (e-ticaret sitesi) 30 milyar dolara yakin satis yapmış. Turkiye'nin cari acigi kadar neredeyse. Insan inanamiyor. Büyük bir elektrik süpürgesi acip dolarlari tum dunyadan çekmek gibi.

    YanıtlaSil
  42. Hocam sizce reel efektif kurunda üfe mi tüfe mi almak daha mantıklı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kullanılacağı yere bağlı. Genel olarak TÜFE daha mantıklı.

      Sil
  43. OKUYUCU SORUSU: Değerli hocam,
    Yazinizda bahsettiğiniz paradigma değişimi ve bunun tetiklediği yeni iktisat teorileri dünyada ve Türkiye'deki universitelerin iktisat programlarinda ne derece takip ediliyor bilginiz var mı ? Sizce Türkiye'deki iktisat ogrenimi müfredat ve içerik olarak gözden geçirilmeli mi? Bu konudaki görüş ve tavsiyeleriniz i merak ediyorum.
    Teşekkürler, saygılar.

    MAHFİ EĞİLMEZ'İN CEVABI: ABD'de ve İngiltere'de ciddi biçimde izlendiğini biliyorum. Muhtemelen başka yerlerde de üzerinde çalışılıyordur. Türkiye bu konulardan uzak ne yazık ki. Tek tük hocalar bu işlerle uğraşıyor sadece.
    Bence Türkiye'de iktisat öğrenimi değil bütün öğrenim (ilkokuldan üniversiteye hatta yüksek lisans ve doktoraya kadar) elden geçirilip bilim temeline, analiz çerçevesine oturtulmalı.

    YENİ SORU: Aristo mantığının İngiliz kültürü ve akademisinde kurduğu hegemonyayı silmek için Francis Bacon'ın hayatını adadığı, nihayetinde başardığı, bu sayede İngiltere'nin "tutuculuk"tan kurtulup bilimde hızlı adımlar atmaya başladığı söylenir. Bacon, hem "scientist" hem de "İngiltere başbakanı"dır, iki devasa alanda ("bilim" ve "siyaset") devrim yapacak kadar cesur, etkili bir figürdür.

    Siz, Aristo mantığını savunuyor musunuz?

    Bir de "fuzzy logic" & "bulanık mantık" denen alan var, Aristo mantığını kat kat aşan ve bilime günümüzdeki yönü veren.

    Siz, Hasan Ali Yücel, Yakup Kadri Karaosmanoğlu gibi 1920-30'lardaki "Yunan akademiyasına ve bilimine öykünen, nostalji bağımlıları"ndan mısınız? 2018'deyiz Mahfi Bey, 1930'larda değiliz.

    YanıtlaSil
  44. Hocam merhaba, size bir sorum olucak. Fed bilanco kucultmeye gidecek ve buna kismen basladi. Bunu da piyasaya daha yuksek tahvil ihrac ederek basladi. Peki vade sonunda tahvili alip daha fazla parayi piyasaya surdgunde aslinda gecici olarak piyasadan parayi cekmis uzun vadede para arzini arttirmis olmuyor mu?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir şeyi netleştirelim Fed tahvil çıkarmıyor, onu Hazine çıkarıyor. Fed, krizde Hazinenin sattığı tahvilleri alıp piyasaya para verdi şimdi vadesi gelen tahvilleri Hazineye verip parasını Hazineden alıyor Hazine de bunları ödemek için yeni tahviller çıkarıyor.
      Fed, Hazineden aldığı paraları piyasaya sürmeyecek.

      Sil
  45. Kira artisi bu ay ve onumuzdeki aylarda 16% civari olacak gibi. Yurt ici üfe oranina gore. Cok yuksek bir artis bir hocam. Kiracilar bu artisa katlanmak zorunda, baska bir yolu yok degil mi, herhangi bir yeni karar, duzenleme gibi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Seve seve ödeyecek çoğu, çoğu yerde kiralar 2016 yılı ile aynı veya altında fakat evi taşımanın da bir maliyeti var.

      Sil
    2. Duruma göre değişiyor. Bazı yerlerde kiralar düştüğü için kiracılar artırım isten irse çıkacağını söylüyor ve ev sahipleri artırım olmamasını kabul ediyor. Yerine, evine göre değişiyor bu durum.

      Sil
  46. Hocam dolar yavaş yavaş olması gereken rakama geldiği için yükselmeye başlayıp, Euro da olağan seyir de ilerliyor diyebilir miyiz,

    YanıtlaSil
  47. Mahfi Bey,

    Dolar/TL'nin (saat 18:16 itibariyle) 3,82'ye yükselmesinin sebebi nedir?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Birden fazla nedeni var ama en önemlisi Çin'in kambiyo denetimlerini (döviz kontrollerini) gevşetmeye karar vermiş olması.

      Sil
    2. Hocam döviz kontrolü dedigimiz sey doviz alimlarini kontrol etmek. Yani yerel para biriminin degerinin ozellikle spekulatif sebeplerle dusmesini engellemek. (Yakin zamanda Turkiye'de de bunu isaret eden bir cumle kurulmustu, sonra yanlış anlasildi, yok oyle bir sey denmisti yanlis hatirlamiyorsam) Tam da FED sirali faiz artislari yapacakken Çin neden bu kontrolleri kaldiriyor? Teorik olarak sıkılaştırmasi gerekmez miydi?

      Sil
    3. Selam 0202,
      Çin den de para kaçışları oluyor, kambiyo denetimlerini gevşetmesi biraz sübap işlevi oluşturmak amacıyla, eğer buna izin vermez ise daha yüksek çıkışlar Çini çok zor durumda bırakır.

      Sil
    4. Döviz kontrolleri daha çok döviz çıkışıyla ilgili.

      Sil
  48. Hocam eskiden konsolide bütçe kullanılırmış. Bu konsolide bütçe bugünkü merkezi bütçe miydi yoksa tüm kamu hesaplarının toplamı mıydı? Mesela Kitler bugün merkezi bütçede değil eskiden konsolidenin içinde miydi değil miydi? Teşekürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hayır. Konsolide bütçe genel + katma bütçeleri kapsardı. Yani bugünün merkezi yönetim bütçesi.

      Sil
  49. Hocam antep fıstığı 65 ile 96 lira arası değişiyo

    Çok pahalı ya, poşete koydurmuyoz, tane ile alıyoz!

    Yiyemiyoz hocam!

    Niye pahalı?

    YanıtlaSil
  50. Hocam hem makro hem Türkiye ekonomisini öğrenebileceğin hem kpss hem ilerki aşamarda faydalı olacak kitap tavsiye eders misiniz teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim Makroekonomi kitabımı okumanızı öneririm.

      Sil
  51. Hocam Bitcoin bu kadar düşerken koskoca japon devletinde ekmek bile bitcoinle satiliyor japonların bu parayı benimsemesi japon yeni ni etkiliyormu ve japon yeni devamlı artiyor cünkü

    YanıtlaSil
  52. Hocam merhaba, herkese zahmette bulunup cevap yazmışsınız. Bana da yazarsınız umarım :) Hocam soru şu; ABD Merkez Bankası (Fed) New York Şube Başkanı William Dudley, ABD borsalarında yaşanan kayıpları "Hisse senedi piyasalarında bugün izlediğimiz ufak düşüşün ekonomik görünüme hiçbir etkisi yok." dedi. Bu açıklamaya rağmen küresel bir çöküş söz konusu olabilir mi? Dow jones endexi kendini toparlar mı? Yoksa düşüş devam eder mi? Birde hocam asıl merak ettiğim konu DAX30 hakkında bilgi almak istiyorum. Düşüş devam eder mi kendini toparlar mı? Sizi seviyoruz, cevaplarınız için şimdiden teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Mert Yaşar, teşekkür ederim. Bu sorularınızın yanıtını az önce yayınladığım Piyasalarda Yaşananlar Kriz mi Düzeltme mi? başlıklı yeni yazımda vermeye çalıştım.

      Sil
  53. Sevgili hocam eminim burada cokça konusulmustur, ben geç kaldım.. Fed tutanaklarında enflasyon oraninin 2%'lerde kaldigi, uzerine cikilamadigi soylenmis. Oncelikle Fed neden enflasyonu arttirmak istiyor (issizlik orani istedikleri seviyede bildigim kadariyla) ekonomi canlansin diye mi, halki yeterince harcamiyor mu?
    Madem enflasyonun 2'lerin üstüne cikmasini zor görüyorlar, tahvil faizleri neden yukseliyor? Faiz enflasyonun bir sonucu degil mi? Başka bir etken mi var tahvil faizlerini arttiran?

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Lozan Antlaşması 2023'de Bitecek, Biz de Madenlerimizi Çıkarabileceğiz!

Konut Fiyatları Niçin Eskisi Kadar Artmıyor?

Paradan Para Kaybetme Dönemi